CHUONG 4 CHUYEN GIA VIE

Chương 4:
CHUYỂN GIÁ

Giảng viên: ThS. Đặng Thị Bạch Vân
Email:
1

Dang Thi Bach Van

19/09/19


MỤC TIÊU
Sau khi học xong chương này, sinh viên có khả
năg:
(i) Phân biệt giá chuyển giao - giá thị trường; các
bên liên kết – các bên độc lập
(ii) Phân tích đặc trưng của phương pháp định giá
thị trường giao dịch liên kết (The ALP)
(iii) Ứng dụng các phương pháp xác định giá thị
trường cho giao dịch liên kết.

2

Dang Thi Bach Van

19/09/19


NỘI DUNG
— Định nghĩa

— Nguyên tắc giá thị trường (ALP)
— Các phương pháp xác định giá thị trường cho giao

dịch liên kết
— Hồ sơ, chứng từ
— BEPS

/>
3

Dang Thi Bach Van

19/09/19


GIỚI THIỆU
• MNEs / MNC sử dụng giá chuyển giao để bán

hàng và chuyển nhượng hàng hóa và dịch vụ
khác trong nhóm cơng ty của họ
• Giá chuyển giao cũng được sử dụng bởi các
cá nhân giao dịch với các tập đồn hoặc các
thực thể khác dưới sự kiểm sốt của họ và bởi
các cá nhân giao dịch với các thành viên thân
thiết trong gia đình


GIỚI THIỆU
— Giá chuyển giao là giá được thiết lập trong giao

dịch giữa các bên liên kết (được hình thành khi
người nộp thuế bán, mua hoặc chia sẻ nguồn
lực với các bên liên kết)
=>Tránh thuế thu nhập của các quốc gia thông
qua hành vi thao túng giá chuyển giao


Giới thiệu
— Các bên liên kết được xác định là các bên có cùng lợi

ích, bao gồm hai hoặc nhiều chủ thể dưới sở hữu hoặc
kiểm soát, trực tiếp hoặc gián tiếp, của chủ thể khác.
— => Họ có khả năng ấn định giá chuyển giao có thể
khác với giá thị trường


Giới thiệu
— Trong một hệ thống thuế thu nhập được thiết kế tốt, cơ quan

thuế nên có quyền điều chỉnh giá chuyển giao:
— Quyền phân bổ doanh thu, các khoản chi phí, khấu trừ thuế
giữa những người có liên quan để quốc gia có thể ngăn chặn sự
xói mịn của cơ sở thuế nội địa và thu phần thuế doanh thu hợp
lý
— Ngăn chặn người nộp thuế chuyển thu nhập cho các bên liên
kết cư trú ở thiên đường thuế hoặc ở các quốc gia nơi họ được
hưởng một số ưu đãi thuế (thuế suất thấp, tax holidays, ưu đãi
thuế, chuyển lỗ).
— Phương pháp ALP được áp dụng ở hầu hết các quốc gia trên
thế giới.

Tình huống
Multinat Plc có hai cơng ty con kinh doanh. Một
công ty cư trú ở Konganga nơi thuế suất thuế
doanh nghiệp là 10%. Công ty này khai thác và
xuất khẩu cát xanh (sa thạch), nguyên liệu thô
được sử dụng trong quy trình sản xuất của nhóm.
Giá thị trường cát xanh là $100 mỗi tấn. Công ty
con khác cư trú ở đất nước Ruritania, nơi thuế suất
thuế thu nhập là 40%. Công ty con Ruritanian mua
nguyên liệu thô với số lượng lớn từ công ty con
Konganga. Số lượng mua mỗi năm là 80.000 tấn.
Multinat Plc mong muốn hướng dẫn hai công ty con
áp dụng chính sách giá tối ưu hóa lợi nhuận sau
thuế cho tồn bộ nhóm. Các câu hỏi được xem xét
là:
— Giá mà Konganga tính phải thấp hơn hoặc cao
hơn giá mà nó có thể tính cho một khách hàng
độc lập?
— Chính phủ nào có thể phản đối chính sách giá cả
và tại sao?

8

Dang Thi Bach Van

19/09/19

Nguyên tắc giá thị trường – The Arm’s
length principle
— Nguyên tắc này quy định rằng giá được tính cho

các giao dịch trong các nhóm cơng ty đa quốc gia
hoặc giữa các công ty và cơ sở thường trú của họ
phải so sánh với giá sẽ được tính giữa các doanh
nghiệp độc lập
=> Để đạt được cơ sở thuế công bằng cho tất cả
các khu vực pháp lý thuế mà MNEs hoạt động bằng
cách ngăn chặn các thao túng lợi nhuận nhân tạo
cho các mục đích thuế thu được ở các quốc gia
khác nhau thông qua các hoạt động định giá phi
thương mại.
9

Dang Thi Bach Van

19/09/19


PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH GIÁ - GDLK
Năm phương pháp:
— Phương pháp so sánh giá với GDĐL
— Phương pháp giá bán lại
— Phương pháp giá vốn cộng lãi
— Phương pháp phân bổ lợi nhuận
— Phương pháp so sánh tỷ suất lợi nhuận rịng
Các phương pháp truyền thống là vơ cùng khó khả thi, nếu
khơng nói là khơng thể trong nhiều trường hợp quan trọng,

đặc biệt là trong các trường hợp sản phẩm được bán kết hợp
tài sản vơ hình có giá trị.


PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH GIÁ - GDLK
Phương pháp dựa trên giao dịch
— Phương pháp so sánh giá với GDĐL
— Phương pháp giá bán lại
— Phương pháp giá vốn cộng lãi

Phương pháp dựa trên lợi nhuận giao dịch
— Phương pháp phân bổ lợi nhuận
— Phương pháp so sánh tỷ suất lợi nhuận ròng

Lưu ý: tất cả các phương pháp trên yêu cầu:
—
—

11

Một số loại phân tích so sánh cần thiết
Thơng tin/ hệ thống cơ sở dữ liệu người nộp thuế và hoạt
động kinh doanh cũng như các giao dịch liên quan

Dang Thi Bach Van

19/09/19


Phân tích so sánh

Khả năng so sánh giữa một bên độc lập (giao dịch
khơng bị kiểm sốt) và một bên liên kết (giao dịch bị
kiểm soát) thường dựa trên năm yếu tố:
(1) Các đặc điểm của tài sản hoặc dịch vụ được chuyển
nhượng
(2) Phân tích chức năng của các bên tham gia giao
dịch*
(3) Các điều khoản của hợp đồng
(4) Hoàn cảnh kinh tế
(5) Các chiến lược kinh doanh mà các bên theo đuổi
(*) yếu tố quan trọng

12

Dang Thi Bach Van

19/09/19


Phương pháp so sánh giá với giao dịch độc lập
Comparable uncontrolled price - CUP
— Phương pháp CUP thiết lập một mức y bằng cách

tham khảo việc bán hàng của các sản phẩm tương
tự được thực hiện giữa những các bên độc lập, trong
hoàn cảnh tương tự
— Vd: dầu, quặng sắt, lúa mì và các hàng hóa khác
được bán trên thị trường hàng hóa cơng cộng
— Vấn đề chính của phương pháp này là khó khăn
trong việc tìm kiếm sự phù hợp chính xác về sản

phẩm, cơng ty, thị trường, rủi ro, vị trí địa lý, v.v ...
đây là một thực tiễn gây tranh cãi

13

Dang Thi Bach Van

19/09/19


Phương pháp giá bán lại
Resale price minus
— Phương pháp này có xu hướng phù hợp nhất khi

một cơng ty nhóm (Co.A) bán cho một cơng ty
nhóm khác (Co.B) để bán cho người tiêu dùng
cuối cùng (không liên kết) với mức can thiệp tối
thiểu hoặc phần giá trị tăng thêm không đáng kể
cho mặt hàng.
— Phương pháp này thực hiện bằng cách lấy giá mà
Co.B tính cho người tiêu dùng cuối cùng và khấu
trừ một mức lãi gộp thích hợp (tỷ suất lợi
nhuận/giá bán).
14

Dang Thi Bach Van

19/09/19

Phương pháp giá vốn cộng lãi
Cost plus
— Phương pháp này phổ biến vì nó có thể được áp

dụng cho các giao dịch khi khơng có hoạt động
tiêu thụ tương đương của hàng hóa liên quan
đến các bên thứ ba độc lập.
— Phương pháp này thực hiện bằng cách sử dụng
chi phí sản xuất cộng với lợi nhuận gộp - (tỷ suất
lợi nhuận/giá vốn)

15

Dang Thi Bach Van

19/09/19


Phương pháp so sánh tỷ suất lợi nhuận
Nhóm phương pháp này sử dụng thông tin lợi
nhuận của các giao dịch độc lập để điều chỉnh giá
cho giao dịch liên kết.
Hai phương pháp:
— Phương pháp so sánh tỷ suất lợi nhuận ròng
— Phương pháp phân bổ lợi nhuần
Lưu ý: Hai phương pháp này khác với 03 phương
pháp trước đó: sử dụng lợi nhuận rịng, khơng so
sánh lợi nhuận gộp.

16

Dang Thi Bach Van

19/09/19


Phương pháp so sánh tỷ suất lợi nhuận gộp
— Phương pháp này thực hiện so sánh thu nhập trước

lãi và thuế của một cơng ty bị nghi ngờ có lợi nhuận
giảm do các hoạt động định giá chuyển giao có sự
thao túng với các công ty không liên quan trong
cùng một quốc gia.

17

Dang Thi Bach Van

19/09/19


Phương pháp phân bổ lợi nhuận
Nhằm mục đích phân chia tổng lợi nhuận kiếm được từ một
giao dịch của tất cả các cơng ty nhóm tham gia vào nó
bằng cách sử dụng cơng thức phân bổ (ví dụ: bằng cách
tham khảo vốn được sử dụng).
Hai bước trong việc áp dụng phương pháp này:
— Xác định lợi nhuận cần được chia cho các doanh nghiệp
liên kết từ các giao dịch được kiểm sốt (có thể so sánh)
trong đó các doanh nghiệp liên kết được tham gia.

— Việc chia các khoản lợi nhuận đó giữa các doanh nghiệp
liên kết trên cơ sở hợp lý về mặt kinh tế, gần bằng mức
phân chia lợi nhuận sẽ được dự đoán và được phản ánh
trong một thỏa thuận được thực hiện theo nguyên tắc thị
trường (giao dịch độc lập)
18

Dang Thi Bach Van

19/09/19


Phương pháp phân bổ lợi nhuận
Profit split method
— Hạn chế: thiếu thơng tin có sẵn cơng khai về khả

năng phân chia lợi nhuận.
— Được sử dụng trong các ngành công nghiệp có mức
độ tích hợp dọc cao: các cơng ty nhóm cung cấp mọi
thứ từ ngun liệu thơ, thơng qua chế biến, cho đến
sản phẩm hồn chỉnh, viễn thơng cũ, dược phẩm và
công nghiệp ô tô.

19

Dang Thi Bach Van

19/09/19

Các phương pháp khác
— Khi khơng có phương pháp nào đạt được sự đồng

thuận, các phương pháp dựa trên lợi nhuận khác có
thể được sử dụng.
— Ví dụ: phương pháp tỷ lệ hoàn vốn của người dùng
hoặc sử dụng tỷ suất Berry, đơi khi được sử dụng
trong trường hợp có một cơng ty sản xuất có chi phí
phức tạp (ví dụ: nghiên cứu và phát triển cao, và
một công ty chỉ hoạt động như một công ty bán
hàng và tiếp thị )

20

Dang Thi Bach Van

19/09/19


21

Dang Thi Bach Van

19/09/19


— Quy định về các bên liên kết ở Việt Nam
— Các phương pháp xác định giá cho giao dịch liên

kết ở Việt Nam

Decree No.20/2017/ND-CP providing tax administration applicable
to enterprises having controlled transactions (Decree 20), have
effect from May 1, 2017.

22

Dang Thi Bach Van

19/09/19


BEPS
Kế hoạch hành động của OECD về BEPS yêu cầu
hướng dẫn áp dụng các biện pháp chống hành vi
gây xói mòn cơ sở thuế và dịch chuyển lợi nhuận
cần phải được làm rõ và tăng cường, và chấp nhận
rằng có thể có các biện pháp đặc biệt có thể khác
với ALP
Ba lĩnh vực chính được giải quyết là:
Tài sản vơ hình - Hành động 8
Rủi ro và vốn - Hành động 9
Các giao dịch rủi ro cao khác - Hành động 10
23

Dang Thi Bach Van

19/09/19

Hồ sơ, tài liệu chuyển giá
Yêu cầu về tài liệu thay đổi đáng kể và có nhiều nỗ
lực để đạt được sự đồng nhất
Cấu trúc hai lớp được khuyến nghị bao gồm hồ sơ
toàn cầu và hồ sơ quốc gia
Hồ sơ tồn cầu (hồ sơ chính): để cung cấp một bức
tranh hoàn chỉnh về kinh doanh toàn cầu, báo cáo
tài chính, cơ cấu nợ và vị thế thuế của MNE;
Hồ sơ quốc gia: để đảm bảo tuân thủ nguyên tắc
ALP theo quy định trong nước.

24

Dang Thi Bach Van

19/09/19


Transfer Pricing Regulations in Vietnam
— Decree

No.20/2017/ND-CP
providing
tax
administration applicable to enterprises having
controlled transactions (Decree 20), have effect
from May 1, 2017.
— Circular No.41/2017/TT-BTC providing guidance
on implementation of certain articles of the
government’s decree No.20/2017/ND-CP on tax

administration for enterprises engaged in transfer
pricing, have effect from May 1, 2017.##

25

Dang Thi Bach Van

19/09/19