Chẩn đoán hình ảnh hội chứng mạch máu doc

CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH
HỘI CHỨNG MẠCH MÁU
BS.NGUYỄN QUÝ KHOÁNG
BS.NGUYỄN QUANG TRỌNG
19-Jun-13 2
NỘI DUNG
I-Đại cương và mục đích.
II-Tuần hoàn phổi bình thường trên phim X quang ngực chuẩn.
 Động mạch phổi: Phân bố từ đỉnh tới đáy.
 Động mạch phổi: Phân bố từ trung tâm ra ngoại vi.
 Tĩnh mạch phổi.
III-Tăng tuần hoàn phổi:
 Tăng tuần hoàn phổi chủ động.
 Tăng tuần hoàn phổi thụ động.
IV-Giảm tuần hoàn phổi:
 Giảm tuần hoàn phổi toàn diện.
 Thuyên tắc động mạch phổi
 Tăng tuần hoàn phổi trung tâm và giảm ở ngoại biên
V-Rò động- tĩnh mạch
VI-Kết luận.
VII-Tài liệu tham khảo.
June 19, 2013 3
ĐẠI CƯƠNG
 Hội chứng mạch máu bao gồm các dấu hiệu
X quang của những thay đổi bệnh lý về:số
lượng,kích thước và vò trí của các mạch máu
phổi.
 Một phim X quang ngực không phải chỉ để
khảo sát các tổn thương phổi-màng phổi.
 Nó còn để khảo sát các thay đổi về huyết
động học ảnh hưởng trên các buồng tim và

tuần hoàn phổi.
19-Jun-13 4
X QUANG TUẦN HOÀN PHỔI BÌNH THƯỜNG
ĐỘNG MẠCH VÀ TĨNH MẠCH PHỔI
L
June 19, 2013 5
GIẢI PHẪU X QUANG VÀ SINH LÝ CỦA TUẦN HOÀN PHỔI BÌNH THØNG

19-Jun-13 6
X QUANG TUẦN HỒN PHỔI BÌNH THƯỜNG
ĐỘNG MẠCH PHỔI
Phân bố từ đỉnh tới đáy
Chúng ta có thể xem hệ thống động mạch phổi như
một cột máu liên tục vì tuần hoàn phổi giống như một
cái bơm có: lưu lượng máu cao, áp lực và kháng lực
mạch máu thấp  phân bố mạch máu theo trọng lực.
Sự chênh lệch về áp suất giữa đỉnh và đáy phổi
khoảng 30cm nước hoặc 23mm thủy ngân.
Đây là sự chênh lệch khá lớn ở hệ thống tuần hồn
phổi có áp lực thấp (so với hệ đại tuần hồn).
19-Jun-13 7
 Theo West,
Terry Des Jardins et al. Cardiopulmonary Anatomy and Physiology. 4
th
Edition. 2002
19-Jun-13 8
19-Jun-13 9
 Phim phổi bình thường chụp ở tư thế
đứng:

 Động mạch phổi ở đáy có khẩu
kính lớn hơn động mạch phổi ở
đỉnh do tác động của trọng lực.

 Khẩu kính động mạch phổi ở 1/3
dưới gấp đôi khẩu kính động mạch
phổi ở 1/3 trên.
Tư thế đứng
19-Jun-13 10
 Phim phổi chụp ở tư thế nằm ngửa:
 Sự chênh lệch về áp suất giữa đỉnh và đáy sẽ
không còn và khẩu kính của động mạch ở 1/3 trên
phổi sẽ bằng 1/3 dưới.
 Phim phổi chụp tư thế ngược đầu:
 Khẩu kính động mạch phổi ở đỉnh phổi sẽ lớn hơn
khẩu kính động mạch phổi ở đáy phổi.
Tư thế ngược đầu Tư thế nằm ngửa
19-Jun-13 11
MSCT 16 có chích thuốc cản quang, khảo sát toàn bộ lồng ngực trong
vòng 10 giây: mạch máu phổi bình thường ở BN nam 56 tuổi.
19-Jun-13 12
X QUANG TUẦN HOÀN PHỔI BÌNH THƯỜNG
ĐỘNG MẠCH PHỔI
Phân bố từ trung tâm ra ngoại vi
 Các động mạch phổi thường thấy rõ ở hai rốn phổi và
giảm dần khẩu kính khi ra ngoại vi.

 Phần gốc của động mạch phổi hai bên thường không
xác định được vì chúng nằm trong trung thất.
19-Jun-13 13

19-Jun-13 14
 Bề rộng của động mạch phổi
trung gian
 chia ra động mạch thùy giữa
và động mạch thùy dưới.

 thường nằm ở khoảng liên
sườn thứ 8 đằng sau bên phải.

 10 – 15mm ở Nam giới
9 – 14mm ở Nữ giớí.
June 19, 2013 15
GIẢI PHẪU X QUANG VÀ SINH LÝ CỦA TUẦN HOÀN PHỔI BÌNH THØNG
GIẢI PHẪU


 Bình thường khẩu kính ĐMP(P)
bằng khẩu kính Khí quản ở ngang
mức Quai ĐMC.
 Ở trẻ em,bề ngang động mạch phổi
trung gian bằng bề ngang của cung
sườn sau thứ VIII bên (P).

19-Jun-13 16
19-Jun-13 17
 Phổi có thể được chia thành 3
vùng:
 Ở 1/3 trong, khẩu kính động
mạch phổi < 20mm.

 Ở 1/3 giữa (phân nhánh thứ 3
và thứ 4), khẩu kính < 5mm.

 Ở 1/3 ngoài, khẩu kính < 1mm.
19-Jun-13 18
 Bình thường, động mạch
phổi luôn luôn đi cùng
phế quản.

 Tỷ lệ khẩu kính của động
mạch trên khẩu kính phế
quản bình thường là 1-1,2.
phế quản động mạch
June 19, 2013 19
19-Jun-13 20
X QUANG TUẦN HOÀN PHỔI BÌNH THƯỜNG
TĨNH MẠCH PHỔI
 Thông thường, có 4 tĩnh mạch
phổi đổ vào nhĩ trái.

 Hai tĩnh mạch phổi trên chạy
thẳng đứng và ở phía ngoài động
mạch phổi của thùy trên.

 Ngược lại, hai tĩnh mạch phổi
dưới chạy ngang và bắt chéo các
động mạch phổi ở đáy phổi.
19-Jun-13 21
Tuần hoàn phổi bình thường
TĂNG TUẦN HOÀN PHỔI

19-Jun-13 22
Tĩnh mạch phổi Động mạch phổi
19-Jun-13 23
 Phân nhánh của động
mạch phổi tựa như cành
cây phân nhánh
“dichotomus branching”,
một thân chia hai, càng lúc
càng nhỏ dần.

 Phân nhánh của tĩnh mạch
phổi tựa như phân nhánh
của lá dừa “monopodial
branching”, các nhánh nhỏ
tĩnh mạch đổ về các thân
tĩnh mạch lớn hơn.
Tĩnh mạch phổi
Động mạch phổi
June 19, 2013 24
TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ SỰ NỞ LỚN CỦA
ĐỘNG MẠCH PHỔI GỐC
 SIMON phân ra 3 độ
giãn nở của ĐMP
gốc:
-d = 2- 4 mm  độ I
-d = 4- 9 mm  độ II
-d > 9mm  độ III

*d là khoảng cách đo

từ bờ xa nhất của
ĐMP gốc đến đoạn
nối tiếp giữa 2 điểm
A và B.

25
PULMONARY ARTERIAL ANEURYSM /
SEVERE MITRAL STENOSIS