2 kynang giaotiep (luu y de lam viec hieu qua)

Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

Những lưu ý để làm việc hiệu quả
Bạn luôn cảm thấy thiếu thời gian, công việc luôn ùn tắc mặc dù bạn đã rất chăm chỉ và nỗ lực. Song,
hiệu quả công việc luôn làm cho bạn thất vọng, chán nản. Để giúp bạn vượt qua được "lực cản vơ hình"
đó, bạn hãy tuân thủ những nguyên tắc sau:
1. Lên danh sách những việc cần làm trong: ngày, tuần, tháng, năm.
Danh sách những công việc cần làm này cần ghi cụ thể ra giấy cho từng khoảng thời gian : ngày, tuần,
tháng, năm. Bạn nên thường xuyên theo dõi thời gian biểu này và xố đi những cơng việc đã thực hiện.
Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào thực tế, các kế hoạch này cũng có thể thay đổi linh hoạt: bổ sung hoặc lược bỏ
một số việc. Ví dụ: hơm nay bạn khơng phải đi chợ, nấu ăn vì bạn phải tới thăm một người bạn ốm. Bạn
cần thích nghi với sự thay đổi này.
2. Việc cấp bách, quan trọng làm trước.
Sau khi liệt kê những công việc cần làm trong một khoảng thời gian nhất định, bạn nên cân nhắc, sắp xếp
những cơng việc đó theo thứ tự cấp bách, quan trọng thì làm trước. Và nếu có thể, bạn nên gộp vài việc lại
với nhau để cùng giải quyết. Ví dụ: bạn dự định trong tuần sẽ sửa lại nhà bếp, nhổ chiếc răng đau và có
một bữa ăn cho cả nhà. Tất nhiên, đến bác sĩ nhổ chiếc răng đau là việc cần làm trước tiên. Việc sửa sang
lại nhà bếp, bạn nên tiến hành vào những ngày nghỉ cuối tuần. Và chiều chủ nhật, cả nhà bạn có một bữa
ăn chung la hợp lý.
3. Tập trung làm việc
Khi nào làm bất cứ chuyện gì, bạn nên tập trung vào việc đó. Sự tập trung sẽ giúp bạn làm việc có hiệu
quả và tiết kiệm thời gian. Nói như vậy khơng có nghĩa là bạn chỉ biết mỗi một việc đang làm, mà bạn còn
phải để mắt tới các việc khác nữa, nếu có thể thì kết hợp làm nhiều việc trong cùng một thời gian. Ví dụ:
nếu như đang soạn thảo một công văn, mà trong đầu bạn lại đang lởn vởn nghĩ về cuộc cãi nhau với bạn
gái tối hơm qua, thì bạn phải mất đến gần cả buổi mới hồn thành nó thay vì chỉ mất nửa giờ nếu như bạn
tập trung.
4. Việc hôm nay chớ để ngày mai
Bạn nên cố gắng làm xong việc đã có trong kế hoạch của từng ngày. Điều đó sẽ đem lại cho bạn cảm giác
thoải mái, hứng khởi để bước sang ngày mới. Nếu trong ngày mọi việc không được giải quyết thì sẽ gây

ùn tắc. Những việc đó nếu làm về sau sẽ khó hơn hoặc khơng thể thực hiện. Những người thành đạt luôn
tuân thủ nguyên tắc này một cách triệt để “việc hôm nay chớ để ngày mai”.
5. Tạo tâm trạng hứng khởi khi làm việc
Hiệu quả công việc phụ thuộc rất nhiều vào tâm trạng của bạn khi làm việc. Vì vậy phải tạo cho bạn một
tâm trạng thoải mái, hứng khởi khi làm việc, nó sẽ làm cho bạn say mê làm việc và quên hết mệt mỏi.
Nếu bạn coi công việc là một thứ nghĩa vụ và chỉ thực hiện bằng trách nhiệm, nó sẽ tạo cho bạn tâm lý
nặng nề khi làm việc. Và như thế, công việc dù dễ cũng trở thành khó, cịn việc khó sẽ là một việc khơng

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 1


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

thể làm được.
6. Mỗi ngày lợi được một giờ
Bạn cần tạo cho mình thói quen sống ngăn nắp. Điều này sẽ làm cho bạn tiết kiệm được thời gian, sức lực
khi làm việc. Bạn đừng cho việc này là nhỏ, vì chỉ cần tìm một tài liệu mà bạn đã bỏ ở đâu đó trong một
đống tài liệu mà bạn đang có, bạn đã mất khoảng 10 phút. Nó khơng chỉ tốn thời gian, sức lực mà còn gây
cho bạn sự bực bội, phân tán tư tưởng, làm ảnh hưởng đến hiệu quả công việc. Nếu sống ngăn nắp, gọn
gàng, mỗi ngày bạn có thể tiết kiệm được 1 giờ làm việc. Thời gian tiết kiệm đó bạn có thể dành để làm
những việc mình u thích như: đọc sách, chơi thể thao, đi dạo… bạn sẽ thấy thoải mái, khoẻ khoắn hơn
và có một thể trạng tốt để làm việc ngày hơm nay.
7. Có thể lực tốt
Muốn làm việc có hiệu quả, trước tiên bạn phải có một thể lực tốt. Bạn cần tập thể dục, ăn ngủ điều độ,
bền bỉ, tránh làm việc quá sức. Không chỉ công việc phổ thơng sử dụng cơ bắp, mà cơng việc địi hỏi
nhiều chất xám cũng cần bạn có một thể lực tốt. Điều này càng cần khi nhịp sống công nghiệp hiện nay

đòi hỏi người lao động phải làm việc với một cường độ cao.
Nếu bạn thực hiện theo 7 nguyên tắc, bạn sẽ dễ trở thành là người thành công.

Những cách hay để bắt đầu một ngày làm việc
Mỗi ngày làm việc đều bắt đầu khác nhau, bạn cần có sự khởi đầu tốt cho mỗi ngày làm việc đó để đạt
hiệu quả, tuy nhiên bạn lại không biết nên làm gì trước tiên và bắt đầu nó như thế nào?
Dưới đây là những cách tốt nhất để khởi động mỗi buổi sáng làm việc của bạn thiết lập nhịp điệu cho cả
ngày.
1. Hãy lập lịch họp vào đầu buổi sáng
Trí óc của bạn thường thoải mái hơn về buổi sáng, và vì mọi người đều có việc làm khác nhau nên có lẽ
bạn sẽ hồn thành nhiều việc hơn ở buổi họp mặt lúc đầu buổi, lại mất ít thời gian hơn khi họp vào giữa
buổi sáng hoặc khoảng giờ trưa, chiều.
Hơn nữa, sau khi vào đến bàn làm việc của mình, rất dễ có khả năng mỗi người sẽ có một việc khẩn cấp
xuất hiện và buổi họp vào giờ trưa sẽ bị huỷ bỏ. Do đó, họp vào buổi sáng sẽ thuận tiện hơn và hiệu quả
hơn.
2. Viết những điều bạn cần sáng tạo vào sáng sớm
Trước khi chuông điện thoại vang lên và một ngày làm việc khó kiểm sốt nổi của bạn lại đến và trong
khi trí óc của bạn vẫn tỉnh táo, trong sáng, tính sáng tạo đang tràn đầy trong bạn, hãy viết nốt những gì
mình cịn nợ lại từ hơm qua. Buổi sáng là thời gian tốt nhất để cho dòng chữ của bạn được trôi chảy.
3. Hủy đi những bừa bộn của ngày hôm qua

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 2


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

Nếu bạn phải để lại thứ gì đó trên bàn, dù nó là giấy, tập hồ sơ, sách, ghi chú về dự án hoặc các tài liệu
khác, hãy dọn sạch các thứ này đi trước khi bắt đầu bất cứ việc gì khác. Bừa bộn của một ngày khơng nên
tràn qua các hoạt động của ngày hôm sau. Trước tiên hãy dẹp đi các thứ lộn xộn của ngày hôm qua và rồi
hãy bắt đầu một ngày mới.
4. Hãy thống nhìn vào bảng kê các việc làm của ngày hôm qua
Bạn sẽ có một cái nhìn tốt hơn về bảng kê các việc làm của ngày hơm qua - những gì bạn hồn tất, những
gì bạn chưa làm xong, những gì yêu cầu bạn tiếp tục làm, sau một đêm ngủ ngon. Đơi mắt tinh tường sẽ
có một cái nhìn trong sáng. Kiểm điểm các việc hồn thành của ngày hơm qua trong ánh ban mai luôn là ý
tưởng tốt.
5. Kiểm tra nhanh mục đích của bạn
Việc bạn đang làm liên quan đến mục đích của bạn thế nào? Một việc kiểm tra lúc sáng sớm không những
cho bạn một viễn cảnh trong sáng về mục đích mà nó cịn thúc đẩy bạn suy nghĩ để đạt mục tiêu suốt
ngày. Đây là một cách tốt để mọi thứ có thể được tiến hành làm.
6. Lướt qua vài trang báo
Thông thường nên đọc báo tối thiểu 1-3 tờ một ngày và bạn có thể ưu tiên việc đọc báo vào sáng sớm sẽ
có nhiều thuận lợi hơn. Bạn sẽ hồ nhập được nhiều hơn với thế giới và các biến cố quanh bạn, bạn sẽ ít
bị bối rối bất thình lình về những biến cố thay đổi trong báo chí. Bất kể bạn có được tin tức như thế nào,
hãy lướt qua vài trang báo lúc sáng sớm để tự chuẩn bị cho ngày mới.
7. Hãy viết những lời cám ơn ngắn ngủi
Cám ơn trên điện thoại là tốt nhưng khơng gì đánh bại được khi viết vài dòng về tư tưởng của mình. Việc
đầu tiên vào buổi sáng, giống như mặt trời làm tan sương mù của đêm tối, là thời gian tốt nhất để nói lời
cám ơn.
8. Hãy chào mọi người bằng nụ cười
Chủ một trong những nhà hàng khá tốt ở Florida có một ngun tắc là mọi cơng nhân phải chào mỗi
người bằng nụ cười, bất kể sáng hay tối. Bởi theo ông, mỉm cười là cách tốt nhất để bắt đầu một ngày
mới.

Để bạn lịch sự hơn ở công sở
Lịch sự ở công sở, theo các chuyên gia tư vấn việc làm, đó là sự khơn khéo và khéo léo theo kiểu của các
chính khách thể hiện qua hành động và thái độ của bạn đối với những người xung quanh trong công sở.

Một số quy tắc có thể giúp bạn ứng xử lịch sự.
Kiểm tra và loại trừ những "chuẩn" không hợp của bạn. Chúng ta đều có những chuẩn mực làm kim chỉ

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 3


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

nam cho những suy nghĩ của mình. Tuy nhiên, các chuẩn mực đó nhiều khi lại khơng phù hợp lắm trong
một số tình huống. Một trong những cách dễ nhất để nhận ra những chuẩn mực của bạn là tự đánh giá
quan điểm của bạn. Ví dụ: Bạn nghĩ đến điều gì khi nghe một cái họ dân tộc? Hoặc bạn có thành kiến với
một đồng nghiệp mắc bệnh đồng tính luyến ái? Nếu như bạn nhận ra ngay những phản ứng tức thời của
mình khi đón nhận những thơng tin và sự việc tương tự như vậy, bạn sẽ hiểu ra ngay chúng xuất phát từ
đâu: Chính từ những điều mà bạn gọi là những "chuẩn mực" hay "quy tắc" của bạn. Và bạn cũng hiểu
ngay rất nhiều "chuẩn mực" của mình khơng thật lắm, khơng phù hợp trong nhiều trường hợp.
Bước ra khỏi khu vực an nhàn của bạn. Khơng có gì khó hiểu khi người ta thường "xích lại gần hơn"
những người khác giống mình và sẵn lịng chia sẻ quan điểm, mối quan tâm. Điều này thường xảy ra nơi
công sở. Bạn chỉ cần vào quán giải khát hay căng tin cơ quan sẽ dễ dàng tìm thấy được những người có
kiến thức nền giống nhau thường ngồi với nhau. Bản thân bạn cũng khó ngồi lâu với những ai không
giống bạn. Nhưng điều này không nên vì một cơng ty hiện nay bao gồm nhân viên thuộc nhiều dân tộc
khác nhau, nhiều tôn giáo khác nhau và có thể có nhiều quốc tịch khác nhau. Hãy mời ai đó dùng cơm
trưa, bạn sẽ thấy mỗi người đều mang lại cho bạn sự ngạc nhiên thú vị.
Cẩn thận với tính hài hước. Sự hóm hỉnh, tính hài hước có thể làm những người xoay quanh bạn vui vẻ.
Nhưng nhiều người đã phải chịu khốn đốn sau khi kể những chuyện cười với mục đích chỉ đùa vui. Họ
khơng để ý rằng những trị đùa gây cười vơ hại với họ nhưng lại làm tổn thương người khác, có thể người
đó đang giữ một chức vụ cao hơn và cho rằng bạn "nói kháy" họ. Những câu chuyện đùa bỡn có liên quan

đến những người thuộc cấp, phụ nữ, người khuyết tật, người cao tuổi khơng thích hợp trong môi trường
làm việc nơi công sở.
Đặt câu hỏi. Bước chân vào một công sở, bạn buộc phải học văn hóa cơng sở ở đó. Ngày nay, bạn trẻ
thường làm việc trong các cơng ty nước ngồi nơi có nhiều người mang quốc tịch khác nhau. Xây dựng
mối quan hệ với những người khác nền văn hóa với bạn, nói như thế nào về sự khác biệt của bạn đối với
họ. Bạn sẽ hỏi như thế nào để hiểu biết về quan điểm, nền tảng văn hóa và tìm hiểu ra sao về cách ứng xử
sao cho đúng. Đó là cả một cuộc hành trình tìm hiểu văn hóa mà bạn phải chuẩn bị trước để ứng xử lịch
sự.
Khác biệt về giao tiếp. Cử chỉ, ngôn ngữ điệu bộ trong giao tiếp khác nhau tùy thuộc nền văn hóa khác
nhau. Để tránh những sự hiểu lầm đáng tiếc, bạn cần tìm hiểu văn hóa giao tiếp qua sách vở, thực tế và
trên mạng Internet.
Tôn trọng ý kiến khác. Mỗi người có một nền tảng học vấn và văn hóa khác nhau. Điều này dễ thấy khi
họ có những suy nghĩ và phản ứng khác nhau với cùng một sự việc đang diễn ra. Vấn đề của bạn với tư
cách là một đồng nghiệp trong công sở, bạn cũng phải học cách tôn trọng những ý kiến, nhận định khác
của các đồng nghiệp và tìm cách thỏa thuận hợp lý vì mục tiêu chung.
Quy tắc vàng và là quy tắc cơ bản nhất: Hãy đối xử với người khác như cách bạn muốn người ta đối xử

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 4


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

với bạn. Nếu bạn đối xử trân trọng và quan tâm với đồng nghiệp, họ khó có thể làm điều ngược lại với
bạn.

Giao tiếp ở cơ quan

Bạn sống ở cơ quan thì chắc chắn phải trị chuyện với đồng nghiệp. Nhưng mấu chốt là bạn có biết nói
năng hay khơng? Cùng một mục đích, nhưng lại có nhiều cách thể hiện khác nhau và cũng gây ra các hậu
quả khác nhau.
1. Khơng nên gió chiều nào che chiều ấy mà cần phải học cách nói lời của chính mình: Sếp ln trọng
dụng và quý những nhân viên có đầu óc, có suy nghĩ riêng. Nếu như bạn là người mà người khác nói gì
thì mình nói ấy thì bạn dễ bị mọi người quên mất sự tồn tại của bạn và địa vị của bạn ở trong cơ quan
cũng chẳng cao cả gì. Có đầu óc thì dù chức vụ của bạn ở trong cơ quan như thế nào, bạn cũng cần phải
biết nói lên tiếng nói của mình, nên dũng cảm nói lên cách suy nghĩ của riêng mình.
2. Có gì thì bình tĩnh nói, tránh biến cuộc nói chuyện thành cuộc thi hùng biện: Bạn cần sống hịa bình,
gần gũi với mọi người trong cơ quan, nói năng phải nhẹ nhàng, nhất là phải có trên dưới rõ ràng, khơng
được nói theo kiểu ra lệnh. Tuy là đơi khi ý kiến của mọi người khác nhau, bạn có ý kiến thì vẫn có thể
bảo lưu được, nếu khơng vi phạm ngun tắc thì khơng nhất thiết phải bảo vệ sống cịn. Nếu như bạn chỉ
thích nói và bắt mọi người nghe thì e rằng đồng nghiệp sẽ dần rời xa bạn.
3. Nói năng cũng phải biết giữ chừng mực, điều quan trọng là phải nói đâu ra đấy: Thái độ nói năng bất
chấp tất cả; ngơn ngữ cơ thể lịch sự; ăn nói hài hước... đó đều thuộc phạm trù nghệ thuật nói. Tất nhiên,
điều quan trọng là bạn phải có lịng tự tin, biết được nghệ thuật nói năng. Như vậy bạn sẽ càng tự tin hơn,
ăn nói hấp dẫn hơn.
4. Đừng có khoe khoang mình ở cơ quan: Nếu bạn là người rất giỏi chuyên môn, nếu bạn được sếp trọng
dụng thì những điều này có trở thành vốn khoe khoang của bạn hay không? Dù bạn có giỏi giang đến đâu
thì bạn cũng cần phải hết sức cẩn thận khi ở cơ quan.
5. Cơ quan là nơi làm việc chứ không phải là chốn để tâm sự: Có rất nhiều người thích tâm sự ở cơ quan.
Dù làm như vậy khiến nhiều người xích lại gần nhau hơn, thân thiện hơn, nhưng kết quả điều tra của các
nhà tâm lý cho biết: chỉ có 1% người biết giữ bí mật mà thơi.

Những "chiêu" đập tan cơn nóng giận
Quắc mắt, nói những lời cay nghiệt, đập phá mọi thứ, đóng sầm cửa, khóc như mưa,… tất cả những hành

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 5

Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

động giận dữ đó đều khơng nên có ở chỗ làm. Vậy khi bạn cáu giận với đồng nghiệp, sếp hay bực tức vì
cơng việc khơng như ý, bạn phải làm sao?
Ở công sở, chúng ta nên kiềm chế cảm xúc, đừng để nó tự do thể hiện, nó sẽ làm xấu hình ảnh và ảnh
hưởng khơng tốt đến sự nghiệp của bạn. Có 12 cách để "trị" con giận, bạn đã biết chưa?
1. Thư giãn để lấy lại bình tĩnh
Trong cuộc họp nội bộ, khi có ai đó đánh giá thấp phong cách quản lý của bạn hay chỉ trích cách làm việc
của bạn, đừng vội phản ứng một cách giận dữ. Hãy lấy lại sự bình tĩnh bằng vài phút thư giãn ngồi ban
cơng và một tách trà nóng giúp đầu óc tỉnh táo. Khi đã bình tĩnh, con người ta ăn nói khơn ngoan hơn.
2. Hỏi rõ trước khi phản ứng
Khi gặp điều không ưng ý, đừng vội “đốp” lại ngay. Hãy hỏi lại người nói xem ý họ định nói gì, nhỡ đâu
bạn hiểu nhầm ý họ thì sao. Khi bạn đã bình tĩnh hỏi lại, người kia có thể cũng thấy mình hơi q lời, và
nói lại với ý nhẹ nhàng hơn, vậy là mâu thuẫn đã được hóa giải một cách đơn giản.
3. Áp dụng nguyên tắc "10 giây"
Bạn đang "bí bách", bức bối trong lòng và chỉ muốn "xả" hết ra cho hả, hãy áp dụng cách hạ nhiệt bằng
cách hít thở sâu và nhẩm đếm từ 1 đến 10. Đếm xong số 10 thì sự minh mẫn cũng quay trở lại.
4. Chia sẻ
Bí mật của các cơn giận là phải được trút ra mới hả. Vậy, thay vì trút ra những lời nóng giận với "đối thủ",
bạn hãy tâm sự, kể lể với người đồng nghiệp thân. Như vậy, bạn vừa tránh được một cuộc cãi vã khơng
đáng có, vừa nhận được những lời khuyên tốt từ đồng nghiệp.
5. Tìm niềm vui trong cơng việc
Đừng làm xấu hình ảnh của mình bằng cách đấm bàn, đá ghế, hò hét loạn xạ hoặc hầm hập như một quả
bom. Nên nhớ bạn đang ở trong một môi trường tập thể với những mối quan hệ phức tạp. Hãy quay trở lại
với công việc, biết đâu, những cuốn hút chuyên môn sẽ giúp bạn quên đi cơn nóng.
6. Nhận dạng vấn đề

Hãy cảnh giác, có thể người ta biết rằng bạn nóng tính, nên tìm cách chọc tức để làm hỏng hình ảnh của
bạn. Đừng mắc bẫy nhé. Nếu họ thích vặn vẹo họ trong cuộc họp, hãy lường trước mọi câu trả lời và cho
họ thấy rằng bạn chẳng "ngán" ai cả. Xác định được vấn đề và tìm hướng giải quyết chính là chìa khóa để
hóa giải cơn giận.
7. Đừng tự gây họa
Bạn biết cơ đồng nghiệp ngồi cạnh khơng thích bị làm phiền, sao cịn cứ mượn đồ của cơ ấy, khiến cơ ấy
nổi cáu và nói những câu khơng hay, làm bạn bực mình? Bạn biết anh chàng kia khơng biết đùa, ai
“trêu”ghẹo tí là la ó, vậy sao bạn cịn thích chọc ngốy anh ta? Bạn đã biết cơ nàng kế tốn của cơng ty
hay soi mói, chỉ trích, vậy thì hãy tránh xa cô ta ra. Đừng tự gây cho mình những mâu thuẫn.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 6


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

8. Xem lại mình
Người đồng nghiệp cùng phịng chỉ trích cách làm việc thiếu chuyên nghiệp và dềnh dang của bạn, trước
khi định cáu giận với anh ta, hãy xem lại mình, có phải bạn như thế thật khơng? Nếu anh ta nói đúng thì
bạn nên cảm ơn anh ấy đã chỉ cho bạn những điểm yếu của mình.
9. Uốn lưỡi 7 lần trước khi nói
Bạn vẫn định cho nổ tung cơn giận ra vì nếu cứ yên lặng mãi, bạn sẽ điên mất. Vậy trước khi mở lời, thử
nghĩ xem nếu mình nói câu này ra, người nghe sẽ cảm thấy thế nào. Nếu mình phải nghe những câu đó,
mình sẽ phản ứng ra sao. Cân nhắc thật kỹ trước khi nói, bởi cái gì đã nói ra khơng rút lại được đâu.
10. Xin lỗi
Sau khi đã nguôi giận, nếu thấy mình đã làm gì thất thố, bạn nên xin lỗi mọi người xung quanh, những
nạn nhân vơ tình cũng phải chịu cơn giận của bạn, thậm chí xin lỗi cả người đã làm bạn tức nữa. Phương

pháp dĩ hòa vi quý này rất có lợi: thứ nhất, nó khiến "đối thủ" của bạn thấy ngượng ngùng; thứ hai: mọi
người sẽ thơng cảm với bạn hơn, vì lúc đó bạn đang nóng mà; thứ ba: bạn sẽ suy nghĩ lại và thấy, hành
động giận dữ là sai lầm.
Ở công sở, chữ “NHẪN” vơ cùng quan trọng. Biết nín nhịn khơng phải là nhu nhược, đó chính là cách để
bạn thể hiện bản lĩnh và sự mạnh mẽ của mình trước mọi người. Bạn nên nhớ, người ta đã từng đúc kết:
"Phải mất nhiều năm để tạo dựng được danh tiếng, nhưng chỉ cần vài giây để hủy hoại tất cả".

Trị đồng nghiệp "nhiều chuyện"
"Bạn đừng băn khoăn vì sao, có những người cứ gân cổ bàn cãi cả những điều hiển nhiên nhất. Đơn giản
vì họ yêu sự bất đồng và ln tìm ra được vấn đề để cãi cọ với đồng nghiệp".
1. Bảo thủ
Những người thuộc tuýp này không bao giờ nghe theo ý người khác vì trên thế giới này, anh ta luôn đúng.
Phải thật khéo léo chỉ ra vài mặt mạnh của anh ta trước khi nói đến hàng loạt điểm yếu. Hãy phê phán bản
thân mình trước - những việc có liên hệ hoặc giống anh ta, và chỉ ra "sự sai lầm của chính mình". Nên nói
chuyện trực tiếp, việc này sẽ giảm khả năng hiểu nhầm và tính bảo thủ của anh ta.
2. Thích cãi cọ
Bạn đừng băn khoăn vì sao có những người cứ gân cổ bàn cãi cả những điều hiển nhiên nhất. Đơn giản vì
họ u sự bất đồng và ln tìm ra được vấn đề để cãi cọ với đồng nghiệp.
Mà chuyện này, nếu đã thuộc về bản tính thì khó chữa lắm. Tốt nhất, đừng để đổ thêm dầu vào lửa khi anh
ta đang bất đồng. Suy cho cùng có ai đồng ý với anh ta đâu.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 7


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

3. "Tơi là tất cả"
Kiểu người có cái tơi q lớn này, luôn tự hào về bản thân và tin rằng mình là trung tâm của vũ trụ. Với
anh ta, vấn đề của người khác chả thấm tháp gì so với vấn đề của mình. Để hịa thuận với họ, bạn cần cả
sự cố gắng và nhẫn nại. Nên để cho sếp biết bạn đã đóng góp những gì cho cơng ty, và nhớ chứng minh
cho sự đóng góp đó thật rõ ràng. Đây là cách tốt nhất để tránh bị "những cái tôi quá lớn" cướp công.
4.Cứng đầu
Đây là người có thể làm mọi thứ, trừ việc gia nhập một tập thể. Ngay khi cả cơ quan cho rằng anh ta chỉ
làm hỏng việc, thì tuýp người này vẫn cứ tin tưởng vào cách làm của riêng mình. Đừng bận tâm nhiều vì
thật may là cách làm việc của những kẻ cứng đầu, không ảnh hưởng đến ai hết, và sự thất bại sẽ tự lộ
diện. Tất nhiên nếu bạn là người độ lượng, có thể giúp đỡ anh ta nhận ra điểm yếu của mình.
5. Ném đá giấu tay
Khó có thể u và thơng cảm với con người ln gièm pha và đặc biệt hay nói xấu sau lưng. Với dạng
người này, khơng việc gì phải giữ kẽ. Ngay từ lần đầu tiên khi nghe anh ta nói xấu mình, bạn hãy gặp trực
tiếp và bày tỏ thái độ sẽ khơng khoan nhượng nếu có lần sau. Tất nhiên, anh ta có thể phản biện lại, hoặc
chối bay chối biến, nhưng bạn có thể hạ gục bằng những lập luận thật sắc bén của mình.

6. Trốn tránh trách nhiệm
Khơng bao giờ nhận trách nhiệm về mình, mà chỉ giỏi đổ lỗi cho người khác là đặc tính của dạng người
này. Tốt nhất hãy đề nghị sếp chia trách nhiệm cho từng người một cách cụ thể, để chẳng ai có thể làm
thay ai. Thế là phần ai sai người đó phải chịu.
Cịn nếu việc cơ quan là một chuỗi liên quan đến nhau thì khi xảy ra lỗi, bạn cần làm rõ trách nhiệm với
sếp để tránh tình trạng "lỗi này chẳng của riêng ai" và anh ta không thể "đổ vạ" cho mình.
7. Rên rỉ
Dạng này "tâm sự" quá nhiều đến mức vượt qua ranh giới giữa việc giải tỏa căng thẳng và sự soi mói
khơng cần thiết. Nói chung, đừng mong cải tạo họ. Việc tốt nhất có thể làm là hạn chế những phiền tối
phát sinh.
Khi anh ta bắt đầu "mở máy", cứ nói thẳng bạn đang bận. Mất lòng trước được lòng sau. Hơn nữa, cũng
cần có người nhắc nhở để họ biết mình đang làm phiền người khác.
8. Tránh xa những người đó
Khơng cần phải lờ đi một cách quá lộ liễu, nhưng nên giữ một khoảng cách an toàn với những người đồng

nghiệp phiền tối này. Nếu bạn khơng phải làm việc trực tiếp, thì cũng nên tránh những cuộc bn chuyện
khơng cần thiết với họ.
9. Báo cáo với sếp
Khi các biện pháp đối phó trên chẳng cải thiện được tình hình, bạn nên bàn chuyện này với sếp, đặc biệt
khi những phiền tối đó ảnh hưởng đến cơng việc của bạn.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 8


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

10. Nói với phịng nhân sự
Nếu trưởng phịng cũng khơng thể thay đổi sự việc thì nhất thiết, bạn cần đến sự can thiệp của phòng nhân
sự. Hy vọng rằng, bằng chuyên môn của những người được huấn luyện đặc biệt để giải quyết những
trường hợp như vậy, tình hình sẽ khá hơn.
11. Chuyển phòng làm việc
Đây là kế sách cuối cùng khi khơng cịn biện pháp nào khác, hoặc thậm chí là cơ quan khác, bạn khơng
gặp những người tương tự.

Chiến thuật khi gặp một sếp kém cỏi
Rất thông thường, người ta có thể tưởng thưởng cho một kỹ thuật viên lành nghề hay một công nhân bậc
cao bằng cách chuyển anh ta sang một chức vụ quản lý. Và trong nhiều trường hợp, đó khơng chỉ là thiệt
đơn mà cịn là thiệt kép. Doanh nghiệp có thể mất một kỹ thuật viên lành nghề để có một tay quản lý tồi.
Và trong nhiều trường hợp, cấp dưới của anh ta sẽ gặp phải một cơn ác mộng vì phải làm việc dưới sự chỉ
huy của một ông sếp tệ hại. Chuyện này khá phổ biến trong lĩnh vực công nghệ thơng tin (CNTT), và đó
cũng chỉ là một trong vô số viễn cảnh về những ông sếp tệ hại.

Thực tế rất ít người trong số các vị sếp có thể trở thành những nhà quản lý tốt nếu họ được cất nhắc khơng
đúng chỗ. Các tiêu chí như năng lực kỹ thuật hay một cá tính nổi trội thường là những yếu tố được xem
xét đến để cất nhắc trong khi lẽ ra điều quan trọng hơn phải là tố chất nhiệt tình giúp đỡ người khác.
“Một nhà quản lý tốt tìm thấy sự hài lịng trong việc giúp người khác tăng cường hiệu quả công việc, chứ
không phải bản thân mình là người có hiệu quả nhất trong bộ phận.” Trong những trường hợp gặp phải
một ông sếp dở tệ như vậy, bạn cần phải làm gì nếu không muốn từ bỏ công việc ? Sau đây là một vài gợi
ý giúp bạn vượt qua môi trường làm việc khó khăn đó.
Tập trung vào cơng việc
Một trong những cách thức hữu hiệu để vượt qua tình trạng khó khăn là tập trung vào công việc, không để
bị xao lãng, thay vì tổn hao tâm lực vì bị lơi cuốn vào vịng xốy của một cá tính khó chịu. Điều đó thật
khơng dễ chịu chút nào, nhưng nếu giữ một nguyên tắc quan trọng là duy trì động lực làm việc của mình.
Đi đường vịng
Tương tự như vậy, khi John Wade, hiện là CIO thuộc Công ty Health System ở Kansas, bắt đầu làm công
việc CNTT tại Polaroid Corp., ông ta ngay lập tức nhận ra mặt tiêu cực trong tính cách của sếp mình. Mặc
dầu là một người hướng ngoại và có khiếu ăn nói khi tiếp xúc với đồng nghiệp và cấp trên, sếp của John
Wade lại hay gây gổ và không hỗ trợ nhân viên của mình. Wade nói: “Bạn lúc nào cũng phải mày mị
phán đốn các tình huống.” Cả ba người cịn lại trong nhóm đều cảm thấy ngột ngạt, nhưng họ thống nhất

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 9


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

với nhau là sẽ khơng than phiền chuyện đó ra ngồi, vì theo lời Wade, "chúng tơi hình dung ra rằng cấp
trên của sếp nghĩ rằng anh ta làm việc có hiệu quả".
Wade vẫn muốn làm việc tại Polaroid, và do vậy, thay vì chịu khổ sở sống trong cái bóng của tay trưởng

nhóm, Wade quyết định tìm cách bộc lộ năng lực của mình cho bất cứ ai khi điều kiện cho phép. "Tơi hiểu
ra rằng sếp của mình khơng hỗ trợ mình, do vậy, tơi phải làm việc gấp đôi để thành công và vượt qua",
Wade cho biết.
Cuối cùng, sau khi cơng ty có sự thay đổi cấp lãnh đạo, vị trưởng nhóm được điều chuyển qua một bộ
phận khác. Vị sếp mới là một người khó tính, nhưng là người biết kích thích người khác làm việc bằng
110% năng lực của mình, theo Wade.
Khi áp dụng chiến thuật đường vịng này, các nhân viên trong nhóm ít có điều kiện trao đổi, nói chuyện
với vị trưởng nhóm, trừ khi họ biết rằng cuộc trao đổi đó là cần thiết và có ích. Theo lời Scott Berkun,
một nhà tư vấn độc lập về quản lý dự án và thiết kế sản phẩm, thì "người ta hồn tồn có thể có được một
mối quan hệ cơng việc ổn thỏa với sếp mà không cần phải trao đổi, tiếp xúc nhiều". Điều quan trọng là
bạn và sếp của mình thống nhất với nhau được về mục tiêu cơng việc, cịn các chuyện khác không nên
xem là quá quan trọng.
Hành động
Chấp nhận tình trạng khơng phải ln ln là chiến thuật tốt nhất. Đơi khi bạn cần đặt các nhu cầu của
mình lên bàn một vị sếp khó chịu nhưng kém cỏi, ít nhất để xem anh ta phản ứng ra sao. Bước đầu tiên
trong chiến thuật này là phải xác định được nhu cầu của mình, chẳng hạn phạm vi quyền hạn của bạn, yêu
cầu về các nguồn lực, hoặc phạm vi công việc để bạn tự chịu trách nhiệm về thành cơng hay thất bại của
mình. Một khi bạn đã xác định được yêu cầu của mình, hãy trình bày chúng theo thứ tự ưu tiên cho sếp
hiểu. Nếu phản ứng của sếp là khơng thuận lợi, ít ra thì bạn cũng nắm được một cách chính xác tình
huống của mình, để từ đó bạn biết cách hành xử trong phạm vi được phép".
Đó cũng là chiến thuật mà Wade (người nêu ở trên) đã thực hiện khi ông tiếp nhận một công việc tại Bệnh
viện Nhi đồng ở Boston trong thập niên 1970. Wade lúc đó khơng có ấn tượng tốt về ơng sếp, nhưng nhìn
ra được tiềm năng phát triển mạnh của bệnh viện và thích mơi trường làm việc ở đó. "Tơi đã tìm cách
vượt qua tình trạng này vì tơi hiểu rằng trong vịng năm năm tay trưởng nhóm này sẽ chuyển đi nơi khác",
Wade nói. Nhưng bảy tháng đầu tiên quả là một cơn ác mộng với Wade. Vị sếp này tìm đủ mọi lý do để tổ
chức vài cuộc họp khẩn mỗi tuần vào lúc 4 giờ 30 chiều, triệu tập mọi thành viên trong tổ CNTT. Nhưng
vị sếp đó chưa bao giờ tham dự hết một cuộc họp thường kéo dài ba tiếng, và ln tìm cách rút lui lúc 6
giờ 15, Wade nói.
Theo suy diễn của Wade thì vị sếp - trước đây vốn xuất thân từ một nhân viên bán hàng - cảm thấy không
đủ năng lực để giải quyết những vấn đề phát sinh, và cho rằng nếu ông ta triệu tập các trưởng phịng lại,

thì tự họ sẽ tìm cách giải quyết vấn đề với nhau.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 10


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

Một ngày nọ, Wade quyết định phản ứng lại. Ông bước vào phịng của vị sếp và nói: "Khi anh khơng có
mặt ở đó để điều khiển cuộc họp, chúng tơi đã kết thúc các cuộc họp mà không giải quyết được những
vấn đề đặt ra ở đầu cuộc họp. Do vậy lần tới, nếu có cuộc họp để giải quyết một vấn đề khẩn cấp, tôi sẽ
cầm theo một lá đơn, và đó sẽ là lá đơn thơi việc". Chiến thuật đó có hiệu quả, các cuộc họp sau đó được
lên kế hoạch tốt hơn với một thời lượng hợp lý hơn, và vị sếp cũng có mặt suốt cuộc họp để điều khiển.
Anh ta sau đó đã làm việc có hiệu quả hơn. Nhưng cuối cùng, anh ta cũng được thuyên chuyển công tác,
và Wade lên nhận chức CIO của bệnh viện.
Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng thành công như Wade. Khi làm việc với một vị sếp kém cỏi,
bạn phải hoặc chấp nhận tình trạng đó và hành xử cho phù hợp, hoặc lên kế hoạch thơi việc. Vậy thì các
sếp có thể trở nên … hiệu quả hơn hay không ? Câu trả lời là có, một khi các sếp nhận ra rằng mình đã
hành xử sai. Nhưng chờ đợi điều đó cũng giống như chờ trúng xổ số. "Bạn không thể huấn luyện cho sếp
của mình".

Những điều gây khó chịu cho cấp trên
Ở đâu chúng ta cũng nghe thấy các nhân viên phàn nàn về cấp trên của mình. Tuy nhiên, quan hệ giữa
người quản lý và các nhân viên chỉ là mối quan hệ xã hội đơn thuần, nghĩa là mối quan hệ đó ln có hai
mặt đối lập nhau. Những lời phàn nàn nơi công sở không chỉ xuất phát từ phía nhân viên, mà các "ơng
sếp" cũng thường xun kêu ca về nhân viên của mình.
John Putzier, một chuyên gia tuyển dụng nhân sự có trên 10 năm kinh nghiệm, đã tiến hành điều tra tại

nhiều công ty và đưa ra bản kết luận đúc kết thái độ và suy nghĩ của người quản lý đối với hành động
thường ngày của nhân viên. Cơng trình nghiên cứu của John có tiêu đề "Sự lập dị trong công việc – làm
thế nào để cấp trên khỏi bực mình?" đã nêu lên 10 hành động của các nhân viên khiến bất cứ vị sếp
nào cũng cảm thấy khó chịu:
1. Lạm dụng việc nghỉ ốm
Vấn đề này luôn là chuyện đau đầu đối với người quản lý. Theo Putzier, những nghiên cứu gần đây cho
thấy, cứ ba nhân viên xin nghỉ ốm thì có một là mượn cớ này để che đậy nguyên nhân thực. Điều này
khiến các ban giám đốc gặp khó khăn trong việc lên kế hoạch, lập dự án cũng như dự trù thời gian và chất
lượng thực thi công việc.
2. Ý thức vệ sinh kém
Một bánh xà phòng và một ống kem đánh răng có thể có tác dụng rất lớn trong việc cải thiện các mối
quan hệ tại nơi làm việc. Những nhân viên biết giữ gìn vệ sinh luôn được đồng nghiệp và cấp trên quý
mến. Ngược lại, sếp cũng rất khó chịu với những nhân viên có tác phong luộm thuộm và khơng biết giữ
vệ sinh cá nhân.
Ở Việt Nam chuyện vệ sinh thân thể của nhân viên, đặc biệt là nữ nhân viên - một vấn đề khá tế nhị là ra

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 11


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

mỗi người tự ý thức nhưng … lại là vấn đề đối với các nhà tuyển dụng nước ngoài xin mạnh dạn nêu ra
để các bạn có dịp tham khảo. Trong một cơng ty cung cấp dịch vụ kiểm tốn lớn tại TP. Hồ Chí Minh, một
số chun gia nước ngồi thường phàn nàn rằng, nữ nhân viên của họ có "vấn đề" trong việc chăm sóc vệ
sinh cá nhân. Vì đây là một công ty cung cấp dịch vụ khá uy tín nên việc tiếp xúc với khách hàng, tạo
thiện cảm cũng như tác phong chuyên nghiệp trong giao tiếp với khách hàng là một vấn đề quan trọng

được ban giám đốc đặc biệt chú trọng. Tuy nhiên, có thể do thói quen, một số nữ kiểm tốn viên đã khơng
mấy quan tâm đến chuyện vệ sinh cá nhân, ví dụ như chuyện hôi nách, hôi miệng. Điều này đã gây ra
khơng ít khó chịu cho các chun gia nước ngoài - những người đặc biệt để ý đến vấn đề vệ sinh trong
công sở cũng như tác phong, phong cách của nhân viên khi giao tiếp với khách hàng. Mùi hơi nách, hơi
miệng "tốt" ra từ người đối thoại, đặc biệt là người đang muốn cung cấp cho bạn một sản phẩm hay dịch
vụ nào đó, sẽ dễ làm bạn cảm thấy khó chịu và ở một mức độ nào đó, bạn sẽ muốn nhanh chóng kết thúc
cuộc nói chuyện. Và như vậy, rõ ràng là doanh nghiệp cung cấp dịch vụ sẽ mất đi những khách hàng tiềm
năng chỉ vì chuyện tế nhị kia. Tuy nhiên, đây lại là chuyện tương đối khó xử nên các chuyên gia nước
ngồi đã đề nghị phịng nhân sự tổ chức mua các lọ lăn khử mùi hơi nách để vào phịng vệ sinh nữ để
những ai "có tật" sẽ "giật mình". Vậy nhưng, thí nghiệm này khơng mang lại hiệu quả như họ mong
muốn. Mãi cho đến khi Giám đốc nhân sự tổ chức một cuộc họp "kín" chỉ tồn nhân viên nữ, vấn đề mới
được cải thiện chút ít. Qua việc này mới thấy rằng, một số nữ nhân viên của ta chưa thật quan tâm đến
chuyện "cái răng, cái tóc là gốc con người". Chưa kể là khơng có ý thức giữ gìn vệ sinh nơi cơng cộng
như hút thuốc, vứt rác bừa bãi, hồ sơ bừa bộn và mùi thức ăn loan khắp phòng làm việc….
3. Tự do quá trớn
Sẽ thật tuyệt vời nếu bạn có được sự tự do trong công việc, tuy nhiên, nếu sự tự do này trở nên quá mức,
thì đã đến lúc bạn cần điều chỉnh giảm bớt xuống. Cấp trên không muốn thấy các nhân viên của mình tự
do đến mức “dọc ngang nào biết trên đầu có ai”, bởi họ cảm thấy như vậy sẽ rất khó kiểm sốt cơng việc
trong công ty.
4. Thông tấn xã vỉa hè
Những lời đồn đại ln gây khó chịu cho người quản lý. Họ cho rằng nguyên nhân của các lời đồn là do
nhân viên không tập trung vào công việc, mà chỉ để tâm vào những vấn đề khác. Công ty là nơi làm việc
chứ không phải để tán gẫu.
5. Sử dụng điện thoại di động q nhiều trong giờ làm việc
Sẽ khơng thích hợp khi bạn nhận quá nhiều các cuộc điện thoại di động tại nơi làm việc. Đừng buộc cấp
trên phải nghe trộm các cuộc trò chuyện qua điện thoại di động của bạn, chỉ để biết xem có liên quan đến
cơng việc hay khơng. Họ cịn rất nhiều cơng việc khác cần thiết hơn để làm.
6. Phá vỡ quy tắc cấm hút thuốc nơi công sở
Nếu việc vi phạm quy tắc "Cấm hút thuốc" diễn ra thường xuyên và kéo dài, tức là bạn đã buộc cấp trên
của mình dán tấm biển "Cấm hút thuốc" lên trước bàn làm việc của bạn một cách khó coi. "Đây là nơi làm

việc, chứ khơng phải nơi giữ trẻ" - đó chính là suy nghĩ của lãnh đạo khi bạn cố tình khơng tuân thủ
những quy định được đặt ra.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 12


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

7. Không để ý đến phép lịch sự trong ăn uống
Không có gì gây khó chịu cho các "ơng sếp" hơn là việc bạn có lối hành xử kém cỏi chỉ vì thiếu hiểu biết
về những phép tắc ăn uống, nhất là nếu điều này diễn ra trong bữa ăn trưa với khách hàng. Điều này sẽ
khiến họ cảm nhận thấy một sự nghèo nàn về văn hoá trong con người các nhân viên đang làm việc tại
công ty.
8. Bán hàng tại văn phịng
Mặc dù việc này khá vơ tâm nhưng đơi khi lại gây ra sự khó chịu. Nhân viên A mang một đơn đặt hàng
sản phẩm bánh quy của hãng X tới văn phòng. Nhân viên B lại cho rằng giá họ chào hàng quá đắt và giới
thiệu một catalog của hãng Y. Tiếp theo, đến lượt Nhân viên C giới thiệu đơn đặt hàng sản phẩm xe đạp
với nhiều khuyến mãi đặc biệt… Trước khi bạn kịp nhận ra, phòng làm việc đã trở thành cái chợ với kiểu
chào hàng và khuyến mãi sản phẩm huyên náo.
9. Giải quyết mâu thuẫn cá nhân trong giờ làm việc
Người quản lý khơng mong muốn nơi làm việc của mình trở thành một sân bóng, nơi mà hai đội kỳ phùng
địch thủ trong màu áo đỏ và xanh quyết đấu với nhau. Họ khơng muốn mình trở thành trọng tài bất đắc dĩ
đứng ra dàn xếp mâu thuẫn giữa các nhân viên.
10. Ln miệng kêu ca phàn nàn
Khơng có gì dễ làm sếp bực mình bằng những lời phàn nàn, kêu ca của nhân viên từ ngày này qua ngày
khác. Công ty luôn đưa ra những phần thưởng và quyền lợi để khuyến khích nhân viên làm việc, nhưng

dường như nó không bao giờ đầy đủ đối với những người hay phàn nàn.
Cũng may là những hành động khiến sếp khó chịu như trên có thể được sửa đổi rất dễ dàng. Nếu bạn cảm
thấy bản thân mình vướng phải một trong số đó, đã đến lúc bạn nên tự sửa đổi để trở thành nhân viên mà
bất cứ người quản lý nào cũng mơ ước có được. Nếu là sinh viên thì hãy hình thành ý thức đó dần từ bây
giờ.

Những kỹ năng giao tiếp thiết yếu đối với các chủ doanh nghiệp
Kĩ năng nói một cách hiệu quả khơng cịn đơn thuần chỉ là một điều "có thì càng hay" nữa - nó đã thực sự
là một kĩ năng không thể thiếu đối với những người thành công và đặc biệt là đối với các chủ doanh
nghiệp thành đạt.
Khả năng tổ chức lãnh đạo các cuộc họp tốt ra sao sẽ quyết định việc ai sẽ làm theo bạn và họ sẽ thu được
điều gì - tiêu phí thời gian hay thu được lợi nhuận.
Là chủ doanh nghiệp, bạn sẽ phải phân xử như một trọng tài, tuy luôn bị chê trách nhưng lại chẳng được

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 13


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

lợi lộc gì. Chúng ta điều hiểu rõ chính những ai có khả năng gây ấn tượng mạnh đối với những khách
hàng tiềm năng của mình - chứ khơng phải người sáng sủa nhất hay có năng lực nhất - sẽ là những người
đi đầu trong vấn đề này.

Kĩ năng 1: Nói
Kĩ năng nói khơng cịn chỉ là một “điểm cộng” trong giới kinh doanh- nó đã trở thành một yêu cầu thiết
yếu. Vị trí của một người trong cơng ty càng cao thì kĩ năng này lại càng trở nên cần thiết. Ngày nay, nói

trước cơng chúng được xem như một tiêu chuẩn để đánh giá các nhà điều hành cao cấp.
Tuy nhiên, ngay cả khi bạn không phải là một nhà điều hành cao cấp đứng diễn giải về một cuộc khủng
hoảng trước các nhà quản lí hay các nhà đầu tư, bạn cũng sẽ vẫn thường xuyên phải nói trước các đồng
nghiệp của mình về những nhiệm vụ hàng ngày của bản thân. Nếu bạn là một chủ doanh nghiệp nhỏ thì có
thể bạn sẽ phải nói để ni sống bản thân - nói một cách khác - hàng ngày, bạn sẽ phải nói chuyện với các
khách hàng để bán được các sản phẩm hay dịch vụ của mình. Sự thành bại trong các cuộc nói chuyện ln
có liên quan trực tiếp đến điểm cốt yếu của bạn.
Chúng ta điều hiểu rõ chính những ai có khả năng gây ấn tượng mạnh đối với những khách hàng tiềm
năng của mình - chứ khơng phải người sáng sủa nhất hay có năng lực nhất - sẽ là những người đi đầu
trong vấn đề này. Những người có khả năng nói tốt thường được đánh giá là thơng minh hơn, có uy lực
hơn và sẽ được kính nể hơn so với những người khác.
Ngồi mơi trường kinh doanh bạn cũng sẽ thường xuyên có cơ hội khai thác kĩ năng nói của mình - đó có
thể là tại các câu lạc bộ gây quỹ, các vấn đề liên quan đến chính trị, hay tại các buổi liên hoan chia tay
đồng nghiệp và bè bạn, hoặc trong buổi phát biểu thay mặt cho các tổ chức phi lợi nhuận hoặc trong các
vụ kiện.
Kĩ năng nói một cách hiệu quả khơng cịn đơn thuần chỉ là một điều "có thì càng hay" nữa - nó đã thực sự
là một kĩ năng khơng thể thiếu đối với những người thành công và đặc biệt là đối với các chủ doanh
nghiệp thành đạt.

Kĩ năng 2: Nghe
Việc nghe có thể quyết định việc bán hay khơng bán đươc hàng, có được thêm hay mất đi một khách
hàng, khích lệ hay làm nản lịng các đồng nghiệp, nối lại hay phá huỷ một mối quan hệ công việc. Không
chỉ đơn giản như một trạng thái thụ động của con người, kĩ năng nghe còn là yếu tố quyết định sự thành
bại của các chủ doanh nghiệp hay nhà quản lí trong các hoạt động kinh doanh. Plutarch đã từng nói: "Hãy
học cách lắng nghe và bạn sẽ thu được rất nhiều từ những kẻ không biết cách ăn nói".

Kĩ năng 3: Viết
Sớm hay muộn, mọi thứ quan trọng đều sẽ phải được viết ra. Tuy nhiên một điều không may là đối với
một số các chủ doanh nghiệp thì hầu hết những bài viết gai góc nhất-hay ít nhất là các bản thảo của những

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 14


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

người khác đang chờ soát lại -đều dồn cả trên bàn của bạn: đơn đề nghị của những khách hàng lớn, các
hợp đồng cung ứng quan trọng, các công ty hợp doanh chiến lược, các tuyên bố về chính sách của cơng ty,
các thơng cáo báo chí gửi tới cơng chúng, thư gửi đến các nhà đầu tư. Bạn sẽ nhận được những gì bạn nói,
do vậy cần phải viết một cách rõ ràng, ngắn gọn và chính xác.

Kĩ năng 4: Điều hành một cuộc họp
Các cuộc họp có thể giúp cho mọi thứ trở nên ổn thoả song nó cũng có thể ngốn mất 15 tiếng một tuần
ngay cả với những ai có khả năng quản lí thời gian tốt nhất. Các chủ doanh nghiệp cần gặp gỡ với các
khách hàng của mình để kí các hợp đồng lớn, gặp gỡ các nhà cung cấp để thương lượng về các điều khoản
có lợi hơn, gặp gỡ các thành viên trong nhóm để định ra chiến lược mới cho quý hay cho năm sau, điều
hành các cuộc họp với ban lãnh đạo để giải quyết các vấn đề phát sinh hàng ngày. Khả năng tổ chức lãnh
đạo các cuộc họp tốt ra sao sẽ quyết định việc ai sẽ làm theo bạn và họ sẽ thu được điều gì - tiêu phí thời
gian hay thu được lợi nhuận.

Kĩ năng 5: Dàn xếp các xung đột
Làm chủ doanh nghiệp tất nhiên là sẽ phải có rất nhiêu xung đột. Nếu khơng phải là xung đột với khách
hàng thì là xung đột nội bộ. Nếu khơng phải xung đột nội bộ thì lại là xung đột với các chính quyền hoặc
cơ quan thanh tra, hoặc với các ban bộ chuyên đấu đá nhau, và xung đột với các cổ đông về các kỳ vọng
và biện pháp thực hiện để có lợi nhuận mong muốn. Là chủ doanh nghiệp, bạn sẽ phải phân xử như một
trọng tài, tuy luôn bị chê trách nhưng lại chẳng được lợi lộc gì.
Nếu trong hành trang của bạn vẫn thiếu các kĩ năng giải để quyết những vấn đề như thế này thì bạn sẽ khó

lịng đạt được các kết quả cũng như mục tiêu kinh doanh của mình. Để có thể thu được những kết quả tốt
hơn, bạn hãy học cách hoàn thiện những kĩ năng này và sau đó hãy trang bị chúng cho các nhân viên chủ
chốt của mình.

Những kiểu thăng tiến thơng minh
Những vị trí lãnh đạo khơng dành cho típ người rụt rè. Để đến đó bạn phải hành động.
Bạn khởi nghiệp ở vị trí nhân viên văn phịng. Sau mấy năm, bạn vẫn ngồi đó dù có khả năng cao hơn.
Phải làm sao?
1. Tham vọng: Bước đầu tiên để tự khẳng định mình là biết rõ bạn muốn gì: được cơng nhận, phần
thưởng, trách nhiệm, vinh danh nghề nghiệp và thu nhập cao. Nhưng đừng chỉ có biết trong im lặng, hãy
bày tỏ với mọi người. Tất nhiên, đừng nói với sếp rằng bạn muốn thay thế vị trí của ơng ta, cho dù đó
thực sự là mục tiêu của bạn.
2. Khơng thôi mơ ước: rằng bạn sẽ ở một trong những vị trí quan trọng. Vị trí đó càng cụ thể càng tốt.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 15


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

Hãy hình dung mình làm gì, trách nhiệm ra sao… Chi tiết hơn nữa, ở vị trí đó, mình sẽ ăn mặc thế nào,
gặp những ai, nói những gì… Từng bước như vậy, bạn sẽ nhận thấy mình đang dần tiến đến vị trí mơ
ước.
3. Hãy biết u cơng việc như chính cuộc sống của mình: Qua hành động, lời nói… hãy chứng tỏ mình
xem cơng ty như nhà mình. Hãy chắc rằng mọi người không thể phủ nhận cống hiến của bạn cũng như
những điều bạn sẽ làm được ở vị trí trí mà bạn được tín nhiệm. Đừng chỉ ngồi chờ người khác nhận ra
những phẩm chất, năng lực của mình. Tóm lại: Hãy tự nhủ, sự thăng tiến khơng thể hiện qua những gì bạn

nhận được, mà qua những gì bạn cống hiến.
4. Đừng tủn mủn: Nếu cơng việc đòi hỏi bạn làm thêm giờ vào ngày nghỉ thì đừng vội suy tính thiệt hơn:
"Tơi có nhận được tiền phụ trội khơng?". Hãy nhớ, ở vị trí càng cao, công việc càng bận rộn hơn, căng
thẳng hơn. Bù lại, bạn sẽ nhận được thu nhập và những đãi ngộ hấp dẫn. Và để vươn lên vị trí lãnh đạo,
người ta cần 80% sự chăm chỉ, 10% may mắn. Bạn hãy chứng tỏ mình hơn người khác ở chỗ biết vượt ra
phạm vi công việc. Những ông chủ thường đánh giá cao các nhân viên biết vận dụng mọi lợi thế và cơ hội
để đóng góp cho cơng ty.
5. Giải quyết theo thứ tự từ khó đến dễ: Có lúc, bạn gặp phải vấn đề cực kỳ khó nuốt. Khi ấy, hãy tạm
gác lại, chuyển sang việc khác và sẽ quay trở lại với việc ấy sau. Người thông minh hiểu rằng sự nghiệp
của mình khơng chỉ là mỗi ngày giải quyết một vấn đề.
6. Chạy đua với thời gian: Nếu bạn có thể cung cấp cho khách hàng lượng sản phẩm mà họ cần trong
khoảng thời gian ngắn hơn so với hợp đồng mà chất lượng hàng vẫn đảm bảo, thì bạn sẽ được lợi 2 lần:
sự hài lịng của khác hàng và lợi nhuận cho cơng ty (vì đã tiết kiệm thời gian sản xuất). Vì thế, hãy ln
đặt mình vào tác phong làm việc khẩn trương.
7. Biết hóng chuyện: Đừng chỉ biết mỗi cơng việc của mình, trong bộ phận mình. Bạn cần hiểu được mọi
hoạt động của công ty, các bộ phận khác đang làm gì…
Bằng sự hiểu biết này, bạn mới nghĩ ra ý tưởng để đóng góp nhiều hơn cho cơng ty. Đồng thời, bạn có thể
thay thế cho một vị trí ở bộ phận khác khi cần thiết. Điều này chứng tỏ bạn có tầm nhìn rộng, đa năng và
quan tâm đến mọi bước đi của cơng ty mình.
8. Chấp nhận lăn xả: Nếu cần xuống nhà kho để kiểm kê hàng hố đang bị mối mọt tấn cơng, mà bạn thì
đang mặc chiếc váy dài thướt tha, bạn có ngại khơng? Nhiều phụ nữ đã sai làm khi từ chối những việc mà
họ nghĩ khơng thích hợp với mình. Thực ra, cần phải chứng tỏ với cánh đàn ơng (có thể là khách hàng,
đồng nghiệp hoặc cấp trên) rằng bạn có thể làm cả những việc tưởng chỉ giành cho họ. Trong cơng việc,
"tiểu thư" q thì càng ít được tin cậy.
9. Có chính kiến: Thay vì ln đồng ý những điều xếp nói, hãy lên tiếng bày tỏ quan điểm của mình. Sự
phẩn hồi do sếp biết bạn quan tâm đến công việc. Hãy ứng xử linh hoạt với style của cấp trên. Chẳng hạn,

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 16

Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hồng

típ lãnh đạo truyền thống chỉ quan tâm đến chi phí và con số, khi ấy, hãy chứng minh bạn có thể tiết kiệm
chi phí. Nịnh hót khơng phải là biện pháp an toàn. Sếp sẽ thay đổi, người đang làm sếp hôm nay không
thể đảm bảo cho bạn về lâu dài.
10. Khôn ngoan: Bạn đang gặp trở ngại trên đường tiến đến vị trí lãnh đạo, đặc biệt từ phía đồng nghiệp,
những người nghĩ rằng họ cũng xứng đáng như bạn. Vậy thì để tránh sự phản ứng tiêu cực từ họ, bạn cần
khéo léo chứng tỏ giá trị của mình. Chẳng hạn, khi được phân cơng quản lý những người có thâm niên
hơn, bạn sẽ gặp sự chống đối. Cần chứng minh với họ rằng bạn có khả năng của người đứng đầu và giúp
họ làm vịêc tốt hơn. Chắc chắn họ sẽ đứng về phía bạn.

Tiếng cười - bạn đồng hành của năng suất lao động
Các nhân viên cảm thấy thoải mái với cơng việc và gắn bó với cơng ty thường là những người tìm thấy
động cơ thúc đẩy tinh thần trong một môi trường làm việc tràn đầy tiếng cười cùng tinh thần lạc quan cao
độ. Trên cương vị một nhà quản lý, bạn không thể bỏ qua việc xây dựng một môi trường làm việc vui tươi
cho nhân viên, bởi càng thoải mái bao nhiêu, họ càng làm việc hiệu quả bấy nhiêu.
Một nghiên cứu mới đây tại Mỹ cho thấy hiệu suất công việc sẽ tăng cao đáng kể nếu như môi trường làm
việc và sự thoả mãn của các nhân viên được cải thiện, chẳng hạn như tăng một chút cười đùa, giảm giờ
làm, thêm những khoản tiền thưởng, một vài lời động viên từ cấp trên, những giờ nghỉ giải lao vui vẻ…
Yếu tố môi trường làm việc chỉ là một phần, nhưng lại làm cho nhân viên thực sự cảm thấy u thích
cơng việc của mình. Đây chính là điểm quan trọng! Kết quả cuộc điều tra cho thấy cảm giác thoải mái
trong công việc sẽ tăng thêm 10- 25% hiệu suất làm việc của một nhân viên. Đối với nhiều cơng ty, đó là
một khoản lợi nhuận rất lớn, cả trên phương diện vật chất lẫn phương diện lợi thế cạnh tranh, vì thế, nâng
cao mức độ thoả mãn cơng việc của các nhân viên nhằm tăng năng suất trong tồn bộ cơng ty ln là mối
quan tâm hàng đầu của các nhà quản lý ngày nay.
Vậy làm thể nào để các nhân viên phải thốt lên rằng: "Tôi yêu chỗ làm vui vẻ này!"?. Câu trả lời tuỳ

thuộc vào nhà quản lý. Tuy vậy vẫn có những cơng thức chung để giúp bạn truyền những tiếng cười và
niềm vui thích vào mơi trường làm việc của các nhân viên trong công ty.
1. Cho phép linh hoạt về thời gian: Hãy để nhân viên được phép linh hoạt về thời gian làm việc của họ,
qua đó thể hiện bạn quan tâm như thế nào đến cuộc sống cá nhân của họ. Thêm vào đó, bạn nên cân nhắc
cho phép nhân viên thỉnh thoảng được làm việc tại nhà nếu điều này không gây ảnh hưởng đến kết quả
công việc. Đây là một biện pháp khích lệ tinh thần rất lớn, giúp công việc được hiệu suất hơn, đồng thời
giảm áp lực căng thẳng đối với nhân viên.
2. Những giây phút giải lao thoải mái: Khơng có lý do gì để bạn khơng thể sao chép những gì mà nhiều
tập đồn lớn hiện nay đang làm: tạo ra những giây phút giải lao thoải mái nhất, giúp nhân viên có cảm

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 17


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

giác thốt khỏi văn phịng làm việc như Tập đồn google thưởng 100.000 giờ mát-xa cho nhân viên của
mình, những cơng ty Nhật cho nhân viên trồng lúa thật trên sân thượng của tịa nhà, một cơng ty thiết kế
biển nhân tạo để nhân viên có thể thư giản với tiếng sóng biển trong lúc làm việc hoặc đơi khi có thể được
thực hiện chỉ bằng một vài điệu khiêu vũ hay một căn phòng nhỏ tràn đầy âm nhạc. Mỗi tuần, bạn hãy đề
ra một cách thức giải lao mới vào lôi kéo nhân viên tham gia vào.
3. Ấp ủ niềm vui: Bạn nên biến văn phòng thành một nơi tràn ngập tính lạc quan bằng việc thường xuyên
tổ chức những hoạt động xây dựng tập thể, giải trí và kỷ niệm. Hãy gây ngạc nhiên khi đột xuất mời mọi
người đi ăn trưa hay khởi động một ngày làm việc mới bằng bữa tiệc trà và cà phê tại nhà bếp ăn.
4. Quản lý và điều hành bằng nụ cười: Bạn có biết rằng chỉ cần mỗi ngày dành ra khoảng 15 phút để
thư giãn và cười đùa cũng giúp gia tăng đáng kể hiệu suất công việc? Mọi nhân viên sẽ sáng suốt hơn và
hoạt động hiệu quả hơn khi họ có quãng thời gian nghỉ ngơi thoải mái để giải toả những “mối tơ vò” trong

đầu. Hãy cười đùa thật nhiều và động viên mọi nhân viên cũng làm như vậy.
5. Tạo ra những phút giải lao ngắn ngủi: Giữa mỗi cuộc họp, thảo luận, chúng ta hãy giúp mọi người
giải toả áp lực công việc bằng cách dành vài phút để làm điều gì đó, hoặc kể một câu chuyện gì đó thật
vui vẻ. Những phút giải lao ngắn ngủi sau một quãng thời gian họp bàn căng thẳng có thể tiếp thêm sinh
lực cho nhân viên. Hãy tự dành ra vài phút giải lao cho bản thân và động viên mọi người xung quanh bạn
cũng làm như vậy. Bạn nên làm bất cứ việc gì có thể giúp bạn thốt khỏi cơng việc: giải ơ chữ, nghe nhạc,
đi dạo, hay ghé thăm hiệu sách… Đó là chưa kể nếu duy trì ngồi lâu 1 chỗ thì dễ bị mắc các chứng bệnh
như: trĩ, suy tĩnh mạch, béo phì và cận thị (nếu chăm chú vào máy vi tính) v.v
6. Tìm thấy sự vui vẻ trong các tình huống căng thẳng: Bạn hãy là người khơi mào cho những tiếng
cười trong các tình huống căng thẳng trong cơng ty. Khi mọi người có thể cười vui trong những lúc công
việc bộn bề, trêu đùa sau khi mắc lỗi, hay chia sẻ câu chuyện kinh doanh dí dỏm nào đó, thì căng thẳng và
áp lực sẽ được giải tỏa. Nhờ đó, mọi người sẽ thoải mái hơn và cùng tập trung hơn vào công việc với sự
nhiệt tình và sáng tạo cao độ.
7. Xây dựng một "đội chuyên gây cười": Bạn hãy hỏi ý kiến nhân viên về việc làm thế nào để môi
trường làm việc ngày càng trở nên lạc quan và tràn đầy sinh khí. Bạn cũng có thể tạo ra một "đội gây
cười" có nhiệm vụ sáng tạo ra các cách thức khác nhau nhằm mang sự vui đùa cùng tiếng cười vào văn
phòng làm việc. Hãy để mọi người phát huy trí tưởng tượng của họ để nhằm gia tăng mức độ vui vẻ, từ đó
gây ảnh hưởng tích cực tới các mục tiêu kinh doanh cụ thể khác.
8. Chú ý tới những ngày kỷ niệm trong công ty: Hãy kỷ niệm ngày sinh, ngày mà mỗi nhân viên bắt
đầu gia nhập công ty... Bạn nên cho các nhân viên thấy bạn đánh giá cao sự đóng góp của các nhân viên
như thế nào bằng việc đưa ra những món quà nhỏ, có thể chỉ là bánh ngọt hay vật lưu niệm tương xứng
với vai trị và vị trí của họ trong cơng ty.
9. Xây dựng "Bức tường danh vọng" (Wall of Fame): Bạn hãy dành một vị trí trang trọng để treo các

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 18


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

bức ảnh tập thể chụp toàn bộ nhân viên, những lời cảm ơn, khen ngợi từ phía khách hàng và những minh
chứng cho thành công của công ty. Hãy biểu dương các nhân viên của bạn bất cứ khi nào và ở bất cứ nơi
nào mà bạn có thể. Những điều đó sẽ kích thích tinh thần sáng tạo, phấn đấu và tình cảm gắn bó trong nội
bộ cơng ty.
10. Tổ chức các buổi họp mặt, dã ngoại: Bạn hãy lên kế hoạch để thỉnh thoảng các nhân viên trong công
ty có cơ hội gặp gỡ, trị chuyện với nhau, ví dụ các buổi cắm trại, liên hoan, du lịch… Cũng sẽ rất hữu ích
với những buổi ăn trưa với sự góp mặt của cả nhóm tại một nhà hàng đẹp, gặp gỡ tại viện bảo tàng hay tại
những khu vườn sinh thái, hoặc đưa mọi người đến rạp xem phim.
11. Thiết kế góc vui vẻ: Hãy biến một góc của phịng giải lao hay một khu vực nào đó thành góc hài hước
cho các nhân viên. Tại đó bạn có thể treo những bức tranh hoạt hình, tranh biếm họa hay bất cứ hình ảnh
ngộ nghĩnh nào đó giúp các nhân viên giải toả căng thẳng sau những giờ làm việc bận rộn.
Có thể nói, trong quản trị nhân sự và hoạt động lãnh đạo, việc tạo ra một môi trường làm việc vui vẻ là vô
cùng quan trọng. Một nhà lãnh đạo giỏi phải là một nhà lãnh đạo biết phát huy hết năng lực và sự nhiệt
trình trong cơng việc của các nhân viên trong bầu khơng khí vui vẻ, thoải mái. Bạn chỉ trở thành một nhà
lãnh đạo thực thụ theo đúng nghĩa của nó, một khi bạn giúp cho các nhân viên dưới quyền cảm thấy thấy
hạnh phúc và dễ chịu trong khi làm việc với bạn, làm việc cho bạn. Và sau này, rất có thể họ sẽ cịn làm
việc vì bạn nữa đấy!.

Chiến thắng ngày làm việc buồn chán
Cho dù bạn có u cơng việc của mình đến mấy cũng khơng tránh khỏi những lúc mệt mỏi, mất hứng. 9
mẹo sau đây có thể giúp bạn cảm thấy thư thái, dễ chịu hơn để giải quyết xong khối lượng công việc ở
chỗ làm.
1. Làm việc khoa học
Một lúc nào đó bỗng nhiên lịng nhiệt tình với cơng việc của bạn chạy đi đâu mất cả, cách tốt nhất là hãy
"lên dây cót" cho bản thân, đặt mình vào chế độ làm việc tự động.
Đầu tiên hãy lập danh sách những công việc phải làm như trả lời email, gọi điện hay soạn tài liệu mới,
việc nào có hứng thú thì ưu tiên làm trước. Làm xong việc này mới chuyển sang việc khác. Không nên cứ

3 phút lại đổi việc một lần, chỉ làm bạn rối thêm, rồi lại chẳng việc nào ra hồn hết.
2. Quy tắc "5 phút"
Sau mỗi giờ làm việc hoặc sau khi hoàn thành một việc trong danh sách, đừng quên bỏ ra 5 phút nghỉ
ngơi. Hãy rời khỏi văn phịng để thay đổi quang cảnh, khơng khí, làm mới đầu óc trước khi bắt tay vào
việc khác. Nếu bạn buộc phải gắn chặt lấy bàn làm việc, nên dùng 5 phút để vào trang web bạn thích hay
đơn giản là nhắm mắt nghỉ ngơi.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 19


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

3. Âm nhạc
Không nên gặp gỡ những người hay làm bạn khó chịu vào những lúc như thế này. Hãy cố gắng chuyển
cuộc hẹn sang ngày khác. Trong trường hợp bạn khơng thể né tránh và người đó vẫn có mặt trong phòng,
hãy đeo headphone vào, âm nhạc sẽ giúp bạn "hạ hỏa".
4. Bỏ qua cà phê
Một số người có thói quen uống cà phê mỗi ngày, nhưng thực tế là cà phê, ngồi lợi ích giúp bạn tỉnh táo
hơn, sẽ tăng nhịp tim và mức stress của bạn. Một ngày mệt mỏi như hơm nay khơng nên có cà phê. Uống
là phê cũng thú vị nhưng café có thể làm bạn béo lên vì nhiều được và nghiện vì café có 1 ít cocain. Thay
vào đó, bạn hãy uống thật nhiều nước, vitamin và ăn hoa quả tươi.
5. Vận động
Vận động luôn là cách giảm tress hiệu quả. Tại sao không tận dụng thời gian nghỉ để đi dạo hay tập một
số bài tập thư giãn nhỉ? Giờ bạn hãy nâng vai lên cao hết mức có thể, giữ nguyên tư thế trong vài giây rồi
thả lỏng. Làm động tác 10 lần, bao mệt mỏi đã toát ra khỏi vai và cổ bạn chưa?
6. Trang trí bàn làm việc

Nghiên cứu khoa học cho thấy đặt cây trong tầm nhìn sẽ giúp con người giảm stress và làm việc hiệu quả
hơn. Chỗ bạn khơng có cửa sổ? Nếu thế hãy trang trí quanh chỗ bạn làm những bức ảnh chụp gia đình,
người thân, những khoảnh khắc vui vẻ trong cuộc đời hay kỷ niệm một chuyến du lịch lý thú.
7. Chu du ảo
Nên có một cuốn album ảnh những địa điểm du lịch hoặc nơi bạn muốn đến. Khi bắt đầu cảm thấy căng
thẳng, mở album ra xem và tưởng tượng bạn đang ở trong bức ảnh. Nhắm mắt lại để cảm nhận âm thanh,
hương vị nơi đó. Nếu vẫn khơng hiệu quả bạn thử nhìn ra ngồi cửa sổ, theo chuyển động của những đám
mây hay tia nắng xuyên qua kẽ lá xem sao.
8. Học cách thở
Những lúc căng thẳng, nhịp thở của chúng ta thường gấp và nông. Bạn hãy đảo ngược tình thế bằng cách
thở thật chậm, sâu và lấy hơi dài. Làm vậy để cung cấp thêm oxy cho máu, bạn sẽ thấy cân bằng. Cũng có
thể dự trữ một lọ dầu oải hương nho nhỏ để ngửi khi bị stress.
9. Biết chấp nhận
Tất cả chúng ta đều có những ngày ở cơ quan mệt mỏi, bế tắc. Hãy chấp nhận sự thật là có lúc bạn không
thể hoạt động hết 100% công suất, đừng để cảm giác tồi tệ, tác phong uể oải xen vào sự nghiệp. Nên cố
gắng tập trung vào công việc cho đến hết giờ, ngủ đêm ở nhà thật tốt, rồi ngày làm việc hơm sau bạn sẽ
thấy mình đạt lại phong độ đỉnh cao.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 20


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

Kiểm soát phiền muộn
Phiền muộn là điều hết sức tự nhiên và hầu hết mọi người đều khó tránh khỏi những giây phút "bầu bạn"
cùng nó. Tuy nhiên, nếu bạn khơng biết cách kiểm sốt nó, bạn sẽ phải trả giá đắt - đó có thể là tổn hại vật

chất, suy sụp tinh thần hoặc cả hai.
Đã nhiều người phải tiêu tán sự nghiệp chỉ vì những "nỗi buồn vẩn vẩn vơ vơ" ấy. Nhưng bạn cũng đừng
vội mong rằng mình đừng bao giờ phiền muộn nhé: Một cuộc đời chỉ tồn nhung lụa, chỉ tồn chìm ngập
trong ban mai rực rỡ thì liệu đã chắc thật sự là cuộc đời hạnh phúc?! Hay phải chăng chỉ là sự nhàm
chán!
1. Năng hoạt động. Mỗi khi bạn cảm thấy buồn chán vì một điều gì đó, hãy cầm lấy cây vợt hoặc ơm trái
banh ra sân thể thao và hịa mình cùng "những con người vô lo" đang vui đùa ở đấy; hoặc hãy ngồi vào
đàn và ngân nga những bài hát hoặc làm một số việc bạn u thích của mình. Khi một điều gì khiến bạn
buồn rầu đó cũng là lúc nguồn năng lượng tiêu cực đang được giải phóng trong não bạn, nó sẽ ngay tức
khắc xâm chiếm tồn cơ thể bạn, khiến bạn trở nên lừ đừ, mệt mỏi, khơng cịn chút sinh khí nào để tiếp
tục các hoạt động làm việc, sinh sống hằng ngày. Nguy hiểm hơn, nó bóp chết cái mà người ta gọi là “tinh
thần lạc quan-hy vọng” mà mỗi người chúng ta luôn cần có ở chốn trần gian đầy "bụi bặm" này. Ngồi ra,
nó cịn làm suy kiệt sức đề kháng của cơ thể, "lót ổ" khá tốt cho đủ thứ bệnh khác. Như vậy, chỉ khi bạn
tiến hành các hoạt động thể chất u thích bạn mới có thể làm tiêu hao nguồn năng lượng tiêu cực thừa ấy
trong tâm trí, và nhớ là hoạt động hăng say hơn ngày thường bạn nhé, đừng chỉ làm cho có lệ sẽ lại càng
chán hơn, cả với bạn lẫn những người xung quanh.
2. Đi tản bộ hoặc vào thăm bệnh nhân ở bệnh viện. Một cách khác nếu bạn muốn tiêu hao năng lượng
tiêu cực ấy mà không sẵn những điều kiện cho các hoạt động thể chất như kể trên: đi tản bộ. Bạn cứ thả
mình đi loanh quanh khơng mục đích, từ khu vực bạn đang sinh sống đến những vùng phụ cận gần đó…
Thậm chí chúng ta có thể vào bệnh viện Ung Bứu đi ngang qua các hành lang để ghé mắt tới các bệnh
nhân mà tình trạng sức khỏe của họ rất nguy kịch vì họ đang đứng giữa sự sống và cái chết. Những cảnh
vật và con người mang cả màu sắc "sáng" lẫn "tối" sẽ là liều thuốc tốt giúp bạn quên đi nỗi buồn của bản
thân để hòa cùng niềm vui với họ, để thấy rằng mình cần có trách nhiệm hơn khi thật ra vẫn cịn khơng ít
người bất hạnh hơn mình rất nhiều, nhưng chẳng phải họ vẫn không ngừng tranh đấu để vươn lên đó sao!
3. Tâm sự cùng bạn thân. Ngạn ngữ phương Tây có câu rất hay: "Một người bạn thật sự là người bạn
khi cần ln có mặt", vậy bạn có bao giờ tự hỏi mình có bạn để làm gì? Tại sao bạn khơng gọi cho họ, hay
rủ họ cùng đi đâu đó với bạn, và qua đó tâm sự cùng họ những chất chứa trong lòng?
Chắc chắn bạn (và cả người bạn thân ấy) sẽ khám phá được nhiều điều lý thú từ nhau qua cuộc chuyện trò
đầy gợi mở này. Và chắc chắn bạn cũng nhẹ người đi ít nhiều khi gánh nặng của bản thân đã có người tình
nguyện nhấc đi phân nửa (mà đơi khi lên đến 80%!)!

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 21


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

4. Viết hoặc vẽ "bậy". Với các bạn nữ thì có thể lấy giấy bút ra và bạn có thể xả stress được rồi đó. Bạn
khơng cần là nhà văn để sáng tạo những ý tưởng cao siêu, bạn không cần là một thi sỹ để tn ra từ ngịi
bút những dòng thơ tinh tế, mang đầy lẽ huyền vi của trời và đất, bạn cũng chẳng cần là một họa sư trác
tuyệt để góp cho đời những bức họa mà cả trăm năm sau vẫn được người đời trầm trồ tán thưởng (hoặc
bàn cãi), đơn giản hãy viết ra tất cả những gì đang chất chứa trong lịng bạn - ước mơ, hoài bão hay hận
thù, nhỏ nhen; ngoan hiền hay nổi loạn..., hãy cứ mặc sức để nó tn ra, hãy cứ mặc sức nguệch ngoạc
"những tranh trừu tượng" kiểu "rồng của Trạng Quỳnh" ngày nào chẳng hạn.
Hả hê và nhẹ người là cảm giác bạn sẽ có được khi hồn tất các tác phẩm của mình. Tuy nhiên, xin lưu ý
nhỏ là bạn nên hủy ngay những "kiệt tác" ấy nếu khơng muốn lâm vào tình trạng "mới vui đó rồi lại buồn
ngay"!
5. Khơi nguồn sáng tạo mới. Đừng bao giờ nghĩ rằng bất cứ những giây phút phiền muộn nào cũng là bỏ
đi. Chẳng phải những kiệt tác lớn về văn chương thi phú, hội họa và điêu khắc và nhiều khi cả các cơng
trình khoa học nữa vẫn thường được "thai nghén" và "chào đời" trong những "nỗi buồn nhân thế" triền
miên. Khi buồn là lúc chúng ta có thể chêm nghiệm ra nhiều điều và khắc phục được nhiều thứ để hồn
thiện mình.
Thật vậy, có những lúc hãy vững tin rằng chúng ta có thể sẽ có những đóng góp lớn cho đời sau khi cơn
buồn chán của bản thân trôi qua. Tuy nhiên, đây không phải là ý tốt để vịn vào như trường hợp của các
"môn đệ trung thành của Lưu Linh" khi cho rằng bên chai rượu cùng "nỗi buồn", ta sẽ… cho đời biết
mình là ai!.

Những cách để hiểu về đồng nghiệp là người như thế nào.
Cách ứng xử với đồng nghiệp trong công ty chắc hẳn cũng là một trong những vướng mắc của bạn khi đi
làm. Một khi bạn hồ mình vào tập thể, bạn cần phải hiểu rõ nội quy, luật lệ của nơi đó. Khơng chỉ có thế,
bạn nên tìm hiểu những tổ chức cao hơn lẫn những cá nhân đang sống và làm việc trong tập thể. Dù với
mục đích thiện chí hay đối đầu, cộng sự ln được xem như ngịi nổ của những cuộc mâu thuẫn trong
công việc. Trong công việc ta không thể chọn đồng nghiệp như chúng ta chọn một người bạn. Vì thế cư
xử đúng mực với đồng nghiệp khơng chỉ giúp bạn bớt căng thẳng, hứng thú trong công việc, mà còn được
đánh giá cao về năng lực.
Thế nhưng trong công việc không thể tránh khỏi những bất đồng. Con người ta đã ganh đua, cạnh tranh
với nhau trong công việc từ rất lâu. Sự cạnh tranh có thể khơng lộ rõ ra nhưng nó diễn ra khơng chỉ trong
cơng việc mà còn trong cuộc sống hằng ngày. Con người dường như là sinh vật nực cười nhất hành tinh.
Dù ghét cãi vã nhưng chính chúng ta lại là người gây ra mâu thuẫn. Vì chúng ta là những cá thể khác
nhau, có những nhu cầu và mục đích khác nhau nên những bất đồng cũng được cảm nhận và diễn ra ở

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 22


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

những góc độ khác nhau. Văn hố của doanh nghiệp được tạo dựng bởi những tích cách và ý tưởng khác
nhau. Bạn phải nhận biết được sự tác động qua lại này để có cách ứng xử cho phù hợp.
Một cơng ty hay một tổ chức luôn gồm những cá nhân và tập thể với những quan điểm khác nhau. Chính
điều này tạo nên sự va chạm giữa các thành viên rồi từ đó đưa ra những nguyên tắc chung cho tổ chức.
Trong phạm vi một cơng ty, ta có thể chia các cộng sự thành những nhóm người như sau.
1. Những người thơng minh
Đó là những người có năng lực và biết rõ những gì cần làm. Họ ln là những đối thủ đáng ghờm trong

cơng việc vì thực tài và năng lực của họ. Họ hay bị gạt ra rìa nhưng khi cần các tổ chức lại mời họ tham
gia. Các nhà quản lý luôn cần những người như vậy vì khả năng làm việc rất tốt nên họ luôn được giữ
tránh xa khỏi những cuộc cãi vã.
2. Những người thờ ơ với công việc
Những người này chỉ đến công sở để chờ lãnh lương. Họ thường than phiền về mọi thứ và làm đúng
những gì được yêu cầu khơng hơn khơng kém. Nhìn bề ngồi đây họ có vẻ rất an nhàn nhưng thực ra họ
rất cần một thứ: sự nỗ lực và sự hăng say chứ không phải chỉ đơn giản là làm việc. Họ thường được giao
những công việc đơn giản, nhàm chán để khỏi phải ăn không ngồi rồi đến khi nản và đưa đơn xin nghỉ
việc.
3. Những người chỉ biết có cơng việc
Họ là những người chăm chỉ và chú tâm vào công việc. Tuýp người này luôn hạn chế tối đa những xung
đột. Tuy nhiên họ thường rất chân thật nên dễ bị lung lạc, rối trí nếu gặp phải những thủ đoạn hay mấy trò
lừa gạt. Cấp trên coi họ như những chú ong chăm chỉ, chỉ biết đến công sở làm việc rồi về nhà. Nếu
khơng có ai quan tâm, giám sát công việc hay cất nhắc họ sang những dự án khác, chẳng mấy chốc họ sẽ
có thái độ tiêu cực, chán nản công việc.
4. Những kẻ thế thân
Là những người làm việc với nhịp độ chóng mặt và thường khơng biết mình đang làm gì nhưng lại khơng
muốn cho ai biết điều đó. Hó rất vơ tổ chức nên hay bị stress. Họ thấy thoải mái và thân thiện khi tán
chuyện với người khác. Họ rất giỏi "ngồi lê đôi mách". Cấp trên hay các phe phái sử dụng như những
công cụ để gây chiến và là vật thế thân cho họ. Nhưng dù sao thì họ cũng tìm mọi cách đổ tội cho người
khác.
5. Những kẻ hay bắt nạt người khác
Đó là những kẻ khơng biết thân biết phận, đã thế lại hay bắt nạt, lấn lướt người khác. Họ rất giống những
kẻ bị làm vật thế thân trừ một điều là họ biết cách thể hiện bản thân ấn tượng hơn. Họ tỏ ra biết giải quyết
mọi vấn đề và thật dại dột nếu bạn cản trở họ. Trong hầu hết các trường hợp, họ là những con bài trong
tay các nhà quản lý.
6. Những người thích làm theo ý mình

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 23


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hồng

Nhóm này bao gồm những nhân viên chăm chỉ, có tay nghề, có mục tiêu và định hướng rõ ràng. Họ có
ganh đua trong cơng việc, khác hẳn với những mâu thuẫn hay va chạm cá nhân. Nếu mục tiêu của họ
khơng đi ngược lại lợi ích của cơng ty thi họ được trọng dụng. Ngược lại họ sẽ khó đạt được điều gì và trở
nên bất mãn hoặc bị buộc phải nghỉ việc.
7. Những người chờ... nghỉ hưu
Là những người có thâm niên làm việc, biết rõ mọi thủ đoạn và thực sự khơng quan tâm đến bất cứ điều
gì ngoại trừ khả năng làm việc cho đến khi về hưu cũng như tiền hưu và những trợ cấp vì làm việc thâm
niên. Tuy nhiên đừng xem thường những gì họ làm vì họ là những người giàu kinh nghiệm và luôn sẵn
sàng cung cấp những thông tin quý giá. Nếu bạn có bất cứ khúc mắc hay những vấn đề liên quan đến công
ty, công việc, hãy hỏi họ.
8. Những kẻ... làm tay chân cho sếp
Nhóm này bao gồm những mật thám công ty. Đối với công ty họ khơng đóng góp gì nhiều, nhưng họ lại
rất giỏi nịnh bợ các sếp và leo lên những vị trí cao trong cơng ty. Họ chỉ có thể làm những cơng việc cỏn
con nhưng lại đi rêu rao với mọi người là cấp trên đáng giá rất cao cơng việc đó. Họ thường lảng vảng
khắp nơi gây rắc rối, sau đó lại xuất hiện như những người hùng để giải quyết những vấn đề do họ gây ra.
Cách tốt nhất để ứng phó với những người này là hạn chế tiếp xúc với họ.

Học cách làm việc
Nước Mỹ mỗi năm bị mất khoảng 588 tỉ USD tương đương 5% GDP do tình trạng người lao động Mỹ
khơng tập trung hồn thành dứt điểm từng công việc một mà cứ đang làm dở việc A lại ngừng lại để suy
nghĩ về việc B hay xử lý một việc C chen ngang. Đó là số liệu do Basex, công ty nghiên cứu công nghệ
tin học ở New York đưa ra cuối năm 2005.
05 nguyên nhân gây đứt quãng công việc xếp theo thứ tự quan trọng giảm dần là:

- Một đồng nghiệp đến nói chuyện với bạn.
- Bạn bị gọi đi khỏi vị trí làm việc của mình (hoặc tự nguyện đi khỏi).
- Bạn đọc và trả lời thư điện tử.
- Bạn chuyển sang làm một cơng việc khác trên máy tính, ví dụ đang soạn văn bản lại nảy ra ý lướt web.
- Bạn sử dụng điện thoại (nghe, gọi, đọc tin nhắn và soạn tin nhắn gửi đi).
Điều đáng chú ý là và nửa số nguyên nhân lại xuất phát từ việc sử dụng những thành tựu của tin học và
viễn thông!
Xử lý cái việc chen ngang xong, bạn phải mất một khoảng thời gian kha khá mới bắt tâm trí thực sự quay
lại được với cái công việc vừa bị đứt quãng. Khoảng thời gian "sửa soạn quay lại" đó chính là sự lãng phí.
Và cái phí xao nhãng (cost of not paying attention) này thật sự khổng lồ. Ở Việt Nam ta, cái chi phí xao
nhãng này nếu chỉ tính ở mức 2% GDP cũng đã lên đến 1 tỉ USD mỗi năm.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 24


Tâm lý giao tiếp trong kinh doanh

Tr ần Phi Hoàng

Ngày nay ở công sở không mấy ai không dùng ĐTDĐ, rất nhiều người dùng tới 2 chiếc. Nếu văn phòng
được trang bị internet mạng LAN thì mỗi nhân viên đều có một đến vài hộp thư điện tử, lại có internet
messenger để gửi và nhận tin ngắn tức thì, chưa kể rằng mỗi người cịn có một điện thoại cố định kéo đến
tận bàn.
Thử kiểm đếm xem mỗi ngày bạn đã mất bao nhiêu thời gian để trả lời điện thoại, trả lời tin nhắn điện
thoại, trả lời e-mail, trả lời tin nhắn internet messenger? Ngoại trừ những cuộc điện thoại, tin nhắn hay email thực sự quan trọng và cần phải xử lý ngay để phục vụ công việc cấp bách ra, những cuộc khơng-cócũng-khơng-sao và bao-giờ-xử-lý-cũng-được cịn lại đã ngốn của bạn mất bao nhiêu thời gian? Và quan
trọng hơn nhiều là bạn phải mất bao nhiêu thời gian để bắt tâm trí quay lại tiếp tục cái công việc vừa bị
gián đoạn kia? Ở Việt Nam rồi đây sẽ có thống kê, cịn ở Mỹ thì con số đó là 2,1 giờ/người/ngày, tương
đương với 28% quỹ thời gian lao động của ngày (đối với nhân viên công nghệ thông tin làm việc trong

các công ty quản lý đầu tư được điều tra chọn mẫu).
Thống kê của Đại học California cũng cho thấy trung bình cứ mất 11 phút để giải quyết một cơng việc
chen ngang thì phải mất tới 25 phút mới bắt tâm trí quay trở lại được với cái cơng việc chính vừa bị gián
đoạn. Cịn nghiên cứu của Microsoft thì cho biết lúc bắt đầu và lúc sắp hồn tất một cơng việc là những
thời điểm mà một công việc chen ngang sẽ gây hậu quả lớn nhất. Khi công việc vừa bắt đầu, cái việc chen
ngang sẽ làm bạn quên mất mục tiêu đã đặt ra. Cịn khi cơng việc sắp hồn tất, nó sẽ bứt bạn ra khỏi việc
ngẫm nghĩ để chuẩn bị cho những việc sẽ làm tiếp theo.
Điều đáng ngạc nhiên nhất là ngay ở Mỹ, đất nước có rất nhiều nghiên cứu về kỹ năng sống và làm việc,
cũng rất ít người áp dụng những biện pháp sơ đẳng nhất để cơng việc khỏi bị gián đoạn. Có tới 55% số
người được hỏi nói rằng họ mở e-mail ngay khi nó tới hoặc ngay sau đó, bất kể mình đang bận đến mức
nào. Hầu hết đều không dùng tới biện pháp tắt tín hiệu màn hình báo thư tới. Tức là hầu hết đều để cho
mình bị những cỗ máy giết thời gian cám dỗ và sa ngã vào đó mà khơng hề có biện pháp chủ động phịng
ngừa.
Thấm thía mặt trái của việc lạm dụng cơng nghệ thơng tin và viễn thơng, ngày càng có nhiều người, nhất
là những người hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo, áp dụng nguyên tắc tắt hết ĐTDĐ, iPod, internet
messenger; không đọc và gửi e-mail hay duyệt web v.v... khi đang phải tập trung giải quyết một cơng việc
nào đó.
Cịn bạn thì sao? Bạn có thấy rằng từ nay mình cần phải rèn luyện tác phong chỉ làm một việc trong một
thời điểm và hạn chế tới mức thấp nhất việc sử dụng ĐTDĐ, điện thoại bàn, e-mail, internet messenger,
và cả việc lang thang khơng mục đích trên internet nữa, hay khơng?.
Nếu là nhà quản trị bạn cần có những biện pháp hợp lý nhất để có thể quản trị thời gian nhân viên nhằm
hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại không đáng cho doanh nghiệp.

Khoa Quản Trị Kinh Doanh

Page 25