Bài giảng tổng quan về thuế chương 1 tổng quan

Thue XNK
Thue XNK
1
1
06/03/14
06/03/14
T
T
ỔNG QUAN VỀ THUẾ
ỔNG QUAN VỀ THUẾ
CHƯƠNG I
CHƯƠNG I


06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
2
2
T
T
ỔNG QUAN VỀ THUẾ
ỔNG QUAN VỀ THUẾ
•
I.KHÁI NIỆM & CÁC
I.KHÁI NIỆM & CÁC


ĐẶC TRƯNG VỀ THUẾ
ĐẶC TRƯNG VỀ THUẾ

•
II. CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA THUẾ
II. CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA THUẾ
•
III. PHÂN LOẠI THUẾ
III. PHÂN LOẠI THUẾ
•
IV. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH CHÍNH SÁCH THUẾ
IV. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH CHÍNH SÁCH THUẾ
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
3
3


I.
I.
KHÁI NIỆM,
KHÁI NIỆM,
CHỨC NĂNG
CHỨC NĂNG
& VAI TRÒ CỦA THUẾ
& VAI TRÒ CỦA THUẾ
I. a CÁC KHÁI NIỆM VỀ
I. a CÁC KHÁI NIỆM VỀ
THUẾ
THUẾ
1. TRÊN GIÁC ĐỘ MQH KT XH

1. TRÊN GIÁC ĐỘ MQH KT XH


Thuế là hình thức thể hiện MQH kinh tế đặc
Thuế là hình thức thể hiện MQH kinh tế đặc
biệt giữa NN với các Tchức KT, các tổ chức phi
biệt giữa NN với các Tchức KT, các tổ chức phi
kinh tế & cả với từng thành viên trong xã hội.
kinh tế & cả với từng thành viên trong xã hội.
MQH này phát sinh trong quá trình NN huy
MQH này phát sinh trong quá trình NN huy
động 1 bộ phận TN của XH vào NSNN nhằm
động 1 bộ phận TN của XH vào NSNN nhằm
phục vụ cho việc thực hiện các nhiệm vụ, chức
phục vụ cho việc thực hiện các nhiệm vụ, chức
năng của NN.
năng của NN.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
4
4
•
Điểm đặc biệt của mối quan hệ kinh
Điểm đặc biệt của mối quan hệ kinh
tế này là cơ sở của
tế này là cơ sở của
các đặc trưng của
các đặc trưng của

thuế
thuế
, đó là:
, đó là:
+ Thuế dùng vào chi tiêu công.
+ Thuế dùng vào chi tiêu công.


+ Tính bắt buộc, cưởng chế.
+ Tính bắt buộc, cưởng chế.
+ Tính không hoàn trả trực tiếp và
+ Tính không hoàn trả trực tiếp và
đối giá.
đối giá.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
5
5
2. TRÊN GIÁC ĐỘ VẬT CHẤT
2. TRÊN GIÁC ĐỘ VẬT CHẤT
Thuế là một bộ phận TNQD (v+m), mà chủ yếu là thu
Thuế là một bộ phận TNQD (v+m), mà chủ yếu là thu
nhập thuần tuý (m)của XH được huy động vào NSNN
nhập thuần tuý (m)của XH được huy động vào NSNN
nhằm phục vụ cho việc thực hiện các NV, CN của NN.
nhằm phục vụ cho việc thực hiện các NV, CN của NN.
3. XÉT TRÊN GÓC ĐỘ VAI TRÒ CỦA THUẾ ĐỐI VỚI NỀN KT
3. XÉT TRÊN GÓC ĐỘ VAI TRÒ CỦA THUẾ ĐỐI VỚI NỀN KT

Thuế là một trong những công cụ chủ yếu để Nhà nước
Thuế là một trong những công cụ chủ yếu để Nhà nước
thực hiện quản lý & điều tiết vĩ mô nền kinh tế
thực hiện quản lý & điều tiết vĩ mô nền kinh tế
Cơ sở của vai trò này là xuất phát từ nền tảng của
Cơ sở của vai trò này là xuất phát từ nền tảng của
thuế là nền SX XH & đặc điểm của SXXH.
thuế là nền SX XH & đặc điểm của SXXH.
4. TRÊN GIÁC ĐỘ LUẬT
4. TRÊN GIÁC ĐỘ LUẬT



Thuế là một bộ phận TNQD được huy động từ các thể
Thuế là một bộ phận TNQD được huy động từ các thể
nhân và pháp nhân về NSNN theo các điều luật
nhân và pháp nhân về NSNN theo các điều luật
đã được
đã được
định trước
định trước
nhằm thực hiện các NV, CN của NN.
nhằm thực hiện các NV, CN của NN.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
6
6
Khái niệm thuế

Khái niệm thuế
•
Thuế thể hiện quan hệ kinh tế giữa Nhà nước và
Thuế thể hiện quan hệ kinh tế giữa Nhà nước và
các tổ chức cá nhân trong xã hội, phát sinh trong
các tổ chức cá nhân trong xã hội, phát sinh trong
quá trình Nhà nước – bằng quyền lực của mình –
quá trình Nhà nước – bằng quyền lực của mình –
tham gia phân phối thu nhập từ xã hội ; nhằm tạo
tham gia phân phối thu nhập từ xã hội ; nhằm tạo
lập quỹ NSNN, phục vụ cho việc thực hiện các
lập quỹ NSNN, phục vụ cho việc thực hiện các
nhiệm vụ, chức năng của nhà nước.
nhiệm vụ, chức năng của nhà nước.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
7
7
I.b CHỨC NĂNG CỦA THUẾ
I.b CHỨC NĂNG CỦA THUẾ
•
1. Huy động nguồn thu cho NSNN (chủ yếu, vốn có)
1. Huy động nguồn thu cho NSNN (chủ yếu, vốn có)
•
2. Kích thích kinh tế phát triển.
2. Kích thích kinh tế phát triển.
•

3. Góp phần thực hiện công bằng XH.
3. Góp phần thực hiện công bằng XH.
•
4. Góp phần thực hiện chính sách kinh tế đối ngoại
4. Góp phần thực hiện chính sách kinh tế đối ngoại
của đất nước.
của đất nước.
** Thuế cũng có thể vận dụng như một trong những
** Thuế cũng có thể vận dụng như một trong những
công cụ, qua đó NN thực hiện kiểm tra & giám sát
công cụ, qua đó NN thực hiện kiểm tra & giám sát
đối với nền KT.
đối với nền KT.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
8
8
I.c VAI TRÒ CỦA THUẾ
I.c VAI TRÒ CỦA THUẾ
•
Huy động nguồn tài chính,đáp ứng nhu cầu chi tiêu
Huy động nguồn tài chính,đáp ứng nhu cầu chi tiêu
của Nhà nước.
của Nhà nước.
⇒
Bao quát nguồn thu.
Bao quát nguồn thu.

⇒
Chú trọng khía cạnh công bằng,
Chú trọng khía cạnh công bằng,
⇒
Tác động đến các yếu tố tăng trưởng kinh tế
Tác động đến các yếu tố tăng trưởng kinh tế
•
Góp phần điều tiết vĩ mô nền kinh tế-xã hội.
Góp phần điều tiết vĩ mô nền kinh tế-xã hội.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
9
9
•
Góp phần điều tiết vĩ mô nền kinh tế-xã hội.
Góp phần điều tiết vĩ mô nền kinh tế-xã hội.
⇒
Định hướng đầu tư;
Định hướng đầu tư;
⇒
Khuyến khích phát triển hay hạn chế SX,KD
Khuyến khích phát triển hay hạn chế SX,KD
theo ngành; loại hàng hóa hay vùng miền, khu
theo ngành; loại hàng hóa hay vùng miền, khu
vực…
vực…
⇒
Hỗ trợ chính sách kinh tế đối ngoại;

Hỗ trợ chính sách kinh tế đối ngoại;
⇒
Góp phần thực hiện điều tiết công bằng, hợp lý
Góp phần thực hiện điều tiết công bằng, hợp lý
thu nhập cư dân ở các tầng lớp kha1xc nhau.
thu nhập cư dân ở các tầng lớp kha1xc nhau.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
10
10
III. PHÂN LOẠI THUẾ
III. PHÂN LOẠI THUẾ
•
PHÂN LOẠI/ phương thức thu :
PHÂN LOẠI/ phương thức thu :
+ Thuế gián thu
+ Thuế gián thu
+ Thuế trực thu
+ Thuế trực thu
•


Phân loại theo đối tượng thu:
Phân loại theo đối tượng thu:


+ Thuế thu vào hàng hoá, dịch vụ;
+ Thuế thu vào hàng hoá, dịch vụ;

+ Thuế thu vào các yếu tố sản xuất;
+ Thuế thu vào các yếu tố sản xuất;
+ Thuế đánh vào thu nhập;
+ Thuế đánh vào thu nhập;
+ thuế đánh vào tài sản ….
+ thuế đánh vào tài sản ….
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
11
11
•
Phân loại theo nguồn hình thành:
Phân loại theo nguồn hình thành:
Thuế nội địa
Thuế nội địa
Thuế quan
Thuế quan
•
Phân loại theo các loại hình kinh tế
Phân loại theo các loại hình kinh tế
Thuế đối với Khu vực kinh tế NN
Thuế đối với Khu vực kinh tế NN
Thuế đối với DN có VĐTNN
Thuế đối với DN có VĐTNN
Thuế đối với khu vực dân doanh.
Thuế đối với khu vực dân doanh.
•
Phân loại theo phân cấp quản lý

Phân loại theo phân cấp quản lý
Thuế TW; Thuế ĐP….
Thuế TW; Thuế ĐP….
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
12
12
•
Phân loại theo ngành, theo địa phương.
Phân loại theo ngành, theo địa phương.
Thuế đối với lĩnh vực sản xuất
Thuế đối với lĩnh vực sản xuất
Thuế đối với lĩnh vực thương mại dịch vụ
Thuế đối với lĩnh vực thương mại dịch vụ


Thuế đối với lĩnh vực SX nông nghiệp.
Thuế đối với lĩnh vực SX nông nghiệp.
•
Phân loại căn bản tính thuế
Phân loại căn bản tính thuế
Thuế đối nhân.
Thuế đối nhân.
Thuế đối vật
Thuế đối vật
……
……
06/03/14

06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
13
13
Thuế gián thu
Thuế gián thu
•
Là loại thuế mà đối tượng nộp thuế # đối tượng
Là loại thuế mà đối tượng nộp thuế # đối tượng
chịu gánh nặng của thuế.
chịu gánh nặng của thuế.
•
Đặc điểm : tính luỹ thoái khó khắc phục.
Đặc điểm : tính luỹ thoái khó khắc phục.
•
Ưu điểm : dễ thu, dễ tính , dễ kế hoạch; ổn định &
Ưu điểm : dễ thu, dễ tính , dễ kế hoạch; ổn định &
thường xuyên.
thường xuyên.
•
Hạn chế : bất công.
Hạn chế : bất công.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
14
14
Phân biệt giữa phí & lệ phí

Có thể phân biệt phí & lệ phí qua các tiêu thức:

Tính pháp lý

2 Đặc trưng của thuế

Tính xã hội

Mức độ tác dụng

Tên gọi
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
15
15
Xây dựng & hoàn thiện
Xây dựng & hoàn thiện
HỆ THỐNG THUẾ
HỆ THỐNG THUẾ
•
XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHÍNH SÁCH THUẾ
XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHÍNH SÁCH THUẾ
(các quan điểm, mục tiêu chiến lược, nguyên tắc,
(các quan điểm, mục tiêu chiến lược, nguyên tắc,
Đồng bộ với hệ thống chính sách kinh tế xã hội
Đồng bộ với hệ thống chính sách kinh tế xã hội
khác vaØ ĐIỀU KIỆN KT XH của đất nước trong
khác vaØ ĐIỀU KIỆN KT XH của đất nước trong

mỗi thời kỳ.
mỗi thời kỳ.
•
XÂY DỰNG HỆ THỐNG LUẬT THUẾ trên cơ sở
XÂY DỰNG HỆ THỐNG LUẬT THUẾ trên cơ sở
chiến lược của giai đoạn và phù hợp với đặc điểm
chiến lược của giai đoạn và phù hợp với đặc điểm
KTXH của đất nước trong từng giai đoạn của cả
KTXH của đất nước trong từng giai đoạn của cả
thời kỳ. Đảm bảo tính kế thừa, tính nhất quán cho
thời kỳ. Đảm bảo tính kế thừa, tính nhất quán cho
quá trình hoàn thiện các Luật thuế này.
quá trình hoàn thiện các Luật thuế này.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
16
16
•
TỔ CHỨC HỆ THỐNG QUẢN LÝ THUẾ
TỔ CHỨC HỆ THỐNG QUẢN LÝ THUẾ
–
+ BỘ MÁY QUẢN LÝ THUẾ CÁC CẤP, PHÂN CÔNG
+ BỘ MÁY QUẢN LÝ THUẾ CÁC CẤP, PHÂN CÔNG
CHỨC NĂNG & CÁC NGUYÊN TẮC PHỐI HỢP
CHỨC NĂNG & CÁC NGUYÊN TẮC PHỐI HỢP
TRONG QUÁ TRÌNH VẬN HÀNH CHÍNH SÁCH
TRONG QUÁ TRÌNH VẬN HÀNH CHÍNH SÁCH
THUẾ.

THUẾ.
- Phối hợp giữa bộ máy QL với các ngành, CQ chức năng
- Phối hợp giữa bộ máy QL với các ngành, CQ chức năng
khác.
khác.
- Phối hợp giữa các bộ phận, giữa các cấp trong bộ máy
- Phối hợp giữa các bộ phận, giữa các cấp trong bộ máy
QL ngành thuế qua phân công, phân nhiệm cụ thể.
QL ngành thuế qua phân công, phân nhiệm cụ thể.
–


+ XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP THU, QUY TRÌNH
+ XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP THU, QUY TRÌNH
THU VÀ CHUẨN HOÁ CÁC NGHIỆP VỤ TRÊN CƠ
THU VÀ CHUẨN HOÁ CÁC NGHIỆP VỤ TRÊN CƠ
SỞ PHÂN LOẠI ĐỐI TƯỢNG THU MỘT CÁCH PHÙ
SỞ PHÂN LOẠI ĐỐI TƯỢNG THU MỘT CÁCH PHÙ
HỢP.
HỢP.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
17
17
•


+ TIÊU CHUẨN HOÁ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ,

+ TIÊU CHUẨN HOÁ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ,
NHÂN VIÊN NGÀNH THU.
NHÂN VIÊN NGÀNH THU.
+ XÂY DỰNG CÁC CHẾ ĐỘ LƯƠNG BỔNG
+ XÂY DỰNG CÁC CHẾ ĐỘ LƯƠNG BỔNG
KHEN THƯỞNG CHẾ TÀI PHÙ HỢP.
KHEN THƯỞNG CHẾ TÀI PHÙ HỢP.
•
**CẦN PHỐI HỢP VỚI CÁC NGÀNH, BAN
**CẦN PHỐI HỢP VỚI CÁC NGÀNH, BAN
KHÁC TRONG VIỆC HÌNH THÀNH MÔI
KHÁC TRONG VIỆC HÌNH THÀNH MÔI
TRƯỜNG PHÁP LÝ ĐỒNG BỘ.
TRƯỜNG PHÁP LÝ ĐỒNG BỘ.
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
18
18
IV. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH CHÍNH
IV. CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH CHÍNH
SÁCH THUẾ
SÁCH THUẾ


1.
1.
Tên gọi của thuế : thể hiện đối tượng mà thuế sẽ tham gia
Tên gọi của thuế : thể hiện đối tượng mà thuế sẽ tham gia

phân phối.
phân phối.
2.
2.
Đối tượng nộp thuế : quy định tổ chức hay cá nhân có`
Đối tượng nộp thuế : quy định tổ chức hay cá nhân có`
trách nhiệm trước pháp luật phải nộp tiền thuế vào NSNN.
trách nhiệm trước pháp luật phải nộp tiền thuế vào NSNN.
3.
3.
Đối tượng chịu thuế : Quy định vật thể mà trên cơ sở này,
Đối tượng chịu thuế : Quy định vật thể mà trên cơ sở này,
mức thuế được xác định.
mức thuế được xác định.
2& 3 thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật. Thường bao gồm
2& 3 thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật. Thường bao gồm
:
:
+ Quy định theo tính chất chung:
+ Quy định theo tính chất chung:
+ Quy định DM cụ thể
+ Quy định DM cụ thể
+ DM các đối tượng không chịu sự chi phối của thuế
+ DM các đối tượng không chịu sự chi phối của thuế
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
19
19

4. Thuế suất- thuế biểu

TS quy định mức thu bao nhiêu/ ĐTCT; Các TS
trong cùng sắc thuế, được sắp xếp theo một trình
tự nhất định  biểu thuê
* TS, Thuế biểu là yếu tố trung tâm trong các yếu tố
cấu thành chính sách thuế.

TS được quy định dưới nhiều hình thức
+ Số tuyệt đối (định suất thuế) Thuế NK; thuế MB,
TSDĐNN …
+ Số tương đối %: TTNDN, TGTGT; TTTĐB…

% ổn định: TGTGT, TTNDN …

% thay đổi : TS luỹ tiến ( LT từng phần & luỹ tiến
toàn phần) TTNCN …
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
20
20
Ví du Biểu thuế tuyệt đối :
Ví du Biểu thuế tuyệt đối :
thuế
thuế
MƠN BÀI đối với các tổ chức KT
MƠN BÀI đối với các tổ chức KT
bậc

bậc
Vốn đăng ký(tỷ đồng)
Vốn đăng ký(tỷ đồng)
Mức thuế
Mức thuế
cả năm
cả năm
(triệu đồng)
(triệu đồng)
1
1
2
2
3
3
4
4
Trên 10
Trên 10
Từ 5 đến 10
Từ 5 đến 10
Từ 2 đến dưới 5
Từ 2 đến dưới 5
dưới 2
dưới 2
3
3
2
2
1.5

1.5
1
1
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
21
21
Vớ du Biu thu lu tin tng phn
Vớ du Biu thu lu tin tng phn
(TTNCN i vi TL, Tcụng )
(TTNCN i vi TL, Tcụng )
b
b
a
a
ọc
ọc
TNCT naờm/caự
TNCT naờm/caự
nhaõn(tr.ủ)
nhaõn(tr.ủ)
TNCT
TNCT
bq/thaựng/caự
bq/thaựng/caự
nhaõn(tr.ủ)
nhaõn(tr.ủ)
1

1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
ẹeỏn 60
ẹeỏn 60
Treõn 60 ủeỏn 120
Treõn 60 ủeỏn 120
Treõn 120 ủeỏn 216
Treõn 120 ủeỏn 216
Treõn 216 ủeỏn 384
Treõn 216 ủeỏn 384
Treõn 384 ủeỏn 624
Treõn 384 ủeỏn 624
Treõn 624 ủeỏn 960
Treõn 624 ủeỏn 960
Treõn 960
Treõn 960
ẹeỏn 5
ẹeỏn 5
Treõn 5 ủeỏn 10

Treõn 5 ủeỏn 10
Treõn 10 ủeỏn 18
Treõn 10 ủeỏn 18
Treõn 18 ủeỏn 32
Treõn 18 ủeỏn 32
Treõn 32 ủeỏn 52
Treõn 32 ủeỏn 52
Treõn 52 ủeỏn 80
Treõn 52 ủeỏn 80
Treõn 80
Treõn 80
TS %
TS %
5
5
10
10
15
15
20
20
25
25
30
30
35
35
06/03/14
06/03/14
Thue XNK

Thue XNK
22
22
5.CÁC QUY ĐỊNH VỀ HÀNH THU
5.CÁC QUY ĐỊNH VỀ HÀNH THU
•
TRÁCH NHIỆM CỦA ĐTNT
TRÁCH NHIỆM CỦA ĐTNT
•
TRÁCH NHIỆM CỦA CQT
TRÁCH NHIỆM CỦA CQT
•
QUYỀN HẠN CỦA CQT
QUYỀN HẠN CỦA CQT
•
KHIẾU NẠI CỦA ĐTNT
KHIẾU NẠI CỦA ĐTNT
•
PHẠT VI PHẠM VỀ THUẾ
PHẠT VI PHẠM VỀ THUẾ
•
THỜI HIỆU
THỜI HIỆU
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
23
23
TRÁCH NHIỆM CỦA ĐTNT

TRÁCH NHIỆM CỦA ĐTNT
•
ĐĂNG KÝ THUẾ – ĐK CẤP MST
ĐĂNG KÝ THUẾ – ĐK CẤP MST
•
CHẤP HÀNH CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN, HOÁ ĐƠN
CHẤP HÀNH CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN, HOÁ ĐƠN
CHỨNG TỪ
CHỨNG TỪ
•
KÊ KHAI THUẾ
KÊ KHAI THUẾ
•
NỘP THUẾ
NỘP THUẾ
•
QUYẾT TOÁN THUẾ
QUYẾT TOÁN THUẾ
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
24
24
TRÁCH NHIỆM CỦA CQT/DN
TRÁCH NHIỆM CỦA CQT/DN
•
TỔ CHỨC QUẢN LÝ THU THUẾ ĐÚNG LUẬT ĐỊNH.
TỔ CHỨC QUẢN LÝ THU THUẾ ĐÚNG LUẬT ĐỊNH.
•

Đối với DN :
Đối với DN :
+ hỗ trợ cho tổ chức và cá nhân nộp thuế trong việc thực
+ hỗ trợ cho tổ chức và cá nhân nộp thuế trong việc thực
hiện Pháp luật thuế; (Cung cấp thơng tin, hướng dẫn,
hiện Pháp luật thuế; (Cung cấp thơng tin, hướng dẫn,
trả lời về chính sách thuế, các thủ tục về thuế )
trả lời về chính sách thuế, các thủ tục về thuế )


+ Tổ chức quản lý đơn đốc việc kê khai, nộp thuế; phí
+ Tổ chức quản lý đơn đốc việc kê khai, nộp thuế; phí
+ Theo dõi, thanh tra, kiểm tra /DN
+ Theo dõi, thanh tra, kiểm tra /DN
+ Xét duyệt Miễn, giảm, ưu đãi
+ Xét duyệt Miễn, giảm, ưu đãi
06/03/14
06/03/14
Thue XNK
Thue XNK
25
25
Quyền của CQT
Quyền của CQT
•
THEO DÕI HĐ SXKT
THEO DÕI HĐ SXKT
•
YEÊU CẦU TRÌNH TL
YEÊU CẦU TRÌNH TL

•
PHẠT VI PHẠM THEO LUẬT
PHẠT VI PHẠM THEO LUẬT
•
XET MG, ƯU ĐAI
XET MG, ƯU ĐAI
•
GIAI QUYẾT KHIẾU NẠI
GIAI QUYẾT KHIẾU NẠI