1. Mở đầu.
1.1. Lí do chọn đề tài.
Ở mọi thời đại, mọi quốc gia, dân tộc, trẻ em luôn là mối quan tâm hàng
đầu. Trẻ em là mầm non của đất nước, do đó trẻ cần được thừa hưởng sự chăm
sóc giáo dục chu đáo của mọi người xung quanh. Chính vì lẽ đó việc chăm sóc
giáo dục trẻ ngay từ khi trẻ cịn nhỏ là vơ cùng quan trọng, nó quyết định đến sự
phát triển nhân cách của trẻ sau này. Như chúng ta đã biết hoạt động giáo dục ở
trường mầm non là một q trình có mục đích, có kế hoạch với nhiều hình thức
khác nhau hướng trẻ vào hoạt động một cách tích cực nhằm hình thành và phát
triển nhân cách trẻ. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên trẻ được hoạt động một
cách chủ động tích cực giúp trẻ phát triển tồn diện về các mặt đức, trí, thể, mỹ
và làm tiền đề cho trẻ bước vào lớp một.
Lúc sinh thời Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã từng nói: “Non sơng Việt
Nam có được vẻ vang hay khơng, dân tộc Việt Nam có được sánh vai với các
cường quốc năm châu hay không, chính là nhờ vào việc học tập của các cháu”
[7]. Trẻ em những mầm non tương lai của đất nước, Đất nước có giàu mạnh
phồn vinh là nhờ vào thế hệ trẻ.
Trong các hoạt động giáo dục ở Trường mầm non, hoạt động vui chơi
đóng vai trị chủ đạo, song hoạt động học tập được thể hiện qua các hoạt động
chung có chủ đích, đó là hoạt động cung cấp chủ yếu có hệ thống kiến thức cần
trang bị cho trẻ. Đặc biệt với hoạt động “Làm quen với toán”- Một hoạt động địi
hỏi độ chính xác cao cũng vậy. Nhận thức về tốn học có liên quan mật thiết đến
q trình phát triển của trẻ, thơng qua tốn học sớm hình thành ở trẻ khả năng
tìm tịi, quan sát, khám phá so sánh, phân tích, tổng hợp các sự vật hiện tượng
khách quan. Trên cơ sở đó bổ sung thêm vốn ngơn ngữ, góp phần tích cực vào
việc phát triển trí tuệ và thể chất cho trẻ.
Bên cạnh đó như ta thấy, ngay từ bé khi chơi với đồ vật trẻ ln có nhu
cầu muốn biết từng nhóm đồ vật có bao nhiêu vật và cách so sánh các nhóm với
nhau, trẻ muốn biết nhóm này có số lượng nhiều hay ít hơn nhóm kia. Bắt đầu
trẻ muốn làm thế nào để 2 nhóm được bằng nhau. Từ đó trong tư duy của trẻ đã
nảy sinh khái niệm thêm bớt một cách đơn giản nhất về phép cộng trừ của bậc
tiểu học.
Trong thực tế cho thấy khi tổ chức hoạt động “Làm quen với toán” một số
giáo viên dễ rơi vào tình trạng nói nhiều, hình thức dập khn, cứng nhắc, chưa
có sự liên hồn trong chuyển tiếp giữa các nội dung của hoạt động nên không
hấp dẫn thu hút trẻ và kết quả hoạt động chưa cao. Mặt khác, một số trẻ được bố
mẹ dạy trước về số, tính tốn nên trẻ hay bị chán nếu cơ tổ chức tiết học khơng
hấp dẫn dẫn đến tình trạng trẻ chưa nhận biết rõ mối quan hệ hơn kém của các
nhóm đối tượng và kỹ năng chia nhóm cũng khơng tốt, tiết học hiệu quả chưa
cao.
Vậy phải tổ chức các tiết học như thế nào để trẻ lĩnh hội được kiến thức
một cách đơn giản nhưng hiệu quả và phù hợp với nhận thức của trẻ mà vẫn
đảm bảo cho trẻ được “học mà chơi, chơi mà học” là một điều cần thiết với mỗi
giáo viên mầm non. Việc dạy trẻ nắm chắc kiến thức trong hoạt động làm quen
với tốn khơng những giúp trẻ học bộ mơn tốn sau này dễ dàng hơn mà giúp trẻ
1
SangKienKinhNghiem.net
tiếp thu kiến thức của các môn học khác một cách nhanh nhạy, chính xác hơn.
Với lịng say mê, nhiệt tình, tâm huyết với nghề, hiểu được tầm quan
trọng của môn học và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, đặc biệt với chương trình
của lớp 5 – 6 tuổi thì nội dung về tập hợp số lượng chiếm nhiều thời lượng hơn
nội dung về hình khối, định hướng khơng gian, phép đo. Chính vì vậy tơi chọn
đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy trẻ 5 – 6 tuổi hình thành
các biểu tượng tốn về tập hợp và số lượng tại trường mầm non Thị Trấn
triệu Sơn” để nghiên cứu.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Thơng qua đề tài này nhằm tìm hiểu thực trạng chất lượng của việc nâng
cao chất lượng dạy trẻ 5 – 6 tuổi hình thành các biểu tượng tốn về tập hợp và số
lượng ở Trường mầm non Thị Trấn Triệu Sơn. Từ đó đưa ra một số biện pháp
nhằm nâng cao chất lượng dạy trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi hình thành các biểu tượng
toán về tập hợp và số lượng tại Trường mầm non Thị Trấn Triệu Sơn.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Nghiên cứu việc hình thành các biểu tượng tốn về tập hợp và số lượng
cho trẻ 5 – 6 tuổi tại Trường mầm non Thị Trấn Triệu Sơn.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
* Phương pháp nghiên cứu lí thuyết.
Phương pháp này nhằm sưu tầm, thu thập các tài liệu, sách báo có liên
quan đến vấn đề dạy trẻ 5 – 6 tuổi hình thành các biểu tượng tốn về tập hợp và
số lượng.
* Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
- Phương pháp quan sát.
Tôi sử dụng phương pháp này để quan sát các hoạt động cho trẻ 5 – 6 tuổi
hình thành các biểu tượng toán về tập hợp và số lượng.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, phân tích, tổng hợp tài liệu tham khảo.
- Phương pháp thống kê toán học.
Phương pháp này dùng để sử lí các số liệu thu thập được.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.
- Sáng kiến lần này có điểm mới về cấu trúc.
- Mới về mục đích nghiên cứu.
- Trong q trình nghiên cứu và thực hiện tôi đã đưa thêm một số biện
pháp mới như ứng dụng công nghệ thông tin hay chú ý đến giáo dục cá nhân, tạo
tình huống có vấn đề cho trẻ hoặc đưa các hình thức tổ chức khác nhau vào quá
trình giảng dạy để thu hút sự hứng thú tích cực hoạt động ở trẻ... Những biện
pháp này được áp dụng tại lớp A1 (Mẫu giáo 5 – 6 tuổi) và có hiệu quả cao.
2
SangKienKinhNghiem.net
2. Nội dung.
2.1. Cơ sở lý luận của việc nâng cao chất lượng dạy trẻ 5 – 6 tuổi hình
thành các biểu tượng toán về tập hợp số lượng tại trường mầm non Thị
Trấn Triệu Sơn.
Theo chương trình Giáo dục mầm non Ban hành kèm theo Thông tư số :
17/2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo cũng đã nêu rõ: “Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát
triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên
của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một; hình thành và phát triển ở trẻ
em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng,
những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa
những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và
cho việc học tập suốt đời”[4].
Toán học là một bộ môn khoa học xuất hiện rất sớm trong lịch sử lồi
người. Nó đóng vai trị quan trọng trong mọi lĩnh vực của đời sống, trong kinh
doanh sản xuất, trong học tập và nghiên cứu.
Chúng ta đang sống trong thế kỷ XXI, thế kỷ của một nền khoa học kỹ
thuật, cơng nghệ thơng tin hiện đại. Chính vì thế tốn học trở nên vơ cùng cần
thiết, nó góp một phần không nhỏ cho sự phát triển của Đất nước. Để đáp ứng
được yêu cầu của xã hội hiện nay đòi hỏi mỗi con người phải có một vốn hiểu
biết tốn học nhất định. Ngay từ lứa tuổi Mẫu giáo thì việc hướng dẫn cho trẻ
làm quen với những biểu tượng tốn sơ đẳng là cơ hội tốt để sớm hình thành ở
trẻ những khả năng quan sát, phát hiện tìm tịi, so sánh, phân tích... Tăng cường
khả năng ngơn ngữ và tư duy logíc. Q trình hình thành các biểu tượng ban đầu
về tốn cho trẻ đã góp phần hình thành và phát triển nhân cách ngay từ thuở ấu
thơ.
Cùng với các hoạt động khác như hoạt động làm quen với tác phẩm văn
học, hoạt động âm nhạc, vẽ nặn, xé cắt dán… hoạt động làm quen với tốn cũng
góp phần vào sự phát triền toàn diện nhân cách của trẻ.
Trước đây việc cho trẻ làm quen với toán cũng biệt lập và mang tính rập
khn, buộc trẻ phải đi theo một ba-rem sẵn có, làm cho trẻ mệt mỏi và nhàm
chán, dẫn đến việc nắm bắt các biểu tượng sơ đẳng chưa hiệu quả. Đổi mới
phương pháp giáo dục mầm non làm quen tốn theo quan điểm tích hợp lấy trẻ
làm trung tâm đang được tiến hành một cách tự nhiên, bắt đầu từ những hoạt
động gần gũi và có ý nghĩa đối với trẻ. Để dạy trẻ làm quen với tốn, cần có sự
thay đổi cách tổ chức các hoạt động một cách phong phú. Qua đó trẻ sẽ nắm
được những kiến thức sơ đẳng về tập hợp con số, phép đếm, kích thước, hình
dạng, định hướng khơng gian, thời gian...Trong đó tập hợp số lượng là một nội
dung quan trọng chiếm nhiều thời lượng trong chương trình cho trẻ làm quen
với toán ở độ tuổi 5 – 6 tuổi.
2.2. Thực trạng của việc nâng cao chất lượng dạy trẻ 5 – 6 tuổi hình
thành các biểu tượng toán về tập hợp số lượng tại trường mầm non Thị
Trấn Triệu Sơn trước khi áp dụng sáng kiến.
2.2.1. Thuận lợi:
- Trường đóng trên địa bàn Thị Trấn với phịng lớp rộng rãi, thoáng mát.
3
SangKienKinhNghiem.net
- Trẻ lớp tôi phụ trách đều cùng độ tuổi, khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, tò mò
ham hiểu biết.
- Ban giám hiệu nhà trường quan tâm đến việc mua sắm đồ dùng phục vụ
cho mơn tốn, dự giờ bồi dưỡng chun mơn nghiệp vụ.
- Đồ dùng phục vụ cho mơn tốn tương đối đầy đủ.
- Bản thân có nhiều cố gắng trong học hỏi kinh nghiệm giảng dạy qua dự
giờ đồng nghiệp, nghiên cứu tài liệu.
- Bản thân sử dụng khá thành thạo máy tính, biết tìm tịi nguồn tài liệu để
thiết kế bài giảng điện tử.
2.2.2. Khó khăn:
Bên những mặt thuận lợi trên vẫn cịn một số khó khăn:
- Khả năng nhận thức của trẻ không đồng đều. Đầu năm, có một số trẻ lần
đầu tiên mới ra lớp, chưa quen với nề nếp của lớp, thích chơi tự do, một số trẻ
khác cịn hay nói leo, nói trống khơng. Một số trẻ nhút nhát ngại phát biểu, nói
nhỏ. Một số trẻ lại rất hiếu động nên cũng hạn chế khả năng tiếp thu của trẻ.
- Tuy Ban giám hiệu quan tâm đến việc bổ sung đồ dùng đồ chơi cho mơn
tốn nhưng đồ dùng chưa phong phú, đa dạng không mấy hấp dẫn với trẻ.
- Một số trẻ được bố mẹ, người thân dạy trước về đếm, nhận biết số, tính
tốn nhanh nhưng khi thực hiện trên đồ vật so sánh, thêm bớt, tách, gộp đối
tượng lại bị lúng túng dẫn đến khơng tập trung và có biểu hiện không muốn học.
- Đôi khi tổ chức cho trẻ làm quen với tốn tơi cịn khơ khan, cứng nhắc,
nói nhiều nên trẻ chưa hứng thú mấy với môn học và kết quả ở trẻ chưa cao.
Từ đầu năm khi được giao đứng lớp mẫu giáo 5 – 6 tuổi A1 với sỹ số lớp
là 36 trẻ, tôi đã tiến hành tìm hiểu khả năng của trẻ với nội dung khảo sát như
sau:
* Bảng khảo sát chất lượng lần 1 trước khi áp dụng các biện pháp tại thời
điểm tháng 9 năm 2016:
Số Số
trẻ trẻ
ra khảo
lớp sát
Nội dung
khảo sát
Số
lượng
Đạt
KẾT QUẢ
Tỷ lệ %
Chưa đạt
Số
Tỷ lệ %
lượng
1. Hứng thú với môn
19
53%
17
47%
học.
2. Kỹ năng đếm và
20
56%
16
44%
36
36
nhận biết số lượng, số.
3. Kỹ năng tạo nhóm,
18
50%
18
50%
thêm bớt, so sánh.
4. Kỹ năng tách, gộp
15
41,7%
21
58,3%
nhóm đối tượng.
Trước thực trạng trên, tơi thấy việc tìm ra biện pháp tốt nhất để nâng cao
chất lượng dạy trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi hình thành các biểu tượng tốn về tập hợp
số lượng một cách chính xác, bền vững, phát huy được tính tích cực của trẻ là
rất cần thiết.
4
SangKienKinhNghiem.net
2.3. Các biện pháp nâng cao chất lượng dạy trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi
hình thành các biểu tượng toán về tập hợp và số lượng ở Trường mầm non
Thị Trấn Triệu Sơn.
2.3.1. Xây dựng thói quen, nề nếp học tập cho trẻ trên lớp.
Có thể nói rằng việc rèn luyện nề nếp, thói quen ngay từ đầu cho trẻ để trẻ
có kỹ năng chơi là rất cần thiết. Khi trẻ mới chuyển từ lớp này lên lớp khác trẻ
phải làm quen với cô giáo mới, với những hoạt động mới điều này tạo ra một
ảnh hưởng tâm lí cho trẻ, nó khiến cho những trẻ vốn nhút nhát sẽ có phần rụt rè
hơn nhưng đồng thời khiến cho những trẻ vốn hiếu động lại càng hiếu động hơn
do đã quen bạn cũ. Vì vậy ngay từ đầu cơ cần nắm vững tâm lí trẻ, nhận thức
của trẻ để từ đó rèn nề nếp trẻ tốt hơn.
Với những trẻ lần đầu ra lớp còn rụt rè, việc đầu tiên tơi làm là tìm hiểu
đặc điểm của từng cháu. Trong giờ đón trẻ và lúc ra chơi tơi ln gần gũi, hỏi
han, trò chuyện với trẻ, âu yếm trẻ nhằm giúp trẻ hàng ngày thích được đi học để
gặp cơ và các bạn. Khi trẻ đã quen dần với môi trường lớp học rồi, tơi rèn luyện
nề nếp, thói quen cho trẻ. Khi tổ chức hoạt động tôi xếp xen kẽ cháu mạnh dạn
ngồi chung với cháu nhút nhát, cháu ngoan ngồi cạnh những cháu hiếu động hay
nghịch.
Ví dụ: Tơi xắp xếp cho cháu Kim Chi, Gia Hân ngoan ngồi cạnh cháu
Nguyễn Hoàng, cháu Đức Nghĩa hiếu động, hạy nghịch. Hay cháu Tuệ Lâm
thường xuyên mạnh dạn giơ tay phát biểu trong giờ học ngồi cạnh cháu Mạnh
Quân, Kim Oanh nhút nhát, e dè.
Khi trẻ có nề nếp tốt cùng với sự hướng dẫn khoa học của cô ngay từ đầu
sẽ làm trẻ say mê vào hoạt động và kết quả đạt được sẽ cao.
Đồng thời tôi thường xuyên tổ chức các giờ hoạt động làm quen với toán
theo đúng kế hoạch đề ra, khơng cắt xén chương trình, ln có đồ dùng đầy đủ
cho trẻ khi trẻ tham gia hoạt động.
2.3.2. Tạo môi trường hoạt động cho trẻ.
Môi trường cho trẻ hoạt động đóng vai trị quan trọng trong việc kích
thích sự tị mị của trẻ, là yếu tố tác động hàng ngày đến trẻ giúp trẻ hứng thú
tham gia các hoạt động. Vì vậy tơi ln chú ý đến việc tạo môi trường cho trẻ
hoạt động. Tôi giành riêng 1 góc để cho trẻ hoạt động khám phá khoa học tốn.
Đó là góc: “Bé vui học tốn”.
Bên cạnh đó tơi cịn trang trí sắp xếp phịng học hài hồ, hợp lý, có lồng
ghép số đếm vào.
Ví dụ: Góc “Sinh nhật của bé”, tôi cho trẻ gắn tháng sinh nhật và ảnh các
bạn sinh nhật trong tháng. Qua đó trẻ biết những bạn sinh nhật trong tháng và
biết được tháng đó có bao nhiêu bạn sinh nhật.
Hay trang trí mảng “Bé nào đến lớp”. Tôi cho trẻ tổ trưởng của nhóm lên
gắn thẻ ảnh bạn đi học và hình ảnh bạn nghỉ học vào hình ngơi nhà. Qua đó trẻ
biết được bạn nào nghỉ học và nói với cơ tổ mình có mấy bạn nghỉ. Ba tổ so
sánh tổ nào vắng nhiều bạn nhất.
5
SangKienKinhNghiem.net
Hoặc ở lớp tơi cịn trang trí mảng “Thời tiết trong ngày”. Mảng này tơi
trang trí theo hình thức mở có thứ, ngày, tháng, năm. Cứ mỗi ngày đến lớp tôi
gọi một trẻ lên gắn thứ vào ô thứ và gắn qn cờ vào hình ảnh thời tiết trong
ngày đó. Qua đó trẻ biết được hơm nay là thứ mấy, thời tiết hôm nay như thế
nào. Đồng thời giúp trẻ hiểu rõ hơn thứ tự các ngày trong tuần.
Cũng tùy vào nội dung của từng chủ đề để bố trí đồ dùng trực quan xung
quanh lớp cho hợp lý.
Ví dụ: Đồ dùng phương tiện giao thông xếp ở giá đồ chơi để trẻ luyện
đếm. Hay treo tranh về gia đình đơng con, ít con để trẻ đếm số lượng người.
2.3.3. Tăng cường làm đồ dùng, đồ chơi chuẩn bị chu đáo cho tiết dạy.
Việc chuẩn bị chu đáo đồ dùng cho tiết dạy là một trong những yêu cầu
cần thiết, nó quyết định đến sự thành cơng của tiết dạy.
Tơi tranh thủ thời gian để làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ.
- Tôi làm những con búp bê bằng vỏ hộp sữa, giấy nhăn để trẻ thực hiện
khi dạy về số chủ đề bản thân.
- Hay tôi làm quân xúc xắc để trẻ chơi “Vui cùng xúc xắc”. Ném xúc xắc
hiện mặt trên mấy con vật hoặc đồ vật thì trẻ chọn số tương ứng. Với các chủ đề
khác nhau tơi có thể thay hình ảnh trên mặt con xúc xắc.
Ví dụ: Chủ đề động vật: Tơi cắt hình các con vật gắn ở các mặt của xúc
xắc. Khi xúc xắc dừng mặt trên là con gì bao nhiêu con thì trẻ chọn số tương
ứng với con đó đồng thời nói ln tên con vật và số lượng con (chẳng hạn 6 con
mèo – số 6).
- Khi dạy trẻ bài số 6 tiết 1 dưới dạng chuyện kể về gia đình thỏ, thay vì
cơ chuẩn bị mỗi trẻ 6 con thỏ giống nhau và 6 củ cà rốt thì tơi lấy hình ảnh các
con thỏ trong chuyện “ai đáng khen nhiều hơn” chỉnh sửa để thành hình ảnh thỏ
ơng, thỏ bà, tỏ bố, thỏ mẹ, thỏ anh và thỏ em in mầu khi dạy trẻ sẽ hứng thú hơn
rất nhiều vì hình ảnh ngộ nghĩnh của Thỏ phù hợp với nội dung chuyện.
- Khi dạy trẻ bài số 8 tiết 1, chủ đề động vật tơi làm các nhóm con vật có
số lượng 8 đặt xung quanh lớp để trẻ tìm sau khi tạo nhóm 8, số 8 xong.
Làm các quả trứng bằng xốp để trẻ tham gia trò chơi “Gà đẻ trứng”
- Tơi cịn làm những chiếc mũ bộ đội từ giấy bìa và giấy màu để trẻ tham
gia khi tổ chức dưới dạng chương trình “Chúng tơi là chiến sỹ”, tạo cho trẻ cảm
thấy mình như là một chiến sỹ thực thụ trong chương trình, từ đó trẻ biết cố
gắng thi đua.
- Làm bánh sinh nhật từ xốp để khi dạy trẻ số 7 chủ đề gia đình đưa minh
chứng gia đình Bi tổ chức sinh nhật cho anh Bo. Sau khi qua phần hoạt động tạo
nhóm, làm quen số 7. Tôi cho trẻ xem chiếc bánh sinh nhật mà bố Bi mua tặng
anh Bo (Trên bánh có 7 cây nến và chữ sinh nhật Bo 7 tuổi). Cho trẻ đốn xem
hơm nay anh Bo trịn mấy tuổi. Vì sao con biết? Rồi cho lớp đếm số cây nến và
đặt số tương ứng…Với cách sử dụng đồ dùng như vậy tạo tình huống cho trẻ
phán đốn và trẻ rất hào hứng.
2.3.4. Tổ chức cho trẻ làm quen với biểu tượng toán về tập hợp và số
lượng bằng các hình thức khác nhau gây sự chú ý, hứng thú ở trẻ.
6
SangKienKinhNghiem.net
* Tổ chức bằng hình thức truyện kể.
Như ta đã biết những câu chuyện thường dễ gây được sự chú ý của trẻ, trẻ
mầm non đa số là rất thích nghe chuyện, vì vậy để trẻ hăng say hứng thú với tiết
học tơi có thể thiết kế tiết học bằng hình thức truyện kể dựa trên một số truyện
đã biết hoặc truyện sáng tạo mới.
Ví dụ: Đối với bài số 6 (lập số) [2] chủ điểm: "Gia đình"
Tơi có thể lồng vào câu chuyện gia đình Thỏ dựa theo chuyện đã biết “Ai
đáng khen nhiều hơn”
- Mở đầu cho chơi trị chơi về các chú thỏ.
- Ơn số lượng trong phạm vi 5.
Rồi cô kể: Trong một khu rừng nọ có một gia đình thỏ sống rất vui vẻ và
hạnh phúc (gia đình thỏ có 4 người)
Cho xem hình ảnh gia đình thỏ, cho trẻ nói số lượng các thành viên trong
gia đình thỏ, một số đồ dùng trong gia đình thỏ có số lượng trong phạm vi 5, rồi
chọn số tương ứng giơ lên.
- Tạo nhóm 6, đếm và nhận biết số 6:
Một hôm thỏ mẹ gọi 2 anh em thỏ lại và nói: Hơm nay ơng bà ngoại sẽ
đến chơi cùng gia đình mình, thỏ bố đi ra đồng làm việc, bây giờ 3 mẹ con mình
cùng ở nhà làm một bữa cơm thật ngon cho ông, bà, bố nhé! Thỏ em, giờ con
hãy đi ra đồng và hái những củ cà rốt thật tươi ngon, còn thỏ anh và mẹ sẽ ở nhà
chuẩn bị nấu cơm nhé!
Vâng lời mẹ, thỏ em nhanh chóng đi ra đồng tìm những củ cà rốt thật tươi
ngon.
Cứ như vậy tôi cho trẻ thực hiện các bước tạo nhóm 6, đếm và nhận biết
số 6.
- Luyện tập củng cố :
+ Trò chơi 1 : Dọn phòng khách:
Thỏ mẹ khen 2 anh em và yêu cầu 2 anh em dọn phòng khách giúp mẹ.
Ra đến phòng khách, thấy đồ vật đang để ngổn ngang. Anh em nhà thỏ
muốn nhờ các bạn chọn đồ dùng đặt vào đúng vị trí.
Cho trẻ chọn nhóm đồ dùng có số lượng là 6 đặt vào phịng khách.
Cơ kiểm tra lại
+ Trò chơi 2 : Lấy đủ
Sau khi được sự giúp đỡ của các bạn, phòng khách nhà bạn thỏ đã gon
gàng. Thỏ mẹ gọi 2 anh em vào dọn bàn ăn. Các bạn lại giúp anh em nhà thỏ
nhé !
Chia trẻ làm 3 đội, đi theo đường zich zăc lên chọn đồ dùng có số lượng
là 6 để dọn bàn ăn.
Hơm đó, gia đình nhà thỏ có một bữa cơm thật ngon và đầm ấm bên nhau.
Được cả ông bà, bố mẹ khen anh em nhà thỏ vui lắm.
Giáo dục và chuyển hoạt động.
Hay với bài số 9 tiết 1 [2] chủ đề Thực vật tơi có thể sử dụng câu chuyện
sáng tạo.
- Phần ôn số lượng trong phạm vi 8.
7
SangKienKinhNghiem.net
Cơ cho trẻ xem hình ảnh vườn cây nhà Tít. Rồi cho trẻ phát hiện số lượng
cây hoa, cây ăn quả, cây cảnh trong vườn và chọn thẻ số tương ứng.
- Phần nội dung chính:
Hơm nay các bạn của của Tít cùng Tít chơi trị trồng cây, mỗi bạn mang
đến một chậu nhỏ xinh xắn để trồng hoa và xếp chúng thành 1 hàng ngay ngắn.
Cô cho trẻ xếp cùng bình hoa trẻ có (9 bình hoa).
Các bạn chọn được 8 cây hoa màu đỏ thật đẹp đem trồng mỗi chậu một
cây (cho trẻ xếp tương ứng 1:1 với chậu hoa).
Cứ như vậy cô cho trẻ thực hiện các thao tác tạo nhóm, lập số 9.
- Phần trị chơi ơn luyện:
Trị chơi 1: Bánh xe quay
Bánh xe quay vào hình hoa, quả có ghi số tương ứng phía dưới trẻ nói tên
hoa hoặc quả và chọn số đó đọc to tên số.
Trị chơi 2: Hoa tìm lá, lá tìm hoa
Trẻ cầm thẻ hoa và lá có gắn số sẵn, đi xung quanh hát một bài hát theo
bản nhac. Khi có hiệu lệnh “hoa tìm lá” thì trẻ có lá đứng im, trẻ có hoa tìm
đúng lá có số lượng và số giống của mình. Cịn hiệu lệnh “lá tìm hoa” thì chơi
ngược lại.
* Tổ chức dưới dạng chương trình, trị chơi.
Như ta đã biết hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo là hoạt động vui chơi,
vậy giáo viên tổ chức làm sao để trẻ thấy được sự thoải mái, trong học có chơi,
trong chơi có học, đó là điều quan trọng cần thiết. Khi tổ chức dưới dạng
chương trình, trị chơi tơi thấy trẻ hứng thú rất nhiều vì ở đó có tính chất thi đua
cao, trẻ sẽ tự biết mình cần cố gắng hơn nữa để hồn thành nhiệm vụ. Chính vì
vậy khi trẻ đã thành thạo các thao tác thì việc thay đổi hình thức là quan trọng
nên tơi chọn cả hình thức chương trình, trị chơi [1].
(Cần lưu ý cách chọn đội chơi đảm bảo cân xứng giữa các đội có cháu
ngoan, cháu hiếu động, cháu nhút nhát, cháu thơng minh nhanh nhẹn)
Ví dụ: Số 9 tiết 3: Chia nhóm đối tượng có số lượng 9 ra 2 phần [2] - Chủ
đề: Phương tiện giao thông.
Tôi tổ chức cho trẻ tham gia chương trình: “Bé vui học toán” với 4 đội
chơi.
Các đội chơi phải trải qua 3 phần chơi:
Phần 1: Hiểu biết
(Đây là phần ôn tập về mối quan hệ hơn kém trong phạm vi 9)
Lần 1: Với phần này tơi cho các đội tìm nhóm phương tiện giao thơng có
số lượng là 9 đặt số, ít hơn 9 thêm cho đủ 9.
Lần 2: Tìm nhóm phương tiện giao thơng có số lượng là 9, bớt mấy để
được một số cụ thể đã có sẵn.
Phần 2: Tài năng ( Đây là nội dung chính của tiết học)
Phần này các đội chơi lấy đồ dùng về nhóm chia nhóm đối tượng 9 ra 2
phần.
Lần 1: Chia theo ý thích: Các đội thảo luận chia 9 xe máy ra 2 phần (Lúc
này trẻ ngồi theo nhóm chơi).
8
SangKienKinhNghiem.net
Cho trẻ đại diện của đội mình nói cách chia mà đội mình chia được. Sau
đó cơ cho trẻ xem trên màn hình cách chia mà đội vừa nói để tất cả cùng quan
sát, kiểm tra. Cô không quên hỏi lại trẻ khi gộp lại thì được mấy? và cho trẻ
kiểm tra lại kết quả khi gộp lại (Ví dụ: gộp 3 và 6 được kết quả là mấy?...).
Lần 2: Các đội chia theo yêu cầu của cô:
Nhiệm vụ: Các đội lấy bài tập về đội mình đếm tổng số phương tiện giao
thơng, rồi khoanh trịn số tương ứng. Sau đó thảo luận chia số phương tiện giao
thơng đó ra 2 nhóm theo yêu cầu, rồi nối số tương ứng vào 2 nhóm đó.
Đội 1: Chia thành 2 nhóm là phương tiện giao thông đường bộ và phương
tiện giao thông đường thủy.
Đội 2: Chia nhóm phương tiện 2 bánh và phương tiện giao thơng nhiều
hơn 2 bánh.
Đội 3: Chia nhóm phương tiện giao thông đường hàng không và phương
tiện giao thơng khơng phải đường hàng khơng
Đội 4: Chia nhóm phương tiện giao thơng chạy bằng động cơ sức người
và nhóm sức vật.
Cô cho trẻ nhắc lại các cách chia 9 đối tượng ra 2 phần.
Cô tổng hợp các kết quả chia 9 đối tượng ra 2 phần.
Phần 3: Trò chơi (đây cũng là phần ôn luyện của bài)
Phần này tôi cho trẻ chơi trị chơi “Tạo nhóm, tách nhóm”. Trẻ có thẻ là
hình phương tiện giao thơng.
Lần 1: Trẻ đi vịng trịn theo bản nhạc về chủ đề khi có hiệu lệnh “Tạo
nhóm” trẻ tạo nhóm 9 phương tiện giao thơng. Cơ kiểm tra. Sau đó nhóm 9 này
sẽ đi vịng trịn ở nhóm của mình theo bản nhạc về chủ đề. Sau đó cơ ra hiệu
lệnh tách nhóm theo u cầu. Ví dụ tách nhóm 4:5
Tiếp tục với các lần chơi tiếp theo cũng tạo nhóm 9, rồi tách theo yêu cầu
khác nhau.
Cuối chương trình sẽ là nhận xét, giáo dục và kết thúc chương trình.
* Điều đáng nói là dù lựa chọn hình thức nào đi nữa thì vẫn phải đảm bảo
xuyên suốt tiết học, tránh tình trạng có đầu mà khơng có kết. Cơ phải làm thế
nào để ngữ điệu giọng, nét mặt, cử chỉ luôn gần gũi trẻ giúp trẻ học thấy thoải
mái, hấp dẫn lôi cuốn trẻ. Đặc biệt là cô chỉ là người gợi mở, giảm nói nhiều, tạo
những tình huống bất ngờ cho trẻ được trải nghiệm. Trẻ luôn được phát huy tối
đa tính tích cực chủ động, sáng tạo của mình. Có được như vậy thì hiệu quả sẽ
cao [3].
2.3.5. Tạo tình huống có vấn đề cho trẻ giải quyết.
Có thể nói rằng việc tạo các tình huống trong quá trình giảng dạy là rất
cần thiết. Nó giúp trẻ chú ý vào hoạt động hơn, trẻ cần suy nghĩ để giải quyết
vấn đề. Qua đó khả năng chú ý, tư duy của trẻ phát triển.
Ví dụ:
- Quay lại bài số 6 tiết 1 về gia đình thỏ:
Khi thỏ em nghe lời mẹ ra đồng hái cà rốt, thỏ em nghĩ mình hái cho
những ai? Lúc này trẻ sẽ nói hái cho ơng, bà, bố, mẹ, anh và em.
Thỏ em hái được 5 củ cà rốt, cho trẻ phát hiện, so sánh số cà rốt và số thỏ.
Sau đó cơ hỏi trẻ: Theo các con thỏ em quên hái cà rốt cho ai? Vậy thỏ em phải
9
SangKienKinhNghiem.net
làm gì để ai cũng có cà rốt? Như vậy trẻ sẽ nói thêm 1 cà rốt cho thỏ em.
- Bài số 7 tiết 1, chủ đề gia đình.
Khi cơ mang chiếc bánh sinh nhật bố Bi mua tặng anh Bo, cơ hỏi trẻ đốn
xem anh Bo trịn mấy tuổi? Trẻ sẽ nói 7 tuổi.
Cơ: Vì sao con biết? Trẻ trả lời vì có 7 cây nến. Lúc này cơ mới cho trẻ
đếm lại số cây nến và lấy số 7 gắn vào bánh.
- Bài số 7 tiết 2, chủ đề nghề nghiệp:
Ở phần ôn luyện số lượng trong phạm vi 7. Tơi cho trẻ xem hình ảnh
doanh trại qn đội. Đúng lúc các chú bộ đội đang điểm danh quân số. Theo các
con tiểu đội này có bao nhiều người? Hay bạn nào giỏi tìm giúp các chú ấy
nhóm đồ có số lượng 7? Trẻ sẽ phải quan sát để thực hiện yêu cầu của cô.
2.3.6. Sưu tầm một số trị chơi phù hợp đề tài.
Trong q trình chơi trẻ sẽ nhận nhiệm vụ một cách tự nhiên nhẹ nhàng,
không căng thẳng đúng với tâm lý trẻ “Học mà chơi, chơi mà học”. Các trò chơi
được tổ chức từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Trong tiết học có sự kết
hợp giữa trị chơi động và trị chơi tĩnh. Tuỳ theo từng trị chơi mà tơi tổ chức
theo hình thức cả lớp, tổ, nhóm, cá nhân [1].
Ví dụ:
Trị chơi: “Vui cùng xúc xắc” cho cả lớp.
Lần 1: Cô tung xúc xắc, quân xúc xắc hiện mặt trên là số mấy thì trẻ chọn
thẻ số đó, đọc to.
Lần 2: Cô cho trẻ lên tung xúc xắc.
+ Tôi có thể sử dụng trị chơi tĩnh với hình thức cá nhân cho bài về số tiết
2 như:
Trò chơi: “Ai nhanh” với hình thức cá nhân
Cho mỗi trẻ làm 1 bài tập: Đếm, ghi số số lượng đồ vật ở 2 phần. So sánh
và tô màu đồ vật bên phần nhiều hơn.
Hay với bài về số tiết 3. Tơi có thể cho chơi trị chơi “Tạo nhóm, tách
nhóm”. Hay trị: “Tìm bạn”
Với trị: “Tìm bạn”, trẻ cầm thẻ là số hình liên quan đến chủ đề đi xung
quanh theo bài hát, khi có hiệu lệnh của người điều khiển trị thì trẻ sẽ tìm bạn
có thẻ là số hình để tổng 2 bạn gộp lại có số hình theo bài học.
Ví như Bài số 8 tiết 3: Chia nhóm đối tượng có số lượng 8 ra 2 phần chủ
đề Thực vật. Tơi cho trẻ chơi: “Tìm bạn”. Trẻ đi xung quanh hát một bài hát.
Khi có hiệu lệnh “Tìm bạn”, trẻ cầm thẻ hoa tìm đến nhau sao cho tổng hoa là 8,
trẻ cầm lá tìm đến nhau sao cho tổng lá cũng là 8.
Tơi cũng có thể sử dụng trò chơi: “Gà đẻ trứng”[5] ở chủ đề động vật để
ôn luyện về nhận biết số lượng.
Cách chơi: Mỗi trẻ 1 bát nhỏ làm ổ gà, gọi 1 trẻ lên làm gà mái đi đẻ
trứng vào từng ổ. Cô cho trẻ đó biết số trứng cần đẻ vào ổ. Sau đó để từng trẻ
kiểm tra số trứng trong ổ của mình có đúng với số trứng cơ u cầu gà mái đẻ
vào khơng.
+ Tơi sử dụng trị chơi tĩnh với hình thức cả lớp cho bài về số tiết 1 như:
Trị chơi: “Đốn đúng”
10
SangKienKinhNghiem.net
Cơ có các hình ảnh được che dấu bởi ơ cửa bí mật, trẻ nghe tiếng gõ sắc
xơ để biết được các hình đó có số lượng là mấy và giơ số tương ứng. Sau đó cơ
cho cả lớp kiểm tra lại khi xem trên màn hình lật mở ơ cửa và cho số hiện ra.
Các lần tiếp theo cô có thể cho trẻ lên gõ xắc xơ khi nghe cơ nói thầm về
số lượng hình ảnh sau ơ cửa.
Trị chơi này không những giúp trẻ khắc ghi được về số và số lượng mà
còn giúp tai nghe của trẻ phát triển.
+ Hay tơi sử dụng trị chơi động với hình thức nhóm cho bài về số tiết 1:
Trị chơi: “Gắn đủ ”
Chia trẻ thành các đội đi theo đường hẹp hoặc đường dích dắc…lên thực
hiện bài tập là lấy đồ vật gắn đủ theo số lượng đã cho trong tranh. Đội nào lấy
được nhiều nhóm có số lượng đúng, đủ thì dành phần thắng.
Ví như bài về số 7 tiết 1, chủ đề Gia đình đang nói ở trên. Tơi chia trẻ ra 2
đội bật liên tiếp qua vịng lên lấy đồ dùng cùng nhóm gắn đủ số lượng 7 cho 7
thành viên trong gia đình Bi. Đội nào lấy được nhiều nhóm đồ dùng có số lượng
7 là đội đó thắng.
Chú ý là các trị chơi khơng nên lặp đi lặp lại để tránh sự nhàm chán và
phải phù hợp đề tài.
2.3.7. Sử dung công nghệ thông tin vào quá trình giảng dạy.
Như ta biết tư duy của trẻ mẫu giáo ở độ tuổi này chủ yếu là tư duy hành
động – trực quan, đồng thời phát triển tư duy hình ảnh – trực quan [6]. Vì vậy
với những hình ảnh sinh động, hấp dẫn trên màn hình sẽ gây được sự hứng thú ở
trẻ. Bên cạnh đó việc sử dụng giáo án powerpoint còn giúp cho giáo viên tiết
kiệm thời gian chuẩn bị đồ dùng cho cô. Thay vì như trước đây với một giờ dạy
làm quen với số cô cần chuẩn bị đồ dùng cho cô và trẻ giống nhau, kích thước
của cơ to hơn và sử dụng đôi khi không khéo sẽ làm rơi đồ dùng, đặc biệt với
tiết về số 9, 10 đồ dùng càng chiếm diện tích trên bảng thì giờ đây tơi có thể
thiết kế trên máy tính bằng cách chụp hình ảnh đồ dùng của trẻ và đưa vào tạo
hiệu ứng trên màn hình để khi trình chiếu giúp trẻ hứng thú hơn rất nhiều.
Ví dụ: - Bài số 6 tiết 1 tổ chức theo hình thức chuyện kể về gia đình thỏ.
Thỏ em vâng lời mẹ rồi đi, ra đến nơi thỏ em nghĩ mình phải hái cho
những ai nhỉ? Trẻ sẽ nói cho ơng, bà, bố, mẹ, anh và em. Lúc này cơ cùng trẻ sẽ
đưa hình ảnh các nhân vật ra (cơ thể hiện trên màn hình, cịn trẻ sử dụng đồ của
trẻ). Sau đó tạo tình huống đưa 5 củ cà rốt ra trước, cho trẻ phát hiện, so sánh rồi
thêm 1 cà rốt, trẻ nhận xét xong lúc này mới đưa số 6 xuất hiện...
Đến lúc chơi trị chơi “Dọn phịng khách” tơi cũng cho trẻ chơi trên màn
hình. Trẻ nói nhóm đồ dùng số lượng 6, sau đó cho trẻ lên nhấn chuột vào từng
đồ dùng để đưa đồ dùng đó về vị trí phù hợp.
11
SangKienKinhNghiem.net
- Với tiết số 7 tiết 2, chủ đề nghề nghiệp. Tơi cũng có thể sử dụng các
đoạn video có cài nhạc khi cho trẻ xem hình ảnh về doanh trại qn đội.
Ai có nhận xét gì về khung cảnh quanh doanh trại? Có cột cờ, vườn rau,
cây cảnh, các chú bộ đội…
Chúng mình đến đúng lúc các chú của tiểu đội 3 đang chuẩn bị điểm danh
quân số, ai có thể giúp các chú ấy nói sỹ số của tiểu đội này và chọn số tương
ứng nào? Số 7 và đặt thẻ số 7.
Tiếp đến tôi tiếp tục khai thác các nhóm đối tượng khác có số lượng 7: Số
cây cảnh, số cây tạo bóng mát…
- Hay cho trẻ chơi trò chơi “bánh xe quay”. Trẻ lên nhấn chuột quay vào ơ
có bao nhiêu hình ảnh đồ vật hoặc con vật thì trẻ chọn số tương ứng với số
lượng nhóm đó và đọc to tên số.
Với cách đưa cơng nghệ thông tin vào giảng dạy trẻ sẽ rất hứng thú. Tuy
nhiên cần lưu ý đến chiều cao của màn hình và khoảng cách từ màn hình đến trẻ
cho hợp lí.
2.3.8. Hoạt động cho trẻ làm quen với tập hợp và số lượng được tiến
hành mọi lúc, mọi nơi.
Việc cho trẻ hoạt động mọi lúc, mọi nơi là rất cần thiết, nó giúp kỹ năng
của trẻ dần được hồn thiện, củng cố khắc sâu thêm biểu tượng toán cho trẻ.
* Lồng ghép với các mơn học khác.
Ví dụ:
Hoạt động làm quen chữ cái: Tơi có thể cho trẻ lấy chữ cái thứ mấy trong
từ tính từ trái sang. Hoặc gạch chân chữ cần tìm trong từ và ghi số tương ứng
với số lượng chữ tìm được. Hay mở ơ số kỳ diệu, trả lời câu đố để tìm hình ảnh
và từ dưới hình ảnh.
Ví như tiết Làm quen chữ cái e, ê.
Cơ tổ chức chương trình Bé vui học chữ. Trong đó có phần 1: Ơ cửa bí
mật (Là phần trẻ quan sát hình ảnh và từ dưới hình để làm quen với chữ mới).
Trẻ chọn ô số, dưới mỗi ô số là câu hỏi và hình hình ảnh liên quan sẽ được lật
mở khi trẻ trả lời đúng.
Đến phần Vui cùng chữ cái (Trị chơi ơn luyện): Cơ chia trẻ ra 2 đội, mỗi
đội lần lượt từng bạn đi theo đường hẹp lên tìm gạch chân chữ e hoặc ê trong bài
lời bài hát “Cả nhà đều yêu”, sau đó trẻ đếm số chữ cái đội bạn tìm đúng.
Hoạt động âm nhạc: Lựa chọn ô số để mở ra hình ảnh khi tham gia trị
chơi: Hát theo hình ảnh.
Hoạt động khám phá khoa học:
So sánh về số bánh xe ô tô với xe đạp hay xe máy; Số lượng nhóm con
cơn trùng có ích và ghi số.
Hoạt động thể dục: Đếm kết quả số cờ, số bóng, số túi cát...mà trẻ mang
về được.
Hoạt động văn học: Trẻ sẽ nói về số lượng nhân vật trong chuyện và tên
các nhân vật trong chuyện...Hoặc quay vào ô số, lật mở ô số để trả lời câu hỏi.
Tuy nhiên cần chú ý, khơng phải khi nào cũng tích hợp tốn được mà tuỳ
từng trường hợp cụ thể để ta lồng ghép cho phù hợp.
12
SangKienKinhNghiem.net
* Trong hoạt động vui chơi:
Khi chơi góc:
Góc học tập: Trẻ có thể làm bài tập: viết số tương ứng cho nhóm đối
tượng, tơ màu bên nhiều (hoặc ít) đối tượng hơn. Hay cắt số bơng hoa gắn cho 2
bình rồi ghi số tương ứng cho số hoa ở mỗi bình.
Tơi cũng có thể cho trẻ tìm và cắt hoặc vẽ ra nhóm đối tượng phù hợp chủ
đề rồi chọn số tương ứng với nhóm đối tượng đó. Hoặc chia nhóm đối tượng đó
ra 2 nhóm rồi đặt số thích hợp vào mỗi nhóm.
Góc phân vai: Người tiếp đón bệnh nhân phát số phiếu cho bệnh nhân.
Trẻ đóng bác sỹ khám bệnh sẽ theo số phiếu mà bệnh nhân có để khám theo thứ
tự từ 1 trở đi.
Hay ghi số vào giấy làm tiền cho trẻ chơi người bán hàng, người mua
hàng.
Khi tham gia hoạt động ngoài trời: Chẳng hạn như quan sát cây cau cảnh
trong trường, sau khi đàm thoại trẻ có thể đếm số cây cau ở sân trường có.
* Trong giờ ăn: Cơ u cầu trẻ chuẩn bị bàn ăn, mỗi bàn ăn lấy và gấp 2
khăn để vào 2 đĩa. Như vậy với hôm trẻ đi đủ là 5 bàn ăn thì trẻ lấy 10 khăn, 10
đĩa, nếu đi ít hơn thì tùy theo số bàn ăn để trẻ lấy khăn và đĩa.
* Trong hoạt động chiều:
Tơi có thể cho trẻ ơn lại tiết học buổi sáng trong hoạt động chiều, thơng
qua đó trẻ sẽ khắc sâu nội dung đã học và giúp trẻ yếu được rèn luyện thêm.
2.3.9. Chú ý đến giáo dục cá nhân.
Trong bất kỳ hoạt động nào của giáo dục, tính cá nhân cũng luôn được
chú ý, nhất là trong hoạt động làm quen với tốn việc giáo dục cá nhân có tác
dụng tốt đến trẻ, nó giúp cơ giáo củng cố, bổ sung các kiến thức, kĩ năng, cách
so sánh, nhận biết số, cách tách gộp các đối tượng theo đúng quy trình cho trẻ.
Trong quá trình dạy trẻ làm quen với tốn, tơi ln tìm hiểu khả năng, đặc điểm
tâm lý của từng trẻ. Từ đó xây dựng các biện pháp giáo dục phù hợp [3].
- Đối với trẻ nhút nhát: Ở lớp những trẻ chưa tự tin vào bản thân, ít giơ
tay phát biểu, cơ có khuyến khích thì cũng khơng giơ tay, nói nhỏ.
Với những trẻ này, tơi thường xuyên gần gũi, tâm sự và quan tâm đến trẻ.
Đặc biệt, tôi hay khen các cháu trước lớp khi cháu làm được việc tốt dù rất nhỏ,
động viên, khuyến khích cháu để giúp cháu đó mạnh dạn tham gia vào các hoạt
động và học tập, mạnh dạn phát biểu khi được cô hỏi. Tôi cũng thường xuyên
nêu gương bạn tốt cho cháu noi theo. Thời gian này, tôi động viên các cháu trả
lời những câu hỏi dễ, khi trẻ đó mạnh dạn hơn, tơi cho trẻ trả lời những câu hỏi
ở mức độ khó hơn. Bên cạnh đó kết hợp với gia đình động viên cháu tham gia
nhiều hoạt động tập thể khác. Tranh thủ các cơ hội cho các cháu được nói, được
khám phá, được so sánh, được tư duy phát hiện con số đó học khi đi chơi…để
trẻ mạnh dạn hơn.
Qua đó tơi thấy trẻ mạnh dạn hơn khi tham gia các hoạt động làm quen
với toán cũng như các hoạt động khác.
- Với những trẻ hiếu động: Trẻ hiếu động thường rất hay nghịch ngợm và
đùa nghịch trong các giờ học không để ý khi cô giáo giảng bài. Điều đó dẫn đến
trẻ khơng nhớ được con số, không nhớ được cấu tạo, không nhớ được cách phân
13
SangKienKinhNghiem.net
chia nhóm và tách gộp nhóm đối tượng.
Với những trẻ này, tôi thường cho trẻ tham gia vào các hoạt động tĩnh
nhưng có giới hạn thời gian, giờ học chú ý đến trẻ hơn, hay gọi trẻ phát biểu,
dùng nhiều hình thức hấp dẫn thu hút sự chú ý của trẻ.
Sau một thời gian tôi thấy trẻ ngoan, chú ý và ham học hơn, thích giúp đỡ
bạn, thích tham gia vào các trò chơi học tập, nhớ được các chữ số, cấu tạo,và
cách phân nhóm đối tượng.
Bên cạnh đó trong q trình diễn ra hoạt động, tơi ln bao qt lớp và
chú ý sửa sai, khuyến khích, gợi mở cho trẻ. Đặc biệt là những trẻ mà các kỹ
năng thêm bớt, tạo nhóm, chia nhóm đối tượng ra 2 phần còn hạn chế để trẻ
được khắc sâu kiến thức và đạt được yêu cầu đề ra.
Cần phải có những lời động viên trẻ kịp thời khi trẻ làm tốt và có sự gợi
mở, khích lệ để trẻ làm chưa tốt cần chú ý làm tốt hơn.
2.3.10. Phối kết hợp với phụ huynh.
Song song với các biện pháp trên, tôi cũng luôn chú ý đến việc phối kết
hợp với phụ huynh để phụ huynh nắm bắt được đặc điểm, tâm sinh lý của trẻ
mầm non và hiểu được tầm quan trọng của môn học đối với sự phát triển của trẻ,
qua đó phụ huynh cũng hiểu rằng thơng qua chơi trẻ được học chứ khơng gị ép
trẻ học một cách cứng nhắc, phụ huynh cũng nắm bắt được phương pháp dạy trẻ
cho phù hợp [1].
- Hàng ngày tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập
của trẻ để về nhà phụ huynh kết hợp dạy thêm, cho trẻ ôn luyện. Trao đổi một số
ưu, nhược điểm của trẻ về cách đếm, thêm bớt, nhận mặt con số… để phụ huynh
nắm được.
- Tôi lên kế hoạch, thông báo nội dung dạy vào bảng tuyên truyền với phụ
huynh để phụ huynh theo dõi, ôn luyện thêm cho con ở nhà.
Từ đó tơi đã vận động được phụ huynh cung cấp những ngun vật liệu
đơn giản, sẵn có để cơ cùng trẻ làm đồ chơi phục vụ cho việc học và chơi của trẻ
như: Vỏ hộp sữa, hình khối, hột hạt...để làm búp bê dạy toán hay các làm các
phương tiện giao thông, đồ dùng cần thiết trưng bày trong các góc để trẻ nhận
biết đếm số lượng hay sử dụng trong các trò chơi để trẻ làm quen với tập hợp số
lượng...
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
2.4.1. Hiệu quả đối với hoạt động giáo dục.
Sau khi áp dụng các biện pháp trên tại lớp Mẫu giáo lớn A1 Trường mầm
non Thị Trấn do tôi phụ trách trong năm học 2016 – 2017, tôi đã tiếp tục khảo
sát lần 2.
* Bảng khảo sát chất lượng lần 2 sau khi áp dụng các biện pháp:
Số Số
KẾT QUẢ
trẻ trẻ
Nội dung
Đạt
Chưa đạt
ra khảo
khảo sát
Số
Số
Tỷ lệ %
Tỷ lệ %
lớp sát
lượng
lượng
14
SangKienKinhNghiem.net
36
36
1. Hứng thú với môn
học
2. Kỹ năng đếm và
nhận biết số lượng, số.
3. Kỹ năng tạo nhóm,
thêm bớt, so sánh.
4. Kỹ năng tách, gộp
nhóm đối tượng.
36
100%
0
0
36
100%
0
0
36
100%
0
0
36
100%
0
0
Kết quả trên cho thấy trẻ đã rất hứng thú với môn học, kỹ năng tạo nhóm,
thêm bớt, so sánh, tách gộp nhóm đối tượng đã tăng lên rõ rệt, khơng cịn trẻ
chưa đạt. Đây cũng là điều không chỉ bản thân tôi mong muốn mà còn là điều
mong đợi của phụ huynh trẻ, bởi đó là tiền đề cho trẻ học tốt mơn tốn ở các bậc
học cao hơn.
2.4.2. Hiệu quả đối với bản thân
Qua việc nghiêm túc thực hiện những biện pháp trên tơi thấy mình đã
nâng cao được kỹ năng sư phạm, lôi cuốn trẻ hứng thú tham gia trong các giờ
hoạt động. Rút ra được nhiều kinh nghiệm trong cách dạy trẻ làm quen với tốn.
Tạo được một mơi trường mở trong lớp học. Đặc biệt là luôn lấy trẻ làm trung
tâm trong quá trình giảng dạy để phát huy tối đa tính tích cực, chủ động ở trẻ.
2.4.2. Hiệu quả đối với giáo viên, nhà trường.
Sau khi nghiên cứu về tầm quan trọng của việc “ nâng cao chất lượng dạy
trẻ hình thành các biểu tượng tốn về tập hợp và số lượng”. Trong các giờ sinh
hoạt tổ chuyên môn tơi cũng đưa vấn đề ra nói trước đồng nghiệp. Qua đó tất cả
đồng nghiệp trong tổ và nhà trường đã hiểu được bản chất của vấn đề và đã phối
hợp chặt chẽ với nhau trong nhà trường để có phương pháp dạy trẻ một cách phù
hợp, khoa học. Cụ thể trong các đợt thao giảng dự giờ của giáo viên có mơn
khám phá khoa học tốn thì chất lượng tăng lên rõ rệt, các giáo viên đã chuẩn bị
chu đáo cho tiết dạy, trẻ được thực hành trải nghiệm, kết quả giờ dạy có nhiều
giờ khá giỏi, khơng có giờ chưa đạt, giáo viên đã không ngại khi dạy mơn tốn
vốn được coi là khơ khan với nhiều người. Qua đó chất lượng giáo dục nói
chung và chất lượng dạy trẻ làm quen với tốn nói riêng đã được nâng cao hơn,
giúp đưa trường xứng đáng là một trường Chuẩn Quốc gia.
15
SangKienKinhNghiem.net
3. Kết luận và kiến nghị.
3.1. Kết luận
Làm quen với toán là một hoạt động thường xuyên, quen thuộc ở bậc học
mầm non nhất là đối với lứa tuổi mẫu giáo lớn. Cho trẻ làm quen toán là một
việc làm rất cần thiết vì ý nghĩa của những con số sẽ dẫn dắt trẻ vào thế giới
rộng lớn của loài người, qua đó nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển.
Qua q trình thực hiện tơi rút ra được một số kinh nghiệm bổ ích sau:
+ Trước hết cần tạo môi trường cho trẻ hoạt động, rèn nề nếp học tập
+ Dù là bất cứ hoạt động nào thì khi thực hiện khâu chuẩn bị là rất quan
trọng, trẻ phải có được đủ đồ dùng để hoạt động.
+ Trong q trình giảng dạy ln lấy trẻ làm trung tâm cho mọi hoạt
động, cô chỉ là người dẫn dắt gợi mở, tránh nói nhiều, làm hộ cho trẻ mà trẻ phải
tự mình hoạt động trải nghiệm. Đặc biệt chú ý đến giáo dục cá nhân, luôn gần
gũi, thân thiện với trẻ, tạo tình huống có vấn đề cho trẻ giải quyết, ln có
những sự động viên, khích lệ, gợi mở kịp thời mỗi khi trẻ làm tốt hoặc chưa tốt.
+ Suy nghĩ, tìm tịi học hỏi kinh nghiệm giảng dạy, các thủ thuật lên lớp
đưa các hình thức tổ chức khác nhau để gây được sự chú ý, hứng thú ở trẻ tránh
nhàm chán đối với trẻ.
+ Áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy một cách hợp lí
+ Lồng ghép các mơn học đúng lúc, đúng chỗ tạo sự thoải mái cho trẻ.
+ Tăng cường công tác phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường.
3.2. Kiến nghị.
Để thực hiện tốt công tác giảng dạy hoạt động: Cho trẻ làm quen với tốn
trong trường mầm non, tơi xin có một số đề xuất sau:
- Đối với nhà trường: Ban giám hiệu nhà trường tiếp tục cung cấp thêm đồ
dùng đồ chơi phục vụ cho môn học làm quen với tốn.
- Đối với Phịng giáo dục: Hằng năm nên có các đợt cho giáo viên được
tham quan, dự giờ những giờ dạy mẫu của các trường bạn trong địa bàn tỉnh,
trong đó có hoạt động làm quen với Toán để chị em học tập rút kinh nghiệm cho
bản thân.
Trên đây là “một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy trẻ 5- 6 tuổi
hình thành các biểu tượng toán về tập hợp và số lượng tại Trường mầm non
Thị Trấn Triệu Sơn”. Mặc dù có nhiều cố gắng song bản sáng kiến này của tôi
không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong được sự góp ý bổ sung của hội đồng
khoa học để bản sáng kiến này hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Triệu Sơn, ngày 10 tháng 4 năm 2017
16
SangKienKinhNghiem.net
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
Tôi xin cam đoan bản sáng kiến này
ĐƠN VỊ
là do bản thân tự làm không copy của ai.
Nếu sai tơi xin chịu hồn tồn trách nhiệm.
NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN
Đỗ Thị Xuân
17
SangKienKinhNghiem.net
18
SangKienKinhNghiem.net