Khó khăn tâm lí của phụ nữ di cư trong đấu tranh chống bạo lực gia đình

KHÓ KHĂN TÂM ú CỦA

PHỤNựD/Cư

TRONG BÁU TRANH CHỐNG BẠO lực GIA DĨNH
ThS. LÝ THỊ MINH HẰNG

Như nhiều phụ nữ (PN) khác, nhóm phụpnhữảidicó nghĩa vụ phục tùng mình. Trong trưắng
cư (PNDC) cũng chịu bạo lực giakhđơìnnhg thoa mãn, anh ta "ghìm đầu đánh vào
(BLGĐ) với tần suat và mức độ bi bạođểlụchà(BỊ)
nh hạ vợ không khác ỹi con vật.
khá nghiêm trọng. Bên canh những điểu kiện khN
iênhững chuyện như thê này xảy ra với các
họ khơng có khả năng tiếp cận các dịch vụkchơôngbảnp,hải lả hiếm, không chỉ lá một lần má
sự cô lập xã hội của PNDC đã khiến họ gcặhpụyệnnhiều"bình thưắng", Ihưắng xun", "quen như
rảo cản đơi với việc phịng chống BLGĐ, trothế
ng rồi
đó". Hầu hết các chị đều chịu BL tử 5-15
khó khăn tâm lí lá mọt rảo cản quan trọng. Có những ngưắi bị BL ngay từ ngày đầu kết
Nghiên cứu tập của chúng tôi (thắng 3-4/2Đ
0a12sốcác
) ch] đồng thắi phải chịu 2,3 hoặc cả
tập tòing khảo sát 30 PNDC bĩ BLGĐ - la ththàứnch B
viL
ên. Hiện tại, tình trạng sức khoe thể chất v
cua nhóm tự lực sinh hoạt tại Câu lạc bộ củthaầnTrung
của các chị bị giảm sút, hay đau ốm, đặ
tâm nghiên cứu và ủng dụng Khoa
là nhiềuhọc
chị m
vềắcGiơ'chứng bGia

ệnh đau đậu, nhức
đinh-PN và Vị thành niên (CSAG
CA
ác); cđhộị rất
tuổimtừong30đ
-ược hỗ trợ về tinh thần, muố
50, đến từ các tỉnh phía Bắc như Thái Nguknh,ỏiNcam
ảnh sống khó khăn nhưng khơng biết phải
Định, Hưng n, Thanh Hố.. Do xuất phátgì,
tử b
triắnthđầu từ đâu. Vì thế, họ m
i lặng, nhẫn nh
đọ học vấn thấp (chủ yếu là hết tiểu học tvroảngtruncg
uôc hôn nhân bang sự tra tấn, đầy đoạ
học cơ sở) nên cơng viẹc chính của hầu hếtngư
các
cÁcchhịồng. Vậy ngưắi PNDC đang gặp phải n
là bn ban nhỏ (ban hoa quả, hàng rong, rtạảp
o hcảóna^tâm li nao khiến họ không đau tranh c
gánh hảng thuê..). Họ có thắi gian kết hơn ítlạin
BhLậG
tĐ
từ?
5 năm trơ lẽn vả đang chung sống cùng chT
ồrnog
ng
. nghiên cứu này, chúng tôi quan niệm
Nguyên nhân di cư chủ yếu là do kinh tế khokhăknhătânm
r lí của PNDC tráng đấu tranh chống B
Phương pháp nghiên cỨLi: Phân tích hồ sơlảPNnD

hữ
Cng yếu tố tâm lí cản trở ngưắi PN có h
bị BLGĐ; Quan sát PNDC bị BLGĐ tại các ứ
bn
ugổi sxin
ửhtích cực nhằm giảm thiêu vả chấm d
hoạt nhóm; Phỏng vấn sâu PNDC bị BLGĐđ.ượDcướbiiểu hiệnở nhận thức- cảm xúc và hành v
đây lả kết quả nghiên cứu.
ì) về nhận thức: BLGĐ là c
1. Thực ừạng khó khăn tâm lí của Pthương.
NDC
Hậu quả má BLGĐ để lại cho PN
Ì-2/2013)
ừong đấu tranh chống BLGĐ
sụp về tư tưởng, tinh thẩn:(kỉ
"nhiều
lúc tư
12ctB
Ịchân
hệ
mặc
ìđ
đuổi
về
m
thâm
túm
hTết
1
nh0

ộọL
êhồ0nTạp
ạn
%
Đ
là
g
tđổvà
d
tiặnểcụcunăm
ạhcđn
tóc
quần
P
chùi
tơi
ủ
áh
tN
đgã
hơn
cntatím
iểhkư
chi
hm
m
hần,
ơđó,
inđrạ
lơi

b
gãTháng
k201
nổi
ưạB
hmắng
thể
khắp
mội
ắcnGiáo
ơL
trải
về
áo'(32
i.hnG
tơi
khỏi
igbềPĐ
N
uchất
ậN
thể
q
đi
ọ,
tgm
uở
ư:tháng
caPắủ
u

N
,inhư
"Anh
cngười,
aố
nanh
6/2008
nhà
đánh
dục
B
h
tn
cih
L
ấữ
,nhtuổi,
cố
tn
hịbnógntrất
ịg
m
id
nlơi
ụ
htrong
ta
bsổ
m
má'khỏP

bccói
ắta
nịđập
đối
tứ
ghycon
chNam
ầckiếm
đẩu
pảiêư
n
303
chồng
vchửi
hm
tỡ
ư
ợ
đảknợ
ộivignmẹ
ảnhđkhi
tgrhvật.
kọivỡ
ư
thể
éhnĐịnh);"...
tế,
pv
k
ágchuyện

và
cahcon
nyảtrữ
q
ơ{A4
chất.
tơi
otchảy
q
đ
*
(giữ
hB
"râtsơhâP;
khơng
n
P
nhà
đánh
vói
rớ4u
ọơ
ư
N
u
hcó
ti8êanđánh
ữ
ềợ
ylnẫasát

n
_ệT
Học
gntu
ếcítnuđuổi
rg
ttơi
giá
o
vkhổcM
người
lẩn
nỗi
hệ
n
ẫđể
đhàg
tblạicảu,nnhưng
gón
itêâảằaứ
ổibê
m
nh
H
csđập
và
hố
chửi
g
,cth

đảh
rét
n
nện
thể
T
tơi
iự
ìbuồn
đó,
nvào
o
g
đánh
trạn^:
vsh
ccứ
D
bết
ựacịn
ncư
rttế,
"cunp
ằkhác
o
khơng
h
vợ".
xcịn
ơnh

trụ
nmỗi
unđánh
g
vo
Báo
anh
gngày
ấmáu
gkảH
a"thây
"buồn
t)h.trong
đi
B
Ĩ
tơi
igpngiải.
L
nổf,
ihagáB
G
C
)khi
ư
.ávi
quan
LĐ
tắây
ỏ

đchỉ
ch
q
iinvà
tcho
vì
tơi
ử
30
xđầy
hgcảnhục
lâh
ảtơi
ykhơng
bã
"yslong
thế,
ịcu
átàcộ
óy
rh
canhững
B
ịulà
ĩiyẽa
nchận
L
cyngày
nảệgnlắm";
qưh

kchun
bmình
uắhĩốailơiên
đủ
cnng
tbịalgẫịntmyẻ
nảrì'
nmình
xích
tiệhB
bbin
m
tư,
ư
m
cái
L
ị"r
ắvà
ẹnlêglkrảnsằr


ngưắi bố có gáy BL nên PN "đành phải
đếnchịu
nayđụng
tơi khơng cịn khả năng s
Do vậtơi
y, vđi
iệc hết vài người này
ảm ờìẩm đểni dạy con cà lợntíìế,

khơrì'.
chồng
chấp nhận BL như một điều tát yếu trong cuọ(3c7sốtunổi
g, TháiBình).
vợ chổng đã trỏr thành thói quen trongứng xử
củatự đổ lỗi cho bản thân, ngưắi PN không dám
những PN bị BL.
tô cáo hành vi BL của chồng với nỗi sợ BL xả
2) Về cảm xúc: Run sợ, lo lắng
vi chi còn lo sợ con cái va
nghiêtrưệc
m trọnghành
hơn, thậm
BỊ của chồng, luôn hi vọng Bi sẽ
mẹtự
đẻchấm
có thê bdứt,
ị đe doa. Bê tắc trong cuộc s
xấu họ, sợ mọi nguôi coi thường.
i lặp lạingưắi PN giắ đây chỉ biết "kh
khônD
gohlạặnphđphúc,
và cỏ tinh chất lẹo ĩ)ang, hành vi BL của ngưthâm",
ắi chong "đành cam chịu'. Có ngưắi tin
khơng chỉ lả nhất thcrt mà có tính hệ thống v"ảTơi
ngàynghĩ thơi thì số phận thiệt thị
càng trở nên nghiêm trọng, cảm giác bất an,hiu",
lo sợ có ngưắi khơng thiắ sống nữa thậm chi cịn
BL lại diễn ra ln thương trực trong suy ngđh
ủa chết và muốn chết. Khả năng tự sát có t

ếnĩ ccái
các chị: "Cuộc đỏi tơi măng dâu xân
ảy racủa
khi nnoi
gưắi bbuồn,
ị BL rơi váo tình huống chán n
ám ảnh của những trận đòn vàLúnỗi
sợsựhãi
c này,
tổnreo
thươngtrong
thể hiện ợ việc họ giảm
tôi kểtừ ngàytôibưệc chân về nhà
trị cchồng...
ủa bản thân trbây
ong vgiờ
iẹc giải quyắ các vấn đề khủ
cứ mỗi lần nhìn cái sẹo trên dầu
hoảlà
ng những
tronạ cuộchình
song. Đanh
iêu nay đối lập với khả nă
đó lại hiện lên trưệc mắt' {25 tuổi,phN
ụacmhồiĐịcnuha). ca nhản được thê hiện qua chiến thu
Sau nhũng trận hành hạ vợ, ngưắi gây BLđối
thưắnm
gặt với khủng hoảng, hành vi tim kiếm sự giú
tỏ ra ăn năn, hối lỗi. Những cử chỉ ngọt ngàođỡấyvàíám
khả năng giải qụyet các yếu tố khủng hoan

ngưài vợ cảm thấy yên tâm vả tin rằng chồng
đó.mVìnihthế, khả năng kiêm sốt cam xúc của bản th
sẽ thay đổi và BL se chấm dứt. Pha trọn giữ
đóangsựvasiợtrị rất quăn trọng.
hãi vả tinh u thiíơng trong cảm xúc, ngưắi PNSohivcýi những npưắi PN khơng di cư, PNDC
vọng - thất vọng rồi lại hi vọng. Họ tỏ ra kiêB
nLtrìgặcphịunhiều ráo can tâm lí hơn bơi họ phải đối
đựng và tin một ngày mai tốt đẹp sẽ tự đến vợới nm
hiềuinh.yếu tố nguy cơở các cấp độ ca nhân, cộ
Tiếp xúc với chúnạ tôi, các chị không khỏđiổngạivả xã hội. Nghiên cứu gần đây của CSAGA
ngần khi trả lởi một sổ^câu hỏi. Hầu hết cácBcL
hị tĩđnêhu đục cho thấy: cưỡng ép quan hệ tình dụ
cọ cảm giác xấu hổ về chuyện minh bị BL:th"Xấu
ực trạnghổ
phổ biến trong nhóm PN BLGĐ. 582
,%
lắm chứ, bên ngồi người ta biết
PN thể
bị BLnào
đồngcũng
thắi phảicho
chịu đụng các hình thúc k
rằng minh ỹằy ra tội gì thì chổng
nhaumệi
củađánh
BL tìnhcho
dục. đến
Nhóm PNDC bị BL phải
thể(42 ti, Bắc Ninh) hay: "Tơi rất buồn
qua BLvi

tìnhkhơng
dục cao gần gấp đơi so với nhóm PN
bấtchia sề cùng ai, noi ra lại sợBhàng
cưẫ,
dục
số
L nTạp
hưngxóm
schí
inh chê
sGiáo
ống tại
địa phư
ơng303
(842
,%13so v
(kì
tơiÌ-212013)
lất khổkhông bà làm thếnấờ'44(,43%
7 )t.uổi
inh).PN cồ nguy cơ tự tử cao. 49
Đ.âyThlảáinB
hóm
khơng
năng
lkcrhành
inhận,
ỗ(lúc
"...chị
n

chuyện
sự
ăbuồn
cT
sẻ
3
ủ
êinâhu7
aruogậịk3)
nphh
ca.
ccùng
g
d
tuổi,
icịnh
o
ụhđầu
ngỗ
kặncucác
uVề
h
cnyni
T
ỏg
qvi
chán,
ệm
N
cnêhmay

uấy
cam
nku
nậgấm
hlah
ảBi
cua
hành
ócBĨ
tơi
o
đ
xnctu
ựd
ảđộng
ẳhcm
ao
chi,
tĐ
câh
nên
trncua
lọự
ồ
vởkếhoạch,
đ(ịbđ
chiu
nchưa
3
m

cộnảmình,
nhiều
bộh0
gd
ncgànì)g
ẫó.oc:ghS
n
'vi:
ũkttơi
t,uh
viên
n
achong.
tsậổiig
akh
ứ
đ/phữ
n
,ếcuệc
ckể
óơnlần
,Đổ
tin
đa
pN
cnthể,
gk
lúc
hngchị
ahm

ảvktơi
cào
iềhtốt
nheđi
uiđ
là
lỗi
hsinh
đ
ịm
ặn
Đ
ấsống
chỉ
mời
để
cnhểu
nug
K
vi
ịnạo
ihịn
h
sợ
có
nhưịebi
h
cho
tđơrB
:)naệcát.biết

ựnịgL
tpcon
sinh
nótơi
gthể
N
h
.Tơi
ứ
láiư
nhút,
Bi,
,ítnlần
g
h
ắe
nhi
giaậbản
cgycn
ư
hkvào
ikhóc,
ẳhợ
giúp
n
ềngại
ikhăn:
cphái
g
khđĐ

axn
thứ
ừ
tb
rất
ịrử
ủ
h
u,
con
cịito
ừ
áếúh
au
khơng
q
gằọu
âaảvà
nơcn
ữ
ố
iư
eấchẳng
ysẻ
2.
m
nQ
vì)
n
g

đãi
yắJ.h
đgsâu,
cìiyi
v^csthân,
u
nh
csinh
ao
ự
C
ầkhổ
ảyệam
hai,
pcN
Do
g
P
stơi
huin
v'Bốmẹ
da:n
cóố
sơng.
N
khơng
hiíP
theo
áềangi
ảphát

gpm
,N
ảchẳng
ữ
m
D
hpkuhitg
h
nđn
hyđ
C
áảig
đã
uacơâóêgty
ìsự
và
lcho
nh
ố
ảtố
incạxhoạt
htịmay
ỗch
gtơi
u
riúhcitchấp
b
ư
n
đểoch

tìnchia
chồng".
h
íđịợ
ảcáo
cgiáo
to
kdrn
đhữ
iợ
nểáhtự
B
g
tơi
âin
m
đủ
utêchunủ
L
mìnff
guai,
h
biết
vự
ytg
h
n
,aêctnhóm.
từ
kứ

h
in
êđych
ữ
tnkhả
lại
cng
rg
kể
các
ócếự
se
ư
eản
hgudục
hnoợ
g
ciạđó
ệíko
nc.ictâm
ủ
n
hctố
câu
sát
ảhv
khun
H
acủ
o

ábk
ìahncổ
iK
ểọh
bàpn
guccủa
nảắh
đâcộn
chkgái
tữ
ự
ãảnth
ạàhn
igm
anơbi
ứ
g
h
itviệu
tbát
ừ
ngtbi
co
nử
ếv
âgnđtaếne,gia
kết
g
ổvtnxB
gctrên,

nớdễ
lhon
ợư
L
kng
họ,
tơi
iư
m
h
ciuắhữóảiy
g
áàẫciytv.úbệin
đinh
h
am
đảcn
ộýhro
kC
ãncthơi
ìnu
cầu,
hđhxón
cagihcn
ìu
d
ãhslnét
oộgự
ọ
hg

ụ
ịnhh
tử
chội
ặíảư
nhnĩp
i.ucữ
ở
n
sh
"l
b
vh
ố
gá
ssẽ
h
nữ
.4
ố
cằàn
ổcg
ả0


có khi này khi khác, chồng đã aibiết
chuyệsai
n vềrồi
mìnthì
h. Bêvề

n cạđể
nh đó, những ngưắi d
củng nhau nụơi con ăn học, tôisốnnghe
g tách bô
biệt mẹ
nhau,nhưng
mối quan hệ giữa họ khá
khi về thì chồng tơi chứng nào lẻtật
o vảnấy,
khơngtơi
cóđành
nhu cầuphải
giao tiếp mà chỉ tập
chịu đụng ẩm thầm để ni dạy
cáp
tuLổi,xảy ra (vói BL thể chá
lo kcon
iếm liền.
Khi(5c0
óB
Vân Hồng - Hà Nội).
giải quyết của chính quyền địa phương lá chưa t
Bên cạnh đó, khơng ít chị đã giấu chuyệnđể,
chổncghỉ là giải quyết có tinh tình thế vì họ coi B
BL với gia đình bố mẹ đẻ vì sợ lảm bố mlẹà m
buâồun,thsuợẫn gia đình gây mất trật tự an ninh.
minh là đứa con bất hiếu. Vì thế, họ trở thánbhị B
ngLưắikhơng thực sự được hỗ trợ nên chán
phụ thuộc vào thái độ vá hành vi của ngưắinhcữ
hn

ogng.lần tiep sau khơng tìm đến sự giúp đỡ tử
Họ chấp nhận phục tùng những đòi hỏi, yêuncgầouàicn
ủaữa. Họ mất niềm tin rằng BLGĐ có thể
chổng một cách vơ điều kiện. Quyền lực điềuchhành,
ống được.
kiểm sốt của ngưắi chồng trong gia đình đượcTàic3.
ủnliệu
gKiêthnam
nghkịháo
cố thêm bởi sự đọng tình của xã hội đã trở thà1.nh-End
hnữaiánogB.dụcFovaề, M
G
quyicềhnelePN
ưắi diA.cư,Zođeặ
Cascchaordi,ngLori
giá trị taiyền thống, ăn sâu vảo nếp nghĩ vlầndcn
cN
horcaấhp c.
g
kiếnFtheứ
c
v
à
k
ĩ
n
ă
n
g
p

h
ị
eny. "Psychologicanlg cah
nố
dng B
sống của ngưắi PN bị BL. Vi thế, họ khơng E
cón-výiro
Tntạhm
oứcecnộtanlgPđaổcntogrsnhA
ữnssgocinalgeưdắi wi
diihcư,Pathrtnáenrh
phản kháng chống lại hành vi BL cua chổng.m
iranuhm
ưnag". nViolence
gưắi PNDC bị&BLAbuse,
GĐ vả tổV
ViạonlegncelướT
2) Do thiếu hiểu biết về BLGĐ
các
c91;
ác 2
h0
ovà
ạt0.độ
ng hoquỵ
trợ tâm lí.
0
định của pháp luật vếphịng chống
ulựấrctend
g, cN

aoancynăn&
gXB
vaảr.trách
nhaiệnm
2. -GN
risắbnBLGĐ.
y
Hartm
, Pshyỗ.Dtr.ợT
phát từ động cơ di cư chủ yêu nhằm cải thiB
ệBarriers
nL kch
ino
h cán bộModel:
địa phươngan
. • Integrated
tế gia đình nên hầu như lồn bộ thởi gianIntervention
ngưắi
with Battered Wo
PN dành cho cơng việc. Họ khơng có thắi giaVnoitha3m
4, No 4/1979.
gia các hoạt động của các tổ chức quần chún3g. L
ho
oặccke, Catherine và cộng sự. Bối cảnh t
các sự kiện cộng đổng tại nơi sinh sống. Họhưởng
cũng ít tệi các lựa chọn di cư tù
tiếp cận tới báo chi, hay các hoạt động vui chơi
giải các chiến lược dành cho n
thị, và
trí khác. Chính vì vậy, họ thiếu thơng tin, thiếkết

u kiếnhôn ở Vỉệt Nam.ư 114,115; 2008.
thức vá kĩ năng sống. Hầu hết các chị đểu4.khTôrnugng tâm nghiên cứu vàứng dụng khoa họ
biết đến Luật phòng chốnp BLGĐ hoặc cóGinớgiheGia đình - Phụ nữ và VỊ thành niên (CSAG
nói đến thì cũng khơng hiểú tronp Luật quyThực
định trạng bạo lực tình dục và
điều gì. Nhìn chung họ hiểu biết rát ít về cácnhững
quyền nạn nhân bạo lực gia đìn
hợp pháp của mình.về dịch vụ trợ giúp phápbộlí do
nói CSA GA hổ trợ; 2011.
ung cuchí
ng nhGiqp
ư việc cdục
ần tìmsốkiếm
các dịch5v.ụUnnáyied Nation. Di cư trong nưệc - c
14ỊchTạp
303
(kì Ì-212013)
ở đâu.
vệi
sự
phát
triển
kinh
tếarbT
nh'Chuyện
cvra
q
l(39tuối,
đ
x

d
để
p
b
"đối
ảkẩọàậứ
u
h
ạổịhym
aậnkơĐ
3)
N
ng
B
ishntlrh
,khối
ố
ỗđánh
ơặgL
cin
ãch
ưlđvệi
.ỗqgDo
o
ắáịcm
iuivnN
h
biệt,
gỏ
H

ăvơgào
ửnkbđgềctư
rihưáịngười
lnử
tb
nhà,
éih
cắnđm
gsự
tipahịgâB
naạhếnhững
m,
y
gnL
ìP
cnLn).
ưlàki
h
N
nthm
iđ.nắồ
hkì
vnóP
.ẩiđn
ệàN
V
yi,hm
gư
g
N

odicâbmọi
iơútợ
sthị,
nậựhịnapy
cbị
ăđánh.
đicgềo
thnvuư
B
hótiơkgềìn
L
vđắngười
hnvicBi.
h
ảỡP
tlihgvếáóàngười
thái
ữ
N
ndi
ưik
ện
hpắch
tđkg
ỏ
hnủ
h
ổcnhiái
g
ệtềư

an
iu
N
hơgópngn
nhẹ,
ọư
i"hgb
đđộ
ắrận
aằriư
ộịntối.
b
avợ
nhắnhịdữ
n
P
gcho
ix
g
áư
tậN
n
hgtbiết
m
h
B
anthờ
g
thân,
ắữ

ưứ
bị
L
vắn
m
cK
cìhiơ
g
đcơnh
ộíư
ókn,bchồng
óo
gtlả
co
iợ
ểhảảư
ơ
igợi
ủ
dm
nặclbắxắư
acgV
iạunộhcủa
Migratlon
SUMMARY
nthức
2
many
ience
chuyện

able
Ớ
reĩated
women.
baũngwiửt
ofknowiedge
sociand
x
h
sn
cọphự
c0
chê...
ứ
x
ýIig
hềcơh
ọu
1áỉbư
np
b
dc0cđ
ẻngớ
htrích,
ấư
đ.oồnhầọ
tánđánh
in
cộng
ư

êgngcnkđối
ggroup
h:ểrìsks.
ìs
,úngto
binh
the
women
đi
đồng
chỉenges
avmreness,
communiiy
women
most
domesUc
in
thường
and
the
và
who
cormnon.
đuổi
copừìgskiìls
society.
are
mỉgrate
ámong
violence.

posiUve
aĩtitude
disadvan
They
Com
tbo
en