Kinh tế số đường đến tương lai của nền kinh tế việt nam

KINH TẾ SỐ - ĐƯỜNG ĐẾN TƯƠNG LAI CỦA NỀN KINH TẾ VIỆT NAM
Đối với Việt Nam, tương lai đ ể tăng trưởng kinh t ế nằm ở việc tận dụng được tối
đa các công nghệ kỹ thuật số, số hóa nền kinh tế. Vì vậy, Việt Nam cần thúc đẩy
nhanh việc phát tri ển ứng dụng những công nghệ mới để phát triển kinh tế số.
Sự phát triển trong chính sác h đối ngoại của Việt Nam sau Đại hội lần thứ XIII
của ĐảngToàn văn Nghị quyết Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ XIII của
ĐảngTruyền thơng quốc tế: Thách thức Covid-19 cho thấy vai trò và bản lĩnh
của Đảng Cộng sản Việt Nam

Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII xác định, đến năm 2025, kinh t ế số đạt tỷ trọng 20% GD
năm 2030 kinh t ế số chiếm khoảng 30% GDP. (Nguồn: Twitter)
Dư địa lớn
Cuộc cách mạng công nghi ệp (CMCN) 4.0 ra đời gắn liền với đột phá về mặt
công nghệ trên tất cả các lĩnh vực, tạo tiền đề để kinh tế số thực sự khởi sắc.


Sự xuất hiện của những tiến bộ vượt bậc như Internet v ạn vật (IoT), trí tu ệ nhân
tạo (AI), công nghệ in 3D... của CMCN 4.0 đã t ạo nên làn sóng chuy ển đổi số và
đưa kinh tế số lan tỏa khắp các thành ph ần kinh t ế.
Trên thế giới, kinh tế số đang tăng trưởng rất nhanh, trở thành chìa khố cho
khơng ít nền kinh tế vươn ra toàn cầu.
Tại Trung Quốc, năm 2008, kinh t ế số chiếm khoảng 15% GDP, đến 2019 kinh t ế
số đã chiếm đến 37% GDP. Nhi ều doanh nghi ệp kinh tế số Trung Quốc đã trở
thành những “gã khổng lồ” công nghệ, với năng lực phát tri ển và khả năng cạnh
tranh toàn cầu mạnh mẽ.
Tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, năm 2017, kinh t ế số chiếm khoảng 6%
GDP, đến 2019 đã chiếm tới 25% GDP. Với tình hình đại dịch Covid-19 đang
hồnh hành như hi ện nay, dự đốn năm 2021, kinh tế số có thể chiếm đến hơn
60% GDP của khu vực này.
Còn tại Việt Nam, ước tính, kinh t ế số chiếm khoảng 8,2% GDP, với khoảng 163
tỷ USD. Dư địa phát tri ển của các cấu phần kinh t ế số Internet và kinh t ế số

đang rất lớn. Khơi thông được nguồn lực này sẽ góp phần vào tăng tưởng kinh t ế
cũng như nâng cao năng l ực cạnh tranh quốc gia.
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, Việt Nam đang sở hữu những điều kiện tốt
để xây dựng kinh tế số.
Thứ nhất, doanh thu từ những công ty hoạt động trong cơng nghệ thơng tin ước
tính đạt 110 tỷ USD năm 2019. Các m ặt hàng công ngh ệ thơng tin như đi ện thoại
và máy tính trong lĩnh v ực phần cứng, điện tử luôn năm trong top 10 s ản phẩm
xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Tính đ ến tháng 8/2021, xu ất khẩu điện thoại
các loại và linh ki ện đạt 35,33 tỷ USD, tăng 11,9% so v ới cùng kỳ năm 2020.
Thứ hai, hơn 1 triệu người đang hoạt động trong lĩnh v ực công nghệ thông tin.


Thứ ba, khả năng sáng
tạo của Việt Nam đã có
nhiều cải thiện. Báo cáo
của Tổ chức sở hữu trí

Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII xác
định, đến năm 2025 kinh t ế số đạt tỷ trọng
20% GDP, đ ến năm 2030 kinh tế số chiếm
khoảng 30% GDP.

tuệ thế giới (WIPO) công
bố mới đây ghi nh ận, Việt

Để đạt mục tiêu trên, Văn ki ện nhấn mạnh,

Nam xếp thứ 44/132 quốc

Việt Nam cần cải thiện môi trư ờng kinh

gia và nền kinh tế về chỉ

doanh, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo, phát

số đổi mới sáng tạo toàn

triển các ngành, lĩnh vực, các doanh nghi ệp

cầu năm 2021. Với thứ

trên nền tảng ứng dụng mạnh mẽ các thành

hạng 44/132, Vi ệt Nam

tựu của khoa học công nghệ, nhất là cuộc

giữ vị trí số một trong

CMCN 4.0; tập trung hồn thiện thể chế,

nhóm 3 quốc gia đổi mới

chính sách, pháp luật phù hợp với cơ chế

theo nhóm thu nh ập, xếp

thị trường và thông l ệ quốc tế để phát triển

trước Ấn Độ và Ukraine.

kinh tế số, xã hội số...

Thứ tư, các nhà hoạch
định chính sách đã ý th ức được tầm quan trọng của kinh tế số thông qua vi ệc cải
thiện khung khổ pháp lý, chủ trương khuyến khích phát triển nền tảng số, tiếp
cận CMCN 4.0.
Như Thủ tướng Phạm Minh Chính đã phát bi ểu tại Hội nghị thượng đỉnh thương
mại dịch vụ toàn cầu năm 2021 di ễn ra mới đây rằng, Việt Nam sẵn sàng cùng
các nước xây dựng khung pháp lý phù h ợp, giúp kinh t ế số phát tri ển mạnh mẽ,
đóng góp và hài hịa v ới lợi ích chung của tồn xã hội.
Nhận xét về sự phát tri ển kinh tế số của Việt Nam tại buổi công bố báo cáo đi ểm
lại cập nhật tình hình kinh t ế Việt Nam ấn phẩm tháng 8/2021 với tựa đề “Việt
Nam số hóa - Con đường đến tương lai”, chuyên gia kinh t ế trưởng của Ngân
hàng thế giới (WB) Jacques Morisset cho hay, cơ s ở hạ tầng kỹ thuật số của Việt
Nam khá hi ện đại, phủ khắp các tỉnh, thành và do các công ty vi ễn thông trong
nước đầu tư.


Bên cạnh đó, Việt Nam là đi ểm đến của một số công ty công ngh ệ thông tin hàng
đầu thế giới như Apple, Samsung, Intel… Đi ều này thể hiện khả năng cạnh tranh
của Việt Nam và t ạo lập một nền tảng đặc biệt cho các doanh nghi ệp và đơn vị
phát triển trong nước - mơ hình được Nhật Bản và Hàn Quốc áp dụng trong
những năm 1970, 1980 và g ần đây là Trung Quốc.
Ông Jacques Morisset cũng ch ỉ ra rằng, trước khủng hoảng Covid-19, năng l ực
đổi mới sáng tạo của Việt Nam chỉ quanh mức trung bình, nhưng đ ại dịch đã làm
thay đổi “cuộc chơi” đối với khu vực tư nhân. Nhi ều doanh nghiệp Việt Nam đã
nắm bắt công nghệ để tạo điều kiện thuận lợi cho làm việc từ xa và tiếp cận
khách hàng trong th ời gian giãn cách xã h ội và hạn chế đi lại.
Khảo sát của WB cho th ấy, tỷ lệ sử dụng các nền tảng số, các trang thương m ại

điện tử, mạng xã hội trực tuyến và các ứng dụng chuyên bi ệt tăng m ạnh nhằm
ứng phó với dịch Covid-19, từ 48% doanh nghi ệp vào tháng 6/2020 lên 73% vào
tháng 1/2021, tỷ lệ doanh nghi ệp đầu tư cho các gi ải pháp số tăng hơn 4 lần từ
5% lên 21%.


Để phát triển kinh t ế số, Việt Nam cần thúc đẩy nhanh vi ệc phát tri ển ứng dụng những công
mới. (Nguồn: Medium)
Tương lai của kinh tế Việt Nam
Đối với hầu hết quốc gia trên th ế giới, trong đó có Vi ệt Nam, tương lai đ ể tăng
trưởng kinh tế nằm ở việc tận dụng được tối đa các cơng nghệ kỹ thuật số, số
hóa nền kinh tế. Vì thế, để phát triển kinh t ế số, Việt Nam cần thúc đẩy nhanh
việc phát tri ển ứng dụng những công ngh ệ mới.
Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt “Chương trình Chuy ển đổi số quốc gia
đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” được Thủ tướng Chính phủ ban hành
ngày 3/6/2020 đã đưa ra m ục tiêu: Việt Nam thuộc nhóm 50 nước dẫn đầu về
chính phủ điện tử, liên quan đ ến phát tri ển kinh t ế số, nâng cao năng l ực cạnh
tranh của nền kinh tế.


Đến năm 2025, kinh t ế số chiếm 20% GDP; tỷ trọng kinh t ế số trong từng ngành,
lĩnh vực đạt tối thiểu 10%. Đến năm 2030, kinh t ế số chiếm 30% GDP; tỷ trọng
kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 20%.
Tương tự, văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII cũng xác định, đến năm 2025 kinh
tế số đạt tỷ trọng 20% GDP, đ ến năm 2030 kinh tế số chiếm khoảng 30% GDP.
Theo quan điểm của một số chuyên gia, song hành cùng nh ững cơ hội, để phát
triển kinh tế số tại Việt Nam cũng cịn khơng ít khó khăn, vư ớng mắc. Đơn cử
như việc kết nối dữ liệu đang là bài tốn khó; mơi trư ờng thể chế và pháp lý cho
phát triển kinh tế số còn yếu, chưa chặt chẽ, chưa đồng bộ.
Đặc biệt, nguồn nhân lực, đặc biệt nhân lực công nghệ thông tin - một trong

những nhân tố quan trọng nhất trong cạnh tranh và phát tri ển kinh t ế số - cịn ít
về số lượng và chất lượng nhân lực còn tương đối thấp.
Để vượt qua những khó khăn trên và th ực hiện mục tiêu đề ra, văn kiện Đại hội
XIII nhấn mạnh, Việt Nam cần cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đ ẩy khởi
nghiệp sáng tạo, phát tri ển các ngành, lĩnh v ực, các doanh nghiệp trên nền tảng
ứng dụng mạnh mẽ các thành t ựu của khoa học công nghệ, nhất là cuộc CMCN
4.0; tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp lu ật phù hợp với cơ chế thị
trường và thông l ệ quốc tế để phát triển kinh tế số, xã hội số.
Đồng thời, phát tri ển mạnh hạ tầng công ngh ệ thông tin, xây d ựng và phát triển
đồng bộ hạ tầng dữ liệu quốc gia, vùng, đ ịa phương kết nối đồng bộ, thống nhất,
tạo nền tảng phát tri ển kinh tế số, xã hội số...
TS. Đặng Thị Việt Đức, Học viện Công nghệ Bưu chính Vi ễn thơng cho r ằng,
Việt Nam cần đảm bảo, nâng cao ch ất lượng hạ tầng, nhân l ực, tài chính, ngu ồn
dữ liệu; cải thiện chất lượng nguồn lao động có kỹ năng về cơng nghệ, cần nhiều
hơn các chun gia có ki ến thức, trình độ cao về cơng nghệ thơng tin.
Song song với đó, cần xây dựng, duy trì các thi ết bị mạng lưới phục vụ truyền
tải dữ liệu số, kiến thức về hệ thống dữ liệu và máy tính cũng như ki ến thức máy
móc thiết bị khác gắn với mạng lưới số hóa hỗ trợ cho IoT.


Ngồi ra, Vi ệt Nam cần tích cực triển khai t ầm nhìn, chi ến lược phát tri ển cơng
nghệ thông tin và truyền thông (ICT) và kinh t ế số; tiếp tục kiên định, duy trì,
đẩy mạnh chiến lược phát tri ển ICT cho phát tri ển kinh tế và chiến lược phát
triển kinh tế tri thức; ưu tiên phát tri ển hạ tầng và hỗ trợ ứng dụng ICT cho kinh
tế số; hỗ trợ phát triển nghiên cứu ứng dụng công ngh ệ số, nguồn nhân lực phục
vụ kinh tế số.
Còn theo TS. Bùi Thanh Tu ấn, Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an,
Bộ Công an, phát tri ển kinh tế số cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, có
cơ chế, chính sách hoàn thi ện để điều chỉnh hoạt động của các tổ chức, cá nhân,
doanh nghiệp.

Ông Tuấn nhấn mạnh: "Bên cạnh đó, cần cơ cấu lại mạnh mẽ dịng vốn đầu tư
trực tiếp nước ngoài; sàng l ọc, lựa chọn và phân loại cơ cấu đầu tư theo hư ớng
không dễ dãi trong thu hút đ ầu tư; hướng tới các dự án đầu tư có ch ất lượng;
doanh nghiệp cơng nghệ cao; cam kết lâu dài; mang lại giá trị gia tăng l ớn, có
định hướng vào nghiên c ứu, phát tri ển và chuyển giao công nghệ tiên tiến cho
Việt Nam".