thien nhien va con nguoi trong truyen dat rung phuong nam ngu van lop

Thiên nhiên và con người trong truyện “Đất rừng phương Nam”
I. Tác giả
- Bùi Văn Hồng (05/12/1931), quê ở Phù Việt, Thạch Hà, Hà Tĩnh.
- Tham gia cơng tác Đồn từ 8/1945; công tác tuyên huấn, tổ chức Đảng ở quê từ
1948.
- Bắt đầu viết và in các truyện ký, phê bình sách từ 1951.
- Tốt nghiệp Đại học Tổng hợp ngành Văn. Từng làm Trưởng ban và Tổng biên
tập NXB Kim Đồng.
- Tác phẩm chính: Trên đất Cẩm Bình (truyện ký, 1968); Cá rôn ron không vâng
lời mẹ (truyện đồng thoại, 1969); Hoa trái đầu mùa (phê bình tiểu luận,
1987); Mười năm ghi nhận (phê bình tiểu luận, 1997); Cô gái bướng bỉnh (truyện
ký, 2001); Hương cây - mối tình đầu của tơi (truyện ngắn - 2002); Từ mục đồng
đến Kim Đồng (tức Mười năm ghi nhận, có bổ sung, 2002); Mai đây đi hết con
đường... (chân dung và hồi ức, 2007)
- Giải thưởng văn học: Tặng thưởng của Ủy ban Thiếu niên nhi đồng và Hội Nhà
văn Việt Nam cho tập Trên đất Cẩm Bình (truyện ký, 1968).

II. Tác phẩm
1. Thể loại: Nghị luận văn học
2. Phương thức biểu đạt: Nghị luận


3. Tóm tắt tác phẩm Văn bản phân tích những giá trị nội dung và nghệ thuật đặc
sắc (như khung cảnh thiên nhiên và con người...) trong tác phẩm Đất rừng phương
Nam.

4. Bố cục tác phẩm
- Phần 1: Từ đầu ... "hợp với đại chúng trẻ em.": Giới thiệu về những đặc sắc của
tác phẩm Đất rừng phương Nam.
- Phần 2: Tiếp ... "dãy trường thành vô tận...": Nghệ thuật miêu tả khung cảnh
trong tác phẩm Đất rừng phương Nam.

- Phần 3: Còn lại: Nghệ thuật miêu tả con người trong tác phẩm Đất rừng phương
Nam.
5. Giá trị nội dung tác phẩm
- Văn bản phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật trong tác phẩm Đất rừng phương
Nam của Đồn Giỏi.
6. Giá trị nghệ thuật tác phẩm
- Lí lẽ xác đáng, thuyết phục.
- Dẫn chứng cụ thể, rõ ràng.


- Ngơn ngữ giản dị, giàu cảm xúc.
III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm
1. Những đặc sắc của Đất rừng phương Nam
- Nhân vật: thuộc nhiều tầng lớp, nhiều ngành nghề.
- Kết cấu chương hồi kiểu truyền thống: không gian, thời gian rạch ròi, nhân vật
thiện ác, trắng đen tách bạch và bộc lộ qua hành động, hình dáng, ngơn ngữ.
 Tác giả cho người đọc cái nhìn bao quát về những đặc sắc của tác phẩm.
2. Thiên nhiên trong Đất rừng phương Nam
- Tác giả có vốn hiểu biết sâu rộng về các lồi vật.
=> Dẫn chứng:
+ Ơng đã từng viết nhiều sách về các con vật.
+ Các tác phẩm của ông không chỉ cung cấp kiến thức về các sinh vật mà cịn kể
những mẩu chuyện có thật, sinh động, xen lẫn những huyền thoại có xuất xứ.
- Ông đã đem đến cho người đọc những hiểu biết về cảnh vật, cây cối, con vật.
Không chỉ đem đến hiểu biết mà những chi tiết miêu tả khơi gợi những cảm xúc
ở người đọc.
+ Chi tiết miêu tả các con vật: ba ba to bằng cái nia, kì đà lớn hơn chiếc xuồng tam
bản, cá sấu phải 12 trai tráng lực lưỡng mới khiêng nổi.
=> Những dẫn chứng cụ thể, giàu hình ảnh, sinh động, làm sáng tỏ lí lẽ, đem đến
ngạc nhiên cho người đọc.

+ Tác giả đưa ra những câu văn được trích dẫn trong tác phẩm Đất rừng phương
Nam. Những chi tiết đó làm cho người đọc vừa ngây ngất, say mê trước vẻ đẹp của
khung cảnh: "Những thân cây tràm... xanh thẳm không cùng..." vừa thấy choáng
ngợp với sự hùng vĩ: "nước ầm ầm đổ ra biển... trường thành vô tận...".
3. Nghệ thuật miêu tả nhân vật
- Tác giả chỉ dùng một vài chi tiết để khắc họa con người Nam Bộ sắc sảo, mang
những phẩm chất, đặc điểm tính cách riêng.
- Điều đó được làm rõ qua các dẫn chứng:
+ Những lời nói ngọt nhạt, cái túi tiền thâm đen, căng phồng, bóng mỡ của dì Tư
Béo.
+ Cái áo vắt vai và những câu đối thoại ngật ngưỡng, hài hước, dở tỉnh, dở say của
lão Ba Ngù.


+ Nhân vật ông Hai bán rắn và chú Võ Tịng cùng có hồn cảnh giống nhau. Đều
khơng có đất, quanh năm ở đợ làm thuê cho địa chủ. Đều bị cướp công, cướp
người yêu, cướp vợ. Đều đánh trả và bị tù.
+ Ơng Hai: Trốn tù, đón vợ rồi bỏ vào rừng U Minh. Kiếm sống bằng đủ thứ
nghề: câu rắn, lấy mật, săn cá sấu,... Gương mặt khoáng đạt, rất dễ mến. Làn da
mặt như người trẻ, chỉ ở đơi khóe mắt và trên vầng trán cao là có xếp mấy đường
nhăn
+ Chú Võ Tịng: Gây án tự đến nhà việc nộp mình. Mãn hạn tù trở về, con chết, vợ
trở thành vợ nhỏ của địa chủ. Làm nghề săn bẫy thú. Hai hố mắt sâu hoắm, từ trong
đáy hố sâu thâm đó, một cặp trịng mắt trắng dã, long qua, long lại, sắc như dao. Mái
tóc hung hung như bờm ngựa phủ dài xuống gáy. Chỗ gò má bên phải có năm cái
sẹo dài sả xuống từ thái dương vắt đến cổ, như đầu móng cọp cào...