UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH LÀO CAI
TRƢỜNG CAO ĐẲNG LÀO CAI
GIÁO TRÌNH
MƠN HỌC: TỔ CHỨC HOẠT NÁO
NGHỀ: QUẢN TRỊ DỊCH VỤ DU LỊCH VÀ
LỮ HÀNH
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG
Lào Cai, năm 2020
2
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn
thơng tin có thể đƣợc phép dùng nguyên bản hoặc trích
dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng
với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
3
LỜI GIỚI THIỆU
Giáo trình “Tổ chức hoạt náo” là tài liệu biên soạn để
phục vụ cho giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh,
sinh viên ngành Hƣớng dẫn du lịch của trƣờng Cao đẳng
Lào Cai về kiến thức chuyên ngành.
Giáo trình đƣợc biên soạn theo đề cƣơng mơn học ở
bậc Cao đẳng, Trung cấp. Giáo trình gồm 3 bài nhằm cung
cấp các kiến thức cơ bản về hoạt động hoạt náo và tổ chức
hoạt náo trong du lịch.
Bài 1: Tổng quan về tổ chức hoạt náo trong du lịch
Bài 2: Tổ chức hoạt náo trên phƣơng tiện vận chuyển
Bài 3: Tổ chức hoạt náo tại điểm du lịch
Giáo trình khơng những là tài liệu phục vụ cho giảng
dạy và học tập học phần “Tổ chức hoạt náo” mà còn là tài
liệu tham khảo, bổ trợ cho sinh viên ngành du lịch và những
ai quan tâm đến ngành du lịch.
Tôi xin chân thành cảm ơn Trƣờng Cao đẳng Lào Cai
đã tạo điều kiện để tác giả tìm kiếm và nghiên cứu tài liệu.
Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các giảng viên giảng dạy
môn Tổ chức hoạt náo đã tận tình giúp đỡ, đóng góp ý kiến,
4
tham gia Hội đồng phản biện, Hội đồng thẩm định và Hội
đồng nghiệm thu các chƣơng trình, giáo trình.
Tổ chức hoạt náo là môn học thú vị, vô cùng bổ ích
và có tính thực tế cao. Đảm bảo cung cấp đủ kiến thức, gắn
liền với nhu cầu thực tiễn của sinh viên. Tuy nhiên, do vốn
kiến thức và khả năng tiếp thu thực tế còn nhiều hạn chế.
Mặc dù đã cố gắng nhƣng khơng thể tránh khỏi những thiếu
sót. Kính mong nhận đƣợc sự đóng góp ý kiến của thầy cơ
và bạn đọc để giáo trình ngày càng hồn thiện hơn.
Lào Cai, năm 2020
Ngƣời biên soạn
Lê Thị Tính
5
MỤC LỤC
LỜI GIỚI THIỆU .............................................................. 3
BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG HOẠT NÁO 14
1. HOẠT NÁO TRONG DU LỊCH ................................15
1.1. Sơ lƣợc về sự hình thành và phát triển của hoạt động
hoạt náo ...........................................................................15
1.1.1. Khái niệm về hoạt náo...........................................17
1.1.2.Vai trò và ý nghĩa của hoạt động hoạt náo .............19
1.2.Hoạt náo trong du lịch ...............................................21
1.2.1.Các hoạt động hoạt náo phổ biến thƣờng đƣợc tổ chức
trong các chƣơng trình tham quan du lịch: .....................21
1.2.2.Ý nghĩa, vai trò của hoạt náo trong du lịch ............22
1.2.3.Sự giống và khác nhau giữa hoạt náo trong thể thao và
hoạt náo trong du lịch ......................................................23
2. HOẠT NÁO VIÊN VÀ NGƢỜI QUẢN TRÒ ...........24
2.1.Khái niệm ..................................................................24
2.1.1.Hoạt náo viên .........................................................24
2.1.2.Ngƣời quản trò .......................................................25
2.2.Vai trò và nhiệm vụ của hoạt náo viên......................26
2.2.1.Xây dựng bầu khơng khí ........................................26
6
2.2.2.Giáo dục chiều sâu .................................................27
2.3.Các điều kiện cần thiết và yêu cầu kỹ năng đối với một
hoạt náo viên ...................................................................27
2.3.1.Các điều kiện cần thiết của hoạt náo viên ..............27
2.3.2.Những kỹ năng cần có của hoạt náo viên ..............28
2.4.Những điều cần lƣu ý trong q trình tổ chức hoạt náo32
2.5. Bí quyết tổ chức hoạt náo thành công ......................35
BÀI 2: TỔ CHỨC HOẠT NÁO TRÊN PHƢƠNG TIỆN
VẬN CHUYỂN...............................................................38
Phần I: KIẾN THỨC LÝ THUYẾT ...............................39
1. VAI TRÒ CỦA HOẠT NÁO VIÊN TRÊN PHƢƠNG
TIỆN VẬN CHUYỂN ....................................................39
1.1. Lí do nên tổ chức hoạt náo trên phƣơng tiện vận chuyển
.........................................................................................39
1.2. Vai trò của hoạt náo viên trên phƣơng tiện vận chuyển
.........................................................................................40
2. KỸ NĂNG TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HOẠT NÁO
.........................................................................................41
2.1.Thời điểm thực hiện các hoạt động hoạt náo ............41
2.2.Phƣơng tiện vận chuyển và vị trí của HDV trên phƣơng
tiện vận chuyển ................................................................44
7
2.3.Ý nghĩa của các hoạt động ........................................45
2.3.1.Hoạt động văn nghệ ...............................................45
2.3.2.Kể chuyện ...............................................................46
2.3.3.Trò chơi ..................................................................47
2.4.Thực hiện lời dẫn ......................................................49
3. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HOẠT NÁO TRÊN
PHƢƠNG TIỆN VẬN CHUYỂN ..................................53
3.1.Tổ chức các hoạt động văn nghệ ...............................53
3.1.1.Tìm hiểu kỹ về đối tƣợng khách tham gia .............54
3.1.2.Chuẩn bị kỹ nội dung giao lƣu văn nghệ ...............55
3.1.3.Chuẩn bị cho hoạt động văn nghệ ..........................55
3.1.4.Những lƣu ý khi tổ chức thực hiện ........................56
3.2.Tổ chức kể chuyện ....................................................58
3.2.1.Hoạt náo viên kể chuyện ........................................58
3.2.2.Khách kể chuyện ....................................................61
3.3.Tổ chức trò chơi ........................................................63
3.3.1.Khái niệm trò chơi..................................................63
3.3.2.Ý nghĩa, tác dụng của trò chơi ...............................63
3.3.3.Phƣơng pháp tổ chức và hƣớng dẫn trò chơi .........64
8
3.3.4.Các loại hình trị chơi phổ biến trên phƣơng tiện vận
chuyển .............................................................................69
3.3.5.Một số điểm chú ý khi tổ chức trò chơi .................72
Phần 2: HƢỚNG DẪN THỰC HÀNH...........................75
1. Thực hành tổ chức hoạt náo trên phƣơng tiện vận chuyển
.........................................................................................75
2. Câu hỏi bài tập, ôn tập.................................................78
BÀI 3: TỔ CHỨC HOẠT NÁO TẠI ĐIỂM DU LỊCH .79
Phần 1: KIẾN THỨC LÝ THUYẾT ...............................80
1. KHÁI QUÁT VỀ HOẠT ĐỘNG HOẠT NÁO TẠI
ĐIỂM DU LỊCH..............................................................80
1.1. Vai trò của hoạt náo viên tại điểm ...........................80
1.2. Kỹ năng tổ chức các hoạt động hoạt náo .................81
1.2.1. Thời điểm thực hiện ..............................................81
1.2.2. Vị trí của hƣớng dẫn viên ......................................82
1.2.3. Ý nghĩa của các hoạt động ....................................82
1.2.4. Thực hiện lời dẫn ..................................................88
2. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HOẠT NÁO TẠI ĐIỂM
THAM QUAN, ĐIỂM DU LỊCH ...................................89
2.1. Tổ chức trò chơi tại điểm .........................................89
9
2.1.1. Những yếu tố ảnh hƣởng đến trò chơi ..................89
2.1.2. Phân loại trò chơi tại điểm ....................................93
2.1.3. Chuẩn bị tổ chức ...................................................95
2.1.4. Thực hiện tổ chức ................................................100
2.1.5. Giai đoạn kết thúc ...............................................103
2.2. Tổ chức lửa trại ......................................................104
2.2.1. Nguồn gốc lửa trại ...............................................104
2.2.2. Nguyên tắc của đêm lửa trại ................................109
2.2.3. Nguyên tắc thực hành ..........................................111
2.2.4. Các loại hình lửa trại ...........................................112
2.2.5. Chuẩn bị tổ chức .................................................113
2.2.6. Tổ chức thực hiện ................................................123
2.2.7. Những lƣu ý trong quá trình tổ chức ...................128
2.3. Tổ chức Gala dinner ...............................................129
2.3.1. Chuẩn bị tổ chức .................................................129
2.3.2. Tổ chức thực hiện ................................................133
2.3.3. Những lƣu ý trong tổ chức hoạt náo tại Gala dinner
.......................................................................................138
Phần 2: HƢỚNG DẪN THỰC HÀNH.........................141
1. Thực hành một số trò chơi tại điểm du lịch ..............141
10
2. Câu hỏi ôn tập, bài tập:..............................................144
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................146
PHỤ LỤC TRÒ CHƠI ..................................................148
11
GIÁO TRÌNH MƠN HỌC
Tên mơn học: Tổ chức hoạt náo
Mã mơn học: MH17
Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trị của mơn học
- Vị trí: Là mơn học chun ngành của ngành Hƣớng
dẫn Du lịch, Quản trị dịch vụ du lịch & Lữ hành đƣợc bố trí
giảng dạy sau các mơn học cơ sở.
- Tính chất: Là mơn học tự chọn nhằm giúp học sinh,
sinh viên ngành Hƣớng dẫn Du lịch, Quản trị dịch vụ du
lịch & Lữ hành có những kỹ năng cơ bản về cách tổ chức,
thực hiện các hoạt động hoạt náo trong tour du lịch.
- Ý nghĩa và vai trị của mơn học:
+ Mơn học có tính ứng dụng cao trong thực tiễn
đời sống
+ Trang bị cho ngƣời học những kiến thức và kỹ năng
cơ bản về cách tổ chức các hoạt động hoạt náo.
+ Qua môn học giúp phát hiện và bổ sung những tố
chất của ngƣời học để hoàn thiện và phát huy năng lực cá
nhân trong quá trình thực hiện chƣơng trình du lịch hoặc
trong cuộc sống.
12
+ Rèn luyện những phẩm chất cần có của một hoạt
náo viên du lịch.
Mục tiêu của môn học thực hành Tổ chức hoạt náo
- Về kiến thức:
+ Hiểu đƣợc những kiến thức cơ bản về hoạt động
hoạt náo, lịch sử ra đời và ý nghĩa của nó đối với cuộc sống
và với ngành Du lịch.
+ Phân loại đƣợc các hoạt động hoạt náo trong các
hoạt động hƣớng dẫn khi thực hiện chƣơng trình du lịch.
- Về kỹ năng:
+ Thực hiện đƣợc các hoạt động hoạt náo trên phƣơng
tiện vận chuyển du lịch.
+ Tổ chức đƣợc các hoạt động hoạt tại điểm du lịch
phù hợp với các đối tƣợng khách khác nhau.
- Về năng lực tự chủ và trách nhiệm:
+ Có năng lực dẫn dắt chun mơn nghiệp vụ, có khả
năng làm việc cá nhân và làm việc nhóm.
+ Có khả năng cập nhật, vận dụng kiến thức mới một
cách linh hoạt, sáng tạo nhằm nâng cao trình độ, đáp ứng
yêu cầu ngày càng cao của công việc trong thực tế.
13
+ Có đạo đức nghề nghiệp, tinh thần trách nhiệm cao,
ln hồn thành mọi cơng việc đƣợc giao.
14
BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG HOẠT NÁO
Giới thiệu: Hoạt náo với nhiều hình thức đã trở thành
một phần khơng thể thiếu trong cuộc sống thƣờng nhật. Bản
thân nó là những hoạt động gây sự chú ý, thu hút đám đông
một cách vui vẻ, náo nhiệt nhƣng hầu nhƣ ít ngƣời quan tâm
và tìm hiểu một cách khoa học. Bài học sẽ làm sáng tỏ
những kiến thức nhập môn cơ bản về hoạt động hoạt náo,
đặc biệt là những yêu cầu, kỹ năng cần thiết, những lƣu ý để
tổ chức hoạt náo thành công cho ngƣời học.
Mục tiêu bài học: Sau khi học xong bài này, ngƣời
học có thể:
- Trình bày đƣợc khái niệm hoạt náo, hoạt náo viên và
ngƣời quản trị
- Trình bày đƣợc vai trị và ý nghĩa của hoạt động
hoạt náo trong đời sống xã hội.
- Nhận biết đƣợc các hoạt động hoạt náo thƣờng đƣợc
tổ chức trong các chƣơng trình du lịch.
- Trình bày những yêu cầu kỹ năng cần thiết đối với
ngƣời hoạt náo viên
15
- Trình bày những điều cần lƣu ý giúp thành công
trong hoạt động hoạt náo.
1. HOẠT NÁO TRONG DU LỊCH
1.1. Sơ lƣợc về sự hình thành và phát triển của
hoạt động hoạt náo
Hoạt động hoạt náo xuất hiện phổ biến trong cuộc
sống của, nhƣng rất ít ngƣời biết về nguồn gốc và sự hình
thành của nó, kể cả những hoạt náo viên đang làm việc
trong lĩnh vực này. Năm 1898, một sinh viên trƣờng đại học
Minnesota tên là Johnny Campbell đã tập hợp 5 ngƣời bạn
khác lập nhóm hoạt náo viên. Nhiệm vụ của họ khơng chỉ
là bắt nhịp, hị hét trong các trận bóng bầu dục mà cịn
khuấy động bầu khơng khí trƣớc trận đấu. Sự ra đời của
nhóm sinh viên này đã đƣợc coi là dấu mốc cho sự hình
thành và phát triển của hoạt động hoạt náo về sau.
Nhóm Campbell đã trở nên nổi tiếng và các trận đấu
của đội bóng bầu dục trƣờng Minnesota ln đơng cổ động
viên theo dõi. Bởi ngƣời hâm mộ không chỉ muốn đƣợc xem
trận đấu bóng mà cịn muốn xem những màn biểu diễn nhào
lộn bắt mắt của các hoạt náo viên, đƣợc cổ vũ trong khơng
khí phấn khích dƣới sự chỉ đạo của những con ngƣời vui
16
nhộn này. Sau nhóm của Campbell, nhiều nhóm hoạt náo
viên đƣợc thành lập và phát triển khắp nƣớc Mỹ.
Hình 1.1 Trường đại học Minnesota
Năm 1948, Hiệp hội hoạt náo viên quốc gia (National
Cheerleaders Association) đƣợc thành lập và bắt đầu từ từ
đẩy mạnh hoạt động cổ vũ lên hệ thống hóa và chuyên
nghiệp hóa.
Ngày nay, ngƣời ta biết tới hoạt náo không chỉ thông
qua các hoạt động thể thao mà chúng cịn xuất hiện trong
các chƣơng trình, sự kiện, lễ hội… Sự hiện diện của hoạt
náo viên là không thể thiếu để khiến khơng khí trở nên sơi
động và náo nhiệt hơn.
17
1.1.1. Khái niệm về hoạt náo
Có rất nhiều cách định nghĩa về hoạt động hoạt náo:
Hoạt náo là các hoạt động nhằm tạo nên bầu khơng
khí vui vẻ, náo nhiệt cho những ngƣời tham gia và những
ngƣời xung quanh.
Hoạt náo có thể đƣợc hiểu là tất cả các hoạt động cổ
vũ, khuấy động và kích thích khán giả cổ vũ reo hò trong
các hoạt động cộng đồng, hoạt động tập thể hay các buổi
sinh hoạt,….nhằm gây sự chú ý, khuấy động khơng khí,
kích thích sự thoải mái trong giao tiếp và tạo lập mối quan
hệ tích cực ở mơi trƣờng tập thể, cộng đồng hoặc giữa các
cá nhân, làm tiền đề cho các mối quan hệ giữa các cá nhân
trong tập thể và trong xã hội.
18
Hình 1.2 Tổ chức hoạt náo tạo khơng khí vui vẻ
Kỹ năng hoạt náo là việc sử dụng sự khéo léo khả
năng lôi cuốn của cá nhân để khiến mọi thành viên tham gia
các hoạt động chung một cách hào hứng. Hoạt náo viên cần
phải có kỹ năng nói chuyện trƣớc đám đông, sự duyên dáng,
tinh tế và hài hƣớc để khuấy động khơng khí trong các hoạt
động tập thể.
Nhờ kỹ năng hoạt náo việc kết nối các cá nhân để tạo
khơng khí vui vẻ, thoải mái cho hoạt động chung trở nên dễ
dàng hơn. Kỹ năng này thƣờng có ích đối với MC, hƣớng
dẫn viên du lịch,.. Ngoài ra, cũng có thể sử dụng kỹ năng
hoạt náo khi tham gia các câu lạc bộ, hội trại của lớp hay
team building của công ty…
19
Hoạt náo khơng chỉ là việc tổ chức trị chơi cho các
thành viên mà còn thể hiện khả năng giao tiếp, cách nói
chuyện thân thiện, năng động vui vẻ và có sức thuyết phục
của bạn. Thơng qua các hoạt động hoạt náo, mọi ngƣời sẽ tự
tin và hòa nhập vào tập thể. Điều này sẽ giúp chúng ta tạo
mối liên hệ, tăng tình đồn kết cho tập thể. Kỹ năng hoạt
náo có thể đƣợc trang bị bằng cách rèn luyện qua những
buổi hoạt động ngoại khóa chung...
1.1.2.Vai trị và ý nghĩa của hoạt động hoạt náo
a) Vai trò
- Giúp giảm bớt căng thẳng (stress) trong công việc,
trong học tập và cuộc sống hằng ngày;
- Hạn chế và xóa đi sự xung đột trong các mối quan
hệ tại nơi làm việc, trong gia đình và ngồi xã hội;
- Kích thích mọi ngƣời hứng thú với công việc hoặc
hăng say tham gia hoạt động của tập thể;
- Làm sinh động một vấn đề khô khan (các môn học:
lịch sử, địa lý, triết học,…);
- Tơn vinh và góp phần bảo tồn nét đẹp văn hóa trong
thơ ca (trị chơi hát đối đáp chủ đề trái cây vùng miền hoặc
địa danh,… );
20
- Tạo dựng cầu nối giao tiếp cho mọi ngƣời trong một
tập thể mới (làm quen, kết bạn,…)
b) Ý nghĩa
- Đánh thức khả năng sinh hoạt tập thể của các thành
viên trong đội, nhóm;
- Nâng cao ý nghĩa niềm vui cuộc sống
- Gắn kết những mối quan hệ láng giềng, đồng đội
Hình 1.3 Hoạt động hoạt náo gắn kết tập thể
- Tạo bầu khơng khí sơi động, thoải mái cho môi
trƣờng làm việc;
- Trao đổi kinh nghiệm và kiến thức xã hội thơng qua
hoạt động giao tiếp và chơi trị chơi;