Quy trình khám thai

QUY TRÌNH KHÁM THAI
PGS. TS. Đặng Thị Minh Nguyệt


KHÁM THAI
 Ít nhất 4 lần trong thai kỳ
 1 lần trong 3 tháng đầu
 1 lần trong 3 tháng giữa
 2 lần trong 3 tháng cuối


CHÍN BƯỚC KHÁM THAI
 Hỏi
 Khám tồn thân
 Khám sản khoa
 Xét nghiệm cận lâm sàng
 Tiêm phòng uốn ván
 Cung cấp thuốc thiết yếu
 Giáo dục sức khỏe
 Ghi chép sổ khám
 Kết luận-dặn dò


1-HỎI
 Bản thân
 Họ tên, tuổi
 Địa chỉ, dân tộc
 Nghề nghiệp
 Trình độ học vấn, điều kiện sống

 Sức khỏe

 Hiện tại
 Tiền sử bệnh nội ngoại khoa
 Tiền sử sản khoa
 PARA:
 Với mỗi lần có thai cần hỏi: Tuổi thai kết thúc, cách đẻ, cân nặng con, tình trạng con khi đẻ,
giới tính, các bất thường

 Tiền sử phụ khoa


1- HỎI
 Sức khỏe (tiếp)
 Diễn biến lần có thai này: KCC, nghén, các dấu hiệu bất thường
 Các biện pháp tránh thai

 Gia đình
 Tiền sử hơn nhân
 Tuổi lấy chồng
 Sức khỏe, nghề nghiệp, bệnh lý của chồng

 Dự tính ngày sinh
 280 ngày từ ngày đầu tiên của kì kinh cuối cùng
 Theo KCC
 Theo Siêu âm
 Theo ngày chuyển phôi, ngày bơm tinh trùng


2-KHÁM TOÀN THÂN
 Đo chiều cao (lần khám đầu)
 Đo cân nặng (mỗi lần khám)

 Khám da niêm mạc, phù, thiếu máu (mỗi lần khám)
 Đo huyết áp (mỗi lần khám)
 KHám tim phổi (mỗi lần khám)
 KHám vú
 Khám cơ quan khác


3-KHÁM SẢN KHOA
 Ba tháng đầu
 Nắn trên mu xem đã thấy đáy tử cung chưa.
 Xem có vết sẹo phẫu thuật bụng dưới.
 Đặt mỏ vịt xem cổ tử cung có viêm khơng nếu nghi ngờ viêm nhiễm đường sinh
dục.
 Chỉ thăm âm đạo nếu các dấu hiệu có thai chưa rõ, cần xác định thêm.

 Ba tháng giữa
 Đo chiều cao tử cung.
 Nghe tim thai khi đáy tử cung đã đến rốn (tốt nhất là bằng máy nghe tim thai nếu
có).
 Cử động thai, số lượng thai, tình trạng ối.
 Nếu nghi ngờ có viêm nhiễm đường sinh dục nên quan sát âm đạo, cổ tử cung qua
đặt mỏ vịt.


 Đo chiều cao tử cung
 Tuổi thai (tháng)=
Cao tử cung (cm) +1
4

3-KHÁM SẢN KHOA
 Ba tháng cuối
 Tốt nhất nên khám thai mỗi tháng một lần.
 Đo chiều cao tử cung/vòng bụng.
 Nắn ngôi, thế (từ thai 36 tuần tuổi).
 Nghe tim thai.
 Đánh giá độ xuống của đầu (trong vòng 1 tháng trước dự kiến đẻ).
 Cử động thai, số lượng thai, tình trạng ối.
 Khi nằm nghỉ, ngủ nên nằm nghiêng và tốt hơn là nghiêng bên trái, hai
chân kê gối hơi cao nếu có phù chân do ứ đọng.
 Nếu nghi ngờ có viêm nhiễm đường sinh dục cần quan sát âm đạo, cổ
tử cung qua đặt mỏ vịt.


KHÁM THAI QUÝ 3


4-XÉT NGHIỆM CẬN LÂM SÀNG
 Xét nghiệm nước tiểu mỗi lần khám
 Siêu âm thai và sàng lọc trước sinh
 11-13 tuần
 20-24 tuần. XN Triple test lúc 16-18 tuần
 30-32 tuần

 Xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ
 Xét nghiệm thiếu máu
 Xét nghiệm HIV, viêm gan B, viêm gan C, giang mai


 Tổng phân tích nước

tiểu


5-TIÊM PHỊNG UỐN VÁN (AT)
 Mục đích
 Phịng uốn ván rốn sơ sinh

 Thời điểm tiêm: 5 mũi






Lần
Lần
Lần
Lần

1:
2:
3:
4:

tiêm sớm khi có thai lần đầu hoặc trong độ tuổi sinh đẻ.
ít nhất 1 tháng sau lần 1.
ít nhất 6 tháng sau lần 2 hoặc thời kỳ có thai lần sau.
ít nhất 1 năm sau lần 3 hoặc thời kỳ có thai lần sau.

Lần 5: ít nhất 1 năm sau lần 4 hoặc thời kỳ có thai lần sau

6-CUNG CẤP THUỐC THIẾT YẾU
 Thuốc sắt/folic
 Thuốc chống sốt rét (tại vùng sốt rét lưu hành)
 Các thuốc khác


7-GIÁO DỤC SỨC KHỎE
 Dinh dưỡng
 Lượng tăng ít nhất 1/4 (tăng số bữa ăn và số lượng cơm, thức ăn trong
mỗi bữa).
 Tăng chất: đảm bảo cho sự phát triển của mẹ và con (thịt, cá, tôm, sữa,
trứng, đậu lạc, vừng, dầu ăn, rau quả tươi).
 Uống ít nhất 02 lít nước mỗi ngày (sữa + nước hoa quả + nước lọc) cho
đến hết thời kỳ cho con bú.
 Khơng nên ăn mặn, nên thay đổi món để ngon miệng.
 Không hút thuốc lá, uống rượu.
 Không uống thuốc nếu khơng có chỉ định của thầy thuốc.
 Tránh táo bón bằng chế độ ăn hợp lý, khơng nên dùng thuốc chống táo
bón.


7-GIÁO DỤC SỨC KHỎE
 Chế độ làm việc
 Làm theo khả năng, xen kẽ nghỉ ngơi nhưng không quá nặng nhọc, tránh làm ban
đêm (nhất là từ tháng thứ bảy)
 Không làm việc vào tháng cuối để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và để con tăng cân.
 Không mang vác nặng trên đầu, trên vai.
 Không để kiệt sức.

 Không làm việc dưới nước hoặc trên cao.
 Không tiếp xúc với các yếu tố độc hại.
 Tránh đi xa, tránh xóc xe hay va chạm mạnh.
 Quan hệ tình dục thận trọng.
 Duy trì cuộc sống thoải mái, tránh căng thẳng.
 Ngủ ít nhất 8 giờ mỗi ngày. Chú trọng ngủ trưa


7-GIÁO DỤC SỨC KHỎE
 Vệ sinh khi có thai
 Nhà ở phải thống khí sạch sẽ, tránh ẩm, nóng, khói.
 Mặc quần áo rộng và thoáng.
 Tắm rửa thường xuyên, giữ sạch vú và bộ phận sinh dục hàng ngày.
 Tránh bơm rửa trong âm đạo.


8-GHI SỔ KHÁM
 Ghi Sổ khám thai.
 Ghi vào Sổ theo dõi sức khỏe bà mẹ và trẻ em (nếu có) hoặc vào
Phiếu khám thai đang sử dụng ở các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.


9-KẾT LUẬN DẶN DỊ
 Thơng báo kết quả
 Phát hiện và xử trí bất thường
 Cung cấp thuốc thiết yếu
 Dặn dị
 Điều trị các bệnh lây qua đường tình dục hoặc bệnh lây truyền mẹ
- con nếu có