Một số biện pháp trong công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi ở trường mầm non

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP TRONG CÔNG TÁC PHỔ CẬP GIÁO DỤC
MẦM NON CHO TRẺ 5 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON”


I. MỞ ĐẦU.
Phổ cập giáo dục (PCGD) nói chung và phổ cập giáo dục MN cho trẻ 5 tuổi nói
riêng là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong chiến lược phát triển con người, góp phần
nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài, đáp ứng u cầu của sự nghiệp
cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Giáo dục mầm non đã là một trong những chủ trương rất lớn của Đảng và Nhà
nước ta trong cơng tác giáo dục và đào tạo. Nhiều chính sách ưu đãi cho giáo dục mầm
non đã được Chính phủ ban hành, đặc biệt hơn đã có nhiều đề án, nhiều chế độ đãi ngộ
cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên ngành giáo dục đang công tác ở vùng sâu,
vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo ... Thực hiện Nghị quyết số
35/NQ/QH12 của Quốc hội khóa XII về chủ trương, định hướng đổi mới một số cơ chế
tài chính trong GD&ĐT từ năm học 2010-2011 đến năm học 2014-2015. Ngày
09/02/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 239/QĐ-TTg về phê duyệt
Đề án Phổ cập giáo dục mầm non (PCGDMN) cho trẻ em năm tuổi giai đoạn 2010-2015.
Thông tư 32/2010/TT- BGDĐT ngày 02 tháng 12 năm 2010 ban hành quy định điều kiện,
tiêu chuẩn, quy trình cơng nhận phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ năm tuổi.
Chỉ thị số 35/2005/CT-UBND tỉnh Quảng Bình về đẩy mạnh thực hiện Quyết định
161/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về ‘‘Một số chính sách phát triển Giáo dục Mầm
non”; Quyết định số 4664/QĐ-UBND huyện Lệ Thủy ban hành kế hoạch phổ cập giáo
dục mầm non trẻ em 5 tuổi; Phòng GD Lệ Thủy có cơng văn số 133/KH-GD&ĐT triển
khai xây dựng kế hoạch phổ cập giáo dục mầm non trẻ em 5 tuổi.
Đã khẳng định “Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ năm tuổi” là một trong những quy
định quan trọng được bổ sung tại Luật sửa đổi bổ sung một số Điều của Luật Giáo dục,
trong đó nhấn mạnh Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi là nhiệm vụ ưu tiên

hàng đầu trong giáo dục mầm non nhằm chuẩn bị tốt cho trẻ em vào lớp 1 đối với tất cả
các vùng miền trong cả nước. Lần đầu tiên, việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi
đã được luật hóa. Đây là quy định thể hiện tính ưu việt của chế độ ta và khẳng định thành
tựu của Quốc gia trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ em. Để đảm bảo tính khả thi của
Luật này sau khi được ban hành, Chính phủ đã giao cho Bộ GD&ĐT xây dựng Đề án
triển khai thực hiện quy định PCGDMN cho trẻ em năm tuổi nhằm tạo cơ sở pháp lý để
Nhà nước tiếp tục đầu tư có hiệu quả cho việc nâng cao chất lượng giáo dục mầm non nói


chung và trẻ em năm tuổi nói riêng với mục tiêu là đảm bảo hầu hết mọi trẻ em 5 tuổi ở
các vùng miền được đến lớp để thực hiện chương trình giáo dục 2 buổi/ngày, đủ 1 năm
học nhằm chuẩn bị tốt về thể chất, trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ, tiếng Việt và tâm lý để trẻ
sẵn sàng vào lớp 1 ở bậc học tiểu học. Nhận thức được ý nghĩa quan trọng của công tác
PCGDMN cho trẻ năm tuổi trong trường mầm non và trên cơ sở những kinh nghiệm thực
tiễn mà nhà trường đã thực hiện trong năm học trước về công tác huy động trẻ trong độ
tuổi từ 2 -> 5 tuổi ra lớp, công tác chăm sóc giáo dục học sinh theo chương trình giáo dục
mầm non mới .... Xác định được những nội dung trọng tâm cần thực hiện nhiệm vụ giáo
dục năm học 2011-2012, trong đó cơng tác Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ năm tuổi
là một trong những nhiệm vụ phải thực hiện trước nhất và được quan tâm chú trọng nhất.
Với mong muốn nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ của trường mầm non Lộc
Thủy nhằm góp phần phát triển giáo dục địa phương và ngành GD&ĐT huyện nhà. Xuất
phát từ những lý do trên, Tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp trong công
tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi ở trường mầm non”.


II. NỘI DUNG.
1. Cơ sở khoa học.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ của giáo viên mầm non và thực hiện lời dạy của Bác Hồ
đã để lại: Dạy mẫu giáo là thay mẹ dạy trẻ. Thất đúng như vậy; Giáo viên mầm non
không chỉ là nhà giáo đơn thuần mà là ca sĩ, nghệ sĩ và là người mẹ hiền thứ hai của trẻ,

lứa tuổi mầm non còn non nớt, chưa phát triển hoàn thiện về tâm sinh lý, dễ nhạy cảm với
mọi hoạt động xung quanh cho nên chúng ta phải có một vốn kiến thức cơ bản để hướng
các cháu đi đúng mục tiêu mà Đại hội Đảng đã đề ra là chăm sóc trẻ trước 6 tuổi một
cách chất lượng để trẻ phát triển toàn diện về thể chất tình cảm, trí tuệ thẩm mỹ trên cơ sở
một chương trình ni dạy trẻ khoa học đó là chương trình giáo dục mầm non mới. Có
thể nói rằng, bậc học mầm non là bậc học đầu tiên cung cấp những kiến thức đơn giản
cho trẻ em thông qua các hoạt động học và vui chơi. Do đó, việc trẻ được học ở trường
mầm non là một điều rất quan trọng, quan trọng hơn trẻ 5 tuổi phải được giáo dục, chăm
sóc đảm bảo theo chương trình giáo dục mầm non lứa tuổi 5-6 tuổi do Bộ GD-ĐT ban
hành. Trẻ em từ 3 tuổi đến 5 tuổi là độ tuổi mà các cấp giáo dục quy định phải huy động
ra lớp bởi vì ở lứa tuổi này trẻ cần được làm quen với những kiến thức sơ đẳng để hình
thành những tư duy lơgic cần thiết cho trẻ tiếp nhận kiến thức ở bậc tiểu học. Để đạt được
điều đó cần làm tốt cơng tác PCGDMN cho trẻ em năm tuổi là một cơng tác mà trong đó
các cấp, các ngành, Đảng, Nhà nước và nhân dân có trách nhiệm huy động hầu hết các trẻ
em 5 tuổi đến lớp, đến trường để được chăm sóc giáo dục theo chương trình giáo dục
mầm non do Bộ GD-ĐT ban hành nhằm giúp trẻ em 5 tuổi được phát triển tốt về thể chất,
trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ, tiếng Việt và tâm lý để trẻ sẵn sàng vào lớp 1. Khi ban hành
Đề án “Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi” giai đoạn 2010-2015, Chính phủ
cũng đưa ra các quan điểm chỉ đạo như sau:
Nhà nước có trác nhiệm quản lý, đầu tư phát triển giáo dục mầm non, tăng cường
hỗ trợ cơ sở vật chất, đào tạo đội ngũ giáo viên; ưu tiên đầu tư các vùng có điều kiện kinh
tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo, biên giới theo hướng
xây dựng các trường công lập kiên cố, đạt chuẩn. PCGDMN cho trẻ em năm tuổi là
nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu trong giáo dục mầm non nhằm chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1
đối với tất cả các vùng miền trong cả nước.


Việc chăm lo để mọi trẻ em năm tuổi đến trường, lớp mầm non là trách nhiệm của
các cấp, các ngành, của mỗi gia đình và tồn xã hội. Đẩy mạnh xã hội hóa với trách
nhiệm lớn hơn của Nhà nước, của xã hội và gia đình để phát triển giáo dục mầm non.

Đổi mới nội dung chương trình, phương pháp giáo dục mầm non theo nguyên tắc
đảm bảo đồng bộ, phù hợp, tiên tiến gắn với giáo dục đổi mới phổ thơng, góp phần tích
cực nâng cao chất lượng giáo dục.
2. Cơ sở thực tiển.
Trong những năm qua và nhất là hiện nay, trong giai đoạn đổi mới giáo dục, Đảng
và nhà nước đã có những Chỉ thị biện pháp cho các trường mầm non để thực hiện đổi mới
đồng bộ về nội dung phương pháp, phương tiện chăm sóc giáo dục trẻ.
Trong thời kỳ đổi mới tồn diện đất nước, trong đó có đổi mới giáo dục, nhận thức tầm
quan trọng đặc biệt của giáo dục và đào tạo trong chiến lược phát triển con người, nguồn
nhân lực mới, bên cạnh việc đổi mới chương trình giáo dục mầm non mới, nội dung giáo
dục, phương pháp giáo dục. Đảng và Nhà nước ta đã rất coi trọng vấn đề PCGDMN cho
trẻ 5 tuổi. Trên địa bàn huyện Lệ Thủy đã ban hành kế hoạch phổ cập giáo dục mầm non
trẻ em 5 tuổi; Đây là một yếu tố quan trọng để tập trung nâng cao chất lượng giáo dục
đào tạo. Công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi là một công tác mới mẻ
được chỉ đạo và triển khai trong năm học 2011-2012. Với kinh nghiệm thực tiễn trong
công tác thực hiện phổ cập và với mong muốn tìm tịi, nghiên cứu những lĩnh vực thuộc
nội dung quản lý trường học nói chung, quản lý trường mầm non nói riêng phục vụ cho
nghiệp vụ cơng tác của mình, tơi đã mạnh dạn chọn nội dung này để nghiên cứu áp dụng
thực hiện trong năm học 2011-2012 tại đơn vị mà tôi đang công tác.
Trên thực tế, kể từ năm học 2009-2010 cho đến nay, trường mầm non Lộc Thủy đã luôn
thực hiện tốt cơng tác huy động và duy trì sĩ số học sinh theo chỉ tiêu giao của các cấp,
các ngành. Là trường học mầm non đạt trường chuẩn Quốc gia mức độ I, nên trường
mầm non Lộc Thủy luôn được sự quan tâm đầu tư cơ sở vật chất và chỉ đạo chuyên môn
của các cấp. Qua nhiều năm học, nhà trường đã có nhiều biện pháp về cơng tác chăm sóc
ni dưỡng trẻ, nâng cao chất lượng giảng dạy và đổi mới trong quản lý .... Trường mầm
non Lộc Thủy về cơ bản đã có điều kiện thuận lợi trong thực hiện các chỉ tiêu giáo dục
hằng năm bởi có đội ngũ cán bộ giáo viên có kinh nghiệm giảng dạy và nhiệt tình trong
cơng tác; số lượng giáo viên đạt trình độ chun mơn trên chuẩn đạt 76,9%, chiến sĩ thi

đua cơ sở chiếm tỷ lệ qua mỗi năm học trên 20%; cơng tác xã hội hóa phát triển, chất
lượng học tập và đánh giá phát triển 5 lĩnh vực của trẻ tăng từ 0,5 - 1% mỗi năm. Những
thuận lợi và nền tảng này là cơ sở vững chắc để nhà trường thực hiện tốt công tác phổ cập
giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi kể từ năm học 2011-2012. Tuy nhiên, khi bắt đầu
triển khai trong đội ngũ chúng tơi cũng gặp khơng ít những trở ngại, vướng mắc. Với hy
vọng sau khi nghiên cứu nội dung này tơi sẽ có được những kinh nghiệm thực hiện tốt
quy trình về cơng tác phổ cập và cùng tập thể trường mầm non Lộc Thủy hoàn thành tốt
nhiệm vụ phổ cập GDMN cho trẻ năm tuổi theo kế hoạch được giao.
Trước yêu cầu cấp thiết của giáo dục trong giai đoạn mới bản thân đã lựa chọn, tiến hành
tìm hiểu, nghiên cứu “Một số biện pháp trong cơng tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ
5 tuổi ở trường Mầm non”.
3. Cơ sở thực trạng.
* Thuận lợi:
Trường mầm non Lộc Thủy là đơn vị trường học thuộc khu vực vùng giữa của huyện Lệ
Thủy nên mọi điều kiện thực hiện công tác giáo dục tương đối thuận lợi. Trong nhiều
năm học qua, nhà trường đã được ngành giáo dục và địa phương giao chỉ tiêu huy động
trẻ mẫu giáo trong độ tuổi 3 đến 5 tuổi ra lớp là 100%. Năm học 2011-2012, sau khi
Quyết định phê duyệt Đề án “Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ năm tuổi” của Chính
phủ được ban hành, các văn bản chỉ đạo của Bộ GDĐT, Sở GD&ĐT và đặc biệt là kế
hoạch phổ cập GDMN trẻ năm tuổi của huyện Lệ Thủy và phòng GD&ĐT lệ Thủy được
triển khai, các trường mầm non trên địa bàn huyện đã bắt đầu thực hiện thêm một nhiệm
vụ mới "Phổ cập GDMN cho trẻ năm tuổi" giai đoạn 2011-2015. Đây thực sự là một
nhiệm vụ hết sức quan trọng và cũng vô cùng khó khăn bởi vì nó cịn rất mới mẻ với các
nhà quản lý bậc học mầm non.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giáo dục, trường mầm non Lộc Thủy tuy đóng ở địa
bàn thuận lợi song chúng tơi cũng gặp khơng ít những khó khăn nhất định tập trung ở
những mặt sau:
* Khó khăn:

Địa bàn rộng, dân cư phân bố không đồng đều, đời sống kinh tế của một bộ phận nhân
dân còn gặp nhiều khó khăn, hộ nghèo trên địa xã lộc Thủy vẫn còn chiếm tỷ lệ tương đối
cao qua khảo sát hộ nghèo 2010 là 10%; 2011 hộ nghèo 8,9% và trong 2012 là 6,8%
- Dân số từ 0 - 5 tuổi của địa bàn xã Lộc Thủy có sự biến động rất khó cho cơng tác quản
lý, thống kê (do các hộ gia đình đi làm ăn xa gửi con cho ơng bà, có hộ mới tách ...)
- Tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo qua nhiều năm học tỷ đạt chỉ tiêu giao
nhưng nguy cơ không bền vững do nhiều nguyên nhân khác nhau:
Do nhận thức của một bộ phận phụ huynh về công tác giáo dục mầm non vẫn còn hạn
chế.
Do đời sống của một bộ phận nhân dân cịn thấp trong khi phải đóng tiền học phí và
trang bị một số khoản chi phí học tập cho trẻ.
Tỷ lệ thất nghiệp ở phụ nữ có con nhỏ ngày càng tăng nên còn xảy ra suy nghĩ ở nhà
trơng con đỡ tốn kém chi phí khi cho con đến trường.
- Trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo ra lớp đạt từ 97% trở lên, song đi học chuyên cần vẫn chỉ
đạt ở mức 90%; số lượng trẻ em 5 tuổi đi học chuyên cần đạt tỷ lệ trên 93%, những vấn
đề này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ của nhà trường trong
những năm học qua.
* Số cháu MG huy động của trường mầm non Lộc Thủy từ năm học 2009-2010 cho đến
nay tỷ lệ đạt.
Năm học: 2009-2010 đạt 97,2%; Năm học: 2010-2011 đạt 100%;
Năm học: 2011-2012 đạt 100%.
Với những thuận lợi và khó khăn như đã nêu, hiện nay cơng tác phổ cập giáo dục mầm
non cho trẻ em năm tuổi ở trường mầm non Lộc Thủy đang là những vấn đề rất mới cần
có sự đầu tư nghiên cứu và triển khai đạt hiệu quả để giữ vững tỷ lệ huy động trẻ mẫu
giáo nói chung, trẻ 5 tuổi nói riêng và nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ em của
nhà trường trong những năm học tiếp theo.
4. Các biện pháp.


4.1. Công tác chỉ đạo thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ

năm tuổi.
* Công tác xây dựng kế hoạch.
Ngay sau khi “Đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi” của Chính
phủ được ban hành, bản thân tơi đã thường xun cập nhật những văn bản hướng dẫn
của Bộ GD-ĐT, Sở GD-ĐT về công tác này một cách kịp thời để có những thơng tin cần
thiết phục vụ cho cơng tác phổ cập của đơn vị. Đầu năm học 2011-2012, Hội đồng trường
trường mầm non Lộc Thủy đã bàn bạc và thống nhất xây dựng nội dung phổ cập GDMN
cho trẻ năm tuổi vào nhiệm vụ trọng tâm năm học 2011-2012. Như vậy, công tác Phổ cập
giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi đã được nhà trường triển khai kịp thời đến đội
ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên mặc dầu vào thời điểm này chưa có kế hoạch chỉ đạo
của các cấp chính quyền địa phương. Xác định đây là một trong những nhiệm vụ chủ yếu
góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ mẫu giáo nói chung, học sinh 5 tuổi
nói riêng, bản thân tôi đã dày công nghiên cứu các văn bản, nắm bắt thông tin liên quan
một cách kịp thời và dành thời gian ưu tiên chỉ đạo thực hiện công tác phổ cập giáo dục
mầm non cho trẻ em năm tuổi.
Sau khi triển khai Quyết định số 239/QĐ-TTg ngày 09/02/2010 của Thủ tướng
chính phủ về phê duyệt Đề án phổ cập Giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi giai đoạn
2010-2015; Thông tư 32/2010/TT- BGDĐT ngày 02 tháng 12 năm 2010 ban hành quy
định điều kiện, tiêu chuẩn, quy trình công nhận phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ năm
tuổi; Quyết định số 4664/QĐ-UBND huyện lệ Thủy ban hành kế hoạch phổ cập giáo dục
mầm non trẻ em 5 tuổi; Phịng GD Lệ Thủy có cơng văn số 133/KH-GD&ĐT triển khai
xây dựng kế hoạch phổ cập giáo dục mầm non trẻ em 5 tuổi.
Căn cứ vào các văn bản của cấp trên Tơi tiến hành xây dựng lộ trình thực hiện kế
hoạch. Để thực hiện kế hoạch tơi trình với UBDN xã, được UBND xã phê duyệt nhất trí
và sau đó Đ/c chủ tịch ra Quyết định thành lập ban phổ cập của xã. Đồng chí Phó chủ tịch
UBND xã làm trưởng ban triển khai họp và giao trách nhiệm cho từng thành viên trong
ban chỉ đạo phổ cập của xã.
Khi giao nhiệm vụ công tác PCGDMN cho trẻ 5 tuổi. Trường mầm non Lộc Thủy
thành lập Ban chỉ đạo cấp trường và tiến hành phiên họp thứ nhất thông qua hội đồng sư

phạm kế hoạch thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi giai đoạn 20112015 của xã và nhà trường.
Với sự thống nhất cao trong tập thể, tôi bắt đầu triển khai bước tiếp theo là giao
nhiệm vụ cụ thể cho từng giáo viên, nhân viên trong việc điều tra trẻ từ 0-5 tuổi theo từng
khu vực thơn, xóm; cứ 2 giáo viên điều tra 1 xóm đồng thời kết hợp với thơn để số lượng
trùng khớp nhau.
Khi điều tra xong phân công một số đồng chí trong ban phổ cập ghi vào phiếu điều
tra của hộ gia đình; tiếp theo ghi vào sổ theo dõi tình hình phổ cập và các biểu mẫu, các
loại danh sách khác ....Tất cả các loại phiếu, sổ, biểu mẫu đều phải trùng khớp nhau. Sau
khi hoàn thành bộ hồ sơ làm bằng tay kế hoạch tiếp theo tôi cho nhân viên nhập phiếu
vào phần mền của phổ cập để được lữu dữ có hiệu quả và khoa học hơn.
4.2. Công tác tham mưu và phối hợp trong việc thực hiện phổ cập giáo dục
mầm non cho trẻ em năm tuổi.
Lãnh đạo nhà trường có kế hoạch tham mưu với chính quyền địa phương về mọi
khâu trong việc tổ chức thực hiện cơng tác phổ cập. Chính vì thế năm học 2011-2012 Tơi
đã tích cực tìm nhiều biện pháp tham mưu với UBND xã, Hội đồng giáo dục xã về việc
triển khai trong các tổ chức đoàn thể, ban ngành địa phương và tuyên truyền trong nhân
dân về công tác PCGDMN cho trẻ 5 tuổi.
Thành lập Ban chỉ đạo phổ cập GDMN cho trẻ em năm tuổi cấp xã, xây dựng lộ
trình thực hiện kế hoạch phổ cập của nhà trường theo kế hoạch giao của UBND huyện và
UBND xã. Hơn nữa nhằm tới mục đích xa hơn là đầu tư xây dựng trường mầm non Lộc
Thủy đạt chuẩn Quốc gia mức độ II trong thời gian đến. Do vậy năm học 2011-2012 nhà
trường đã tham mưu với chính quyền địa phương, cán bộ tư pháp xã làm tốt khâu điều tra
như sau:
Lấy thông tin về lý lịch các cháu phục vụ cho công tác điều tra số liệu phổ cập giáo
dục như hộ khẩu, giấy khai sinh của trẻ không được cho thay đổi tùy tiện giống những
năm trước có cháu 2 giấy khai sinh, vì cháu nhỏ khai trụt tuổi lại. Từ đó ban phổ cập giáo
dục bước đầu thiết lập hồ sơ PCGDMN cho trẻ 5 tuổi của những gia đình có con trong độ
tuổi để đối chiếu.

Phối hợp với thơn, xóm trong cơng tác điều tra thực tế tại các hộ gia đình. Với suy
nghĩ rằng, nếu chỉ giáo viên trường đi điều tra thì khơng chính xác. Vì thế cần có sự
chung tay của thơn xóm thì phiếu điều tra thơng tin chính xác hơn.
Về phía chính quyền địa phương, Tơi tham mưu với UBND xã tuyên truyền trên
loa phát thanh của địa phương về công tác phổ cập GDMN trẻ năm tuổi hằng tuần, hằng
tháng nhằm giúp mỗi người dân, đặc biệt là những gia đình có con em trong độ tuổi mẫu
giáo nhận thức được tầm quan trọng của công tác phổ cập giáo dục mầm non trẻ em năm
tuổi. Từ đó các bậc phụ huynh tích cực vận động trẻ ra lớp đầy đủ để trẻ được học
chương trình giáo dục mầm non và chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ em 5 tuổi vào học lớp 1.
Bên cạnh đó thơng qua các hoạt động mang tính tập thể cho học sinh toàn trường để thu
hút trẻ và sự chú ý của phụ huynh về công tác giáo dục của nhà trường, các chủ trương
lớn của Đảng và Nhà nước ....
4.3. Công tác xã hội hóa giáo dục tạo cơ sở bền vững cho chất lượng phổ cập
giáo dục.
Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ, động viên giúp đỡ những trẻ có
hồn cảnh khó khăn vươn lên học tập tốt, đồng thời tăng cường xã hội hóa xây dựng cơ
sở vật chất, mua sắm thiết bị phục vụ việc chăm sóc giáo dục trẻ, đáp ứng yêu cầu phổ
cập giáo dục hiện nay. Muốn xã hội hóa tốt địi hỏi phải làm tốt cơng tác tun truyền.
Xác định công tác tuyên truyền là một trong những phương tiện thông tin nhanh
nhất và giúp chúng ta thực hiện vấn đề mà mình đang hướng tới đạt hiệu quả nhất. Ngay
sau khi triển khai đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi đến tập thể hội
đồng sư phạm nhà trường, tôi tiến hành triển khai ngay chủ trương này đến tất cả các bậc
phụ huynh học sinh thông qua Hội nghị cha mẹ học sinh toàn trường vào đầu năm học.
Sau khi thành lập Ban đại diện cha mẹ học sinh năm học 2011-2012, nhà trường đã thành
lập Ban tuyên truyền “Phổ cập GDMN cho trẻ em năm tuổi” bao gồm các cán bộ chủ
chốt của nhà trường, các thành viên Ban đại diện cha mẹ học sinh để phối hợp thực hiện.
Ban tuyên truyền có nhiệm vụ liên hệ với trưởng thơn hoặc phó thôn lên kế hoạch triển
khai trong các đợt sinh hoạt văn hóa của thơn xóm, cung cấp những nội dung cần thiết
liên quan đến công tác giáo dục của nhà trường và các văn bản liên quan triển khai trong

từng cụm dân cư.


Về phía nhà trường, tơi cử đại diện cán bộ, giáo viên của trường hiện đang cư trú
tại xóm tham gia sinh hoạt và theo dõi, báo cáo kết quả đã triển khai trong tổ về Ban chỉ
đạo phổ cập của nhà trường.
Nhà trường phối hợp chặt chẽ với hội khuyến học, hội chữ thập đỏ ... về công tác
nhân đạo, từ thiện là một việc làm thu hút sự đồng thuận của xã hội và người dân. Trong
những năm học qua, nhà trường ln tích cực làm cơng tác từ thiện, tham gia các đợt
đóng góp giúp đỡ người địa phương gặp hoạn nạn, khó khăn trong cuộc sống, quan tâm
đặc biệt đến các trẻ em nghèo, trẻ mồ cơi khơng nơi nương tựa, trẻ em có hồn cảnh đặc
biệt khó khăn, trẻ khuyết tật, .. như thăm và tặng quà cho trẻ: số tiền 200.000 đ/cháu.
Tham mưu Ban đại diện cha mẹ học sinh miễn, giảm tiền học bán trú, tham mưu các tổ
chức đoàn thể trong ngành hỗ trợ quần áo ấm cho trẻ các em nghèo 15 bộ nhằm thu hút,
động viên các em đến trường.
Phối hợp với y tế xã trong việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ và khám chữa bệnh
miễm phí cho trẻ em nghèo, có hồn cảnh khó khăn.
Sự quan tâm hỗ trợ và tạo điều kiện của chính quyền địa phương, sự vào cuộc của
các ban ngành trong xã, sự đồng tình ủng hộ và phối hợp nhiệt tình của các bậc cha mẹ
trẻ đã đẩy mạnh phong trào xã hội hóa của nhà trường trong những năm học qua. Nhấn
mạnh điều này là tơi muốn khẳng định vai trị cơng tác xã hội hóa trong q trình phát
triển giáo dục của trường mầm non, đặc biệt là công tác phổ cập giáo dục mầm non cho
trẻ em năm tuổi.
4.4. Công tác điều tra dân số, cập nhật vào phiếu và tổng hợp.
* Công tác điều tra dân số.
Công tác điều tra, tổng hợp số liệu phải được tiến hành thường xuyên, liên tục. Để điều
tra chính xác nhà trường bố trí giáo viên về các thơn điều tra lại trên thực tế, sau đó về
trường đối chiếu, điều chỉnh hoặc bổ sung vào bộ phiếu điều tra lưu trữ tại trường. Đồng
thời, phối hợp với trường Tiểu học trong điều tra, tổng hợp số liệu nhằm đảm bảo tính hệ
thống giữa hai cấp học trong cùng một xã. Với cách làm đó, cơng tác quản lý nhẹ nhàng

hơn, số liệu điều tra đầy đủ hơn, hồ sơ phổ cập các cấp học của các trường được cập nhật
đầy đủ, chính xác và thống nhất.


Cụ thể hằng năm vào thời điểm tháng 1, tháng 8 và tháng 5 Tôi đã triển khai cho
cán bộ giáo viên thực hiện công tác này. Phân công giáo viên đến từng hộ nhà dân điều
tra trẻ từ 0 - 5 tuổi, rà sốt đối tượng trẻ có hộ khẩu thường trú trên địa bàn xã, số trẻ đến
tạm trú, trẻ có hộ khẩu thường trú nhưng đi học nơi khác và số trẻ nơi khác đến học ....
Tôi tập huấn công tác điều tra cho giáo viên và phân cơng mỗi giáo viên chủ chốt, có
kinh nghiệm điều tra, thông thạo địa bàn phụ trách một điểm để tránh tình trạng bỏ sót hộ
dân.
Sau khi các giáo viên hồn thành cơng tác điều tra, tơi bắt đầu thành lập tổ kiểm
tra, tổng hợp. Đối chiếu danh sách học sinh mà nhà trường đang quản lý để phát hiện
những học sinh cư trú trên địa bàn nhưng chưa có hộ khẩu hoặc những trẻ đã thay đổi chỗ
ở. Việc làm này có các mục đích.
Giúp nhà trường quản lý chặt chẽ hơn độ tuổi tuyển sinh hằng năm
Tuyên truyền phụ huynh nhập khẩu hoặc đăng ký cư trú một cách hợp pháp cho trẻ.
Thống kê trẻ có hộ khẩu trên địa bàn nhưng theo cha mẹ đi học nơi khác tạm thời
và trẻ nơi khác đến học trái tuyến.
Hằng năm vào thời điểm tháng 4 hoặc cuối tháng 5 tơi bắt đầu lập kế hoạch phát
triển trường lớp, tính đến số lượng học sinh huy động cho năm học mới; khoảng đầu
tháng 8, tôi bắt đầu lập danh sách học sinh và chia lớp trên cơ sở phiếu đăng ký học của
phụ huynh và độ tuổi đã được điều tra. Công tác này giúp tôi chọn lọc ra được trẻ cũ và
trẻ mới để phân bổ đồng đều cho các lớp, tạo sự công bằng hơn khi phân công nhiệm vụ
cho giáo viên.
Bắt đầu năm học mới, tôi thành lập ban phổ cập. Ban phổ cập có trách nhiệm theo
dõi, kiểm tra hồ sơ học sinh mới và đối chiếu với danh sách học sinh mà tôi đã chuẩn bị
sẵn. Mỗi giáo viên được nhận danh sách học sinh và coi đây như là chỉ tiêu huy động
được giao tạm thời, sau một tuần lễ nếu một số trẻ có trong danh sách chưa ra lớp, giáo
viên sẽ theo địa chỉ đến tận nhà vận động học sinh ra lớp và báo cáo về Hội đồng tuyển

sinh nhà trường tìm biện pháp huy động trẻ.
* Cập nhật phiếu điều tra và tổng hợp.
Sau khi hoàn tất điều tra, nhà trường cần phải nắm bắt thêm thông tin qua


nhiều kênh khác nhau để xác định rõ sự thay đổi về nhân khẩu từng gia đình và hộ khẩu
từng thơn, ….
Qua đó làm cơ sở cho việc cập nhật phiếu điều tra được chính xác hơn.
Phiếu điều tra phải được cập nhật đầy đủ thông tin của từng cá nhân trong từng hộ gia
đình. Phiếu điều tra phải được bổ sung hàng năm trên cơ sở kết quả điều tra.
Muốn vậy, giáo viên phải tranh thủ sự chỉ đạo của bộ phận phụ trách phổ cập nhà trường,
đồng thời phối kết hợp chặt chẽ với giáo viên bậc tiểu học, các trưởng thơn, các hộ gia
đình để nắm bắt sự thay đổi nhân khẩu, hộ khẩu, chuyển đi, chuyển đến hay học trái
tuyến. Đặc biệt là các đối tượng trong độ tuổi phổ cập.
Phiếu điều tra phải được đóng thành tập và có số thứ tự từng hộ ở từng thơn, xóm
và phải được đối chiếu thật chính xác với sổ phổ cập, danh sách. Nếu có sự biến động xảy
ra sau điều tra thì cán bộ văn phịng hoặc người phụ trách phổ cập của trường phải cập
nhật ngay vào hồ sơ theo dõi để khi thiết lập hồ sơ phổ cập có cơ sở đối chiếu đảm bảo
được số liệu chính xác. Sau đó nhập vào phần mền.
Tổng hợp các biểu mẫu thống kê và thiết lập các danh sách theo yêu cầu của hồ sơ phổ
cập. Các biểu mẫu thống kê có sự liên quan chặt chẽ với nhau, số liệu ở biểu mẫu này vừa
bổ sung thông tin cho biểu mẫu kia nhưng cũng là cơ sở để kiểm tra độ chính xác của nhau
trong từng loại biểu mẫu. Vì vậy, tổng hợp số liệu vào các biểu mẫu phải được tiến hành
theo một trình tự nhất định chứ không thể tổng hợp một cách tùy tiện.
4.5. Thực hiện đổi mới nội dung chương trình giáo dục mầm non mới và cơng tác
chăm sóc ni dạy trẻ.
Kể từ năm học 2008-2009, trường mầm non Lộc Thủy đã thực hiện chương trình giáo
dục mầm non mới gồm 6 lớp mẫu giáo, đặc biệt chỉ đạo 2 lớp MG 5 tuổi thực hiện tốt
chương trình. Với kinh nghiệm nhiều năm chỉ đạo thực hiện chương trình giáo dục mầm
non mới, trường mầm non Lộc Thủy đã có nhiều biện pháp nâng cao chất lượng chăm

sóc giáo dục trẻ năm 2010 đến 2012 tập trung vào việc triển khai đánh giá trẻ em theo Bộ
chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi do Bộ GDĐT ban hành. Là một người làm công tác quản
lý, tôi đã nghiên cứu kỹ Thông tư và đưa ra một số biện pháp chỉ đạo đối với giáo viên
dạy lớp 5 tuổi như sau: Bám sát các nội dung đánh giá theo Thông tư 23/2010/TTBGDĐT để có hướng xây dựng nội dung, kế hoạch chăm sóc giáo dục trẻ phù hợp với trẻ


5 tuổi. Theo dõi, đánh giá sự phát triển của trẻ 5 tuổi hằng tháng. Để thực hiện được điều
đó giáo viên phải thường xuyên học tập đạo đức của Bác, sống trung thực lành mạnh, đối
xử công bằng với trẻ, quan hệ mật thiết với mọi người trong nhà trường cũng như ngoài
xã hội. Nhiều giáo viên đã sáng tạo trong việc đổi mới hình thức, phương pháp giảng dạy.
Giáo dục trẻ và giáo viên có hành vi thái độ thân thiện, ứng xử phù hợp để giữ gìn
bảo vệ mơi trường, biết sống hịa hợp với mơi trường. Thực hiện nghiêm túc quy chế nuôi
dạy trẻ ở trong nhà trường. Xây dựng được môi trường học tập phù hợp với từng độ tuổi.
Đặc biệt với trẻ 5 tuổi về nội dung giáo dục cá nhân, giáo dục trẻ về kỷ năng sống qua
các hoạt động; tổ chức cho trẻ 5 tuổi làm quen các bài hát dân ca, hò khoan Lệ Thủy. Tổ
chức Hội thi "Bé với ca dao dân ca và trò chơi dân gian". Đồng thời lồng ghép giáo dục
bảo vệ môi trường ở từng chủ đề để xây dựng môi trường ngày càng “Xanh, sạch, đẹp, an
toàn và thân thiện”…
Quan hệ gần gũi với phụ huynh, tích cực trao đổi với phụ huynh về tình hình của trẻ,
chủ động tuyên truyền với cha mẹ các cháu về kiến thức nuôi dạy con theo khoa học và
nội dung chương trình giáo dục mầm non. Đặc biệt là trẻ cá biệt, trẻ suy dinh dưỡng, trẻ
có năng khiếu riêng nhằm nâng cao chất lượng trẻ 5 tuổi.
Nhà trường đã thực hiện tốt vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh mơi trường và phịng
chống một số dịch bệnh như sốt xuất huyết, đau mắt, bệnh tay chân miệng…, 100% trẻ 5
tuổi có thói quen tốt trong ăn uống, biết súc miệng sau khi ăn, trẻ biết chải răng đúng
cách và biết uống nước tráng miệng sau khi uống nước quả và sữa để phòng chống sâu
răng. Thường xuyên quan tâm đến trẻ suy dinh dưỡng, trẻ thấp cịi, trẻ thừa cân, trẻ có
hồn cảnh khó khăn và trẻ 5 tuổi có dấu hiệu chậm phát triển về trí tuệ.
5. Kết quả đạt được.
Với các biện pháp thực hiện công tác phổ cập GDMN cho trẻ em 5 tuổi như đã nêu

ở trên trong năm qua địa phương và nhà trường MN Lộc Thủy đã đạt được các kết quả
đáng đáng phấn khởi, là được sự quan tâm chỉ đạo của Lãnh đạo phòng giáo dục và đào
tạo Lệ Thủy, cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương, các cấp các ngành, đồn thể.
Cơng tác tham mưu và phối hợp trong việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em
năm tuổi được thực hiện một cách chặt chẽ.


Thực hiện tốt cơng tác xã hội hóa giáo dục góp phần vào cơng tác phổ cập GDMN cho
trẻ em 5 tuổi chung của huyện, đặc biệt là công tác phổ cập GDMN cho trẻ em 5 tuổi ở
xã Lộc Thủy có hiệu quả.
Nhận thức của các bậc phụ huynh về công tác phổ cập GDMN cho trẻ em 5 tuổi
được nâng lên, các bậc phụ huynh đã quan tâm đến việc chăm sóc giáo dục trẻ cũng như
các hoạt động trường lớp.
Kết quả huy động trẻ từ 3 đến 5 tuổi đạt 100%. So với năm trước vượt 0,6%. Tỷ lệ
chuyên cần đạt 95% trở lên. So với năm trước vượt 5%.
Trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo ra lớp đạt từ 100%
Đảm bảo cơ sở vật chất về phịng học, các phịng chức năng. Sân chơi, cơng trình
vệ sinh và các trang thiết bị. Đặc biệt là về UDCNTT cho trẻ 5 tuổi được học. Chất lượng
chăm sóc giáo dục trẻ tăng hơn năm trước.
Về hồ sơ phổ cập: Ban chỉ đạo thiết lập đầy đủ hồ sơ theo quy định. Các số liệu
điều tra đúng khớp với thực tế. Các loại biểu mẫu thống kê số liệu đều khớp với nhau.
Hình thức các loại hồ sơ được sắp xếp khoa học, các loại hồ sơ, biểu mẫu được làm bằng
thủ công và nhập vào phần mền.
Kết quả được UBND huyện Lệ Thủy kiểm tra công nhận xã Lộc Thủy đạt chuẩn
phổ cập giáo dục cho trẻ MN 5 tuổi năm học 2011- 2012.
6. Bài học kinh nghiệm.
Từ những kết quả đạt được bản thân đã rút ra được những bài học kinh nghiệm sau:
- Trước hết Hiệu trưởng cần nắm vững những vấn đề chung về quản lý công tác phổ cập
GDMN cho trẻ em 5 tuổi của nhà trường, điều kiện kinh tế của địa phương, quan điểm
chỉ đạo của Cán bộ địa phương. Điều đó giúp Hiệu trưởng hiểu rõ yêu cầu, tác dụng trong

công tác phổ cập GDMN cho trẻ em 5 tuổi. Từ đó có kế hoạch, điều tra chỉ đạo.
- Vai trị lãnh đạo của Đảng ủy và sự chỉ đạo chặt chẽ của Ủy ban nhân dân xã là
nhân tố chủ yếu cho thắng lợi của công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi.
Tuyên truyền công tác phổ cập đến tận mọi gia đình, mọi người dân hiểu rõ để có sự
hưởng ứng tích cực trong việc làm phổ cập.


- Xác định rõ trách nhiệm của từng thành viên trong Ban chỉ đạo, từng thành viên thực
hiện tốt nhiệm vụ được phân cơng. Phát huy vai trị nịng cốt của trường mầm non, huy
động tất cả cán bộ, giáo viên, nhân viên tham gia và thực hiện tốt nhiệm vụ phổ cập giáo
dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi. Ban chỉ đạo định kỳ hàng tháng, quý họp để rút kinh
nghiệm, thống nhất các tiêu chí cần đạt và biện pháp thực hiện. Đầu tư xây dựng cơ sở vật
chất, trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi.
- Công tác tham mưu với chính quyền địa phương để tổ chức tốt khâu điều tra lấy
số liệu phổ cập theo hộ gia đình sẽ có thuận lợi hơn trong việc thống kê, xử lý số liệu sau
này, đem lại độ chính xác cao hơn, đồng thời tiết kiệm được thời gian cơng sức.
- Phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các đồn thể, đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục
phát huy vai trị tích cực của Hội khuyến học và các lực lượng xã hội cùng chăm lo sự
nghiệp giáo dục.
- Tổ chức chặt chẽ công tác điều tra trẻ từ 0-5 tuổi, nắm chắc đối tượng lập đề án
PCGDMN cho trẻ 5 tuổi của đơn vị sát đúng có tính khả thi cao. Cơng tác điều tra cập
nhật số liệu phải tiến hành thường xuyên và đảm bảo chính xác.
- Xây dựng bộ hồ sơ đầy đủ theo quy định, đảm bảo độ chính xác, khoa học, cập
nhật thông tin, xử lý số liệu kịp thời.
- Vận dụng linh hoạt các phương pháp để duy trì, nâng cao chất lượng dạy và học,
nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ giáo viên, nhân viên. Tạo được nhiều hoạt động bổ
ích trong nhà trường để thu hút trẻ đến trường.


III. KẾT LUẬN.

Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi khơng những nhằm mục đích
chuẩn bị tốt cho trẻ trước khi vào học lớp 1, mà đảm bảo quyền được học tập cho hầu hết
trẻ em 5 tuổi và tạo sự công bằng trong giáo dục mầm non đối với tất cả các vùng miền
trong cả nước.
Đây còn là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước khẳng định thành tựu của
Quốc gia trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ em để đáp ứng nhu cầu hội nhập và phát
triển đất nước trong thời kỳ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi là chiến phát triển con người, góp phần
nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài đáp ứng yêu cầu đổi mới của đất
nước.
Từ phân tích thực trạng việc tổ chức thực hiện công tác phổ cập giáo dục mầm non
cho trẻ 5 tuổi ở trường mầm non Lộc Thủy. Lãnh đạo nhà trường đã chỉ đạo Hội đồng sư
phạm trường thực hiện các biện pháp nhằm cải tiến lề lối trong công tác phổ cập GDMN
cho trẻ em 5 tuổi đạt hiệu quả.
Do hạn chế về nhiều mặt, đề tài chắc chắn có nhiều thiếu sót, rất mong nhận được
từ đồng nghiệp, độc giả, ban giám khảo những ý kiến đóng góp chân thành bổ sung, sửa
chữa, hồn chỉnh hơn, để vận dụng tốt hơn vào thực tế trong công tác phổ cập GDMN
cho trẻ em 5 tuổi trong thời gian tới có nhiều trường đạt chuẩn hơn nữa, đưa sự nghiệp
giáo dục của huyện ngày một phát triển