LỜI NÓI ĐẦU
Phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay đang đứng
trước một thách thức rất lớn; đó là việc đảm bảo cân bằng giữa phát triển kinh tế,
phát triển xã hội với việc bảo vệ môi trường. Để giải quyết vấn đề này cần có sự
tham gia và xem xét một cách kỹ lưỡng của các nhà hoạch định chính sách, các
nhà khoa học. Một trong những giải pháp được nhiều nước lựa chọn, đó là
hướng phát triển bền vững. Phát triển bền vững có thể được hiểu là sư giao thoa
của ba cực kinh tế, xã hội và môi trường. Tuy nhiên để đạt được một sự phát
triển bền vững không phải là điều đơn giản. Bởi con người luôn phải đứng trước
những lựa chọn mang tính đánh đổi, nghĩa là đầu tư cho phát triển kinh tế, phát
triển xã hội thì phần đầu tư cho môi trường sẽ không còn hoặc không nhiều; hay
đầu tư cho môi trường thì đầu tư kinh tế, xã hội là không nhiều. Chính vì vậy mà
các nước đã thành lập nhiều viện nghiên cứu, trung tâm tư vấn về phát triển bền
vững để hướng sự phát triển của mình theo hướng bền vững.
Với mong muốn hiểu rõ thêm về hoạt động của các viện, trung tâm nghiên
cứu này tôi đã xin thực tập tại Viện nghiên cứu và phát triển bền vững Bắc Bộ.
I. Giới thiệu về Viện Nghiên cứu & Phát triển bền vững vùng Bắc Bộ
Viện nghiên cứu Phát triển bền vững vùng Bắc Bộ (SDIN) là một viện
nghiên cứu và triển khai của Nhà nước, trực thuộc Viện Khoa học xã hội Việt
Nam, được thành lập từ tháng 4 năm 2005 nhằm đáp ứng nhu cầu về nghiên cứu
và triển khai liên ngành Khoa học xã hội, tập trung vào vùng phía Bắc của Việt
Nam – nơi tập trung các trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của đất
nước.
1
Với chức năng nghiên cứu và triển khai các vấn đề phát triển bền vững
Vùng Bắc Bộ, đối tượng nghiên cứu của SDIN là các vấn đề kinh tế, xã hội, văn
hóa, môi trường, thể chế, chính trị liên quan tới quá trình phát triển bền vững
vùng với sự ứng dụng tập trung vào điều kiện của 26 tỉnh/thành phố của Vùng
Bắc Bộ.
SDIN có những chức năng hoạt động sau:
- Nghiên cứu những vấn đề lý luận và triển khai các vấn đề thực tiễn về
phát triển bền vững vùng.
- Tư vấn về xây dựng, hoạch định chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và
chính sách phát triển bền vững vùng và địa phương
- Đào tạo trình độ sau đại học trong lĩnh vực khoa học về phát triển bền
vững.
Cơ cấu tổ chức của SDIN
Bao gồm các bộ phận sau:
- Phòng nghiên cứu phát triển bền vững đô thị và khu công nghiệp
- Phòng nghiên cứu phát triển bền vững nông thôn và miền núi
- Phòng nghiên cứu các nguồn lực phát triển bền vững
- Phòng học giả
- Phòng hành chính – tổng hợp
- Thư viện
SDIN có nhiều mạng lưới hợp tác hoạt động với nhiều cơ quan quản lý Nhà
nước, nhiều tổ chức, cá nhân hoạt động khoa học và công nghệ trong nước và
quốc tế.
2
Nghiên cứu
SDIN chủ trì và phối hợp nghiên cứu một số đề tài nghiên cứu về phát triển
bền vững vùng, trong đó tập trung nhiều vào các vấn đề về:
- Xác định nguồn lực ưu tiên ( Priority Setting) trong phát triển bền vững
vùng
- Nguồn lực trong phát triển bền vững vùng
- Liên kết trong phát triển vùng
- Vốn xã hội trong phát triển bền vững vùng
- Lợi thế so sánh trong phát triển bền vững vùng
- Tiêu dùng bền vững
- Sử dụng tri thức bản địa trong phát triển bền vững vùng nông thôn, miền
núi;
- Di chuyển lao động trong phát triển vùng
- Đô thị hóa trong quá trình phát triển vùng
- ……
Tư vấn
SDIN chủ trì và phối hợp thực hiện các dự án tư vấn về nhiều lĩnh vực
phát triển bền vững vùng và địa phương, trong đó tập trung nhiều vào các
vấn đề về:
- Xóa đói, giảm nghèo trong quá trình phát triển
- Phát triển thị trường phục vụ cho người nghèo
3
- Di dân, tái định cư trong các dự án phát triển địa phương
- An toàn môi trường, an toàn xã hội trong các dự án phát triển địa phương
- Đào tạo, phát triển nguồn nhân lực trong các dự án phát triển địa phương
- Bình đẳng giới trong các dự án phát triển
- …..
Đào tạo
SDIN cung cấp các dịch vụ đào tạo đại học và sau đại học về các chuyên
ngành đào tạo liên quan tới phát triển như:
- Phát triển khoa học và công nghệ
- Kinh tế phát triển vùng
- Quản lý môi trường
- Quản lý và phát triển đô thị
- …..
Các hình thức cung cấp dịch vụ đào tạo bao gồm
- Giảng viên
- Hướng dẫn thực tập chuyên đề nghiên cứu hay Luận văn tốt nghiệp cho
người nghiên cứu và sinh viên bằng tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Đức, tiếng Nga..
- Cung cấp phương tiện phục vụ đào tạo
- ….
4
Hợp tác quốc tế
SDIN hiện nay đang duy trì và phát triển mối quan hệ hợp tác với một
số viện và trường đại học có chức năng nghiên cứu tương tự ở một số nước
trong khu vực ASEAN và ngoài khu vực này như Canada (Đại học
Toronto), Pháp ….
5