ĐỀ CƯƠNG HƯỚNG dẫn ôn tập môn tư TƯỞNG hồ CHÍ MINH ĐHYD cnlt

ĐỀ CƯƠNG ƠN TẬP MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Câu 1: Phân tích nguồn gốc hình thành tư tưởng HCM. Trong các nguồn gốc đó,
nguồn gốc nào quyết định bản chất của TTHCM?
1

Cơ sở khách quan

a. Bối cảnh lịch sử hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh: Xã hội Việt Nam thế kỷ 19 đầu
TK 20
b. Quê hương , gia đình:
c. Thời đại
2, Những tiền đề tư tưởng, lý luận
1. Giá trị truyền thống dân tộc
2.Tinh hoa văn hoá nhân loại
Người là mẫu mực của sự kết hợp hài hoà văn hố Đơng – Tây.
-Tư tưởng và văn hố phương Đơng
- Tư tưởng và văn hố phương Tây
3

Chủ nghĩa Mác – Lênin: là nguồn gốc lý luận trực tiếp, quyết định bản chất tư
tưởng Hồ Chí Minh
Là nguồn gốc lý luận, tư tưởng chủ yếu nhất quyết định sự hình thành và phát
triển tư tưởng Hồ Chí Minh, bởi vì:
- Nhờ thế giới quan và phương pháp luận Mác - Lênin, Hồ Chí Minh đã tiếp
thu và chuyển hố các nhân tố tích cực và tiến bộ của truyền thống văn hoá
dân tộc cũng như tư tưởng văn hoá nhân loại để tạo nên hệ thống tư tưởng
của mình
- Cn M_L quyết định phương pháp hành động biện chứng của HCM
- Tư tưởng HCM là CN M-L ở VN, là tư tưởng VN thời hiện đại.

.4. Những nhân tố chủ quan thuộc về phẩm chất cá nhân của Bác.
Câu 2: Phân tích những quan điểm cơ bản của HCM về vấn đề CMGPDT. Ý
nghĩa của tư tưởng đó đối với cách mạng Việt Nam hiện nay.
- TTHCM về CMGPDT là gì? Ko soạn thêm
TTHCM về CMGPDT là hệ thống các quan điểm về con đường cứu nước, về tổ
chức lực lượng, chiến lược, sách lược và những nhân tố bảo đảm thắng lợi của CM
giải phóng dân tộc Việt Nam và các dân tộc thuộc địa khỏi chủ nghĩa thực dân đế
quốc, xây dựng một nước Việt Nam hịa bình thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu
mạnh,… Đây là 1 trong những đóng góp xuất sắc nhất của Hồ Chí Minh vào kho
tàng lý luận Mác Lê Nin…
1. Mục tiêu của cách mạng giải phóng dân tộc
a. Tính chất và nhiệm vụ của c/m ở thuộc địa?
b. Mục tiêu của cách mạng giải phóng dân tộc thuộc địa?
2. Cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải đi theo con đường
cách mạng vô sản?
3. Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải do đảng cộng sản
lãnh đạo?
4. Lực lượng cách mạng giải phóng dân tộc bao gồm tồn dân tộc?
5. Cách mạng giải phóng dân tộc cần được tiến hành chủ động, sáng tạo và có
khả năng giành được thắng lợi trước cách mạng vơ sản ở chính quốc?
6. Cách mạng giải phóng dân tộc phải được thực hiện bằng con đường cách
mạng bạo lực?
b. Ý nghĩa của tư tưởng đó đối với cách mạng VN: ko soạn thêm


-

Làm phong phú học thuyết Mác - Lênin về cách mạng thuộc địa, về

CMGPDT, về phương pháp tiến hành CMGPDT.

-

Soi đường thắng lợi cho CMGPDT ở VN:

+ Nắm vững CMGPDT của HCM, dân tộc VN đã giành thắng lợi trong CMT81945 và 30 năm chiến tranh bảo vệ độc lập dân tộc (1945-1975).
+ Vận dụng tư tưởng HCM về vấn đề dân tộc và CMGPDT, chúng ta phải biết
khơi dậy sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc để xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện thắng lợi sự nghiêp cơng nghiệp hóa hiện đại hóa
trong cơng cuộc đổi mới hiện nay.
Câu 3: Phân tích quan điểm HCM về mục tiêu, động lực của CNXH. Theo
anh/chị nguồn động lực nào đóng vai trị quan trọng nhất? Vì sao?
1.

Những mục tiêu khái quát ?

2. Những mục tiêu cơ bản của CNXH ?
3. Động lực của CNXH .ko soạn thêm
-

Để đạt được những mục tiêu của CNXH, theo Hồ Chí Minh cần phải có những

động lực. Những động lực đó là: vật chất và tinh thần; nội sinh và ngoại sinh.
(động lực thúc đẩy và cản trở) Người khẳng định: động lực quan trọng và quyết
định nhất là con người, là nhân dân lao động, nòng cốt là cơng – nơng – trí thức.
-

Hồ Chí Minh rất coi trọng động lực kinh tế, phát triển kinh tế, sản xuất, kinh

doanh, giải phóng mọi năng lực sản xuất, làm cho mọi người, mọi nhà trở nên giàu
có, ích quốc, lợi dân gắn kinh tế với kỹ thuật, kinh tế với xã hội.

- Văn hóa, khoa học, giáo dục là một động lực tinh thần không thể thiếu của
CNXH.


- Hồ Chí Minh nhận thấy sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng có ý nghĩa quyết định
đối với sự phát triển của chủ nghĩa xã hội. Đây là hạt nhân trong hệ động lực của
chủ nghĩa xã hội.
-

Theo Hồ Chí Minh, phải biết kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh của thời

đại, tăng cường đoàn kết quốc tế, chủ nghĩa yêu nước phải gắn liền với chủ nghĩa
quốc tế của giai cấp công nhân, phải sử dụng tốt những thành quả KH – KT thế
giới.
- Bên cạnh chỉ ra những nguồn động lực, Hồ Chí Minh cịn cảnh báo, ngăn ngừa
các yếu tố kìm hãm, triệt tiêu nguồn lực vốn có của :
+ Phải đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân
+ Phải đấu tranh chống tham ô, lãng phí, quan liêu
+ Phải chống chia rẽ,bè phái mất đồn kết, vơ kỷ luật
+ Phải chống chủ quan, bảo thủ, giáo điều, lười biếng v.v
Tại sao nguồn lực con người là quan trọng nhất ?
Câu 4 . Phân tích nhiệm vụ, bước đi, cách làm trong xây dựng CNXH theo TT
HCM về con đường quá độ lên CNXH. Ở VN thực tiễn Đảng và Nhà nước ta
đã vận dụng ntn?
a

Nhiệm vụ xây dựng CNXH theo TT. Hcm ko soạn thêm

- Xuất phát từ đặc điểm của thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam là “từ một
nước nông nghiệp lạc hậu tiến thẳng lên CNXH không phải kinh qua giai đoạn

phát triển TBCN” và mâu thuẫn giữa yêu cầu phải xây dự ng chế độ XH mới có
nền cơng, nơng nghiệp hiện đại, văn hố, khoa học tiên tiến với tình trạng lạc hậu,
kém phát triển, lại phải chống các thế lực thù địch


- Bác chỉ rõ nhiệm vụ của thời kỳ quá độ là: “…phải xây dựng nền tảng vật chất và
kỹ thuật của CNXH…Trong quá trình CM XHCN, chúng ta phải cải tạo nền kinh
tế cũ và xây dựng nền kinh tế mới, mà xây dựng là nhiệm vụ chủ chốt và lâu dài”
2. Bước đi và các biện pháp xây dựng CNXH ở nước ta
- Về bước đi của thời kỳ quá độ?
- Về phương pháp, biện pháp, cách thức xây dựng CNXH ở Việt Nam ?
II> Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên
chủ nghĩa xã hội trong công cuộc đổi mới hiện nay Đảng ta luôn luôn kiên
định với mục tiêu: ko soạn thêm
+

Phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa mà trong đó:

dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.
+

Đảng ta đã và đang vận dụng sáng tạo, bổ sung và phát triển chủ nghĩa

Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn cách mạng mới; kiên định
con đường độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội.
+ Ln dựa vào sức mạnh tồn dân, phát huy được tinh thần u nước, lịng
tự tơn dân tơc, ý chí thoát nghèo nàn lạc hậu của mỗi người dân là động lực để phát
triển kinh tế - xã hội.
+ Thực hiện cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa là nhiệm vụ trung tâm của toàn
Đảng toàn dân.

+ Phát triển kinh tế nhiều thành phần phải đi đôi với củng cố kinh tế nhà
nước, kinh tế nhà nước đóng vai trị chủ đạo để nhà nước định hướng và điều tiết vĩ
mô nền kinh tế.
+ Phát triển kinh tế phải đi đôi với phát triển văn hóa, xã hội và an ninh
quốc phòng.


+ Xây dựng Đảng vững mạnh, làm trong sạch bộ máy nhà nước, đấu tranh
chống tham nhũng , thực hiện cần kiệm để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ
nghĩa.
Câu 5: Tư tưởng HCM về vai trò,bản chất của đảng cs vn,sự vận dụng sáng
tạo quan điểm cn mac-lenin của HCM vào việc sáng lập và rèn luyện đảng cs
vn
1.VAI TRÒ CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN:
ĐCSVN là nhân tố quyết định thắng lợi của CM VN:
a. Sự cần thiết phải có Đảng lãnh đạo ?
b. Đảng là yếu tố quyết định thắng lợi bởi vì ?
2.BẢN CHẤT CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VN
- Bản chất giai cấp công nhân của Đảng CSVN thể hiện?
- Tính dân tộc của Đảng thể hiện?
sự vận dụng sáng tạo quan điểm cn mac-lenin của HCM vào việc sáng lập

2
-

và rèn luyện đảng cs vn ko soạn thêm
Về sự ra đời của ĐCSVN
LÊNIN: ĐCS = CNM+PTCN
HCM: ĐCS = CNM+PTCN + PTYN
Một sáng tạo rất lớn của Hồ Chí Minh là Người đã vận dụng sáng tạo

công thức của V.I. Lê-nin về sự ra đời của một đảng vô sản vào một nước
nông nghiệp như nước ta. Người đã kết hợp một cách sinh động yếu tố dân
tộc và giai cấp, tạo ra cơ sở xã hội - chính trị rộng lớn cho sự ra đời của
Đảng Cộng sản Việt Nam. Sáng tạo này của Hồ Chí Minh thực sự là bước
phát triển có tính nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lê-nin về sự ra đời và phát
triển không ngừng một đảng cách mạng của giai cấp vô sản.


-

Vai trị của Hồ Chí Minh trong tổ chức, sáng lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam
vô cùng to lớn. Song, vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng là Người đã xây
dựng và rèn luyện Đảng ta thành một đảng mác-xít - lê-nin-nít kiên cường,
giàu bản lĩnh và kinh nghiệm trong lãnh đạo cách mạng cũng như xây dựng

-

Đảng trong sạch, vững mạnh.
Theo hcm, Đảng cầm quyền phải thường xuyên tự đổi mới, chỉnh đốn trên
các vấn đề sau:
+ Đảng phải vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, xứng đáng là đội
tiên phong của giai cấp công nhân, nhân dân và dân tộc Việt Nam
+ Đảng viên phải toàn tâm, toàn ý phục vụ Tổ Quốc, phục vụ nhân dân, phải
có đức, có tài, đi đầu, làm gương
+ Đảng phải chú ý đề phòng, khắc phục tiêu cực, thối hố, biến chất, ln
giữ gìn Đảng trong sạch, vững mạnh
+ Đảng phải vươn lên đáp ứng yêu cầu của tình hình, nhiệm vụ mới.

Câu 6: Phân tích những chuẩn mực đạo đức và các nguyên tắc rèn luyện đạo
đức theo tư tưởng HCM. Liên hệ với việc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức của

người thầy thuốc VN.
Có 4 phẩm chất cơ bản: Trung với nước, hiếu với dân

; Cần kiệm liêm

chính, chí cơng vơ tư ; u thương con người; Tinh thần quốc tế trong sáng
1 Trung với nước, hiếu với dân?
2. Cần kiệm liêm chính, chí công vô tư?
3. Thương yêu con người: ?
4. Tinh thần quốc tế trong sáng, thuỷ chung?
II.Những nguyên tắc xây dựng đạo đức mới
III. Vận dụng


Câu 7: Phân tích quan niệm của Hồ Chí Minh về Nhà nước pháp quyền và
nêu ý nghĩa của quan niệm đó đối với việc xây dựng, hồn thiện Nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay? ko soạn thêm
a. Xây dựng nhà nước có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ
Tư tưởng về một nhà nước pháp quyền có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ là giá trị
đặc sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh. Tư tưởng đó thể hiện ở một số nội dung chính
sau đây:
1. Xây dựng một nhà nước hợp pháp, hợp hiến
- Ngay sau khi giành chính quyền, Hồ Chí Minh đã thay mặt Chính phủ lâm
thời đọc Tun ngơn độc lập, tun bố với quốc dân đồng bào và với thế giới khai
sinh nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Nhờ đó, Chính phủ lâm thời có địa vị
hợp pháp và Tuyên ngôn độc lập trở thành một văn bản pháp lý nổi tiếng.
- Sau đó, Người bắt tay xây dựng hiến pháp dân chủ, tổ chức TỔNG TUYỂN
CỬ với chế độ phổ thông đầu phiếu, thành lập Uỷ ban dự thảo Hiến pháp của nước
Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Cuối năm 1946, Hồ Chí Minh được Quốc hội nhất trí
bầu làm Chủ tịch Chính phủ liên hiệp kháng chiến. Đây là Chính phủ hợp hiến đầu

tiên do nhân dân bầu ra.
2. Hoạt động quản lý nhà nước bằng Hiến pháp, pháp luật và chú trọng
đưa pháp luật vào cuộc sống
- Theo Hồ Chí Minh, nhà nước dân chủ Việt Nam không thể thiếu pháp luật.
Mọi quyền dân chủ của người dân phải được thể chế hoá bằng hiến pháp và pháp
luật
- Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng một nền pháp chế xã hội
chủ nghĩa đảm bảo được việc thực thi quyền lực của nhân dân.


- Phải đưa pháp luật vào đời sống một cách sâu rộng.
Theo Người, công bố luật mới chỉ là bước đầu, phải tuyên truyền giáo dục lâu
dài mới thực hiện luật được tốt. Những biện pháp cơ bản cần làm là:
+ Cán bộ nhà nước phải là gương về tuân thủ pháp luật (trước hết là cán bộ
trong ngành tư pháp và hành pháp).
+ Coi trọng nâng cao dân trí, bồi dưỡng ý thức làm chủ, phát triển văn hố
chính trị và tính tích cực cơng dân
+ Pháp luật phải xét xử công bằng, nghiêm minh’
3. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức đủ đức và tài
- Người quan tâm đến việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức vừa có đức,
vừa có tài, trong đó đức là gốc; đội ngũ này phải được tổ chức hợp lý và hoạt động
có hiệu quả.
b. Xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh, hoạt động có hiệu quả
1. Đề phịng và khắc phục những tiêu cực trong hoạt động của Nhà nước
Trong quá trình lãnh đạo Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hồ, Hồ Chí Minh
thường chỉ rõ những tiêu cực sau đây và nhắc nhở mọi người đề phịng, khắc phục:
- Đặc quyền, đặc lợi
- Tham ơ, lãng phí, quan liêu
- Tư túng, chia rẽ, kiêu ngạo…
2. Tăng cường tính ngiêm minh của pháp luật di đơi với đẩy mạnh giáo dục

đạo đức cách mạng
- Đạo đức và pháp luật vốn có quan hệ khăng khít với nhau, luôn kết hợp, bổ
sung cho nhau trong điều chỉnh hoạt động của con người.


- Hồ Chí Minh đã kết hợp một cách nhuần nhuyễn giữa quản lý xã hội bằng
pháp luật với phát huy những truyền thống tốt đẹp trong đời sống cộng đồng người
Việt Nam được hình thành qua hàng ngàn năm lịch sử.
c. Ý nghĩa của tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước pháp quyền đối với
việc xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
hiện nay. giáo trình
1) Nhà nước bảo đảm quyền làm chủ thật sự của nhân dân
2) Kiện toàn bộ máy hành chính nhà nước
3) Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước