quản lý giáo dục quản lý hoạt động giáo dục tự phục vụ cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non quận lê chân, thành phố hải phòng theo chuẩn phát triển trẻ em (klv02657)

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong thời đại cách mạng công nghệ 4.0, khoa học ngày càng phát
triển, giáo dục đóng vai trị vơ cùng quan trọng. Học tập là vấn đề
được toàn xã hội quan tâm. UNESCO đã đề xướng mục đích học
tập: "Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng
định mình" như một tuyên ngôn mới của việc học.
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong Hệ thống quốc dân và
có vai trị đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển nguồn lực
con người. “Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển
về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu
tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp Một”. Để thực hiện
có hiệu quả mục tiêu giáo dục mầm non và mục đích học tập mà
UNESCO đã đề xướng thì việc thực hiện giáo dục kỹ năng sống,
trong đó có giáo dục năng lực tự phục vụ (TPV) cho trẻ được xem là
chìa khóa quan trọng cho các trường mầm non hướng tới sự phát triển
toàn diện của trẻ. Bởi đây là giai đoạn trẻ đang trong quá trình hình
thành và phát triển các phẩm chất nhân cách; những thói quen cơ bản
chưa có tính ổn định mà đang được hình thành và củng cố.
Các hoạt động giáo dục tự phục vụ (GDTPV) sẽ giúp trẻ làm quen
và thực hành các sinh hoạt trong cuộc sống hàng ngày, từ đó hình
thành những thói quen tốt, tính tự lập, sự tập trung chú ý, tính kỷ
luật… Đặc biệt, đối với trẻ 5 tuổi, hoạt động GDTPV có vai trị rất
quan trọng trong việc giúp trẻ có được các năng lực tự chủ, tự lập để
có thể thích ứng tốt nhất với bước chuyển từ chế độ học tập và sinh
hoạt ở trường mầm non lên chế độ học tập và sinh hoạt ở trường tiểu
học. Đấy là một trong những nội dung quan trọng và cần thiết của
giáo dục tiền tiểu học dành cho trẻ 5 tuổi.

1

Ngày 23 tháng 7 năm 2010, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành
Thông tư số 23/2010/TT-BGDĐT Quy định về Bộ chuẩn phát triển
trẻ em năm tuổi để hỗ trợ thực hiện chương trình giáo dục mầm non,
nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục, chuẩn bị tâm thế cho
trẻ em năm tuổi vào lớp Một. Thông tư này có ảnh hưởng lớn đến các
hoạt động giáo dục và nuôi dưỡng trẻ ở các trường mầm non, đặc biệt
là ảnh hưởng đến hoạt động GDTPV cho trẻ.
Nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động GDTPV đối với sự
phát triển của trẻ theo Chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi, trong những
năm gần đây các trường mầm non trên địa bàn quận Lê Chân, thành
phố Hải Phòng đã tích cực, chủ động tổ chức các hoạt động GDTPV
cho trẻ 5 tuổi trong nhà trường với sự đa dạng về nội dung, hình thức
và phương pháp... Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn
còn những vướng mắc, bất cập chưa được giải quyết kịp thời, gây ảnh
hưởng đến hiệu quả của hoạt động quản lý và chất lượng giáo dục
toàn diện cho trẻ 5 tuổi các trường mầm non quận Lê Chân, thành phố
Hải Phòng thời gian qua.
Vì những lý do trên, tác giả chọn chủ đề “Quản lý hoạt động giáo
dục tự phục vụ cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non quận Lê
Chân, thành phố Hải Phòng theo chuẩn phát triển trẻ em” làm đề
tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ quản lý giáo dục.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và khảo sát thực trạng, đề xuất một số
biện pháp quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm
non quận Lê Chân, TP Hải Phòng theo chuẩn phát triển trẻ em, đề tài
sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển nhân cách
toàn diện cho trẻ mầm non 5 tuổi.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu

2


Hoạt động giáo dục tự phục vụ cho trẻ 5 tuổi ở trường mầm non.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở các trường
mầm non quận Lê Chân, TP Hải Phòng theo chuẩn phát triển trẻ em.
4. Giả thuyết khoa học
Hiện nay các trường mầm non quận Lê Chân, thành phố Hải Phịng
đã quan tâm và thực hiện tương đối có hiệu quả các hoạt động
GDTPV cho trẻ 5 tuổi theo chuẩn phát triển trẻ em. Tuy nhiên, bên
cạnh những thành tựu đạt được thì hoạt động này vẫn cịn một số hạn
chế, bất cập... Nếu đề xuất và áp dụng được các biện pháp quản lý
giáo dục TPV cho trẻ 5 tuổi mang tính khả thi, sẽ góp phần đổi mới
giáo dục mầm non trên địa bàn Quận theo hướng phát triển toàn diện
nhân cách của trẻ, chuẩn bị tốt cho các em bước vào lớp Một.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5
tuổi ở các trường mầm non theo chuẩn phát triển trẻ em.
- Nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở
các trường mầm non quận Lê Chân, TP Hải Phòng theo chuẩn phát
triển trẻ em.
- Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở
các trường mầm non quận Lê Chân, TP Hải Phòng theo chuẩn phát
triển trẻ em.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
6.1. Giới hạn nghiên cứu
Đề tài sử dụng các chỉ số năng lực theo Bộ chuẩn phát triển trẻ em
5 tuổi của Bộ Giáo dục và Đào tạo, ban hành năm 2010.
6.2. Giới hạn địa bàn nghiên cứu

Các trường mầm non trên địa bàn quận Lê Chân, TP Hải Phòng.
6.3. Giới hạn thời gian nghiên cứu
3


Khảo sát thực trạng giáo dục và quản lý giáo dục của địa bàn
nghiên cứu từ năm học 2019-2020 đến nay.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Cơ sở phương pháp luận nghiên cứu
7.1.1. Tiếp cận chức năng quản lý
Phương pháp tiếp cận chức năng quản lý được sử dụng trong quản lý
hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non nhằm xác định
rõ vai trò, chức năng của chủ thể quản lý (lập kế hoạch, chỉ đạo điều
hành, tổ chức thực hiện, kiểm tra - đánh giá).
7.1.2. Tiếp cận hệ thống – cấu trúc
Theo quan điểm hệ thống, hoạt động giáo dục TPV cho trẻ bao
gồm các thành tố tương tác với nhau theo những qui luật, nguyên tắc
nhất định. Đề tài nghiên cứu cơ sở lý luận, phân tích thực trạng, từ đó
đề xuất biện pháp quản lý nâng cao chất lượng GD TPV cho trẻ.
7.1.3. Tiếp cận thực tiễn
Đề tài xuất phát từ thực tiễn công tác quản lý hoạt động GDTPV
cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non quận Lê Chân, TP Hải Phòng
theo chuẩn phát triển trẻ em nhằm đề xuất một số biện pháp quản lý,
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non.
7.2. Phương pháp nghiên cứu
7.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập thơng tin để tiến hành phân
tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hóa, hệ thống hóa các tài liệu khoa
học, các văn bản quy định của ngành có liên quan đến quản lý hoạt
động giáo dục tự phục vụ cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non theo

chuẩn phát triển trẻ em để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài.
7.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp điều tra, khảo sát bằng phiếu hỏi trên các lực lượng có
liên quan nhằm mơ tả, đánh giá đúng thực trạng quản lý hoạt động
4


giáo dục tự phục vụ cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non quận Lê
Chân, thành phố Hải Phòng theo chuẩn phát triển trẻ em.
+ Phương pháp quan sát, tổng kết kinh nghiệm giáo dục: quan sát các
hoạt động thực tế tại các trường mầm non trên địa bàn và thông qua
các văn bản, báo cáo tổng kết của các trường liên quan đến nội dung
nghiên cứu.
+ Phương pháp phỏng vấn sâu: trực tiếp trao đổi, trò chuyện với đội ngũ
CBQL, GV các mầm non trên địa bàn quận Lê Chân, thành phố Hải
Phòng về các vấn đề nghiên cứu để làm sáng tỏ vấn đề và làm căn cứ
đánh giá thực trạng.
7.2.3. Phương pháp hỗ trợ:
Sử dụng các phép tính tốn theo thống kê tốn học, sử dụng các
biểu bảng, sơ đồ để xử lý, trình bày kết quả điều tra.
8. Đóng góp của đề tài
8.1. Về mặt khoa học
Luận văn góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về
quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non theo
chuẩn phát triển trẻ em. Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham
khảo cho CBQL, GV các trường mầm non có điều kiện tương đồng
với các trường mầm non trong quận Lê Chân, TP Hải Phòng.
8.2. Về mặt thực tiễn
Luận văn chỉ ra được thực trạng quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5
tuổi ở các trường mầm non quận Lê Chân, TP Hải Phòng theo chuẩn

phát triển trẻ em. Từ đó đề xuất một số biện pháp quản lý khả thi,
hướng đến nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ 5 tuổi.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham
khảo, nội dung chính của luận văn được trình bày trong 3 chương:

5


Chương 1: Cơ sở lí luận về quản lý hoạt động giáo dục tự phục vụ cho
trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non theo chuẩn phát triển trẻ em.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục tự phục vụ cho trẻ
5 tuổi ở các trường mầm non quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng
theo chuẩn phát triển trẻ em.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục tự phục vụ cho trẻ 5
tuổi ở các trường mầm non quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng theo
chuẩn phát triển trẻ em.
Chương 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
TỰ PHỤC VỤ CHO TRẺ 5 TUỔI Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON
THEO CHUẨN PHÁT TRIỂN TRẺ EM
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Hoạt động Giáo dục tự phục vụ cho trẻ đã được nhiều tác giả
nước ngoài nghiên cứu từ giữa thế kỷ trước như: Montessori,
I.A.Pecnicova, Ko. Shichida,…
Ở Việt Nam, từ thập niên 1980 cho đến nay, một số tác giả có
những nghiên cứu ban đầu về hoạt động GDTPV cho trẻ mẫu giáo
như Trần Thị Trọng, Trần Thanh Tùng, Nguyễn Thị Phong, Nguyễn
Thị Thư, Mai Ngọc Liên, Nguyễn Thanh Huyền,...Tuy nhiên, vẫn cịn
thiếu những cơng trình nghiên cứu sâu sắc và có hệ thống về quản lý

hoạt động GDTPV cho trẻ ở trường mầm non hiện nay theo hướng
tiếp cận hình thành và phát triển năng lực cho trẻ theo chuẩn trẻ em,
đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
1.2. Những khái niệm cơ bản
1.2.1. Quản lý: Quản lý là tiến trình hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và
kiểm soát những hoạt động của các thành viên trong tổ chức và sử

6


dụng tất cả các nguồn lực khác của tổ chức nhằm đạt mục tiêu đã
đề ra.
1.2.2. Quản lý giáo dục: Quản lý giáo dục là q trình tác động có kế
hoạch, có tổ chức của các cơ quan quản lý giáo dục các cấp tới
các thành tố của quá trình dạy học – giáo dục nhằm làm cho hệ
giáo dục vận hành có hiệu quả và đạt tới mục tiêu giáo dục nhà
nước đề ra.
1.2.3.Trường mầm non: Trường mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ
thống giáo dục quốc dân, chịu trách nhiệm chăm sóc - giáo dục
trẻ từ 0 - 6 tuổi, đặt nền móng cho sự phát triển về thể chất, nhận
thức, tình cảm xã hội và thẩm mỹ cho trẻ em. Những kỹ năng mà
trẻ được tiếp thu qua chương trình chăm sóc, giáo dục mầm non
sẽ là nền tảng cho việc học tập và thành công sau này của trẻ.
1.2.4. Hoạt động giáo dục trẻ ở trường mầm non: gồm 2 phần chính
là: 1- Ni dưỡng và chăm sóc sức khỏe trẻ: Tổ chức ăn, ngủ, vệ
sinh cá nhân, chăm sóc sức khỏe và an toàn cho trẻ; 2- Giáo dục
trẻ theo các lĩnh vực: thể chất, tình cảm – kỹ năng xã hội, phát
triển ngôn ngữ và giao tiếp, phát triển nhận thức.
1.2.5. Tự phục vụ: Theo Từ điển Tiếng Việt của Hoàng Phê (2002), Tự
phục vụ là tự mình làm lấy những việc sinh hoạt hàng ngày của

mình, khơng cần có người giúp, người phục vụ (tr. 1077).
Theo Nguyễn Thị Hòa, hoạt động TPV gồm - Hoạt động đón trả
trẻ; -Tổ chức cho trẻ ăn; - Tổ chức cho trẻ ngủ; - Tổ chức vệ sinh
cho trẻ (Vệ sinh thân thể, vệ sinh răng miệng, vệ sinh tai, mũi,
họng, vệ sinh mắt, vệ sinh quần áo, vệ sinh đại tiểu tiện).
1.2.6. Hoạt động giáo dục tự phục vụ: Hoạt động giáo dục tự phục vụ
cho trẻ có mục đích, nội dung, phương pháp, phương tiện và hình
thức đặc trưng của nó.
Về mục đích, hoạt động GDTPV hướng đến phát triển các
phẩm chất và năng lực tồn diện của trẻ, khơng chỉ hình thành
7


các kỹ năng TPV; Về nội dung, hoạt động GDTPV nhằm vào 3
khối nội dung cơ bản: 1- Kiến thức về chất liệu, vật liệu,... gắn
với từng loại HĐTPV, về nhận diện các mối nguy hiểm, về định
hướng trong không gian và thời gian; 2- Kỹ năng TPV tương ứng
với từng loại sinh hoạt TPV cụ thể trong 3 nhóm hoạt động
GDTPV; 3- Thái độ, gồm thái độ hài lòng, tự tin đối với bản thân
và thái độ tôn trọng, lịch sự, hợp tác đối với người khác; Về
phương pháp, GDTPV sử dụng các phương pháp trực quan, minh
họa; phương pháp giải thích bằng lời; phương pháp động viên
khích lệ; phương pháp nêu gương; Về phương tiện, GDTPV sử
dụng các phương tiện tương ứng với từng loại sinh hoạt TPV; Về
hình thức, GDTPV được thực hiện thơng qua các sinh hoạt hàng
ngày; thông qua HĐ vui chơi; thông qua HĐGD theo chủ đề;
thông qua các HĐ lễ hội.
1.2.7. Quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ mầm non:
Quản lý hoạt động giáo dục tự phục vụ cho trẻ mầm non là sự
tác động của chủ thể quản lý (Hiệu trưởng nhà trường) lên đối

tượng và khách thể quản lý của trường mầm non nhằm tổ chức các
hoạt động GDTPV cho trẻ đạt đến kết quả mong đợi (mục tiêu) một
cách có hiệu quả nhất.
Để có thể quản lý tối ưu hoạt động này, nhà quản lý cần thực
hiện tốt 4 chức năng cơ bản trong các lý thuyết quản lý kinh điển:
lập kế hoạch, chỉ đạo, tổ chức, kiểm tra-đánh giá hoạt động GDTPV
cho trẻ.
Trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, các tác động quản lý
hoạt động GDTPV cho trẻ ở trường mầm non cần hướng tới hình
thành các phẩm chất và năng lực cho trẻ, góp phần tạo ra nền tảng
nhân cách ban đầu cho người công dân tương lai.

8


1.3. Nội dung hoạt động giáo dục tự phục vụ cho trẻ mầm non theo
Chương trình Giáo dục mầm non Việt Nam
 Nhóm 1: GD tự phục vụ trong các hành vi vệ sinh cá nhân,
chăm sóc bản thân;
 Nhóm 2: GD tự phục vụ đáp ứng các nhu cầu ăn, uống, ngủ;
 Nhóm 3: GD tự phục vụ trong các hoạt động học tập, vui chơi,
đón, trả trẻ.
1.4. Yêu cầu đổi mới tổ chức thực hiện các hoạt động GDTPV của
trẻ 5 tuổi ở trường mầm non, đáp ứng các chỉ số năng lực theo
chuẩn phát triển trẻ em
Trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay, việc tổ chức các
HĐTPV cho trẻ 5 tuổi, không những phải đạt được các yêu cầu về
việc hình thành các kỹ năng TPV tối thiểu, mà còn phải chú ý đến
các HĐTPV như là một loại HĐGD trải nghiệm diễn ra một cách
tự nhiên hàng ngày ở trường mầm non. Hoạt động này trực tiếp

hướng vào bản thân trẻ, nhằm giúp trẻ hình thành những năng lực
cơ bản bước đầu của một con người tự lập, tự chủ bản thân trong
những nhu cầu tối thiểu của cuộc sống. Do vậy, việc quản lý hoạt
động GDTPV cho trẻ 5 tuổi cần hướng đến những chỉ số năng lực
theo chuẩn phát triển trẻ em.
1.5. Nội dung quản lý hoạt động GDTPV phục vụ cho trẻ 5
tuổi theo chuẩn phát triển trẻ em
Trong bối cảnh mới giáo dục hiện nay, hoạt động GDTPV cho trẻ
5 tuổi cần được xem như là một loại HĐGD trải nghiệm, hướng đến
phát triển các chỉ số về kiến thức, kỹ năng và thái độ qua từng hành vi
TPV, theo chuẩn phát triển trẻ em. Dựa vào khung lý luận quản lý
theo các chức năng: lập kế hoạch; chỉ đạo và tổ chức; kiểm tra - đánh
giá, hoạt động quản lý GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở trường mầm non trong
bối cảnh đổi mới hiện nay cần hướng vào 5 nội dung chủ yếu sau đây:
 Lập kế hoạch các hoạt động GDTPV của trẻ hướng đến 5 nhóm
9


tiêu chí về năng lực theo chuẩn;
 Chỉ đạo và tổ chức thực hiện các hoạt động GDTPV của trẻ
hướng đến các tiêu chí về năng lực theo Bộ chuẩn;
 Kiểm tra - đánh giá các hoạt động GDTPV cho trẻ theo các tiêu
chí về năng lực trong Bộ chuẩn;
 Phối hợp gia đình – nhà trường cùng tổ chức GDTPV cho trẻ 5
tuổi hướng đến các tiêu chí về năng lực theo Bộ chuẩn;
 Quản lý cơ sở vật chất dành cho hoạt động tự phục vụ của trẻ 5
tuổi hướng đến các tiêu chí về năng lực theo Bộ chuẩn.
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục tự
phục vụ cho trẻ ở trường mầm non
1.6.1. Các yếu tố chủ quan: - Nhận thức của các lực lượng giáo

dục về hoạt động giáo dục tự phục vụ cho trẻ ở trường mầm
non; - Trình độ, năng lực và kinh nghiệm quản lý của hiệu
trưởng và các cán bộ quản lý ở trường mầm non; - Trình độ,
phẩm chất, năng lực và kinh nghiệm của đội ngũ GV.
1.6.2. Các yếu tố khách quan: - Sự lãnh đạo, quản lý của các cấp
trên; - Sự hợp tác của gia đình; - Cơ sở vật chất phục vụ hoạt
động GDTPV cho trẻ.
Kết luận chương 1
Hoạt động GD TPV cho trẻ 5 tuổi là một loại hoạt động trải
nghiệm quan trọng ở trường mầm non. Luận văn tiếp cận khái niệm
quản lý hoạt động GDTPV theo hướng chú trọng tổng thể các hoạt
động quản lý để hình thành được các chỉ số về kiến thức, kỹ năng và
thái độ của trẻ trong từng nhóm hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi, gắn
với chuẩn phát triển trẻ em.
Theo chương trình giáo dục mầm non của Bộ GD và ĐT, các hoạt
động GDTPV cho trẻ 5 tuổi có thể tập hợp thành 3 nhóm như sau:

10


Nhóm 1: GD tự phục vụ trong các hành vi vệ sinh cá nhân, chăm
sóc bản thân;
Nhóm 2: GD tự phục vụ đáp ứng các nhu cầu ăn, uống, ngủ;
Nhóm 3: GD tự phục vụ trong các hoạt động học tập, vui chơi,
đón, trả trẻ.
Cơng tác quản lý hoạt động giáo dục tự phục vụ cho trẻ 5 tuổi ở
trường mầm non sẽ hướng vào việc lập kế hoạch; chỉ đạo và tổ chức
thực hiện; kiểm tra-đánh giá các nhóm HĐGDTPV nói trên đáp ứng
yêu cầu phát triển các chỉ số năng lực của trẻ 5 tuổi theo chuẩn phát
triển trẻ em.

Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
TỰ PHỤC VỤ CHO TRẺ 5 TUỔI Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON
QUẬN LÊ CHÂN, THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
2.1. Địa bàn khảo sát và tổ chức khảo sát thực trạng
2.1.1. Địa bàn khảo sát
Quận Lê Chân là một trong những điểm sáng của thành phố Hải
Phòng về phát triển giáo dục mầm non. Trên địa bàn quận Lê Chân
hiện có 31 trường mầm non, trong đó có 5 trường mầm non đạt chuẩn
quốc gia; 2 trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 2; 8 trường được công
nhận đạt chuẩn kiểm định chất lượng. Như vậy có khoảng gần một
nửa số trường mầm non đạt chuẩn chất lượng cao, nửa còn lại ở mức
tốt và khá, khơng có trường được xếp loại trung bình.
2.1.2. Tổ chức khảo sát
Khách thể khảo sát gồm: 205 học sinh; 205 cha/mẹ của học sinh;
12 CBQL và 120 GV.
Các kết quả quan sát được thu thập tự nhiên, kết quả phỏng vấn
được xử lý theo hướng định tính. Các phiếu khảo sát được xử lý số
liệu dưới dạng tỉ lệ phần trăm và tính điểm trung bình theo công thức:
11


* Tính điểm trung bình:
∑ Đi. Ni
ĐTB =
N
Trong đó: ĐTB: là điểm trung bình; Đi: là điểm đánh giá mức độ
cho từng item; Ni: số người cho điểm mức độ; N: số người tham gia
khảo sát.
Với thang đo 3 mức độ: Từ 2,34 điểm đến 3,00 điểm: Ảnh

hưởng/ Quan trọng/ Thường xuyên; Từ 1,66 đến cận 2,34: Ít ảnh
hưởng/ Ít quan trọng/ Thỉnh thoảng; Từ 1,00 đến cận 1,66: Không ảnh
hưởng/ Không quan trọng/ Kg bao giờ.
Với thang đo 4 mức độ:Từ 3,4 điểm đến 4,0 điểm: Tốt; Từ 2,6
đến 3,4: Khá; Từ 1,8 đến 2,6: Trung bình; Từ 1,0 đến 1,8: Yếu
* Tỉ lệ phần trăm (%) = (X/Y)x100
Trong đó: X là tổng số đối tượng trả lời trên từng tiêu chí cụ thể;
Y là tổng số đối tượng điều tra.
2.2. Thực trạng hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở các trường
mầm non quận Lê Chân, thành phố Hải Phịng theo chuẩn phát
triển trẻ em
Để tìm hiểu sâu về nội dung này, chúng tôi đã nghiên cứu trên
205 trẻ bằng cách đề nghị các giáo viên chủ nhiệm và cha/mẹ của trẻ
ở các lớp 5 tuổi đánh giá kết quả thực hiện của từng em và nhận xét
về các khó khăn của trẻ qua từng hành vi tự phục vụ theo 4 mức độ
như sau:
1. Trẻ làm được/đạt yêu cầu với sự trợ giúp của người thân;
2. Trẻ làm được độc lập, tuy vụng về, có một số khó khăn;
3. Trẻ làm được độc lập ở mức độ khá;
4. Trẻ làm được độc lập ở mức độ tốt (vui vẻ, hài hòa, biết nhường
nhịn, chia sẻ, hợp tác với người khác).

12


Kết quả cho thấy rằng trên trong 13 loại hành vi TPV được khảo
sát, có 12 loại hành vi có từ khoảng trên 50% - 90% trẻ đạt loại khá
và tốt, trừ hành vi đại tiện chỉ có 33,6% trẻ đạt loại khá và tốt và có
gần 54,6% trẻ mới đạt mức độ 2- mức độ trung bình, có 11,7% trẻ
chỉ mới dừng lại ở mức độ 1 – tương ứng với mức độ dưới trung

bình, cần sự trợ giúp của người lớn để hồn thành. Có 9/12 loại
hành vi TPV nêu trên có trẻ chỉ dừng lại ở mức độ 1, trong đó có 3
loại hành vi TPV là ăn, rửa tay và đại tiện có từ 9,8% đến 11,7% trẻ
cần được trợ giúp. Khi tham khảo ý kiến của gia đình, các bậc cha
mẹ cho rằng với những quan sát ở nhà, số lượng trẻ có khó khăn về
các lĩnh vực này còn lớn hơn nhiều hơn so với các quan sát của
giáo viên ở nhà trường. Đây cũng là điểm mà trong các phỏng vấn
sâu, gia đình đánh giá cao kết quả giáo dục của nhà trường về giáo
dục nề nếp tự phục vụ cho con.
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục tự phục vụ cho trẻ 5
tuổi ở các trường mầm non quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng
2.4.1.Thực trạng xây dựng kế hoạch quản lý HĐGDTPV cho trẻ 5
tuổi
Kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của GV cho thấy đa số khách
thể đánh giá thực trạng lập kế hoạch của Hiệu trưởng ở hai loại tốt và
khá, khơng có loại trung bình và yếu, với điểm trung bình từ 3,62 đến
3,81. Ở các trường chất lượng cao của Quận, tỷ lệ đánh giá mức tốt
cao hơn ở các trường bình thường. Về mặt định tính, qua nghiên cứu
các hồ sơ tư liệu về các bản kế hoạch của Hiệu trưởng cho thầy, trong
thực tế, việc lập kế hoạch hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi không
được tách ra thành một bản kế hoạch độc lập, mà được các trường
lồng vào trong kế hoạch tổng thể về chăm sóc và giáo dục trẻ em của
từng trường. Tuy nhiên, đây là một nội dung rất quan trọng và bắt
buộc trong cơng tác chăm sóc và giáo dục trẻ em của tất cả các trường
mầm non. Những nội dung và yêu cầu công việc về lĩnh vực này đã
13


được đưa vào các văn bản pháp quy của Bộ và các văn bản hướng dẫn
của Sở GD và ĐT và của Phòng GD và ĐT.

2.4.2. Thực trạng chỉ đạo, tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục tự
phục vụ cho trẻ 5 tuổi
Về công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện các HĐGDTPV cho trẻ 5
tuổi, các Hiệu trưởng đang dựa vào các văn bản pháp quy hiện nay.
Kết quả khảo sát cho thấy giáo viên đánh giá cao chất lượng chỉ đạo
và tổ chức triển khai hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi, với điểm TB
từ 3,37 đến 3,66. Đấy là sự đánh giá về hoạt động quản lý của người
lãnh đạo, từ phía giáo viên. Nói chung ở các trường chất lượng cao,
công tác chỉ đạo và tổ chức hoạt động giáo dục TPV cho trẻ đã đạt
được một bước tiến quan trọng về chất lượng. Còn đối với các trường
chưa đạt chuẩn, theo nhận xét của CBQL, năng lực của đội ngũ giáo
viên để triển khai hoạt động này còn đang là một vấn đề. Khách thể
CBQL, mã số 04 nhận xét: “Hiện tại, giáo viên mầm non ở các trường
chưa đạt chuẩn còn chưa thật sự có đủ trình độ, năng lực chun mơn
để thực hiện tốt nhất HĐGDTPV cho trẻ theo kỳ vọng của Phòng GD
và ĐT. Trong thực tế, một trong những nguyên nhân dẫn tới việc này
là nhà trường ít có điều kiện tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao năng
lực của giáo viên về nội dung, phương pháp giáo dục TPV cho trẻ”.
2.4.3. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục tự phục vụ
cho trẻ 5 tuổi
Trong kết quả khảo sát, đa số GV đánh giá cao kết quả kiểm tra,
đánh giá hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non, với
điểm trung bình từ 3,57 đến 3,72. Về nghiên cứu định tính, kết quả
phỏng vấn sâu cho thấy ở các trường mầm non chưa đạt chuẩn, sự
đánh giá kết quả HĐGDTPV trên trẻ chủ yếu dựa trên các tiêu chí và
chỉ số về kỹ năng tự phục vụ được ghi trong các văn bản pháp quy.
Chỉ ở một số ít các trường chất lượng cao, sự đánh giá kết quả của
hoạt động này được tham chiếu rộng hơn dựa vào các chỉ số phát triển
14

nhân cách toàn diện của trẻ trên các mặt kiến thức, kỹ năng và thái độ,
theo chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi. Trả lời câu hỏi phỏng vấn sâu về
chủ đề này, một khách thể là CBQL (mã số CB 07) cho biết một số
bất cập ở nhóm trường loại khá (chưa đạt chuẩn) như: “các tiêu
chuẩn, tiêu chí kiểm tra, đánh giá hoạt động ít có sự đổi mới, bổ sung,
cập nhật; sự phân quyền trong công tác kiểm tra còn hạn chế; các hoạt
động sau kiểm tra ít được chú trọng; chưa đưa kết quả giáo dục TPV
cho trẻ vào đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ cuối năm, vào các
tiêu chí thi đua của CBQL và GV trong nhà trường”.
2.4.4. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất phục vụ hoạt động giáo dục
tự phục vụ cho trẻ 5 tuổi
Theo kết quả khảo sát, trừ nội dung 4 - Tìm kiếm nguồn kinh phí
bổ sung phục vụ HĐGDTPV được đánh giá loại khá (với điểm số
3,20), các nội dung còn lại đều được đánh giá loại tốt, với điểm số từ
3,54 đến 3,60. Tuy nhiên, trong kết quả tổng hợp chung của mẫu khảo
sát gồm một nửa số trường đạt chuẩn chất lượng cao và một nửa số
trường chưa đạt chuẩn, chứa đựng sự phân cực về thực trạng quản lý
CSVC phục vụ HĐGDTPV cho trẻ ở hai nhóm trường này. Kết quả ở
nhóm trường đạt chuẩn, GV đánh giá mức độ năng lực quản lý của
Hiệu trưởng cao hơn ở nhóm trường chưa đạt chuẩn. Ở nội dung Tìm
kiếm nguồn kinh phí bổ sung phục vụ HĐGDTPV, đa số giáo viên ở
nhóm trường khá của quận không đánh giá mức độ quản lý loại tốt,
mà chỉ tập trung vào hai mức độ khá và trung bình.
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo
dục tự phục vụ cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non quận Lê Chân,
TP Hải Phòng
Kết quả khảo sát về 6 yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt
động GDTPV cho trẻ ở trường mầm non, như đã nêu ở chương 1, cho
thấy cả 6 yếu tố này đều được đánh giá có mức ảnh hưởng từ trung

bình trở lên với điểm TB từ 2,28 đến 2,91. Trong đó, có một yếu tổ
15


được đánh giá là ít ảnh hưởng nhất, đó là sự lãnh đạo, quản lý của các
cấp trên (đạt 2,28 điểm). Điều này cũng đúng với kết quả nghiên cứu
thực trạng cho thấy các cấp lãnh đạo Phòng GD & ĐT và Sở GD &
ĐT đã có các văn bản chỉ đạo đầy đủ, đã thường xuyên phát động các
phong trào và khởi xướng các hoạt động chuyên môn về lĩnh vực giáo
dục TPV để cho cấp trường có thể triển khai thực hiện đạt chất lượng
và hiệu quả. Cả 5 yếu tố còn lại đều được đánh giá ở mức rất ảnh
hưởng đến công tác quản lý, đáng chú ý là các yếu tố về nhận thức
của các lực lượng giáo dục, sự hợp tác của gia đình, phẩm chất và
năng lực của giáo viên – là những yếu tố đạt được điểm số rất cao.
2.6. Đánh giá chung thực trạng quản lý HĐGDTPV cho trẻ 5 tuổi
ở các trường mầm non quận Lê Chân, Hải Phòng theo chuẩn
phát triển trẻ em
2.6.1. Ưu điểm
Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Lê Chân thường xuyên đưa ra
các văn bản định hướng hoạt động chuyên môn và các văn bản hướng
dẫn rõ ràng về các hoạt động GDTPV cho trẻ mầm non. Các hoạt
động bồi dưỡng chuyên môn cho CBQL và giáo viên trường mầm
non, các phong trào thi giáo viên mầm non giỏi, cô nuôi giỏi thường
xuyên được tổ chức hàng năm trong quận, góp phần đưa giáo dục
mầm non của quận Lê Chân trở thành một trong những điểm sáng của
giáo dục mầm non Hải Phòng.
Đội ngũ CBQL và GV trong quận được đào tạo đạt chuẩn, yêu
nghề, yêu trẻ, nhận thức rõ tầm quan trọng của HĐGDTPV cho trẻ,
nhiệt tình, tích cực đóng góp cho việc nâng cao chất lượng của hoạt
động này, hướng đến sự phát triển nhân cách toàn diện của trẻ.

CBQLGD ở các trường mầm non quận Lê Chân luôn chú ý vận
dụng các văn bản chỉ đạo của ngành, của địa phương về giáo dục; xác
định đúng mục tiêu, nội dung và các hình thức, phương pháp giáo dục
TPV cho trẻ đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và
16


đào tạo, phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường. Các trường đã
thực hiện khá tốt khâu xây dựng kế hoạch giáo dục TPV cho trẻ, triển
khai, tổ chức thực hiện nghiêm túc các hoạt động GDTPV, chú trọng
và quan tâm chỉ đạo các lực lượng GD trong nhà trường phối hợp với
nhau trong mọi hoạt động, đặc biệt là có sự phối kết hợp thường
xuyên với gia đình và nhà trường để giáo dục TPV cho trẻ;
Cơng tác quản lý giáo dục nói chung, quản lý hoạt động giáo dục
TPV cho trẻ nói riêng được thường xuyên quan tâm, coi trọng, đạt
chất lượng tốt ở các trường mầm non đạt chuẩn, chất lượng khá ở
nhóm trường loại khá của Quận.
2.6.2. Hạn chế
Một bộ phận giáo viên và cha mẹ học sinh chưa nhận thức được
sâu sắc về định hướng GDTPV cho trẻ gắn với việc thực hiện các
chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi.
Ngoài các trường chất lượng cao đã đạt chuẩn, ở nhóm trường
chưa đạt chuẩn, các hoạt động GDTPV chỉ mới hướng đến các chỉ số
năng lực trực tiếp gắn với các kỹ năng tự phục vụ, chưa mở rộng đến
các chỉ số phát triển nhân cách toàn diện theo chuẩn phát triển trẻ em.
Vấn đề giúp trẻ 5 tuổi đạt chuẩn phát triển toàn diện theo xu
hướng các nền giáo dục tiên tiến - xem hoạt động TPV của trẻ là hoạt
động thực hành cuộc sống – vẫn là một vấn đề cần tiếp tục khắc phục.
2.6.3. Nguyên nhân của những hạn chế
GDTPV cho trẻ tuy là một lĩnh vực kinh điển, nhưng tiếp

cận GDTPV như là một loại hoạt động trải nghiệm nhằm hình thành
năng lực cho trẻ, gắn với Bộ chuẩn phát triển là một tiếp cận mới
trong đời sống xã hội nói chung cũng như trong giáo dục mầm non
nói riêng.
Một số CBQL và GV chưa có nhận thức sâu sắc và đầy đủ đối
với hoạt động giáo dục TPV cho trẻ, thiếu kinh nghiệm, kỹ năng giáo
dục trẻ theo định hướng hình thành năng lực.
17


Sự hợp tác giữa nhà trường với gia đình về HĐGDTPV cho trẻ
theo hướng hình thành năng lực cho trẻ theo chuẩn phát triển vẫn
chưa được triển khai cụ thể theo hướng đổi mới, còn gặp phải một lực
cản lớn từ nhiều gia đình ở thành phố hiện nay đang có xu hướng bao
bọc, làm thay con trong các HĐTPV.
Vấn đề bồi dưỡng năng lực cho GV ở nhiều trường chưa được
chú trọng đúng mức. Ngoài các cuộc tập huấn, các phong trào hoạt
động ở cấp Quận, đa số các trường cịn ít tổ chức các đợt tập huấn,
các buổi Hội thảo nâng cao năng lực cho GV và cha mẹ về GDTPV
cho trẻ 5 tuổi trong bối cảnh đổi mới.
Nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục GDTPV chưa
tồn diện, phần giáo dục trong các hoạt động chăm sóc và nuôi dưỡng
trẻ chưa được rõ nét. Điều này dẫn đến những khó khăn trong cơng
tác quản lý, tổ chức, kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục GDTPV,
chưa có các tiêu chí đánh giá đầy đủ và tồn diện về hoạt động
GDTPV cho trẻ theo chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi.
Kết luận chương 2
Hoạt động giáo dục TPV cho trẻ mầm non ở Quận Lê Chân trong
những năm qua đã có nhiều bước tiến bộ. Dưới sự chỉ đạo thường
xuyên của Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận Lê Chân, trong điều kiện

cịn nhiều khó khăn về kinh phí và cơ sở vật chất, các CBQL trường
mầm non đã biết vận dụng các định hướng đổi mới, các văn bản chỉ
đạo và hướng dẫn của cấp trên để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.
Kết quả khảo sát thực trạng cho thấy đội ngũ giáo viên đánh giá
cao chất lượng quản lý GDTPV ở tất cả các khía cạnh, với điểm trung
bình đạt mức loại khá và loại tốt. Khối các trường mầm non đã đạt
chuẩn chất lượng cao, với lợi thế cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên
có năng lực đạt chuẩn và trên chuẩn đã đóng góp nhiều thành tích
trong việc triển khai HĐGDTPV cho trẻ 5 tuổi theo chuẩn phát triển

18


trẻ em. Tuy nhiên, GDTPV cho trẻ là một lĩnh vực phức tạp, chịu sự
tác động của nhiều yếu tố khách quan khó kiểm sốt trong khi triển
khai thực hiện, do vậy, ở nhóm trường mầm non chưa đạt chuẩn cịn
gặp nhiều khó khăn:
Nhận thức của một bộ phận CBQL, GV và Cha mẹ của trẻ về
GDTPV gắn với chuẩn phát triển trẻ em chưa sâu sắc;
Hoạt động bồi dưỡng năng lực triển khai GDTPV cho trẻ theo
hướng gắn với Bộ chuẩn phát triển trẻ em cịn ít được chú trọng;
Sự hợp tác với gia đình trong GDTPV cho trẻ 5 tuổi chưa được cụ
thể và rõ ràng theo hướng giúp trẻ đạt chuẩn phát triển;
Công tác kiểm tra, đánh giá HĐGDTPV 5 tuổi chủ yếu chỉ mới
dừng lại ở các chuẩn kỹ năng, cịn thiếu các tiêu chí đánh giá gắn với
chuẩn năng lực phát triển toàn diện theo Khung tham chiếu là Bộ
chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi.
Tỷ lệ trẻ khoảng 10% trẻ chưa đạt chuẩn tối thiểu và cần được trợ
giúp trong 3 loại hành vi TPV quan trọng là ăn, rửa tay và đại tiện; và
tỷ lệ khoảng từ 20-50% trẻ chỉ mới đạt chuẩn tối thiểu trong 8 loại

hành vi TPV thông thường cho thấy thực trạng GDTPV cho trẻ 5 tuổi
vẫn còn một số vấn đề cần tiếp tục tìm kiếm các giải pháp và biện
pháp quản lý giáo dục.
Chương 3
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
TỰ PHỤC VỤ CHO TRẺ 5 TUỔI Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON
QUẬN LÊ CHÂN, THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
THEO CHUẨN PHÁT TRIỂN TRẺ EM
3.1. Cơ sở khoa học đề xuất biện pháp
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng của vấn đề, dựa trên
các nguyên tắc: đảm bảo tính hệ thống, đảm bảo tính thực tiễn, đảm
bảo tính khả thi, đảm bảo tính hiệu quả, luận văn đã đề xuất 5 biện
19


pháp quản lý giáo dục. Đây cũng là những biện pháp được tổng kết từ
các kinh nghiệm quý báu về QL hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở
nhóm trường mầm non chất lượng cao, quận Lê Chân, TP Hải Phòng.
3.2. Các biện pháp quản lý
 Biện pháp 1: Tổ chức nâng cao nhận thức cho cho CBQL, GV và
gia đình về yêu cầu đổi mới GDTPV cho trẻ 5 tuổi trong bối cảnh
hiện nay;
 Biện pháp 2: Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên và
nhân viên phục vụ về triển khai hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi
ở trường mầm non, đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực của trẻ;
 Biện pháp 3: Phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc
triển khai hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi, hướng đến các chỉ số
năng lực của trẻ;
 Biện pháp 4: Hoàn thiện các tiêu chí đánh giá kết quả hoạt động
GVTPV cho trẻ 5 tuổi, dựa trên các chỉ số phát triển trẻ em;

 Biện pháp 5: Phát triển cơ sở vật chất phục vụ các hoạt động
GDTPV cho trẻ 5 tuổi.
Trong các biện pháp nói trên, biện pháp 1- hướng đến tổ chức nâng
cao nhận thức cho CBQL, GV và các lực lượng giáo dục là biện pháp
mở đường, khai thông về nhận thức để tạo ra quyết tâm của các lực
lượng giáo dục nhằm nâng cao chất lượng của hoạt động GDTPV cho
trẻ 5 tuổi. Biện pháp 2- hướng đến Tổ chức bồi dưỡng chun mơn
cho giáo viên, hình thành năng lực cho đội ngũ chủ chốt đang tổ chức
thực hiện các hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi. Biện pháp 3- hướng
đến sự phối hợp các lực lượng giáo dục sẽ giúp các nhà quản lý và
giáo viên thực hiện tốt các hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi song song
ở cả hai mơi trường là nhà trường và gia đình. Biện pháp 4- hướng
đến hồn thiện bộ tiêu chí đánh giá sẽ giúp cho các nhà quản lý và
giáo viên cũng như các lực lượng giáo dục khác hình dung trước được
20


kết quả mong đợi của các hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi. Biện pháp
5- hướng đến khắc phục các khó khăn về cơ sở vật chất và kinh phí sẽ
giúp cho các nhà quản lý có điều kiện thuận lợi để hiện thực hóa các
biện pháp trên thành các biện pháp khả thi. Trong thực tế, cần áp dụng
các biện pháp quản lý nói trên một cách đồng bộ để có thể nâng cao
chất lượng và hiệu quả quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở các
trường mầm non của Quận.
Kết quả khảo nghiệm cho thấy các biện pháp quản lý nêu trên đều
có tính cần thiết và tính khả thi, có thể áp dụng vào thực tiễn quản lý
giáo dục mầm non ở quận Lê Chân, Hải Phòng nhằm nâng cao chất
lượng hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi theo chuẩn phát triển trẻ em.
Kết luận chương 3
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng của vấn đề, luận văn

đã đề xuất 5 biện pháp quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở các
trường mầm non - Quận Lê Chân, Hải Phòng, dựa trên các nguyên
tắc: đảm bảo tính hệ thống, đảm bảo tính thực tiễn, đảm bảo tính khả
thi, đảm bảo tính hiệu quả.
Các biện pháp trên có mối quan hệ mật thiết, gắn bó hữu cơ, thúc
đẩy và hỗ trợ lẫn nhau tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh. Kết quả
khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý
cho thấy đây là 5 biện pháp có thể áp dụng vào quản lý HĐGDTPV
cho trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non của quận Lê Chân, Hải Phòng
trong bối cảnh đổi mới hiện nay.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
1.1. Giáo dục TPV cho trẻ 5 tuổi là một hoạt động quan trọng của
trường mầm non nhằm góp phần chuẩn bị cho trẻ có đầy đủ năng lực
tự chủ và tự lập để bước vào môi trường học tập mới ở trường tiểu

21


học. Dựa trên khung lý thuyết về quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5
tuổi, gắn với 3 phương diện hình thành kiến thức, kỹ năng và thái độ
cho trẻ trong từng nhóm hoạt động TPV của trẻ thơng qua các hoạt
động chăm sóc, ni dưỡng và giáo dục trẻ ở trường mầm non, luận
văn đã khảo sát thực trạng quản lý hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi ở
một số trường mầm non ở Quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng.
Kết quả khảo sát thực trạng cho thấy đội ngũ giáo viên đánh giá
cao chất lượng quản lý GDTPV ở tất cả các khía cạnh, với điểm trung
bình đạt mức loại loại khá và tốt. Khối các trường mầm non đã đạt
chuẩn chất lượng cao, với lợi thế cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên
có năng lực đạt chuẩn và trên chuẩn đã đóng góp nhiều thành tích

trong việc triển khai hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi theo chuẩn phát
triển trẻ em. Kết quả nghiên cứu thực trạng cho thấy, bên cạnh những
ưu điểm của CBQL, GV ở nhóm trường mầm non chất lượng cao là
bước đầu đã tiếp cận GDTPV cho trẻ theo hướng phát triển năng lực,
tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ, không chỉ dừng lại ở việc giáo
dục kỹ năng tự phục vụ đơn thuần, ở nhóm trường mầm non loại khá
của quận còn bộc lộ những hạn chế như sau:
Nhận thức của một bộ phận CBQL, GV và Cha mẹ học sinh về
GDTPV gắn với chuẩn phát triển trẻ em chưa sâu sắc;
Hoạt động bồi dưỡng năng lực triển khai GDTPV cho trẻ theo
hướng gắn với Bộ chuẩn phát triển trẻ em cịn ít được chú trọng;
Sự hợp tác với gia đình trong GDTPV cho trẻ chưa được cụ thể
và rõ ràng theo hướng giúp trẻ đạt chuẩn phát triển tồn diện, khơng
chỉ dừng lại ở mức độ đạt các kỹ năng tối thiểu về TPV;
Công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động GDTPV chủ yếu chỉ mới
dừng lại ở các chuẩn kỹ năng, các tiêu chí đánh giá về kiến thức và
thái độ, gắn với chuẩn phát triển trẻ em chưa được thể hiện đầy đủ.

22


Tỷ lệ trẻ khoảng 10% trẻ chưa đạt chuẩn tối thiểu và cần được
trợ giúp trong 3 loại hành vi TPV quan trọng là ăn, rửa tay và đại tiện;
và tỷ lệ khoảng từ 20-50% trẻ chỉ mới đạt chuẩn tối thiểu trong 8 loại
hành vi TPV thông thường cho thấy thực trạng quản lý GDTPV cho
trẻ vẫn còn một số vấn đề cần tiếp tục tìm kiếm các giải pháp và biện
pháp quản lý giáo dục.
1.2. Dựa trên khung lý thuyết của đề tài và kết quả nghiên cứu thực
trạng, tác giả đã đề xuất 5 biện pháp quản lý hoạt động GDTPV cho
trẻ 5 tuổi, như đã nêu ở chương 3.

Trong các biện pháp nói trên, biện pháp 1- hướng đến tổ chức
nâng cao nhận thức cho CBQL, GV và các lực lượng giáo dục là biện
pháp mở đường, khai thông về nhận thức để tạo ra quyết tâm của các
lực lượng giáo dục nhằm nâng cao chất lượng của hoạt động GDTPV
cho trẻ. Biện pháp 2- hướng đến Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho
giáo viên hướng đến hình thành năng lực cho đội ngũ chủ chốt sẽ tổ
chức thực hiện các hoạt động GDTPV cho trẻ. Biện pháp 3- hướng
đến sự phối hợp các lực lượng giáo dục sẽ giúp các nhà quản lý và
giáo viên thực hiện tốt các hoạt động GDTPV cho trẻ song song ở cả
hai môi trường là nhà trường và gia đình. Biện pháp 4- hướng đến
hồn thiện bộ tiêu chí đánh giá sẽ giúp cho các nhà quản lý và giáo
viên cũng như các lực lượng giáo dục khác hình dung trước được kết
quả mong đợi của các hoạt động GDTPV cho trẻ. Biện pháp 5- hướng
đến khắc phục các khó khăn về cơ sở vật chất và kinh phí sẽ giúp cho
các nhà quản lý biến các biện pháp trên thành hiện thực. Trong thực
tế, cần áp dụng các biện pháp quản lý nói trên một cách đồng bộ để có
thể nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý hoạt động GDTPV cho
trẻ 5 tuổi ở các trường mầm non của Quận.
1.3. Kết quả khảo nghiệm cho thấy các biện pháp quản lý nêu trên đều
có tính tính cần thiết và tính khả thi, có thể áp dụng vào thực tiễn
23


quản lý giáo dục mầm non ở quận Lê Chân, Hải Phòng nhằm nâng
cao chất lượng hoạt động GDTPV cho trẻ 5 tuổi theo Bộ chuẩn phát
triển trẻ em.
2. Khuyến nghị
2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo
Bộ cần có những văn bản pháp định hướng triển khai hoạt động
GDTPV cho trẻ mầm non theo tiếp cận hoạt động trải nghiệm, gắn

với việc hình thành các chỉ số phát triển năng lực của trẻ, không chỉ
dừng lại ở các hoạt động giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ.
2.2. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng
Sở GD và ĐT cần xây dựng các văn bản hướng dẫn cụ thể về
quản lý giáo dục TPV cho trẻ theo tiếp cận phát triển năng lực, cần tổ
chức các lớp bồi dưỡng kiến thức, các khóa tập huấn về năng lực
chuyên môn cho giáo viên để triển khai GDTPV cho trẻ mầm non;
2.3. Đối với các trường mầm non của Quận
Trường cần tạo điều kiện cho giáo viên được tham gia các khóa
học chuyên sâu, các Hội thảo về phương pháp giáo dục TPV, tham
quan học tập tại các trường có kinh nghiệm giáo dục và quản lý
GDTPV cho trẻ để giáo viên có thêm trải nghiệm, tổ chức linh hoạt
các hoạt động giáo dục cho trẻ theo tiếp cận lấy trẻ làm trung tâm;
Cần tăng cường hợp tác, phối hợp với gia đình, hỗ trợ cha mẹ của trẻ
trong việc giáo dục TPV cho trẻ 5 tuổi tại gia đình.
2.4. Đối với Hội phụ huynh, hội cha mẹ của trẻ
Cần tham gia xây dựng quy chế phối hợp giữa cha mẹ của trẻ và
nhà trường trong lĩnh vực GDTPV; Cần tích cực tham gia các buổi
họp phụ huynh, các buổi Hội thảo về đổi mới phương pháp GDTPV
cho trẻ, cùng con tham gia các sự kiện, các hoạt động trải nghiệm
trong các ngày lễ hội gắn với chủ đề GDTPV.

24