khoa hoc tu nhien 9 bai 23 dot bien cau truc nhiem sac the

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Khoa học tự nhiên 9 Bài 23: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể
A. Hoạt động khởi động
Nêu nguyên nhân và cơ chế phát sinh các dạng đột biến gen. Điều gì xảy ra nếu
đột biến gen mất một cặp nucleotit ở mã kết thúc?
Em hãy suy nghĩ về điều sau đây: Trong q trình nhân đơi của phân tử ADN,
nếu vì một lí do nào đó mà mất đi một vài gen thì cấu trúc NST mang gen đó sẽ
bị biến đổi thế nào? Ngồi dạng biến đổi đó, cấu trúc NST có thể bị biến đổi
theo hướng nào khác khơng, vì sao?
Bài làm:
* Đột biến gen:
- Nguyên nhân: do ảnh hưởng của các tác nhân vật lí, hóa học, sinh học.
- Cơ chế: rối loạn sự bắt cặp Nu trong q trình nhân đơi ADN.
- Khi mất 1 cặp Nu ở mã gốc thì có thể kéo dài chuỗi axit amin mà gen đó quy
định hoặc khơng ảnh hưởng gì đến gen (nếu Nu tiếp theo nối vào vẫn hình
thành bộ ba kết thúc).
* Em suy nghĩ
- Trong q trình nhân đơi ADN, nếu maats1 vài gen thì NST mất đi 1 vài
đoạn.
- Ngồi ra, NST có thể biến đổi theo hướng khác như thêm đoạn, đảo đoạn,
chuyển đoạn.
B. Hoạt động hình thành kiến thức
I. Đột biến nhiễm sắc thể
- Hãy phán đoán xem 1 NST hoặc cả bộ NST có thể bị biến đổi, mất tính đặc
thù như thế nào?
Bài làm:
- NST cũng có thể biến đổi gọi là đột biến NST.
- Đột biến NST là sự biến đổi NST về cấu trúc, hình thái hoặc số lượng NST.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

II. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

Các NST sau khi bị biến đổi (hình 23.1 a,b,c) khác với NST ban đầu như thế
nào?
Em hãy thử đặt tên cho mỗi loại đột biến đó.
Dựa vào nguyên nhân gây đột biến gen đã học, em hãy suy đoán những nguyên
nhân nào gây ra biến đổi cấu trúc NST? Nêu hậu quả của đột biến cấu trúc
NST.
Bài làm:
- Hình 23.1:
STT NST ban đầu

NST sau khi bị biến đổi

Tên dạng đột biến

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

1

Gồm các đoạn ABCDEFGH Gồm các đoạn ABCDEFG

Mất đoạn NST

2

Gồm các đoạn ABCDEFGH Gồm các đoạn ABCEBCEFGH Lặp đoạn NST

3

Gồm các đoạn ABCDEFGH Gồm các đoạn ADCBEFGH

Đảo đoạn NST

- Nguyên nhân của đột biến cấu trúc NST: do các tác nhân vật lí, hóa học, sinh
học gây đứt gãy các đoạn NST.
- Hậu quả:
+ đột biến mất đoạn làm mất một số tính trạng do gen quy định.
+ lặp đoạn có thể có lợi nếu gen lặp là gen tốt
+ Đảo đoạn có thể làm bất hoạt gen bị đảo
C. Hoạt động luyện tập
1. Tại sao đột biến cấu trúc NST lại gây hại cho con người và sinh vật.
Bài làm:
- Đột biến cấu trúc NST gây hại cho con người và sinh vật vì nó làm mất cân
bằng hệ gen đã được hình thành và duy trì do lâu đời.
2. Hình 23.2 dưới đây cho thấy trình tự bình thường của các gen trong một
NST.

NST nào sau đây là kết quả của sự mất đoạn xảy ra trên NST này?

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Bài làm:
Hình A là kết quả của sự mất đoạn def xảy ra ở NST hình 23.2
3. Quan sát hình 23.3, xác định dạng đột biến cấu trúc NST:

Bài làm:
1. đột biến mất đoạn D
2. Đột biến lặp đoạn BC
3. Đột biến đảo đoạn DEF

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

4. Đột biến đảo đoạn BCD
5. Đột biến chuyển đoạn tương hỗ giữa 2 NST
6. Đột biến chuyển đoạn không tương hỗ giữa 2 NST
7. Đột biến chuyển đoạn trên 1 NST
4. Trả lời các câu hỏi trắc nghiệm sau:
a, Mất đoạn NST thường:
A. làm chết hoặc giảm sức sống của cá thể.
B. Tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
C. Khơng ảnh hưởng gì đến đời sống sinh vật.
D. có thể chết khi cịn là hợp tử.
b, Đột biến NST là
A. sự phân li khơng bình thường của NST xảy ra trong phân bào.
B. những biến đổi về cấu trúc hay số lượng NST
C. sự thay đổi trình tự sắp xếp các Nu trong ADN của NST.

D. những đột biến lệch bội hay đa bội.
Bài làm:
a, A
b, B
D. Hoạt động vận dụng
Phân biệt đột biến gen với đột biến cấu trúc NST, cho ví dụ minh họa.
Bài làm:
Đột biến gen

Đột biến cấu trúc NST

- là những biến đổi liên quan đến 1 hoặc - là những biến đổi liên quan đến 1 hoặc 1
1 vài cặp Nu trên ADN

vài đoạn gen trên NST

- ảnh hưởng đến hoạt động của 1 gen => - ảnh hưởng đến 1 hoặc 1 vài gen => ảnh
ảnh hưởng đến 1 protein, 1 tính trạng

hưởng đến 1 hoặc 1 vài protein, tính trạng

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

E. Hoạt động tìm tịi mở rộng
1. Quan sát hình 23.4. Em hãy mơ tả cơ chế gây đột biến cấu trúc NST.

2. Hãy tìm thêm một số ví dụ về đột biến cấu trúc NST phát sinh trong tự nhiên

hoặc do con người tạo ra.
Bài làm:
1. Một trong những cơ chế gây đột biến cấu trúc NST là sự tiếp hợp và trao đổi
chéo của cặp NST tương đồng ở kì đầu của giảm phân I.
2. Ở ruồi giấm lặp đoạn 16A trên NST X cho mắt hình cầu thành mắt dẹt
ở ngơ, đột biến mất đoạn làm giảm sức sống

Xem tiếp tài liệu tại: />
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí