Tự đánh giá bản thân của sinh viên sử dụng mạng xã hội

TL/OANH GIA BAN THAN
CUA SINH VIEN
SLJ DUNG MANG XA HOI
TS. Bui Thj Hong Thai

Khoa Tdm ly hgc, Dgi hgc Khoa hgc xd hpi vd Nhdn vdn, Dgi hgc Qudc gia Hd Npi.
*

TOM T A T

Bdi bdo trinh bdy kit qud tu ddnh gid bdn thdn d cdc khia cgnh cdi tdi gia
dinh, cdi toi cdm xitc vd cdi tdi hoc ducmg cita 4.205 sinh vien co sif dung mgng xd
hpi. Sd lieu dieu tra bang bdng hdi cho thdy, sinh vien su: dung mgng xd hdi cd xu
hudng ddnh gid cao han khia cgnh lich cifc ciia bdn thdn ddi vdi gia dinh (70,7%) vd
xd hpi (60,4%). Su khdc biet Id khdng ddng ke irong ddnh gid khia cgnh tich cite vd
lieu cue dd'i vdi vdn di hgc dudng. Sinh vien nif cd xu hudng ddnh gid cao bdn thdn a
khia cgnh gia dinh vd xd hdi han so vdi sinh vien nam. Sinh vien d thdnh phd Ho Chi
Minh vd Hd Npi tif ddnh gid bdn thdn cao han cd, trong khi sinh vien 6 Hue cd mifc
tu ddnh gid thdp nhdt. NhiJng sinh vien thudng sif dung mgng xd hpi tif J gid den dudi
3 gidlngdy tu ddnh gid cao nhdt vi cdi tdi gia dinh vd cdi tdi hgc dudng. Sinh vien sif
dung mgng xd hpi tren 5 gidlngdy cung ddnh gid cao vd'n di hgc dudng. Sinh vien
cdng cd nhieu bgn tren mgng xd hdi (tif 300 bgn ird len) vd cdng thudng xuyen trao
ddi vdi nhiiu hgn (tU tren 100 bgn) cdng cd xu hudng tif ddnh gid cao bdn thdn.
Tit khoa: Tif ddnh gid; Mgng xd hpi; Sinh vien; Gia dinh; Xd hpi; Hgc dudng.
Ngay nhdn bdi: 5/9/2014; Ngdy duyet ddng bdi: 25/9/2014.
1. Dat van de
Theo ttr dien Larousse (2005), tu danh gia ban than la viec thiia nhan
nhitng gia tri rieng vdi tu each la mdt ca nhan. Nhiing ngudi dat nln mdng cho
viec nghien cuu tu danh gia la: William James, Robert White, Morris Rosenberg,
Stanley Coopersmith va Nathaniel Branden tdlin theo 2].
Mpt sd tac gia eho rang tu danh gia ban than bao gdm nhilu loai danh

gia gan vdi nhiing ITnh vuc khac nhau va mdi linh vuc hoat ddng rieng biet, ddc
lap vdi ITnh vuc khac. Vi du, ca nhan cd the cd tu danh gia ban than trong ITnh
vuc nghe nghiep tdt, nhung lai danh gia khdng td't vl ddi sd'ng tinh cam ciia
minh. Ngugc lai, cd nhiJng tac gia cho rang khdng thi tach rdi cac ITnh vuc eua

88

TAPCHlTAMLyHQCSd 10(187), 10-2014


ur danh gia ban than. CA nhan se kho co su tu danh gia ban than tot trong ITnh
vuc nay, ma khdng thila hucmg su danh gia ban than td't til ITnh vuc khac. Tuong
tu vay, tu danh gia ban than ihip trong m6t ITnh vuc se anh huong d6n miic dO
tu danh gia ban than chung. Nhu vSy, tu danh gia ban than 6 m6i ca nhin nen
duoc xem la eai nhin tdng th^ v^ biin than.
V^ mtfi quan he giOa viec sir dung mang xa h6i va tu danh gia ban than,
nghien edu cia Al-Daihani (2009) cho tha'y, hau he't sinh vien sir dung mang xa
hoi nhu m6t phuong tien bay to ca nhan. Theo do, each thirc tao lap trang ea
nhan tren mang xa hOi (dat ten, sir dung anh dai dien) va each thiic sir dung
mang xa hoi (thoi gian vao mang, s6 ban be tren mang, viec chia se thdng tin
met each dai tra hay khoanh viing nhom ngucri eo the theo doi trang ca nhan)
duoe xem la each ma moi ca nhan tu bay to ban than minh v^ nhimg khia canh
khac nhau trong dM s6'ng xa hfli, Viec phan ti'ch cac thdng tin ma mot ca nhan
ehia se trgn mang xa hoi se eho tha'y su tu nhan thiie, tu danh gia cua ca nhan
do vi cac khia canh gia dinh, xa hoi, ve cam xiic hay v^ tuong lai cia ehinh
ngucfi do [dan theo 1],
Cd th^ ndi, d Viet Nam hien nay chua co nghien cihi xem xet mdt each
ti mi anh hucmg cua viec su dung mang xa hdi tdi miic dd tu danh gia ban than
ciia ngudi sir dung. Nghien eihi ve van 66 nay chiing tdi sir dung thang do ve tu
danh gia ban than (co chon lge) do cae nha tam ly hoc tai Toulouse, cdng hoa

Phap xay dung [4], da duoe tac gia Dang Hoang Minh thich nghi hoa tren
khach the Viet Nam. Thang do bao g6m 66 item th^ hien 6 loai cai tdi la: 1/Cai
tdi gia dinh: bieu tuong eiia ca nhan v^ gia dinh, ve vi tri cua ban than trong gia
dinh; 2/ Cai tdi xa hdi: nhiing mdT lien he cua ca nhan vcfi ngu&i khac va cam
giac dugc nguoi khac thira nhan; 3/ Cai toi hoc dudng: bieu tucfng ciia ea nhan
v^ hanh vi va kha nang ciia ban than trong mdi trucfng hgc dudng; 4/ Cai tdi
cam xiic: kha nang lam chit cam xtic va kiem soat nhiing xung ddng cua ca
nhan; 5/ Cai tdi the cha't: hinh anh v6 eo th^, ngoai hinh eua ea nhan va 6/ Cai
tdi tuong lai: bi^u tugng ciia ca nhan v6 ban than trong tuong lai.
Tong sd mau trong nghien ciiu nay la 4.205 sinh vien ed sir dung mang
xa hdi, thudc cae tru&ng dai hgc tren 6 tinh - thanh phd' (Ha Ndi, Hai Phdng,
Vinh, Hue', Da NSng va thanh phd Hd Chi Minh). Phucfng phap dieu tra bang
bang hoi dugc ap dung vcfi cac eau hoi tu danh gia ban than thiet ke dudi dang
thang Likert 4 bac va di^m quy duih tii 0 - Hoan toan sai de'n 3 - Hoan loan
dung. Cac ke't qua dieu tra dugc xir ly bang phan mem SPSS 16.0 vdi cac phep
todn thd'ng ke md tii (tinh gia tri phan tram, diem trung binh) va tho'ng ke suy
luan (so sanh die'm trung binh bang t-test va phep phan tich phuong sai
ANOVA). Cac khoang dilm trung binh cua timg item/nhdm item dugc xac
dinh dua theo die'm trung binh chung va do lech chuan ciia toan thang do. Diem
trung binh ciia tiing thang do va diem xep hang gia tri trung binh ciia cac bie'n
ciia thang dugc trinh bay 6 bang 1.

TAPCH(TAML'r'HOC,Sd'10(187), 10-2014

89


Bdng 1: Diem trung binh thang do vd diem xep hgng
gid tri trung binh cda cdc bie'n
Thang do tii danh

gia ban than

Diem trung
binh/D6 lech
chuan

Khia canh tich cue

1,75/0,38

Khia canh tieu cue

1,23/0,36

Tu danh gia chung

1,76/0,25

Mu'c xep hang gia tri trung bmh cac bie'n
Mure th^p

Mure chu^n

Miic cao

0,99 - < 1,37

1,37-2,13

2,14-2,51

0,51-< 0,87

0,87 - 1,59

1,60-1,95

1,26-<1,51

1,51-2,01

2,02 - 2,26

2. Phan ti'ch ke't qua nghien curu
Trong khudn kh6 bai bao nay, chiing tdi chi trinh bay k^t qua v^ tu
danh gia ban than eua sinh vien ihi hidn & 3 khia canh cai tdi: gia dinh, xa hdi
va hpc dudiig va phan tich nhihig ke't qua lien quan de'n mdi lien he giiia nhiing
bie'n ddc lap trong nghien ciiu nay (gidi tinh, thanh phd' hgc tap, sd' gid sir dung
mang xa hdi, sd' ban tren mang).
2.1. Thttc trgng tt£ ddnh gid bdn thdn cua sinh vien sikdting mgng xdhgi
- Ttt ddnh gid bdn thdn ve khia cgnh gia dinh
Cai tdi gia dinh dugc ca'u thanh boi nhiing nhan xet ciia ca nhan ve khia
canh gia dinh nhu danh gia minh cd vi tri quan trong hay chi la ngudfi vd gia tri
trong gia dinh, ca nhan cd cam xiic hai long ve gia dinh hay mong mud'n dugc
sd'ng trong gia dinh khac, ca nhan cam nhan gia dinh ydu thucfng hay khdng
thiia nhan minh, ca nhan cam nhan gia dinh cd the nang dd minh hay gia dinh
chu tam vao nhiing thanh vidn khae hoac su chSp nhan ngucri than da diing khi
than phien minh. Diem trung binh cia tirng item ca'u thanh ndn cai tdi gia dinh
dugc trinh bay trong bieu dd 1.
Sd lieu trinh bay d bieu dd I eho thay, trong viec nhin nhin vi gia dinh,

sinh vien su dung mang xa hdi danh gia cad nha't cac item: "Tdi cd mgt vi tri
quan trgng trong gia dinh" (DTB = 2,15) va "Gia dinh rdt yeu thuang tdi"
(DTB = 2,11). Day la nhiing item the hien cai nhin tich cue cua ca nhin vi vi
tri cia ban than trong gia dinh minh. Trong khi dd, nhimg item the hien cai
nhin tieu cue ve vi tri cua ban than trong gia dinh nhu: "Tdi tin la gia dinh se
td't han ne'u khdng co toi" (DTB = 0,56) va "Gia dinh tdi ludn nghi toi Id dd bo
di" (DTB = 0,53) chi dat dilm trung binh ra't tha'p.
Nhin nhan each danh gia ve gia dinh cia sinh vien tir ty le lua chgn tihig
gia trj, ket qua dieu tra cho tha'y ty le phan tram sinh vien lua chgn nhihig gia
tri tich cue (70,7%) khi ndi vi gia dinh la cao hcfn ban so vdi nhiing gia trj tieu

90

TAP CHiTAMiy HOC, Sd 10 (187), 10-2014


cue a ho (28,8%), K^t qua nay ehi ra rang cae sinh vien s i dung mang xa hdi
ed xu hudng danh gia eao khi'a canh ti'ch cue cia ban than minh ddi vdi gia
dinh minh.

2 15

2.11

1.11
^

1

a

I)

'

.•

0.89
_ |

0.78

1 3

f-se 0.53

I 11 1
c

d

c

f

Chu thich:
a. Toi CO mpt vi tri quan ttong trong gia dinh
b. Gia dinh rdt yeit thuffng tdi
c. TOI lidi long ve gia dinh toi
d. Toi tin gia duih co the giiip tdi gidi quyet

mgt vdn de nao dd
e. Nhin chung, mpi ngudi trong gia dinh deu
hieu toi
f. Khi bdme la mdng toi, toi nghT rang hg co ly

g. Toi thdy mgi ngU&i trong gia dinh thich
ngudi khac han tdi
h. Toi ihu&ng cdm thdy minh la ngit&i
thifa trong gia dinh
i. Toi thich a trong mpt gia dinh khdc hon
j . Toi tin Id gia dinh loi se tdt han neu
khong co tdi
k Gia dinh tot luon nghT toi la do bo di

Bieu do 1: Tic ddnh gid cdi ldi gia dinh cua sinh vien sd dting mgng xa hpi
- Tif ddnh gid bdn thdn vi khia cgnh xd hpi
Cai tdi xa hdi thi hien danh gia ciia ca nhan vl vi trf cOa minh trong md'i
quan he vdi ngudi ngoai. Trong nghien cihi nay, eai tdi xa hdi ciia sinh vien la
each ma sinh vien nhin nhan ban than minh trong mdi quan he vdi cac nhdm
ban be tren mang, bilu hien d viec sinh vien cd cam nhan tha'y minh thudc vl
nhdm ban, gSn gui vdi ban be, chii y den nhiing gi ngudi trong nhdm ndi vl
minh, ed cung quan dilm vdi ban be, gay dugc thien cam vdi ban be, hay sinh
vien cam tha'y cd don ngay ca khi dang d eung eae ban va dl chiu khi d mdt
minh, xa each vdi ban be, cd nhung quan diem trai ngugc vdi hg va khdng ed
kha nang iam cho mgi ngudi yeu men minh.

TAP CHf TAM LV HOC, Sd' 10 (187), 10 - 2014

91

6 khia canh tich cue cua eai tdi xa hdi, ke't qua c< bieu dd 2 ehi ra rang:
Sinh vien su dung mang xa hdi danh gia cao nhSt item "Toi luon rdt gdn gui
cdc bgn be" (DTB = 1,94). Trong khi dd, 6 khia canh cai tdi xa hdi tieu cue,
sinh vien danh gia cao nliSt item "Khi dmgt minh, tdi cdm thdy di chiu" (DTB = 1,67).
Mac du cd su chenh Idch khdng dang ke vi diem trung binh d mdt sd cap item
tich cue va tieu cue, vi du: "Cd ve nhitng ngudi khde thich nghe vd ldm theo ldi
tdi ndi" (DTB = 1,42) va "Nhiing ngudi xung quanh cho rdng Idi suy nghT khdc
hg" (DTB = 1,4), nhung nhin tdng the ke't qua trinh bay 6 bi^u dd cho thay cac
item tich cue dugc danh gia cao ban nhitag item tiftu cue.

'^i",

" ^,

Chii thich:
a. Tdi ludn ra't gdn gui cdc bgn be
b. Khi ndi chuyen. ban be thudng dong y vdi

f. Khi d mpt minh, tdi cdm thdy di chiu
g. Nhifng ngUdi xung quanh toi cho rang tdi
suy nghi khdc hg
c. Toi chit y nhirng gi ngirdi khdc ndi ve toi
ll. Tdi ludn chd ngudi khdc quyet dinh va
d. Trong nhdm, toi thich dugc nhdn xet vd hdnh dpng trudc
khen nggi
i. Toi luon tranh cdi vdi ngUdi khdc
e. Cd ve nhitng ngUdi khdc thich nghe vd ldm j . (J trong nhom, tdt cdm thdy cd dan
theo Idi tdi noi
k. NhQng ngudi khdc chdn ndn ve toi

Bieu do 2: Tu ddnh gid cdi loi xd hpi cua sinh vien su dung mgng xd hpi
Nhin nhan nhiing bieu hien tich cue va tieu cue trong danh gia cua sinh
vien ve phuong dien xa hdi tii ty le lua chgn eac gia tri, cac ke't qua cho tha'y
sinh vien sii dung mang xa hdi thudng de cao nhiing bieu hien ti'ch cue (60,4%)
hon la nhOng bilu hien tieu cue (39,3%) khi danh gia vl ddi sdng xa hdi.

92

TAP CHI TAM LYHOC, Sd 10 (187), 10 - 2014


- Tu ddnh gid bdn thdn vi khia cgnh hoc dudng
Cai tdi hgc dudng dugc c^u thanh ttr nhiing nhan dinh ciia sinh vien ve
viec hgc tap ciia ban than. Dd la thai dd ciia sinh vien vdi viec hge nhu cam
giac ehan nan d trudng, su cham chi; la kha nang hge tap cua sinh vien lien
quan de'n viec sap xIp viee hge, su ghi nhd ndi dung hge, viec hiiu bai, su can
dam ndi ra nhiing gi minh khdng hiiu. Dd ciing la su nhin nhan cua sinh vien
vl ke't qua hgc tap ciia minh nhu ehan nan hay tu hao vl dilm sd hay nhiing
danh gia eua giao vien va ban be vl ban than.

^=«

0 i<»;

1.56 1.56 1 S 2 1 4 0

l.ao

' "

f

g

'•'"'

f! \\b

c

d

c

h

Chii thich:
CI d trudng, nhung llglldi khdc luon a ben S- Toi klwiig thimh cong Irong hoc nip vi loi
canh toi

^'lo"* cMm

t! TOI nil rdng giao vien hai long ye toi
c. d truing, loi Ihich dirac hoi han
d. d ldp, toi hie'u hai rdt iihanli
e. Tdi ghi nhd lot nhihig gl mii toi dd ditgc
,
f.Toituliaove
kei qua hoc tdp dtrifdiig ciia

>'• Kei qua hoc tap kem a Iritimg de ldm toi
^''°," '"'"
'• ° "f"/- '»' *''i°"8 ''""' "" "'"'"'« «'' <»
"'""S'"™
J. Toi Ihay kho khan khi sap xep viec hgc a
("^"""8,..
,
, ,
k. Toi de aaiig chan nan atritang

hgc

Bieu do 3: Tu ddnh gid cdi toi hgc dudng cua sinh vien su dung mgng xd hdi
Bie'u dd 3 cho tha'y, d khia canh tich eiic trong nhan xet v^ van de hgc
tap, sinh vien danh gia cao nha't eac item: "6 trudng, nhitng ngudi khde ludn ci
ben cgnh tdi" (DTB = 1,58); "Tdi tin rdng gido vien hdi Idng ve tdi" (DTB = 1,56)
va "d trudng, tdi thich duge hdi han" (DTB = 1,56). 6 khia canh tieu cue trong
nhin nhan ve va'n d^ hgc tap, cae sinh vien danh gia eao nhat nhimg item: "Tdi
TAP CHf TAM Lf HOC, Sd 10 (187), 10 - 2014

93


khdng thdnh cong trong hgc tap vl tdi khong chdm" (DTB = 1,61), ''Ket qud
hgc tap kem d tru&ng di ldm tdi chdn ndn" (DTB = 1,56) va "d trudng, tdi
khdng ddm noi nhiing gi tdi khong hieu" (DTB = 1,55). Cac sd lieu eho tha'y
khdng ed su khac biet dang ke vl gia tri dilm trung binh d nhiing khia canh
tich cue va tieu cue khi sinh vien danh gia vSn dl hgc tap cua ban than.
Cd the ndi, sinh vien su dung mang xa hdi cd xu hudng danh gia viec

hgc tap ca d khia canh tieh cue (52,7%) va tieu cue (47,6%) la gan nhu nhau.
Dilu nay ed nghTa la, vdi mdt sd' sinh vien, viec sir dung mang xa hdi da lam
tang cudng thai dd va ke't qua hge tap cua hg d trudng dai hgc. Trong khi do,
mdt bg phan sinh vien khae lai eho rang ke't qua hgc tap eua hg khdng duge
nhu hg mong mud'n. Vi vay hg ed thai dd chua tich cue vdi trudng hgc.
So sanh diem trung binh chung danh gia 3 khia canh khac nhau eua cai
tdi (gia dinh, xa hdi va cai tdi hgc dudng), ke't qua cho tha'y; sinh vien danh gia
ban than d khia eanh gia dinh d miic dd cao nha't (diem trung binh la 2,13).
Trong khi dd, khia canh xa hgi va hgc dudng dugc sinh vien danh gia d miic
trung binh (vdi dilm trung binh nam trong khoang chuan: tii 1,51 - 2,01). Kit
qua nay chi ra ring cae sinh vien sir dung mang xa hdi cd xu hudng coi trgng vi
tri eiia ban than trong gia dinh va y nghTa eiia gia dinh dd'i vdi ban than eao hcfn
so vdi nhiing khia canh khac cua eude sd'ng.
Xem xel diem trung binh cua tiing loai eai tdi d ca khia canh tich cue va
tieu cue, sd lieu eho tha'y vl mat tich cue, gia tri trung binh vl khia canh cai tdi
gia dinh (DTB = 1,99), cai tdi xa hdi (DTB = 1,67) va cai tdi hge dudng (DTB = 1,53)
diu nam trong khoang tii 1,38 - 2,16 (khoang chuan). NghTa la, cac sinh vien sir
dung mang xa hdi khdng cd su khae biet trong danh gia vl cac loai cai tdi tich
cue. VI mat tieu cue, danh gia cua sinh vien vl mat xa hgi (DTB = 1,31) va hgc
dudng (DTB = 1,46) nam trong khoang tir 0,88 - 1,62 (khoang chu^n). NghTa
la, sinh vien sii dung mang xa hgi danh gia cac cai tdi tieu cue cung d miic binh
thudng. Ket qua danh gia vl eai tdi gia dinh d khia canh tieu cue vdi dilm trung
binh la 0,73, n5m tha'p hcfn trong khoang dilm chuan cho thay nhdm sinh vien
nay ed xu hudng nhin nhan nhiing bieu hien tieu cue ve gia dinh d mde tha'p.
2.2. Mdi lien he giiia viec su dving mgng xd hpi vd tu ddnh gid bdn
thdn cua sinh vien
Phan nay phan tich nhiing ke't qua dieu tra lien quan de'n md'i lien he
giiia nhiing dac dilm ciia sinh vien sii dung mang xa hdi vdi miic do hg tu danh
gia ban than d tiing mat bieu hien cu the va bieu hien ehung eua eac eai tdi. Cac
ket qua dugc trinh bay theo trinh tu lien quan de'n cac bie'n ddc lap nhu: gidi

tinh, thanh phd ma sinh vien dang theo hgc, nam hgc, sd gid su dung mang xa
hdi va sd ban tren mang xa hdi ciia sinh vien.
- Gidi linh vd tuddnh gid bdn than
94

TAP CHI TAM L? HOC, Sd 10 (187), 10 - 2014


Nhitag ke't qua v^ mdi lien he gifla gidi tfnh va tu danh gia ban than d
sinh vien s i dung mang xa hdi dugc trinh bay d bang 2.
Bdng 2: Tuddnh gid bdn thdn nhin til gidi tinh cita sinh vien
Nam

Cac khia canh cai toi

Nil

DTB

DLC

DTB

DLC

1. Gia dinh t,34,3, = 9,267***

2,05

0,50

2,20

0,47

2. Xa hdi t,,,,,, = 6,107***

1,65

0,32

1,71

0,32

3. Hoc ducmg t „ „ „ = 1,599

1,55

0,33

1,53

0,36

Gidi tmh cua sinh vien su dung mang xa hdi cd mdi lien he cd y nghTa
vdi mu"c dd tu danh gia cua hg vl eai tdi gia dinh va eai tdi xa hdi. Trong dd,
sinh vien nii tu danh gia eao hcfn sinh vien nam d ca hai khia eanh nay. Cai tdi
gia dinh lien quan den su gSn bd, cam xuc hai Idng, cam nhan dugc yeu
thuong, nang dd cua ca nhan trong gia dinh. Qua trinh xa hdi hda cac be gai

trong gia dinh Viet Nam thudng hudng de'n viee quan tam tdi cae thanh vien va
thuc hien nhirng trach nhiem cham sdc gia dinh. "Trong khi vdi be trai qua trinh
giao due thudng duge dinh hudng ra ngoai xa hdi. Cd thi dilu nay ma cam
nhan eiia sinh vien nir vl vi tri cua hg trong gia dinh manh me hon, ti'ch cue hon
va gan bd hen so vdi sinh vien nam.
Cai tdi xa hdi de cap de'n su hda nhap va dugc chap nhan cua ca nhan
trong cac md'i quan he xa hdi nhu su ddng tinh tii ngudi khae, su gan gui, su
ehu y de'n thai dd eiia ngudi khac. Viec nii sinh vien danh gia khia canh xa hdi
cao hcfn so vdi nam sinh vien, theo chung tdi, bat nguon tii nhu'ng khudn mSu
gidi truyln thd'ng. Nhiing ti'nh each dugc cho la phii hgp vdi phu nir thudng
hudng tdi sir quan tam din thai dp ciia nhung ngudi xung quanh dl dieu ehinh
hanh vl va thai do ciia ban than theo hudng iam eho mgi ngudi yeu men minh.
Jackson (1997) chi ra rang, nhiing ea nhan cd su ddng nha't vdi nhdm cao thi hg
cung ed miic dd ddng nha't cao trong gia dinh. Dilu nay cd the ly giai cho viec
nhirng nir sinh danh gia cao cai tdi xa hdi (the hien su hda nhap vdi eac nhdm
ban be td't) nen ho ciing danh gia cao cai tdi gia dinh va cao hon so vdi nam
sinh 13].
- Tu ddnh gid bdn thdn phdn theo thdnh pho hgc tap ciia sinh vien
Nhung ke't qua vl md'i lien he giiia thanh phd hgc tap va tu danh gia ban
than CLia sinh vKn six dung mang xa hdi dugc trinh bay d bang 3.

TAP CHf TAM LV HOC Sd 10 (187), 10 - 2014

95


Bdng 3: Tt/ddnh gid bdn thdn nhin tH thdnh phd'hgc tap ctia sinh vien
Cac khia canh cai tdi
1. Gia dinh
F,„„„ = 72,004***

2. Xa hdi
C(5.:!88l) -

lJ,JO^

3. Hoc ducmg
F
- 6 614***
^(5,3811)

Ha
Noi

Hai
Phong

Vinh

Hue

Da
Nang

Ho Chi
Minh

DTB

2,27

2,03

2,13

1,81

2,14

2,27

DLC

0,46

0,45

0,44

0,45

0,47

0,52

DTB

1,72

1,64

1,65

1,63

1,67

1,75

DLC

0,32

0,32

0,31

0,29

0,32

0,34

DTB

1,52

1,50

1,54

1,49

1,55

1,58

DLC

0,36

0,34

0,33

0,29

0,34

0,38

W,"!"*

Thanh phd noi sinh vidn hgc tap cd md'i lien he cd y nghTa thdng ke vdi
tu danh gia ban than cua sinh vien. Sinh vien six dung mang xa hdi d thanh phd
Hd Clhi Minh la nhiing ngudi cd danh gia eao nha't d ea ba khia canh cai tdi gia
dinh (DTB = 2,27), cai tdi xa hdi (DTB = 1,75) va cai tdi hge dudng (DTB = 1,58).
Sinh vien sir dung mang xa hdi dang hgc tap tai Ha Ndi cung thi hien mde dd
tu danh gia ban than eao d khia eanh cai tdi gia dinh (DTB = 2,27) va cai tdi xa
hdi (DTB = 1,72). Trong khi dd, sinh vien hge tap d Hul cd dilm trung binh tu
danh gia ban than d ba khia canh neu trdn tha^p nha^t.

Ke't qua tren cd the duge ly giai tiir gde do van hda lidn quan de'n dac
diem tam ly, tinh each cua ngudl Hue so vdi cac vung mien khac. Theo tac gia
Tie'n Dat, ngudi Hue' ed tinh kin dao va tram lang. Hg ludn sd'ng giii ke va kin
dao trong ldi an tie'ng ndi, hg thudng hay gia'u kin nhiing khd khan hay chuyen
buon eiia minh. Ben eanh dd, ngudi Hue' cung cd tinh hoai c6 va thu cuu. Hg
phai ma't thdi gian dai de tie'p nhan nhiing cai mdi la 15]. Cd le vi nhiing dae
dilm nay ma miic dd tu danh gia ban than cua nhdm sinh vien d Hue, nhiing
ngudi su dung mang xa hdi dugc nghien ciiu (500 sinh vien) cung tha'p hcfn so
vdi sinh vien d Ha Ndi va thanh phd Hd Chi Minh. Trong khi dd, nhiing sinh
vien dang hge tap tai Ha Ngi va thanh phd Ho Chi Minh, noi mdi trudng sd'ng
va hgc tap d^y nang ddng va da dang nen mang xa hdi nhu la mdt cdng cu quan
trgng de hg khai thac tri thu'c, md rdng giao luu va bay td ban than. Vi vay, sinh
vien Sli dung mang xa hdi d hai thanh phd nay thi hien xu hudng tu danh gia
ban than eao hcfn so vdl sinh vien cac thanh phd khae.
- Sd gid sif dung mgng xd hpi vd tU ddnh gid bdn thdn
Sd lieu d bang 4 cho tha'y, sd gid su dung mang xa hdi ciia sinh vien cd
tucfng quan vdi miic do tu danh gia ciia sinh vien vl khia canh gia dinh, hgc
dudng. Nhdm sinh vien cd thdi gian sir dung mang xa hdi tii I gid de'n dudi 3
gid/ngay ludn la nhiing ngudi danh gia tich cue vl ban than nha't.

96

TAP CHI'TAM L? HOC, Sd 10 (187), 10 - 2014


Bdng 4: Tu ddnh gid bdn thdn nhin tU so gid su dung mgng xd hpi
Cdc khia canh cai toi

Ih - < 3h

3h - < 5h

5h - < 8h

>8h

1. Gia dinh

DTB

2,08

2,18

2,11

2,08

2,09

F(4.3356) = M 7 0 * * *

DLC

0,50

0,32

0,33

0,32

0,32

2. Xa hoi

DTB

1,66

1,70

1,69

1,68

1,66

DLC

0,28

0,32

0,33

0,32

0,32

'^(4,3743) ~ 1,379

3. Hoc dudng
F„,,„,, = 2,388*

DTB

1,50

1,55

1,51

1,55

1,54

DLC

0,38

0,35

0,34

0,35

0,36

Nhin nhan vi tri eiia ban than d khia canh gia dinh, nhiing sinh vien
thudng sir dung mang xa hdi tii 1 gid de'n dudi 3 gid/ngay thi hien la nhiing
ngudi cam nhan vl gia dinh tich cue nha't (DTB = 2,18). Hg nhan thay vi trf eiia
ban than minh trong gia dinh la quan trgng, hg hai ldng vl gia dinh va cam
nhan gia dinh nhu ngudn nang dd cho ban than. Trong khi dd, vl khia eanh hgc
dudng, ke't qua cho thay nhiing sinh vien sir dung mang xa hdi tir 1 gid de'n dudi
3 gid/ngay va tren 5 gid/ngay la nhirng ngudi cd nhiing danh gia tieh cue vl va'n
de hgc hanh cua ban than (DTB = 1,55). Hg tin rang minh ed thi sap xIp dugc
viec hgc va cam tha'y hai long khi nghT de'n ehuyen hoe tap..Mang xa hdi khdng
chi la ngudn giai trf hay ke't nd'i ban be ma cdn cd kha nang cung cap tri thiie xa
hdi va khoa hge cho ngudi sir dung. Do vay, viec sinh vien sii dung mang xa
hdi phii hgp vl thdi gian cd the lam tang nhifng nang lire hgc dudng ciia hg.
- Sd luang bgn cd tren mgng vd tuddnh gid bdn than
Bdng 5: Tu ddnh gid bdn than nhin tH so bgn cd tren mgng cua sinh vien
Cac khia canh cai toi
1. Gia dinh
F„.,2,«= 1,408
2. Xa h6i
p

_ q178***

3. Hoc ducmg
F

- 7 S1Q***

Duoi
150

150<300

300<500

Tren
500

DTB

2,11

2.13

2,17

2,14

DLC

0,48

0,50

0,47

0,51

DTB

1,65

1,70

1,72

1,70

DLC

0,31

0,32

0,32

0,32

DTB

1.50

1,53

1,55

1,57

DLC

0,35

0,35

0,33

0,35

TAP CHI'TAM Lf HOC. So'10 (187), 10-2014

97


S6 ban tren mang xa h6i cia sinh vien co anh hucmg de'n miie dd danh
gia cia ho ve cac khia canh xa hgi va hoe ducmg (xem bang 5). NhChig sinh
vien CO tir 150 ban tr4n mang xa h6i tib len danh gia ti'ch cue nhit ve khia canh
xa hoi cia ban than (DTB > 1,70) trong tdng s6 khach the nghien euu. Cac sinh
vien nay cho rang ho gSn gQi vdi ban be, quan t4m dSn mpi ngucri va duoc moi
ngucri chip nhan. Ve khia canh hoc ducfng, nhiing sinh vien co tren 300 ban
tren mang xa hoi (DTB > 1,55) la nhiJng ngucri co danh gia tich cue nhSt v^ ban
than minh.
- So bgn thudng xuyen trao doi tren mgng vd til ddnh gid bdn thdn
Cac ke't qua chi ra rang nhimg sinh vien co s6' ban thucmg xuyen trao ddi
tren mang xa hoi cang cao (cu th^ la tren 100 ban) la nhiing ngucri co miic d6 tu
danh gia ban than tich cue hon (xem bang 6) of ca ba khia canh la cai tfli gia
dinh (DTB = 2,18), cai toi xa hoi (DTB = 1,72) va cai t6i hoc dudng (DTB = 1,58).
Bdng 6: Tuddnh gid bdn thdn cua sinh vien nhin tdsd'bgn
thudng xuyen trao dcfi tren mgng

Cae khia canh cai toi

1. Gia dinh
F,uj„, = 3,610*
2. Xa hdi
F

- 6 164**

3. Hoc ducmg
F
—14 242***

Dui)i2S

25 - < 100

Tren 100

DTB

DLC

DTB

DLC

BTB

DLC

2,12

0,47

2,14

0,51

2,18

0,50

1,67

0,31

1,69

0,32

1,72

0,33

1,51

0,35

1,55

0,34

1,58

0,35

^ f2 3590) — A t , ^ , * Z .

Nhin chung, cae ket qua ve moi lien he giOa tu danh gia ban than eua
sinh vien va quan he ban be cia ho tren mang xa hfli cho tha'y xu hudng sinh
vien cang co nhieu ban, cang duy tri tucmg tac v6i nhieu ban thi sinh vien cang
danh gia ban than tich cue. Dieu nay co ibi ly giai tir viec khi sinh vien tham
gia va duy tri nhieu mdi lien he xa hdi tren mang, ho se nang cao su tu tin va
hieu biet thdng tin. Do dd, miic dd ho tu danh gia ban than cung se ti'ch cue hon
so vdi nhiing sinh vien it cd cac md'i lien he xa hdi tren mang.
3. Ke't luan
Cae ke't qua trinh bay d tren eho phep nhan dinh ring sinh vien su dung

TAPCHITAMLf HOCSd 10(187), 10-2014


mang xa hdi cd xu hudng danh gia tfch cue ban than d khia canh gia dinh va xa
hdi. Ddi vdi khia canh hgc dudng, cac sinh vien chia deu d hai nhdm: hoac hai
long hoac khdng hai long vdi viec hgc tap cua ban than. Nhiing ylu td lien
quan de'n dac dilm ca nhan va dac dilm sii dung mang xa hdi cd anh hudng din
mde do tu danh gi^ ban than ciia sinh vien. Theo dd, sinh vien nii, sinh vien d
thanh phd Idn, sinh vien thudng sir dung mang xa hdi tir 1 gid din dudi 3
gid/ngay, sinh vien cd tif 300 ban tren mang xa hdi trd len va thudng xuyen trao
ddi vdi tren 100 ban la nhiing ngudi cd xu hudng danh gia ban than eao hon ca.
Cae ke't qua nay b6 sung va cimg cd them niia nhan dinh rang mang xa hdi la
mdt trong nhiing nhu cdu tat ylu eho qua trinh tu khang dinh ban than de

trudng thanh cua hg; Tuy nhien, each thiie sir dung mang (thdi gian - dia dilm
sir dung, lugng ban cd tren mang) la dilu c ^ quan tam trong viec dinh hudng
cho sinh vien vl su tu danh gia ban than ddi vdi va'n de gia dinh, trudng hgc va
xa hdi ciia ho.

Tai lieu tham khao
1. Choi B.R., Social Media and Youth Narcissism. Methods of Utilizing Current
Technology in an Instructional Setting, Masters of Arts, University of San Francisco,
2010.
2. Houssais G.M., L 'estime de soi des adolescents dyslexiques, Memoire de recherche
de Master 1, specialite de Psychologie du developpement et de reducation, Universite
Vincennes-Saint-Denis, 2010.
3. Jackson S., Panorama sur le developpement social d I'adolescence. In H.
Rodriguez-Tome, S. Jackson, & F. Bariaud. (Eds), Regards actuels sur I'adolescence,
p. 79 - 105, PUF: Paris, 1997.
4. Sordes-Ader F., Leveque G., Oubrayrie N., & Safont-Mottay C , Presentation de
I'Echelle Toulousaine d'Estime de Soi: I'ETES, In M. Bolognini & Y. PrSleur (Eds),
Estime de soi. Perspectives developpementales, p. 167
182, 1998. Delachaux et
Niestle: Lausanne.
5. http://wwvi'.bachhac.net/bridging/nguoihue.htm, cSp nhat ngay 18/02/2014.

TAPCHfTAMLyHQCSd 10 (187), 10-2014

99