SKKN Chỉ đạo giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường nhằm nâng cao sức khỏe cho học sinh trường...

A. MỞ ĐẦU

I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Sức khoẻ là tài sản quý giá nhất của con người và quốc gia, có sức khỏe tốt
con người có cuộc sống vui vẻ, học tập và lao động đạt kết quả cao. Tuy nhiên trong
những năm gần đây tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu, nền kinh tế phát triển
nhanh, khoa học kỹ thuật, công nghệ phát triển năng suất lao động tăng cao đồng
nghĩa với mức sống con người ngày càng cải thiện rõ rệt. Bên cạnh đó là tác hại của
ơ nhiễm mơi trường đang là vấn đề nóng bỏng của toàn xã hội ảnh hưởng trực tiếp
đến cuộc sống con người. Để có sức khỏe tốt chúng ta phải làm tốt công tác tuyên
truyền giáo dục sức khỏe cho mỗi người.Trong đó con đường giáo dục là hiệu quả
nhất, bời vì học sinh là một lực lượng lớn của xã hội, là tương lai của gia đình và
đất nước. Những gì các em sẽ có trong tương lai đó là: sức khỏe, tri thức, tình cảm,
đạo đức đều khởi nguồn từ hiện tại.
Trường tiểu học là bậc học cơ bản, là cơ sở ban đầu hết sức quan trọng cho
việc đào tạo thế hệ trẻ thành công dân tốt cho đất nước. Mục đích của giáo dục sức
khỏe là giúp các em hiểu biết về những vấn đề sức khỏe và nhu cầu sức khỏe của
bản thân, hình thành thói quen sống khoa học, ngăn nắp, vệ sinh. Từ đó các em biết
cải thiện mơi trường sức khỏe trong trường học, gia đình và cộng đồng. Giúp các
em hình thành thói quen, hành vi ứng xử văn minh, thân thiện với mơi trường có
tình u thiên nhiên, sống hòa đồng với thiên nhiên, quan tâm thế giới xung quanh.
Như vậy nhà trường không chỉ quan tâm đến việc dạy chữ, dạy người, dạy
nghề mà còn dạy cho các em biết bảo vệ và nâng cao sức khỏe. Nếu giáo viên có
kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm sống tốt thì hiệu quả của việc giáo dục sức khỏe
trong nhà trường sẽ cao. Đồng thời nhà trường phải thực sự là môi trường “chuẩn bị
cuộc sống” cho học sinh, giúp các em trở thành công dân cường tráng về thể chất,
phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức và phát triển về trí tuệ, đáp ứng yêu
cầu nâng cao dân trí, đào tào nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. [1]
Trong thực tế công tác của mình tơi nhận thấy các mục tiêu trên chưa được
nhà trường quan tâm đúng mức. Nhiều học sinh chưa có những thói quen vệ sinh cá
nhân, chưa biết đánh răng, rửa tay, rửa mặt… như thế nào cho sạch và đúng cách.

Việc bảo vệ sức khỏe, vệ sinh môi trường để con người phát triển cân đối hài hòa về
thể chất, nhân cách chưa được quan tâm. Nội dung giáo dục về vệ sinh cá nhân, vệ
sinh môi trường chưa cụ thể còn chung chung và chưa được kiểm tra, giám sát
thường xuyên. Vì vậy vấn đề đặt ra cho các nhà quản lí là làm thế nào để giáo dục
nâng cao sức khỏe cho học sinh Tiểu học hiện nay? Từ thực tiễn và kinh nghiệm
công tác, tôi xin trao đổi kinh nghiệm “Chỉ đạo giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh
1

SangKienKinhNghiem.net


môi trường nhằm nâng cao sức khỏe cho học sinh trường tiểu học Nga
Trường”đáp ứng yêu cầu giáo dục toàn diện hiện nay.
II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh mơi trường mục đích là hướng dẫn,
truyền thông, giảng dạy một số nội dung và phương pháp để chăm sóc, bảo vệ, nâng
cao sức khỏe, phịng ngừa bệnh tật, sửa đổi tập quán, thói quen có hại cho sức khỏe.
- Giúp cho học sinh tự bảo vệ và nâng cao sức khỏe của cá nhân và cộng
đồng bằng chính hành động và nỗ lực của cá nhân.
-Tự chịu trách nhiệm, tự giác chấp nhận , duy trì lối sống lành mạnh và quyết
định những hoạt động và biện pháp để bảo vệ sức khỏe của chính mình và cơng
đồng.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Một số văn bản chỉ đạo về xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực.
- Nội dung chương trình giáo dục hoạt động ngoài giờ lên lớp cấp Tiểu học.
- Nghiên cứu về vệ sinh cá nhân của học sinh, vệ sinh mơi trường trong và ngồi
lớp học để có các giải pháp giáo dục nâng cao sức khỏe cho học sinh trường tiểu
học Nga Trường, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Sử dụng các phương pháp phân tích,

tổng hợp, khái quát hoá hệ thống lý luận về vấn đề giáo dục khỏe trong trường học
và cộng đồng.
Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Các phương pháp điều tra; phương
pháp thuyết trình, phương pháp nêu gương; phương pháp quan sát; phương pháp
thảo luận nhóm, hệ thống hố, Phương pháp thực nghiệm để kiểm chứng kết quả
nghiên cứu, phương pháp toán học…
B- NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
I.CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Giáo dục sức khỏe cho học sinh đã được Tổ chức Y tế thế giới(WHO) và quỹ
nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF) quan tâm từ những năm đầu của thập kỷ 70.
Nhất là sau khi có tuyên ngôn Alma-At ra đời với khẩu hiệu “Sức khỏe cho mọi
người đến năm 2000” thì việc giáo dục sức khỏe ở các trường học trên Thế giới
được triển khai mạnh mẽ. [1]
Vậy sức khỏe là gì? “Sức khỏe là trạng thái thoải mái về thể chất, tinh thần và
xã hội, chứ khơng phải chỉ khơng có bệnh hay thương tật” [1]. Như vậy có thể hiểu
sức khỏe gồm 3 mặt:
2

SangKienKinhNghiem.net


- Sức khỏe thể chất: Thể hiện một cách tổng qt sự sảng khối và thoải mái về thể
chất. Có sức lực dồi dào, sự nhanh nhẹn, sự dẻo dai, khả năng chống đỡ bệnh tật.
- Sức khỏe tinh thần: Là sự hiện thân của sự thỏa mãn về mặt giao tiếp xã hội, tình
cảm và tinh thần, là nguồn lực để sống khỏe mạnh, là nền tảng cho chất lượng cuộc
sống, thể hiện nếp sống lành mạnh, văn minh…
- Sức khỏe xã hội: Là sự hòa hợp của cá nhân với cộng đồng, là các mối quan hệ
phức tạp giữa thành viên gia đình, nhà trường, bạn bè, nơi cơng cộng… Cố thủ
tướng Phạm Văn Đồng đã nói “ Sức khỏe là sức sống, là lao động sáng tạo, là tình
yêu và hạnh phúc” [1]

Trong nhà trường tiểu học nội dung giáo dục sức khỏe chủ yếu là:
* Giáo dục vệ sinh cá nhân bao gồm: vệ sinh thân thể, trang phục, sinh hoạt, lao
động, nghỉ ngơi, giải trí...
* Giáo dục vệ sinh môi trường gồm: vệ sinh trường, lớp học, vệ sinh trong học tập
để phòng tránh các bệnh học đường (cong vẹo cột sống, cận thị...),vệ sinh trong lao
động, phòng chống bệnh dịch...
Trường tiểu học là cấp học nền tảng, là cơ sở ban đầu rất quan trọng đào tạo
các em trở thành công dân tốt cho đất nước “cái gì (về nhân cách) khơng làm được
ở cấp Tiểu học thì khó làm được ở các cấp học sau”. Mục đích là hình thành và rèn
các thói quen, hành vi, kỹ năng cơ bản của vệ sinh cá nhân, lối sống khoa học, gọn
gàng, ngăn nắp, có thói quen bảo vệ giữ vệ sinh mơi trường trong, ngoài lớp học và
cộng đồng, biết tiết kiệm điện, nước; biết trồng cây xanh, làm cho môi trường xanhsạch - đẹp.
II- THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
KINH NGHIỆM
1. Thực trạng:
Trường tiểu học Nga Trường có tổng số 21 cán bộ giáo viên, trong đó cán bộ
quản lý: 2 ; giáo viên giảng dạy 16 ; nhân viên hành chính: 3. Trường có 10 lớp với
tổng số học sinh là 240 em, đa số các em là con em nông thôn, ngoan, lễ phép với
thầy cô, biết vâng lời cha mẹ, thích tham gia các hoạt động tập thể.
Trong những năm qua nhà trường luôn quan tâm, đến công tác tuyên truyền
giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường. Chỉ đạo giảng dạy lồng ghép nội
dung giáo dục sức khỏe, vệ sinh môi trường trong các môn học. Tuy nhiên nội dung
này chưa được tổ chức linh hoạt trong hoạt động ngoại khóa; cơng tác kiểm tra,
đánh giá chưa chặt chẽ, chưa có những quy định, tiêu chí cụ thể.

3

SangKienKinhNghiem.net

Cơ sở vật chất, trang thiết bị, tài liệu phục vụ cho cơng tác tun truyền cịn
thiếu thốn. Đặc biệt là nguồn lực con người nhà trường chưa có cán bộ chuyên trách
về y tế học đường.
Nhận thức về tầm quan trọng, cần thiết của giáo dục sức khỏe cho học sinh
của một số lực lượng giáo dục còn hạn chế, giáo dục sức khỏe tuổi dậy thì cho học
sinh chưa được quan tâm.
Học sinh chưa có thói quen vệ sinh thân thể, chưa biết rửa tay, đánh răng, rửa
mặt đúng quy trình hay ý thức giữ vệ sinh lớp học, bảo vệ môi trường chưa tự giác.
Nhiều phụ huynh chưa quan tâm giáo dục kĩ năng tự phục vụ hoặc hướng dẫn
cho các em một số kỹ năng cơ bản về giáo dục sức khỏe, giáo dục về giới…
2. Kết quả của thực trạng
Từ thực trạng trên tôi đã tiến hành khảo sát thông qua kết quả khám sức khỏe
ban đầu của trạm Y tế về một số bệnh về vệ sinh học đường tại thời điểm tháng
9/2016 và khảo sát vệ sinh môi trường các lớp tôi thu được kết quả như sau:
*Về sức khỏe vệ sinh học đường
Tổng số
HS

240

HS mắc
bệnh về mắt

HS mắc
bệnh về tai,
mũi, họng

HS mắc
bệnh về răng

HS có ý thức
vệ sinh cá
nhân tốt

HS chưa có
ý thức vệ
sinh cá nhân

SL

TL

SL

TL

SL

TL

SL

TL

SL

TL

50

20,8

32

13,3

97

40,4

150

62,5

90

37,5

*Khảo sát vệ sinh môi trường lớp học
Tổng số
lớp

10

Vệ sinh lớp học
Tốt

Khá

Chưa

đạt

3

5

2

Trang trí lớp học thân
thiện
Chưa
Tốt
Khá
đạt

1

3

6

Tham gia giữ vệ sinh
môi trường xung quanh
Chưa
Tốt
Khá
đạt

1

4

5

Kết quả trên cho thấy, số học sinh mắc các bệnh sâu răng, đau mắt hột nhiều
các em chưa có thói quen chuẩn bị trang phục sạch sẽ, gọn gàng khi đến trường.
Chưa có ý thức giữ gìn vệ sinh lớp học và vệ sinh cơng cộng…. Đây chính là điều
tơi băn khoăn suy nghĩ để tìm ra nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh chưa có ý
thức giữ vệ sinh cá nhân và vệ sinh mơi trường là do đâu? Vì sao các em lại mắc
4

SangKienKinhNghiem.net


các bệnh về răng, mắt, họng nhiều như vậy?
3.Nguyên nhân
Qua nhiều năm thực tế làm công tác quản lý ở trường tiểu học Nga Trường,
tôi nhận thấy việc giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường chưa hiệu quả là do
những nguyên nhân sau:
3.1. Các nhà quản lý chưa làm tốt công tác tổ chức, tuyên truyền nâng cao nhận
thức cho giáo viên, học sinh và các bậc phụ huynh hiểu đúng tầm quan trọng của
việc giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường cho các em.
3.2.Chưa chỉ đạo sát sao nội dung giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường
một cách cụ thể để học sinh hiểu và thực hiện.
3.3. Nội dung giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường chưa được lồng
ghép trong các môn học và các hoạt động ngoại khóa thường xun, linh hoạt.
3.4. Cơng tác kiểm tra, đánh giá về vệ sinh cá nhân,vệ sinh môi trường chưa
thường xuyên, tiêu chí đánh giá chưa cụ thể,.
Từ các nguyên nhân nêu trên, tôi đã tiến hành một số giải pháp sau để giáo
dục nâng cao sức khỏe, xây dựng môi trường xanh- sạch- đẹp thân thiện cho học

sinh trong trường tiểu học Nga Trường.
III. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
1.Tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức đến các lực lượng giáo dục về tầm
quan trọng của việc giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường cho học sinh:
Để làm tốt công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức đến các lực lượng giáo
dục hiểu về bảo vệ sức khỏe cho con người, giúp các em phát triển cân đối hài hịa
về thể chất, nhân cách. Tơi đã tham mưu với Hiệu trưởng thành lập ban chỉ đạo để
điều hành công tác chăm sóc sức khỏe học sinh như sau:
1.1.Cơng tác tổ chức:
Hiện nay các trường tiểu học trong huyện Nga Sơn chưa có trường nào có
cán bộY tế học đường, vì vậy để chăm sóc sức khỏe, phịng chống bệnh tật cho học
sinh các trường đều cử cán bộ làm công tác kiêm nhiệm về Y tế học đường. Ngay
đầu năm học Ban giám hiệu đã thống nhất các nội dung chương trình, mục tiêu, kế
hoạch giáo dục và thành lập các ban chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng
thành viên phụ trách từng nội dung công việc. Về cơng tác chăm sóc giáo dục sức
khỏe học sinh Hiệu trưởng đã thành lập ban chỉ đạo gồm:
Trưởng ban: Hiệu trưởng nhà trường
Phó ban: Phó hiệu trưởng và Trưởng trạm y tế xã
Thường trực: Cán bộ phụ trách công tác chữ thập đỏ, kiêm cán bộ Y tế.
Ủy viên: Tổng phụ trách Đội, đại diện hội CMHS.
5

SangKienKinhNghiem.net


+ Ban chăm sóc giáo dục sức khỏe có nhiệm vụ:
-Tuyên truyền, vận động học sinh: Thực hiện công tác tuyên truyền giáo dục
sức khỏe cho học sinh theo các văn bản hướng dẫn của các cấp và kế hoạch năm
học của nhà trường.
-Tuyên truyền phòng chống dịch bệnh theo mùa. Kiểm tra việc thực hiện

các nội dung về vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, xây dựng trường học xanh,
sạch, đẹp và đảm bảo an toàn.
- Tổ chức tập huấn về sơ cứu ban đầu, xử lý các bệnh thông thường.
- Tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho học sinh.
- Tổ chức thực hiện các chương trình bảo vệ và chăm sóc sức khỏe do ngành
y tế và Phịng giáo dục triển khai hàng năm.
1.2. Cơng tác tuyên truyền nâng cao nhận thức đến các lực lượng giáo dục:
Tuyên truyền đến toàn thể cán bộ, giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh về
mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường. Gắn với thực
hiện phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Làm
cho các lực lượng giáo dục hiểu rằng: Giáo dục sức khỏe cho học sinh là việc làm
hết sức quan trọng, bởi học sinh tiểu học vốn sống, thói quen và hành vi ứng xử của
các em về vệ sinh cá nhân, vệ sinh mơi trường cịn rất hạn chế. Việc đưa nội dung
giáo dục sức khỏe hình thành các kỹ năng sống vào chương trình giảng dạy và hoạt
động ngoại khóa giúp các em phòng tránh các bệnh đơn giản, tạo ấn tượng tốt với
những người xung quanh và duy trì một sức khỏe tốt để học tập.
Nội dung và hình thức tuyên truyền:Vào các giờ chào cờ thứ 2 hàng tuần tổ
chức tuyên truyền phòng chống các dịch bệnh theo mùa như: cúm, đau mắt đỏ, sốt
phát ban, tiêu chảy, thủy đậu…,các bệnh học đường: cận thị, cong vẹo cột sống, vệ
sinh cá nhân, vệ sinh trường lớp... các em hiểu được nguyên nhân, triệu chứng và
cách phòng chống bệnh.
Phát tờ bướm, treo băng rơn, áp phích, khẩu hiệu để học sinh đọc hàng ngày.
Chỉ đạo Đội thiếu niên thứ hai hàng tuần có bản tin tuyên truyền vệ sinh cá nhân, vệ
sinh môi trường như: Hát các bài hát về giáo dục sức khỏe, cách rửa tay, rửa mặt,
cách phòng bệnh giun…Qua công tác tuyền các em đã biết cách phòng chống bệnh
dịch, mặc trang phục theo mùa, vệ sinh cá nhân, trường lớp sạch sẽ; biết cách ngồi
học đúng tư thế để không mắc các bệnh về mắt, cong vẹo cột sống…
Tuyên truyền sâu rộng tới toàn thể phụ huynh học sinh về lợi ích của việc
tham gia bảo hiểm y tế trong buổi họp phụ huynh đầu năm. Tổ chức mời cán bộ Y
tế về khám sức khỏe ban đầu cho các em, phát hiện một số bệnh thông thường hay

gặp ở các em như bệnh về răng, mắt, tai mũi họng, bướu cổ… để kịp thời thông báo
6

SangKienKinhNghiem.net


cho gia đình học sinh biết về tình hình sức khỏe của con mình, nhà trường có sổ
theo dõi sức khỏe của từng em cập nhật tình hình sức khỏe thường xuyên.
Chỉ đạo giáo viên đưa nội dung giáo dục vệ sinh cá nhân để tuyên truyền đến
gia đình học sinh như : gia đình phải mua đủ những đồ dùng riêng cá nhân cho các
em, hướng dẫn cách rửa tay, cắt móng tay, rửa mặt, đánh răng hàng ngày, quần áo,
đầu tóc phải gọn gàng, sạch sẽ khi đến trường, không được mặc quần áo ngủ đi học.
Giáo dục các em biết quét nhà, bàn học tập xếp gọn gàng đồ dùng sách vở, biết
tham gia lao động vệ sinh đường làng, ngõ xóm để giữ gìn nếp sống văn minh từ
khi cịn nhỏ đó là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
Triển khai các chuyên đề bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng về giáo dục sức
khỏe, giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường nâng cao kỹ năng tích hợp, lồng
ghép giáo dục các nội dung trên trong các giờ học chính khóa và hoạt động ngoại
khóa cho giáo viên.
Tuyên truyền giáo dục mơi trường gắn với giáo dục kỹ năng sống.Ví dụ như
nên chọn mua sản phầm có ghi "sản phẩm xanh", khơng độc hại với mơi trường,
bao bì dễ tiêu hủy trong tự nhiên hoặc có thể dùng lại nhiều lần . . . tuyên truyền
Luật Giao thông đường bộ, Luật Phịng chống ma túy, Luật Bảo vệ mơi trường.
Tóm lại: Để nâng cao sức khỏe cho học sinh chúng ta cần làm tốt công tác
tuyên truyền đến các lực lượng giáo dục nhằm giúp các em biết phân biệt hành vi
đúng – sai, tốt - xấu, có thái độ ứng xử phù hợp với bản thân và môi trường xung
quanh, biết sống hịa nhập, thân thiện với mơi trường.
2. Chỉ đạo nội dung giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường cho học sinh:
2.1. Nội dung giáo dục vệ sinh cá nhân:
Muốn rèn luyện cho các em có thói quen trong việc giữ gìn vệ sinh thân thể

khơng phải dễ dàng ngày một ngày hai đã làm được. Ngay cả người lớn cũng có
người chưa thực hiện đúng các quy trình rửa tay, rửa mặt… Do đó giáo viên phải là
ngưới có kiến thức chuẩn xác về những vấn đề vệ sinh cá nhân, có kĩ năng thực
hành chuẩn mực, thành thạo. Tôi đã chỉ đạo hướng dẫn giáo viên và học sinh thực
hiện các quy trình đúng về rửa tay, rửa mặt, đánh răng…
*Hướng dẫn quy trình rửa tay: rửa tay bằng xà phòng và nước sạch làm cho
vi khuẩn không lây truyền vào thức ăn hoặc vào miệng trực tiếp được. Việc rửa tay
bằng xà phòng làm giảm rủi ro nhiễm khuẩn tiêu chảy, nhiễm khuẩn đường hô hấp,
bệnh giun sán... Rửa tay được coi là liều vắc xin tự chế, có tính khả thi và hiệu quả
vì chi phí thấp có thể cứu sống hàng triệu người. Vậy lúc nào chúng ta cần rửa tay?
Phải thường xuyên rửa tay hàng ngày, nhất là các trường hợp sau:
Rửa tay trước khi rửa mặt.
7

SangKienKinhNghiem.net


Rửa tay trước khi ăn, cầm thức ăn, chế biến món ăn.
Rửa tay sau khi đi tiểu tiệu, đại tiện.
Rửa tay sau khi chơi bẩn, chơi với các con vật.
Rửa tay sau khi đi học hoặc đi làm về, đếm tiền, quét rác…
Rửa tay bất kỳ lúc nào khi muốn rửa tay.
Đồ dùng để rửa tay gồm: Thùng hoặc xô, chậu chứa nước sạch, xà phịng;
khăn lau khơ. Trong buổi chào cờ đầu tuần tôi hướng dẫn học sinh thực hành quy
trình rửa tay bằng xà phịng theo 6 bước:
+Bước 1: Làm ướt hai bàn tay bằng nước sạch, xoa xà phòng vào lòng bàn tay. Chà
sát hai lòng bàn tay vào nhau.
+ Bước 2: Dùng ngón tay và lịng bàn tay này cuốn và xoay lần lượt từng ngón tay
của bàn tay kia và ngược lại.
+ Bước 3: Dùng lòng bàn tay này chà xát lên mu bàn tay kia và ngược lại.

+ Bước 4: Dùng đầu ngón tay của bàn tay này miết vào kẻ giữa các ngón tay của
bàn tay kia và ngược lại.
+ Bước 5: Chụm 5 đầu ngón tay của tay này cọ vào lịng bàn tay kia bằng cách xoay
đi xoay lại.
+ Bước 6: Xả cho tay sạch hết xà phòng bằng nước sạch và lau khô tay bằng khăn.
+Chú ý thời gian mỗi lần rửa tay tối thiểu 30 giây. Các bước 3,4,5 làm đi, làm lại 5
đến 6 lần. Sau khi hướng dẫn xong tôi cho các em nêu lại các bước và thực hành.

HS thực hành rửa tay bằng xà phòng

HS thực hành đánh răng trên mơ hình
8

SangKienKinhNghiem.net


*Hướng dẫn học sinh vệ sinh răng miệng: Răng có ích lợi nghiền nát thức ăn
giúp cho tiêu hóa tốt, đảm bảo sức khỏe cho con người. Bộ răng giúp cho việc phát
âm, nói được rõ ràng và đúng, răng cịn làm cho khn mặt đẹp. Nếu khơng giữ vệ
sinh răng miệng, răng sẽ bị sâu hoặc viêm lợi và liên quan đến xoang hàm và mũi.
Vậy hàng ngày các em phải đánh răng sạch sẽ để răng không bị sâu, lợi không bị
viêm chảy máu, miệng thơm tho, răng trắng đẹp. Mỗi ngày tối thiểu đánh răng hai
lần vào buổi tối trước khi đi ngủ và buổi sáng sau khi ngủ dậy, nên đánh răng ngay
sau khi ăn khoảng 5-10 phút.
Đồ dùng đánh răng gồm: Kem đánh răng, bàn chải đánh răng, cốc dựng nước
sạch. Trong buổi chào cờ đầu tuần tôi đã lồng ghép để hướng dẫn cho các em cách
đánh răng trên mơ hình để các em nắm được cách đánh răng theo thứ tự.Đánh hàm
trên trước, hàm dưới sau, đánh từ phải sang trái, đánh mặt ngoài- mặt trong-mặt
nhai- mặt bên. Sau khi đánh răng xong các mặt răng phải súc miệng và họng nhiều
lần và nhổ nước đi. Rửa bàn chải thật sạch, vẩy khô, để dốc ngược vào cốc hoặc

cắm vào giá. Khi bàn chải bị tưa hoặc cùn thì phải thay bàn chải ngay.
Để bảo vệ hàm răng sạch, đẹp ngoài việc đánh răng hàng ngày, chúng ta
không được cắn các vật cứng, khơng ăn thức ăn nóng với lạnh cùng lúc vì dễ gây
rạn nứt men răng. Súc miệng sạch sau khi ăn, nhất là sau khi ăn các chất ngọt.
*Hướng dẫn học sinh quy trình rửa mặt: Đối với học sinh trường tôi là vùng
nông thôn không phải em nào cũng được gia đình quan tâm hướng dẫn các em cách
rửa mặt sạch sẽ khi đi học, nhiều em khi đến lớp mặt mũi cịn lem luốc, thậm chí có
em cịn không rửa mặt, không chải đầu. Tôi nêu vấn đề chúng ta rửa mặt để làm gì?
Rửa mặt như thế nào là đúng quy trình?( Rửa mặt để cho mặt lúc nào cũng được
sạch sẽ. Phải rửa mặt khi mặt bẩn, lúc ngủ dậy, sau bữa ăn, lúc đi học, đi chơi về).
Hướng dẫn các em quy trình rửa mặt thực hiện qua 7 bước.
Sau khi hướng dẫn xong tôi cho các em nêu lại các bước trên và thực hành lại.
Ngồi ra tơi cịn chú ý hướng dẫn các em cách vệ sinh mắt, tai , mũi . Bởi vì đơi
mắt là cửa sổ của tâm hồn, nó cịn làm cho khuôn mặt thêm duyên, thêm đẹp. Mắt là
cơ quan thị giác giúp ta nhìn rõ mọi vật xung quanh. Để phòng các bệnh nhiễm
khuẩn như mắt hột, đau mắt đỏ. Mỗi người cần có khăn mặt riêng và ln giặt sạch
bằng xà phịng, phơi khơ ngồi trời nắng gió. Khơng nghịch bẩn, biết cách qt dọn,
lau chùi vệ sinh nhà ở, lớp học để cho bụi không bay vào mắt.
Ví dụ: Khi qt nhà thì qt từ trên xuống, từ trong ra, đứng xoay lưng vào chiều
gió, vẩy nước trước khi quét và nên dùng chổi cán dài.
Để phòng cận thị, hiếng, lác, cong vẹo cột sống chúng ta cần chú ý hướng
dẫn và theo dõi các em về tư thế ngồi học, đọc sách phải giữ khoảng cách ít nhất là
9

SangKienKinhNghiem.net


25 cm. Bàn ghế phải có chiều cao phù hợp để khi đọc và viết không nghiêng vẹo.
Sau mỗi học kỳ nên chuyển chỗ ngồi từ phải sang trái và ngược lại để tránh dễ gây
bệnh hiếng, lác và cong vẹo cột sống cho học sinh.

Vệ sinh tai: Tai là cơ quan thính giác, giúp ta nghe được âm thanh, tiếng động
từ bên ngồi, tai cịn giữ thăng bằng cho cơ thể. Hàng ngày khi rửa mặt, tắm gội,
lấy ngón tay út lót vào khăn mặt ngốy sạch phần ngồi lỗ tai, rửa sạch vành tai,
nhất là mặt sau tai. Khi có nhiều dáy tai phải dùng bơng nhúng vào nước ấm hoặc
cồn rồi ngốy, khơng nên dùng các vật nhọn, cứng làm như thế có thể gây ra xây
xát, chảy máu, nhiễm khuẩn hoặc chảy máu màng nhĩ dẫn đến điếc.
Vệ sinh mũi: Mũi là cơ quan khứu giác, nhờ các ngọn thần kinh khứu giác tập
trung ở phần trên lỗ mũi mà ta phân biệt được các mùi khác nhau, phải giữ sạch mũi
như chống bụi, không dùng tay ngoáy vào lỗ mũi mà phải dùng khăn mặt hay khăn
tay sạch. Mùa đông tránh để nhiễm lạnh đột ngột, tập thói quen thở qua mũi. Khi bị
chảy máu cam thì ngồi n lặng, bóp chặt hai lỗ mũi trong vòng 10 phút cho đến
khi máu ngừng chảy. Kết hợp dấp nước mát, nước lạnh vào mũi .
Ngoài ra tơi cịn quan tâm đến vấn đề vệ sinh tuổi dậy, phịng chống xâm hại
tình dục trẻ em để các em biết cách phịng tránh khi gặp tình huống đó xảy ra và
khơng ngần ngại khi nói điều đó với người lớn để có cách xử lý kịp thời.
Ví dụ: Để giáo dục vệ sinh tuổi dậy thì cho học sinh lớp 5. Tôi hướng dẫn
giáo viên chia thành hai nhóm, một nhóm học sinh nam và một nhóm học sinh nữ
để tiện cho việc trao đổi.
Đối với học sinh nữ: Tuổi dậy thì từ 12- 14 tuổi, cá biệt có trường hợp sớm
hơn. Lúc này nữ giới thường xuất hiện kinh nguyệt. Một chu kỳ kinh nguyệt thường
có 28 - 30 ngày hoặc 30 - 35 ngày. Thời gian mỗi lần hành kinh từ 3- 5 ngày. Do
vậy khi các em gái lần đầu thấy kinh nguyệt không nên coi là sự bất thường mà cần
bình tĩnh và biết giữ vệ sinh bộ phận sinh dục hàng ngày. Hướng dẫn cách dùng
băng vệ sinh để các em biết xử dụng khi gặp chu kỳ kinh nguyệt, nên thay băng vệ
sinh khoảng 3- 4 giờ một lần. Không nên ngâm mình trong nước vì sẽ bị nhiễm
khuẩn, tránh làm việc quá sức.
Đối với học sinh nam: Tôi dùng tranh vẽ bộ phận sinh dục nam để hướng
dẫn các em rèn luyện thói quen giữ vệ sinh thân thể, tắm rửa thường xun, nhất là
bộ phận sinh dục ngồi. Khơng mặc quần lót q chật, khi ngủ khơng nằm co, quắp
hai tay vào háng để khơng kích thích cơ quan sinh dục dẫn đến thủ dâm. Đến tuổi

dậy thì mà chưa lột bao quy đầu, cần nói cho cha mẹ biết để kịp thời xử lý.
*Nội dung giáo dục học sinh vệ sinh trang phục: Vệ sinh trang phục nhằm
phục vụ sức khỏe, bảo vệ da, giúp cho da làm tốt chức năng là bảo vệ các bộ phận
10

SangKienKinhNghiem.net


bên trong của cơ thể không bị nhiễm bệnh. Đồng thời thể hiện sự văn minh, lịch sự,
nếp sống văn hóa của mỗi cá nhân khi tham gia sinh hoạt với cộng đồng.
Trong thực tế học sinh của trường tôi ở vùng nơng thơn nên chưa biết giữ gìn
vệ sinh trang phục, các em ăn mặc quần áo còn giơ bẩn, nhăn nhó, nhưng khơng
biết thay để bố mẹ giặt, là cho sạch sẽ. Tôi đã yêu cầu giáo viên chủ nhiệm các buổi
sinh hoạt 15 phút đầu giờ hoặc tiết sinh hoạt lớp cần nhắc nhở cách giữ sạch trang
phục, không nghịch bẩn, thay quần áo thường xuyên, học sinh lớn biết giặt quần áo
bằng nước sạch và xà phịng; khơng mặc lẫn lộn quần áo đế tránh lây chéo cho
nhau. Nên mặc trang phục chỉnh tề trước khi đi ra ngồi như khơng được mặc quần
đùi, áo may ô, mặc lôi thôi, xộc xệch, đi chân đất đến trường, mặc đồng phục mùa
đông, mùa hè theo quy định, đi dép có quai hậu hoặc đi giày khi đi học.
2.2.Nội dung giáo dục vệ sinh môi trường:
Hiện nay, trên thế giới môi trường là vấn đề được quan tâm hàng đầu. Các
quốc gia tiên tiến việc xả rác và nước thải bừa bãi hầu như khơng có. Ở nước ta thì
ăn xong một que kem hay một chiếc kẹo người ta vứt que, vứt giấy xuống đất. Uống
xong một lon nước ngọt hay một chai nước suối cúng bỏ chai ngay tại chỗ ngồi mặc
dù thùng rác để cách đó rất gần. Thậm chí khi ăn xong một tép kẹo cao su, họ cũng
không mang đến thùng rác mà vo tròn rồi trét lên ghế đá và cứ thế bỏ đi chỗ khác.
Trong trường cũng có học sinh ngang nhiên xả rác ở góc bàn, góc lớp, hành
lang, lớp học thì khơng có cây xanh, trang trí chưa thân thiện, học sinh vẽ bậy lên
tường…Từ tình hình trên tơi đã có biện pháp tuyên truyền giáo dục để các em ý
thức giữ gìn vệ sinh mơi trường để phịng chống bệnh tật.Xả rác bừa bãi sẽ bốc mùi,

gây ô nhiễm mơi trường khơng khí, nguồn nước hay sống gần những bãi rác sẽ mắc
các bệnh về đường ruột, bệnh ngồi da, bệnh đau mắt hột…có thể tử vong vì bị tiêu
chảy cấp do nhiễm khuẩn tả từ nước bị ô nhiễm.
Tôi hướng dẫn Tổng phụ trách Đội xây dựng tiêu chí xếp thi đua cho từng
nội dung mơi trường trong tuần, tháng cùng với thi đua của Liên Đội như sau:
Tiêu chí 1: Cây xanh, bồn hoa, vườn thuốc nam.
Các lớp được phân cơng trồng, chăm sóc hoa, bảo vệ cây cảnh theo từng khu
vực, Đội cờ đỏ theo dõi, kiểm tra, giám sát chấm điểm, xếp loại hàng tuần.
Tiêu chí 2: Thu gom và xử lý rác thải
Qua các buổi sinh hoạt dưới cờ thường xuyên nhắc nhở học sinh bỏ rác đúng
quy định, phân loại rác, các loại chai lọ nhựa dùng để tái chế làm đồ chơi, lọ hoa…
giấy lộn các em gom lại để bán làm quỹ lớp, lá cây đổ ra hố rác để đốt lấy tro bón
cho cây cảnh và vườn thuốc nam, đến nay học sinh đã giữ vệ sinh chung, phân loại
rác thải rất tốt.
11

SangKienKinhNghiem.net


Tiêu chí 3: Nước uống và nước sinh hoạt
Các lớp đều có cốc, giá đựng cốc đậy kín để tránh bụi bẩn vào cốc, có bình
đựng nước uống, giá để bình nước. Trường có vịi nước sạch, xà phịng cho học
sinh rửa tay. Tuyên truyền để học sinh có ý thức tiết kiệm nước là tiết kiệm tiền của,
là tiết kiệm tài nguyên của Quốc gia.
Tiêu chí 4: Nhà vệ sinh
Nhà trường hợp đồng bảo vệ quét dọn khu nhà vệ sinh hàng ngày, học sinh
có ý thức giữ vệ sinh đi tiểu tiệu, đại tiện phải đúng chỗ, sử dụng xong phải dội
nước sạch sẽ. Đội cờ đỏ và bảo vệ thường xuyên kiểm tra nhắc nhở các em.
Tiêu chí 5: Trang trí lớp học thân thiện
Tơi u cầu các giáo viên chủ nhiệm mua đủ dụng cụ để làm vệ sinh như

mỗi lớp học phải có chổi đót để quét lớp, chổi để quét mạng nhện, có thùng đựng
rác, cái hốt rác và đổ rác hàng ngày, chậu rửa tay. Mỗi lớp phải có các chậu cây
xanh trồng ở góc lớp, các cửa sổ được trang trí cây xanh thân thiện. Mỗi lớp được
nhà trường trang bị mắc áo, giá để giầy dép…. vệ sinh lớp học sạch sẽ, đồ dùng
trong lớp được sắp xếp khoa học, ngăn nắp.
Tiêu chí 6: Các hoạt động giáo dục mơi trường
Giáo dục học sinh tham gia lao động cơng ích như: trồng và chăm sóc cây
xanh, cây thuốc nam, khơng vứt rác bừa bãi, khơng khạc nhổ nơi cơng cộng.
Có ý thức bảo vệ sức khỏe như đeo khẩu trang khi đi lao động, khi đi đường
để tránh bị ô nhiễm khơng khí, bảo vệ da.
Thực hiện “Chiều thứ sáu xanh” hàng tuần toàn trường tổ chức tổng vệ sinh
quét hành lang các lớp học, khu nhà hiệu bộ, sân trường, nhà vệ sinh đến nay công
việc này đã đi vào nề nếp nhà trường ln đảm bảo tiêu chí Xanh- Sạch- Đẹp và
thân thiện.
3. Chỉ đạo giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường thông qua các môn học
và hoạt động ngồi khóa nhằm nâng cao sức khỏe cho học sinh:
Để công tác giáo dục ý thức giữa vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường trong
nhà trường đạt hiệu quả, khi giáo dục bảo vệ môi trường chưa thể là một mơn học
riêng thì chúng ta cần giáo dục cho học sinh bắt đầu từ những việc làm, hành động
nhỏ như trồng và chăm sóc cây xanh; vệ sinh trường lớp; tiết kiệm điện và nước,
khuyến khích các ý tưởng sáng tạo tái chế rác thải để sử dụng….
3.1. Chỉ đạo giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường vào các môn học:
Để xác định các kiến thức giáo dục vệ sinh mơi trường tích hợp vào bài học
tôi hướng dẫn giáo viên tiến hành theo các bước sau:
Bước 1: Nghiên cứu kỹ SGK và phân loại các bài học có nội dung hoặc có khả
12

SangKienKinhNghiem.net

năng đưa giáo dục vệ sinh môi trường vào bài (tích hợp theo từng mức độ).
Bước 2: Xác định kiến thức giáo dục mơi trường đã được tích hợp vào bài (nếu có).
Bước này quan trọng để xác định phương pháp và hình thức tổ chức cho HS lĩnh
hội kiến thức, kỹ năng về môi trường.
Bước 3: Xác định các bài có khả năng đưa kiến thức giáo dục mơi trường vào bằng
hình thức liên hệ, mở rộng, dự kiến các kiến thức có` thể đưa vào từng bài.
Tích hợp, lồng ghép giáo dục bảo vệ mơi trườngcó 3 mức độ:
Mức độ toàn phần: Khi mục tiêu, nội dung của bài phù hợp hoàn toàn với
mục tiêu, nội dung của giáo dục bảo vệ môi trường.
Mức độ bộ phận: Khi chỉ có một bộ phận bài học có mục tiêu, nội dung phù
hợp với giáo dục bảo vệ môi trường.
Mức độ liên hệ: Khi mục tiêu, nội dung của bài có điều kiện liên hệ một cách
lơ gich với nội dung giáo dục bảo vệ mơi trường. [2 ]
Ví dụ: Tích hợp trong mơn Tiếng Việt
Lớp1: Tiếng Việt bài : Ô – Ơ. Luyện nói về chủ điểm bờ hồ, kết hợp khai
thác nội dung bảo vệ môi trường qua câu hỏi: Cảnh bờ hồ có những gì ? Cảnh đó
có đẹp khơng ? Các bạn nhỏ đang đi trên con đường có sạch sẽ khơng? Nếu được
đi trên con đường như vậy, em cảm thấy thế nào ?...
Luyện từ & câu - lớp 3 tuần 11, bài tập 1: Xếp những từ ngữ sau vào hai
nhóm ( Chỉ sự vật ở quê hương / Chỉ tình cảm đối với q hương) ;Cây đa gắn
bó,dịng sơng con đị, nhớ thương, yêu quý mái đình, thương yêu, ngọn núi, phố
phường, bùi ngùi, tự hào. Học sinh làm bài vào phiếu học tập, chữa bài tập. Qua bài
học sinh nêu được cảnh đẹp của quê hương; giáo dục tình cảm yêu quý quê hương;
liên hệ thực tế em đã làm những việc gì để thể hiện tình yêu đối với quê hương em.
Ví dụ: Tích hợp trong mơn Đạo đức lớp 4
Bài 4: Tiết kiệm tiền của. Thông qua bài học giáo dục học sinh biết sử dụng
tiết kiệm quần áo, sách vở, đồ dùng, điện, nước,... trong cuộc sống hằng ngày là góp
phần bảo vệ mơi trường và tài ngun thiên nhiên.
Ví dụ: Ở mơn Mĩ thuật có thể cho học sinh vẽ tranh, xé dán, tập nặn tạo dáng tự do
về môi trường, vệ sinh môi trường, bảo vệ môi trường… Lớp 4 Bài 7 : Vẽ tranh đề

tài phong cảnh quê hương. Giáo dục học sinh yêu mến cảnh đẹp q hương, có ý
thức bảo vệ cảnh quan mơi trường xung quanh.
Ví dụ: mơn Tự nhiên và xã hội lớp 3: bài “ Vệ sinh môi trường” giáo viên có thể
tổ chức học sinh thảo luận nhóm qua các câu hỏi:
+ Hãy nêu cảm giác của em khi đi qua bãi rác.
+ Những sinh vật nào thường sống ở bãi rác?
13

SangKienKinhNghiem.net


+ Rác có hại như thế nào đối với sức khỏe của con người?
Thơng qua việc tích hợp giáo dục vệ sinh mơi trường trong các mơn học thì
học sinh đã nhận biết được việc làm nào đúng, việc làm nào sai, biết tiết kiệm điện,
nước khi sử dụng; đồ dùng học tập để gọn gàng, ngăn nắp, khoa học. Biết nhắc nhở,
giúp đỡ các bạn giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh trong ngoài lớp học tốt.
3.2.Chỉ đạo giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường thông qua hoạt động
ngồi giờ lên lớp nhằm góp phần nâng cao sức khỏe cho học sinh:
Để nâng cao sức khỏe cho học sinh tôi đã tổ chức linh hoạt các nội dung,
hình thức hoạt động ngoại khóa để thu hút đông đảo các em tham gia và thu được
kết quả rất tốt cụ thể:
*Tổ chức phong trào xanh hóa sân trường:
Một trường học, lớp học xanh mát ngập tràn sắc màu thiên nhiên, để mỗi
ngày đến lớp các em có cảm giác như đang đi trong công viên. Bởi cây, cỏ lá hoa
được ví như lá phổi thanh lọc những khí chất độc hại cho cơ thể. Tơi hướng dẫn
Tổng phụ trách Đội phân công công cho mỗi lớp đảm nhận cơng trình măng non
như: Chăm sóc bồn hoa, vườn thuốc nam, quét dọn khu đài tưởng niệm của xã…
mỗi lớp một tuần chăm sóc cơng trình một lần vào ngày thứ sáu trong thời gian 30
phút. Giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn và làm cùng học sinh. Giáo viên Tổng phụ
trách Đội và cán bộ phụ trách Y tế học đường kiểm tra, đánh giá công việc. Cuối

mỗi tuần nhận xét, đánh giá, tuyên dương khen thưởng kịp thời.

GV-HS chăm sóc cơng trình măng non của lớp

HS thi vẽ tranh bảo vệ môi trường
14

SangKienKinhNghiem.net


*Tổ chức phong trào “ Lớp em gọn gàng, sạch đẹp”:
Vệ sinh lớp học sạch sẽ, ngăn nắp, gọn gàng giúp các em có sức khỏe tốt để
học tập. Đồng thời giáo cho các em bằng việc làm cụ thể như cùng chung tay làm
vệ sinh sân trường, lớp học trước buổi học, thu nhặt rác bỏ vào thùng rác, không xả
rác bừa bãi, thu gom giấy loại xếp vào thùng giấy của lớp.Chăm sóc cây xanh như
người bạn, chan hòa cùng màu sắc thiên nhiên, mọi căng thẳng, mệt mỏi trong học
tập đã được giải tỏa. Về nề nếp lớp học tôi yêu cầu giáo viên chủ nhiệm:
- Cho cả lớp học nội quy nhà trường, nội quy lớp học, quy định của giáo viên.
-Tổ trực nhật có nhiệm vụ quét sạch lớp học, kê bàn ghế gay gắn, lau bảng sạch
sẽ, múc nước rửa tay xong mọi việc trước 10 phút trước giờ vào học.
- “Xây dựng lớp học thân thiện”: để tạo ra môi trường học tập thân thiện, an toàn,
các em cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niềm vui”. Xây dựng được lớp học
thân thiện tôi yêu cầu các lớp thực hiện như sau:
- Lớp học thân thiện phải có cây xanh, ngăn nắp và trang trí đẹp, đảm bảo tính
thẩm mĩ . Trồng cây xanh trong lớp bằng cách: cho dây trầu bà, cây trường sinh vào
chai nước khoáng được cắt tỉa trang trí, đổ nước vào rồi treo trên cửa sổ. Thứ sáu
hàng tuần tổ chức lau sạch sẽ bàn ghế, cửa kính các phịng học.

Học sinh đang trang trí lớp học thân thiện

GV-HS tham gia tổng vệ sinh lớp học

15

SangKienKinhNghiem.net


Tổ chức các hoạt động ngoại khóa như ngày hội “Nước sạch và vệ sinh môi
trường”; thi vẽ tranh về môi trường được 205 bài giử về Hội đồng đội huyện; Hội
thi trình diễn “Thời trang tuổi học trị” vào dịp 26/3. Tham gia hưởng ứng giờ trái
đất với khẩu hiệu “Tắt đèn, bật tương lai”. Hướng dẫn các em tận dụng những tờ
báo cũ để làm những chiếc phong bì đựng bài kiểm tra, bình đựng nước khống cắt
tỉa làm các lọ hoa, làm đồ chơi như xe con, tàu con thoi, dùng các lon nước ngọt để
làm lọ đựng bút…
*Tổ chức Hội chợ sử dụng các sản phẩm tái chế:Cách tiến hành Hội chợ như sau:
- Mỗi khối làm một gian hàng trưng bày các sản phẩm, đồ dùng tái chế, sách
báo, truyện cũ mà các em đã làm và sưu tầm được.
- Giá các sản phẩm được niêm iết và do ban tổ chức quyết định, tối thiểu là
5000 đồng và tối đa là 10.000đồng. Mỗi gian hàng cử 2 đội viên trực tiếp giới thiệu
và bán hàng.
- Sau khi các gian hàng đã hoàn tất việc trưng bày, ban tổ chức phát lệnh khai
mạc hội chợ. Ban tổ chức bán phiếu mua hàng cho các đội viên với mệnh giá 500010.000đồng
- Các chi đội tiến hành đi tham quan các gian hàng, trao đổi mua bán hàng hoá.
- Ban tổ chức chọn ra một số sản phẩm tiêu biểu của các khối có chất lượng và
đẹp để tiến hành đấu giá sản phẩm đó.
- Tất cả số tiền thu được tại Hội chợ được góp vào quỹ “Vịng tay bè bạn” để
giúp đỡ học có hồn cảnh khó khăn vượt khó.

16

SangKienKinhNghiem.net


- Kết thúc Hội chợ có tổng kết, động viên khen thưởng các tập thể và cá nhân
có đóng góp tích cực vào hoạt động bảo vệ mơi trường.

HS tham gia hội chợ sản phẩm tái chế

Tóm lại: Thơng qua việc giáo dục các kiến thức vệ sinh cá nhân, vệ sinh mơi
trường với các hình thức tổ chức đa dạng, linh hoạt, các em đã có nhận thức và hình
thành hành vi đúng, biết tự lo cho bản thân, có ý thức, thói quen giữ gìn vệ sinh thân
thể, giữ vệ sinh môi trường thường xuyên để nâng cao sức khỏe và phòng chống
bệnh tật. Giữ vệ sinh nơi cơng cộng là để bảo vệ sức khỏe cho mình và cộng đồng.
4. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục vệ sinh cá nhân, vệ
sinh môi trường của học sinh trong nhà trường:
Kiểm tra đánh giá là khâu cuối của quá trình rèn luyện giáo dục giúp tơi thấy
được kết quả việc làm của mình và rút ra bài học, để điều chỉnh cách làm chưa phù
hợp. Tôi thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết quả rèn luyện thơng qua các giờ học
có nội dung giáo dục vệ sinh cá nhân, bảo vệ môi trường để nắm bắt xem giáo viên
dạy nội dung này như thế nào? Giáo viên đã xác định được nội dung tích hợp là gì?
ở hoạt động nào? Hình thức tổ chức ra sao? Học sinh đã tiếp thu và vận dụng nội
dung này như thế nào? Thông qua các hoạt động ngoại khóa để biết được các em
cịn yếu về nội dung gì, chưa thực hiện tốt ở khâu nào để kịp thời uốn nắn các em.
Tôi đã chỉ đạo Đội thiếu niên, giáo viên bộ môn xây dựng tiêu chí thi đua cụ thể
bằng định lượng để đánh giá.
Bảng tiêu chí thi đua của cá nhân
TT
Nội dung thi đua
Thang Điểm
17

SangKienKinhNghiem.net


điểm
chuẩn
10
10
10

đạt
được

Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, trang phục đúng quy định
Khơng nói tục, khơng ăn q vặt trong lớp, trong trường.
Không vứt rác bữa bãi ra lớp hoặc sân trường, đi vệ sinh
đúng nơi quy định, giữ vệ sinh chung sạch sẽ.
4
Có góc học tập thân thiện, đồ dùng cá nhân xếp gọn
10
gàng, khoa học.
5
Khi ra khỏi lớp phải tắt điện, tắt quạt, đóng cửa.
10
6
Biết nhận lỗi, sửa lỗi khi vi phạm.
10
7
Biết đồn kết, quan tâm giúp đỡ bạn bè.
10

8
Có ý thức giữ gìn, chăm sóc cơng trình măng non của
10
lớp, trường, nơi cơng cộng tốt.
9
Khơng chơi trị chơi nguy hiểm, bạo lực.
10
10 Tham gia đầy đủ, có hiệu quả các buổi hoạt động NGLL,
10
các phong trào thi đua của Liên đội, trường phát động.
Cộng
100
Đối với lớp : Lớp xếp loại A đạt từ 98 đến 100
Lớp xếp loại B đạt từ 95 đến 97 điểm
Lớp xếp loại C từ 90 đến 94 điểm; lớp dưới 90 điểm không xếp loại.
Tổng phụ trách Đội có sổ theo dõi hằng ngày, các em có biểu hiện tốt thì
tun dương trong tiết chào cờ đầu tuần. Em nào thực hiện chưa tốt thì được nhắc
nhở riêng nếu khơng tiến bộ thì sẽ nhắc nhở dưới cờ. Tôi luôn ghi nhận sự tiến bộ
của từng học sinh dù là việc nhỏ như: hôm nay các em mặc chiếc áo đẹp, có cái nơ
xinh cũng được cô khen; em bỏ rác đúng nới quy định được tuyên dương trước lớp,
dưới cờ… Vì vậy, các em thi đua nhau “ nói lời hay, làm việc tốt” vệ sinh cá nhân
lúc nào cũng sạch sẽ, gọn gàng.
Tuyên dương, nhắc nhở kịp thời với những cá nhân tiến bộ và chưa tiến bộ
trong việc thực hiện nề nếp chung của trường, lớp. Ví dụ: Đi học đúng giờ, các em
đi học mặc đồng phục đúng quy định, vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đầu tóc gọn gàng, để
nón, mũ; đi vệ sinh đúng nơi quy định; tiết kiệm điện, nước...vv. cuối học kì có sơ
kết để khen thưởng những cá nhân, lớp đạt thành tích trong việc giữ vệ sinh môi
trường bằng những phần quà nhỏ như tặng vở viết, truyện, đồ dùng học tập…. Đây
là một hình thức động viên về tinh thần rất giá trị và hiệu quả.
1

2
3

18

SangKienKinhNghiem.net


Chúng ta nên giáo dục bằng cả lời nói đến việc làm, bằng tuyên truyền thuyết
phục gắn với nêu gương. Người lớn cần làm gương trong việc giữ vệ sinh chung
hoặc thấy các em sai thì phải nhắc nhở đến nơi, đến chốn.
Ví dụ: Một đứa trẻ biết vứt rác đúng chỗ mà được người lớn tán dương, khen
ngợi thì đó sẽ là lời cổ vũ, động viên để định hướng hành vi của chúng sau này.
Hoặc hôm nay các em mặc trang phục xộc xệch, đầu tóc bù xù… mà được người
lớn nhắc nhở, hướng dẫn việc làm đó là chưa đúng thì ngày mai các em sẽ khơng
làm như thế nữa. Còn ngược lại, nếu như hành vi đó chỉ nhận được một thái độ thờ
ơ, vơ cảm của người lớn thì ngày mai, ngày kia và cả sau này nữa chúng vẫn vứt rác
bừa bãi. Nói rộng ra, sau này khi chúng lớn lên, có thể chúng sẽ lại vô cảm, thờ ơ
với mọi thứ xung quanh. Vậy mỗi chúng ta đều phải thay đổi từ trong cách nghĩ đến
cách làm. Vì mơi trường sống là của chúng ta, chúng ta có quyền lợi được hưởng
song cũng có trách nhiệm phải bảo vệ nó, cũng như bảo vệ cho chính cuộc sống của
chúng ta vậy. Tơi muốn gửi đi một thông điệp rằng: “Bảo vệ môi trường sống - hãy
bắt đầu từ trong mỗi gia đình, mỗi nhà trường”.
Tóm lại: Để giáo dục vệ sinh thân thể, rèn ý thức giữ vệ sinh môi trường cho
học sinh cần sử dụng phối hợp nhiều giải pháp và kiên trì rèn luyện, uốn nắn những
thói quen đơn giản hàng ngày như đánh răng, rửa tay, rửa mặt, trang phục đi học …
thường xuyên theo dõi, kiểm tra, khen thưởng kịp thời để khuyến khích các em.
IV.HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC, VỚI
BẢN THÂN, ĐỒNG NGHIỆP VÀ NHÀ TRƯỜNG.
Qua việc thực hiện các giải pháp trên, đến giữa học kì 2 năm học 2016 - 2017

tơi nhận thấy các em có tiến bộ rõ rệt về sức khỏe, các bệnh về vệ sinh học đường
giảm. Đa số các em đều có thói quen, hành vi vệ sinh thân thể, giữ gìn sức khỏe, vệ
sinh trường lớp; biết chăm sóc vườn hoa cây cảnh trong trường. Qua lần khám sức
khỏe đợt 2 cho học sinh và khảo sát với chủ đề :“ Sức khỏe của chúng ta” tôi thu
được kết quả như sau:
*Về sức khỏe vệ sinh học đường
Tổng
số HS

240

HS mắc
bệnh về mắt

HS mắc
bệnh về tai,
mũi, họng

HS mắc
bệnh về răng

HS có ý thức HS chưa có ý
vệ sinh cá
thức vệ sinh
nhân tốt
cá nhân

SL

TL

SL

TL

SL

TL

SL

TL

SL

TL

2

0,8

5

2,1

6

2,5

228

95

8

3,3
19

SangKienKinhNghiem.net


*Khảo sát vệ sinh môi trường
Tổng
số lớp

10

Vệ sinh lớp học
Tốt

Khá

Chưa
đạt

8

2

0

Trang trí lớp học thân
thiện
Chưa
Tốt
Khá
đạt

10

0

0

Tham gia giữ vệ sinh
mơi trường xung quanh
Chưa
Tốt
Khá
đạt

8

2

0

Kết quả trên cho thấy số học sinh mắc các bệnh về vệ sinh học đường đã
giảm rất nhiều so với đầu năm. Bệnh sâu răng giảm 37,9% , đau mắt hột giảm
20%; tai, mũi, họng giảm 11,2%. Các em đã có thói quen tốt để chuẩn bị trang

phục sạch sẽ, gọn gàng khi đến trường; Ý thức giữ gìn vệ sinh lớp học và vệ sinh
công cộng luôn được thực hiện đúng quy định của nhà trường đề ra. Nhà trường đã
được công nhận trường chuẩn Quốc gia mức độ 2; trường học thân thiện xếp loại
Xuất sắc.
Thiết nghĩ, nếu chúng ta tăng cường giáo dục sức khỏe cho các em bằng
những việc làm cụ thể, thiết thực để rèn kỹ năng sống cơ bản từ khi mới bước vào
mơi trường học đường thì sau này các em sẽ có kĩ năng sống thích ứng với mơi
trường xã hội, tự giải quyết được các vấn đề về sức khỏe, môi trường, tệ nạn xã hội,
phân biệt hành vi nào là đúng, sai …các em có thể tự tin, chủ động khơng phụ
thuộc vào người lớn mà vẫn có thể tự bảo vệ mình, mang lại lợi ích chính đáng cho
bản thân và cộng đồng xã hội.

I. KẾT LUẬN

C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

Nhận thấy sự cấp bách của việc giáo dục sức khỏe, bảo vệ môi trường để rèn
kỹ năng sống cho học sinh, các nhà quản lý cần xác định nội dung, biện pháp giáo
dục phù hợp, gắn giáo dục sức khỏe, bảo vệ môi trường với việc thực hiện phong
trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.Tăng cường giáo
dục cách sống khỏe, cách tu dưỡng rèn luyện đạo đức, hồn thiện trí tuệ và nhân
cách, biết sống thân thiện với môi trường cho học sinh, để việc bảo vệ môi trường
không là khẩu hiệu chung chung mà trở thành nếp nghĩ, thói quen và hành động của
mỗi người.
Chúng ta cần thực hiện tốt phương châm “Học thông qua hành động” để
nâng cao nhận thức và hình thành các thói quen tốt trong bảo vệ sức khỏe bản thân
là bảo vệ sức khỏe cho công đồng. Các em được giáo dục sâu sắc về bảo vệ môi
20

SangKienKinhNghiem.net