Dùng sức mạnh cộng đồng quản lý môi trường nông thôn ppt

Dùng sức mạnh cộng đồng quản lý môi trường
nông thôn
Tuy nhiên, báo cáo môi trường quốc gia năm 2008 cũng chỉ ra rằng ô nhiễm môi
trường làng nghề làm gia tăng mắc bệnh đang lao động và sinh sống tại chính làng
nghề. Vấn đề ô nhiễm ở nhiều làng nghề tồn tại từ lâu, nhưng chưa có biện pháp
khắc phục và giải quyết hiệu quả, dẫn đến việc ô nhiễm ngày càng trầm trọng hơn,
ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động, của cộng đồng dân cư.
chất lượng môi trường và cuộc sống đang giảm sút do sự phát triển thiếu bền vững
(sử dụng các nguồn tài nguyên và năng lượng không hiệu quả) và do các loại chất
thải.
Ở nhiều làng nghề, tỷ lệ người mắc bệnh, nhất là nhóm người trong độ tuổi lao
động, đang có xu hướng tăng cao. Ở một số làng nghề có mức độ ô nhiễm cao thì
tuổi thọ trung bình giảm, thấp hơn 10 năm so với tuổi thọ trung bình toàn quốc và
thấp hơn từ 5-10 năm so với làng không làm nghề.
“Các thành tựu đạt được về xóa đói giảm nghèo, sức khỏe cộng đồng và vệ sinh
môi trường do quá trình phát triển kinh tế và xã hội mang lại trong nhiều năm qua
có nguy cơ đổ vỡ hoàn toàn do ô nhiễm môi trường”, theo ông Việt.
Từ nhận định trên, ông Nam chỉ ra rằng cơ sở gây ô nhiễm nằm trong khu vực
dân cư, với một lượng phát thải sẽ tạo ra chi phí thiệt hại cho xã hội lớn hơn nhiều
lần so với cùng lượng phát thải đó nếu thải ra khu vực thưa thớt dân cư.
“Giải bài toán ô nhiễm môi trường nông thôn rất khó, do tính chất đặc thù của khu
vực nông thôn”
Đầu tiên phải kể đến là ô nhiễm phân tán do nguồn phát thải nhỏ lẻ, do đó vấn đề
kiểm tra, đo lường ô nhiễm sẽ gặp khó khăn, chi phí hành chính cao.
Thứ hai, người giải bài toán môi trường luôn phải xem xét vấn đề nghèo đói và
thu nhập thấp ở nông thôn. Chính sách môi trường cứng nhắc có thể làm trầm
trọng thêm vấn đề nghèo đói và từ đó quay trở lại tác động xấu đến môi trường.
Thứ ba, nông thôn có những quy tắc xã hội riêng, trong nhiều trường hợp có thể
có hiệu lực mạnh hơn cả những quy định luật pháp, như câu thành ngữ “phép vua
thua lệ làng”. Điều này có thể làm tăng hoặc giảm hiệu lực của các công cụ bảo vệ
môi trường của nhà nước.

“Với những tính chất đặc thù của vấn đề ô nhiễm môi trường khu vực nông thôn,
theo tôi có thể phát triển cách quản lý cộng đồng (mà Elinor Ostrom, người được
giải Nobel kinh tế học năm 2009, cổ súy), dùng sức mạnh hợp tác cộng đồng để
quản lý ô nhiễm môi trường ở nông thôn”, ông Nam nói.
Ngoài ra, về lâu dài, có thể kết hợp thêm các công cụ có tác dụng khuyến khích
hành vi kinh tế như thuế, phí hay trợ cấp môi trường.
để triển khai thực hiện, chi bộ khu dân cư số 2 đã ban hành một nghị quyết chuyên
đề, phân công nhiệm vụ cho cán bộ, đảng viên, các ngành, đoàn thể và tổ chức họp
dân để các hộ tự bàn bạc, đi đến thống nhất thực hiện các nội dung nhân dân tham
gia bảo vệ môi trường. Người dân trong khu dân cư thực hiện các quy định như
chứa rác thải bằng vật dụng bảo đảm vệ sinh; bỏ rác đúng nơi quy định; không xả
nước thải, khí thải bừa bãi, không để vật nuôi gây mất vệ sinh nơi công cộng và
nộp đủ phí bảo vệ môi trường.

Đặc biệt các tổ tự quản bảo vệ môi trường ở khu dân cư số 2 được thành lập với
mỗi tổ có từ 4-5 người và được trang bị quần áo bảo hộ lao động, xe đẩy, cuốc
xẻng, ủng, găng tay, khẩu trang và đảm nhiệm việc thu gom, vận chuyển rác thải
vào nơi quy định. Mọi người dân cùng nhau tình nguyện hoạt động mà không đòi
hỏi thù lao, tham gia giám sát việc chấp hành của từng hộ gia đình trong khu dân
cư. Nếu hộ nào đổ rác không đúng giờ quy định thì nhắc nhở, ngoài ra còn vận
động và cùng người dân vệ sinh đường làng, ngõ xóm vào thứ bảy hàng tuần.
Cùng với đó, Ban công tác Mặt trận phối hợp với Ban vận động xây dựng đời sống
văn hoá ở khu dân cư bổ sung một số nội dung tự quản bảo vệ môi trường vào quy
ước ở khu dân cư, thông báo công khai trên hệ thống loa truyền thanh để nhân dân
tự giác thực hiện.