Soạn văn 12 bài: Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Soạn văn 12 bài: Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận
Câu 1 (trang 211 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1):
Phát hiện, phân tích lỗi trong các đoạn văn:
a, Luận cứ nêu không đầy đủ, chỉ tập trung vào tục ngữ, ca dao trong khi luận
điểm chính được nêu lên ở đầu đoạn văn là: “Giá trị quan trọng nhất của văn
học dân gian là giá trị nhận thức”. Luận cứ chỉ đề cập đến một khía cạnh hẹp:
hiểu biết, nhận thức về tự nhiên.
Đây là lỗi do người viết khơng nắm được các khía cạnh cụ thể của vấn đề
nghị luận, không hiểu quan hệ loogic của các luận cứ và thiếu các dẫn chứng
cụ thể để làm rõ luận điểm.
b, Ở đoạn văn này, luận điểm “Anh thèm người tới mức... dù chỉ là một phút”
không rõ ràng, không nêu được bản chất của vấn đề, không tương đương với
luận điểm được nêu ở câu trên “Người thanh niên trong truyện ngắn...”. Luận
cứ không chặt chẽ và thiếu lơgic: “Chính cái sự thèm người ấy... Đó là biểu
hiện rõ nét nhất của tinh thần lạc quan”.
Đây là lỗi do không nắm vững vấn đề trình, khơng hiểu mối liên hệ giữa các
chi tiết trong tác phẩm nên việc khái quát luận điểm không phù hợp với đối
tượng và không triển khai xác đáng, thuyết phục.
c, Luận điểm nêu chưa rõ, chưa phù hợp với bản chất của đối tượng nghị luận
“hồn cảnh khó khăn của cuộc sống” là quá trình chung, chưa làm nổi bật
vấn đề.
Luận cứ quá sơ lược, chưa đầy đủ, chưa trình bày được những khía cạnh chủ
yếu liên quan đến chi tiết “Tràng nhặt được vợ” thì vội đi đến kết luận chung
về giá trị nhân đạo của tác phẩm.
Đây là lỗi do người viết không hiểu thấu đáo vấn đề đang nghị luận nên cả
luận điểm, luận chứng đều chưa thuyết phục.
d, Không nêu được luận điểm cần thiết liên quan trực tiếp đến vấn đề: khát
vọng tình yêu của nhân vật trữ tình và hình tượng con sóng trong bài thơ
Sóng của Xuân Quỳnh. Luận cứ nêu ra làm tiền đề để dẫn nhập cho lập luận

lan man, xa rời vấn đề: “Nếu ai đã từng ra biển... Sóng từ đâu đến và sóng đi
đâu, về đâu?”


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Lỗi do người viết khơng nắm được rõ phạm vi luận điểm cần trình bày,
khơng tìm được những luận cứ cần thiết liên quan trực tiếp đến luận điểm mà
mình đang triển khai.
e, Luận cứ thiếu lơgic: “Đoạn trích nào trong sách giáo khoa ơng cũng nâng
cao phẩm giá con người”. Quan hệ giữa các luận cứ luận cứ lại không chặt
chẽ, không phù hợp. Luận điểm nêu cũng chưa xác đáng, chưa phản ánh
được bản chất của vấn đề nghị luận.
g, Luận cứ được nêu làm tiền đề dẫn nhập cho luận điểm chính quá rườm rà,
lan man, không làm nổi bật được vấn đề: “Cây xà nu là một lồi cây họ
thơng, mọc rất nhiều trong Tây Nguyên... sức sống rất mãnh liệt”.
Lỗi ở đây do người viết chưa xác định được phạm vi vấn đề nghị luận, vì vậy
quan hệ giữa các luận cứ, luận điểm lỏng lẻo, dẫn đến trình bày lan man, xa
rời vấn đề chính.
h, Lỗi của lập luận này là luận điểm khơng rõ ràng, luận cứ thì thiếu hệ
thống, khơng toàn diện.
Câu 2 (trang 212 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1):
Sửa lỗi
a, Có thể bổ sung thêm những luận cứ về giá trị nhận thứ của văn học dân
gian truyện cổ, ca dao, tục ngữ,, và sắp xếp chúng theo hệ thống nhất định.
b, Cần nêu rõ luận điểm: “Người thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa
Pa... yêu đời, yêu người”.
Sửa lại các luận cứ: Anh còn rất thèm người tới mức đã tự tay lăn một cây to
chặn ngang giữa đường để được gặp mặt và trò chuyện với đoàn khách lên Sa
Pa dù chỉ một vài phút,...

c, Cần nêu lại luận điểm: Truyện ngắn “Vợ nhặt” của Kim Lân đã biểu hiện
được một niềm khát kháo sống, khát khao được yêu thương, chia sẻ ngay
trong cảnh khốn cùng nhất...
Bổ sung một số luận cứ tiêu biểu ngắn gọn liên quan đến tình huống nhặt
được vợ của Tràng, thái độ của bà cụ Tứ. Sau đó mới nêu lên kết luận: Đó
chính là khía cạnh nổi bật nhất của giá trị nhân đạo trong tác phẩm.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

d, Có thể bỏ các luận cứ: “Nếu ai đã từng ra biển thì hẳn... và sóng đi đâu, về
đâu” và thay bằng các luận cứ: “Thế giới tâm trạng của người đang yêu, nhất
là với một trái tim dào dạt cảm xúc như Xuân Quỳnh. Vì thế, nhà thơ đã nói
lên nhịp của trái tim đang yêu bằng nhịp của những con sóng cồn cào đầy bí
ẩn: dữ dội và dịu êm, ồn ào và lặng lẽ.
e, Cần nêu lại luận điểm: Tình yêu thương con nguời của Nguyễn Du, được
gửi gắm vào mỗi trang Kiều, mỗi lời thơ “như khóc như than” cho thân phận
con người “tài hoa bạc mệnh”.
Các luận cứ cần được sắp xếp theo trình tự lơgic: trân trọng phẩm giá con
người, cảm thông với nỗi đau của thân phận Kiều sao cho hợp lí.
g, Có thể bỏ các luận cứ: “Cây xà nu là một lồi cây họ thơng, mọc rất nhiều
trong khu rừng Tây Nguyên... sức sống mãnh liệt”.
h, Nêu lại luận điểm: “Văn học dân gian luôn hướng con người tới cái “chân,
thiện, mĩ”.
Bổ sung các luận cứ cho phù hợp, tồn diện để dẫn đến kết luận: “Chính vì
thế, văn học dân gian là nền tảng cho văn học viết.”