sáng kiến kinh nghiệm 2022 (chiến)

1
MỤC LỤC
Nội dung
I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Trang
1

1. Lí do chọn sáng kiến
2. Mục đích nghiên cứu

2
3

3. Đối tượng nghiên cứu

3

4. Nhiệm vụ nghiên cứu
5. Phương pháp nghiên cứu

4

6. Thời gian nghiên cứu

4

II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

4

Chương I: Cơ sở lý luận của sáng kiến

4

Chương II: Thực trạng vấn đề

6

1. Thực trạng giáo dục địa phương, trường lớp

6

2. Những mặt hạn chế tồn tại

8

3. Nguyên nhân của mặt hạn chế

8

Chương III: Các biện pháp giải quyết vấn đề

9

1. Lựa chọn đội ngũ Ban chỉ huy

9

1.1. Một số căn cứ để lựa chọn Ban chỉ huy

9

1.2. Hướng dẫn các em lựa chọn ban chỉ huy

9

1.3. Lựa chọn Ban chỉ huy qua các kì đại hội

9

2. Các biện pháp bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội

11

2.1. Nội dung bồi dưỡng Ban chỉ huy

12

2.1.1. Bồi dưỡng phương pháp công tác của Ban chỉ huy

12

2.1.2. Bồi dưỡng kĩ năng tổ chức điều hành của Ban chỉ huy

13

2.1.3. Bồi dưỡng tác phong của Ban chỉ huy

14

2.1.4. Bồi dưỡng kĩ năng nghiệp vụ Đội

14

2.2. Hình thức bồi dưỡng Ban chỉ huy

16

2.2.1. Bồi dưỡng định kì

16

2.2.2. Bồi dưỡng thường xuyên

16

2.2.3. Bồi dưỡng theo chuyên đề

16


2
2.2.4. Bồi dưỡng thông qua tổ chức các hoạt động lớn

16

2.3. Phương pháp bồi dưỡng Ban chỉ huy

17

2.3.1. Phương pháp mở lớp

17

2.3.2. Phương pháp bồi dưỡng qua thực tế

17

3. Tiến hành thực nghiệm

18

3.1. Trước khi thực nghiệm

18

3.2. Sau khi thực nghiệm

18

III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

18

1. Kết luận

19

1.1.Hiệu quả của sáng kến kinh nghiệm trong thực tiễn

19

1.2. Ý nghĩa quan trọng của sáng kiến

19

1.3. Những bài học kinh nghiệm

20

2. Đề nghị

21
Tài liệu tham khảo.

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

23


3
1. Lí do chọn sáng kiến
Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là lực lượng nịng cốt trong các
phong trào Thiếu nhi, có thể nói là lực lượng giáo dục và tự giáo dục qua các
hoạt động tập thể của Đội.
Đặc biệt là trong công tác xây dựng và tổ chức các hoạt động Đội TNTP
Hồ Chí Minh, thì lực lượng cán bộ đội rất là quan trọng. Đó là Ban chỉ huy, đây
là lực lượng chính điều hành các hoạt động của Đội để thực hiện mục tiêu giáo
dục đội viên trở thành con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ và lực lượng hậu
bị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Sinh thời Bác Hồ đã nói “Người có tài mà

khơng có đức là người vơ dụng, người có đức mà khơng có tài thì làm việc gì
cũng khó”. Để có được con người tài đức vẹn tồn thì phải thơng qua giáo dục
và chỉ có giáo dục mới đáp ứng được những u cầu đó.
Cơng tác lựa chọn và bồi dưỡng Ban chỉ huy Liên đội là việc làm thường
xuyên và vô cùng quan trọng của người phụ trách Đội trong nhà trường. Vì nó là
yếu tố quyết định sự thành công của công tác Đội và phong trào thiếu nhi.
Khơng có cán bộ chỉ huy giỏi, tức là khơng thể có Liên đội mạnh, cũng khơng
thể có Liên đội xuất sắc, khơng xây dựng được đội ngũ cán bộ chỉ huy vững
mạnh thì cho dù Tổng phụ trách Đội có năng lực tốt vẫn có thể thất bại trước
việc giáo dục các em. Chính vì thế chúng ta cần nhận thức đúng, có biện pháp tổ
chức lựa chọn và bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội nhằm nâng cao những năng lực,
phẩm chất cần có của Ban chỉ huy, phát huy những sở trường, tư chất vốn có.
Trong nhà trường, Đội TNTP Hồ Chí Minh có vị trí rất quan trọng đã góp
phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Với
nhiều hoạt động phong phú dưới sự điều hành của Ban Chỉ huy Đội đã nâng cao
chất lượng hoạt động của Đội, rèn luyện các em thực hiện theo Năm điều Bác
Hồ dạy, phấn đấu trở thành con ngoan, trị giỏi, xứng đáng với danh hiệu cao
q: Cháu ngoan Bác Hồ và tập thể Liên đội vững mạnh góp phần giáo dục toàn
diện cho đội viên. Đáp ứng yêu cầu của việc xây dựng phong trào thi đua
“Trường học thân thiện, học sinh tích cực”, địi hỏi các em nhất là Ban chỉ huy
Đội có ý thức tự giác, tự quản, tự làm chủ bản thân, tích cực, chủ động sáng tạo,
tự phát huy sáng kiến và tài năng để tự quyết định lấy cơng việc của mình cũng
như đề xuất những sáng kiến cùng với anh chị phụ trách Đội đề ra phương pháp
làm việc có hiệu quả, giúp nhau rèn luyện trong tập thể Đội.
Hoạt động của Đội TNTP Hồ Chí Minh ở các Liên đội cho thấy những
Liên đội mạnh là Liên đội phát huy cao độ vai trị của Ban chỉ huy Đội. Chính vì
vậy, muốn phong trào hoạt động Đội của nhà trường có hiệu quả và chất lượng
thì phải có một đội ngũ Ban chỉ huy Đội năng động, sáng tạo. Trước hết, người
giáo viên tổng phụ trách phải nhiệt tình, tâm huyết với hoạt động Đội, lựa chọn

4
được một đội ngũ Ban chỉ huy có đầy đủ phẩm chất và năng lực qua đó bồi
dưỡng để các em có phong cách hoạt động tự quản, biết xây dựng kế hoạch hoạt
động rõ ràng, cụ thể cho cả năm học và biết chủ động trong việc thực hiện kế
hoạch. Có như vậy hoạt động của Đội trong nhà trường mới có hiệu quả.
Trong q trình xây dựng phong trào thi đua “Trường học thân thiện, học
sinh tích cực” như hiện nay thì Ban chỉ huy Đội là một nhịp cầu không thể thiếu
được. Bỡi lẽ đây là đội ngũ nắm bắt được tâm tư tình cảm của phần lớn học sinh.
Chính vì thế, việc bồi dưỡng đội ngũ Ban chỉ huy Đội là rất cần thiết. Nó là
mạng lưới quan trọng để duy trì và phát triển phong trào của Đội cũng như hoạt
động giáo dục đội viên trong nhà trường.
Đặc biệt T PTDT nội trú THCS & THPT huyện Bắc Mê là nơi đào tạo
nuôi dưỡng con em dân tộc thiểu số 13 xã trong huyện các em ăn ở tại trường
sống xa gia đình xa bố mẹ vì vậy việc giáo dục ý thức tự quản cho ban chỉ huy
Đội là rất cần thiết. Chính vì thế chúng ta cần nhận thức đúng, có biện pháp tổ
chức lựa chọn và bồi dưỡng Ban chỉ huy liên, chi đội nhằm nâng cao những
năng lực, phẩm chất cần có của Ban chỉ huy, phát huy những sở trường, tư chất
vốn có.
Chính vì vậy, tơi chọn sáng kiến kinh nghiệm “Một số phương pháp bồi
dưỡng nghiệp vụ cho Ban chỉ huy Liên đội trường PTDT nội trú THCS & THPT
huyện Bắc Mê, tỉnh Hà Giang”.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu ra những phương pháp, hình thức tổ chức bồi dưỡng kĩ năng
hoạt động Đội cho ban chỉ huy Liên Đội nhằm giúp cho các em tự tin hơn trong
công việc và hồn thành tốt nhiệm vụ được phân cơng. Ngoài ra, để các em tự
thảo luận, đề xuất, thống nhất tìm ra hướng đi thích hợp để đưa ra các biện pháp
nâng cao chất lượng hoạt động của Liên Đội từ chủ điểm của năm học, của
tháng, của tuần nhằm nâng cao chất lượng hoạt động Đội của Liên Đội trường
PTDT nội trú THCS & THPT huyện Bắc Mê năm học 2021 - 2022.

- Lựa chọn được một đội ngũ Ban chỉ huy Đội có đầy đủ phẩm chất và
năng lực qua đó bồi dưỡng để các em có phong cách hoạt động tự quản, biết xây
dựng kế hoạch hoạt động rõ ràng, cụ thể cho cả năm học và biết chủ động trong
việc thực hiện kế hoạch phát huy cao độ vai trò của Ban chỉ huy Đội để hoạt
động Liên đội đạt kết quả cao.
- Đạt hiệu quả cao trong phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực”
3. Đối tượng nghiên cứu


5
Một số phương pháp bồi dưỡng nghiệp vụ cho Ban chỉ huy Liên Đội
trường PTDT nội trú THCS & THPT huyện Bắc Mê, tỉnh Hà Giang.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để giúp đòi hỏi phải tiến hành đồng bộ nhiều hoạt động, từ việc trang bị lí
thuyết về các kỹ năng chỉ huy cho đến thực hành rèn luyện kỹ năng chỉ huy.
Trong đó, các hoạt động tự quản mang ý nghĩa hết sức quan trọng. Ban giám
hiệu nhà trường quan tâm sát sao chỉ đạo hoạt động giáo dục của giáo viên bộ
mơn, giáo viên chủ nhiệm lớp, Bí thư Đồn trường, tổng phụ trách đội…Cần
phải tiến hành những cơng việc hết sức tích cực, đa dạng về hình thức, phải cụ
thể, thiết thực, kiên trì, năng động và sáng tạo trên cở sở phát huy vai trò chủ
động của học sinh, khích lệ và động viên học sinh kịp thời.
- Tìm hiểu cơ sở lí luận và pháp lý của đề tài: phân tích, đối chiếu với
thực trạng của nhà trường trong thời điểm hiện tại để qua đó tìm ra các biện
pháp, giải pháp mới hiệu quả hơn cho các hoạt động .
- Việc bồi dưỡng kĩ năng Chỉ huy đội là việc cấp thiết cần bồi dưỡng
thường xuyên và lâu dài.
5. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình thực hiện đề tài này, tôi đã sử dụng những phương pháp
sau đây:

1. Phương pháp tìm hiểu tài liệu.
2. Phương pháp điều tra phỏng vấn.
3. Diễn giải thực tế.
4. Thực nghiệm.
5. So sánh chứng minh
6. Thời gian nghiên cứu
2 năm, Năm học 2021-2022 đến năm học 2022-2023
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Chương. Cơ sở lý luận của sáng kiến
Đội TNTP Hồ Chí Minh là một tổ chức giáo dục cộng sản của thiếu nhi
Việt Nam. Hoạt động Đội yêu cầu phát huy vai trò làm chủ tập thể, vai trò tự
quản của Chỉ huy Đội, thực hiện quyền làm chủ nhà trường, lớp học, phát huy
tính tích cực, tự giác, của toàn thể đội viên, vận động các bạn cùng tham gia tốt
các phong trào, các chương trình hành động của Đội.


6
Mục tiêu của hoạt động Đội luôn bám sát mục tiêu giáo dục và đào tạo
con người mới xã hội chủ nghĩa của Đảng ta. Mục tiêu hoạt động Đội thống nhất
với mục tiêu giáo dục nhà trường phổ thông.
Điều lệ Đội TNTP Hồ Chí Minh khóa VIII, giai đoạn 2018-2023 đã xác
định nguyên tắc tự quản của Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh tại điều
7 như sau:“Đội TNTP Hồ Chí Minh tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tự
nguyện, tự quản có sự hướng dẫn của phụ trách Đội. Khi quyết định công việc
của chi đội Liên đội hoặc Ban chỉ huy liên Đội đồng ý”.
Đội TNTP Hồ Chí Minh có vị trí rất quan trọng đã góp phần tích cực vào
việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Với nhiều hoạt động
phong phú dưới sự điều hành của Ban Chỉ huy Đội đã nâng cao chất lượng hoạt
động của Đội, rèn luyện các em thực hiện theo Năm điều Bác Hồ dạy, phấn đấu
trở thành con ngoan, trò giỏi, xứng đáng với danh hiệu cao quí: Cháu ngoan Bác

Hồ và tập thể Liên đội vững mạnh góp phần giáo dục tồn diện cho đội viên.
Đáp ứng yêu cầu của việc xây dựng phong trào thi đua “Trường học thân thiện,
học sinh tích cực”, địi hỏi các em nhất là Ban chỉ huy Đội có ý thức tự giác, tự
quản, tự làm chủ bản thân, tích cực, chủ động sáng tạo, tự phát huy sáng kiến và
tài năng để tự quyết định lấy cơng việc của mình cũng như đề xuất những sáng
kiến cùng với anh chị phụ trách Đội đề ra phương pháp làm việc có hiệu quả,
giúp nhau rèn luyện trong tập thể Đội.
Ban chỉ huy Đội phải phát huy được vai trị tự quản, chủ động trong mọi
cơng tác. Việc tập huấn chỉ huy Đội giữ một vị trị quyết định nhằm giúp các
thành viên Ban chỉ huy Liên đội và Ban chỉ huy chi đội nắm bắt nội dung
chương trình, nhiệm vụ của từng năm học. Vì vậy, muốn phát huy chất lượng tự
quản và chất lượng hoạt động Đội, vấn đề đào tạo bồi dưỡng cho Ban chỉ huy
Đội là một điều cấp thiết nhất.
Năm học 2021-2022 tổng số em trong Ban chỉ huy Liên đội là 24 em.
(trong đó 7 em vừa là Ban chỉ huy Liên đội, vừa là Ban chỉ huy chi đội). Đa số
các em đều được chọn lựa kĩ ở các chi đội đã được đội viên tín nhiệm trong Đại
hội chi đội, Liên đội ngay từ đầu năm. Một số em đã làm Ban chỉ huy từ các
năm trước, cũng đã tích luỹ được một số kinh nghiệm. Một số em chưa được
làm Ban chỉ huy lần nào nên cũng gặp khơng ít khó khăn trong q trình hoạt
động.
Trên thực tế, vai trò của Ban chỉ huy ở Liên đội, chi đội đã được khai thác
hết hay chưa? Các em đã bộc lộ khả năng của mình trong cơng tác Đội hay
khơng? Đó cũng là vấn đề đáng được lưu tâm, trăn trở. Tuy nhiên, về tính năng
động, sáng tạo, những kỹ năng của Ban chỉ huy nếu không được bồi dưỡng thì


7
sẽ không phát huy hết được những năng lực, sở trường cũng như tài năng của
các em.
Ngay từ đầu năm học, tôi đã tiến hành khảo sát và nhận được kết quả:

trong 24 em, có 8 em (tỷ lệ 33,3%) còn hạn chế về năng lực, cũng như cách điều
hành công việc. Nguyên nhân là do thay đổi cơ chế các lớp ở đầu năm học, một
số em đã chuyển cấp học từ tiểu học lên THCS, một số em thì đã ra trường, một
số em lần đầu được bầu làm Ban chỉ huy nên còn nhiều bỡ ngỡ với cơng việc
được giao.
Do vậy, để có một biện pháp hữu hiệu bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội đòi hỏi
anh, chị phụ trách Đội và giáo viên Tổng phụ trách Đội phải nhiệt tình, say mê,
năng động sáng tạo để chỉ dẫn, bồi dưỡng các em biết và làm được các cơng
việc của Đội. Nếu khơng có sự chỉ dẫn, bồi dưỡng của anh, chị phụ trách Đội và
giáo viên Tổng phụ trách Đội thì các em chỉ làm được rất ít công việc, chưa biết
xây dựng kế hoạch hoạt động chi tiết, cụ thể cho chi đội, Liên đội, cũng như cá
nhân mình. Từ đó các em sẽ khơng phát huy hết vai trò và khả năng của Ban chỉ
huy Đội.
Chương 2: Thực trạng vấn đề
1. Thực trạng giáo dục địa phương, trường lớp
PTDT nội trú THCS & THPT huyện Bắc Mê là trường chuyên biệt luôn
được sự quan tâm sát sao của các cấp, các nghành địa phương. Đặc biệt là sự
quan tâm của Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang, cơ sở vật chất đảm bảo. Ban giám hiệu
nhà trường luôn bám sát Chỉ thị nhiệm vụ, kế hoạch của Sở GD&ĐT Hà Giang
để xây dựng kế hoạch khoa học phù hợp với tình hình thực tế của nhà trường,
ln chỉ đạo sát sao mọi hoạt động của nhà trường, chú trọng việc giáo dục kĩ
năng tự quản cho học sinh.
Quy mô trường PTDT nội trú THCS & THPT huyện Bắc Mê trong năm
học 2021-2022 có 10 lớp 319 học sinh; trong đó có 02 lớp THPT, 08 lớp THCS;
Tổng số cán bộ giáo viên nhân viên trường là 40, trong đó 28 giáo viên trực tiếp
giảng dạy.
Đội ngũ giáo viên đồng đều, có trình độ chun mơn nghiệp vụ, nhiệt tình
trong cơng tác giảng dạy, gần gũi, thương u học sinh.
Các em học sinh ăn ở tại trường, đảm bảo sĩ số khi lên lớp, ngoan ngỗn,
lễ phép, có ý thức trong học tập.

BGH hiệu luôn chú trọng việc chỉ đạo các tổ chức đoàn thể trong nhà
trường phối hợp với Đội Thiếu niên Tiền Phong tổ chức các hoạt động ngoại
khóa theo kế hoạch của ngành và Hội đồng đội huyện tương đối đa dạng và
phong phú.


8
Trong năm học để các hoạt động Đội trong trường đạt hiệu quả
cao thì cần kết hợp nhiều yếu tố trong đó phát huy tính tự quản của Ban chỉ huy
Liên Đội, giữ vai trò quan trọng mọi hoạt động Đội.
Kết quả hoạt động trong năm học:
Liên đội tổ chức nhiều hoạt động gắn với kỉ niệm các ngày lễ lớn trong
năm.
Tổ chức sinh hoạt dưới cờ cùng các hoạt động tuyên truyền gắn với chủ
điểm từng tháng.
Tổ chức các hoạt động tập thể nhằm giáo dục cho thiếu nhi biết quan tâm,
yêu thương, tinh thần đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, cùng bạn cố
gắng khắc phục khó khăn, cùng nhau tiến bộ, tham gia hiệu quả phong trào
“Nghìn việc tốt ”, “Đơi bạn cùng tiên ”, “Bạn giúp bạn ”...
Tổ chức hiệu quả các hoạt động hình thành thói quen đọc sách, phát triển
văn hóa đọc trong thiếu nhi
Tuyên truyền giới thiệu sách mới 1 lần/ tháng. Tiếp tục thực hiện phong
trào “Đọc và làm theo báo Đội" gắn với xây dựng thói quen đọc sách cho đội
viên, học sinh vào chiều thứ 6 hàng tuần.
Xây dựng, củng cố hoạt động các câu lạc bộ, đội nhóm văn hóa, văn nghệ,
thể dục thể thao.
Duy trì, tổ chức các hoạt động giao lưu, kết nghĩa giữa các chi đội; Tổ
chức sinh hoạt chuyên đề “Xây dựng tình bạn đẹp, nói khơng với bạo lực học
đường”, “Mỗi tuần một câu chuyện đẹp, một tấm gương sáng, một cuốn sách
hay” trong giờ chào cờ đầu tuần, sinh hoạt Liên đội.

Tuyên truyền, giáo dục cho thiếu nhi thực hiện nghiêm túc nề nếp, kỷ
cương học đường, ý thức chấp hành pháp luật, phịng chống các tệ nạn xã hội,
giữ gìn trật tự an tồn giao thơng.
Tổ chức hoạt động tun truyền rèn luyện kỹ năng thực hành xã hội, kỹ
năng phòng, chống bạo lực, xâm hại và phòng, chống đuối nước tai nạn thương
tích cho đội viên, học sinh.
Triển khai thực hiện phong trào “Kế hoạch nhỏ ” trồng rau, nuôi lợn.
Phối hợp với ban quản lý nội trú tập huấn học sinh gấp chăn màn, sắp xếp
nội vụ phòng ở. Thông qua các buổi sinh hoạt Đội hướng dẫn thiếu nhi rèn luyện
ý thức và thói quen giữ gìn vệ sinh cá nhân, tự chăm sóc sức khỏe bản thân; giữ
gìn trường, lớp xanh - sạch - đẹp, giữ gìn vệ sinh chung tại gia đình, trường học
và nơi công cộng.
Hướng dẫn và tổ chức cho thiếu nhi các hoạt động dọn dẹp vệ sinh, trồng


9
và chăm sóc cây xanh, vườn hoa trong khn viên trường học; trang trí phịng
học, phân loại rác theo quy định.
Tổ chức Tun truyền phịng chống rác thải nhựa góp phần tích cực thực
hành và góp phần tun truyền về các hoạt động bảo vệ môi trường, chống rác
thải nhựa, sử dụng các sản phẩm hữu cơ, thân thiện với mơi trường. Hình thành
thói quen Đội viên, học sinh khơng xả rác, vứt rác bừa bãi.
Tiếp tục tuyên truyền, hướng dẫn cho thiếu nhi tham gia giữ gìn vệ sinh
học đường, nơi ở, làng xóm, bảo vệ mơi trường thơng qua các hoạt động trồng,
chăm sóc, bảo vệ cây xanh, vệ sinh đường phố, thu gom xử lý rác thải, khơi
thông cống rãnh hưởng ứng ngày môi trường thế giới và tuần lễ Biển, Hải đảo
Việt Nam.
Tăng cường các hoạt động tuyên truyền cho thiếu nhi về tác hại của ma
tuý bia rượu, các chất kích thích và tệ nạn xã hội;
Phối hợp với y tế nhà trường tổ chức triển khai các chương trình giáo dục

giới tính, sức khoẻ sinh sản, phòng chống HIV/AIDS trong thiếu nhi...
Thực hiện tốt việc tuyên truyền phòng chống dịch Covit 19.
Liên Đội tham gia đầy đủ các hội thi do Nghành, Hội đồng đội huyện tổ
chức.
2. Những mặt hạn chế tồn tại
Tuy kết quả phong trào hoạt động Đội đạt dược nhiều kết quả cao xong
các công việc mà các em thực hiện các phong trào của Liên Đội
được khiển khai thực hiện còn lúng túng. Bộ máy hoạt động của Ban chỉ huy
Liên Đội chưa đều tay, chưa thống nhất ý kiến với nhau, một vài em chưa thể
hiên hết khả năng sẵn sàng có của mình, các em thực hiện cịn dựa vào rất nhiều
sự hướng dẫn của giáo viên Tổng phụ trách Đội, sự hướng dẫn của phụ trách chi
Đội dẫn đến hoạt động của Liên Đội còn thụ động, tính tự quản trong Ban chỉ
huy Liên Đội cịn hạn chế.
Do ảnh hưởng của dịch Covid – 19 một số các hoạt động tập thể chưa tổ
chức được.
3. Nguyên nhân của mặt hạn chế
Mặc dù đã nắm khá vững về nghiệp vụ nhưng nhiệm vụ, chương trình
cơng tác Đội những mỗi năm học chương trình lại khác nhau. Vì vậy, việc xây
dựng kế hoạch hoạt động cho Liên, Chi đội trong năm học mới đòi hỏi BCH
Liên, Chi Đội phải có năng lực, nhiệt tình và hiểu biết khá rộng về công tác Đội
và đây cũng là tiền đề cho sự lựa chọn và bồi dưỡng cho BCH năm học mới;
Ban chỉ huy Liên đội cần nhanh nhẹn, tư duy tốt, sáng tạo phù hợp.


10
Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, sở thích, sở trường, hoàn cảnh sống, năng
lực học tập..... của các em cũng khác. Một số em thuần thục kĩ năng nghiệp vụ
công tác Đội đã ra trường, số Ban chỉ huy Liên đội mới từ tiểu học lên lớp 6
thay đổi mơi trường cịn rụt rè.
Một số Ban chỉ huy Liên Đội mới cịn lúng túng , các nhóm chun, đội

năng khiếu hoạt động chưa thật sự gắn kết, chưa đồng bộ nên hoạt động phong
trào đôi lúc đạt hiệu quả, thành tích chưc cao.
Học sinh trong trường chủ yếu là con em dân tộc thiểu số vùng xâu, vùng
đặc biệt khó khăn do vậy các em cịn rụt rè, nhút nhát chưa mạnh dạn trong giao
tiếp.
Một số học sinh chưa có nhận thức đúng về ý thức tự giác, tích cực trong
học tập, chưa có ước mơ hồi bảo, định hướng nghề nghiệp trong tương lai còn
rất mơ hồ, kỹ năng diễn đạt trình bài trước đám đơng các em còn rụt rè, e ngại
khi đứng trước nhiều người.
Chương III. Các biện pháp để giải quyết vấn đề
Bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội là nhiệm vụ quan trọng, song người phụ trách
cần biết bồi dưỡng những gì, bồi dưỡng như thế nào để Ban chỉ huy Đội tổng
hợp được sức mạnh tập thể chỉ đạo, tổ chức chi đội, Liên đội thực hiện tốt các
phong trào do Đội và nhà trường đề ra.
1. Lựa chọn đội ngũ Ban chỉ huy
Ban chỉ huy là những đội viên được tập thể tín nhiệm bầu ra có nhiệm vụ
điều hành các hoạt động của Đội, thực hiện mục tiêu giáo dục đội viên trở thành
con ngoan trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ. Ban chỉ huy gồm có: Ban
chỉ huy Liên đội, chi đội. Mỗi Ban chỉ huy được bầu ra các cấp chỉ huy trưởng,
chỉ huy phó và các uỷ viên. Ban chỉ huy vừa phải hoàn thành nhiệm vụ của
người đội viên, vừa phải là “linh hồn” của chi đội, Liên đội.
Chính vì vậy, việc lựa chọn Ban chỉ huy là một việc làm hết sức quan
trọng và có sự lựa chọn sáng suốt đúng đối tượng thì mới có được một đội ngũ
tốt, đáp ứng nhu cầu của Liên đội, chi đội; việc lựa chọn Ban chỉ huy vừa đảm
bảo những đặc thù của đơn vị, song cũng cần có những hướng giúp đỡ các em
lựa chọn cho chính xác.
1.1. Một số căn cứ để lựa chọn Ban chỉ huy
Để lựa chọn Ban chỉ huy cần căn cứ theo Điều lệ Đội và các chỉ dẫn về
công tác tổ chức của Đội; căn cứ vào yêu cầu khả năng cụ thể của từng đơn vị để
lựa chọn Ban chỉ huy cho phù hợp với tình hình; căn cứ vào yêu cầu chất lượng

năng lực chung cần có của Ban chỉ huy như tiêu chuẩn lựa chọn những em vào
Ban chỉ huy Đội phải có những tố chất sau:


11
- Có ý thức tổ chức kỉ luật, đạo đức tốt, ln gương mẫu, học lực từ khá
trở lên.
- Có khả năng tổ chức, điều hành các hoạt động của Đội được bạn bè tín
nhiệm.
- Hiểu biết về Đội TNTP Hồ Chí Minh.
- Tính tình vui vẻ, cởi mở, nhanh nhẹn, có năng khiếu, ham hoạt động,
chủ động sáng tạo trong hoạt động, hồn cảnh gia đình thuận lợi.
- Tự chủ công bằng trong từng hoạt động, yêu mến Đội TNTP Hồ Chí
Minh.
Lựa chọn Ban chỉ huy khơng phải là sự tiếp nhận những cái đã có ở các
em vì có những phẩm chất năng lực chỉ có thể có được trong quá trình rèn luyện.
Điều quan trọng hơn là cần phải rút ngắn khoảng cách giữa cái hiện có và cái
cần có. Do vậy lựa chọn bao giờ cũng đi đôi với bồi dưỡng.
1.2. Hướng dẫn cho các em lựa chọn Ban chỉ huy
Đội TNTP Hồ Chí Minh là tổ chức của các em. Vậy, cần phải tôn trọng
quyền lựa chọn Ban chỉ huy của các em, song do các em chưa nhận thức được
đầy đủ, chưa biết nhìn nhận và đánh giá con người một cách khách quan và toàn
diện nên người phụ trách cần giúp các em lựa chọn cho mình một Ban chỉ huy
có phẩm chất và năng lực cần chú ý một số vấn đề sau:
- Phát hiện nòng cốt để chọn Ban chỉ huy bằng cách thông qua các hoạt
động Đội, qua các cuộc giao tiếp để tìm những em có năng lực cần thiết hoặc
qua việc trao đổi với anh chị phụ trách chi đội năm trước để tìm hiểu thêm đội
ngũ nịng cốt.
- Hướng dẫn đội viên lựa chọn Ban chỉ huy: Chọn chỉ huy vừa là trách
nhiệm vừa là nhiệm vụ của đội viên do vậy đội viên cần nghiêm túc suy nghĩ và

cân nhắc trước khi lựa chọn, giúp đội viên nắm được tiêu chuẩn của Ban chỉ
huy, nhiệm vụ của đơn vị mình để đội viên lựa chọn đối tượng thích hợp nhất.
1.3. Lựa chọn Ban chỉ huy qua các kỳ đại hội
Để có một Ban chỉ huy Đội cịn phải thơng qua Đại hội tín nhiệm, các em
được bầu sẽ có uy tín trong hoạt động, giúp các em dễ dàng hoạt động, dễ dàng
thuyết phục và cảm hố được quần chúng.
Trong cơng tác chuẩn bị nhân sự, Ban chỉ huy Liên, chi đội tham khảo
thêm ý kiến của Ban chỉ huy Liên, chi đội năm học trước vì các anh chị là những
người nắm rất rõ về năng lực của từng đội viên. Ngoài ra, Liên đội cũng phải
mạnh dạn để các bạn đội viên tự ứng cử vì đa số các bạn này thường rất nhiệt
tình, năng nổ và muốn tự khẳng định mình trong hoạt động Đội.


12
Việc hình thành đội Sao đỏ sẽ giúp Liên đội quản lý tốt nề nếp trường lớp.
Thành viên đội sao đỏ được lựa chọn từ mỗi chi đội lớp và hoạt động chấm thi
đua dưới sự quản lý kiểm tra của Ban chỉ huy Liên Đội. Chính vì thế, ngay trong
Đại hội Đội, BCH Liên đội cần chú trọng và bàn luận thật kỹ về số lượng, cơ
cấu Ban chỉ huy ở từng khối, đảm bảo tính kế thừa, năng lực mạnh về phong
trào hay mạnh về tổ chức ở từng ứng cử viên.
Sau khi đã tìm hiểu và được hướng dẫn lựa chọn đối tượng đứng vào đội
ngũ Ban chỉ huy thì phải định hướng cho các chi đội cũng như Liên đội đưa các
em vào danh sách ứng cử và có sự động viên tư tưởng tới một số em có khả
năng nhưng khơng thích tham gia. Khâu cuối cùng để công nhận Ban chỉ huy là
bầu cử lựa chọn trong các kỳ Đại hội. Trong Đại hội cần tôn trọng quyền đề cử,
ứng cử và bầu cử của đội viên, phụ trách không được áp đặt, tạo khơng khí vui
tươi và phát huy cao nhất ngun tắc dân chủ, tự quản của đội viên để các em có
thể sáng suốt lựa chọn Ban chỉ huy có đầy đủ năng lực hoạt động để dẫn dắt Chi
đội, Liên đội đi lên.
Việc lựa chọn đúng Ban chỉ huy là đã thành công bước đầu trong việc tạo

ra thế mạnh của Ban chỉ huy. Đồng thời tạo ra được uy tín của Ban chỉ huy đối
với đội viên trong chi đội, Liên đội.
Bên cạnh đó, chúng ta phải giáo dục cho các em tinh thần trách nhiệm
trong công việc là rất cần thiết. Nếu làm tốt sẽ rất có ích cho tập thể, tạo cho các
em làm việc có trách nhiệm, khoa học. Nếu làm khơng tốt sẽ mất lịng tin, làm
cho các chi đội thiệt thòi, phong trào hoạt động Đội sẽ đi xuống, mất tác dụng
của hoạt động Đội. Điều cốt yếu là tạo cho các em làm việc một cách khoa học.
Xác định vai trị, vị trí của người chỉ huy, lãnh đạo, làm việc cần chấp
hành một số nề nếp sinh hoạt chung, sổ sách đầy đủ, có kế hoạch hoạt động cụ
thể, ghi chép đầy đủ, khoa học, nắm bắt công việc trọng tâm một cách chắc
chắn. Truyền đạt, phát động đúng thông tin cũng như kế hoạch của Tổng phụ
trách, Hội đồng đội huyện đề ra. Có sự kết hợp của các mảng thi đua, không làm
ăn cục bộ, nhận xét, đánh giá tuỳ tiện, thiếu cơ sở chính xác.
2. Các biện pháp bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội
Sau khi có đội ngũ Ban chỉ huy Đội, muốn cho các em phát huy được sở
trường, tư chất của mình, đưa hoạt động của Đội vào nề nếp, khoa học, có hiệu
quả thì anh chị phụ trách Đội và Tổng phụ trách Đội phải tiến hành bồi dưỡng
cho Ban chỉ huy.
Bồi dưỡng Ban chỉ huy là việc làm thường xuyên, cần thiết của người
phụ trách. Ban chỉ huy là yếu tố quyết định chất lượng hoạt động đội. Bồi dưỡng
Ban chỉ huy là phát huy hết những mặt mạnh sẵn có của các em, đồng thời khơi


13
dậy những tiềm năng còn tiềm ẩn trong các em, giúp các em vươn tới những
phẩm chất, năng lực cần có của người chỉ huy.
Ngay từ đầu năm, Liên đội trưởng cùng với Tổng phụ trách Đội tổ chức
tập huấn cho các bạn là thành viên Ban chỉ huy Liên đội, chi đội nhằm giúp các
bạn hiểu thế nào là cơng tác tự quản: Đó là rèn luyện cho các bạn các phương
pháp tổ chức, tự phân công điều hành công việc, cách vận động Đội viên tham

gia tốt các phong trào do Liên đội phát động.
Để các công việc của Liên đội được tiến hành đồng bộ, anh chị Phụ trách
Đội và Tổng phụ trách Đội cần hướng dẫn Ban chỉ huy Liên Đội lập ra các Ban
để phụ trách từng mảng công tác: Ban thi đua, Ban tuyên truyền, Ban nghi lễ,
Ban kỹ năng và Ban xây dựng Đội. Tại mỗi Ban có Ban chỉ huy Liên đội làm
trưởng Ban, các thành viên là những đội viên nòng cốt tích cực, có năng lực tự
chủ động các cơng tác theo kế hoạch chung của Liên đội.
Song song đó, Liên đội sẽ phát huy vai trò của Chi đội trưởng ở các chi
đội. Việc hình thành CLB chỉ huy đội mà đối tượng là chi đội đội trưởng của các
chi đội lớp học cũng rất cần thiết. Qua CLB này, Ban chỉ huy Liên đội sẽ có điều
kiện cùng giáo viên TPT Đội phổ biến các nội dung công tác, hướng dẫn các
biện pháp thực hiện các phong trào, bồi dưỡng kỹ năng cho Ban chỉ huy chi Đội
để Chi đội trưởng truyền tải đến từng đội viên, đây là một bước trực tiếp phát
huy vai trò của chỉ huy chi đội.
2.1. Nội dung bồi dưỡng Ban chỉ huy: Việc bồi dưỡng Ban chỉ huy cần
tập trung vào những nội dung sau.
2.1.1. Bồi dưỡng phương pháp công tác của Ban chỉ huy
- Bồi dưỡng cách ghi chép văn bản, thực hiện các sổ sách của đội, dự thảo
nghị quyết, báo cáo thi đua, báo cáo tổng kết.
- Phương pháp tổ chức họp Ban chỉ huy Đội.
- Phương pháp xây dựng kế hoạch (theo chủ đề, kế hoạch tháng, tuần kế
hoạch thi đua).
- Phương pháp tổ chức và điều khiển sinh hoạt Đội, các hoạt động tập thể
(sinh hoạt Chi đội - Liên đội, Đại hội Đội,…).
- Phương pháp kiểm tra, đánh giá phong trào, dựa vào tiêu chuẩn, có mức
độ đánh giá, hình thức đánh giá, …
- Phương pháp chỉ đạo điểm và tổng kết kinh nghiệm.
2.1.2. Bồi dưỡng kỹ năng tổ chức điều hành của Ban chỉ huy
Bồi dưỡng các thủ tục, nghi lễ của đội và phương pháp tổ chức: Lễ kết
nạp đội viên, lễ trưỏng thành, lễ phát động chủ đề, sinh hoạt đội. Cụ thể như:

14
* Sinh hoạt Đội: Bằng hình thức thi đua sơi nổi, hấp dẫn giáo dục đội
viên theo mục tiêu của Đội. Sinh hoạt đội có nhiều hình thức như: sinh hoạt
thường kỳ, sinh hoạt truyền thống, sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt đột xuất, sinh
hoạt vui chơi. Ban phụ trách có thể bồi dưỡng những kỹ năng như:
- Cách tập hợp, điểu khiển một buổi sinh hoạt Đội. Cách điều khiển, tổ
chức và hướng dẫn sao cho đơn vị thực hiện tốt nội dung chương trình đề ra.
Cách hướng dẫn đơn vị hoạt động, vui chơi, văn nghệ tập thể. Cách nhận xét,
đánh giá.
* Đại hội Đội: Là cuộc sinh hoạt Đội nhằm phát huy quyền dân chủ, lựa
chọn Ban chỉ huy và xây dựng nghị quyết của Đội. Đại hội đội mỗi năm tổ
chức một lần đối với Liên đội cũng như chi đội cần bồi dưỡng về các nội dung:
- Điều khiển nghi lễ thủ tục: Tuyên bố lí do, giới thiệu đại biểu, chào cờ,
giới thiệu chủ tịch đoàn, điều khiển đại hội.
- Điều khiển đại hội: Viết báo cáo tổng kết và phương hướng công tác
Đội, hướng dẫn đội viên thảo luận bầu Ban chỉ huy Đội, thông qua nghị quyết
đại hội.
- Tổ chức các hoạt động chào mừng: văn nghệ, trò chơi, báo tường …
* Hoạt động lớn của Đội: Là những nội dung sinh hoạt mang màu sắc
của Đội, được diễn ra trong thời gian dài như: Phát động chủ đề, hoạt động thi
đua.
- Mục đích là để tập hợp đội viên, tạo phong trào thi đua cho đội viên rèn
Luyện theo chủ đề. Có thể bồi dưỡng những nội dung sau:
- Cơng tác chuẩn bị cho hoạt động: Họp Ban chỉ huy, định hướng nội
dung và cơ sở vật chất phục vụ hoạt động, phổ biến nội dung hoạt động, phân
công nhiệm vụ tới từng người trong Ban chỉ huy.
- Tổ chức hoạt động: Biết lựa chọn các hình thức phù hợp với nội dung,
biết huy động và phối hợp các đội viên nòng cốt để tổ chức tốt hoạt động. - Sơ,

tổng kết nội dung hoạt động: Đánh giá rút kinh nghiệm việc tổ chức điều hành
các hoạt động, kết quả hoạt động, …
2.1.3. Bồi dưỡng tác phong của Ban chỉ huy
Để người chỉ huy có tác phong chuẩn mực. Ban phụ trách cần bồi dưỡng
những nội dung như sau:
- Bồi dưỡng theo nhiệm vụ chuyên môn được phân công: Giúp các em
thạo việc, hiểu người trong hoạt động chuyên môn và hoạt động chung, có bản
lĩnh trong giao tiếp và phối hợp với người khác
- Bồi dưỡng khả năng tổ chức và quản lí một cách tồn diện, khoa học


15
- Bồi dưỡng BCH trở thành một cán bộ mẫu mực có kỹ năng nghiệp vụ
,có uy tín trong tập thể.
2.1.4. Bồi dưỡng kĩ năng nghiệp vụ Đội
Một trong những nội dung quan trọng cần thiết của Ban chỉ huy là rèn
luyện kỹ năng nghiệp vụ Đội. Các nội dung cần bồi dưỡng là:
- Thực hành các động tác nghi thức và phương pháp hướng dẫn nghi thức.
- Các phương pháp tổ chức trò chơi, dạy hát, dạy múa, tổ chức trại, hoạt
động xã hội, tham quan.
- Các bài hát điệu múa, trò chơi, nút dây.
Khi bồi dưỡng kĩ năng nghiệp vụ Đội cần chú ý các loại hình cho phù hợp
như: Đầu tiên là tập luyện cho đội nòng cốt sau đó thực hiện tập luyện chung,
cuối cùng là tổ chức kiểm tra nghiệp vụ bằng hội thi
Tóm lại: Nội dung bồi dưỡng Ban chỉ huy nhằm giúp cho các em thạo
việc, biết tổ chức hoạt động theo nhiệm vụ được phân cơng, có khả năng tổ chức
và quản lí hoạt động Đội một cách tồn diện, khoa học và có bản lĩnh trong giao
tiếp để trở thành một cán bộ mẫu mực có năng lực và có uy tín. Từ những nội
dung bồi dưỡng đã nêu trên, trong quá trình bồi dưỡng bản thân đã rút ra được
ba nhiệm vụ cơ bản anh chị phụ trách cần rèn luyện cho Ban chỉ huy như sau:

Nhiệm vụ 1: Bồi dưỡng tư tưởng và phẩm chất đạo đức. Nhiệm vụ của
Ban chỉ huy rất vất vả bởi phải hoạt động nhiều, có khi ảnh hưởng đến thời gian
học tâp. Đặc biệt thành viên của Ban chỉ huy Đội phải quản lí các bạn có tính
cách khác nhau và nhiều khi bố mẹ cũng không ủng hộ khiến các em chán nản,
xin thôi không tham gia Ban chỉ huy Đội, làm cho các hoạt động cuả Đội giảm
sút, kém hiệu quả. Anh chị phụ trách Đội phải luôn gần gũi lắng nghe ý kiến của
các em, động viên, an ủi và các em tìm cách khắc phục vượt qua mọi khó khăn,
phân tích và chỉ ra cho các em thấy “quyền lợi” của mình khi tham gia Ban chỉ
huy Đội. Đó là: Các em được làm việc, được thể hiện mình qua công việc, được
giao lưu, được học tập thêm nhiều ở anh chị phụ trách Đội và các bạn. Các em
làm tốt được mọi người khen ngợi và ghi nhận thành tích, các bạn trong chi đội,
Liên đội quí mến thương yêu. Các em thấy khắc phục được khó khăn, mà vẫn
đạt được nhiều thành tích trong học tập, cơng tác là sự động viên, khích lệ to
lớn, đó là bước khẳng định cho sự tự tin vào bản thân mình. Sự “chiến thắng
mình” là cách tốt nhất giúp các em “lớn lên vượt bậc”; đây là quyền lợi, niềm
vui, niềm vinh dự quý giá nhất chỉ có các bạn tham gia cơng tác Đội mới có.
Nhận thức được như thế, các em mới thực sự hăng say trong công việc.
Bố mẹ và tất cả mọi người yên tâm, ủng hộ. Một điều không kém phần quan
trọng là người phụ trách thường xuyên bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội ý thức rèn


16
luyện tu dưỡng đạo đức. Ban chỉ huy Đội phải đoàn kết, thương yêu giúp đỡ
nhau. Các thành viên phải gương mẫu, chăm ngoan, học tốt, mặt khác phải
khiêm nhường, khơng nóng nảy, gần gũi, biết lắng nghe ý kiến các bạn, ln có
tinh thần tổ chức giúp đỡ các bạn khắc phục mọi khó khăn vươn lên học tốt có
như thế BCH Đội mới vững vàng có sức thuyết phục chi đội, Liên đội
Nhiệm vụ 2: Bồi dưỡng năng lực chỉ đạo tổ chức thực hiện phong trào
một cách linh hoạt, chủ động, sáng tạo và luôn đổi mới. Ban chỉ huy Đội là “Thủ
lĩnh” của chi đội, Liên đội. Do vậy bồi dưỡng cho “Thủ lĩnh” năng lực chỉ đạo,

tổ chức thực hiện phong trào một cách linh hoạt, chủ động, sáng tạo chính là
Ban chỉ huy Đội mà đầu tiên là Liên đội trưởng có nếp nghĩ, nếp làm khoa học.
Đứng trước nhiệm vụ và kết quả người phụ trách đề ra, Ban chỉ huy Đội
chủ động đưa ra phương hướng chỉ đạo cách tổ chức thực hiện theo tiến trình
cơng việc. Để tránh và hạn chế những bất trắc có thể xảy ra trong q trình thực
hiện, Ban chỉ huy Đội căn cứ tình hình đặc điểm tâm lí cá nhân ở chi đội, nề nếp
từng chi đội hay những khó khăn mà chủ động đề ra cách sử lí tình huống khác
nhau. Để kiểm tra và chỉnh đốn việc này người phụ trách luôn theo sát Ban chỉ
huy Đội. Ngồi những tình huống đã đề ra, Ban chỉ huy Đội phải linh hoạt, sáng
tạo xử lí hạn chế tới mức thấp nhất tình trạng các bạn chạy tìm anh chị phụ trách
cho ý kiến. Việc khó nhiều khi khơng đáp ứng u cầu, thậm chí còn ảnh hưởng
tới sự phát triển của phong trào. Anh chị phụ trách giúp các em thấy được trong
quá trình thực hiện và kết thúc công việc Ban chỉ huy Đội phải thường xuyên
theo dõi, kiểm tra đánh giá kết quả và kịp thời rút ra những bài học kinh nghiệm
để hoạt động Đội luôn hấp dẫn và cuốn hút các bạn tham gia. Ban chỉ huy Đội
phải luôn đổi mới cả nội dung và hình thức thực hiện.
Nhiệm vụ 3: Bồi dưỡng kiến thức chuyên môn nghiệp vụ công tác Đội
thường xuyên tổ chức cho Ban chỉ huy Đội tham gia các lớp tập huấn với nhiều
hình thức. Các em luôn được bổ sung các kiến thức công tác Đội kinh nghiệm tổ
chức của anh chị phụ trách và các bạn. Mục đích cao nhất của việc này là từ kiến
thức được học tập kết hợp kinh nghiệm hoạt động, các em có khả năng sáng tạo
và nhân thêm thành kiến thức của bàn thân, giúp các em được vững vàng chủ
động đón đầu các cơng việc. Làm được như thế, anh chị phụ trách mới giúp các
em đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của bản thân, của Ban chỉ huy Đội; tạo
điều kiện cho Ban chỉ huy Đội hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Việc bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội với 3 nhiệm vụ cơ bản trên là hết sức cần
thiết. Nhiệm vụ nào cũng có tầm quan trọng và ý nghĩa nhất định, nó ln gắn
bó mật thiết, hổ trợ cho nhau, vì thế anh chị phụ trách Đội bồi dưỡng Ban chỉ
huy Đội phải thật linh hoạt khéo léo. Chắc chắn Ban chỉ huy Đội sẽ xứng đáng
với vai trị của mình và trở thành những nhà chính trị nhỏ tuổi.

17
2.2. Hình thức bồi dưỡng Ban chỉ huy
2.2.1. Bồi dưõng định kì
Tổng phụ trách Đội cần có kế hoạch định kỳ để bồi dưỡng Ban chỉ huy
vào đầu năm học, giữa năm học và cuối năm học.
- Đầu năm học: Cần tổ chức phương pháp cách tổ chức điều khiển Đại
hội Chi đội và Liên Đội; phương pháp xây dựng kế hoạch hoạt động, dự thảo
nghị quyết, báo cáo, ghi chép sổ sách…
- Giữa năm học: Bồi dưỡng cho Ban chỉ huy kỹ năng nghiệp vụ công tác
Đội như: nghi thức Đội, múa, hát, trò chơi …và phương pháp hướng dẫn tổ chức
điều khiển sinh hoạt tập thể….
- Cuối năm học: Hướng dẫn phương pháp tổng hợp đánh giá thi đua, kiểm
tra công nhận Liên - Chi đội mạnh.
2.2.2. Bồi dưỡng thường xun
Tổng phụ trách Đội cần có chương trình bồi dưỡng Ban chỉ huy trong kế
hoạch hoạt động của Liên đội ngay từ đầu năm học, theo các nhiệm vụ liên quan
tới chức năng chuyên môn của từng uỷ viên và của từng cấp Đội. Xếp lịch bồi
dưỡng thường xuyên theo tuần, tháng, học kỳ.
- Ban chỉ huy Liên đội: Hai đợt một học kì, nội dung hoạt động, biện
pháp tiến hành.
- Ban chỉ huy chi đội: Hai tháng một lần, hướng dẫn nội dung yêu cầu
cách tổ chức sinh hoạt Đội theo chủ điểm, chuyên đề, định kỳ,...
2.2.3. Bồi dưỡng theo chuyên đề
Có thể tổ chức bồi dưỡng theo nhiệm vụ của từng cấp chỉ huy hoặc Ban
chỉ huy ở các khối lớp nhằm trao đổi rút kinh nghiệm, tổ chức hoạt động của các
khối lớp, tổ chức cho Ban chỉ huy tham quan dự các giờ sinh hoạt hoặc hoạt
động của các chuyên đề.
2.2.4. Bồi dưỡng thông qua việc tổ chức các hoạt động lớn

Bằng các hoạt động chung của Liên đội, cần thu hút và phân công Ban chỉ
huy các chi đội tham gia các hội thi như: thi chỉ huy đội giỏi, thi vẽ đẹp đội viên,
hôi trại, hội thi nghi thức…Qua các hoạt động, với công việc được phân công,
được tham gia quan sát, Ban chỉ huy tự rút ra nhiều bài học thực tiễn quý giá
trong quá trình hoạt động.
2.3. Phương pháp bồi dưỡng Ban chỉ huy


18
Cơng tác bồi dưỡng Ban chỉ huy chính là q trình tổ chức học đi đơi với
hành, do đó phải kết hợp nhiều phương pháp bồi dưỡng khác nhau để đạt được
mục tiêu, chất lượng Ban chỉ huy. Có hai phương pháp chủ yếu sau :
2.3.1. Phương pháp mở lớp: Lớp tập trung theo đợt ngắn hay dài ngày
cần chú ý:
- Chương trình cụ thể cho từng loại lớp, từng loại đối tượng.
- Tài liệu hướng dẫn cho các em học tập, TPT phải có phương pháp giảng
dạy về cơng tác Đội tức là vừa dạy kiến thức, vừa hướng dẫn cách tổ chức thực
hành để rèn kĩ năng công tác Đội cho chỉ huy như phương pháp trực quan, luyện
tập, ghi nhớ.
- Các loại hình lớp phù hợp với khả năng tổ chức của đơn vị: Lớp tập
huấn sinh hoạt chủ đề, lớp bồi dưỡng chuyên đề, lớp bồi dưỡng định kỳ …
- Tổ chức lớp: Lên kế hoạch, xây dựng nội dung, chuẩn bị giáo viên phiên
chế các lớp, tổ chức kiểm tra đánh giá, tổng kết khen thưởng, rút kinh nghiệm.
2.3.2. Phương pháp bồi dưỡng qua thực tế: Phương pháp này rất quan
trọng, phong phú về nội dung và biện pháp thực hiện. Thông qua thực tế hoạt
động của Ban chỉ huy để có phương pháp bồi dưỡng cho phù hợp.
* Bồi dưỡng qua các cuộc họp Ban chỉ huy
- Họp định kỳ: duy trì họp theo lịch qui định. Nội dung họp phải đảm bảo
việc kiểm tra thực hiện nghị quyết, đánh giá tình hình thi đua, bàn bạc nhiệm vụ
thời gian tới và phân công nhiệm vụ tới từng uỷ viên. Mỗi lần họp cần phải có ý

kiến của anh chị phụ trách Đội và Tổng phụ trách Đội các thành viên đều phải
có ý kiến tham gia.
- Họp giao Ban cấp Liên đội: Nội dung để nắm tình hình chỉ đạo thi đua
chung của Liên đội, chi đội có ý chỉ đạo và giải quyết của BCH Liên đội đối với
những hoạt động lớn phải có ý kiến của Tổng phụ trách Đội và Ban giám hiệu
nhà trường.
Ngồi ra có thể có những cuộc hội ý ngắn, tranh thủ vào các giờ ra chơi,
giờ nghỉ, cuối buổi học khi có cơng tác đột xuất hoặc cần hội ý thống nhất một
số vấn đề.
Tổ chức các cuộc họp Ban chỉ huy, hội nghị nhằm giúp chỉ huy Đội rèn
luyện năng lực tự quản và anh chị phụ trách Đội và Tổng phụ trách Đội có thể
hiểu rõ trình độ nhận thức của các em để có điều kiện bồi dưỡng cụ thể hơn.
* Bồi dưỡng qua công tác thực tế


19
- Giao nhiệm vụ đến từng uỷ viên trong Ban chỉ huy Liên đội, chi đội, có
hướng dẫn cụ thể để các em hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao song vẫn đảm
bảo vừa sức, phù hợp với đối tượng.
- Tổng phụ trách Đội có thể làm mẫu để các em rút kinh nghiệm từ việc
sắp xếp lên kế hoạch, đến việc tổ chức thực hiện ở Liên đội khi có hoạt động
mới, có thể mời Ban chỉ huy được tham gia.
- Kiểm tra kĩ năng, thao tác của Ban chỉ huy về cách điều hành, hướng
dẫn tổ chức hoạt động bằng cách giao nội dung hoạt động cho các Ban chỉ huy.
Bồi dưỡng qua cơng tác thực tế địi hỏi Tổng phụ trách Đội phải giúp các
em biết vận dụng kiến thức đã được hướng dẫn vào thực tiễn của đơn vị. Do vậy
cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Tổng phụ trách Đội với anh chị phụ trách Đội
ở các chi đội, cần có sự kết hợp giữa công tác bồi dưỡng của anh chị phụ trách
Đội với tự bồi dưỡng của Ban chỉ huy Đội.
3. Tiến trình thực nghiệm

3.1. Trước khi thực nghiệm
Ban chỉ huy Liên Đội chưa đều tay, chưa thống nhất ý kiến với nhau, một
vài em chưa thể hiên hết khả năng sẵn sàng có của mình, các em thực hiện cịn
dựa vào rất nhiều sự hướng dẫn của giáo viên Tổng phụ trách Đội, sự hướng dẫn
của phụ trách chi Đội dẫn đến hoạt động của Liên Đội cịn thụ động, tính tự
quản trong Ban chỉ huy Liên Đội còn hạn chế.
3.2. Sau khi thực nghiệm
Từ việc tổ chức bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội nhiều năm qua Tổng phụ
trách Đội đã rút được kinh nghiệm. Đến nay, chất lượng của đội ngũ Ban chỉ huy
ngày càng được nâng cao, phát huy những hiệu quả tích cực.
Các em trong Ban chỉ huy Liên, chi Đội đã có sự chủ động sáng tạo trong
quá trình làm việc từ khâu xây dựng chương trình, kế hoạch đến tổ chức thực
hiện. Phát huy cao tính tự quản của chi đội, Liên đội về các nhiệm vụ cơng tác
của Đội. Trong q trình hoạt động đã có sự phối hợp nhịp nhàng với bộ phận
chun mơn, giáo viên bộ môn, anh chị phụ trách Đội. Từ đó đã làm cho giáo
viên trong trường PTDT nội trú THCS & THPT huyện Bắc Mê chú ý đến các
hoạt động Đội, càng tích cực tham gia hỗ trợ tốt cho hoạt động của Đội.
Các em là Ban chỉ huy Đội, Chi đội trưởng các chi đội qua thời gian bồi
dưỡng nghiệp vụ và tham gia hoạt động của Đội đã trưởng thành nhanh chóng,
trở thành những chỉ huy Đội giỏi, cán bộ lớp có năng lực, tiêu biểu trong các
hoạt động của Liên đội. Năm 2022 các em tham gia thi Chỉ huy đội giỏi, nghi
thức Đội đạt giải nhì cấp tỉnh.


20
Trong quá trình điều hành mọi hoạt động của Liên đội trường PTDT nội
trú THCS & THPT huyện Bắc Mê, Ban chỉ huy luôn là yếu tố quyết định chất
lượng hoạt động. Việc bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội đã góp phần nâng cao chất
lượng hoạt động của tổ chức Đội TNTP Hồ Chí Minh. Từ đó góp phần xây dựng
hoạt động của Đội ngày càng phong phú hơn, tỷ lệ đạt chi đội mạnh tăng dần

theo các năm góp phần xây dựng Liên đội trường PTDT nội trú THCS & THPT
huyện Bắc Mê vững mạnh. Điều quan trọng là Ban chỉ huy Đội đã thực sự là lực
lượng nòng cốt trong các phong trào được nhà trường tin tưởng, giao phó trách
nhiệm, đã góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của nhà trường về mọi mặt,
xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” để cùng hồn thành tốt
nhiệm vụ năm học.
III. KẾT LUẬN, ĐỀ NGHỊ
1. Kết luận
1.1. Hiệu quả của sáng kiến trong thực tiễn
Công tác bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội ở Liên đội trường PTDT nội trú
THCS & THPT huyện Bắc Mê từ nhiều năm học qua đã và đang được phát huy
hiệu quả.
Bản thân nghĩ rằng sáng kiến kinh nghiệm này có thể ứng dụng trong các
trường Tiểu học, Trung học cơ sở trong huyện để nâng cao chất lượng hoạt động
Đội, xây dựng Liên đội mạnh, góp phần giáo dục tồn diện cho nhà trường giúp
các em học sinh có được hành trang để vững bước đi đến tương lai, góp phần
đào tạo nguồn nhân lực trẻ cho đất nước.
Bản thân sẽ cố gắng nghiên cứu phát triển thêm sáng kiến kinh nghiệm để
làm thế nào phát huy hiệu quả ngày càng cao góp phần cùng với nhà trường
nâng cao chất lượng hoạt động Đội, chất lượng học tập của học sinh, góp phần
thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ giáo dục theo từng năm học.
1.2. Ý nghĩa quan trọng của sáng kiến:
Hoạt động Đội là hoạt động chính trị xã hội đặc biệt dành cho thiếu niên
nhi đồng. Ban chỉ huy Đội trong nhà trường có một vai trị hết sức quan trọng nó
là một trong lực lượng cơ bản để thúc đẩy phong trào Đội đi lên. Việc bồi dưỡng
Ban chỉ huy Đội là yêu cầu cần thiết giúp cho các em thạo việc, biết tổ chức và
quản lí hoạt động, ln có ý thức tự giác, tự quản, tự làm chủ bản thân, tích cực,
chủ động sáng tạo trong công tác quản lý Liên đội. Việc bồi dưỡng Ban chỉ huy
Đội đã đào tạo ra nhiều thế hệ học sinh với những năng lực được tôi luyện vững
vàng, đầy tự tin mà thế hệ mai sau cần có để đáp ứng với đòi hỏi của xã hội

ngày càng cao, đó là sự say mê trong học tập, linh hoạt sáng tạo với công việc,
vững vàng trước tập thể am hiều nhiều lĩnh vực so với điều kiện bình thường,


21
mở ra nhiều triển vọng về sự thành công trong học tập và thành đạt trong tương
lai.
1.3. Những bài học kinh nghiệm
Bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội là nhiệm vụ quan trọng. Song Tổng phụ trách
Đội cần biết bồi dưỡng những gì, như thế nào để Ban chỉ huy Đội tập hợp được
sức mạnh tập thể chỉ đạo tổ chức chi đội, Liên đội thực hiện tốt các phong trào?
Do vậy, người giáo viên Tổng phụ trách Đội luôn phải ý thức một cách nghiêm
túc cho việc bồi dưỡng, cần phải là tấm gương để các em học tập về tư tưởng và
tác phong, lời nói ln đi đơi với việc làm, khơng nên có thái độ phó thác hết
cơng việc cho Ban chỉ huy mà phải luôn cùng Ban chỉ huy giám sát, đánh giá thi
đua sau mỗi hoạt động. Có sự khen chê kịp thời, phải đảm bảo sự cơng bằng,
khơng thiên vị, phải nghiêm túc, dứt khốt trong công việc.
Qua việc bồi dưỡng Ban chỉ huy Đội về việc xây dựng kế hoạch hoạt
động Đội cho thấy để hoạt động có hiệu quả thì phải biết lựa chọn các hình thức
hoạt động phong phú hấp dẫn, phù hợp với điều kiện và tình hình của Liên đội.
Đặc biệt Ban Chỉ huy phải biết phối hợp các đội viên nòng cốt cùng xây dựng kế
hoạch hoạt động và tổ chức hoạt động, phải biết phối hợp giữa các thành viên
trong Ban chỉ huy một cách khoa học, nhịp nhàng tránh chỉ tập trung vào một
thành viên, tránh chồng chéo, đặc biệt quan trọng là vai trò điều hành của Liên
đội trưởng, chi đội trưởng.
Tổng phụ trách Đội cần phải thay đổi hình thức bồi dưỡng để tránh sự
nhàm chán trong các buổi bồi dưỡng Ban chỉ huy. Có thể tổ chức các buổi sinh
hoạt để nắm chuyên sâu các hoạt động Đội. Nâng cao hiểu biết nhận thức mới
để tuyên truyền phát động đến các đội viên. Cần có chương trình giao lưu để các
em được học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, được sinh hoạt các hoạt động vui chơi,

được sống đúng với tâm lí lứa tuổi để các buổi sinh hoạt phong phú, thực sự lôi
cuốn các em.
Cần tổ chức các cuộc thi như: Hội thi chỉ huy đội giỏi, hội thi Nghi thức
Đội, thi Vẻ đẹp đội viên… Bằng nhiều hình thức để đánh giá khả năng của Ban
chỉ huy cũng như kết quả bồi dưỡng đồng thời rút kinh nghiệm cho công tác bồi
dưỡng Ban chỉ huy trong những năm tiếp theo.
Để làm tốt công tác bồi dưỡng Ban chỉ huy, đòi hỏi Tổng Phụ trách Đội
phải có trình độ nghiệp vụ vững vàng, có điều kiện lao động hợp lí, thuận lợi để
thực hiện nhiệm vụ. Bên cạnh đó phải có tài liệu hướng dẫn cho cơng tác bồi
dưỡng, phải có sự chỉ đạo và cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động Đội thì cơng
tác bồi dưỡng Ban chỉ huy mới đạt hiệu quả cao. Tổng phụ trách Đội phải luôn
là người anh, người chị đáng tin cậy, tận tình hướng dẫn công việc cho các em,


22
phải giúp các em nắm các công việc để xây dựng kế hoạch hoạt động một cách
chi tiết, khoa học. Có như vậy phong trào hoạt động Đội mới đạt kết quả cao.
2. Đề nghị
Để làm tốt công tác bồi dưỡng và đào tạo được một đội ngũ Ban chỉ huy
Đội có đầy đủ năng lực điều hành các hoạt động của Đội, bản thân tơi có những
đề nghị như sau:
2.1. Đối với Hội Đồng Đội tỉnh Hà Giang.
Tổ chức các lớp tập huấn cho Tổng phụ trách Đội đồng thời tổ chức tập
huấn cho Ban chỉ huy các Liên đội.
2.2. Đối với Hội Đồng Đội huyện Bắc Mê
Tổ chức cho Tổng phụ trách, Liên đội trưởng các trường trong huyện
tham quan học tập kinh nghiệm các Tổng phụ trách huyện bạn.
2.3. Đối với BGH nhà trường
Luôn quan tâm và tạo điều kiện hơn nữa cho công tác Đội và phong trào
thiếu nhi trong nhà trường. Đầu tư thêm cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ

hoạt động đội.
2.4. Đối với Đồn trường
Đồn trường khuyến khích động viên và tạo điều kiện cho Ban chỉ huy
Liên đội hoạt động. Phân cơng các Chi đồn phụ trách giúp đỡ một Chi Đội.
Anh chị đoàn viên sẽ theo dõi, cố vấn góp ý và điều chỉnh kịp thời giúp Ban chỉ
huy Liên Đội nhìn ra những hạn chế để khắc phục.
2.4. Các tổ chức đoàn thể trong nhà trường
cần quan tâm nhiều hơn nữa đến các hoạt động của Đội để tạo điều kiện
thuận lợi cho Liên đội hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình đối với sự phát triển
của nhà trường./.
NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN

Nguyễn Thị Tân Chiến
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

TT

Tên tác giả

Năm

Tên tài liệu

Nhà

Nơi xuất bản


23
XB

1

2

3

2

3

Nguyễn Minh Hà

Trần Quang Đức

Nguyễn Thế Tiến

Nhóm tác giả

Lê Minh Nghĩa

xuất bản

2000

Người phụ
trách thiếu
nhi cần biết

NXB

Thanh niên

62 Bà TriệuHà Nội

2010

Kĩ năng
cơng tác phụ
trách đội
TNTP Hồ
Chí Minh

NXB
Thanh niên

62 Bà TriệuHà Nội

2013

Cẩm nang
phụ trách
Đội

NXB
Thanh niên

62 Bà TriệuHà Nội

2008

Điều lệ Đội
TNTP Hồ
Chí Minh

NXB
Thanh niên

62 Bà TriệuHà Nội

2005

Luật Giáo
dục

NXB
Chính trị
Quốc Gia

Xí nghiệp in
khí tượng
thủy văn

ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG CẤP TRƯỜNG

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................


24
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG CẤP TỈNH

.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................


25