Chương IV: NGHIÊP̣ VU ̣ CHO THUÊ TAÌ CHIŃ H & BẢO LÃNH pot

Chương IV: NGHIỆP VỤ
CHO THUÊ TÀI CHÍNH & BẢO LÃNH
Chương
Chương


V
V
A. CHO THUÊ TÀI CHÍNH
I. Khái niệm và phân loại cho thuê tài chính

Quá trình hình thành và phát triển của cho thuê tài
chính

Khái niệm và lợi ích của cho thuê tài chính .

Các loại cho thuê tài chính
1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA
CHO THUÊ TÀI CHÍNH

Xuất hiện từ năm 2800 trước CN tại thành phố Sumeran cổ: nông
dân thuê công cụ sản xuất nông nghiệp như súc vật, nhà cửa, ruộng
đất…

Vào khoảng năm 1700 trước CN, vua Babilon đã ban hành nhiều văn
bản pháp luật quan trọng cho hoạt động này .

Đầu thế kỷ XIX, do sự phát triển của khoa học kỹ thuật và nền kinh
tế hàng hoá, số lượng và chủng loại tài sản cho thuê đã có sự gia tăng
đáng kể


Năm 1952: Cho thuê tài chính xuất hiện ở Hoa kỳ

Châu Âu: Phát triển từ thập kỷ 60

Châu Á: Phát triển từ thập kỷ 70
1.
1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA
CHO THUÊ TÀI CHÍNH Ở VIỆT NAM

Năm 1994, ngân hàng ngoại thương đã thành lập công ty cho thuê và
đầu tư để thực hiện hoạt động cho thuê tài chính

Năm 1995, Thống đốc NHNN Việt Nam mới ban hành thể lệ tín
dụng thuê mua (Quyết định 149/QĐ-NH5 .

Ngày 9/10/1995, Chính phủ đã ban hành Nghị định 64/CP về “Quy
chế tạm thời về tổ chức và hoạt động của Công ty cho thuê tài chính
tại Việt Nam”

Hiện nay ở Việt nam có khoảng 12 công ty cho thuê tài chính bao
gồm các công ty trực thuộc các NHTM, công ty cho thuê liên doanh
và công ty cho thuê 100% vốn nước ngoài.
2. Khái niệm và phân loại cho thuê tài chính
2.1. Khái niệm cho thuê tài chính

Cho thuê tài chính là hoạt động tín dụng trung và dài hạn
thông qua việc cho thuê máy móc, thiết bị, phương tiện
vận chuyển và các động sản khác trên cơ sở hợp đồng cho
thuê giữa bên cho thuê với bên thuê.


Phân biệt rõ ràng giữa sở hữu pháp lý và sử dụng.

Phân tích tín dụng tập trung vào khả năng tạo thu nhập trả phí
thuê mua hơn là dựa vào lịch sử tín dụng của khách hàng.

Tài sản cho thuê có vai trò tự đảm bảo.

=> Sản phẩm này đặc biệt phù hợp với các DNNVV (Theo
báo cáo của IFC).
Khái niệm
2.1. Khái niệm cho thuê tài chính

Bên cho thuê cam kết mua máy móc, thiết bị, phương tiện
vận chuyển và các động sản khác theo yêu cầu của bên
thuê và nắm giữ quyền sở hữu đối với các tài sản cho thuê.

Bên thuê sử dụng tài sản thuê và thanh toán tiền thuê trong
suốt thời hạn thuê đã được hai bên thoả thuận.
Khái niệm
2.2. Điều kiện giao dịch

Kết thúc thời hạn cho thuê, bên thuê được chuyển quyền sở
hữu tài sản thuê hoặc được tiếp tục thuê theo sự thoả thuận
của hai bên;

Kết thúc thời hạn cho thuê, bên thuê được quyền ưu tiên
mua tài sản thuê theo giá danh nghĩa thấp hơn giá trị thực
tế của tài sản thuê tại thời điểm mua lại;

Thời hạn cho thuê >= 60% thời gian cần thiết để khấu hao tài

sản thuê;

Tổng số tiền thuê >= giá trị của tài sản đó tại thời điểm ký
hợp đồng.
Cho thuê vận hành và cho thuê tài chính
Cho thuê vận hành Cho thuê tài chính

Thời hạn

Quyền hủy bỏ

Trách nhiệm bảo
trì, đóng bảo hiểm
và thuế tài sản.

Mức thu hồi vốn
của một hợp đồng
thuê.

Chuyển quyền sở
hữu hoặc bán tài
sản.

Trách nhiệm về rủi
ro liên quan đến
tài sản.

Hợp đồng ngắn hạn.

Có thể được phép hủy bỏ.


Bên cho thuê.

Tổng số tiền thuê của một
hợp đồng << giá trị tài sản

Không có thỏa thuận

Bên cho thuê chịu phần lớn
các rủi ro

Trung và dài hạn

Không được phép hủy
bỏ hợp đồng.

Bên đi thuê.

Tổng số tiền thuê >=
giá trị tài sản.

Thường có điều khoản
thỏa thuận

Bên đi thuê chịu phần
lớn các rủi ro,
Cho thuê tài chính


Lợi thế Hạn chế


Thuê tài chính gần với tài trợ có
đảm bảo tài sản

Không cần thu hút thêm vốn

Hạn chế rủi ro tài sản bị lạc hậu

Không đòi hỏi các khoản đầu tư
lớn

Có thể rẻ hơn nhờ việc có thể
được trả chậm thuế tài sản

Tách biệt khấu hao và phí/lãi

Chuyển giao tài sản

Cần có sự chấp thuận khi sửa
chữa, nâng cấp.

Người thuê không được hưởng giá
trị thanh lý tài sản
2.3. Lợi ích của cho thuê tài chính
Người đi thuê Người cho thuê (Cty cho thuê):

Thuê tài chính có thể là nguồn tài
trợ duy nhất

Không cần đảm bảo tiền vay


Chi phí chứng từ thấp

Tỷ lệ tài trợ cao hơn so với cho
vay thông thường

Các khoản phí thuê được hạch
toán vào chi phí

Sở hữu tài sản

Các chi phí giao dịch thấp hơn.

Giám sát thấp hơn do họ không
phải là các NHTM

Khuyến khích về thuế

Kiểm soát hiệu quả hơn việc sử
dụng vốn

Đa dạng hoá hình thức tài trợ
nhằm thu hút khách hàng và mở
rộng kinh doanh tín dụng
3. Các loại cho thuê tài chính

Các loại
cho thuê
tài chính
Cho thuê

tài chính
cơ bản
Cho thuê
tài chính
đặc biệt
Cho thuê
tài chính
hai bên
Cho thuê
tài chính
ba bên
Mua
và cho
thuê lại
Cho thuê
tài chính
liên kết
Cho thuê
tài chính
hợp tác
Cho thuê
tài chính
bắc cầu
3.1. Cho thuê tài chính cơ bản

Cho thuê tài chính ba bên

Có ba bên: Người đi thuê, Nhà cung cấp và Người cho
thuê.


Bên cho thuê mua tài sản theo yêu cầu của bên đi thuê và
được hai bên thỏa thuận theo hợp đồng thuê.

Là hình thức cho thuê phổ biến
3.1. Cho thuê tài chính cơ bản
•
Sơ đồ cho thuê tài chính ba bên

Người cho thuê (Cty cho thuê)
Thanh
toán tiền
mua tài
sản
Hợp
đồng
mua
tài sản
Quyền
sở hữu
Hợp
đồng
thuê
tài
chính
Trả
tiền
thuê
tài sản
Quyền
sử dụng

tài sản
Nhà sản xuất hoặc
nhà cung cấp
Người thuê (KH)
Chọn tài sản
Giao tài sản
Bảo trì và phụ tùng
thay thế
Thanh toán tiền bảo
dưỡng và phụ tùng
thay thế
3.1 Cho thuê tài chính cơ bản

Cho thuê tài chính hai bên

Có hai bên : Người cho thuê và Người đi thuê

Người cho thuê thường (nhà sản xuất) sử dụng thiết bị
sẵn có và trực tiếp tài trợ cho Người thuê -> đẩy mạnh việc
tiêu thụ sản phẩm, tăng khả năng thu lời và giảm bớt hao
mòn vô hình của máy móc, thiết bị

Hình thức cho thuê này ít phổ biến hiện nay

3.1 Cho thuê tài chính cơ bản
Sơ đồ cho thuê tài chính hai bên

Ký hợp đồng thuê tài chính
Chuyển quyền sử dụng
Các dịch vụ bảo trì và

phụ tùng
Trả tiền thuê dịch vụ
và phụ tùng
Bán lại tài sản lạc hậu
Người cho
thuê (Cty
sản xuất)
Người
thuê (KH)
3.2 Cho thuê tài chính đặc biệt



Mua và cho thuê lại

Doanh nghiệp bán tài sản cho Công ty cho thuê sau đó thuê
lại tài sản đó

Người đi thuê tăng được vốn lưu động ; có tài sản sử dụng

Tình huống: các công ty ở trong tình trạng tài chính khó
khăn không thể vay vốn ngân hàng.

Sơ đồ mua và cho thuê lại
Công ty
cho thuê
tài chính
Người mua
Người
cho thuª

Chủ sở
hữu ban
đầu
Người bán
Người thuê
Thoả thuận mua bán tài sản
Quyền sở hữu pháp lý
Thanh toán tiền mua tài sản
Quyền sử dụng tài sản
Trả tiền thuê
Hợp đồng thuê mua
3.2 Cho thuê tài chính đặc biệt
3.2 Cho thuê tài chính đặc biệt

Cho thuê tài chính liên kết

Là loại hình đồng tài trợ (nhiều bên tài trợ cho một
người thuê).

Tình huống: Tài sản cho thuê có giá trị >> khả năng tài
trợ của một công ty cho thuê tài chính hoặc để phân tán
rủi ro.

Nhiều nhà chế tạo hợp tác để tài trợ cho bên thuê =>
liên kết theo chiều ngang

Các định chế tài chính hay các nhà chế tạo giao tài sản
cho các chi nhánh của họ thực hiện giao dịch tài trợ cho
khách hàng thì hình thành liên kết theo chiều dọc.
3.2 Cho thuê tài chính đặc biệt

Sơ đồ cho thuê tài chính liên kết

Các định chế tài
chính và các nhà
chế tạo
Các nhà chế tạo và
các chi nhánh của
nhà chế tạo
Liên
kết
Người
thuê
Ký hợp đồng thuê mua
Chuyển quyền sử dụng
Thanh toán tiền thuê
Các mối quan hệ tương tự như
CTTC cơ bản
3.2 Cho thuê tài chính đặc biệt

Cho thuê tài chính hợp tác

Có 4 bên: Người đi thuê, Người cho thuê, Người cho
vay và Nhà cung cấp thiết bị

Các bên cho thuê do những hạn chế về nguồn vốn không
đủ khả năng để tài trợ cho khách hàng nên một phần vốn
đầu tư của họ là vốn vay các định chế tài chính

Quyền sở hữu tài sản thuê và tiền cho thuê được sử dụng
làm vật thế chấp


Số tiền vay thường do Bên thuê trực tiếp chuyển trả cho
Người cho vay theo yêu cầu của Bên cho thuê, khoản còn
lại của tổng số tiền thuê sẽ chuyển trả cho Bên cho thuê

3.2 Cho thuê tài chính đặc biệt
3.2 Cho thuê tài chính đặc biệt
Sơ đồ cho thuê tài chính hợp tác

Nhà
sản xuất,
cung ứng
HĐ
mua
tài
sản
Bên
đi thuê
Người
cho vay
(NHTM)
Lựa
chọn
Trả tiền vay
Trả
tiền
mua
Chuyển
quyền
sở hữu

tài sản
Hợp
đồng
vay
HĐ
thuê
mua
Trả
tiền
thuê
Phát
tiền
vay
Chuyển
quyền
sử dụng
tài sản
Người cho thuê
3.2 Cho thuê tài chính đặc biệt
3.2 Cho thuê tài chính đặc biệt

Cho thuê tài chính giáp lưng

Là loại hình mà trong đó được sự đồng ý của người cho thuê, người đi
thuê thứ nhất cho người thuê thứ hai thuê lại tài sản mà người thuê thứ
nhất đã thuê.

II. Quy tr
II. Quy tr
ình nghiệp vụ cho thuê tài chính

ình nghiệp vụ cho thuê tài chính
1. Thẩm định
2. Kỹ thuật tài trợ trong cho thuê tài chính
3. Giám sát và quản lý tài sản
4. Phương pháp xử lý tài sản khi chấm dứt hợp đồng

1. Th
1. Th
ẩm định
ẩm định
Thực hiện thẩm định khách hàng giống như trong Quy trình tín dụng
chung.