PHÂN CẤP QUẢN LÝ KINH TẾ Ở VIỆT NAM: NHÌN TỪ GÓC ĐỘ THỂ CHẾ docx

NG DY KINH T FULBRIGHT



Bài vi Anh thc hin theo yêu cu ca y ban Kinh t ca Quc hi. Bài vic thc hin hoàn
toàn vy, không nht thit phm cng dy Kinh t Fulbright hay
ct Nam tng Quc Harvard Kennedy. Tôi xin chân thành chng nhn xét quý báu
ci tho lun - n - nguyên B ng B i.

Bn quyn © 2012 ng dy Kinh t Fulbright.
31/12/2012

  ANH

PHÂN CP QUN LÝ KINH T  VIT NAM:
NHÌN T  TH CH


1. Gii thiu
Phân cp qun lý kinh t  Vic khng t i mi (1986) c t cui thp
niên 1990. ng thi, phm vi phân cliên tc c m rng, n gia thp niên 2000 bao
trùm c chính là: qun lý quy hoch, k ho
tài nguyên; doanh nghic; hong s nghip, dch v công; và t chc b máy, cán b, công
chc. Chính ph k vng rng chính sách phân cp s nh m ng, sáng
to, quyn t ch, t chu trách nhim ca chính quyp trong qun lý, thc hin các
nhim v phát trin kinh t - xã h
1

t thp k y mnh phân cp qun lý kinh t, kt qu 
vng. T  ca chính quyn trung p làm xói mòn tính thng nht ca chính sách quc

 cnh tranh không lành mnh các gia chính quyt mt làm suy
gim m kim soát ca chính quyc b T góc
 p vi nhu kin ngun lc và th ch cn thi trin khai
phân cp mt cách hiu qu. Không nhng th, khung kh chính sách phân cp còn thiu s p
gia các ngành và thiu s ng b gic phân cp, vì vy trong nhing hy chính
quy lúng túng, b ng. Cui dân và doanh nghip - nhng
chng cui cùng ca chính sách phân cp - c s c tham gia và có tii vi
ngay c nhng chính sách quan trng nhn hong và kt qu kinh t ca h.
Trong quá trình phân cp  Vit Nam, ni lên bn mâu thun có tính nn tng trong bn thân h thng
c. Th nht, phân cp  mt quc gia nht th và tôn ti trt t t Nam nht thit i s
chuyi vai trò cc, t vai trò truyn thi ra và thc hin quynh tr thành
ng và xác lp luc chuyi này không h n vì nó kéo theo
không ch i v t chc ni bnh li các nhim v và ch
quyn lnh vn có cc. Th hai, trách nhic phân cp nhitrong
nhing hp không i s ngun lc mt cách cân xng, khi
quá ti. Th ba, vi ch cho chính quy m bo trách nhim gii


1
-CP.
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 2 / 23

trình. Và th      qun (self-governance) ca chính quy    u
ng hp thc t dn ti vic phá v tính thng nht ca chính sách quc gia.
Theo yêu cu ca UBKT Quc hi, bài vit này s ng quan v phân cp qun lý kinh t ti Vit
Nam n  lý thuyt, bn cht, và nhng nguyên tc ca phân cp; thc trng phân
cp kinh t  Vit Nam trong thi gian qua và nhng h qu ca nó; t ng khuyn ngh v
i mi chính sách phân cp. Vì tính cht tng quan, bài vit này s nh c
th ca phân cp - là ch  ca các bài vit khác trong Di này - mà tp trung vào các v

chung, xuyên sut các khía cnh khác nhau ca phân cp kinh t  Vit Nam. Bên cyêu
cu ca UBKT Quc hi, bài vit này ch tp trung phân tích mi quan h phân quyn gia hai cp chính
quyn quan trng nht - a chính quyn tnh, thành ph. Tuy nhiên,
n nhn mnh rng phân cp là mt khái nim rn ch ra trong bài vit này, vic
ch thu hp mi quan tâm vào mt s n s n ti s n hóa quá mc, thm
chí phin din trong thit k chính sách.
 thm hin nay, vic tho lun v nh hình li chính sách phân cc bit thích hp khi quá trình
si Hii s ch ta ca Ch tch Quc hi, troi quan h quyn lc
gia chính quyn nhiên là mt ni dung trng yu. Bên chai o
luc bit quan tri vi phân cp là Lu- mua sm công và Lu(si)
rình xây dng lut cm 2013a, vic si các Lut t chc Quc
hi, Lut t chc Chính ph; Lut t chc Hng nhân dân và y ban nhân dân Lut hong giám
sát ca Quc hi, Lut hong giám sát ca Hng nhân dân, và Luc s c
ng lut c
All data used for this analysis were obtained either from official government sources, including the
General Statistical Office (GSO), Ministry of Finance (MOF), Ministry of Planning and Investment (MPI),
or from studies funded by international donors such as the World Bank, UNDP, and USAID.
Phn còn li ca bài vit c chia thành  phn. Phn 2 trình bày ngn gn khái nim phân cp.
Phn 3 gii thích ti sao li cn phân cp t  lý thuyc tin. Phn 4 tho lun mt
c v ch p  Vit Nam k t i mi tr ln 5 s t cách
tng quan nhng thành công và hn ch ca phân cp qun lý kinh t  Vit Nam. Phn 6 s kt lun và
t s gn mnh nhu ci mn quan nim v
phân cp và thit k phân cp  Vit Nam.
2. Khái nim phân cp
 (decentralization) n giao quyn hn và trách nhim t chính quyn trung
cho các chính quyn hay .  mt s qutin
hành chuyi h thng kinh t t Nam, phân cp còn bao hàm s chuyn giao quyn hn và
trách nhim t chính quyn cho các doanh nghic (DNNN) và cho th ng. Các
hình thc phân cp u bu vi s nh li vai trò cc
 nh quyn hn và trách nhim gia các cp chính quyn, gic vi

th ng, và gia khu vc vi khu vc dân s.
c ca phân cp , tuy nhiên v i th có th chia thành b
 và các th ch dân c
c tham gia và có ting nói trong honh chính sách  Thông qua
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 3 / 23

phân cp chính tr, chính quy và các i biu dân c s có trách nhim gii trình

   : là vic chuyn giao quyn hn và trách nhim trong vic thc hin các
nhim v công t chính quy
này, công tác k hoch, quy hoch, quu hành, thm chí c tài tr  h tng và
cung cp dch v công s c chuyn giao t ca
c chia thành 3 nhóm
o Phi tp trung (deconcentralization) là hình thc chuyn giao quyn hn và trách nhim
 i din chính quy  
i din ca b i di
c thp nht trong các
hình thc phân cp hành chính, thi cho rng nó không phi là hình thc
phân cp bi vì vic chuyn giao quyn hn và trách nhim ch din ra trong ni b ngành
dc c
o U quyn (delegation) là hình thc phân cp hành chính   chính quyn trung
n giao quyn quynh và trách nhi
c
phân cp này, chính quyt chính quy ra quyt
nh, song chính quyn chu trách nhim v các quynh này.
o  (devolution): là 


ng thi


 Phân cp ngân sách: là trng tâm ca mi bin pháp phân cp. M phân cp ch có th
c lp thc hin các nhim v c phân cp khi h  các ngun lc cn thit và có quyn
  nh chi tiêu. Bn ni dung trng tâm ca phân cp ngân sách bao gm (i)
chuyn giao quyn hn và trách nhim chi tiêu; (ii) chuyn giao quyn hn và trách nhim thu
ngân sách; (iii) chuyn giao ngân sách t u tit ngân sách t
 nh v kh vay và phát hành n ca chính quyn

 Phân cp th ng: là hình thc phân cc chuyn giao mt s ch
khu vc công sang khu v c sang th ng. Ny mt s quyn hn và
nhim v c cc s c chuyn giao cho khu vc kinh t 
nhân, hp tác xã, các hip hi, và các t chc phi chính ph thc hin. Hình thc này li có th
c phân thành hai nhóm, bao gm: (i)  - chuyn giao vic cung ng mt s sn
phm và dch v t c sang các ch th c; và (ii) gii quy ch - gim các rào
cn hành chính, tu kin cho các ch th c tham gia vào th ng.
Cách phân loi phân cp th  c phân c vào các ch trong
quá trình honh chính sách công. Theo cách phân loi này, vic phân cp có th c thc hii
vi mt s hoc toàn b các chnh chính sách công, t vi xut chính sách và
lp k hon vic thc hi


Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 4 / 23

Hình 1.  ni dung và chp

Khái nim và hai cách phân loi phân cc minh ha trong

Hình 1. S kt hp gia hai cách phân loi này có th n rt nhiu cu hình (hay trng thái) phân
cp khác nhau. Nói cách khác, la chn trong vic thit k phân cp không     

 phân cp, mà là phi hp các ni dung và các ch  to ra cu
hình phân cp mong mun. Bên ci dung và chp có , nên
khi thit k chính sách phân cp, cn rn trình t và s phi hp gia các ni dung và chc
 to ra hiu qu tng hp cao nht. Chng hm vi ca phân cp ngân
sách, np ngun thu c, hoc ít nhi phân cp nhim v chi thì
  ngu thc hin nhng nhim v c giao thêm. Mt ví d khác
là nvic phân cp chnh và thc hi
kèm vi nhng biu phi thích hp thì có th dn n tình tr
kém hiu qu và lãng phí.
Cng chính sách và quá trình phân cnh hình và thc hin mt cách bit lp
mà trong mng kinh t, chính tri và pháp lut nhnh - gi chung là môi
ng th ch ng ca thut ng này
2
. Do vy, thit k -  kt qu - ca
chính sách phân cp ph thung th ch chung ca quc gia. Mt cách khái quát, các môi
ng th ch khác nhau s to ra nhn khích khác nhau, t n nhng hành
vi và cui cùng là các kt qu khác nhau. Nhng kt qu t mình, lng tr li
vng th ch, có th ng cng c  ng làm rn nt các th ch
hin ti. Và vòng lp này c th tip tc tái din.
3. Ti sao cn phân cp?
Làn sóng phân cp trên th gii trong my thp niên tr lt phát t c  lý thuyt và thc
tin. V n lý thuyt, theo Stigler (1957) thì mt chính ph i din hong tt nht khi nó
 gn dân nh và ni dân phi có quyn b phiu cho loi hình và s ng dch v công mà h


2












Giám sát



Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 5 / 23

c. Còn  xun cho s thit k phân
chia quyn hn gia các cp chính quym vi ca quyn hn và li ích ca dch v công
phi trùng nhau nhm bo li ích biên ca vic cung cp dch v công ngang bng chi phí biên ca
nó và rng không có v Oates (1972 th hóa thêm khi vit rng dch v
công nên do cp chính quyn i din tt nht cho vùng hay ng li cung cvà
i dch v c cung ng bi cp chính quyn kic khu va lý ti thiu trong
c các li ích và chi phí ca vic cung cp dch v 
Lý thuyt ca nhng hc gi tiên phong v phân ct phân cp v sau (Shah
2004, WB 2010) u cho rng nh  gn so vi chính quya
 nhu cu và ý nguyn ci dân, ng thi thu hiu
kic thù cy, chính quyu qu
i dân, và do vy thích hc ra các quyng trc
tin phúc li c chic li dân  gn chính quya
ng nói ca h c chính quyn cm nhn mt cách nhanh chóng và rõ ràng
Tu trung li, các lý thuyt v phân cp cho rng vic chuyn giao quyn hn và trách nhim t
chính quyng cho chính quy, nh cp chính quyn ra quynh

n g s ng hiu qu, tính công bng, s minh bch, và trách nhim gii trình
ca khu vc công.
Nhng lý thuyt này da trên mt s gi nh u kin ti)ng nht là nhng gi
nh v:
 Minh bch thông tin: Cc tip cn thông tin v các quyt
nh công m, kp thi, và chính xác. Chng hi chính quy
cung ng mt hàng hóa hay dch v i dân phc thông tin v các la chn
chính sách kh hu cùng vi chi phí và li ích ca chúng. Nc minh bch thì mt
mt s giúp m bo rng vic cung ng hàng hóa - dch v , mt khác giúp
cm sát mt cách hiu qu i vi kt qu hong ca chính quya
.
 Ting nói: Tn ti nh   có hiu l  c       t ý
nguyn ca mình ti chính quyu này, cùng vi yêu cu v minh bch thông
tin và trách nhim gii trình s khuyi dân tích cc tham gia vào toàn b quá trình
honh và thc thi  bo v li ích ca mình và ca cng.
 Trách nhim gii trình: c phân cp phi có trách nhim gii trình hai chiu: vi
chính quyn cp trên mà t m và quyn lc phân cp xui và vi các
   i ch  ng trc tip ca phân cp. Ly ví d  p t chính
quyy phi chu trách nhim gii
trình trong vic tuân th ch ng thi
phi chu trách nhim gi v chng phc v ca mình.
Nu thiu nh m bo trách nhim gii trình  c hai chiu này thì vicp chính
quyn ra quynh n gmt mt m bo nó s phc v i dân t,
mt khác li tm qun lý ca chính quyn .
 Ngun lc: Ngay c khi thông tin minh bi dân có ting nói, và chính quy
có trách nhim song li  ngun l ng mt cách có hiu qu
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 6 / 23

các ý nguyn ci dân. Nói cách khác, nu tin và các ngun l gia

n hn và trách nhim thì phân cp s rt khó thành công.
3

 Quy mô phân c l có th tn dc li th kinh t nh quy
ng thc các li ích và chi phí ca các hong hay chc phân
c có th c ngoi tác, c tiêu cc ln tích cc). Quy mô c phân c
ln - hay s  phân c nh - còn giúp cho viu phi chính sách ca trung
i h hiu qu c li, nu quy mô phân
cp quá bé và s  phân cp quá nhiu s d dn cnh tranh không lành mnh
thay vì hp tác giu này mt mt làm xói mòn tác dng ca
phân cp, mt khác còn có th n nhing tiêu ci vi nn kinh t quc gia.
Các gi ng thi là nhu kin cn (m) cho s thành công ca hong
phân cp. Có th thy rng c u kiu chng, thm chí trong mt chng mc nào
n phm cng th ch. Vì v phân cp thành công thì nhng yu t cng
th ch phu chnh sao cho chúng vn hành cùng chiu và h tr cho quá trình phân cp. Tuy
nhiên, th ch ng có tính t duy trì, vì vy trong nhing hp không nhng không h tr mà
còn cn tr phân cp.
T  thc tin, hu hp ca các quc gia trên th gii trong vòng hai thp
niên tr lt phát t nhi v chính tr (xem thêm Shah 2004). Tuy nhiên,
p không h b y bi các yu t thc tin có tính phi chính tr.
S chuyi t h thng kinh t k hoch hóa tp trung sang kinh t th ng  c xã hi ch
i phnh li mn vai trò ca nhà
c, vi nó, là t chc b ng phân cp và phân quyn nhi
nhng qu quá ti, phân cy mnh vi k vng rng
nó s giúp gii ta nhng ách tc trong quá trình ra quynh, gim bt s phin hà ca th tc hành
y cm ca chính quyc nhu cu, ý nguyu kic thù ca
 nhng quc gia có thành phn dân tc và tôn giáo phc tp và d t, phân cc
k vng s i s tham gia và ting nói ca nhng thành phn thiu s, d b t
góp phn duy trì tính c kt dân tc.
Bng 1. Các xu th i qun tr c trong th k 21




• 
• 
• 
• Quan liêu
• 
• 
• 
• 
• 
• 

• Liên bang
• hóa và
4

• 
•  tham gia
• 
• 
• 
• 
• 
• 
: Shah, Anwar (2004).


3



4

Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 7 / 23

T  qun tr c (public governance), theo Shah (2004), tin trình phân cp  các nn kinh t
chuyy bi làn sóng toàn cu hóa và xu th dân ch hóa t cui
thp niên 1980. Toàn cu hóa bin th gii thành mp khong cách gia
các qui chính quyi có nhiu thm quy
g có th phn ng mt cách hiu qu i vi nhi và thách thc mi ni lên
ca toàn cu hóa. Song song vi s trao quyn này, chính quyi có trách nhim gi
ng k
qun tr c trên th giBng 1.
4. c v ch phân cp  Vit Nam
Trong sut lch s Vit Nam, k t khi Ngô Quyn giành lc lp dân tc vào th k th n
i mi, dù  ch  phong kini thi th k hoch
hóa tp trung, tuy m nng nh khác nhau song cu trúc u thiên v tp quyn là
phân cp. Chính quym hu ht quyn lc mang tính quynh, phân cp nu
c s dng t gii hn. H qu là chính quyl thuc vào chính quyn
 v chính sách, ngân sách và nhân s.
Tuy vi sng thc tin, bên cnh cu trúc tp trung m nét, vn tn ti vai trò ca làng xã
trong vic cung ng hàng hóa công và gii quyt các s v c bit là  min Bc.
5

c ca làng là mc bit trong h thng lut pháp Vit Nam trong nhng th k
c, th hin mt m t qun nhnh ca lànglàng có v th nó 
bao gi c tha nhn m hành chính chính thc ca b máy chính quyn. Lc
ng thôn ngày nay mng tr cp t không phi là công chc

trong h thng hành chí vy, quyn lc ca làng mang tính phi chính thc và ch có th gii
quyc mt s v vi quy mô nh trong phm vi ca làng.
Ngay t u ci Mi, v phân cng nhìn nhn mt cách nghiêm túc và
 Ngh quyt ci hng ln th VI (1986):
i lp li trt t, k n lý kinh t, xã h qun lý còn
nng tính cht tp trung quan liêu, va gò bó ci, va làm gim hiu lc qun lý
tp trung là nguyên nhân trc tip làm ri lon trt t, k y, không th khc
phc s ri ren bng cách quay tr l phi kiên quyt thc hin phân cp qun
lý (ch in nghiêng do tác gi nhn mnh) theo nguyên tc tp trung dân ch.
Vic phân cp qun lý phi bm quyn làm ch ca ba cp: quyn quynh ca
m c i vi nhc then cht, nhng
v c, bm cho s phát trii ca toàn b nn kinh t;
quyn ch ng cc thc hin trách nhim qun lý kinh t - xã
ha bàn lãnh th; quyn t ch sn xut - kinh doanh c kinh t 
và vai trò làm ch ca các tp th ng. Trong s phân công, phân cp qun lý, trách
nhim phi quyn h gn lin vi l
6



5


6

Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 8 / 23

Mc dù có ch n v phân cc bit là lý lun v vai trò cc trong nn
kinh t mi, vrõ ràng, thiu h thng, và còn nhiu khong trng. Vì vy, sau mt thi gian dài,

phân cp    c m     c ti  c tha nhn trong Ngh quyt
08/2004/NQ-CP 
i mi phân cp quc gia Chính ph và chính quyn
p va qua xét v tng th vc nhi bc
xúc ca thc tin, còn nhiu hn ch, bt hp lý:
- Phân cm qun lý thng nht, còn biu hin phân tán, cc b;
k lut, k ng vic thanh tra, kim tra
i vi nhng vi
- nh rõ ràng, c th nhim v, thm quyn, trách nhim ca mi cp
chính quyn trong vic thc hin chc, t chc cung cp dch
v i din ch s hi vi các t chc kinh t c và tài sn nhà
   nh rõ trách nhim ca mi cp, ca tp th  i vi
nhng nhim v c phân cp.
- Phân cp nhim v cho cu kin cn
thi thc hin, còn thiu s ng b gic có liên
tu kin thc t  i các ngun lc và
các nhu cu c th ca mình.
- Mt s ni dung phân cc pháp luc trin khai
thc hin hoc thc hin không tri. Mnh phân cp hin hành
p vi thc tin ca mi khu vc, vùng lãnh tht rõ s
khác nhau gi và nông thôn.
Nhng hn ch, bt c yu là do
các nguyên nhân: nhn thm v các ch ti pháp phân cp qun lý
c gia Chính ph và chính quyn cp tch, thiu nht
quán, lo ngi phân cp mnh dn tình trng cc b, cát c, phân tán. Trong t chc
ch o còn thiu quyt tâm, mnh dn t xây dng, ban hành th chn t
chc thc hing tng km. H thng pháp lut
thing bng vi yêu cu ca phát trin kinh t - xã hi cc
trong tình hình mi.
Mng ý vi hu ht nhng nhnh v m ca phân cp ca Chính ph, song chúng

vn nhng nguyên nhân ct lõi - nh trong h thng
th ch hin ti. C th là Chính ph luôn c gng bo v quyn lc ti cao cng, c
bit quan trng là quyn lc chính tr, ngân sách, và b nhim nhân s. Mt h qu ca thc t này là
quan nim v phân cp  Vit Nam ch gii hn ch yu trong phm vi phân cp qun lý kinh t ch hu
m phân cp chính tr và nhân s.
7
Bên ci vai trò cc
trong mt nn kinh t  ng lc và quan trng nhc
t ra. Không nhng th, ngay c khi khu vc (c th hàng
c công nhn là nguyên nhân dn nhng bt m kinh t


7


Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 9 / 23

n gu ca chính ph vn khnh nhim v hàng
u là khôi phc và khnh v trí ch o, ch lc ca khu vc này.
Vi nhy v nhng hn ch trong chính sách và trin khai phân cp, Ngh quyt 08 tip tc
khnh mc tiêu tip ty mnh phân cp qung tht h thng quan
m và nguyên tc phân cp 
a) Quán trim quyn lc là thng nht, bm qun lý thng nht ca
Chính ph v th ch, chính sách, chic, quy hoch, thanh tra, king thi
phát huy quyn t ch, t chu trách nhim ca chính quyn cp tnh trong vic thc
hin các nhim v qunh ca pháp lut.
b) Tuân th nguyên tc kt hp cht ch gia qun lý theo ngành vi qun lý theo lãnh th,
nh rõ nhng nhim v quc ca b, ngành vi nhim v qun lý nhà
c ca chính quyn cp ti vi các hong kinh t - xã ha bàn lãnh

th.
c) Bm nguyên tc hiu qu, vic nào, cp nào sát thc t i quyt kp thi và
phc v tu ca t chc và nhân dân thì giao cho cp c hin; phân
cp phi rõ via ch, rõ trách nhim, gn vi chm v ca mi cp.
d) Phi phù hp v phát trin kinh t - xã hi trong tc thù ca
u kin và kh n ca tng khu vc, vùng lãnh th, vi
tng lo, nông thôn, vi xu th hi nhp khu vc và quc t.
e) Phi b   ng gia nhim v, thm quyn, trách nhim vi ngun lc tài
chính, t chc, nhân s u kin cn thit khác; phng bp gia các
c có liên quan.
f) Bm quyn và thc hi trách nhim ca Hng nhân dân, U ban nhân
dân và Ch tch U ban nhân dân cp tnh trong vic quynh, thc hin các nhim v
c phân cp; chp hành nghiêm k lut, k ng thi phát huy dân
ch r nhân dân tham gia quc.
g) Phân cp phi th hic s ng b, thng nht trong h thng th chn quy
phm pháp lut gn vi m và bm quyn t ch, t chu trách nhim
c .
h) i vi nhng v p, chính quyn cp tnh chu trách nhim t chc trin
khai thc hin; các bng dn và kim
tra, nu phát hin có vi phm pháp lut hoc trái vi quy hoch, k hoch phát trin
c thì x lý theo thm quyn hoc báo cáo Th ng Chính ph xem xét.

Bên cnh nhm và nguyên tc chính thc lit kê  trên thì trên thc t, chính sách
phân cp  Ving bi hai nguyên tc quan trng khác. Nguyên tu tiên là
p t trên xung gì  cp trên không cn làm thì ci s thc hi
trên xung vi nguyên tc phân cp ph bin trên th ginhng gì cp
c thì cp trên mi ph i lên). Nguyên tc phân cp t trên xung y
n hii luôn cm thây b gò bó và cp trên luôn  trong tình tr
th king thi tip t  l chính quyn ci.
Nguyên tc th hai là phân cp theo quy mô, hay còn g m to, buông nht trong

nhng tiêu chí ch o trong quá trình phân cp  Vic bit trong v qu và
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 10 / 23

DNNNng vi tính cht và m ng ca
d c phân c 
t nguyên nhân khin h phi tìm nhng bi  c ngoài.
8


5. t qu phân cp  Vit Nam
Vit chính sách ln và phc tp phi da trên nhiu nghiên cu toàn din, t
mc tin hành mn thm này, chúng ta h
có nhng nghiên cy.
9
Ma phn này, vì vy, ch khiêm tt s 
có tính khái quát t  th ch v nhng thành công và hn ch ca vic thit k và thc hin phân
c t  ng khuyn ngh chính sách c th.
5.1. Mt s thành công ca chính sách phân cp
Có th nói nhng thành công ln nht trong chính sách phân cp  Vit Nam k t i mu gn
lin vi s hn ch bt vai trò cc trong nn kinh t và s tham gia ngày ma th
ng và ca khu vu này xut phát t mt thc t là bn cht ca quá trình ci cách 
Vit Nam k t  chuyi vai trò cc trong nn kinh t. n nay, ngoi tr
nhng hoc quyn hay tc quyn ca các tc chim khong
20-25% GDP ca c c, nn kinh t Vin t k hoch hoá tp trung sang th ng phi
tp trung. Chính vì vy, không ngc nhiên khi nhiu thành tu ni bt nht ci mi n t
quá trình phân cp th ng. Có th k t vài ví d n hình. S chuyi ca khu vc nông
nghip n cui thp niên 1980 là kt qu trc tip ca mt lot nhi th ch quan
trvic ban hành Lu công nhn nhng quyn s dn, Ngh quyt 10
ca B Chính tr v i mi qun lý kinh t nông nghip (Khoán 10) vào tháng 4/n

loi hình kinh t h trong nông nghip, gim v c quyn ca kinh t quc doanh trong sn xut và
phân phi lúa go v.v. Kt qa là ch sau mt Ni tình trng nhp kh
thctr thành mc xut khu go ln nht th gii.
Mt thành tu na ca công cui mc ghi nhu nhh thng xã hi
ch  s, và kéo theo nó là ngun vin tr c ngoài ln nht ca Vit
Nam khi yM vt lnh cm vn kinh t i vi Vit Nam. Kt qu
là Vit Nam g cô lp khi th gii bên ngoài. Mt ln na, khu vn - ln này
là doanh nghip - lc gii phóng và tr thành cu tinh ca nn kinh t thông qua Lut Công
ty 1990 công nhn quyn s ha khu vtrong s phát trin ca
nn kinh t. K t n dn t b v c tôn ca mình trong các ngành công nghip
ch bin ch to và dch v. Vic thông qua Lut Doanh nghip 1999 và Lut Doanh nghi
tip ty mnh phân cp th ng bng vic tái khnh quyn t do kinh doanh ca ni dân
và gim bt chi phí giao dp công ty. Sau khi Lut Doanh nghip 1999 c ban
hành, mt s ng k lc các doanh nghic thành lp nh th t
gi  nên d ng vn khng l c các doanh nghip này huy
t Nam hi phc sau cuc khng hong kinh t khu v-1998 và duy trì
mt t ng cao k t 


8

9

trong bài - - 

Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 11 / 23

T nhng thành công trong phân cp th ng này, có th rút ra mt bài hc là, n giai
u ca công cui mi, nhn thc và lý lun v vai trò ca c trong nn kinh t, ng

thi lý lun v phân cc nghiên cu mt cách nghiêm túc thì Vit nam có th
thit k c mt l i rõ ràng cho quá trình chuyi và có th hn ch c rt nhiu
sai lm v thit k và trin khai chính sách phân cp trong sut  k qua.
i vi các ni dung khác ca phân cp - bao gm phân cp chính tr, ngân sách, và qun lý hành chính -
tuy Vic mt s thành công vi các m khác nhau, song nhng thành công
này không thc s thuyt phng hp phân cp th u này có th thy rõ qua nhng
v sáu ni dung phân c ra trong Ngh quyt 08 ca Chính ph trong Báo cáo Phát
trin Vit Nam 2010 và nhng bài vit ca nhng tác gi khác trong Di mùa Thu 2012.
10

không lp li ni dung ca các tác gi khác, trong phn k tip, bài vit này s trình bày mt s hn ch
ph bin trong các hình thc phân cp  Vit Nam và phân tích nhn nng
sau nhng hn ch này.
5.2. Mt s m trong thit k và thc hin chính sách phân cp  Vit Nam
a) Phân cthc s i nhu kin cn  phân cp hiu qu
o lun  Phn 2, lý thuyt và thc tin phân cp cho thy,  phân cp mt cách hiu
qu và công bng thì phân cp phc thc hin cùng vu kin v minh bch thông tin,
ting nói, trách nhim gii trình, ngun lc, và quy mô.  c trng cu kin
cn này, mng, chúng ta cn so sánh s lic và sau khi tin hành phân cp. Tuy
nhiên, vì s liu quá kh i bng lòng vi vic ch yu s dng s
liu hin ti.
 Thông tin thiu minh bch: S liu Ch s hiu qu qun tr và hành chính công cp tnh (PAPI)
11

 Vit Nam cho thy m minh bch v thông tin rt thp. Chng h 
2010 và 2011, trong s c phng vn, ch khong mt phc
n Pháp lnh thc hin dân ch   ng, th trn, mc dù Pháp lnh này
c thc thi t  (Hình 2). Bên c, có ti khong mt phn ba s c
phng vn khu hit, dân bàn, dân làm, dân kic dù
khu hii nhiu ln t i hn nay.

10
Sáu ni dung phân cp này bao gm: (1) p



11




Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 12 / 23

Hình 2. T l n Pháp lnh thc hin dân ch và khu hit, dân
bàn, dân làm, dân ki

Ngun: PAPI 2010 và 2011
 y, và bt chp thc t t tài sn vô cùng quan trng, s liu PAPI cho
tht có ti gc phng vn không h c bit v quy hoch/k hoch s dt 
ng/th trn ca h.
12
T l này ci 2010. Bên cn
20% s c phng vn bit v quy hoch/k hoch s dt  a h. Không

nhng th, con s này còn gim t ng còn 16,2% trong Hình 3).
Hình 3. T l c bit v quy hoch/k hoch s dt  ng/th trn

Ngun: PAPI 2010 và 2011


12
 


33%
34%
71%
65%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
2010 2011







76.6%
18.6%
5.8%
79.2%
16.2%
3.8%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
 



2010
2011
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 13 / 23

Không ch i dân gc tip cn thông tin chính sách mà doanh nghi
gp phi tình trng này. a, tình trng này còn x l
lic cnh tranh cp tnh) ca VCCI và  doanh nghip cho rng cn phi
i quan h c các tài liu ca tnh, và t l  
  c vic thc thi pháp lut ca tt thp

và gim t ng ch  Kt qu chung là trong giai
n 2006 - 2011, ch s ng m minh bch chính sách  cp tnh  Vim t 5,8
xung còn 5,3.
Bng 2. Tính minh bch trong chính sách ca chính quyn cp tnh









nói chung
2006
62.0%
10.5%
5.8
2011
73.3%
8.9%
5.3
Ngun: VCCI và VNCI
 Trách nhim gii trình thp
13

Theo hiu bit cn nay  Vit nghiên cu nào thc s có h
thy v trách nhim gii trình cc phân cp, u này càng
i vi các nghiên cng.
14

Vì th, phn này s s dng mt s ng hp
n hình nhm minh ha cho lum rng trách nhim gii trình theo c hai chiu lên trên và
xui  Vit Nam nhìn chung còn rt thp.
ng hn các khiu kin v  lâu, khiu kin v t
luôn chim ti 80-90% tng s khiu kin chính thc cn
ng ph bin, song s v khiu kin v t ngay sau khi Luc
ban hành (Hình 4). Rõ ràng là chính sách phân co lum bo c trách
nhim gii trình ca chính quyi vi dân, khin cho s u ki
t bin.



13



14



Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 14 / 23

Hình 4. Các khiu ni chính th

Ngun: Báo cáo Phát trin Vit Nam 2010
ng hp th hai là a 32 tnh - thành ph trong giai
n 2001-2005 trong bi cnh phân cp qup ty mnh.
15
C th là các

tt quá khuôn kh chính quynh
c bit là trong các khu công nghic tình hình này, Th 
Khnh s 1387 ngày 29/12/2005 ra lnh chm dt ngay lp t
nh mà 32 táp dng. Nhiu b K ho Tài chính, B
 i, B  c
ban hành Quynh này. Quynh ca Th ng u UBND ca tt c 64 tnh thành
phi báo cáo v tt c các vi phnh v 
16
32 tnh xé rào ngoài ra còn
c yêu cu hi báo cáo v các bin pháp mà h c hi khc phc nhng vi phc
phi. Mc dù hn nn ngày 14/3/2006, ch mi có 14 tnh
np báo cáo, và ch có 4 tnh trong s này tha nhn là có vi ph
mt ln na li yêu cu 50 tnh còn li np báo cáo mun nhn
ngày 2/8/2006, vn còn 22 tp. Trong s 42 tp báo cáo, mt s tnh báo cáo mt
cách chiu l v nhng bin pháp khc phc mà không h t danh sách các vi ph
chính quy     u. Ví d này cho thy m  tuân th ca chính quy a
i vi quynh ca chính quyi là trách nhim gii trình lên trên) là
rt hn ch.
 Ngun lc c t hn ch:
Ngun lc nhi u kin tiên quy có th thc hin nhng trách nhig
c phân cp thêm. Thot nhìn, có v  Vic giao
ngày càng nhiu ngân sách, th hin qua thc t là c t l thu và chi ca cp chính quy a
i tng chi tiêu liên tc   lHình 5). C th là t l thu ngân
sách c 38% vào
n này, t l ng chi ngân sách nhà
ng t 45% lên ti 53%.


15


16

Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 15 / 23

Hình 5. Thu, chi ngân sách  và chuyn giao t  (1996-2010)

Ngun: Tính toán t s liu ca B Tài chính
Tuy nhiên, nc tranh thu chi ngân sách thì thy tn ti mt s v quan
trng. Th nht, t l thu ngân sách ci gian gc s
xut phát t nhn trong thit k phân cp ngân sách, mà xut phát t vi
mt s ngu li 100%   th là thu t t (ln nht là thu chuyn
quyn s dn thu có tính nht thi, không th duy trì trong dài hn.
Th hai, trong ngân sách chung cc, t l thu cn còn th
rt nhiu so vi t l t phn rt ln trong chi ngân sách c
vn ph thuc vào các khon chuyn giao t chính quyng, và do v ph
thuc cc binh hin tr
cp t Hình 5).
Bng 3.  thu 

2003
2005
2010

12.5
12.4
17.6

10.5
10.1

9.7

17.3
16.5
15.4

54.4
27.1
36.3
Hà Giang
312.0
118.7
180.3*

29.1
28.8
13.0

107.0
174.3
114.5

-
108.2
109.7
Khánh Hòa
30.4
24.1
29.3


73.7
45.2
89.9

173.8
8.3
77.8

24.3
32.4
26.5*

20.7
33.8
25.7
Long An
81.6
39.9
24.4

99.9
21.9
4.5
Ghi chú: * là s liu ca 2009
Ngun: Tính toán t s liu ca B Tài chính
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 16 / 23

Th ba, mc dù t l t phn rt ln trong t l 
thêm này là nhng khonh mc, và do vy chính quy c t

ch mà buc phi tuân theo. Mt ln nc bi i vi các tnh không t ch c
ngân sách, tc là không gian tài khóa va hp va thiu kh  ch. Bng 3 trình bày s liu v
t l chi ng xuyên so vi thu a bàn ca mt s i din cho các
m phát trin và vùng mic và sau khi
Lut Ngân sách 2002 có hiu ln nht có s liu). Kt qu cho thy t l chi
ng xuyên so vi thu i ct sc khác nhau, thp nht là H Chí Minh
ch có 9,7%, cao nht là Hà Giang, lên ti 180%. Rõ ràng là vi t l 
này, tt c ngui trên a bàn ca Hà Giang ch áp c phân na nhu cu chi
ng xuyên, làm cho ngân sách ca tnh luôn thâm ht nng, và vì vy hoàn toàn không t ch.
 Quy mô n phân ci nh
S ng tnh khá ln làm cho quy mô trung bình ca m phân cp  Vii
nh. Trên thc tm chung cu so vc
Á thì quy mô trung bình ca m phân cp - ng din tích, dân s và GDP trung
bình, ca c t nhiu (Bng 4).
Bng 4. Quy mô c phân c

 


(km
2
)


GDP trung bình



China
34
282.264
38,6
175,0
South Korea
9
10.010
5,5
112,8
Japan
47
8.041
2,7
116,8





Thailand
75
6.842
0,9
4,3

63
5.257
1,4

1,6
Philippines
80
3.750
1,2
2,5
Vi quy mô  này, n dc li th kinh t nh quy mông thi
không gii quyc mt cách hiu qu các v ngoi tác. Không nhng th, quy mô nh cùng
vi s  phân cp nhiu còn có th dn ti s cnh tranh quyt lit gi


Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 17 / 23

Hình 6. S chia ct th ch  Vit Nam: Sân bay, cng bin, khu kinh t ven bin



Sân bay


Trên mt s n, chng hy s phát trin
ca doanh nghi  cnh tranh này là lành m n nhng kt qu tích cc. Tuy
nhiên, trên nhic bin vic tranh giành các ngun l
s   qu có th ht sc tiêu cc. C th a gii hành chính có th b bin
a gii kinh t gin kinh t quc gia b chia ct thành vô s mnh nh
công b dàn tri và dm chân lên nhau - nhu trên thc t y ra  Vit Nam (xem
Hình 6).
b) Phân cng loi trà
N phân cp thì các tnh và thành ph trc thu Vit

c chia ra thành ba nhóm. Nhóm mt gm Hà Ni và H ng chính sách
phân cc bit.
17
Nhóm hai gm ba thành ph trc thui, bao gm Hi Phòng,
ng, và Cng chính sách phân cp không r
i nhóm ba, bao gm 58 tnh còn lng chung mt chính sách phân cp, bt
chp s khác nhau hin nhiên v quy mô, không gian tài khóa, ngun lc v.v. ca nhng
c có mt tm áo phân cp chung cho hu t c  u có th
hic t  chính quyu này hn ch hiu qu ca chính sách phân
cp.
18
n m
t nhiên, khi không gian phân cp ca mt
 nên rng cn ph





17
--CP v mt s  tài
i vi Hà Ni và H Chí Minh.
18

Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 18 / 23

c) Phân cng b
Phân cp  Vii trên ít nht hai khía cnh. Th nht là các ni dung khác nhau
ca phân cp không song hành vi nhau, và do vy không nhng không to ra tác dng cng

mà còn hn ch hiu qu ca phân cp. Chng hp v quc bit là liên
n chuyi m dt), qun lý FDI, và trong mt chng mp
n ra khá mnh m, song li phân cp chính tru này có
 quyt cc m r  buc chính quya
  ng thc s vì li ích c     c ci thin mt cách
ng. Kt qu là không gian t ch r b lm dng, thc li
li ích ca mt b ph
Khía cnh i th hai tn ti gia các cp chính quyn khác nhau  
n thm này, chính sách dân ch  ch yu mi dng li  c ng, xã, và
th trn; trong khi chính quyn cp tnh mng tip nhn quyn hn và trách nhim ch
yu trong phân cp. S bt cân xng này, mt ln na, va làm yu ting nói ci dân va làm
gim trách nhim gii trình ca chính quy
 giám sát và phi hp còn thiu và yu
t hn ch c tng kt trong Ngh quyt 08/2004/NQ-n thm này
vn còn nguyên vn.  gii nhau hin
nay mang tính cnh tranh nhii hp. Mc dù có tn ti mt s  u phi vùng,
chng h o vùng, song Ban ch o này ho kiêm
nhim và bán thi gian, trung bình m gp nhau vài la, ngun lc v i,
tài chính, và t chc ca các Ban ch u rt hn ch. Tt c nhu này dn mt h qu
là vic phi hp gii nhau hin nay rt lng lo.
V n giám sát, m ngày càng chng t vai trò quan trng 
i biu dân c. Tuy nhiênn thm này, hiu qu và hiu lc ca hong giám sát ca
HD) các cp còn rt hn chu này xut phát t nhng nguyên nhân có
tính k thut và nhng nguyên nhân có tính th ch. V n k thut, thi gian, ngân sách,
và các ngun lc khác phc v cho hong giám sát ht sc hn chng thi ngun thông tin và
d li, d không th sâu sát trong vic giám sát hong ca
UBND. V n th ch, t l chuyên trách ci bi rt thp (ch khong t 10%
n 30% tùy t i biu hong kiêm nhim, ch yu là
công ch c. Bên c  i bi  y, câu ht ra là
nhi biu này i din cho ai, cho dân, cho chính quyng, hay cho c ba?

d) Hn ch xut phát t s a chính sách phân cp vng th ch
Phn này s minh ha mt luc nêu ra  mt phc, kt qu ca chính sách
phân cp ph thuc rt nhing th ch và chính sách phân cp
c thit k và thc hin.
Chng h (ch không phi chc s d
gt cho thành tích phát trin kinh t thì mt cách t nhiên, m tìm mi
 có t n nht có l  ngun xin
c c u phi hu hiu gia 
cùng mt vùng nên các các tu mnh ai nnh ai n
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 19 / 23

bit ry s khin hiu qu a c vùng gim sút. Kt qu là vô hình
a gi thành biên gii kinh t gin kinh t quc gia
b phân rã thành 63 nn kinh t nh, kém hiu qu.
Bên cm kn vic ch nên gng thì quyt
nh càng vi vã, xác sut phm sai lm càng ln, nh i ra quy nh nhim k sau
không còn   nhn lãnh trách nhim cho quynh cy, trong bi cnh th ch
hin nay, tm nhìn c gii hn v c a gii hành chính) và
thi gian (nhim k 
Các tnh nghèo s tham gia cung này bn tr cp
c chu ch da vào ngun ngân sách ca bn thân mình.
Vì vy, các tnh này buc phi da vào các yu t n t bên ngoài, có th là t 
hoc t khu v c. Tuy nhiên, vi công thn nay,
các tnh s có r tin ti t i thu chi tài khóa. C th ng tài
k
A = B + t.C + T

 A = Tng chi ngân sách c
 B = Các khong 100%

 C = Các khon thu chia s gi
 t = T l phân chia
 T = Chuyn giao (tr cp) t 
Theo công thc này:
 Nu A > B + C  bù thông qua tr cp (hay chuyn giao) T = A  (B + C). Tt nhin khi
y t l phân chia ngân sách t = 100%.
 N l phân chia ngân sách t = (A  B)/C
Rõ ràng là vng thc chia s  
m (hay giu) ngun thu - c ng tiêu cn
s lành mnh ca nn tài khóa quc gia. Không nhng th, nó còn to ra s  li c
vy hn ch s n lc ci thing ngung thi ci thin hiu qu ca chi tiêu
ngân sách.
Có ý kin cho rng tình trn nay có ngun gc t chính
sách phân cp quá mn hình là trong thi gian va qua, hing phát trin các khu, cm
công nghip và sân golf mang tính phong trào vì gi  bng mt quynh ca ch tch y
ban nhân dân t-t nông nghip có th c chuyt công nghip hay
i.
19
Mc dù không th ph nhn mt thc t là nhii dng nhiu khe h
ca quá trình phân cn cùng, chính s thiu giám sátu phi và k lut lng lo
ci chng quy hoch thp là nguyên nhân quan trng nht dn ti tình
trng chéo, và kém hiu qu (Bng 5).



19
 
73.300 héc-
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 20 / 23

Bng 5. Trách nhim và thm quyn c



Sân bay
Khu kinh




T
T
T
T
T

T
T
T
T
T

T
T
T
T
T

T

T
T
T
T

T


T
T
T
T
Giám sát
T
T
T
T
T

T
T
T
T
T

Mt ví d minh ha là ng hp cng bin, theo quy hoch (Quy  -TTg ngày
 c s có 39 cng bin vi khong 100 khu bn cng tng hp. Th
 bn phê duyt quy hoch ca Th n bn quy hoch chi tit ca B Giao thông 
Vn ti, s ng bn cng không ngng mc thêm. Ly ví d ng s 6  
Quy- có 14 cng bin vi 21 bn tng h

n Quy-BGTVT ngày 3/8/2011 v quy hoch chi tit nhóm cng bi
bn tng h n 21 bn cng chuyên dùng, phc v cho hong
u, gas, và nhich.
S phân mnh v th ch không ch nm  phm vi ca các tnh, gia chính quya
a nhng b ngành khác nhau cc Cnh tranh Vit
Nam 2010 ca Vin Nghiên cu và Qun lý Kinh t    ng Chính sách công Lý
Quang Dinh rng vic honh chính sách  Viu tm nhìn, thiu trng
nh th t n, chng chéo, tht gia các chính sách và
nh khác nhau, thiu s gn kt gia k hoch ngn hn và chic dài h
20
. Báo cáo
 ra rng nguyên nhân gc r ca nhng hn ch u s phi hp liên ngành
trong xây dng nc hi  buc các b làm vic

Kt lun
Sau mt ph k y mnh phân cp, Vit Nam hin ng  ng. Nhìn t 
toàn xã hi, có th nói rng nhiu thành tu ni bt nht ca quá trình i mc bt ngun t quá
trình phân cp th ng, ng thi là nhng thành công quan trng nht ca phân cp kinh t 
Vit Nam. Ct lõi ca nhng ci cách thành công trong quá trình i mi chính là s rút lui cc
và tri dy ca th ng. Trong ni b h thc, phân cn các tnh có
nhiu không gian chính sách và quyn t ch trong vii các mc tiêu ca hc bit,
phân cp ngân sách n  các có th nên linh hot


20
tr. 69-70.
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 21 / 23

ng và phân b ngun lc ca h. Ngoài ra, vic phân cp qu

cho chính quytoàn quyn t ch trong vic cp giy phép FDI.
t thp k c phân cp, kt qu c thua xa so vi k vng ca chính
ph. t thp k y mnh phân cp qun lý kinh t, kt qu 
k vng. T  ca chính quyp làm xói mòn tính thng nht ca chính sách
qu cnh tranh không lành mnh các gia chính quyt mt làm
suy gim m kim soát ca chính quyc b 
 i nhu kin ngun lc và th ch cn thi trin
khai phân cp mt cách hiu qu. Không nhng th, khung kh chính sách phân cp còn thiu s 
khp gia các ngành và thiu s ng b gic phân cp, vì vy trong nhing hy
chính quy lúng túng, b ng. Cui dân và doanh nghip - nhi
ng chng cui cùng ca chính sách phân cp - c s c tham gia và có tii
vi ngay c nhng chính sách quan trng nhn hong và kt qu kinh t ca h.
Nhng hn ch ca phân cp xut phát t nhiu nguyên nhân. Thc t n tn ngày hôm nay, Vit
Nam vn còn thiu ngay c nhu kin ti n cho phân cu tiên phi k
n s thiu ý chí chính trm ch o ca chính th hin nay vng tp trung hóa
và nht th hóa v chính tr và quc. Biu hin c th c
cp t trên xu o ca khu vt chp s yu kém ca khu vc
này.
Th ng th ch và qun tr ca Vit Nam còn ych, ting nói
ca i dân, doanh nghip, và xã hi dân s còn yu t, trách nhim gii trình hai chiu ca chính
quyn còn hn ch. Tt c nhu này trit tiêu phn ln tác dng k vng ci thin hiu qu ca
khu vc công thông qua vin gi  phân cp.
Th ba, v  n chính sách, phân cp  Vit Nam còn khp khing. Trong khi phân cp th
ng, và trong mt chng my mnh thì phân cp chính tr và
nhân s hy ra. Bên cnh c ca các cp chính quyn còn yu, và càng xung cp
chính quyn thn ch v c bc l a, trong nhing hp,
phân ci b sung ngun lc, khin cho chính quy giàu ln ngu
luôn phi chu áp lc quá ti. Không nhng th, vi công thc chia s nh bi Lut
Ngân sách hi ng ngun thu.
Thêm na, vic áp dng mt chính sách phân cp nhu ht các tnh làm vn tr nên

trm trt thêm mt s hn ch i vi chính quy s linh hot trong huy
ng ngun lc và phát trin các chính sách sáng tu này li làm cho s phân cp
tr nên không hiu qu.
Th   quc, vic thc hin phân ci phi có s tham gia và phi hp
gia các b ngành và gia các tnh vi nhau. Tuy nhiên, do thiu s liên kt, phi hp, và hp tác  tt c
các cp nên quá trình phân cp trên thc t to ra tình trng cát c và chia ct trong h thng qun lý nhà
c (c th là gia các b ngành t cuc cha các
tnh.
21
n s giám sát chính sách phân cp, mc dù vai trò ca Hc ci
thiu qu và hiu  cn còn hn ch c v khía cnh th ch ln k
thut.


21
See Vu Thanh Tu Anh, Le Viet Thai, and Vo Tat Thang (2007).
Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 22 / 23

Cui cùng,  nhng khía cnh k thu, quy mô ca các tnh  Vit Nam quá nh  có th tn dng
c li th kinh t  ni hóa các ngoi tác liên tnh. a, vic có quá nhiu
tn s cnh tranh không lành mnh thay vì là s hp tác gia các tnh này vi
u này li ích ca s phân cp.
i vi Vi thit k mt chính sách phân cp có hiu quc ht là phi chun b các
u kin ti - u này ch có th có n thc s i quan nim hp v phân
cp (ch bao hàm phân cp qun lý kinh t) và chp nhn mt s n v vai trò cc.
nh chính tr ch không phi quynh kinh tp ca Vit Nam ph
thuc mt n vào quynh chính tr này.

Phân cp qun lý kinh t  Vit Nam: Nhìn t  th ch
Trang 23 / 23

TÀI LIU THAM KHO
CECODES, TCMT, BDN & UNDP (2012). Ch s Hiu qu Qun tr và Hành chính công cp tnh  Vit
ng t kinh nghim thc tin ci dân.
Cng các nhà tài tr (2009). Báo cáo Phát trin Vit Nam 2010: Các th ch hii.
Public Finance in a
Democratic Society, Collected Papers. Vol. 2. New York University Press.
Oates, Wallace (1972). Fiscal Federalism. New York: Harcourt Brace.
Oates, Wallace and Robert Schwab (1988). Economic Competition Among Jurisdictions: Efficiency
Enhancing or Distortion Inducing? Journal of Public Economics 35: 33-354.
Oates, Wallace (1999). An Essay on Fiscal Federalism. Journal of Economic Literature, Vol.XXXVII
(September): 1120-1140.
Olson, Mancur (1969). The Principle of Fiscal Equivalence: The Division of Responsibilities among
Different Levels of Government, American Economic Review, Papers and Proceedings, 59(2), 479-487.
Shah, Anwar (2004). Fiscal Decentralization in Developing and Transition Economies: Progress,
Problems, and the Promise. World Bank Policy Research Working Paper 3282.
Stigler, George (1957). The Tenable Range of Local Functions. Reprinted in Wallace Oates, editor, (1998),
pp.3-9.
Willis, Garman and Haggard (1999). The politics of decentralization in Latin America. Latin American
Research Review, Winter 1999, volume 34, issue 1: 7-46.
World Bank (2001). Decentralization in the Transition Economies: Challenges and the Road Ahead.
Europe and Central Asia Region.
World Bank (2010). Local Government and Decentralization Project. Có th truy cp t a ch: