Giải pháp nâng cao hiệu quả làm việc nhóm của sinh viên tại trường đại học công nghệ tp hồ chí minh

GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ LÀM VIỆC NHÓM CỦA
SINH VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CƠNG NGHỆ TP.HỒ CHÍ MINH
Nguyễn Thị Cẩm Thơ, Nguyễn Thị Thu Sâm, Nguyễn Chiệu Vỉ, Nguyễn Ngọc Mai Thy
và Trần Thu Sương
Khoa Tài chính – Thương mại, Trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH)
Giảng viên hướng dẫn : TS. Nguyễn Thị Cúc Hồng

TÓM TẮT
Hiện nay, làm việc nhóm là một mơ hình học tập mang lại nhiều lợi ích cho sinh viên, tạo mơi trường học tập
năng động, liên kết, hòa nhập giữa các bạn với nhau. Tuy nhiên có những vấn đề mà chính nhóm của chúng tơi
gặp phải trong q trình làm việc nhóm ngày từ khi vào đại học và cùng với bao suy nghĩ, trăn trở, mong muốn
một hình ảnh mới đẹp hơn, tươi sáng hơn cho bức tranh giáo dục ở đại học, làm sao để sinh viên không chỉ giỏi
cả về chuyên môn mà cũng đồng thời thành thạo được những kỹ năng mềm để đáp ứng kịp nhu cầu của xã hội.
Kỹ năng làm việc nhóm là một trong những kỹ năng rất cần thiết mà sinh viên không thể thiếu trong học tập
cũng như cho việc làm sau khi ra trường. Làm việc nhóm đã và đang phát triển nhanh chóng ở hầu hết các nền
giáo dục các nước trên thế giới và ở nhiều cấp bậc khác nhau. Hiểu quả cao trong học tập, lợi ích mà nó mang
lại cũng như sự du nhập của phương pháp này vào Việt Nam đã được kiểm chứng bằng lịch sử hình thành nên
phương pháp này. Như vậy nếu chúng ta khắc phục được những vấn đề tồn tại và nâng cao được hiệu quả làm
việc nhóm, thì sinh viên sẽ khơng chỉ có được kiến thức mà cịn có rất nhiều lợi ích khác từ việc làm việc nhóm
mang lại. Trong thời điểm hiện tại, chúng ta có thể thấy thực trạng kỹ năng làm ᴠiệc nhóm của ѕinh ᴠiên còn
rất nhiều điểm hạn chế. Điều nàу dẫn tới kết quả làm ᴠiệc chung không đạt được như mong muốn. Kỹ năng
làm ᴠiệc nhóm khơng tốt có thể do nguуên nhân chủ quan hoặc khách quan. Làm ѕao để cải thiện thực trạng
nàу một cách nhanh chóng ᴠà hiệu quả? Để trả lời cho câu hỏi đó, nhóm tác giả đã quyết định lựa chọn đề tài
này. Qua đó, nhóm tác giả hy vọng đề tài này sẽ giúp sinh viên tìm được phương pháp học tập phù hợp, nâng
cao nhận thức về tầm quan trọng của kỹ năng làm việc nhóm đối với sinh viên.
Từ khóa: khó khăn, giải pháp, làm việc nhóm, nhận thức, sinh viên

2290


1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam hiện nay đang đứng trước muôn vàn cơ hội và thách thức, điều này
đề ra nhu cầu cấp thiết cho nền giáo dục Việt Nam trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng nhân
tài. Song song với việc đó thì sinh viên cũng là đối tượng cần phải năng động và sáng tạo để tiếp thu những
kiến thức, phương pháp học tập mới mẻ. Ở bậc đại học thì phương pháp làm việc theo nhóm gần như không
thể tách rời với sinh viên, đặc biệt là sinh viên khối ngành kinh tế, nó có thể coi như là hành trang mang theo
khi sinh viên ra trường. Nó đã trở thành một trong những tố chất quan trọng đối với những ứng viên muốn
thành công. Các doanh nghiệp tuyển nhân viên luôn yêu cầu ứng viên có khả năng làm việc nhóm tốt. Đây
cũng là lý do mà rất nhiều các công ty hiện nay, đặc biệt là các cơng ty nước ngồi u cầu ứng viên của mình
phải có khả năng làm việc nhóm cao. Trường Đại học Công Nghệ TPHCM cũng đã đưa mô hình làm việc theo
nhóm vào trong q trình học tập. Tuy nhiên đã phần các sinh viên từ bậc trung học phổ thơng lên bậc Đại học
đều chưa thích ứng kịp với cách học và làm việc nhóm. Bên cạnh đó, một số khác, tuy đã tham gia làm việc
nhóm nhưng khơng tìm thấy sự thích thú, chủ động trong học tập cũng như không tạo ra được hiểu quả như
mong muốn. Có một kỹ năng làm việc nhóm tốt là hết sức cần thiết với sinh viên khối kinh tế, vì vậy việc
nghiên cứu, tìm hiểu về “Thực trạng q trình làm việc nhóm của sinh viên và đề xuất các giải pháp nâng cao
hiệu quả làm việc nhóm của sinh viên tại trường Đại học công nghệ TPHCM” là khơng thể chậm trễ, đó là lý
do mà nhóm chúng tôi quyết định viết đề tài này.
2. THỰC TRẠNG Q TRÌNH LÀM VIỆC NHĨM CỦA SINH VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC
CƠNG NGHỆ TPHCM
Làm việc nhóm là cách thức làm việc mà ở đó một nhóm nhỏ những người cùng làm một công việc, gặp gỡ để
cùng nhận dạng, phân tích và giải quyết các vấn đề được đặt ra. Làm việc nhóm có nhiều chức năng hữu ích:
Một là, tạo mơi trường làm việc thân thiện. Làm việc nhóm không chỉ cải thiện hành vi giao tiếp của các thành
viên của nhóm thơng qua việc trao đổi thường xun làm cho mọi thành viên của nhóm thân thiện với nhau
hơn, từ đó giúp bầu khơng khí học tập, lao động trở nên sôi động hơn. Mọi người dẫn giảm bớt chủ nghĩa cá
nhân để hướng đến tập thể, đề cùng giải quyết các vấn đề lớn mà một người hoặc một nhóm người làm việc
độc lập, riêng rẽ khơng thể hoàn thành được. Tinh thần đồng đội được xây dựng, các thành viên của nhóm hỗ
trợ nhau cùng hồn thành công việc, cùng phát triển.
Hai là, huy động nguồn nhân lực để hồn thành cơng việc nhanh nhất và hiệu quả nhất. Nhóm thường giải
quyết các vấn đề liên quan trực tiếp đến công việc của mỗi thành viên, vì vậy họ bị cuốn hút bởi sự hấp dẫn
của cơng việc được tạo ra tử q trình sinh hoạt nhóm. Đồng thời, qua đó tinh thần làm việc, phát triển ý thức
về chất lượng và sự tiến bộ và tạo cơ hội thuận lợi cho các thành viên phát huy tài năng của mình. Mọi người

có dịp nhóm họp, cùng suy nghĩ và đưa ra những ý kiến của mình cho việc giải quyết các vấn đề khó khăn,
khiến mỗi thành viên nhận thấy mình là một phần hữu cơ của tổ chức.
2291


Ba là, thảo luận nhóm, kích thích sáng tạo của mọi người, giãm lãng phí, nâng cao hiệu quả lao động và học
tập. Hiệu quả học tập hay năng suất lao động bị ảnh hưởng nhiều bởi tâm lí của người thực hiện. khi tham gia
vào nhóm tâm lí của mỗi thành viên được cải thiện nhiều, do đó hiệu quả học tập, năng suất lao động cũng
được cải thiện đáng kể. Mặt khác, khi tham gia hoạt động nhóm, các vấn đề khó khăn của mỗi thành viên được
đưa ra và giải quyết bởi tập thể, do đỏ áp lực công việc giảm bớt, đồng thời họ nhận thấy nhiều khía cạnh chưa
tích cực trong lao động và học tập của chính mình để tự khắc phục và thay đổi cho phù hợp.
Bốn là, nhóm trưởng tài giỏi đây cũng là một yếu tố quan trọng giúp công việc của nhóm hồn thành cơng việc
nhanh hơn và đi đến một kết quả tốt. Trên thực tế, làm việc nhóm rất khó để thống nhất ý kiến giữa các thanh
viên trong nhốm vì vậy nhóm trưởng phải có đủ năng lực để có thể thống nhất ý kiến và đưa kế hoạch cơng
việc. Vì nếu nhóm trưởng, khơng làm được đều này thì sẽ dẫn đến bài làm của nhóm nội dung khơng hay ảnh
hưởng đến kết quả của nhóm.
Năm là, phân chia công việc giữa các thành viên. Công việc ở đây, khi họp nhóm được nhóm trưởng phân chia
nếu được phân chia công việc phù hợp cho các thành viên trong nhóm sẽ giúp nhóm hồn thiện bài một cách
nhanh nhất. Trái lại, công việc giao không phù hợp như người này làm nhiều hơn người kia dẫn đến sự đố kỵ
của thành viên đó với các thành viên cịn lại bài thì sẽ qua loa để đối phó việc này sẽ ảnh hưởng đến kết quả
chung của nhóm.
Với những chức năng trên của phương pháp làm việc nhóm và xét trong thời đại ngày nay, khi khoa học kỹ
thuật ngày càng phát triển thì yêu cầu làm việc theo nhóm là cần thiết hơn bao giờ hết. Đơn giản vì khơng ai là
hồn hảo, làm việc theo nhóm sẽ tập trung những mặt mạnh của từng người và bổ sung cho nhau, khắc phục
được những điểm hạn chế của mỗi người. Hơn nữa, chẳng ai có thể cảng đáng hết mọi việc …. Chúng ta nhận
ra rằng: “Khơng một ai trong chúng ta có thể giỏi bằng tất cả chúng ta hợp lại.
Để tìm hiểu ảnh hưởng của các yếu tố khách quan và chủ quan đến những khó khăn q trình làm việc nhóm
của sinh viên hiện nay, thì nhóm tác giả tiến hành cuộc khảo sát 352 SV tại trường Đại học Công nghệ TP.HCM
Bảng 1: Khảo sát thực trạng làm việc nhóm của sinh viên trường Đại học Công nghệ TP.HCM
Mức độ (%)

Nội dung đánh giá

Mơi trường làm việc thân thiện

2292

Khơng

Bình

đồng ý

thường

15

44

Đồng ý

41


Huy động nguồn nhân lực để hồn thành cơng việc nhanh nhất và hiệu

21

35

44

Thảo luận nhóm

35

27

38

Nhóm trưởng tài giỏi

13

22

65

Phân chia cơng việc giữa các thành viên

11

25

64

quả nhất

Nguồn: Nhóm khảo sát, thống kê và tổng hợp kết quả nghiên cứu 2022
Nhìn trên bảng thống kê, ta có thể thấy yếu tố ảnh hưởng nhiều đến làm việc nhóm đó là nhóm trưởng tài giỏi
65% và phân chia công việc giữa các thành viên 64%. Từ kết quả trên cho ta thấy, để làm việc nhóm hiểu quả

và đạt kết quả tốt cần phải có một nhóm trưởng giỏi dẫn dắt nhóm đi đúng hướng và công việc phải được phân
chia một cách hợp lý. Mặt khác, những yếu tố như, môi trường làm việc thân thiện, huy động nguồn nhân lực
để hồn thành cơng việc nhanh nhất và hiệu quả nhất, thảo luận nhóm cho ta thấy các nhóm đã thực hiện tốt.
3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ LÀM VIỆC NHĨM CỦA SINH VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI
HỌC CƠNG NGHỆ TPHCM
Trong thời đại mới khi lượng tri thức ngày càng phát triển, làm việc theo nhóm là yêu cầu quan trọng, cần thiết
được đặt ra đối với tất cả mọi người. Với sinh viên, học tập theo nhóm là một trong các phương pháp học tập
hiệu quả để qua đó rèn cho sinh viên khả năng hợp tác, chia sẻ tình cảm, bồi dưỡng, phát triển tư duy, nâng cao
trình độ tri thức.
Tuy nhiên, trên thực tế hoạt động này chưa thật sự thu hút và có sức lan tỏa sâu rộng, nó chỉ dừng lại ở một
bộ phận sinh viên nhất định. Không phải sinh viên nào cũng hào hứng, tích cực tham gia hoạt học tập theo
nhóm. Hoạt động học tập theo nhóm nhìn chung cịn ít nhiều mang tính hình thức, hiệu quả chưa cao. Khi
làm việc nhóm sẽ không tránh khỏi những ý kiến trái chiều, những mâu thuẫn khiến nhóm dễ tan vỡ. Vì vậy
rất cần các giải pháp hữu hiệu để góp phần nâng cao hiệu quả học tập theo nhóm trong sinh viên hiện nay, cụ
thể như:
Về phía sinh viên
Hiểu rõ tầm quan trọng của kỹ năng làm việc nhóm. Chủ động và tích cực trau dồi kỹ năng, rèn luyện tinh thần
học tập tự chủ. Tơn trọng các thành viên trong nhóm. Gạt bỏ cái tơi cá nhân, hịa nhập cùng mọi người trong
nhóm. Cố gắng hồn thành thật tốt nhiệm vụ của mình, làm việc vui vẻ, lạc quan, nghiêm túc,...Nhóm cần lựa
2293


chọn được nhóm trưởng có năng lực, thái độ tốt. Nhóm trưởng cần theo dõi, nắm bắt được tình trạng của nhóm.
Người này cũng cần biết cách để mọi người phối hợp làm việc tốt, khẩy động tinh thần làm việc của mọi
người....
Về phía Nhà trường, Khoa
Nhà trường nên tổ chức các buổi ngoại khóa cho sinh viên về “ Kỹ năng làm việc nhóm”; chú trọng cơng tác
nâng cấp và bổ sung trang thiết bị phục vụ dạy và học, tạo mơi trường để thầy và trị có điều kiện thuận lợi phát
huy hết hiệu quả của phương pháp học tập theo nhóm.
Bổ sung kịp thời tài liệu, giáo trình phục vụ nghiên cứu và giảng dạy mới;

Tạo diễn đàn khuyến khích sinh viên mạnh dạn trao đổi, học hỏi lẫn nhau;
Nâng cấp hệ thống mạng Internet tạo điều kiện thuận lợi trong công tác giảng dạy, học tập và nghiên cứu của
giảng viên và sinh viên;
Thiết lập các phịng đọc theo chun đề phục vụ cơng tác nghiên cứu khoa học và phịng học nhóm tạo mơi
trường học nhóm cho sinh viên.
Nhà trường và giảng viên đứng lớp, đặc biệt là giảng viên cố vấn cần nhắc nhở, thường xuyên khuyến khích
sinh viên áp dụng phương pháp học tích cực – đó là phương pháp tự học và học cái cốt lõi là chính để phát huy
tính năng động, sáng tạo của sinh viên.
Thường xuyên tổ chức các buổi thảo luận nhóm, làm việc nhóm. Xây dựng các đề tài, bài tập nhóm đa dạng,
phong phú. Nâng cao nhận thức về nhóm và tầm quan trọng, hiệu quả của cách làm việc nhóm. Giáo viên cần
sát sao hơn với các nhóm, đánh giá, nhận xét rõ rang. Hướng dẫn các sinh viên về cách làm việc nhóm hiệu
quả. Với sinh viên năm nhất, nhà trường và các thầy cơ nên chú trọng tới kỹ năng làm việc nhóm. Khi các bạn
đã quen thì những năm học sau sẽ rất nhàn và làm việc đạt hiệu quả.
Về phía giảng viên
Giảng viên xây dựng các đề tài, bài tập nhóm một cách phong phú và đa dạng. Cần tăng cường đội ngũ giảng
viên chuyên môn tại trường đủ về số lượng và mạnh về chất lượng để ngày càng đáp ứng nhiều hơn nhu cầu
học tập của sinh viên. Giảng viên giảng dạy cần thường xuyên tự trau dồi kiến thức chun mơn, cập nhật các
văn bản chính sách, chế độ kế toán – kiểm toán mới cung cấp cho sinh viên những kiến thức hữu ích nhất, đồng
thời thường xuyên nhắc nhở và hướng dẫn sinh viên phương pháp tự nghiên cứu, tự học cho hiệu quả đạt cao
nhất.
Tạo cho sinh viên cơ hội cộng tác và làm việc theo nhóm, giúp họ làm quen với việc hợp tác, với việc tôn trọng
quan điểm của nhau, biết cách thỏa thuận, đàm phán để đạt tới mục đích chung.
2294


4. KẾT LUẬN
Kỹ năng làm việc nhóm hiệu quả là tổng hợp của nhiều kỹ năng sống quan trọng như: kỹ năng giao tiếp, kỹ
năng lắng nghe, kỹ năng chia sẻ... Vì thế, muốn làm việc nhóm thành cơng, mỗi cá nhân trong nhóm cần chú
trọng phát triển bản thân và tin tưởng, hỗ trợ lẫn nhau vì mục tiêu chung. Mình vì mọi người thì mọi người sẽ
vì mình. Đó là yếu tố đem lại thành cơng cho cuộc sống của mỗi người chúng ta.

Để trang bị các kỹ năng làm việc nhóm cho sinh viên trong học tập địi hỏi mỗi giảng viên phải có nhận thức
đúng đắn về học tập theo nhóm, vai trị, ý nghĩa của việc rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm cho sinh viên. Dạy
các kỹ năng làm việc nhóm trở thành điều kiện tiên quyết đối với hoạt động lĩnh hội tri thức. Khi sinh viên biết
phối hợp hoạt động với người khác một cách có hiệu quả thì kết quả lĩnh hội tri thức của các em sẽ được nâng
lên rõ rệt. Từ đó mỗi giáo viên phải có những biện pháp cụ thể, tạo môi trường học tập thuận lợi cho sinh viên
rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm. Và một điều quan trọng là mỗi giảng viên phải xác định đây là nhiệm vụ
quan trọng cần đạt được trong quá trình dạy học ở nhà trường đại học.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. />2. />3. />4. />5. />
2295