Khó khăn tâm lí và nhu cầu được tham vấn của trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV AIDS

KHO KHAN TAM U VA NHU CAU DUtM; THAM VAN

CUA TRE BI ANH HUONG Boil HIV/AIDS
O

PGS.TS. NGUYEN V A N C U - ThS. PHAIVI V A N TLf'

H

IV/AIDS - mdt vd'n de xd hdi d d de Iqi

hudng bdi H, cdc em phdi chung kien nhung

nhung hdu qud ndng ne khdng ehi vdi bdn ngudi thdn cua minh nhiem H vd ra di bdi AIDS
thdn nhung ngudi cd HIV/AIDS md cdn dnh thi vdi cde h-e cd H, cdc em cdn phdi nhdn ddi
hudng tdi nhung ngudi thdn cOa hg. Trong d d , noi dau cuo minh khi bdn thdn mong trong minh
dd'i h/gng chju dnh hudng nhdt Id tre em (TE) bj virus HIV vd khdng biet khi ndo «thdn chit" cung
nhiem HIV/AIDS; TE cd nguy co lay nhiem H I V / se ggi minh di theo cha me cua minh. Do vgy,
AIDS: tre md cdi do b d vd me hogc b d hogc me nhi/ng vdn d l TL xd hdi cua em edn ndng ne hon
c h i t vi li do lien quan d i n HlV/AlDS; \rh sd'ng rd't rd't nhieu. Ket qud dieu tra tren dd phdn dnh
cung b d , me hoqc ngudi nudi dudng nhiem HIV/ rd't chinh xdc thyc trgng ndy.
AIDS; fre sdng trong cdc CO sd bdo h^gxa hdi, eo
2 . N h u n g khd k h d n TL c u a tre b i d n h
'a.s^ bieu do)
so gido dye, trudng gido dudng. V d mot trong hudng b d i HIV/AIDS {xem
nhi/ng vdn de t r i bj dnh hudng bdi HIV/AIDS
.....••
, ^
•"IdLi.
gdp phdi chinh Id khd khdn tdm li (TL).
"

Dieu h-a tren co cdu mau Id 4 0 0 TE bi dnh
Bim,.np™i«iinh
„
<« ' ' i^og..
1
hudng bdi HIV/AIDS tren 4 tinh: Hd N d i , Qudng
•""*""7rrr.r*^
aj'in
Ninh, Thdi Binh vd Thdi Nguyen, k i t qud nhu sou:
M*quh«ijot>hi.>i, ''"
[^1^
Khi hdi cdc em ddnh gid nhu the ndo ve TL
H«ncirnkinhUicMkh - ' 1
II 1
u...
cua minh hien nay, phdn Idn edc em cdm thd'y
io,4nBc6tt«.tedi*utt,b*
ddi khi ed g i ' d d khdng on Idm (ti l6 75,2%); 22%
3«..«.^.h«.,a.
cdc em edm thd'y binh yen, ySn dn vd ehi cd 2,8%
°°^ -°°'^ '"'^ '''"^ ^'"*
Y ki«n ddnh gia khong binh yen khdng Sn^ K i t
p... ^ ^
^ ^. ^
^
| ^ HIV/AIDS,
qua cung cho thay co s^ khac biet trong tu danh ^ ^ y ^ . ^ coc er^cam t h ^ b Bng nhS chinh Id sue

^
''

-"

Sw/l^r"

"

™

•"

_;_

"^ ™° *^ ^ . ^^ bl Sm (63,8% S- kill - 255/400).

,'„,•,
- . . . . . L. . L L . . i _ k A U l u /
1 . D d n h g i a cua tre b i a n h hirong b o i H I V /
.,_... J I L T I L K TI
AIDS ve kho khan TL

Tre bi anh hudng bdi HIV/AIDS phdi doi mat
.. i - ' . . j .
>,
- i - • --, ' u- L
vol nhunq tac d o n q T L - x a hoi rat nana ne chinh
.,
"
.. , \ . • ...i.
la su ra di cua Ijo me, nguoi than trong gio
Tre bi anh hufina bcfi HIV/AIDS

Trang thai
TT
dinh vi AIDS |48,6% y kien). Cdc em phdi
Tre nhdm HIV
Tre CO nquv H
26,5
17.5
Sinh v6n/dn
chung kien cdi chet cua cha me, ngucri than
73,5
77.0
2 Doi khi Ih^v co ai &t khfinq 6n (am
hogc ngudi Ian va thuong phdi chdm s6c cho
0
5.5
Khfina binh vSn
3
100.0 IN = 200) 100.0 IN = 200) ho khi ho hdp hoi. Ddy Id cu soc Ion trong
Tflnq
cuoc doi cOa cdc em. Dqc biet, voi nhi/ng tre
Ket qud 6 bdng tren cho thd'y su khdc biet rat co H khi nhqn thuc duqc vd'n de, cdc em con de
ro rdng ve TL cuo hoi nhom tre c6 H vd tre co ^6 nhi/ng suy nghl bi quan ve tinh trqng sue khde
nguy co nhiem H. Theo do, ti le tre co nguy co (jj^ng tu cua minh. Vi vdy cd 50% tre cd H vo
nhiem H cdm thd'y binh yen (26,5%) cao hon so 4 3 5 ^ ^ j c5 „ g „ y co nhiem H lo Idng ve vd'n de
vol tr^ cd H (17,5%). Nguqc Iqi, tre Co H cdm ndy.
„ ^ yY kien cua nhi/ng
nhimg ngudi Idn lien quan ti161 tre
thdy cd gi d d khdng dn Idm cao hon so vdi tre ed cung cho rdng tf l§ tre cd H lo Idng ve viec mdt di
nguy co H, vd dgc biet khdng ed tre ndo thugc ngudi thdn vi AIDS cung cao hon cua tre cd nguy
nhdm cd nguy eo nhiem H Igi edm thd'y TL minh CO nhiem H vdi ti le Idn luot Id 5 d % vd 37,5%. Khi

khdng binh yen, nhung ti le d d vdi nhdm edc tre
ed H Id 5,5%. N l u nhu vdi nhung tre chju dnh * Tmig Bai hoc sif pham Ha Noi

,

Tap chi Giao due s6 2 7 7 (M i • vaoiii


mdt di nhung ngudi thdn yeu, nguy co cdc em
phdi sd'ng trong gia dinh khuylt t h i l u , hoqt phdi
chuyen cho d d i n sdng cCing dng bd, hg hdng
hay d i n cdc trung tdm bdo trg xd hdi. Do vgy,
mot loot nhung bien chuyen trong ddi sdng cua
edc em, tdc ddng tdi TL tinh cdm cOa cdc em rd't
mgnK me, thdm chi cd em roi vdo trgng thdi trdm
cdm Wii khdng ed nhung ho trg TL kjp thdi.
Kinh te gia dinh kho khdn Id vd'n d l lo Idng
cua tre bj dnh hudng bdi HiV/AIDS dugc phdng
vd'n (42% y kien), trong d d cd 52,5% y kien eua
tre cd H vd 31,5% y kien eOa tr^ ed nguy ca
nhiem H.
Khdng b i l t tuong lai cua minh se nhu the ndo,
cugc sdng cua minh se di ddu, ve ddu cung Id
vdn de lo Idng md tre dnh hudng bdi HIV/AIDS
phdi ddi mdt (34,5%), trong d d 31,5% Id y kien
eua tre ed H vd 37,5% Id y kien eua tre ed nguy
CO nhiem H. Y kiln cua nhung ngudi Idn lien quon
ve vdn d l ndy cua cdc em cung tuong ty Id 53%
ddi vdi tre cd H vd 29% ddi vdi tr6 cd nguy co
nhiem H.

Tiep theo, Id vdn di lo Idng ve viec hgc hdnh;
neu dugc di hgc thi lo hgc khdng tdt vi sg khdng
theo kjp bgn be hogc neu nhu khdng dugc di hgc
thi Igi lo sg minh cung khdng dugc bdng bgn
bdng be, bi ki thj, xa ldnh, phdn biet dd'i xi> cua
mgi ngudi xung quanh: 2 1 % y kien eOa tre cd
nguy ca nhiem H vd 9% y kien eOa tre cd H.
Trudc nhung vd'n de khien cdc em lo Idng nhu
vgy, tdm trgng cua edc em cung r d l phue tap,
nhieu trgng thdi edm xuc khdc nhau vdi muc do
ihudng xuy§n nhu sou: nhilu nhdt Id hoang mang,
lo sg (55%), thd'y tuyet vgng, budn chdn (48,2%),
sg hai (42,8%), ludn cdm t h ^ edng thdng (42,2%),
that vgng (32%), tuc gidn (15%). Do vgy, cdc em
thudng xuyen cdm thd'y that vgng v l bdn thdn
minh (52%) khd kiem che, ldm chu bdn thdn
(4d,%), ty ti v l bdn thdn (28,2%), so sdnh minh
vdi ngudi khdc {28,d%), tdm trgng hay thay doi
(15,5%), lo denh, thieu tdp trung (13,3%). Ddy Id
nhCrng vd'n de TL, xuc cdm tieu eye cdn dugc quan
tdm, ho trg gidi quylt.
Trong mdi quan he vdi cha me, ngudi thdn
trong gia dinh hogc ngudi chdm sde, tre bj dnh
hudng bdi HIV thudng gdp nhung vdn d l sou:
t h i l u hut finh cdm c h i l m ti le cao nhdt (5d,8%),
Hep theo Id hay bi trdch mdng (44,8%). Vdi edc
em, sy thieu hut tinh cdm Id vdn de Idn nhdt,
nghiem trgng nhdt bdi cdc em sdm md't di tinh

yeu thuong, sy chdm sde, dijm bgc, chd che cua

bd'me, nhijng ngudi than yeu trong gia dinh cija
minh. Nhieu em bj md edi cd b d Idn me, hogc
gia dinh khuyet thieu hay phdi d vdi dng bd, hg
hdng, hogc bj dua vdo cde trung tdm bdo trg xa
hdi. Cho du d bdt ki mdi trudng ndo thi khdng gi
ed the thay the, bu ddp dugc nhung thieu hut tinh
cdm cua bo me cdc em.
Cdn trong mdi quan he cua nhi/ng tre bj dnh
hudng bdi HIV/AIDS vdi bqn be cOa minh, edc
em thudng bj bgn hh che nhgo ehiem ti le coo
nhdt (39,5%), rd't muon tham gia vdi bgn be nhung
lgi sg khdng dugc bqn be tiep nhdn chilm (31,5%),
hay so sdnh minh vdi bgn be (29%). Ngodi ra. Id
cdc vd'n de nhu: khdng dugc bgn be hieu vd chia
se (24%), Widng dugc ban be ton trgng (22,8%),
bi xa ldnh, h d t h u i (17,8%), cdm thd'y thd't vong
ve bgn be (12,5%).
Khi cdc em gdp phdi cde vdn de TL trong cuoc
sdng cuo minh, cdch thuc gidi quyet cua edc em
nhu the ndo?
3. Cdch g i d i quyet vdn de ldm li cOa tre
(xem bdng}
TT

Cach giai quy^t

1
2

Tam SI/, chia se vdi nqudi khSc

Tl/minh giai quyel. khong d n sti
troqiup cua nqiA khac
Am Hiam, chtu di/ng. khdng chia se
Viet nhat Id
Bo mac vin quyel nhi/ Ihe nao

^

4
5

Kh6ng
hg
12.8
32,0
54.5
62.2
67.0

Mi/cdo
Thinh Thueng
Ihoinq
47.3
40,0
6,5
61.5
37.2
30.0
32.0

8.2
7,8
1.0

K i t qud cho t h ^ cdch thuc gidi q u y ^ cde vdn
de TL cua cdc em Id chia se, tdm sy vdi ngudi khdc
vdi muc do thudng xuyen (47,3%) vd thinh fhodng
(40%). Cde em rot it khi bd mdc vdn d l hay dm
thdm chju dyng hogc ty gidi quylt mot minh. N h j
vgy, cd the thdy khi tre gdp vd'n de TL rdt edn sy trg
giup cua nhi/ng nhd tham vdn chuyen nghiep nhOng ngudi cd kiln thue, kl ndng ehuyen mon, eo
phdm chdt dgo due nghe nghiep vd dugc ddo tgo de can thiep vd trg giup gidi quyet nhung khd Ididn
TL cho nhdm tre bj dnh hudng bdi HIV/AIDS.
Tre bj dnh hudng bdi HIV/AIDS gap rd't nhieu
vd'n de, trong d d cd khd khdn ve mat TL. lOii
gdp phdi nhung khd khdn ndy, edc em thudng
phdi dm thdm chju d y n g vd khdng biet phdi
gidi q u y l t nhu the ndo, nhung edc em cd nhu
edu dugc chia se vdi ngudi khde. Vi vgy, nhu
(Xem tiep trang bia 3)

Tap chi Biao due so 2 7 7 (M i • i/aom