TỔNG QUAN về hệ THỐNG tài CHÍNH 0094

Chương 4
QUẢN TRỊ RỦI RO LÃI SUẤT1
Một trong những loại rủi ro lớn nhất mà ngân hàng thường xuyên phải đối mặt là rủi ro lãi suất
trên sổ sách ngân hàng. Mỗi ngân hàng riêng lẻ khơng thể kiểm sốt được lãi suất thị trường vì lãi suất
đó được quyết định bởi các yếu tố nằm ngồi tầm kiểm sốt của ngân hàng, đặc biệt là được quyết định
bởi quy luật cung – cầu của nguồn vốn tín dụng trên thị trường. Lãi suất thị trường thay đổi sẽ tác động
trực tiếp đến tồn bộ Bảng cân đối kế tốn và Báo cáo thu nhập của ngân hàng, do vậy, quản trị rủi ro lãi
suất là nội dung quan trọng trong hoạt động quản trị tài sản – nợ của một ngân hàng. Các nhà quản lý
ngân hàng phải biết đối phó với những thay đổi trong lãi suất thị trường nhằm kiểm sốt và bảo vệ thu
nhập rịng từ lãi và giá trị ròng của ngân hàng.
Chương này sẽ hệ thống các vấn đề về lãi suất, rủi ro lãi suất và quản trị rủi ro lãi suất trên sổ sách
ngân hàng. Cách tiếp cận từ các vấn đề khái quát đến cụ thể. Lý thuyết về lãi suất sẽ được tiếp cận đầu
tiên để làm rõ nguyên nhân phải quản trị rủi ro lãi suất, tiếp đến là các mơ hình đo lường sự thay đổi của
thu nhập và giá trị ròng khi lãi suất thay đổi và cuối cùng là các biện pháp phòng ngừa các tổn thất do rủi
ro lãi suất được khuyến nghị cho các ngân hàng.
Mục tiêu của chương này là:
•
•

Hệ thống hóa khái niệm, phân loại và nguyên nhân của rủi ro lãi suất.
Làm rõ sự cần thiết của việc quản trị rủi ro lãi suất trên sổ sách ngân hàng đối với ngân hàng

•

thương mại.
Giới thiệu các mơ hình lượng hóa rủi ro lãi suất, bao gồm mơ hình khe hở nhạy cảm lãi suất và
mơ hình thời lượng.

1 Rủi ro lãi suất xuất phát từ sổ ngân hàng (banking book) và từ danh mục giao dịch (trading
book). Trong chương này, nội dung quản lý rủi ro lãi suất tập trung vào sổ ngân hàng theo
đúng thông lệ quản trị rủi ro của ngân hàng. Phần rủi ro lãi suất từ danh mục giao dịch được

quản lý chung cùng các loại rủi ro thị trường khác, khó xử lý riêng vì khơng bóc tách được.