giáo án ngữ văn lớp 9 cả năm két nối tri thức 2023 2024 kế hoạch dạy hoc ngữ văn 9 năm học 2023 2024

Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
Ngày soạn: 4/ 9/2023
Ngày dạy : 8/9 Lớp 9A
Tiết 1: Văn bản:

Phong cách Hồ Chí Minh.
- Lê Anh TràI. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Qua bài học sinh nắm được :
I. Mục tiêu cần đạt :
1. Kin thc:
- Mt s biểu hiện của phong cách Hồ Chí Minh trong đời sống và trong sinh
hoạt.
- Ý nghĩa của phong cách Hồ chí Minh trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân
tộc .
- Đặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hi qua mt on vn c th .
2. Năng lc:
- Năng lực tự học, nhận biết, hiểu và vận dụng kiến thức.
- Tự chủ và tự học; năng lực ngôn ngữ; giải quyết vấn đề và sáng tạo; giao tiếp
và hợp tác, năng lực thẩm mỹ, năng lực văn học.
- Nắm bắt nội dung văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và
bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc .
- Vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề
thuộc lĩnh vực văn hóa, lối sống .
+ Giao tiếp, hợp tác , lắng nghe tích cực , chia sẻ ….
3. Phẩm chất :
- Phẩm chất: Yêu nước, trách nhiệm, chăm chỉ
- Học tập cách sử dụng ngôn ngữ trong sáng.
- Trân trọng và giữ gìn ngơn ngữ dân tộc .
4. TÍCH HỢP TƯ TƯỞNG HCM: Học tập và rèn luyện theo phong cách
sống của Bác trong đời sống, học tập, nói và viết, trong giao tiếp...
- Tích hợp QPAN: Yêu quê hương đất nước

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên: : Soạn bài, Tư liệu: Một số truyện kể về Bác, tranh ảnh, bài viết về
nơi ở và nơi làm việc của Bác trong khuôn viên Phủ Chủ Tịch. Máy tính, Ti vi
2. Học sinh: Soạn bài , nhớ lại khái niệm về văn bản nhật dụng và những tác
phẩm của Bác.
III .TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định tổ chức.
2.Kiểm tra bài cũ.
? Thế nào là văn bản nhật dụng ?
? Kể tên 1 số văn bản nhật dụng được học trong chương trình Ngữ văn từ 6 đến
8. Nêu chủ đề của mỗi văn bản?
3.Bài mới:


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
* Giới thiệu bài mới : ? Hãy giới thiệu những hiểu biết của em về Chủ tịch Hồ
Chí Minh
TÍCH HỢP TƯ TƯỞNG HCM: GV cho HS quan sát một số hình ảnh về
chủ tịch Hồ Chí Minh qua một số mốc lịch sử: Bác ra đi tìm đường cứu
nước, tham gia kháng chiến, làm việc, ...
Hồ Chí Minh không chỉ là anh hùng dân tộc vĩ đại mà con là danh nhân văn hoá
thế giới . Bởi vậy, phong cách sống và làm việc của Bác Hồ không chỉ là phong
cách sống và làm việc của người anh hùng dân tộc vĩ đại mà còn là phong cách
sống và làm việc của một nhà văn hoá lớn - một con người của nền văn hoá
tương lai . Vậy vẻ đẹp văn hố của phong cách Hồ Chí Minh là gì? Đoạn trích
bài học hơm nay phần nào sẽ giúp ta trả lời cho câu hỏi ấy.
Hoạt động dạy và học
Hoạt động 1: Tìm hiểu chung về văn bản .
KT : Động não
? Nêu xuất xứ văn bản “ Phong cách Hồ Chí

Minh”
- HS trình bày.

Kiến thức cần đạt
I./ Tìm hiểu chung về văn bản
1. Xuất xứ văn bản:
Năm 1990, nhân dịp kỉ niệm 100 năm
ngày sinh Bác Hồ, có rất nhiều bài viết
về người . “Phong cách Hồ Chí Minh”
là một phần trong bài viết “Phong
cách Hồ Chí Minh, cái vĩ đại gắn với
Hướng dẫn đọc.
cái giản dị” của tác giả Lê Anh Trà.
- Đọc rõ ràng, mạch lạc, truyền cảm .
2. Đọc, tìm hiểu chú thích
- Giáo viên đọc mẫu đoạn 1:
- Bất giác: tự nhiên, ngẫu nhiên, không
- HS đọc tiếp đoạn 2.
dự định trước.
- Đạm bạc: sơ sài, giản dị, không cầu
- Giáo viên kiểm tra một vài từ khó : Bất kì, bày vẽ.
giác ? Đạm bạc?
* HS trả lơi
- Bất giác: tự nhiên, ngẫu nhiên, không dự
định trước ; Đạm bạc: sơ sài, giản dị, khơng
cầu kì, bày vẽ.
? Em hãy xác định Vb thuộc loại văn bản
gì ? Vì sao em biết ? chủ đề của văn bản là
gì?
Bản sắc văn hóá dân tộc kết tinh những giá

trị tinh thần mang tính truyền thống của dân
tộc .Trong thời kì hội nhập hiện nay , vấn đề
giữ gìn , bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc
càng trở nên có ý nghĩa .
? VB có thể thành mấy phần? nội dung của
từng phần?
HS thảo luận nhóm và nhận xét rút ra kết
luận

3. Văn bản thuộc loại văn bản nhật
dung
* chủ đề : Sự hội nhập với thế giới
và giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.
4. Bố cục: 3 Phần
a. Từ đầu – rất hiện đại ( Vẻ đẹp trong
phong cách văn hoá của Bác )
b. Tiếp -> hạ tắm ao (Vẻ đẹp trong
phong cách sinh hoạt của Bác )
c. Còn lại ( Bình luận và khẳng định ý
nghĩa văn hố của phong cách HCM )


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
*HS đọc lại đoạn 1

Hoạt động 2: Phân tích – KT Động não
- Vốn tri thức văn hố của Chủ tich Hồ Chí
Minh được giới thiệu như thế nào?Câu văn
nào nói lên điều đó
HS trả lời : - sâu rộng

“ ít có vị lãnh tụ nào lại am hiểu về các dân
tộc, nhân dân thế giới , văn hố thế giơí sâu
sắc như Bác”.
KT : Động não, đặt câu hỏi, thảo luận
nhóm
? Con đường nào đã giúp Bác có tri thức sâu
rộng như thế về văn hố?

2 đoạn
II./ Đọc - hiểu văn bản
1. Vẻ đẹp trong phong cách văn hố
của Bác
- Chủ Tịch Hồ Chí Minh là người có
vốn tri thức văn hố rất sâu rộng

- Để có vốn tri thức ấy không phải là
trời cho 1 cách tự nhiên mà nhờ thiên
tài, nhờ Bác đã dày công học tâp, rèn
luyện không ngừng trong suốt những
năm tháng của cuộc đời hoạt động cách
mạng đầy gian truân của người.
- HCT đi nhiều nơi, tiếp xúc trực tiếp
với nhiều nền văn hố từ phương Đơng
tới phương Tây, khắp các Châu lục á,
Âu, Phi, Mỹ...

Gợi mở ? Bác Hồ đã đi nhiều nơi .Theo em
đó là những nơi nào ?
- Nói, viết nhiều thứ tiếng rất thạo:
- Pháp , Anh , Nga,TQ...

Anh, Pháp, Nga, Hoa…
? Bác đã từng làm những công việc gì ...
- Phụ bếp trên tàu ,bồi bàn , quét tuyết , viết ⇒ Đây là công cụ giao tiếp bậc nhất để
báo ...
tìm hiểu và giao lưu văn hố với các dân
tộc trên thế giới.
? Bác đã nói và viết thạo những tiếng nước + Viết văn bằng tiếng Pháp, làm thơ
nào.
bằng chữ Hán
+ Trong lao động: làm nhiều nghề để
Câu hỏi dành cho HS khá
sống
? Việc nói và viết được nhiều thứ tiếng giúp + Trên đường hoạt động cách mạng:
Bác có thuận lợi gì? Hãy lấy VD minh họa ?
* Thái độ:
GV chốt kiến thức .
- Học hỏi nghiêm túc ( Đến đâu Người
? Hãy kể tên các văn bản được học của Bác cũng học hỏi, tìm hiểu VHNT đến 1
- Bản án chế độ thực dân Pháp ; Những trò mức khá uyên thâm )
lố hay là Va- ren và Phan Bội Châu , Nhật kí - Chủ động trong tiếp thu văn hố
trong tù ...
( Vừa tiếp thu tinh hoa VH nhân loại,
phê phán những tiêu cực của CNTB)
- Có định hướng: Tiếp thu nhưng khơng
? Thái độ tiếp cận văn hố thế giới của hề làm mất đi bản sắc văn hoá dân tộc.
Người ntn?
* Vẻ đẹp phong cách văn hóa HCM:
+ Có nhu cầu cao về văn hố

Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
? Bác đã tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân
loại bằng những cách nào .
- Thảo luận nhóm, trả lời
- Cách tiếp thu và học tập:
+ Tiếp thu một cách có chọn lọc tinh hoa văn
hố nước ngoài
+ Tiếp thu mọi cái đẹp, cái hay, phê phán
những hạn chế tiêu cực.
+ Trên nền tảng văn hoá dân tộc mà tiếp thu
những ảnh hưởng quốc tế.
+ Học tập trong mọi nơi, mọi lúc.

+ Có năng lực văn hố
+ Có quan điểm rõ ràng về văn hố
+ Ham học hỏi, nghiêm túc trong tiếp
cận văn hố
=>Điều kì lạ và quan trọng nhất trong
phong cách của HCM là: “ Những ảnh
hưởng quốc tế sâu đậm …rất hiện đại..”
Một sự kết hợp thống nhất và hài hoà
bậc nhất trong lịch sử dân tộc từ xưa
đến nay
* Những ảnh hưởng quốc tế: Bác tiếp
thu các giá trị VH nhân loại-> VH của
? Tác giả đã bình luận gì về những biểu hiện Bác mang tính nhân loại.
văn hố đó của Bác?
* Cái gốc VHDT: Bác giữ vững các giá
trị VH nước nhà -> VH của Bác cũng
mang đậm bản sắc dân tộc.

=> Sự hiểu biết sâu rộng về các dân
?Em hiểu như thế nào về “ những ảnh tộc và văn hóa thế giới đã nhào nặn
hưởng quốc tế và cái gốc văn hố dt ở Bác?” nên cốt cách văn hóa dân tộc Hồ Chí
Minh : truyền thống và hiên đại,
Phương Đông và Phương Tây , xưa và
nay, dân tộc và quốc tế , vĩ đại và bình
dị....
? Cách tiếp xúc văn hoá như vậy đã cho ta
thấy vẻ đẹp nào trong phong cách văn hóa
HCM?
( HS thảo luận nhóm)
GV định hướng chung
Giáo viên tích hợp GDTT HCM : Sự đơc
đáo, kì lạ nhất trong phong cách văn hố
Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà những
phong cách rất khác nhau, thống nhất
trong một con người Hồ Chí Minh đó là
truyền thống và hiên đại, Phương Đông và
Phương Tây , xưa và nay, dân tộc và quốc
tế , vĩ đại và bình dị....
?Em có nhận xét gì về sự nhào nặn của 2
nguồn văn hoá Quốc tế và dân tộc DT ở con
người HCM?
( HS thảo luận, đại diện trình bày)
? Từ đó em hiểu thêm gì về vẻ đẹp trong
phong cách của Bác?

- Đó là sự đan xen kết hợp hài hoà, bổ
sung, sáng tạo 2 nguồn VH nhân loại và
Dân tộc trong tri thức văn hoá HCM.

=>Bác là người biết kế thừa và phát
triển các giá trị văn hố. Đó là kiểu mẫu
tinh thần tiếp cận văn hố ở HCM
Truyền thống – hiện đại,
Phương Đông – Phương Tây
Xưa – Nay, DT – Quốc Tế
Vĩ đại – Bình dị
Sự kết hợp hài hoà bậc nhất trong lịch
sử dân tộc VN
*NT: So sánh, liệt kê, kết hợp bình
luận đã mang đến tính khách quan,


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
khơi gợi. Người đọc cảm xúc, tự hào,
tin tưởng.
? Để làm rõ đặc điểm phong cách văn hóa
HCM, tác giả đã sử dụng những biện pháp
NT gì
4. Củng cố:
- Làm bài tập 1,2( Luyện tập)
- Đọc phần đọc thêm ở sách giáo khoa.
5. Hướng dẫn về nhà:
Đọc , nghiên cứu bài học để tiết sau học tiếp theo.


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
Ngày soạn: 4/ 9/2023
Ngày dạy : 9/9 Lớp 9A
Tiết 2: Văn bản:

Phong cách Hồ Chí Minh.
- Lê Anh TràI. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Qua bài học sinh nắm được :
I. Mục tiêu cần đạt :
1. Kin thc:
- Mt s biểu hiện của phong cách Hồ Chí Minh trong đời sống và trong sinh
hoạt.
- Ý nghĩa của phong cách Hồ chí Minh trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân
tộc .
- Đặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hi qua mt on vn c th .
2. Năng lc:
- Năng lực tự học, nhận biết, hiểu và vận dụng kiến thức.
- Tự chủ và tự học; năng lực ngôn ngữ; giải quyết vấn đề và sáng tạo; giao tiếp
và hợp tác, năng lực thẩm mỹ, năng lực văn học.
- Nắm bắt nội dung văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và
bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc .
- Vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề
thuộc lĩnh vực văn hóa, lối sống .
+ Giao tiếp, hợp tác , lắng nghe tích cực , chia sẻ ….
3. Phẩm chất :
- Phẩm chất: Yêu nước, trách nhiệm, chăm chỉ
- Học tập cách sử dụng ngôn ngữ trong sáng.
- Trân trọng và giữ gìn ngơn ngữ dân tộc .
4. TÍCH HỢP TƯ TƯỞNG HCM: Học tập và rèn luyện theo phong cách
sống của Bác trong đời sống, học tập, nói và viết, trong giao tiếp...
- Tích hợp QPAN: Yêu quê hương đất nước
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên: : Soạn bài, Tư liệu: Một số truyện kể về Bác, tranh ảnh, bài viết về
nơi ở và nơi làm việc của Bác trong khuôn viên Phủ Chủ Tịch

2. Học sinh: Soạn bài , nhớ lại khái niệm về văn bản nhật dụng và những tác
phẩm của Bác.
III .TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định tổ chức.
2.Kiểm tra bài cũ.
3. Tổ chức các hoạt động dạy học:
- Nắm bắt nội dung văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và
bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc .


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
- Vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề
thuộc lĩnh vực văn hóa, lối sống .
Hoạt động dạy và học
Kiến thức cần đạt
HĐ 1:Củng cố ND tiết 1
HĐ 2: Phân tích ( tiếp )
GV gọi HS đọc đoạn 2.
KT : Trình bày 1 phút
-Tác giả Lê Anh Trà đã cho ta thêm
hiểu biết về phong cách Hồ Chí Minh
là một sự vĩ đại về vốn hiểu biết văn
hóa thế giới .Ngồi ra tác giả cịn giúp
ta hiểu biết về phong cách của Bác
trong lối sống như thế nào ? hãy tìm
dẫn chứng chứng minh .
- 4 phút thảo luận , tìm hiểu, ghi chép
ra phiếu học tập và trình bày nội dung
trong 1 phút
? Để giới thiệu vẻ đẹp trong lối sống

của Bác, tác giả đã sử dụng PTBĐ
nào?
? Từ lời kể của tác giả, em có nhận xét
gì về phong cách sống của Bác?

1. Vẻ đẹp trong phong cách văn hố của
Bác
2. Vẻ đẹp trong lối sống Hồ Chí Minh
- Nơi ở, nơi làm việc : nhà sàn nhỏ , vẻn
vẹn vài phịng dùng tiếp khách, họp bộ
chính trị , làm việc , ngủ ...
- Đồ đạc tư trang mộc mạc, đơn sơ : chiếc
va li con , vài bộ quần áo , vài vật kỉ niệm..
- Trang phục hết sức giản dị: bộ quần áo bà
ba nâu , chiếc áo trấn thủ , đôi dép lốp ...
+ Tư trang ít ỏi: va li con, vài vật kỉ niệm..
-Ăn uống đạm bạc , dân dã : cá kho, râu
luộc , dưa ghém , cà muối , cháo hoa
=>Thuyết minh: liệt kê xen bình luận
+Phong cách sống giản dị, dân dã,trong
sáng, thanh cao
+ Là lối sống thanh cao,sang trọng.
- Không phải là lối sống khắc khổ của
những người tự vui trong cảnh nghèo.
-Khơng phải tự thần thánh hố..

? Qua đó gợi lên trong em tình cảm ntn
khi nghĩ về Bác? ? Tình cảm đó được
gợi lên nhiều nhất từ chi tiết nào
- HS tự bộc lộ(cảm phục, thương mến,

ngưỡng mộ...)
Câu hỏi dành cho HS khá :
Tát nước với đồng bào, làm ruộng, trị
? Tìm thêm VD khác về lối sống giản chuyện...
dị của Bác?
-Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản dị
Màu quê hương bền bỉ, đậm đà
Bác ngồi đó ung dung châm lửa hút
Trán mênh mông thanh thản một vùng trời
-Bác từng nói: Tơi chỉ có1ham muốn, một
ham muốn tột bậc: nước nhà được độc lập,
dân ta được tự do, đồng bào ta ai cũng có
cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành;
cịn về phần tơi chỉ một căn nhà lá đơn sơ
hàng ngày làm vườn thả cá, trò chuyện với
các cụ già.


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
? Từ những ví dụ trên, từ những lời nói -Đó là sự giản dị của một con người hết
của Bác em hiểu thêm gì về ý nghĩa sự lịng vì dân vì nước.
giản dị của Bác ?
? Cuối văn bản tác giả sử dụng phương -Phương pháp thuyết minh so sánh:
pháp thuyết minh nào?
+So sánh Bác với lãnh tụ các nước khác
+So sánh Bác với các vị hiền triết xưa.
? Phương pháp thuyết minh này mang =>Nêu bật phong cách sống giản dị, thể
lại hiệu quả gì cho đoạn văn?
hiện niềm cảm phục tự hào về Bác của
người viết về Bác.

? Tác giả bình luận như thế nào về
phong cách giản dị của Bác?
? Em hiểu thế nào về lời bình luận đó? -Cách sống khơng tự thần thánh hóa, là một
(Bác khơng xem mình nằm ngồi nhân quan niệm thẩm mỹ về cuộc sống.
loại như các thánh nhân, khơng tự đề
cao mình, khơng đặt mình lên mọi sự
thông thường. Với Bác cái đẹp là cái
giản dị)
? Nêu nhận xét về nghệ thuật ở phần - Nghệ thuật :
2?
+Liệt kê.
+ So sánh, đối lập.
+ Bình luận..
? Vẻ đẹp trong phong cách sinh hoạt => Thanh cao, giản dị
của Bác là gì?
?Em có nhận xét gì về cách lập luận Lập luận chặt chẽ, trình bày sáng rõ các
của tác giả?
biểu hiện vẻ đẹp trong phong cách HCM
? Dấu ấn cá nhân của tác giả thể hiện ở *Thể hiện niềm tự hào về vẻ đẹp trong
văn bản là thái độ gì ? ( dành cho Bác ) phong cách của Bác, ngưỡng mộ và tơn
vinh Người
?Tình cảm của em đối với Bác Hồ ?
* HS tự bộc lộ tình cảm đối với Bác:
Kính u, cảm phục , học tập Bác
rèn luyện lối sống giản dị, tránh lối
sống hưởng thụ hoang phí
HĐ 3: Tổng kết – Luyện tập
III. Tổng kết :
KT : Giao nhiệm vụ và hoàn thành 1./ Nghệ thuật :
nhiệm vụ :

- Sử dụng ngôn ngữ trang trọng .
- Nhóm 1:Tổng kết nghệ thuật
- Vận dụng kết hợp các phương thức biểu
- Nhóm 2 : Tổng kết nội dung
đạt tự sự , biểu cảm, lập luận


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024

? Em biết được những bài thơ nào viết
về Bác , hãy đọc một số đoạn phù hợp
với bài viết này
-GV đọc thơ Tố Hữu “ Anh dắt em vào
cõi Bác xưa...”
- GV đọc thơ Chế Lan Viên: “Có nhớ
chăng hỡi gió rét thành Ba Lê...
Tích hợp GDTT HCM : Tiếp thu
tinh hoa văn hóa nhân loại đồng thời
phải giữ gìn , phát huy bản sắc văn
hóa dân tộc . Hịa nhập chứ khơng
hịa tan

- Vận dụng các hình thức so sánh , các biện
pháp nghệ thuật đối lập.
- Chọn lọc chi tiết tiêu biêủ ; Dẫn chứng thơ
cổ , dùng từ HánViệt phù hợp .
2./Nội dung ý nghĩa :
Bằng lập luận chặt chẽ , chứng cứ xác thực ,
tác giả Lê Anh Trà đã cho thấy cốt cách văn
hóa Hồ Chí Minh trong nhận thức và trong

hành động . Từ đó đặt ra vấn đề của thời kì
hội nhập : tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân
loại đồng thời phải giữ gìn , phát huy bản
sắc văn hóa dân tộc .

4. Củng cố:
- Làm bài tập 1,2( Luyện tập)
1.Theo em tại sao tác giả viết về lối sống của Bác lại liên tưởng đến các bậc
hiền triết xưa
- Bác và các bậc hiền triết xưa có những điểm giống nhau về tư tưởng, tâm hồn,
lối sống
- Tác giả đã khẳng lối sống của Bác như thế nào ?
- Đây không phải là lối sống khắc khổ của những con người tự vui trong cảnh
nghèo khó. Cũng khơng phải cách tự thần thánh hoá, tự làm cho khác đời , hơn
đời.
- Lối sống của Bác gần gũi với lối sống của các bậc hiền triết xưa: thanh cao,
giản dị, gần gũi với thiên nhiên . Nhưng Bác không ẩn dật, lánh đời mà là một
chiến sĩ cách mạng, một vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.
2. Qua phần 1 em rút ra bài học gì về cách tích luỹ vồn tri trức văn hố cho bản
thân mình.
Học sinh: + Có năng lực văn hố
+ Có ý thức tiếp thu chọn lọc
+ Học ngoại ngữ...
- Đọc phần đọc thêm ở sách giáo khoa.
5. Hướng dẫn về nhà:
- Nắm kĩ ND bài học , sưu tầm thơ viết về Bác
- Soạn bài “Các phương châm hội thoại”


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024

Ngày soạn: 6/ 9/2023
Ngày dạy :10/9 Lớp 9A
Tiết 3- Tiếng Việt

Các phương châm hội thoại.
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
Qua bài học sinh nắm được :
1/ Kiến thức
- Nắm vững hơn, hiểu sâu hơn và biết vận dụng những kiến thức nội dung
phương châm về lượng . Phương châm về chất
2. Về năng lực:
+ Năng lực: - Nhận biết và phân tích được cách sử dụng phương châm về
lượng , phương châm về chất trong một tình huống giao tiếp cụ thể . Vận dụng
phương châm về lượng . phương châm về chất trong giao tiếp xã hội
+ Năng lực: : Giao tiếp ; hợp tác, lắng nghe tích cực , thể hiện sự tự tin…
3.Về phẩm chất:
Thông qua tiết học giáo dục cho HS lòng yêu mến Tiếng Việt. HS có ý thức vận
dụng PCHT trong giao tiếp.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên: : So¹n bµi,SGK, bảng phụ, máy chiếu
2. Học sinh: Soạn bài, trả lời câu hỏi ở sgk. Ôn lại kiến thức, giấy A0, bút màu,
bút dạ
III .TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài soạn của HS
3. Tổ chức các hoạt động dạy học:
GV: Hội thoại nghĩa là trao đổi , trò chuyện . Nói đến hội thoại là nói
đến giao tiếp. Tục ngữ có câu "Ăn khơng đọi , nói khơng nên lời " nhằm chê
những kẻ khơng biết ăn nói trong giao tiếp . Văn minh ứng xử là một nét đẹp
của nhân cách văn hoá . "Học ăn , học nói, học gói, học mở" là nhưng cách học

mà ai cũng cần học, cần biết.
- Trong giao tiếp có những quy định tuy khơng nói ra thành lời nhưng những
người tham gia giao tiếp cần tuân thủ nếu không giao tiếp sẽ khơng thành .
Những quy định đó thể hiện qua các phương châm hội thoại (về lượng, về chất,
quan hệ, cách thức, lịch sự....)
Hoạt động dạy và học
Kiến thức cần đạt


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
HĐ1 : P.C về lượng
- GV treo bảng phụ ghi ví dụ
KT : Động não, đặt câu hỏi
Học sinh đọc ví dụ.
Phân tích ví dụ và trả lời
-“Bơi” nghĩa là gì? ( di chuyển trong
nước hoặc trên mặt nước bằng cử
động của cơ thể).
- An hỏi "học bơi ở đâu" mà Ba trả
lời " ở dưới nước" thì câu trả lời có
đáp ứng điều mà An muốn biết
khơng? Cần trả lời như thế nào?

I. Phương châm về lượng.
1.Ví dụ1: sgk T8
Ví dụ 2: sgk T 9
2. Phân tích ví dụ
Ví dụ 1:
- Câu trả lời của Ba khơng mang nội dung mà
An cần biết.

- Điều mà An cần biết là một địa điểm cụ thể

KT : Động não , đặt câu hỏi
GV treo bảng phụ ví dụ 2 tr 9.
-HS đọc văn bản, nêu nội dung.
? Nhận xét câu hỏi của anh khoe lợn.
? Nhận xét câu trả lời của anh khoe
áo.
(Chính những từ thừa đã tạo nên
tiếng cười...)
? Như vậy cần phải tuân thủ yêu cầu
gì trong khi giao tiếp?

- Thừa từ: cưới

nào đó như ở bể bơi thành phố, sơng, hồ,
biển.
* Khi giao tiếp, cần nói cho có nội dung; nội
dung của lời nói phải đáp ứng đúng yêu cầu
? Từ VD trên em rút ra đựơc điều gì của giao tiếp.
trong giao tiếp?
Ví dụ 2 : truyện " Lợn cưới áo mới".
b.Ví dụ2 Truyện " Lợn cưới, áo mới "

? Từ việc phân tích các ví dụ em hãy
cho biết thế nào là phương châm về
lượng.
Giáo viên : Hệ thống kiến thức.
? Khi giao tiếp ta cần chú ý điều gì?
Học sinh đọc to ghi nhớ 1

Giáo viên liên hệ với thưc tế :
Có thể xem bài tập làm văn là một
văn bản hội thoại giữa học sinh và
giáo viên....Vì khơng đọc kĩ đề bài,
nắm đúng yêu cầu của đề nên nhiều
em bị phê là lan man , thừa ý , thiếu
ý.......
-> Đó là khuyết điểm phương châm
về lượng.
HĐ2 : P.C về chất

-Thừa: từ lúc tôi mặc cái áo mới này.
- Truyện này gây cười vì các nhân vật nói
nhiều hơn những gì cần nói.
=>Kết luận 2: trong giao tiếp, khơng nên nói
ít hoặc nhiều hơn những gì cần nói.

*Ghi nhớ : SGK : Khi giao tiếp cần chú ý :
+ Nói cho có nội dung.
+ Nội dung lời nói phải đáp ứng đúng yêu cầu
của cuộc giao tiếp ( không thừa , không thiếu)
* Khi học PCHT về lượng.Có ba chữ cần nhớ
: Có - Đúng - Đủ .

II. Phương châm về chất.
1. Ví dụ: "Quả bí khổng lồ"


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
Học sinh đọc câu chuyện : "Quả bí

khổng lồ"(sgk trang 9)
- Đọc truyện cười, nêu nội dung
( hai anh nói khốc)
? Chỉ ra lời nói khốc của anh thứ
nhất
? Chỉ ra lời nói khốc của anh thứ
hai
? Anh thứ hai có ý chế nhạo anh thứ
nhất, vậy truyện này phê phán điều
gì
? Vậy khi giao tiếp có điều gì nên
tránh
GV ghi ra bảng phụ.
HS trong lớp chưa biết rõ A nghỉ
học vì sao, khi thầy hỏi,2 bạn trả lời:
B:- Thưa thầy bạn ấy ốm.
C: -Thưa thầy hình như bạn ấy ốm.
Em đồng ý với cách trả lời nào ?
Tại sao ?
Học sinh đọc to ghi nhớ.
? Nếu không biết chắc tuần sau lớp
sẽ khơng cắm trại thì em có thơng
báo điều đó với các bạn khơng?
Khơng biết chắc vì sao bạn mình
nghỉ học thì em nói với giáo viên :
Bạn ấy nghỉ học vì ốm khơng?
? Thế nào là phương châm về chất

2. Phân tích:
- Quả bí to bằng cái nhà.

- Cái nồi đồng to bằng đình làng.
=> - Phê phán tính nói khốc, nói sai sự thật
-Trong giao tiếp, khơng nên nói những điều
mà mình khơng tin là đúng sự thực.
- Trong giao tiếp, đừng nói những điều mà
mình khơng có bằng chứng xác thực.
+Nếu nói điều mình phỏng đốn thì phải báo
cho người nghe biết rằng tính xác thực của
điều đó chưa được kiểm chứng ( thêm từ ngữ:
hình như, em nghĩ là...)

3. Kết luận:
* Ghi nhớ SGK tr 9
- Khi giao tiếp, đừng nói những điều:
+Mình khơng tin là đúng.
+ Khơng có bằng chứng xác thực.

-HS đọc ghi nhớ , GV nhấn mạnh, - Truyện : Con rắn vng , Đi mây về gió....
khắc sâu.
- Nói có sách mách có chứng,nói nhăng nói
Giáo viên hệ thống kiến thức:
cuội, nói trạng, nói dối......
? Kể tên những câu chuyện thành
ngữ , tục ngữ , từ ngữ chỉ cách nói
liên quan tới phương châm hội thoại
về chất.
VI./Luyện tập .
Bài tập 1: GV gợi ý, hs lên trình bày trước lớp
a, "Trâu....ở nhà " -> thừa cụm từ : "ni ở nhà". Vì từ "gia súc" đã hàm chứa
nghĩa là thú ni trong nhà.

b , " Én ... có hai cánh " -> thừa "hai cánh " vì tất cả các lồi chim đều có hai
cánh .


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
-> 2 câu đều thừa từ -> không đúng phương châm về lượng => rườm rà không
khoa học.
Bài tập 2: KT: Giao nhiệm vụ
Nhóm 1: a, Nói có căn cứ chắc chắn là nói có sách , mách có chứng.
b, Nói sai sự thật một cách cố ý, nhằm che dấu điều gì đó là nói dối.
Nhóm 2: c, Nói một cách hú hoạ , khơng có căn cứ là nói mị.
d, Nói nhảm nhí , vu vơ là nói nhăng nói cuội.
Nhóm 3: Nói khốc lác........ là nói trạng .
Các từ ngữ này đều chỉ cách nói tuân thủ hoặc vi phạm PCHT về chất.
Bài tập 3: Học sinh đọc và làm bài tập
Với câu “Rồi có ni được khơng" , người nói đã khơng tn thủ PC về
lượng
Bài tập 4:
a, Các từ ngữ: như tôi được biết, tơi tin rằng, nếu khơng lầm thì, tơi nghe nói,
theo tơi nghĩ , hình như là....-> sử dụng trong trường hợp người nói có ý thức
tơn trọng phương châm về chất. Tức là khi người nói đưa ra hay truyền đạt một
thơng tin chưa có bằng chứng chắc chắn người nói phải dùng những cách nói
trên để cho người nói biết tính xác thực của nhận định hay thơng tin mà mình
chưa được kiểm chứng.
b. Các từ ngữ : như tơi đã trình bày , như mọi người đều biết .....-> Sử dụng
trong trường hợp người nói có ý thức tôn trọng phương châm về lượng.Trong
giao tiếp khi cần dẫn ý, chuyển ý, người nói thường nhắc lại nội dung nào đó đã
nói hay giả định mọi người đều biết. Cách nói đó nhằm báo cho người nghe biết
về việc nhắc lại nội dung đã cũ là do chủ định của người nói.
Bài tập 5: sgk trang 11

- Ăn đơm nói đặt: đặt điều, vu khống bịa chuyện cho người khác.
- Ăn ốc nói mị: nói khơng căn cứ.
- Ăn khơng nói có: vu khống, bịa đặt cho người khác
- Cãi chày cãi cối: cố tranh cãi nhưng không có lí lẽ gì cả.
- Khua mơi múa mép: ba hoa, khốc lác, phơ trương.
- Nói dơi nói chuột: nói linh tinh, lăng nhăng, không xác thực.
4. Củng cố:
- Làm bài tập.
5. Hướng dẫn về nhà:
- Ôn tập lại văn bản thuyết minh và soạn bài “ Sử dụng một số biện pháp nghệ
thuật trong văn bản thuyết minh”


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
Ngày soạn: 6/ 9/2023
Ngày dạy :10/9 Lớp 9A
Tiết 4- Tập làm văn

Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật
trong văn bản thuyết minh .
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
Qua bài học sinh nắm được :
1/ Kiến thức
- Văn bản thuyết minh và các phương pháp thuyết minh thường dùng .
- Vai trò của các biện pháp nghệ thuật trong bài văn thuyết minh .
2. Về năng lực:
+ Năng lực: Nhận ra các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong các văn bản
thuyết minh .
+ Vận dụng các biện pháp nghệ thuật khi viết văn thuyết minh .
+ Năng lực: : Giao tiếp ; hợp tác, lắng nghe tích cực , thể hiện sự tự tin…

- Năng lực : Năng lực tự học và hợp tác, phát triển năng lực ngôn ngữ và năng
lực văn học trong việc sử dụng đúng ngơn ngữ của văn bản thuyết minh, có ý
thức sử dụng các yếu tố nghệ thuật trong việc tạo lập văn bản nói và viết.
3.Về phẩm chất:
- Phẩm chất: Yêu nước, trách nhiệm, chăm chỉ
- Học tập cách sử dụng ngơn ngữ trong sáng.
- Trân trọng và giữ gìn ngôn ngữ dân tộc .
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HC LIU
1. Giỏo viờn: : Soạn bài,SGK, bng ph, mỏy tính, ti vi
2. Học sinh: Soạn bài, trả lời câu hỏi ở sgk. Ôn lại kiến thức, giấy A0, bút màu,
bút dạ
III .TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài soạn của HS
? Thế nào là văn bản thuyết minh? Khi thuyết minh người ta thường sử dụng
những phương pháp thuyết minh nào?
( Thuyết minh là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống
nhằm cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân... của các hiện
tượng và sự vật trong tự nhiên, xã hội bằng phương thức trình bày giới thiệu,
giải thích; Người ta thường sử dụng các phương pháp thuyết minh như: nêu
định nghĩa, giải thích, liệt kê, nêu ví dụ, dùng số liệu, so sánh, phân tích, phân
loại )
3. Tổ chức các hoạt động dạy học:
*Giới thiệu bài mới:


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
- Chương trình ngữ văn 8 các em đã được học, bước đầu tạo lập văn bản
thuyết minh . Lên lớp 9 các em tiếp tục được học kiểu văn bản này với một số
yêu cầu cao hơn như sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết

minh có tác dụng gì và cụ thể như thế nào bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm
hiểu.
Hoạt động dạy và học
HĐ I: Ơn văn thuyết minh.
KTDH : Động não

Kiến thức cần đạt
I. Tìm hiểu việc sử dụng một số biện
pháp nghệ thuật trong văn bản
thuyết minh.
? Văn bản thuyết minh viết ra nhằm mục 1./Ôn tập văn bản thuyết minh.
đích gì?
-Mục đích: nhằm cung cấp tri thức
- Tính chất:
(hiểu biết) khách quan về những sự vật,
+ tri thức khách quan (xác thực, khoa hiện tượng, vấn đề...được chọn làm đối
học, rõ ràng ) để người đọc hiểu về đối tượng để thuyết minh.
tượng thuyết minh; bản chất của đối tượng
TM
một
cách
chính
xác
.
+ Ngơn ngữ chính xác, rõ ràng, dễ hiểu
- Đặc điểm : Cung cấp tri thức khách quan
về những sự vật , hiện tượng.
? Hãy kể một số phương pháp thuyết minh - Phương pháp : Định nghĩa , phân loại ,
thường dùng đã học?
nêu ví dụ , liệt kê, số liệu . so sánh..

2. Viết văn bản thuyết minh có sử
HĐII: Sử dụng 1 số biện pháp nghệ dụng một số biện pháp nghệ thuật
thuật trong văn bản thuyết minh.
* Văn bản : Hạ Long - Đá và nước.
KT : Đọc hợp tác
Văn bản:
"Hạ Long - Đá và nước "
GV đọc mẫu một đoạn đầu 2 học sinh đọc tiếp theo đến hết văn bản
KTDH : Động não
? Bài văn thuyết minh vấn đề gì? Vấn đề 1)Vấn đề thuyết minh : Sự kì lạ của Hạ
ấy có dễ thuyết minh khơng ?Vì sao
Long.
Thảo luận , trả lời
-> Đối tượng thuyết minh rất trừu
- TM bằng các PP: Giải thích , phân tích,
tượng( giống như trí tuệ, tâm hồn, tình
nêu triết lí, tưởng tượng, khêu gợi , miêu
cảm, cảm xúc), người viết ngoài việc
tả , nhân hóa ...
thuyết minh về đối tượng cịn phải
? Vấn đề " Sự kì lạ của Hạ Long vơ tận" truyền được cảm xúc và sự thích thú tới
được tác giả thuyết minh bằng cách nào?
người đọc.
- HS Suy nghĩ , thảo luận và trả lời
2) Cách thuyết minh về sự kì lạ của Hạ
?Văn bản đã làm nổi bật lên sự kì lạ của Long:
Hạ Long như thế nào
+ Giải thích vai trị của nước : Nước
- HS tìm kiếm, trả lời
tạo nên sự di chuyển , di chuyển theo

( => Sự kì lạ : Đá - Nước Hạ Long đem mọi cách.
đến cho du khách cảm giác thú vị : du + Phân tích những nghịch lí trong tự


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
khách có thể thả cho thuyền nổi trơi, hoặc
bng theo dịng, hoặc trèo nhẹ, hoặc lớt
nhanh, lúc nhanh , lúc dừng.
Trong lúc dạo chơi, du khách có cảm giác
hình thù các đảo đang biến đổi ,kết hợp
với ánh sáng, góc nhìn,...các đảo đá Hạ
Long biến thành một thế giới có hồn, một
thập loại chúng sinh sống động.)
? Như vậy, ngoài các phương pháp sử
dụng trong văn thuyết minh tác giả còn sử
dụng các biện pháp nghệ thuật nào ? Tác
dụng của các biện pháp nghệ thuật đó

nhiên : Tuỳ theo góc độ di chuyển của
du khách, theo hướng ánh sáng rọi vào
đá, mà thiên nhiên tạo nên thế giới
sống động, biến hoá đến lạ lùng.
+ Nêu lên triết lý : Trên thế gian này
chẳng có gì là vơ tri cả cho đến cả Đá.
+ Tưởng tượng những cuộc dạo chơi :
"Nước tạo....sắc".
+ Khơi gợi cảm giác có thể có:đột
nhiên, bỗng nhiên, hố thân...
+ Miêu tả sinh động : " Chính nước....
có tâm hồn ".

+ Dùng phép nhân hố để tả các đảo
đá ( thập loại chúng sinh, là thế giới
người, bọn người bằng đá hối hả trở
về..)->Giới thiệu vịnh Hạ Long không
chỉ Đá và Nước mà là một thế giới sống
có hồn
- VB là một bài thơ văn xuôi mời gọi du
khách đến với Hạ Long.
+ Ẩn dụ: Thiên nhiên vơ tri-> con
người triết lí " trên thế gian này, chẳng
có gì là vơ tri cả.Cho đến cả đá "
+ Liên tưởng, tưởng tượng

? Qua việc tìm hiểu vản bản : " Đá- Nước
- Hạ Long" em rút ra nhận xét gì trong
việc làm bài tập về văn thuyết minh ?
- Giáo viên kết luận.
- HS đọc to ghi nhớ.
? Có phải mọi văn bản đều có thể sử dụng
kết hợp với các biện pháp nghệ thuật
không?

* Ghi nhớ :
- Trong văn bản thuyết minh ngoài
những phương pháp đã học, để bài văn
thuyết minh được sinh động hấp dẫn,
người ta vận dụng một số biện pháp
nghệ thuật : kể , tự thuật, đối thoại theo
lối ẩn dụ , nhân hố.....( liên tưởng ,
tưởng tượng )

*Lưu ý :
- Khơng phải văn bản thuyết minh nào
cũng có thể tùy tiện sử dụng các yếu tố
nghệ thuật. Ví dụ : Như SGK, các mục
trong từ điển…
- Có thể vận dụng một số biện pháp
nghệ thuật vào những bài thuyết minh
có tính chất phổ cập kiến thức, tính chất
văn học. Ví dụ : thuyết minh đồ dùng,
loài vật, cây cối…
- Biện pháp nghệ thuật chỉ có tác dụng


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
phụ trợ làm cho văn bản thuyết minh dễ
nhớ, hấp dẫn nhưng không thay thế
được bản thân sự thuyết minh.
III. /Luyện tập
Bài tập 1: - Học sinh đọc văn bản :
Nhóm 1 : a, Bài văn có tính chất thuyết minh vì đã củng cố cho người đọc
những tri thức khách quan về lồi Ruồi.
- Tính chất ấy thể hiện ở các điểm : tính chất chung về họ, giống, lồi, về các tập
tính sinh sống, sinh đẻ, đặc điểm cơ thể, củng cố các kiến thức chung đáng tin
cậy về loài Ruồi, thức tỉnh ý thức giữ vệ sinh, phòng bệnh, ý thức diệt Ruồi.
- Những phương pháp thuyết minh được sử dụng:
+ Định nghĩa: thuộc họ côn trùng...
+ Phân loại: các loại Ruồi .
+ Số liệu : Số vi khuẩn, số lượng sinh sản của một cặp Ruồi ...
+ Liệt kê : mắt lưới, chân tiết ra chất dính....
Nhóm 2 : b, Bài thuyết minh này có một số nét đặc biệt sau :

- Về hình thức : giống như văn bản tường thuật một phiên toà.
- Về nội dung : giống như một câu chuyện kể về loài Ruồi.
- Tác giả đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật : kể chuyện, miêu tả, nhân hố.....
Nhóm : c, Tác dụng biện pháp nghệ thuật làm cho văn bản trở nên sinh động ,
hấp dẫn, thú vị , gây hứng thú cho người đọc , làm nổi bật nội dung.
Bài tập 2: Học sinh đọc văn bản , thảo luận , trả lời
- Đoạn văn này nhằm nói về tập tính của chim cú dưới dạng ngộ nhận (định
kiến) thời thơ ấu, sau lớn lên đi học có dịp nhận thức lại.
- Biện pháp nghệ thuật : lấy ngộ nhận hồi nhỏ làm đầu mối câu chuyện.
5. Hướng dẫn học bài ở nhà.
- Tìm các đoạn văn thuyết minh có sử dụng yếu tố nghệ thuật.
- Soạn kĩ mục I bài : " Luyện tập......thuyết minh" ,
GV giao nhiệm vụ :
- Tổ 1 :Thuyết minh chiếc nón
- Tổ 2 : Thuyết minh chiếc quạt
- Tổ 3: Thuyết minh danh thắng ở quê hương mình
- Tổ 4 : Thuyết minh tác phẩm văn học .
* Yêu cầu : Nêu được công dụng, cấu tạo, chủng loại, lịch sử,......, biết vận
dụng một số biện pháp nghệ thuật làm cho văn bản sinh động, hấp dẫn.


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
Ngày soạn: 9/ 9/2023
Ngày dạy :12/9 Lớp 9A
Tiết 5 - Tập làm văn

Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ
thuật
trong văn bản thuyết minh .
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT

Qua bài học sinh nắm được :
1/ Kiến thức
- Cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng ( cái quạt , cái bút, cái
kéo ...)
- Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh .
2. Về năng lực:
+ Năng lực: + Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể .
+ Lập dàn ý chi tiết và viết phần Mở bài cho bài văn thuyết minh ( có sử dụng
một số biện pháp nghệ thuật ) về một đồ dùng .
+ Năng lực: : Giao tiếp ; hợp tác, lắng nghe tích cực , thể hiện sự tự tin…
- Năng lực : Năng lực tự học và hợp tác, phát triển năng lực ngôn ngữ và năng
lực văn học trong việc sử dụng đúng ngôn ngữ của văn bản thuyết minh, có ý
thức sử dụng các yếu tố nghệ thuật trong việc tạo lập văn bản nói và viết.
3.Về phẩm chất:
- Phẩm chất: Yêu nước, trách nhiệm, chăm chỉ
- Học tập cách sử dụng ngôn ngữ trong sáng.
- Trân trọng và giữ gìn ngơn ngữ dân tộc .
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên: : Soạn bài,SGK, bng ph, mỏy chiu
2. Hc sinh: Son bài, trả lời câu hỏi ở sgk. Ôn lại kiến thức, giấy A0, bút màu,
bút dạ
III .TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài soạn của HS
? Những biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng trong văn bản thuyết minh?
? Nêu ví dụ và phân tích cụ thể ?
GV gọi HS trả lời-> GV chốt hướng dẫn bài mới
Hoạt động dạy và học
Kiến thức cần đạt
I. Chuẩn bị bài ở nhà.

Hoạt động I:
II. Lập dàn ý:
GV kiểm tra vở soạn bài của học sinh *Nhóm 1:Thuyết minh về cái quạt.
và nhận xét nhắc nhở.


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
HS trình vở
Lập dàn ý :
Hoạt động II: Tổ chức cho học 1. Mở bài: Giới thiệu chung về
sinh trình bày thảo luận một đề
chiếc quạt.
HS hoạt động theo nhóm phân cơng.
HS hoạt động theo nhóm phân
cơng..
KT chia nhóm : GV chia HS làm 4
nhóm và giao việc
* Nhóm 1 :
Thuyết minh về Cái quạt .
* Nhóm 2:
Thuyết minh về Chiếc nón.
* Nhóm 2:
Thuyết minh về Cái kéo.
* Nhóm 2:
Thuyết minh về Cái bút
* Mỗi nhóm yêu cầu thống nhất dàn ý
đã chuẩn bị ở nhà
- Thời gian 10 phút .
- Thống nhất dàn ý chi tiết
–Viết đoạn văn mở bài.

(ghi vào phiếu học tập )

Hoạt động III .
GV tổ chức HS trình bày bài.
HS từng nhóm lên bảng trình bày dàn
ý và đọc Mở bài
* KT Trình bày 1 phút
-GV u cầu đại diện HS từng nhóm
trình bày dàn ý chi tiết , dự kiến cách
sử dụng yếu tố nghệ thuật trong bài
thuyết minh . Đọc đoạn Mở bài .
(Mỗi em trình bày trong thời gian 1
phút).

Cả lớp lắng nghe và ghi chép điều cần

2. Thân bài:
- Định nghĩa về cái quạt là một dụng cụ
như thế nào?
- Họ nhà quạt đơng đúc và có nhiều loại
ra sao?
- Mỗi loại có cấu tạo và có cơng dụng
như thế nào? Bảo quản ra sao?
- Gặp người bảo quản thì số phận quạt
như thế nào?
- Quạt ở cơng sở nhiều nơi không được
bảo quản ra sao?
- Ngày xưa quạt giấy còn là một sản
phẩm mỹ thuật ( Người ta vẽ tranh, đề
thơ lên quạt, dùng quạt tặng nhau làm

vật kỉ niệm.)
- Quạt ở nông thôn...., quạt kéo ở các
nhà quan ngày trước....
* Lưu ý: Nên sử dụng biện pháp nghệ
thuật : tự thuật, nhân hoá để kể...
3. Kết bài : Cảm nghĩ chung về cái quạt
trong đời sống hiện đại.
*Nhóm 2 - Thuyết minh về chiếc nón.
Lập dàn ý :
1. Mở bài: Giới thiệu chung về chiếc
nón.
2. Thân bài:
- Lịch sử chiếc nón có từ khi nào
- Cấu tạo chiếc nón ra sao , bên ngồi ,
bên trong
- Qui trình làm nón.
- họ hàng nhà nón ...
- Giá trị kinh tế, văn hố nghệ thuật của
chiếc nón.
3. Kết bài: Cảm nghĩ chung về chiếc
nón trong đời sống hiện đại.
* Lưu ý: Nên sử dụng biện pháp nghệ
thuật : tự thuật, nhân hố để kể...
*Nhóm 3 -Thuyết minh về cái kéo.
Lập dàn ý :


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
lưu ý vào giấy nháp.
- GV chú ý lắng nghe , ghi chép điều

cần lưu ý

- Cả lớp thảo luận , nhận xét , bổ sung,
sửa chữa … dàn ý và mở bài của 4
HS đại diện cho 4 nhóm

- Giáo viên nhận xét chung , và gợi ý
cách Mở bài , cách sử dụng biện pháp
nghệ thuật sao cho đạt hiệu quả.
* GV chốt kiến thức

1. Mở bài: Giới thiệu chung về cái kéo .
2. Thân bài:
- Lịch sử cái kéo có từ khi nào
- Cấu tạo cái kéo ra sao , từng bộ
phận ...
-Họ hàng nhà kéo ...
- Giá trị kinh tế, văn hoá nghệ thuật của
cái kéo .
3. Kết bài: Cảm nghĩ chung về cái kéo
trong đời sống hiện đại.
* Lưu ý: Nên sử dụng biện pháp nghệ
thuật : tự thuật, nhân hố để kể...
*Nhóm 4 -Thuyết minh về cái bút.
Lập dàn ý :
1. Mở bài: Giới thiệu chung về cái bút .
2. Thân bài:
- Lịch sử cái bút có từ khi nào
- Cấu tạo của bút ra sao , từng bộ phận
...

-Họ hàng nhà bút đông đúc ra sao?
- Giá trị kinh tế, văn hoá nghệ thuật của
cái bút .
3. Kết bài: Cảm nghĩ chung về cái bút
trong đời sống hiện đại.
* Lưu ý: Nên sử dụng biện pháp nghệ
thuật : tự thuật, nhân hoá để kể...

4. Củng cố:
- HS nhắc lại cách làm bài văn thuyết minh
- Để bài văn thuyết minh tăng thêm phần hấp dẫn ta cần đưa thêm yếu tố nào
vào.
5. Hướng dẫn hs học bài ở nhà
- Soạn bài : “ Đấu tranh cho một thế giới hồ bình’’
- Viết hoàn chỉnh bài văn cho một trong các đề trên theo dàn ý đã lập.

Ngày soạn: 12/ 9/2023


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
Ngày dạy :16/9 Lớp 9A
Tiết 6 - Tập làm văn

Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ
thuật
trong văn bản thuyết minh .
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
Qua bài học sinh nắm được :
1/ Kiến thức
- Cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng ( cái quạt , cái bút, cái

kéo ...)
- Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh .
2. Về năng lực:
+ Năng lực: + Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể .
+ Lập dàn ý chi tiết và viết phần Mở bài cho bài văn thuyết minh ( có sử dụng
một số biện pháp nghệ thuật ) về một đồ dùng .
+ Năng lực: : Giao tiếp ; hợp tác, lắng nghe tích cực , thể hiện sự tự tin…
- Năng lực : Năng lực tự học và hợp tác, phát triển năng lực ngôn ngữ và năng
lực văn học trong việc sử dụng đúng ngôn ngữ của văn bản thuyết minh, có ý
thức sử dụng các yếu tố nghệ thuật trong việc tạo lập văn bản nói và viết.
3.Về phẩm chất:
- Phẩm chất: Yêu nước, trách nhiệm, chăm chỉ
- Học tập cách sử dụng ngôn ngữ trong sáng.
- Trân trọng và giữ gìn ngơn ngữ dân tộc .
II. THIẾT BỊ DY HC V HC LIU
1. Giỏo viờn: : Soạn bài,SGK, bảng phụ, máy chiếu
2. Học sinh: Soạn bài, trả lời câu hỏi ở sgk. Ôn lại kiến thức, giấy A0, bút màu,
bút dạ
III .TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài soạn của HS
? Những biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng trong văn bản thuyết minh?
? Nêu ví dụ và phân tích cụ thể .
GV chuẩn bị dàn ý đã chuẩn bị ở nhà của HS.
Hoạt động dạy và học
Kiến thức cần đạt
I. Chuẩn bị bài ở nhà.
Hoạt động I:
II. Viết hoàn chỉnh bài văn cho một
GV kiểm tra vở soạn bài của học sinh trong các đề trên theo dàn ý đã lập.

và nhận xét nhắc nhở.
HS trình vở
*Nhóm 1:Thuyết minh về cái quạt.
Hoạt động II: Tổ chức cho học


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
sinh trình bày thảo luận một đề
HS hoạt động theo nhóm phân cơng.

HS hoạt động theo nhóm phân
cơng..
KT chia nhóm : GV chia HS làm 4
nhóm và giao việc
* Nhóm 1 :
Thuyết minh về Cái quạt .
* Nhóm 2:
Thuyết minh về Chiếc nón.
* Nhóm 2:
Thuyết minh về Cái kéo.
* Nhóm 2:
Thuyết minh về Cái bút
* Mỗi nhóm yêu cầu thống nhất dàn ý
đã chuẩn bị ở nhà
- Thời gian 10 phút .
- Thống nhất dàn ý chi tiết
–Viết đoạn văn mở bài.
(ghi vào phiếu học tập )

Hoạt động III .

GV tổ chức HS trình bày bài.
HS từng nhóm lên bảng trình bày dàn
ý và đọc Mở bài
* KT Trình bày 1 phút
-GV yêu cầu đại diện HS từng nhóm
trình bày dàn ý chi tiết , dự kiến cách
sử dụng yếu tố nghệ thuật trong bài
thuyết minh . Đọc đoạn Mở bài .
(Mỗi em trình bày trong thời gian 1
phút).

Cả lớp lắng nghe và ghi chép điều cần

Lập dàn ý :
1. Mở bài: Giới thiệu chung về
chiếc quạt.

2. Thân bài:
- Định nghĩa về cái quạt là một dụng cụ
như thế nào?
- Họ nhà quạt đơng đúc và có nhiều loại
ra sao?
- Mỗi loại có cấu tạo và có cơng dụng
như thế nào? Bảo quản ra sao?
- Gặp người bảo quản thì số phận quạt
như thế nào?
- Quạt ở cơng sở nhiều nơi không được
bảo quản ra sao?
- Ngày xưa quạt giấy còn là một sản
phẩm mỹ thuật ( Người ta vẽ tranh, đề

thơ lên quạt, dùng quạt tặng nhau làm
vật kỉ niệm.)
- Quạt ở nông thôn...., quạt kéo ở các
nhà quan ngày trước....
* Lưu ý: Nên sử dụng biện pháp nghệ
thuật : tự thuật, nhân hoá để kể...
3. Kết bài : Cảm nghĩ chung về cái quạt
trong đời sống hiện đại.
*Nhóm 2 - Thuyết minh về chiếc nón.
Lập dàn ý :
1. Mở bài: Giới thiệu chung về chiếc
nón.
2. Thân bài:
- Lịch sử chiếc nón có từ khi nào
- Cấu tạo chiếc nón ra sao , bên ngồi ,
bên trong
- Qui trình làm nón.
- họ hàng nhà nón ...
- Giá trị kinh tế, văn hố nghệ thuật của
chiếc nón.
3. Kết bài: Cảm nghĩ chung về chiếc
nón trong đời sống hiện đại.
* Lưu ý: Nên sử dụng biện pháp nghệ
thuật : tự thuật, nhân hố để kể...
*Nhóm 3 -Thuyết minh về cái kéo.
Lập dàn ý :


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
lưu ý vào giấy nháp.

- GV chú ý lắng nghe , ghi chép điều
cần lưu ý

- Cả lớp thảo luận , nhận xét , bổ sung,
sửa chữa … dàn ý và mở bài của 4
HS đại diện cho 4 nhóm

- Giáo viên nhận xét chung , và gợi ý
cách Mở bài , cách sử dụng biện pháp
nghệ thuật sao cho đạt hiệu quả.
* GV chốt kiến thức

1. Mở bài: Giới thiệu chung về cái kéo .
2. Thân bài:
- Lịch sử cái kéo có từ khi nào
- Cấu tạo cái kéo ra sao , từng bộ
phận ...
-Họ hàng nhà kéo ...
- Giá trị kinh tế, văn hoá nghệ thuật của
cái kéo .
3. Kết bài: Cảm nghĩ chung về cái kéo
trong đời sống hiện đại.
* Lưu ý: Nên sử dụng biện pháp nghệ
thuật : tự thuật, nhân hố để kể...
*Nhóm 4 -Thuyết minh về cái bút.
Lập dàn ý :
1. Mở bài: Giới thiệu chung về cái bút .
2. Thân bài:
- Lịch sử cái bút có từ khi nào
- Cấu tạo của bút ra sao , từng bộ phận

...
-Họ hàng nhà bút đông đúc ra sao?
- Giá trị kinh tế, văn hoá nghệ thuật của
cái bút .
3. Kết bài: Cảm nghĩ chung về cái bút
trong đời sống hiện đại.
* Lưu ý: Nên sử dụng biện pháp nghệ
thuật : tự thuật, nhân hoá để kể...

4. Củng cố:
- HS nhắc lại cách làm bài văn thuyết minh
- Để bài văn thuyết minh tăng thêm phần hấp dẫn ta cần đưa thêm yếu tố nào
vào.
5. Hướng dẫn hs học bài ở nhà
- Soạn bài : “ Đấu tranh cho một thế giới hồ bình’’

Ngày soạn: 12/ 9/2023
Ngày dạy :17/9 Lớp 9A


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
Tiết 7- Văn bản

Đấu tranh cho một thế giới hồ bình.
G.Mác-két
I. Mục tiêu cần đạt :
Qua bài học sinh nắm được :
1. Kiến thức :
- Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn
bản

- Hệ thống luận điểm , luận cứ , cách lập luận trong văn bản .
2. Về năng lực:
+ Năng lực: + Đọc - hiểu văn bản nhật dụng bàn về một vấn đề liên quan đến
nhiệm vụ đáu tranh vì hịa bình của nhân loại .
- Kỹ năng sống: Rèn luyện cho học sinh kĩ năng Giao tiếp , Hợp tác , xác định
giá trị ...
tích hợp GDTTHCM , môi trường
+ Năng lực: : Giao tiếp ; hợp tác, lắng nghe tích cực , thể hiện sự tự tin…
- Năng lực : Năng lực tự học và hợp tác, phát triển năng lực ngôn ngữ và năng
lực văn học trong việc sử dụng đúng ngôn ngữ của văn bản thuyết minh, có ý
thức sử dụng các yếu tố nghệ thuật trong việc tạo lập văn bản nói và viết.
3.Về phẩm chất:
- Phẩm chất: Yêu nước, trách nhiệm, chăm chỉ
- Học tập cách sử dụng ngôn ngữ trong sáng.
- Trân trọng và giữ gìn ngơn ngữ dân tộc .
- Giáo dục học sinh lịng u chuộng hồ bình , đấu tranh chống mọi tệ nạn , tiêu
cực , bạo động , xấu xa ...trong xã hội .
*TÍCH HỢP:
- GIÁO DỤC QUỐC PHỊNG VÀ AN NINH: HS HÌNH DUNG ĐƯỢC VỀ
MỨC ĐỘ TÀN PHÁ CỦA CHIẾN TRANH , CỦA BOM NGUYÊN TỬ
- GDTT HCM: : TT YÊU NƯỚC VÀ ĐỘC LẬP DÂN TỘC TRONG
QUAN HỆ HỊA BÌNH THẾ GIỚI...
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên: : Soạn bài,SGK, bng ph, mỏy chiu
2. Hc sinh: Son bi, trả lời câu hỏi ở sgk. Ôn lại kiến thức, giấy A0, bút màu,
bút dạ
III .TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
? Hãy giới thiệu những hiểu biết của em về Hồ Chí Minh và phong cách

của Người ? Em hiểu biết được những gì về nơi ở của Bác nơi phủ chủ tịch tại
Hà Nội.
3. Bài mới:


Kế hoạch dạy hoc Ngữ văn 9 - Năm học 2023 - 2024
* Giới thiệu bài: GV giới thiệu một số nét về bối cảnh TG của TKỉ XX:
nhân lọai phải trải qua 2 cuộc chiến tranh thế giới vô cùng khốc liệt và có nhiều
cuộc chiến tranh khác . Từ sau chiến tranh thế giới thứ 2 , nguy cơ Chiến tranh
vẫn luôn tiềm ẩn , đặc biệt vũ khí hạt nhân được phát triển mạnh trở thành
hiểm hoạ khủng khiếp nhất , đe doạ toàn bộ loài người và tất cả sự sống trên
trái đất ...
TÍCH HỢP GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH: GV cho HS quan
sát một số hình ảnh về nước Nhât trong chiến tranh thế giới thứ 2
- Giáo viên nói về hậu quả của việc ném 2 quả bom nguyên tử của Mỹ
xuống thành phố Hi-rô-si-ma và Na-ga-sa-ki ở Nhật Bản năm 1945.
- Sự ra đời của nguyên tử hạt nhân, vũ khí giết người hàng loạt của thế
giới .
- Từ đó chỉ ra mối đe doạ tiềm ẩn đối với nhân loại, u cầu đấu tranh vì
một thế giới hồ bình là một nhiệm vụ đi đầu của tất cả các nước.
- Dựa vào chú thích * SGK giới thiệu tác giả Mác –két .
Hoạt động dạy và học
Hoạt động I: Tìm hiểu chung về văn
bản.
KT Động não, đọc hợp tác, đặt câu
hỏi ,thảo luận nhóm
? Nêu những hiểu biết của em về tác
giả và tình hình thế giới những năm
1980 ?
- HS giới thiệu

Kiến thức cần đạt
I. Tìm hiểu chung về văn bản

1. Tác giả
- Ga- bri- en Gác- xi- a Mác- két là nhà
văn Cô- lôm- bi- a.
- Sinh năm 1928.
- Viết tiểu thuyết với khuynh hướng
hiện thực.
- Nhận giải thưởng Nơ- ben về văn học
năm 1982.
2. Đọc và tìm hiểu từ khó :
- Y/c đọc : rõ ràng, đanh thép, truyền - Từ khó SGK tr 20
cảm, chú ý một số thuật ngữ và các từ
viết tắt.
- Gv đọc mẫu một đoạn -> 2 hs đọc
tiếp theo
- Hs tìm hiểu một số từ khó trong văn
bản
3.Thể loại
? Xác định kiểu loại của văn bản
- Văn bản nhật dụng.
? Văn bản sử dụng phương thức biểu - Phương thức biểu đạt : nghị luận về
đạt nào là chủ yếu?
một vấn đề chính trị, xã hội.
? Đoạn trích có bố cục như thế nào?
4. Bố cục văn bản: 4 phần:
- Thảo luận thống nhất bố cục
a ) Từ đầu... đến đối với vận mệnh thế

giới: Nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
b )Tiếp... đến bỏ quên ở ngoại vi vũ
trụ: Cuộc chạy đua vũ trang đã làm
mất đi khả năng để con người được
GV chốt bố cục 4 phần
sống tốt đẹp hơn.