Giáo trình LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM pptx

TRNG I HC CN TH
KHOA LUT







Giáo trình
LUT T TNG HÌNH S VIT NAM
Biên son: Mc Giáng Châu







2006


MC LC

Trang
CHNG 1
NHNG VN  CHUNG CA LUT T TNG HÌNH S 1

BÀI 1. KHÁI NIM, NHIM V VÀ CÁC NGUYÊN TC C BN CA

LUT T TNG HÌNH S 1
I.KHÁI NIM CHUNG 1
1. Mt s khái nim c bn trong t tng hình s 1
1.1. T tng hình s 1
1.2. Th tc t tng hình s 1
1.3. Giai đon t tng 1
1.4. Lut t tng hình s 2
2. i tng điu chnh và phng pháp điu chnh 2
2.1. 
i tng điu chnh 2
2.2. Phng pháp điu chnh 3
3. Mi quan h gia khoa hc lut t tng hình s và các ngành khoa hc khác có
liên quan 5
II. NHIM V VÀ CÁC NGUYÊN TC C BN CA LUT T TNG HÌNH
S 5
1. Nhim v ca B lut t tng hình s 5
2. Các nguyên tc c bn ca lut t tng hình s 6
2.1. Các nguyên tc bo
đm pháp ch trong hot đng t tng 6
2.2. Các nguyên tc bo đm quyn và li ích ca công dân 7
2.3. Các nguyên tc bo đm tính chính xác, khách quan ca hot đng t tng
hình s 12
2.4. Các nguyên tc bo đm tính dân ch trong hot đng t tng 14
2.5. Nguyên tc bo đm hiu lc ca bn án và quyt đnh ca Tòa án 16
2.6. Nguyên tc thc hin ch đ hai cp xét x 16
2.7. Nguyên tc v vic gii quyt vn đ dân s trong v án hình s 17
3. Hiu lc ca B lut t tng hình s 17

BÀI 2. C QUAN TIN HÀNH T TNG, NGI TIN HÀNH T TNG,
NGI THAM GIA T TNG 19

I. C QUAN TIN HÀNH T TNG 19
1. Khái nim 19
2. Các c quan tin hành t tng 19
2.1. C quan điu tra 19
2.2. Vin kim sát 25
2.3. Tòa án 26
II. NGI TI
N HÀNH T TNG 27
1. Khái nim 27
2. Nhng ngi tin hành t tng 27
2.1. Th trng, Phó Th trng C quan điu tra, iu tra viên 27
2.2. Vin trng, Phó Vin trng Vin kim sát, Kim sát viên 30
2.3. Chánh án, Phó Chánh án Tòa án, Thm phán, Hi thm, Th ký Tòa án 33
3. Thay đi ngi tin hành t tng 37
III. NGI THAM GIA T TNG 39
1. Khái nim 39
2. Nhng ngi tham gia t tng c th 39
2.1. Ngi tham gia t
tng đ bo v quyn và li ích pháp lý liên quan đn v
án 39
2.2. Ngi tham gia t tng theo ngha v pháp lý 44
2.3. Ngi tham gia t tng đ h tr pháp lý cho nhng ngi tham gia t tng
khác 46

BÀI 3. CHNG C TRONG T TNG HÌNH S 54
I. KHÁI NIM CHUNG V CHNG C 54
1. nh ngha v chng c 54
2. Thuc tính ca chng c 54
3. Phân loi chng c 55
3.1. Chng c trc tip và chng c gián tip 55

3.2. Chng c gc và chng c sao chép li, thut li 55
3.3. Chng c buc ti và chng c g ti 56
3.4. Chng c vt th và chng c phi vt th 57
II. VN  CHNG MINH 57
1. i tng chng minh 57
2. Ngha v ch
ng minh 58
3. Quá trình chng minh 59
III. CÁC PHNG TIN CHNG MINH 61
1. Vt chng 61
2. Li khai 64
3. Kt lut giám đnh 65
4. Biên bn và các tài liu khác 65

BÀI 4. CÁC BIN PHÁP NGN CHN 66
I. KHÁI NIM VÀ CÁC CN C ÁP DNG CÁC BIN PHÁP NGN CHN 66
1. Khái nim 66
2. Cn c áp dng các bin pháp ngn chn 66
3. Tính cht và ý ngha ca nhng bin pháp ngn chn 69
II. CÁC BIN PHÁP NGN CHN C TH 69
1. Bt ng
i 69
1.1. Bt b can, b cáo đ tm giam 69
1.2. Bt ngi trong trng hp khn cp 71
1.3. Bt ngi phm ti qu tang hoc đang b truy nã 72
2. Tm gi 73
3. Tm giam 74
4. Cm đi khi ni c trú 77
5. Bo lnh 78
6. t tin hoc tài sn có giá tr đ bo đm 79

III. VIC HY B VÀ THAY TH CÁC BIN PHÁP NGN CHN 80

CHNG II
CÁC GIAI ON T TNG HÌNH S 82

BÀI 5. KHI T V ÁN HÌNH S 82
I. KHÁI NIM CHUNG 82
1. Khái nim 82
2. Nhim v ca giai đon khi t v án hình s 83
3. c đim 84
II. CN C KHI T V ÁN HÌNH S 84
1. Cn c đ khi t v án hình s 84
1.1. T giác ca công dân 84
1.2. Tin báo ca c quan, t chc 85
1.3. Tin báo trên các phng tin thông tin đi chúng 85
1.4. C quan điu tra, Vin kim sát, Tòa án, B
 đi biên phòng, Hi quan,
Kim lâm, lc lng cnh sát bin và các c quan khác ca Công an nhân
dân, Quân đi nhân dân đc giao nhim v tin hành mt s hot đng
điu tra trc tip phát hin du hiu ca ti phm 86
1.5. Ngi phm ti t thú 86
2. Cn c không khi t v án hình s 87
2.1. Không có s vic phm ti 87
2.2. Hành vi không cu thành ti phm 87
2.3. Ngi thc hin hành vi nguy him cho xã hi cha đn tui chu trách
nhim hình s 88
2.4. Ngi mà hành vi phm ti ca h đã có bn án hoc quyt đnh đình ch v
án có hiu lc pháp lut 88
2.5. ã ht thi hiu truy cu trách nhim hình s 88
2.6. Ti phm đã đc đi xá 89

2.7. Ngi thc hin hành vi nguy him cho xã hi đã cht, tr trng hp cn
tái thm đi vi ngi khác 89
III. QUYT NH KHI T V ÁN HÌNH S 90
1. Thm quyn khi t 90
1.1. C quan điu tra 90
1.2. Vin kim sát 90
1.3. Tòa án 91
1.4. Hi quan, Kim lâm, B đi biên phòng, Cnh sát bin và các c quan khác
thuc Công an nhân dân và Quân đi nhân dân 92
2. Th
i hn, trình t và th tc gii quyt vic khi t 92
3. Thay đi hoc b sung quyt đnh khi t v án hình s 94
IV. KIM SÁT VIC KHI T V ÁN HÌNH S 95

BÀI 6. IU TRA V ÁN HÌNH S VÀ QUYT NH VIC TRUY T 96
I. KHÁI NIM IU TRA V ÁN HÌNH S 96
1. Khái nim 96
2. Nhim v ca giai đon điu tra và nguyên tc c
a hot đng điu tra 96
3. c đim 97
II. NHNG QUY NH CHUNG V IU TRA 98
1. C quan điu tra và thm quyn điu tra 98
2. Thi hn điu tra, phc hi điu tra, điu tra b sung, điu tra li 98
3. Chuyn v án đ điu tra theo thm quyn ; Nhp, tách v án đ tin hành điu
tra 102
4. Nhng vn đ khác 102
III. CÁC HOT NG IU TRA 103
1. Khi t b can và hi cung b can 103
2. Ly li khai 103
3. i cht 103

4. Nhn dng 103
5. Khám xét 104
6. Kê biên tài sn 104
7. Khám nghim hin trng 104
8. Khám nghim t thi 104
9. Xem xét du vt trên thân th 104
10. Thc nghim điu tra 105
11. Trng cu giám đnh 105
IV. TM ÌNH CH IU TRA VÀ KT THÚC IU TRA 105
1. Tm đình ch điu tra 105
2. Kt thúc điu tra 106
2.1. ình ch điu tra 106
2.2.  ngh truy t 106
V. KIM SÁT IU TRA VÀ QUYT 
NH VIC TRUY T 107
1. Kim sát điu tra 107
2. Quyt đnh vic truy t 108
2.1. Khái nim chung 108
2.2. Các quyt đnh ca Vin kim sát khi kt thúc giai đon truy t 108

BÀI 7. XÉT X S THM V ÁN HÌNH S 111
I. KHÁI NIM CHUNG 111
1. Khái nim 111
2. Nhim v 111
3. c đim 112
II. THM QUYN XÉT X S THM CA TÒA ÁN CÁC CP 112
1. Thm quyn xét x ca Tòa án nhân dân các cp 112
1.1. Th
m quyn xét x ca TAND cp huyn và Tòa án quân s khu vc 113
1.2. Thm quyn xét x ca TAND cp tnh và Tòa án quân s quân khu 113

2. Thm quyn xét x ca Tòa án theo lãnh th 114
3. Th tc chuyn v án đ xét x theo thm quyn 115
III. TRÌNH T VÀ TH TC CA VIC XÉT X S THM 116
1. Chun b xét x 116
1.1. Thi hn chun b xét x 116
1.2. Các quy đnh trong giai đon chun b xét x 118
2. Nhng quy đnh chung ca vic t tng ti phiên tòa s thm 119
2.1. Nguyên tc xét x 119
2.2. Thành phn Hi đng xét x 120
2.3. Nhng ngi cn có mt ti phiên tòa 121
2.4. Gii hn ca vic xét x
 124
3. Trình t phiên tòa 125
3.1. Th tc bt đu phiên tòa 125
3.2. Th tc xét hi 125
3.3. Tranh lun ti phiên tòa 127
3.4. Ngh án và tuyên án 129

BÀI 8. XÉT X PHÚC THM 131
I. KHÁI NIM XÉT X PHÚC THM 131
II. KHÁNG CÁO, KHÁNG NGH THEO TRÌNH T PHÚC THM 131
1. Mt s vn đ chung v kháng cáo, kháng ngh 131
1.1. Khái nim kháng cáo, kháng ngh 131
1.2. Quyn kháng cáo, kháng ngh và phm vi ca quyn kháng cáo, kháng ngh 131
1.3. Th tc kháng cáo, kháng ngh 133
1.4. Thi hn kháng cáo, kháng ngh 133
2. Hu qu c
a vic kháng cáo, kháng ngh 135
3. B sung, thay đi, rút kháng cáo, kháng ngh 136
4. Hiu lc ca bn án, quyt đnh ca Tòa án cp s thm không có kháng cáo,

kháng ngh 137
III. NHNG QUY NH CHUNG V XÉT X PHÚC THM 137
1. Thm quyn xét x phúc thm 137
1.1. Thm quyn xét x ca Tòa án nhân dân cp tnh và Tòa án quân s cp
quân khu 137
1.2. Thm quyn xét x phúc thm ca Tòa phúc thm Tòa án nhân dân ti cao
và Tòa án quân s Trung ng 137
2. Thi hn xét x phúc thm 137
3. Thành phn Hi đng xét x phúc thm 138
4. Nhng ngi tham gia phiên tòa phúc thm 138
5. Gii hn ca vic xét x phúc thm 139
IV. TRÌNH T VÀ TH TC CA VIC XÉT X PHÚC THM 139
1. Trình t và th tc phiên tòa phúc th
m 139
2. Nhng quy đnh ca Tòa án cp phúc thm 140
2.1. Bác kháng cáo, kháng ngh và gi nguyên bn án s thm 140
2.2. Sa bn án s thm 140
2.3. Hy bn án s thm đ điu tra li hoc xét x li 141
2.4. Hy bn án s thm và đình ch v án 142

BÀI 9. THI HÀNH BN ÁN HOC QUYT NH CA TÒA ÁN Ã CÓ
HIU LC PHÁP LUT 144
I. NHNG VN  CHUNG 144
1. Khái nim chung 144
1.1. Khái ni
m 144
1.2. Nhim v 145
1.3. c đim 145
2. Cn c đ thi hành bn án và quyt đnh ca Tòa án 145
3. C quan, t chc có nhim v thi hành án và quyt đnh ca Tòa án 146

II. THI HÀNH CÁC LOI HÌNH PHT C TH 147
1. Thi hành hình pht t hình 147
2. Thi hành hình pht tù 149
3. Thi hành hình pht tù cho hng án treo và hình pht ci to không giam gi 151
4. Thi hành hình pht trc xut 151
5. Thi hành hình pht qun ch hoc cm c trú 151
6. Thi hành hình pht tin hoc hình pht tch thu tài sn 152
III. GIM THI HN VÀ MIN THI HN CHP HÀNH HÌNH PHT 152
1. iu kin 152
1.1. Min chp hành hình pht 152
1.2. Gim chp hành hình pht 153
2. Th tc 154
IV. TH TC XÓA ÁN TÍCH 154
1. Khái nim 154
1.1. ng nhiên xóa án tích 154
1.2. Xóa án tích theo quyt đnh ca Tòa án 155
2. Hu qu pháp lý ca quyt đnh xóa án tích 156

CHNG III

BÀI 10. XÉT LI BN ÁN VÀ QUYT NH CA TÒA ÁN Ã CÓ HIU
LC PHÁP LUT 157
I. XÉT LI BN ÁN VÀ QUYT NH Ã CÓ HIU LC PHÁP LUT THEO
TRÌNH T GIÁM C THM 158
1. Khái nim giám đc thm 158
2. Cn c kháng ngh và quyn kháng ngh giám đc thm 158
2.1. Cn c kháng ngh giám đc thm 158
2.2. Quyn kháng ngh giám đc thm 159
3. Thi hn kháng ngh theo th tc giám đc thm 160
4. Mt s quy đnh chung v phiên tòa giám đc thm 160

4.1. Thm quyn giám đc thm 160
4.2. Thi hn giám đc thm 161
4.3. Thành phn Hi đng giám đc thm 161
4.4. Nhng ngi tham gia phiên tòa giám đc thm 162
4.5. Phm vi giám đc thm 162
5. Nhng quyt đnh ca phiên tòa giám đc thm 162
II. XÉT LI BN ÁN HOC QUYT NH Ã CÓ HIU LC PHÁP LUT
THEO TRÌNH T TÁI THM 163
1. Khái nim tái thm 163
2. Cn c kháng ngh và quyn kháng ngh tái thm 163
2.1. Cn c kháng ngh tái thm 163
2.2. Quyn kháng ngh tái thm 164
3. Thi hn kháng ngh theo th tc tái thm 165
4. Mt s quy đnh chung v phiên tòa tái thm 165
4.1. Thm quyn tái th
m 165
4.2. Thi hn tái thm, thành phn Hi đng tái thm, nhng ngi tham gia
phiên tòa tái thm 166
5. Nhng quyt đnh ca phiên tòa tái thm 166

DANH MC TÀI LIU THAM KHO

Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
CHNG I
NHNG VN  CHUNG CA LUT
T TNG HÌNH S

§1. KHÁI NIM, NHIM V VÀ CÁC NGUYÊN TC
C BN CA LUT T TNG HÌNH S

I. KHÁI NIM CHUNG
1. Mt s khái nim c bn trong t tng hình s
1.1. T tng hình s
T tng hình s là toàn b nhng hot đng ca c quan tin hành t tng,
ngi tin hành t tng, ngi tham gia t tng, ca c quan Nhà nc, t chc
xã hi và cá nhân có liên quan nhm tham gia vào vic gii quyt đúng đn,
khách quan, kp thi v án hình s, không làm oan ngi vô ti, không b lt ti
phm.
1.2. Th tc t tng hình s
Th tc t tng hình s là nhng quy đnh ca pháp lut t tng hình s v
cách thc nht đnh khi tin hành vic khi t, điu tra, truy t, xét x và thi hành
án hình s mà mi t chc và công dân phi tuân theo khi tham gia vào vic gii
quyt v
 án hình s.
1.3. Giai đon t tng
Giai đon t tng là khong thi gian tính t khi bt đu đn khi kt thúc
mt nhim v t tng.
 gii quyt mt v án hình s mt cách chính xác, khách quan yêu cu
v án hình s phi tri qua nhiu giai đon t tng. Các giai đon t tng đu có
mi liên h m
t thit vi nhau, mi giai đon đu có nhim v riêng và mang
nhng nét đc thù.
Biên son: GV Mc Giáng Châu
1
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
Các giai đon t tng din ra liên tc k tip nhau, có mi liên h ni ti
khng khít vi nhau to thành mt th thng nht gi là quá trình t tng.
Quá trình t tng hình s bao gm các giai đon sau:
1. Khi t
2. iu tra

3. Truy t
4. Xét x
5. Thi hành bn án, quyt đnh ca Tòa án đã có hiu lc
pháp lut
và giai đon th tc đc bit là th tc giám đc thm
và tái thm.







iu
tra
VAHS
Truy
t
Xét x s
thm VAHS
Xét x
phúc
thm
VAHS
Thi
hành án
hình s
b
KC,
KN

ko b
KC,
KN
Tái thm
Giám đc
thm

Khi
t
VAHS
S đ 1. Quá trình t tng
1.4. Lut t tng hình s
Lut t tng hình s là mt ngành lut đc lp trong h thng pháp lut
Vit Nam, bao gm tng hp các quy phm pháp lut điu chnh các quan h xã
hi phát sinh trong các hot đng khi t, điu tra, truy t, xét x và thi hành án
hình s nhm bo đm gii quyt đúng đn, khách quan v án hình s, bo đm
l
i ích ca Nhà nc, ca xã hi, các quyn và li ích hp pháp ca t chc và
công dân.
2. i tng điu chnh và phng pháp điu chnh
2.1. i tng điu chnh
i tng điu chnh ca pháp lut t tng hình s là các quan h xã hi
phát sinh trong hot đng khi t, điu tra, truy t, xét x và thi hành án hình s.
Các hot đ
ng này khi đc thc hin s thit lp nên mi quan h gia các ch
Biên son: GV Mc Giáng Châu
2
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
th vi nhau và các mi quan h này đc gi là quan h pháp lut t tng hình
s. Nói cách khác, các quan h xã hi đc pháp lut t tng hình s điu chnh

đc gi là quan h pháp lut t tng hình s.
• Thành phn ca quan h pháp lut t tng hình s gm có ch th,
khách th và ni dung ca quan h pháp lut.
- Ch th ca quan h pháp lut t tng hình s là các bên tham gia vào
quan h pháp lut t tng hình s. Ch th ca quan h pháp lut t tng hình
s gm có:
+ C quan tin hành t tng
+ Ngi tin hành t tng
+ Ngi tham gia t tng
+ Các c quan Nhà nc, t chc xã hi và các cá nhân khác theo
quy đnh ca pháp lut
- Khách th ca quan h pháp lu
t t tng hình s là hành vi t tng mà
các bên tham gia trong quan h pháp lut t tng hình s tin hành nhm thc
hin quyn và ngha v ch th ca mình.
- Ni dung ca quan h pháp lut t tng hình s là các quyn và ngha
v pháp lý ca các bên tham gia quan h pháp lut t tng hình s đc pháp
lut t tng hình s điu chnh.
• c đ
im ca quan h pháp lut t tng hình s
- Quan h pháp lut t tng hình s mang tính quyn lc Nhà nc.
- Quan h pháp lut t tng hình s có mi quan h cht ch vi quan
h pháp lut hình s.
- Quan h pháp lut t tng hình s liên quan hu c đn các hot đng
t tng.
- Trong quan h pháp lut t tng hình s có mt s ch th đc bit là
các C quan điu tra, Vin kim sát, Tòa án.
2.2. Phng pháp điu chnh
- Phng pháp quyn uy. Khi nói đn mt ngành lut mà trong đó
quan h pháp lut mang tính quyn lc Nhà nc thì phng pháp điu chnh

đu tiên đc nói đn là phng pháp quyn uy. Phng pháp quyn uy là
phng pháp điu chnh ca pháp lut t
tng hình s dùng đ điu chnh
mi quan h gia c quan tin hành t tng vi ngi tham gia t tng và các
Biên son: GV Mc Giáng Châu
3
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
t chc, cá nhân có liên quan. Các quyt đnh ca c quan tin hành t tng
và ngi tin hành t tng có tính cht bt buc đi vi ngi tham gia t
tng và các c quan Nhà nc, t chc xã hi và các cá nhân có liên quan.
Phng pháp quyn uy th hin  mt s đc đim sau:
+ Nhà nc quy đnh cho mt s các c quan nht đnh thc hin các
bin pháp bo đm vic khi t, điu tra, truy t, xét x, thi hành án đi vi
ngi thc hin ti phm và các t chc, cá nhân có liên quan.
+ Bn án, quyt đnh ca Tòa án đã có hiu lc pháp lut có giá tr
bt buc thi hành và đc đm bo thc hin bng sc mnh cng ch ca
Nhà nc.
- Phng pháp phi hp, ch c là phng pháp dùng đ điu chnh
mi quan h gia các c quan tin hành t tng vi nhau và vi các c quan
Nhà nc, t chc xã hi khác nhm bo đm vic kim tra giám sát ln nhau
và phi to điu kin h tr, phi hp vi nhau trong vic gii quyt đúng
đn v án hình s.
Phng pháp phi hp th hin  nhng
đim sau:
+ Các c quan Nhà nc, cá nhân có liên quan phi hp vi c quan
tin hành t tng trong đu tranh chng và phòng nga ti phm, thông báo
ngay cho c quan tin hành t tng hoc c quan có thm quyn bit mi
hành vi phm ti xy ra trong c quan mình, thc hin yêu cu ca các c
quan hoc ngi tin hành t tng.
+ Trong quá trình tin hành t tng, c quan tin hành t tng có

quyn yêu cu các c quan, t chc hu quan áp dng các bin pháp khc
phc và ngn nga. Các c quan, t chc hu quan phi tr li v vic thc
hin yêu cu ca c quan tin hành t tng.
+ Bn án và quyt đnh ca Tòa án đã có hiu lc pháp lut đc thi
hành và phi đc c quan Nhà nc, t chc xã hi và m
i công dân tôn
trng. Cá nhân và t chc hu quan trong phm vi trách nhim ca mình
phi chp hành nghiêm chnh bn án và quyt đnh ca Tòa án và phi chu
trách nhim trc pháp lut v vic chp hành đó.
Phng pháp ch c th hin vic các c quan tin hành t tng
trong quá trình tin hành t tng còn có nhim v kim tra, giám sát các công
vic ca nhau, kim tra tính đúng đn ca vic gii quy
t v án; quá trình t
tng chu s kim tra giám sát ca nhân dân, ca các c quan t chc đi biu
dân c nhm đm bo tính dân ch, đm bo cho vic gii quyt v án đc
Biên son: GV Mc Giáng Châu
4
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
chính xác khách quan, hn ch ti đa các trng hp gây ra oan sai trong t
tng hình s.
3. Mi quan h gia khoa hc lut t tng hình s và các ngành khoa
hc khác có liên quan
- Quan h vi Lý lun chung v Nhà nc và Pháp lut
- Quan h vi khoa hc Lut hình s
- Quan h vi Ti phm hc
- Quan h vi Khoa hc điu tra ti phm
-
Quan h vi Tâm lý hc t pháp
- Quan h vi Tâm thn hc t pháp
II. NHIM V VÀ CÁC NGUYÊN TC C BN CA LUT T

TNG HÌNH S
1. Nhim v ca B lut t tng hình s (iu 1 BLTTHS)
B lut t tng hình s là mt trong nhng b lut quan trng trong h
thng pháp lut Vit Nam, các quy phm ca B lut t tng hình s điu chnh
toàn b quá trình t tng hình s nhng vn đ có liên quan đn vic gii quyt
v án hình s. Bao gm các ni dung sau:
- B lut t tng hình s quy đnh trình t, th tc khi t, điu tra, truy
t, xét x và thi hành án hình s.
- B lut t tng hình s quy đnh chc nng, nhim v, quyn hn ca
các c quan tin hành t tng và mi quan h gia các c quan này vi nhau;
quy đnh nhim v, quyn hn và trách nhim ca nhng ngi tin hành t
tng
- B lut t tng hình s quy đnh quyn và ngha v ca nhng ngi
tham gia t tng, ca các c quan, t chc và công dân.
-
B lut t tng hình s quy đnh v vn đ hp tác quc t trong t
tng hình s.
- B lut t tng hình s góp phn phòng nga ngn chn ti phm,
phát hin nhanh chóng và x lý công minh, kp thi mi hành vi phm ti,
không đ lt ti phm và không làm oan ngi vô ti.
- B lut t tng hình s bo v pháp ch xã hi ch ngha, bo v li
ích ca Nhà nc, quyn và li ích hp pháp ca t chc và công dân, bo v
Biên son: GV Mc Giáng Châu
5
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
trt t xã hi ch ngha, giáo dc công dân ý thc nghiêm chnh chp hành
pháp lut.
2. Các nguyên tc c bn ca lut t tng hình s
Nguyên tc c bn ca lut t tng hình s là nhng phng châm đnh
hng, chi phi toàn b hay mt s giai đon ca hot đng t tng hình s trong

quá trình xây dng và áp dng pháp lut t t
ng hình s.
Các nguyên tc c bn ca t tng hình s đc quy đnh ti Chng II
BLTTHS 2003 gm 30 điu (t iu 3 đn iu 32 BLTTHS 2003). Bao gm
các nhóm nguyên tc sau:
2.1. Các nguyên tc bo đm pháp ch trong hot đng t tng
- Nguyên tc pháp ch XHCN (iu 3 BLTTHS 2003): Pháp ch là
nguyên tc quan trng trong sinh hot xã hi, trong t chc và hot đ
ng ca
các c quan Nhà nc, ca các t chc xã hi, ca nhng ngi có chc v
quyn hn và ca công dân. ây là nguyên tc Hin đnh đc hiu là vic
thng xuyên, nht quán trong vic tuân th và chp hành các quy đnh ca
pháp lut. Trong pháp lut t tng hình s, nguyên tc này đc c th hóa
trong vic xác lp trt t, tin trình gii quyt v án hình s. Nguyên t
c này
đòi hi mi hot đng t tng hình s phi đc lut điu chnh cht ch, c
th và các quy đnh ca pháp lut phi đc mi t chc, công dân tuân th
pháp lut mt cách trit đ và nghiêm minh. Bo đm pháp ch xã hi ch
ngha là t tng ch đo đc quán trit trong toàn b quá trình nhn thc,
xây dng và áp dng pháp lu
t t tng hình s.
- Nguyên tc thc hành quyn công t và kim sát vic tuân theo pháp
lut trong t tng hình s (iu 23 BLTTHS 2003):
Thc hành quyn công t trong t tng hình s là mt trong nhng
chc nng c bn ca Vin kim sát. Quyn công t xut hin t khi có ti
phm xy ra và cng t thi đim đó, Vin kim sát có trách nhim thc
hành quyn công t. Vic thc hành quyn công t và kim sát vic tuân theo
pháp lut trong t tng hình s có mc đích bo đm mi hành vi phm ti
phi đc x lý kp thi theo quy đnh ca pháp lut; vic khi t, điu tra,
truy t, xét x và thi hành án đúng ngi đúng ti, đúng pháp lut, không đ

lt ti phm và ngi ph
m ti, không làm oan ngi vô ti; nhm phát hin
kp thi hành vi vi phm pháp lut ca các c quan tin hành t tng, ngi
tin hành t tng và ngi tham gia t tng, áp dng các bin pháp do B
lut t tng hình s quy đnh đ loi tr vic vi phm pháp lut ca nhng c
quan nói trên.
Biên son: GV Mc Giáng Châu
6
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
Quyn kim sát vic tuân theo pháp lut t tng hình s ca Vin
kim sát đc thc hin t khi có tin báo và t giác v ti phm đn giai
đon thi hành án bng các bin pháp đc pháp lut t tng hình s quy đnh
nh phê chun hay không phê chun các quyt đnh ca C quan điu tra,
hy b các quyt đnh ca các c quan tin hành t tng, t mình ti
n hành
mt s hot đng hoc ra các quyt đnh cn thit trong vic gii quyt v án,
kháng ngh các bn án và quyt đnh ca Tòa án, v.v… Hot đng kim sát
vic tuân theo pháp lut trong quá trình gii quyt v án nhm đm bo cho
các hot đng t tng tuân th đúng pháp lut, loi tr các vi phm pháp lut
ca các cá nhân và t chc, góp phn vào vic bo v pháp ch
xã hi ch
ngha.
Kim sát vic tuân theo pháp lut trong t tng hình s là mt trong
nhng ni dung ca kim sát hot đng t pháp
- Nguyên tc giám đc vic xét x (iu 21): Giám đc vic xét x
đc Hin pháp nc ta quy đnh và B lut t tng hình s ghi nhn là mt
nguyên tc c bn ca t tng hình s. Nguyên tc này có m
c đích bo đm
cho vic áp dng pháp lut ca Tòa án trong c nc đc nghiêm chnh và
thng nht. Giám đc xét x là vic Tòa án cp trên kim tra tính đúng đn

v hot đng xét x ca Tòa án cp di, th hin  vic Tòa án cp trên xét
li bn án hoc quyt đnh ca Tòa án cp di thông qua các hot đng xét
x li v án s thm theo th
tc phúc thm; kháng ngh bn án hoc các
quyt đnh đã có hiu lc theo th tc giám đc thm, qua đó kim tra, phát
hin nhng sai lm, thiu sót ca Tòa án cp di; gii quyt khiu ni, t
cáo; tng kt kinh nghim xét x; hng dn các Tòa án cp di áp dng
thng nht pháp lut và đa ra đng li xét x… Thông qua các hot đng
này, Tòa án cp trên k
p thi un nn, khc phc nhng sai lm trong công
tác xét x ca Tòa án cp di nhm áp dng pháp lut đc nghiêm chnh
và thng nht, góp phn bo v pháp ch xã hi ch ngha, x lý công minh,
không làm oan ngi vô ti, không b lt ti phm.
2.2. Các nguyên tc bo đm quyn và li ích ca công dân
Các quyn t do c bn ca công dân đc ghi nhn trong Hin pháp
1992 là nh
ng giá tr xã hi có ý ngha to ln v mi mt cn phi đc tôn
trng và bo v mt cách có hiu qu. Hot đng t tng hình s là hot
đng liên quan trc tip đn các quyn t do c bn ca công dân, do vy
công vic xây dng và áp dng pháp lut t tng hình s phi tuân th
nguyên tc này. Nguyên tc đòi hi nhng ngi tin hành t
 tng phi có
trách nhim tôn trng và bo v các quyn và li ích hp pháp ca công dân
Biên son: GV Mc Giáng Châu
7
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
còn nhng ngi tham gia t tng có quyn đòi hi nhng ngi có thm
quyn tôn trng và bo v các quyn đó ca mình.
- Nguyên tc tôn trng và bo v các quyn c bn ca công dân (iu
4): Các c quan tin hành t tng, ngi tin hành t tng ch đc áp dng

các bin pháp ngn chn, bin pháp điu tra thu thp chng c
 khi có nhng
cn c nht đnh theo quy đnh ca pháp lut. Khi nhng cn c áp dng bin
pháp ngn chn, bin pháp điu tra thu thp chng c không còn hoc nhng
nhng bin pháp này không còn cn thit na thì các c quan và ngi có
thm quyn phi kp thi hy b hoc thay th các bin pháp đó. Nguyên tc
này bo đm không mt công dân nào b xâm phm t
i quyn và các li ích
hp pháp.
- Nguyên tc bo đm quyn bình đng ca mi công dân trc pháp
lut (iu 5, iu 19): ây là nguyên tc Hin đnh đc quy đnh ti iu
52 Hin pháp 1992 đc phát trin và c th hóa trong lnh vc t tng hình
s. BLTTHS 2003 đã quy đnh nguyên tc này thành mt nguyên tc c bn
theo đó, khi tham gia t t
ng hình s, ngi có đa v pháp lý nh nhau thì
đu có quyn li và ngha v nh nhau, không ai có th đc loi tr hoc
đc áp dng nhng u đãi ngoài nhng trng hp do pháp lut quy đnh.

Nguyên tc này xác đnh v trí nh nhau ca mi công dân tham gia vào quan
h pháp lut t tng hình s, bt k ngi nào thc hin hành vi phm ti đu
phi chu trách nhim hình s
 theo điu khon tng ng mà B lut hình s
quy đnh, không phân bit nam, n, dân tc, tín ngng, thành phn, đa v xã
hi. Vic quy đnh th tc t tng hình s đi vi mt s ngi là i biu
Quc hi, i biu Hi đng nhân dân các cp… không to ra nhng đc
quyn cho nhng ngi đó mà ch là mt trong nh
ng bo đm cn thit đ
h thc hin vai trò ca mình.
- Nguyên tc bo đm các quyn bt kh xâm phm v thân th (iu
6): Nguyên tc này xác đnh không ai có th b bt, tm gi, tm giam mà

không có s cho phép ca c quan nhà nc có thm quyn, tr trng hp
phm ti qu tang, trong trng hp phm ti qu tang thì ai cng có quyn
bt theo quy đnh ti iu 82 BLTTHS. Mi hình thc truy bc nhc hình,
xúc phm danh d nhân phm ca con ngi đu b nghiêm cm. Nhng
ngi có hành vi xâm phm quyn t do thân th công dân phi chu trách
nhim trc pháp lut v hành vi ca h.
- Nguyên tc bo h tính mng, sc khe, danh d, nhân phm, tài sn
ca công dân (iu 7): Pháp lut nghiêm c
m mi hành vi xâm phm trái
pháp lut đn tính mng, sc khe, danh d, nhân phm, tài sn ca công
Biên son: GV Mc Giáng Châu
8
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
dân. BLTTHS 2003 quy đnh trách nhim ca c quan có thm quyn tin
hành t tng phi áp dng nhng bin pháp cn thit theo quy đnh ca pháp
lut đ bo v ngi b hi, ngi làm chng và ngi tham gia t tng khác
cng nh ngi thân thích ca h khi nhng ngi này b đe da đn tính
mng, sc khe, b xâm phm danh d, nhân phm.
-
Nguyên tc bo đm quyn bt kh xâm phm v ch , an toàn và bí
mt th tín, đin thoi, đin tín (iu 8): Bt kh xâm phm v ch , an
toàn và bí mt th tín, đin thoi, đin tín là mt trong nhng quyn c bn
ca công dân đc ghi nhn trong Hin pháp. Theo đó, hot đng t tng
hình s ph
i đc tin hành trên c s tôn trng quyn bt kh xâm phm v
ch , an toàn và bí mt th tín, đin thoi, đin tín ca công dân. Trong
nhng trng hp đc pháp lut cho phép khám xét ch , th tín, đin
thoi, đin tín thì phi đc s cho phép ca pháp lut t tng hình s và
đc thc hin bi nhng ngi nht
đnh có quyn theo quy đnh ca pháp

lut t tng hình s. Mi hành vi xâm phm ch , an toàn và bí mt th tín,
đin thoi, đin tín ca công dân mt cách trái pháp lut thì tùy mc đ s b
x lý theo quy đnh ca pháp lut.
- Nguyên tc không ai b coi là có ti khi cha có bn án kt ti đã có
hiu lc pháp lut (iu 9): ây là mt trong nhng nguyên t
c rt quan
trng trong t tng hình s đc ghi nhn ti iu 72 Hin pháp ca nc
Cng hòa xã hi ch ngha Vit Nam và B lut t tng hình s nc ta quy
đnh đó là mt nguyên tc dân ch ca t tng hình s. Nguyên tc này có ý
ngha pháp lý và đo lý sâu sc hình thành trên c s là nguyên tc suy đoán
vô ti. Theo đó, mt ngi luôn đc coi là không có ti nu ch
a b kt án
bng bn án kt ti ca Tòa án và bn án đó cha có hiu lc pháp lut.
Ni dung ca nguyên tc này là mt ngi ch b coi là có ti và b áp
dng hình pht khi Tòa án đã xem xét, đánh giá chng c chính thc ti
phiên tòa và có đ c s đ kt lun hành vi ca h đã cu thành ti phm
theo nhng quy đnh ca lut hình s b
ng mt bn án đã có hiu lc pháp
lut. Khi cha có bn án kt ti đã có hiu lc pháp lut thì mt ngi cha
b coi là có ti và không đc đi x vi h nh là ngi b kt án. C quan
tin hành t tng, ngi tin hành t tng phi to mi điu kin thun li
cho h trong vic đa ra ch
ng c, yêu cu và tranh lun dân ch trc Tòa
án đ chng minh h không có ti hoc đ gim nh trách nhim hình s.
- Nguyên tc bo đm quyn bào cha ca ngi b tm gi, b can, b
cáo (iu 11): ây là nguyên tc Hin đnh đc quy đnh ti iu 132 Hin
pháp 1992 xác đnh vic bo đm quyn bào cha ca ng
i b tm gi, b
Biên son: GV Mc Giáng Châu
9

Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
can, b cáo là mt trong nhng biu hin ca dân ch và nhân đo xã hi ch
ngha, mt cách thc đ bo đm cho hot đng t tng đc tin hành mt
cách khách quan, công bng và nhân đo.
Quyn bào cha là tng hp các hành vi t tng ca ngi b tm gi,
b can, b cáo thc hin trên c s nhng quy đnh ca pháp lut nhm đa ra
chng c bo v các quyn và li ích hp pháp ca mình trc s tình nghi
ca c quan tin hành t tng v vic nghi ng thc hin mt hành vi phm
ti. Quyn bào cha là nguyên tc c bn quan trng ca pháp lut t tng
hình s.
Theo BLTTHS 2003, quyn bào cha đc thc hin t khi có quyt
đnh khi t b can (khon 1 i
u 58), hoc t khi mt ngi có quyt đnh
tm gi. Nói cách khác BLTTHS 2003 đã b sung trng hp ngi b tm
gi cng có quyn bào cha (khon 2 iu 48) nhm bo v tt hn các
quyn và li ích hp pháp ca công dân, góp phn khc phc các trng hp
oan sai. Theo đó ngi b tm gi, b can, b cáo có quyn t bào cha ho
c
nh ngi khác bào cha. Nh vy, quyn bào cha đc thc hin thông
qua hai phng thc là t bào cha hoc nh ngi khác bào cha.
- Nguyên tc bo đm quyn đc bi thng thit hi và phc hi
danh d, quyn li ca ngi b oan (iu 29): Quyn đc bi thng thit
hi ca ngi b
 oan tuy đã đc quy đnh ti iu 24 BLTTHS 1988 nhng
cha c th và cha tr thành mt nguyên tc c bn. Thc hin ch trng
ci cách t pháp đã đc đ cp trong Ch th s 53 CT/TW ngày 21 tháng 3
nm 2000 và Ngh quyt s 08 NQ/TW ngày 02 tháng 01 nm 2002 ca B
Chính tr là khn trng ban hành và t chc thc hin nghiêm túc các vn
b
n pháp lut v bi thng thit hi đi vi nhng trng hp b oan, sai

trong hot đng t tng, BLTTHS 2003 đã quy đnh vic bo đm quyn
đc bi thng thit hi và phc hi danh d, quyn li ca ngi b oan
thành nguyên tc c bn, theo đó ni dung nguyên tc quy đnh ngi b oan
do ngi có thm quyn trong hot đng t tng hình s gây ra có quyn
đc bi thng thit hi và phc hi danh d, quyn li. C quan có thm
quyn trong hot đng t tng hình s đã làm oan phi bi thng thit hi
và phc hi danh d, quyn li cho ngi b oan; ngi đã gây thit hi có
trách nhim bi hoàn cho c quan có thm quyn theo quy đnh ca pháp
lut. Vi
c bi thng thit hi, phc hi danh d, quyn li cho ngi b oan
đc thc hin theo Ngh quyt 388/2003/NQ-UBTVQH 11 ngày 17/03/2003
ca y ban thng v Quc hi v bi thng thit hi cho ngi b oan do
ngi có thm quyn trong hot đng t tng hình s gây ra.
Biên son: GV Mc Giáng Châu
10
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
- Nguyên tc bo đm quyn đc bi thng thit hi do c quan hoc
ngi có thm quyn tin hành t tng gây ra. Khác vi nguyên tc bo đm
quyn đc bi thng thit hi và phc hi danh d, quyn li ca ngi b
oan, nguyên tc này đt ra vn đ bi thng đi vi nhng trng hp thit
hi do c quan hoc ngi có thm quyn trong hot đng t tng hình s
gây ra. Theo iu 30 BLTTHS 2003 ni dung c bn ca nguyên tc này
nh sau:
+ Ngi b thit hi do c quan hoc ngi có thm quyn trong hot
đng t tng hình s gây ra có quyn đc bi thng thit hi;
+ C quan có thm quyn trong hot đng t tng hình s phi bi
thng thit hi cho ngi b thit hi; ngi đã gây ra thit hi có trách
nhim bi hoàn cho c quan có thm quyn theo quy đnh ca pháp lut.
- Nguyên tc bo đm quyn khiu ni, t cáo ca công dân đi vi
hot đng t tng (iu 31): Nguyên tc này th hin bn cht dân ch ca

pháp lu
t t tng hình s Vit Nam, bo đm các quyn và li ích hp pháp
ca công dân, góp phn khc phc tin ti hn ch nhng sai lm ca c quan
tin hành t tng, ngi tin hành t tng trong quá trình gii quyt v án.
Ch th ca quyn khiu ni t cáo là công dân, c quan, t chc; đi tng
ca quyn khiu ni t
cáo là các hành vi t tng ca c quan tin hành t
tng và ngi tin hành t tng. Khi có khiu ni hoc t cáo, c quan có
thm quyn phi xem xét gii quyt nhanh chóng và thông báo kt qu bng
vn bn cho ngi khiu ni, t cáo bit và phi có bin pháp khc phc. C
quan làm oan phi phc hi danh d, quyn li và bi thng thit hi cho
ngi b
oan. Cá nhân có hành vi vi phm tùy trng hp mà b x lý k lut
hoc truy cu trách nhim hình s.
- Nguyên tc ting nói, ch vit dùng trong t tng hình s (iu 24): 
Vit Nam, ting Vit là quc ng, là ting ph thông đc dùng chính thc
trong tt c các hot đng ca c quan Nhà nc. Mc dù Vit Nam là mt
quc gia đa dân tc nhng vic quy đ
nh “ting nói và ch vit dùng trong t
tng hình s là ting Vit” đã th hin Vit Nam là mt quc gia thng nht,
th hin s bình đng gia các dân tc khác nhau, mt khác bo đm cho vic
xét x đc thc hin chính xác, công khai. Tuy nhiên, cng xut phát t đc
đim Vit Nam là mt quc gia đa dân tc nên có nhng trng hp ngi
dân tc không bi
t ting Vit hoc không s dng thành tho ting Vit xut
hin trc tòa. Trong nhng trng hp này, pháp lut cho phép h đc s
dng ting dân tc và ting dân tc này phi đc dch sang ting Vit.
Biên son: GV Mc Giáng Châu
11
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam

Quyn đc s dng ting dân tc trc tòa cng bao gm c trng hp
ngi nc ngoài tham gia t tng trên lãnh th Vit Nam.
Vic tha nhn quyn s dng ting dân tc trong quá trình t tng là
c s và là điu kin thc t đ công dân thc hin quyn t tng ca h, hn
na còn th hin tính dân ch trong ho
t đng thc thi pháp lut. Tuy nhiên,
trong điu kin ci cách t pháp bt buc iu tra viên, Kim sát viên, Thm
phán phi có trình đ đi hc, Hi thm phi đc bi dng v nghip v
nên nguyên tc này nay đã thay đi theo hng ch có ngi tham gia t tng
đc quyn s dng ting dân tc còn ngi tin hành t tng bt buc ph
i
s dng đc ting nói và ch vit là ting Vit.
2.3. Các nguyên tc bo đm tính chính xác, khách quan ca hot
đng t tng hình s
- Nguyên tc xác đnh s tht ca v án (iu 10): Vic xác đnh s
tht ca v án là t tng ch đo xuyên sut toàn b quá trình gii quyt v
án hình s và là mc đích ca quá trình gi
i quyt v án hình s, th hin bn
cht ca quá trình chng minh ti phm. Xác đnh s tht ca v án cng tc
là bo đm cho vic truy cu trách nhim hình s đúng ngi đúng ti,
không làm oan ngi vô ti và không b lt ti phm. Xác đnh s tht ca
v án hình s còn có ý ngha quan trng trong vic gii quyt các bin pháp
t pháp, gi
i quyt trách nhim dân s và nhng vn khác có liên quan. Vì
vy nó cng là nguyên tc c bn ca t tng hình s. Theo đó, c quan tin
hành t tng phi xác đnh là toàn b din tin ca s vic phm ti đã xy ra
mt cách khách quan, toàn din, đy đ và chính xác, làm rõ nhng chng c
buc ti và chng c g ti… Trách nhim xác đnh s th
t ca v án thuc
v c quan tin hành t tng và ngi tin hành t tng. B can, b cáo có

quyn nhng không buc phi chng minh là mình vô ti.
- Nguyên tc trách nhim ca c quan tin hành t tng, ngi tin
hành t tng (iu 12): nguyên tc này có ngha là ngi làm trái pháp lut
trong vic bt, giam, gi, khi t, điu tra, truy t, xét x
, thi hành án thì tùy
tính cht, mc đ vi phm mà b x lý k lut hoc b truy cu trách nhim
hình s.
- Nguyên tc trách nhim khi t và x lý v án hình s (iu 13):
Theo nguyên tc này, khi nhn đc tin báo, t giác v ti phm hoc t
mình phát hin ra ti phm thì c quan tin hành t tng có trách nhim s
dng các bin pháp hp pháp do pháp lut quy đ
nh đ xác minh s vic và
phi có trách nhim ra quyt đnh khi t v án hình s. Trong trng hp
không có du hiu phm ti thì các c quan tin hành t tng cng phi x lý
Biên son: GV Mc Giáng Châu
12
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
bng vic ra quyt đnh không khi t v án hình s. Nguyên tc này đc
quy đnh trong B lut t tng hình s nhm đm bo mi hành vi phm ti
đu b phát hin, khi t và x lý kp thi không đ lt ti phm, đm bo
thc hin công bng xã hi.
- Nguyên tc bo đm s vô t ca nhng ngi tin hành t tng hoc
ngi tham gia t tng (iu 14): Ngi tin hành t tng, ngi phiên dch,
ngi giám đnh là nhng ngi thay mt Nhà nc chng minh ti phm và
làm rõ bn cht v án. S vô t ca h khi tin hành t tng có ý ngha quan
trng góp phn vào vic gii quyt v án mt cách khách quan nên t
BLTTHS 1988 đã coi s vô t c
a nhng ngi tin hành t tng và ngi
tham gia t tng là nguyên tc c bn và bt buc. Theo nguyên tc này
nhng ngi tin hành t tng không đc tin hành t tng nu có lý do xác

đáng đ cho rng h có th không vô t khi thc hin nhim v.
BLTTHS 2003 tip tc quy đnh nguyên tc này thành mt nguyên tc
c bn nhng xác đnh c th nhng ngi ti
n hành t tng không đc
tham gia t tng bng cách ch rõ thêm bên cnh nhng ngi tin hành t
tng là iu tra viên, Kim sát viên, Th ký, Hi thm thì nhng ngi là
Th trng, Phó Th trng C quan điu tra, Vin trng, Phó Vin trng
Vin kim sát, Chánh án, Phó Chánh án Tòa án cng không đc tin hành
t tng nu có lý do xác đáng đ cho rng h có th không vô t khi th
c
hin nhim v.
- Nguyên tc Tòa án xét x đc lp và ch tuân theo pháp lut (iu
16): Nguyên tc này đã đc quy đnh thành mt nguyên tc c bn trong
BLTTHS 1988 và tip tc đc k tha  BLTTHS 2003. Theo đó, nguyên
tc này đòi hi các thành viên trong Hi đng xét x phi đc lp trong vic
nghiên cu h s, đánh giá chng c và đa ra các kt lu
n v s vic phm
ti và ngi thc hin ti phm mà không b s ch đo, nh hng ca bt
k đn v, t chc, cá nhân nào. Thm chí các thành viên ca Hi đng xét
x cng không b ph thuc vào quan đim ca các thành viên khác trong
cùng Hi đng xét x. Các thành viên trong Hi đng xét x làm vic đc lp
và ch tuân theo pháp lut.
S
đc lp ca Tòa án khi xét x còn th hin  vic trong quan h
gia các cp xét x. Tòa án cp trên không đc quyt đnh hoc gi ý cho
Tòa án cp di khi Tòa án cp di xét x mt v án c th. ng thi khi
xét x phúc thm, xem xét li bn án, quyt đnh ca Tòa án cp di theo
trình t giám đc thm, tái thm, Tòa án cp trên cng không b ph thuc
b
i nhng nhn đnh, phán quyt ca Tòa án cp di.

Biên son: GV Mc Giáng Châu
13
Giáo trình Lut t tng hình s Vit Nam
- Nguyên tc Tòa án xét x tp th và quyt đnh theo đa s (iu 17):
 bo đm vic xét x đc khách quan, vic quyt đnh các vn đ ca v
án đc thc hin bng cách biu quyt và quyt đnh ca Hi đng xét x là
theo ý kin đa s. Ngi có ý kin thiu s đc quyn trình bày ý kin ca
mình bng v
n bn và đc lu vào h s v án.
- Nguyên tc bo đm s phi hp gia các c quan Nhà nc vi các
c quan tin hành t tng (iu 26):  thc hin nhim v trong quá trình
gii quyt v án hình s, ngoài vic thc hin tt các quyn hn và trách
nhim ca mình, các c quan tin hành t tng còn phi phi h
p vi nhau,
phi hp vi các c quan Nhà nc, t chc xã hi và công dân. Nguyên tc
này không nhng là s bo đm cho vic gii quyt v án nhanh chóng, hiu
qu mà còn là s th hin nhim v đu tranh chng ti phm ca toàn xã
hi.
- Nguyên tc trách nhim ca mi t chc và công dân trong đu tranh
phòng và chng ti phm (iu 25): BLTTHS 2003 đã sa
đi b sung mt
s ni dung đ đáp ng yêu cu đu tranh phòng và chng ti phm trong
tình hình mi. Theo đó, BLTTHS 2003 đã xác đnh rõ quyn đng thi là
ngha v ca các t chc và công dân là phát hin, t giác hành vi phm ti;
b sung trách nhim ca các c quan tin hành t tng phi tr li kt qu
gii quyt tin báo, t giác v ti phm cho t ch
c đã báo tin, ngi đã t
giác ti phm bit; b sung trách nhim ca các t chc và công dân có trách
nhim thc hin yêu cu và to điu kin đ các c quan tin hành t tng,
ngi tin hành t tng thc hin nhim v.

2.4. Các nguyên tc bo đm tính dân ch trong hot đng t tng
- Nguyên tc xét x công khai (iu 18): Trong thit ch dân ch thì
công khai là mt thuc tính quan trng, vì vy công khai đc quy đnh là
mt nguyên tc c bn trong B lut t tng hình s. Nguyên tc này mt
mt to điu kin đ công dân thc hin quyn kim tra giám sát đi vi hot
đng ca xét x ca c quan Tòa án thông qua đó nâng cao trách nhim xét
x ca Tòa án, mt khác có tác dng góp phn vào vic giáo dc và nâng cao
ý thc pháp lut ca công dân, đng viên đông đo mi ngi tham gia vào
công cuc đu tranh phòng chng ti phm. Vic xét x công khai đc áp
dng đi vi xét x s thm và phúc thm tr nhng trng hp đc bit cn
gi bí mt Nhà nc, thun phong m tc ca dân tc hoc đ gi bí mt ca
đng s theo yêu cu chính đáng ca h
thì Tòa án có quyn xét x kín.
Trong nhng trng hp xét x kín này thì khi tuyên án Tòa án cng phi
tuyên án công khai.
Biên son: GV Mc Giáng Châu
14