BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC UEH
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ VÀ THIẾT KẾ
KHOA KINH DOANH QUỐC TẾ - MARKETING
----
----
BÁO CÁO NHĨM MƠN:
HÀNH VI NGƢỜI TIÊU DÙNG
ĐỀ TÀI
CHIẾN LƢỢC MARKETING MIX CHO CÔNG TY VINAMILK
GVHD: ThS. Nguyễn Quốc Hùng
Lớp: 21C1MAR50302109
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
2
Tên thành viên
MSSV
Võ Hồ Lan Anh
31181022393
Bùi Phương Diễm
31201023800
Lê Khả Doanh
31201020173
Vi Ngọc Lam
31201023878
Võ Thanh Ngân
31201024013
Trương Thị Hồi Tâm
31201023994
Trần Xn Thắng
31191026345
Nguyễn Thị Bích Vân
31201024080
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
LỜI CẢM ƠN
Trước hết, chúng em xin gửi lời cảm ơn sau sắc đến Thầy Nguyễn Qu ốc Hùng – người đã
hướng dẫn tận tình và chỉ dạy chúng em trong suốt quá trình học mơn Hành Vi Người
Tiêu dùng.
Với tình cảm chân thành, chúng em xin cảm ơn Thầ y, cảm ơn sự dạy dỗ nhiệt tình cả về
kiến thức chun mơn và tinh th ần học tập độc lập, sáng tạo đề chúng em có thêm nhiều
kinh nghiệm khơng chỉ để thực hiện tiểu luận mà còn cho cả về tư duy, sự trường thành
trong suy nghĩ.
Trong quá trình tìm hiểu và thực hiện tiểu luận mặc dù đã cố gắng hết sức song còn
những hạn chế về kiến th ức cũng như kinh nghiệm thực tế và trình độ lý luận nên bài tiểu
luận chắc chắn không tránh kh ỏi những thiếu sốt, chúng em kính mong thầy bỏ qua.
Nhóm chúng em rất mong được ý kiến nhận xét từ Thầy để chúng em có thể hồn thiện.
Một lần nữa, chúng em xin bày tỏ sự biết ơn đến Thầy. Chúng em kính chúc Thầy nhiều
sức khỏe, thành cơng và h ạnh phúc.
Sinh viên của Thầy
3
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
4
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 8
A. CONSUMER PROFILE ...................................................................................... 10
1. Lý thuyết ................................................................................................................ 10
2. Thực hiện ................................................................................................................ 10
B. CHIẾN LƢỢC MARKETING MIX CHO VINAMILK .................................. 16
1. Lý thuyết ................................................................................................................. 16
1.1 Marketing ............................................................................................................... 16
1.1.1 Khái niệm và bản ch ất Marketing ...................................................................... 16
1.1.2 Mục tiêu của Marketing ...................................................................................... 17
1.2 Marketing Mix ....................................................................................................... 17
1.2.1 Khái niệm Marketing Mix .................................................................................. 17
1.2.2 Các thành phần c ủa Marketing Mix ................................................................... 18
2. Tống quan về thị trƣờng sữa Việt Nam ............................................................... 18
2.1 Báo cáo thị trường sữa Việt Nam 2020 ................................................................. 18
2.2 Xu hướng mới nổi trong ngành sữa Việt Nam năm 2020 ..................................... 20
2.3 Triển vọng thị trường sữa Việt Nam năm 2021 .................................................... 21
2.4 Thị trường sữa Việt Nam 2021 đến 2022 .............................................................. 22
3. Vinamilk ................................................................................................................. 23
3.1 Tổng quan về Vinamilk ......................................................................................... 23
3.2 Phân tích SWOT c ủa Vinamilk ............................................................................. 23
5
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
3.2.1 Khái niệm Ma Trận SWOT (Strengths – Weaknesses – Opportunities – Threats)
3.2.2 Các bước xây ma tr ận SWOT ............................................................................. 24
3.2.3 Xây dựng Ma Tr ận SWOT cho Vinamilk .......................................................... 24
4. Marketing Mix của Vinamilk ............................................................................... 30
4.1 Product (Sản Phẩm) ............................................................................................... 30
4.2 Price (Giá).............................................................................................................. 31
4.3 Place (Phân Phối) ................................................................................................... 31
4.4 Promotion (Xúc Tiến)............................................................................................ 32
5. Đề xuất Marketing Mix cho từng nhóm khảo sát............................................... 33
5.1 Người sử dụng nhiều (Trên 20 hộp/ tháng) ........................................................... 33
5.1.1 Product (Sản Phẩm) ............................................................................................ 34
5.1.2 Price (Giá)........................................................................................................... 35
5.1.3 Place (Phân Phối) ................................................................................................ 36
5.1.4 Promotion (Xúc Tiến)......................................................................................... 36
5.2 Người tiêu dùng ở mức trung bình (Từ 5 – 20 hộp/tháng) .................................... 37
5.2.1 Product (Sản phẩm) ............................................................................................ 38
5.2.2 Price (Giá)........................................................................................................... 39
5.2.3 Place (Phân Phối) ................................................................................................ 39
5.2.4 Promotion (Xúc Tiến)......................................................................................... 40
5.3 Người tiêu dùng ít (Dưới 5 hộp)............................................................................ 40
5.3.1 Product (Sản phẩm) ............................................................................................ 40
6
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
5.3.2 Price (Giá)........................................................................................................... 41
5.3.3 Place (Phân Phối) ................................................................................................ 41
5.3.4 Promtion (Xúc Tiến)........................................................................................... 42
PHỤ LỤC: BIỂU ĐỒ XỬ LÝ DỮ LIỆU................................................................. 43
NHÂN KHẨU HỌC .................................................................................................. 43
AIOs (Các hành động, sở thích, ý kiến) ................................................................... 57
ĐẶC ĐIỂM HÀNH VI .............................................................................................. 69
TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................... 79
7
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
PHẦN MỞ DẦU
Năm 2021 là một năm đặc biệt khó khăn đối với tồn thế giới, đại dịch Covid – 19
bao trùm lên nhân lo ại. Tại Việt Nam, dịch Covid – 19 đang diễn biến phức tạp và
khó lường. Theo thơng tin Bộ Y tế, tính đến ngày 9/11/2021, có t ổng cộng 968.684 ca
nhiễm trên cả nước. Để giải quyết tình trạng này, bên cạnh quy trình sàng l ọc, xét
nghiệm, cách ly và kế hoạch tiêm chủng toàn quốc, Nhà nước hiện đang áp dụng giãn
cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg tại 19 tỉnh thành phía Nam và một số phường, xã
ở các tỉnh, thành khác nhằm giảm lây nhiễm trong cộng đồng. Điều này dẫn đến
khơng ít khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày của người dân.
Trong bối cảnh đó, mỗi doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển bắt buộc phải thay
đổi một cách phù hợp để bắt kịp và thích nghi v ới nhịp sống của tồn cầu. Để làm
được điều đó, doanh nghiệp phải có những chiến lược Marketing hợp lý mang tính
đột phá.
Marketing hiện nay khơng chỉ là một chức năng trong hoạt động kinh doanh, nó đã trở
thành một triết lý dẫn d ắt tồn bộ hoạt động của doanh nghiệp việc phát hiện ra, đáp
ứng và thỏa mãn nhu cầu của khách hàng,
Vinamilk là thương hiệu có vị trí vững vàng dẫn đầ u Top 100 Doanh nghiệp Bền
vững Việt Nam năm 2020. Đây cũng là công ty Việt Nam đầu tiên và duy nhất được
vinh danh là “Tài sản đầu tư có giá trị của ASEAN”.
Vinamilk rất coi trọng việc hoạch định các hoạt động Marketing và sử dụng công cụ
marketing mix để thu hút khách hàng. Chính nhờ việc quan tâm đúng mức và đầu tư
hợp lý, hoạt động marketing đã góp phần rất lớn trong việc nâng cao doanh số bán
hàng, gia tăng lợi nhu ận và quan trong hơn hế t là uy tín của cơng ty ngày càng được
nâng cao.
8
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
Để hiểu đầy đủ hơn về hoạt động marketing của cơng ty Vinamilk, nhóm chúng em đã
lựa chọn tìm hiểu và đi sâu vào đề tài: “Chiến lược Marketing Mix c ủa công ty
Vinamilk”.
9
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
A. CONSUMER PROFILE
1. Lý thuyết
-
Khái niệm Consumer Profile
Hồ sơ người tiêu dùng (Consumer Profile) là nh ững mô tả thực tế về một khách hàng
hoặc một nhóm khách hàng có các đặc điểm tương tự như nhân khẩu h ọc, hành vi
mùa hàng, văn hóa, vị trí địa lý và hành vi trực tuyến.
Hồ sơ người tiêu dù ng đã trở thành một phần quan trọng của quá trình tiếp thị. Hồ sơ
tiêu dùng được sử dụng để giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định sáng suốt về
chiến lược tiếp thị, đặc biệt là trong bối cảnh c ạnh tranh gay gắt giữa các chủ thể kinh
tế (nhà sản xuất, nhà phân phối, bán lẻ, người tiêu dùng…).
2. Thực hiện
Thông tin trong bài dựa trên dữ liệu khảo sát 400 người tiêu dùng ở phạm vi lãnh thổ
nước Việt Nam (đã loại 7 người tiêu dùng ở ngoài phạm vi này). Phân bổ theo độ tuổi,
nghề nghiệp và thu nhâp.
Dữ liệu được phân bổ như sau: Trung bình số hộp sữa Vinamilk được tiêu dùng trong
một tháng.
Số người trả lời: 400 người
38%
40%
Dưới 5 hộp
Trên 20 hộp
Từ 5 - 20 hộp
22%
10
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
VINAMILK’S CONSUMER PROFILE
Đặc điểm phân loại
NGƢỜI SỬ
NGƢỜI SỬ DỤNG
NGƢỜI SỬ
DỤNG ÍT
Ở MỨC TRUNG
DỤNG NHIỀU
BÌNH
Số lƣợng trung bình
Dưới 5 hộp/
đã mua
tháng
Thu nhập
Từ 5 - 20 hộp/ tháng
Trên 20 hộp/ tháng
Chưa có thu nhập
Chưa có thu nhập và
Chưa có thu nhập;
và nhóm thu
nhóm thu nhập dưới
nhóm thu nhập trên
nhập dưới 10
10 triệu.
50 triệu.
Cả nam và nữ
triệu.
Giới tính
Tỷ lệ nữ cao nhất
Tỷ lệ nữ cao nhất
Độ tuổi
Phần lớn từ 18 -
Nhóm 18 - 22 và 22 - Nhóm dưới 12 và
22 tuổi
30 chiếm tỉ lệ lớn.
12 – 18, trên 40
chiếm đa số.
Khu vực
Miền Nam chiếm
Phân bổ đều ở cả 3
Miền Bắc và miền
hơn 50%.
vùng miền
Nam chiếm tỉ lệ
NHÂN
cao hơn so với
KHẨU
miền Trung
HỌC
11
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
GD-ĐT và Kinh
GD-ĐT và Kinh
GD-ĐT chiếm
doanh chiếm
doanh chiếm phần
phần lớn, Nhóm
phần lớn, Nhóm
lớn, Nhóm Cơng
Cơng nghệ Thông
nghệ Thông tin -
tin - Truyền thông
Thông tin -
Truyền thông và Du
và Kinh doanh
Truyền thông và
lịch cũng chiếm tỉ lệ
cũng chiếm tỉ lệ
Du lịch cũng
khá cao
khá cao
ĐH - Cao đẳng;
ĐH - Cao đẳng;
THCS, THPT
THCS, THPT và
THCS, THPT và Sau
Sau ĐH
ĐH
Tình trạng
Độc thân chiếm
Độc thân và đã có
Độc thân chiếm đa
hơn nhân
đa số, đã có
người u chiếm tỉ lệ
số, có gia đình
người u cũng
lớn
cũng có tỉ lệ lớn
Từ 4-6 người chiếm
Nhóm 1-3 và 4-6
Lĩnh vực
nghề nghiệp Cơng nghệ
chiếm tỉ lệ khá
cao
Học vấn
chiếm tỉ lệ lớn
12
Quy mơ gia
Từ 4-6 người
đình
chiếm tỉ trọng lớn tỉ trọng lớn
chiếm tỉ trọng lớn
Tình trạng
Chưa đi làm và
Chưa đi làm chiếm
Chưa đi làm và có
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
việc làm
có cơng việc ổn
cơng việc ổn định
tỉ lệ lớn, có cơng
định chiếm tỉ lệ
chiếm tỉ lệ cao
việc cũng rất cao
Cả hướng nội và
Cả hướng nội và
Cả hướng nội và
hướng ngoại
hướng ngoại (hướng
hướng ngoại
nội chiếm tỉ lệ cao
(hướng nội chiếm
hơn)
tỉ lệ cao hơn)
cao
Tính cách
AIOs
Sở thích
Nghe nhạc, đọc
Nghe nhạc, đọc sách, Nghe nhạc, đọc
sách, xem phim;
xem phim; giành thời sách, xem phim;
giành thời gian
gian cho gia đình;
giành thời gian cho
cho gia đình; du
mua sắm; ca hát
gia đình; du lịch;
lịch; mua sắm
tham gia các hoạt
động thể thao
Trang
Facebook,Youtub Facebook, Youtube,
Facebook,
mạng xã hội e,Instagram,
Instagram, Tiktok,
Youtube,
ƣa thích
Zalo
Instagram, Tiktok,
Tiktok
Zalo
Hình thức
Du lịch ẩm thực
Du lịch sinh thái, ẩm
du lịch *
được ưa chuộng
thực và Teambuiding sinh thái, ẩm thực
Các môn
Thể dục - thể
Thể dục - thể hình,
Thể dục - thể hình,
thể thao yêu hình, thể thao
thể thao dùng vợt, thể thể thao dùng vợt,
dùng vợt, thể
thao dưới nước và thể thể thao dưới nước
thao dưới nước
thao đồng đội
thích
và thể thao đồng
đội
13
Du lịch tham quan,
và thể thao đồng
đội
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
Các kênh
Theo dõi đa
Gameshow, thời s ự
Theo dõi đa dạng,
truyền hình
dạng, như:
chiếm đa số; phim
như: Gameshow,
thƣờng theo Gameshow, thời
truyền hình dài tập,
phim truyền hình
dõi
sự,phim truyền
phim điện ảnh cũng
dài tập, hài kịch,..
hình dài tập, hài
có tỉ lệ khá cao
thời sự nhỉnh hơn 1
chút
kịch,..
Loại nhạc
Pop, Dance
thƣờng
Pop, Dance, Country, Pop, Dance,
Blue
Country, Blue
nghe
Vấn đề
Ơ nhiễm mơi
Ơ nhiễm mơi trường,
Ơ nhiễm mơi
quan tâm
trương, LGBT,
LGBT, Nóng lên
trương, LGBT,
Nóng len tồn
tồn cầu, động vật
Nóng len tồn cầu,
cầu, động vật
hoang dã và động vật động vật hoang dã
hoang dã và động
có nguy cơ bị tuyệt
và động vật có
vật có nguy cơ bị
chủng
nguy cơ bị tuyệt
tuyệt chủng
chủng
Có xu
Bạn bè, người
Bạn bè, người thân
Bạn bè, người thân
hƣớng bị
thân trong gia
trong gia đình đồng
trong gia đình, Tư
ảnh hƣởng
đình
nghiệp, Hot Tiktok,
vấn viên/ chuyên
khi mua
Youtuber,
gia, đồng nghiệp,
hàng bởi
Instagramer…
Hot Tiktok,
Youtuber,
Instagramer…
ĐẶC
Tiền mặt, app
Tiền mặt, app thanh
Tiền mặt, app
ĐIỂM
thanh toán,
toán, chuyển khoản,
thanh toán, chuyển
14
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
HÀNH
Hình thức
chuyển khoản, tín tín dụng (sử dụng
khoản, tín dụng (sử
VI
thanh tốn
dụng (sử dụng
tiền mặt vì tính tiện
dụng tiền mặt vì
chủ yếu
tiền mặt vì tính
lợi và dễ dàng thanh
tính tiện lợi và dễ
tiện lợi và dễ
toán; sử dụng app
dàng thanh toán; sử
dàng thanh toán;
được thêm nhiều
dụng app được
sử dụng app được chiết khấu, khuyến
thêm nhiều chiết
mãi).
thêm nhiều chiết
khấu, khuyến mãi).
khấu, khuyến
mãi).
Quán vỉa hè và tự Quán ăn chất lượng,
Quán ăn chất
nấu ăn ở nhà
quán ăn vỉa hè và tự
lượng và tự nấu ăn
chiếm tỉ lệ cao.
nấu ăn ở nhà.
ở nhà chiếm tỉ lệ
cao.
Phân khúc người
Phân khúc người tiêu
Lựa chọn
tiêu dùng này chủ dùng này chủ yếu từ
Phân khúc người
ăn uống
yếu từ 18-22 tuổi
18-30 tuổi nên kinh
tiêu dùng này chủ
nên có kinh tế
tế chưa cao, họ vừa
yếu dưới 18 tuổi và
chưa ổn định, họ
lập gia đình nên việc
trên 40 tuổi, có xu
chọn các hình
chọn ăn ở các quán
hướng thoải mái
thức quán ăn vỉa
ăn chất lượng vừa tiết hơn trong việc chi
hè hay nấu ăn ở
kiệm chi phí vừa đảm tiêu ăn uống, nên
nhà để tiết kiệm
bảo đầy đủ dinh
quán ăn chất lượng
chi tiêu.
dưỡng.
cao (luxury) có tỷ
lệ lựa chọn cao hơn
so với hai nhóm s ử
dụng trung bình và
15
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
sử dụng ít.
Lựa chọn
Mua hàng ở chợ
Local brand là chủ
Chợ và Local
Thời trang
là chủ yếu, ngồi
yếu, Chợ cũng chiếm
brand chiếm tỉ lệ
(quần áo)
ra cịn có local
tỉ lệ cao
cao, ngồi ra vẫn
brand và luxury
có Luxury brand
brand
Việt, Mỹ, Nhật,
Hàn, Có xu hướng
Việt, Mỹ, Hàn;
Xuất xứ
Có xu hướng ưa
Việt, Mỹ, Nhật, Hàn,
ưa chuộng, ủng hộ
đƣợc tin
chuộng, ủng hộ
Pháp
sản phẩm trong
cậy
sản phẩm trong
nước
nước
B. CHIẾN LƢỢC MARKETING MIX CHO VINAMILK
1. Lý thuyết
1.1 Marketing
1.1.1 Khái niệm và bản chất Marketing
Trải qua trên 100 năm hình thành và phát triển, nội dung của Marketing đã có nhiều
thay đổi, khhi dịch sang nhiều ngơn ngữ khác nhau trên thế giới, chính thế tht ngữ
“marketing” khó có thể hiểu một cách đầy đủ và trọn vẹn. Do vậy, nhiều nước vẫn giữ
16
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
nguyên thuật ngữ bằng Tiếng Anh để sử dụng. T ại Việt Nam, thuật ngữ này thường
được sử để thay cho từ “Tiếp thị”, nhất lả trong giới chuyên môn.
Dưới đây là một số quan điể m và khái niệm Marketing hiện đại của các tổ chức, hiệp
hội và các nhà nghiên cứu về Marketing trên thế giới được chấp nhận và phổ biến
trong những thập niên g ần đây:
Theo CIM (UK’s Chartered Institude of Marketing): “Marketing là quá
trình quản trị nhận biết, dự đoán và đáp ứng nhu c ầu của khách hàng một cách
có hiệu quả và có l ợi”.
Theo AMA (American Marketing Association, 1985): “Marketing là tiến
trình hoạch định và thực hiện sáng tạo, định giá, xúc tiến và phân phối những ý
tưởng, hàng hóa và dịch vụ để tạo ra sự trao đổi và thỏa mãn nhưng mục tiêu
của cá nhân và tổ chức”.
Theo Philip Kolter (2008): “Marketing là tiến trình doanh nghiệp tạo ra giá trị
cho khách hàng và xây dựng mạnh mẽ những mối quan hệ với khách hàng
nhằm đạt được giá trị từ những phản ứng của khách hàng”.
1.1.2 Mục tiêu của Marketing
Marketing hƣớng đến ba mục tiêu chủ yếu sau:
Thỏa mãn khách hàng: là vấn đề sống cịn c ủa cơng ty. Các nỗ lực Marketing
nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng, làm cho họ hài lịng, trung thành với
cơng ty, qua đó thu phục thêm khách hàng mới.
Chiến thắng trong cạnh tranh: Giải pháp Marketing giúp cơng ty đối phó tốt
các thách thức cạnh tranh, bảo đảm vị thế cạnh tranh thuận lợi trên th ị trường.
Lợi nhuận lâu dài: Marketing phải tạo ra lợi nhuận cần thiết giúp cơng ty tích
lũy và phát triển. Sự trung thành của khách hàng liên quan mật thiết với khả
năng sinh lợi của công ty trong hiện tại và cả tương lai.
1.2 Marketing Mix
1.2.1 Khái niệm Marketing Mix
17
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
Marketing mix (Hỗn hợp hay Phân phối Marketing) là một trong những khái niệm
chủ yếu của Marketing hiện đại.
Marketing mix là tập h ợp những công cụ Marketing mà công ty sử dụng để đạt được
các mục tiêu trong một thị trường đã chọn. Các công cụ Marketing được pha trộn và
kết hợp với nhau thành một thể thống nhất để ứng phó với những khác biệt và thay
đổi trên thị trường. Có thể nói Marketing mix là một giải pháp có tính tình thế của tổ
chức.
Các cơng cụ Marketing g ồm có: sản phẩm (Product), giá c ả (Price), phân phối (Place)
và xúc tiến (Promotion) và thường được gọi là 4P.
1.2.2 Các thành ph ần của Marketing Mix
Sản phẩm (Product): Là thành phần cơ bản nhất trong Marketing Mix. Đó có
thể là sản phẩm hữu hình của cơng ty đưa ra thị trường, bao gồm chất lượng
sản phẩm, hình dáng thiết kế, đặc tính, bao bì và nhãn hiệu. Sản phẩm cũng
bao gồm khía cạnh vơ hình như các hình thức dịch vụ giao hàng, sửa chữa,
huấn luyện,…
Giá (Price): Là thành phần không kém ph ần quan trông trong Market ing Mix
bao gồm giá bán sỉ, giá bán lẻ, chiết khấu, giảm giá, tín dụng. Giá phải tương
xứng với giá trị nhận được của khách hàng và có khả năng cạnh tranh.
Phân phối (Place): Cũng là một thành phần chủ yếu trong Marketing Mix. Đó
là những hoạt động làm cho sản phẩm có th ể tiếp cận với khách hàng mục tiêu.
Công ty phải hiểu rõ, tuyển chọn và liên kết những nhà trung gian để cung cấp
sản phẩm đến thị trường mục tiêu một cách có hiệu quả.
Xúc tiến (Promotion): Thành phần thứ này gồm nhiều hoạt động dùng để
thông đạt và thúc đẩy sản phẩm đến thị trường mục tiêu. Cơng ty phải thiết lập
những chương trình quảng cáo, khuyến mãi, quan hệ công chúng, Marketing
trực tiếp. Công ty cũng phải tuyển mộ, huấn luyện và động viên đội ngũ bán
hàng.
18
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
2. Tống quan về thị trƣờng sữa Việt Nam
Dịch covid 19 đã ảnh hưởng rất lớn đến thị trường sữa Việt Nam do ho ạt động sản
xuất và kinh doanh của những doanh nghiệp b ị ảnh hưởng. Tuy nhiên, những doanh
nghiệp ngành sữa thì có v ẻ ít chịu tác động bởi vấn đề này.
2.1 Báo cáo thị trƣờng sữa Việt Nam 2020
Vào năm 2020, ngành sữa tăng 19.1% về giá trị vốn hóa, ổn định hơn so với chỉ số
chứng khoán VN-Index (+14.9% năm 2020). Trong đó, từ mức đáy ngày 24/03/2020,
ngành sữa tăng mạnh 60% nhưng vẫn thấp hơn so với mức phục h ồi của toàn thị
trường là +67.5%
Theo SSI Research, nhu cầu trong nước đối với những sản phẩm sữa ít bị ảnh hưởng
hơn bởi covid 19, chỉ giảm -6.1% về giá trị so với mức giảm -7.5% đối với những mặt
hàng tiêu thụ hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) trong 9 tháng đầu năm 2020 (nguồn
Nielsen) và tăng trưởng doanh thu bán lẻ danh nghĩa của cả nước là 4.98% (nguồn
Tổng cục thống kê, tính chu kỳ 9 tháng năm 2020).
Nhu cầu tiêu thụ sữa chiếm 11.9% tiêu thụ FMCG tại Việt Nam, vẫn giữ nguyên so
với năm 2019. Người tiêu dùng tăng cường dùng sữa tươi và sữa chua để giúp tăng
19
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
khả năng miễn dịch trong mùa dịch bệnh này, trong khi nhu c ầu bị ảnh hưởng bởi
những trường học trên tồn quốc phải đóng cửa gần 3 tháng (năm 2020).
Đặc biệt, những ngành hàng tăng trưởng cao hơn bao gồm sữa uống (+10%), sữa
chua (+12%), phô mai (+11%), bơ (+10%) và những sản phẩm từ sữa khác (+8%)
trong khi sữa bột chỉ tăng 4% về giá trị.
Những biến số tích cực của ngành sữa trong năm qua là tỷ suất lợi nhuận gia tăng. Cụ
thể là tình hình dịch covid 19 đã tác động đến nhu cầu sử dụng sữa trên toàn cầu, việc
này giúp giá sữa nguyên liệu ở mức thấp hơn trong năm 2020. Ngoài ra, giá dầu thấp
cũng giúp giảm chi phí đóng gói và vận chuyển. Đặc biệt, sở dĩ ngành sữa Việt Nam
xuất khẩu tăng trưởng khả quan là do nhiều công ty, doanh nghiệp đã và đang đầu tư
thiết bị, ứng dụng cơng nghệ có trình độ tự động hóa cao ngang tầm khu vực và thế
giới, nhiều trang trại đạt chuẩn Global, VietGap,... nhằm tăng sản lượng, chất lượng,
an tồn thực phẩm, đa dạng hóa sản phẩm và tiếp cận ngày càng sâu rộng vào chuỗi
giá trị sữa, sản phẩm sữa ở thị trường trong và ngoài nước.
Do vậy, năm vừa qua b ất chấp dịch bệnh ảnh hưởng nặng nề, những sản phẩm sữa,
đặc biệt là của Vinamilk, Vinasoy,... vẫn xuất ngoại đều đặn đến các th ị trường lớn
như Trung Quốc, Trung Đông, Hàn Quốc,...
Kết thúc năm 2020, ngành sữa đạt tổng doanh thu 113.715 tỷ đồng, tăng trưởng
khoảng 5% so với năm 2019 nhờ nguồn cung cấp nguyên liệu sữa trong nước dồi dào,
nhu cầu tiêu thụ sữa có xu hướng tăng, các doanh nghiệp sữa duy trì được hệ thống
phân phối truyền thống và kịp th ời đẩy mạnh phân phối qua các kênh hiện tại.
2.2 Xu hƣớng mới nổi trong ngành sữa Việt Nam năm 2020
Sữa thực vật (Plant-based Milk) lên ngơi
Sữa thực vật là sản phẩm sữa có nguồn gốc 100% hoàn toàn từ thực vật như ngũ cốc,
họ đậu hoặc rau củ quả. Dùng sữa thực vật thay cho sữa động vật là xu hướng đang
20
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
hot trên toàn cầu. Theo Businees Wrie, thị trường sữa thực vật thế giới được dự đoán
cán mốc 34 t ỷ USD vào năm 2024.
5 lý do lớn nhất thúc đẩy người tiêu dùng chuyển từ sữa động vật sang sữa thực vật là:
Cơ thể không dung nạp Lactose hoặc dị ứng sữa.
Lo ngại về vấn đề thuốc kháng sinh, thuốc tăng trưởng.
Chế độ ăn thuần chay.
Người bị viêm đại tràng hoặc hội chứng viêm ruột.
Yếu tố đạo đức.
Việc đƣợc chú trọng của sữa dành cho ngƣờ i cao tuổi
Việt Nam là 1 trong 10 quốc gia có tốc độ già hóa dân s ố nhanh nhất thế giới. Cả
nước có khoảng 11 triệu người cao tuổi (tương đương 11.95%) vào năm 2017, nhưng
con số này dự báo sẽ tăng gâp đôi đôi thành 21 triệu (chiếm 20% dân số) vào năm
2035. Các nước phát triển phải mất nhiều thập kỷ mới đạt tốc độ này, trong khi Việt
Nam chỉ mất chưa tới 20 năm.
Mở rộng và đa dạ ng thị trƣờng xuất khẩu
Từ năm 2015, số lượng doanh nghiệp sữa của Việt Nam thành công trong việc vươn
ra thị trường thế giới đã tăng gấp 3, từ 3 doanh nghiệp vào năm 2015 lên thành 10 vào
năm 2020. Chỉ sau 5 năm từ 10 quốc gia đã tăng thành 50 quốc gia.
2.3 Triển vọng thị trƣờng sữa Việt Nam năm 2021
Mặc dù sữa là mặt hàng tiêu dùng thiết yếu và nhu cầu từ người tiêu dùng thu nhập
thấp vẫn có thể bị ảnh hưởng tiêu cực từ đại dịch covid-19. Theo thống kê, thu nhập
của người lao động giảm -5.1% YoY trong Q2/2020. Đặc biệt, tác động đến người lao
động tự do hay ở vùng nông thôn sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực nặng nề hơn.
Theo ước tính giá bán trung bình hiện tại sẽ khơng tăng trong năm 2021. Dự báo tăng
trưởng doanh thu 6% cho VNM và 8% cho MCM tại thị trường trong nước, trong khi
21
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
doanh thu thị trường nước ngồi ước tính tăng 5 7% từ mức thấp trong năm 2020.
Do đó, ước tính VNM sẽ đạt tăng trưởng lợi nhuận rồng ổn định là 8.8% vào năm
2021.
Các chuyên gia SSI nh ận định rằng giá sữa nguyên liệu có thể sẽ tăng nhẹ trong năm
2021, cũng giống như xu hướng tăng giá của những loại hàng hóa khác. Do đó, giá
sữa nguyên liệu có thể tăng 4% so với cùng kỳ trong năm 2021. Ngoài ra, giá dầu cao
hơn trong năm 2021 có thể sẽ ảnh hưởng đến chi phí đóng gói và vận chuyển.
Những chun gia PHS thì cho r ằng động lực thúc đẩy tiêu thụ những sản phẩm sữa
trong năm 2020 phần lớn từ ý thức về sức khỏe của người dân, đặc biệt là người tiêu
dùng khu vực thành thị , được nâng lên dưới áp lực của đại dịch và nh ững sản phẩm
sữa có tác dụng củng cố hệ miễn dịch của con người. Do đó, kỳ vọng thị phần sữa
Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng một chữ số khoảng 8% trong năm 2021 khi đại dịch
covid 19 chưa được kiểm soát triệt để và sẽ vẫn thúc đẩy người tiêu dùng tăng cường
sử dụng những sản phẩm sữa có lợi cho sức khỏe.
Ở trong nước thì người tiêu dùng ngày càng quan tâm nhiều hơn đến nguồn gốc
nguyên liệu cũng như xuất xứ và sự an toàn của sản phẩm nữa. Vì vậy, họ thường
dùng những sản phẩm sữa được sản xuất trực tiếp từ sữa tươi so với những sản phẩm
sữa hoàn nguyên. Xu hướng lựa chọn này được thể hiện rõ ở khu vực thành thị, nơi
nhận thức người tiêu dùng t ốt hơn và với thu nhập cao hơn, họ sẵn sàng chi trả nhiều
hơn cho những sản phẩm chất lượng.
Những ông lớn trong ngành sữa như Vinamilk, TH Milk,.. cũng đã loại bỏ dần sử
dụng sữa hồn ngun để sản xuất sữa nước. Tuy nhiên, khí hậu và cơng nghệ nơng
nghiệp hỗ trợ cho bị sữa vẫn còn nhiều hạn ch ế.
2.4 Thị trƣờng sữa Việt Nam 2021 đến 2022
22
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
Thực tế cho thấy thời gian gần đây, xuất khẩu s ản phẩm sữa của các doanh nghiệp
liên tục gặt hái được nhiều thành quả khả quan. Ta có thể thấy, 10 container sản phẩm
sữa hạt cao cấp gồm sữa hạt đậu nành hạnh nhân và đậu đỏ đã được Vinamilk xuất
khẩu sang Trung Qu ốc. Tiếp đó, lơ hàng gồ m 5 container s ản phẩm sữa đặc có đường
cũng được Vinamilk xuất khẩu qua quốc gia này.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan Trung Quốc thông báo tiếp tục cấp mã giao dịch cho
phép 1 công ty và 1 nhà máy của Việt Nam được xuất khẩu sản phẩm sữa sang thị
trường Trung Quốc. Như vậy, hiện tại cơ quan chức năng Trung Quốc đã cấp mã giao
dịch cho phép 7 công ty, nhà máy tại Việt Nam xuất khẩu sản phẩm vào nước này –
mang lại kì vọng tăng trưởng xuất khẩu sữa chính ngạch trong thời gian tới từ đất
nước t ỷ dân này.
Ngồi thị trường Trung Quốc thì M ỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Đông,... các sản
phẩm sữa Việt cũng đang từng bước chinh phục người tiêu dùng.
3. Vinamilk
3.1 Tổng quan về Vinamilk
Vinamilk là Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (tên tiếng Anh: Vietnam Dairy Products
Joint Stock Combany) chuyên sản xuất, kinh doanh sữa và sản phẩm từ sữa cũng như
các thiết bị máy móc liên quan tại Việt Nam.
Vinamilk là thương hiệu có vị trí vững vàng dẫn đầ u Top 100 Doanh nghiệp Bền
vững Việt Nam năm 2020. Đây cũng là công ty Việt Nam đầu tiên và duy nhất được
vinh danh là “Tài sản đầu tư có giá trị của ASEAN”.
Sau hơn 40 năm ra mắt người tiêu dùng, đến nay Vinamilk ngoài việc phân phối
mạnh trong nước với mạng lưới hơn 220.000 điểm bán hàng phủ đều 63 tỉnh thành.
Sản phẩm Vinamilk còn được xuất khẩu sang 43 quốc gia trên thế giới như Mỹ, Pháp,
Canada, Ba Lan, Đức, Nhật Bản khu vực Trung Đông, Đơng Nam Á.
3.2 Phân tích SWOT của Vinamilk
23
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
3.2.1 Khái niệm Ma Tr ận SWOT ((Strengths – Weaknesses – Opportunities –
Threats)
SWOT được bắt nguồn từ 4 chữ cái viết tắt Strength (điểm mạnh), Weaknesses (điểm
yếu), Opportunities (cơ hội), Threats (nguy cơ). Ma trận SWOT là một công cụ quan
trọng giúp các nhà quản trị phát triển bốn loại chiến lược: Chiến lược SO (điểm mạnh
- cơ hội), Chiến lược WO (điểm yếu – cơ hội), Chiến lược ST (điểm mạnh – thách
thức) và Chiến lượ c WT (điểm yếu – thách thức).
Thông qua phân tích SWOT, doanh nghiệp sẽ nhìn rõ mục tiêu c ủa mình cũng như
các yếu tố trong và ngồi tổ chức có thể ảnh hưởng tiêu cực tới mục tiêu mà doanh
nghiệp đề ra. Trong quá trình xây dựng kế hoạch chiến lược, phân tích SWOT đóng
vai trị là một công cụ căn bản nhất, hiệu quả cao giúp bạn có cái nhìn tổng thể khơng
chỉ về chính doanh nghiệp mà còn những yếu tố ảnh hưởng và quyết định tới sự thành
cơng của doanh nghiệp, nhờ đó các nhà quản trị xây dựng được một chiến lược hiệu
quả nhất.
3.2.2 Các bƣớc xây ma trận SWOT
Bƣớc 1: Liệt kê các cơ hội ch ủ yếu bên ngồi của cơng ty.
Bƣớc 2: Liệt kê các thách thức chủ yếu bên ngồi của cơng ty.
Bƣớc 3: Liệt kê các thế mạnh ch ủ yếu bên trong của công ty.
Bƣớc 4: Liệt kê các điểm yếu chủ yếu bên trong của công ty.
Bƣớc 5: Kết hợp các điểm mạnh bên trong với cơ hội bên ngoài, và ghi lại kết quả
chiến lược SO vào ô phù hợp.
Bƣớc 6: Kết hợp các điểm yếu bên trong đối với cơ hội bên ngoài, và ghi lại kết quả
chiến lược WO vào ô phù hợp.
Bƣớc 7: Kết hợp các điểm mạnh bên trong với thách thức bên ngoài, và ghi lại kết
quả chiến lược ST vào ô phù hợp.
24
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ 2021
Bƣớc 8: Kết hợp các điểm yếu bên trong với thách thức bên ngoài, và ghi lại kết quả
chiến lược WT vào ô phù hợp.
3.2.3 Xây dựng Ma Tr ận SWOT cho Vinamilk
Các yếu tố chính yếu:
Cơ hội – O
O1: Nguồn nguyên liệu cung c ấp đang được hỗ trợ từ chính phủ, nguyên liệu
nhập khẩu có thuế suất giảm.
O2: Tiêu thụ sữa bình quân đầu người tăng.
O3: Tốc độ tăng dân số nhanh.
O4: Tốc độ tăng trưởng kinh tế cao.
O5: Khoa học công nghệ tiên tiến.
O6: Việt nam gia nh ập WTO.
O7: Thị trường sữa thế giới đang bắt đầu giai đoạn nhu cầu tăng mạnh.
Thách thức – T
T1: Khí hậu khắc nghiệt ảnh hưởng dòng sữa bò.
T2: Nhiều dịch bệnh phát triển ảnh hưởng đàn bò.
T3: Đối thủ cạnh tranh trong nước và nước ngoài ngày càng nhiều gay gắt.
T4: Áp lực từ sản phẩm thay thế.
T5: Thuế dành cho các sản phẩm sữa nhập khẩu thấp.
T6: Tỷ giá Việt Nam không ổn định, đồng Việt Nam liên tục bị rớt giá.
Điểm mạnh – S
S1: Uy tín thương hiệu bền vững.
S2: Có khả năng định giá bán trên thị trường trong nước.
S3: Tài chính vững mạnh.
S4: Sản phẩm đa dạng, chất lượng thuộc top 10 Việt Nam.
S5: Ban lãnh đạo có năng lực quản lý tốt
S6: Trang thiết bị hiện đại, công nghệ cao.
S7: Mạng lưới phân phối rộng khắp cả nước.
25