BÍT TẮC VÀ SỎI PHẦN CAO BỘ MÁY TIẾT NIỆU docx

BÍT TẮC VÀ SỎI PHẦN CAO
BỘ MÁY TIẾT NIỆU
MỤC ĐÍCH CHẨN ĐOÁN
- CÓ BÍT TẮC KHÔNG
- VỊ TRÍ BÍT TẮC
- MỨC ĐỘ BÍT TẮC
- NGUYÊN NHÂN BÍT TẮC
PHÁT HIỆN BÍT TẮC
•
* Ngẫu nhiên, suy nhược, gầy sút
•
* Đau quặn thận, đau mỏi lưng, mơ hồ
•
* Phát hiện trong khi làm tổng quan
•
* Thận không ngấm khi làm UIV
•
* Suy thận hay vô niệu: Bít tắc cả hai
bên, Bít tắc trên thận duy nhất, Sau mổ
cắt một thận
CHẨN ĐOÁN MỨC ĐỘ BÍT TẮC
I: Bể thận > 3 cm.
Chú ý:
* Nang cạnh bể thận
* Hoại tử gai thận
* Tích tụ mỡ trong xoang thận
( UIV bình thường)
CHẨN ĐOÁN MỨC ĐỘ BÍT TẮC
II: Giãn đài bể thận rõ
* Bể thận >ĐK trước sau
* Viêm thận bể thận cấp

* Nước tiểu đục
Các biến chứng:
* Vỡ thủng túi cùng
*Tràn dịch dưới bao…
III: Giãn đài bể thận mức độ nặng
CHẨN ĐOÁN VỊ TRÍ BÍT TẮC
•
Giãn một nhóm đài:
•
Giãn đài bể thận niệu quản một thận
trong thận đôi
•
Giãn đài bể thận niệu quản không giãn:
•
Giãn đài bể thận và niệu quản ở bất cứ vị
trí nào, đoạn nào của niệu quản
NGUYÊN NHÂN BÍT TẮC
•
Sỏi
•
Các u đường bài xuất
•
Các u sau phúc mạc
•
Cục máu đông
•
Các hạch sau phúc mạc
•
Xơ hoá sau phúc mạc
•

Thâm nhiễm mỡ lan toả sau phúc mạc
SỎI HỆ TIẾT NIỆU
•
Tỷ lệ 2/10.000 người
•
80% có can xi, cản quang
•
Các sỏi không cản quang
•
Các yếu tố tạo sỏi
* Yếu tố toàn thể (chuyển hoá)
* Yếu tố thuận lợi
* Vòng xoắn bệnh lý
•
Biến chứng
SỎI HỆ TIẾT NIỆU
Bệnh sỏi do chuyển hoá
* Tăng can xi huyết
* Tăng u rê huyết
* Loạn dưỡng oxalat
Tiêu chuẩn chẩn đoán : tăng phosphatases
kiềm (gây tiêu xương)
CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH
SỎI HỆ TIẾT NIỆU
* Chụp hệ tiết niệu
* Siêu âm
* Chụp UIV
* Chụp UPR
* Chụp CLVT
CHỤP HỆ TIẾT NIỆU

•
Các sỏi cản quang
•
Các sỏi không cản quang
•
Các vôi hoá thuộc hệ tiết niệu
•
Các vôi hoá ngoài hệ tiết niệu
•
Vật lạ
SIÊU ÂM
CÁC DẤU HIỆU TRỰC TIẾP
•
Hình đậm âm hay cung đậm âm
•
Bóng cản hình nón ở phía sau
SIÊU ÂM
CÁC DẤU HIỆU GIÁN TIẾP
•
Giãn trên vị trí bít tắc
•
Phù nề quanh sỏi
•
Dấu hiệu nước tiểu
•
Xuất dịch dưới bao
•
Dấu hiệu của nhu mô thận
•
Dấu hiệu của biến chứng

•
Dấu hiệu của bất thường khác
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN BÓNG CẢN

* Kích thước sỏi
* Các tổ chức quanh sỏi
* Vùng khu trú đầu dò
* Phản xạ của siêu âm
PHÂN BIỆT SỎI KHÔNG CẢN
QUANG TRÊN SIÊU ÂM
Taị thận
* Mạch máu
* Các vôi hoá
* Sau nhiễm trùng
* Vôi hoá mạch nhỏ
* Vôi hoá do ký sinh trùng
PHÂN BIỆT SỎI KHÔNG CẢN
QUANG TRÊN SIÊU ÂM
Đường bài xuất
* Bóng khí
* Sưng nề niêm mạc niệu
* Máu cục * U
* Mảnh hoại tử gai thận
* Lộn nội mạc tử cung
* Ký sinh trùng * Mủ
CHỤP UIV, UPR, CLVT
•
Dấu hiệu sỏi
•

Dấu hiệu chức năng thận
P h i m h ệ t i ế t n i ệ u k h ô n g c h u ẩ n b ị
C ắ t l ớ p t h ì n h u m ô
3 0 g i â y s a u k h i t i ê m N g h i n g ờ u h o ặ c u n a n g V ô i h ó a k h ô n g r õ C h ụ p c ắ t l ớ p t r ( ớ c
k h i t i ê m t h u ố c
F i l m t h ì s ớ m 1 p h ú t N g h i n g ờ h ẹ p
S a u k h i t i ê m đ ộ n g m ạ c h t h ậ n
F i l m c h ụ p 1 0 p h ú t s a u k h i t i ê m
F i l m c h ụ p v ớ i N g h i n g ờ u N g h i n g ờ c ả n q u a n g C h ụ p k h i b ệ n h
l ợ i t i ể u n h i ề u h o ặ c u n a n g đ à i t h ậ n k é m n h â n t h ở t ự d o
C h ụ p p h i m k h i b ệ n h N g h i á p x e B ờ t h ậ n v à đ à i t h ậ n C h ụ p c ắ t l ớ p k h i t h u ố c
n h â n t h ở b ì n h t h ( ờ n g k h ô n g r õ n g ấ m đ ầ y đ à i b ể t h ậ n
C h ụ p b à n g q u a n g ở N g h i n g ờ s ỏ i ở n i ệ u q u ả n đ o ạ n B i ế n d ạ n g n h u m ô C h ụ p t ( t h ế c h ế c h
t ( t h ế c h ế c h 2 5 đ ộ c u ố i h o ặ c u , x ơ ở t h à n h h o ặ c đ à i b ể t h ậ n n g h i ê n g v ớ i p h ó n g
v ề p h í a c h â n b à n g q u a n g đ ạ i ả n h
C h ụ p b à n g q u a n g N g h i n g ờ u N i ệ u q u ả n n g ấ m t h u ố c C h ụ p ở t ( t h ế n ằ m
h à n g l o ạ t b à n g q u a n g k h ô n g đ ẹ p s ấ p , p h ó n g đ ạ i ả n h
C h ụ p b à n g q u a n g N g h i n g ờ s a S u y t h ậ n m ộ t b ê n C h ụ p c h ậ m s a u
n g h i ê n g t ( t h ế đ ứ n g b à n g q u a n g h a y h a i b ê n 1 , 2 , 1 2 , 2 4 g i ờ
C h ụ p b à n g q u a n g N g h i n g ờ t r à o n g ( ợ c h o ặ c
n i ệ u q u ả n k h i đ á i b í t t ắ c s a u b à n g q u a n g
C h ụ p h ệ t i ế t n i ệ u ở t ( t h ế đ ứ n g s a u
2 5 p h ú t k h i đ á i h ế t
CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
TRONG CƠN ĐAU QUẶN THẬN
MỘT VÀI CHẨN ĐOÁN CHÍNH
•
Viêm thận bể thận cấp (phối hợp sỏi)
•
Viêm ruột thừa

•
Viêm túi mật cấp
•
Viêm tuỵ cấp
•
Phình tách ĐM,vỡ túi phình mạch
•
Tắc ĐM thận
•
Viêm túi thừa
•
U nang buồng trứng xoắn