BÁO cáo NGHIÊN cứu quần thể di tích lịch sử văn hóa ba đình (hà nội) môn nhập môn việt nam học và khu vực học

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC
KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN KHOA VIỆT NAM
HỌC VÀ TIẾNG VIỆT

--------------

BÁO CÁO NGHIÊN CỨU
Quần thể di tích lịch sử - văn hóa Ba Đình (Hà Nội)

Mơn: Nhập mơn Việt Nam học và Khu vực học
Giảng viên: TS. Nguyễn Thị Phương Anh Nhóm 3

Hà Nội, 2022


N
Nguy n Th H ng Trà
Nguy n Th L )

N

o

1.
1.1.

SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Lí do chọn đề tài

1.2.

Mục đích nghiên

1.3.

Phương pháp nghiên cứu

2.

NỘI DUNG

2.1.

Lăng Chủ

2.1.1.

Lịch sử hình thành

2.1.2.1.

Nhữ5ng yê)u cầ9u......................................................................................................................

.

Q trình khởi

2.1.2.2..

Cá c mố c thờ i gian chí nh..........................

2.1.3.1.

Chứ c nă.ng chí nh củ a Lă.ng
Quy mơ hình thái

2.1.3.2. Cơ)ng trì nh Lă.ng

.................................................................................................................... cơ ng trìn h


2.1.3.3. Bố cụ c bê)n trong lă.ng.........................................................................................................
2.2.
2.1.1.

Quảng trường Ba Đình và sân vườn..........
Khái qt cơng trình

2.1.2.
2.3.

Cơng tác thiết kế và
..
Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch

2.3.1.

Phủ Chủ...................................................................................................................................... tịch

2.3.2.1.

Lị ch sử hì nh thà nh...............................................................................................................

.

Nhà 54

2.3.2.2.

Thiế t kế củ a nhà 54..........................................................................................................

2.3.2.3..

Hoạ t độ) ng.............................................................................................................................

2.3.3.1.

Lị ch sử hì nh.................................................................................................................................thà nh

Nhà àn

2.3.3.2. Thiế t kế củ a ngơ)i nhà sà n..............................................................................................
2.3.3.3..

Hoạ t độ) ng.............................................................................................................................

2.3.4.1.

Lị ch sử ...................................................................................................................................hì nhthà nh

Nhà 67

2.3.4.2..

Hoạ t độ) ng.............................................................................................................................

2.3.5.1.

Đườ ng xoà i
Các di tích ngồi trời khác

2.3.5.2. Đườ ng mị n Bá c Hồ9..........................................................................................................

2.3.5.3. Ao cá Bá c Hồ9........................................................................................................................


2.3.5.4. Già n hoa Phủ Chủ tị ch.....................................................................................................
2.3.5.5. Vườ n câ)y xanh....................................................................................................................
2.3.5.6. Khu trưng bà y xe ô)tô)củ a Chủ tị ch Hồ9Chí Minh..................................................
2.4.
2.4.1.1.

Bảo tàng Hồ Chí Minh
.

Giai đoạ n từ 1970 đế n 1990..............................................................................
Lịch sử hình thành và ...................................................................................................

2.4.1.2.

Giai đoạ n từ 1990 đế n nay........................

2.4.2.

Kiến trúc

2.4.3.

Nội dung

2.5.

Chùa Một Cột............................................................................

2.5.1.

Lịch sử hình

2.5.2.

Kiến trúc ấn tượng...........................................

2.5.3.1.

ĐiểCm đế n du lị ch..................................................................................................

.

Các hoạt động............................................................................................

2.5.3.2. Dâ)ng hương.........................................................................................................................

DANH MỤ C TÀFI LIỆI U............................................................................................................................THAMKH ẢJO
3.
KẾT LUẬN


1.
1.1.

SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Lí do chọn đề tài
“Ngày thống nhất lịng hân hoan phấn
khởi Bài tun ngơn mang tới những niềm
vui
Chiến tranh qua chung tay đã đẩy lùi
Nhìn cây lớn ngậm ngùi thương nhớ Bác.”

Hồ9Chí Minh – vị lã5nh(TRỒNGtụ vĩ5đạ iCÂYcủ aLẠIdâ)nNHỚtộ) cĐẾNViệ)
tNGƯỜINamta,-Thơ:Ngườ iBằngđã5Lădà nhg Tím)trọ n cuộ) c đờ i và tâ)m huyế t củ
a mì nh cho sự nghiệ) p giả i phó ng dâ)n tộ) c, thố ng nhấ t đấ t nướ c. ĐểCrồ9i,
khi hị a bì nh lậ) p lạ i, hì nh ả nh về9Ngườ i Cha già đá ng kí nh ấ y vẫ n luô)n hiệ)
n hữ5u vĩ5nh hằMng trong trá i tim mỗ i ngườ i dâ)n Việ) t Nam và cả bạ n bè
trong khu vự c và trê)n thế giớ i. Bả n tuyê)n ngô)n độ) c lậ) p khai sinh ra nướ c
Việ) t Nam Dâ)n chủ Cộ) ng hò a cấ t lê)n cũ5ng là lú c chú ng ta đờ i đờ i nhớ ơn
ngườ i anh hù ng dâ)n tộ) c ấ y vì đã5cho ta cuộ) c số ng độ) c lậ) p, ấ m no, hạ nh
phú c như ngà y hơ)m nay ...Chí nh vì thế , ngườ i dâ)n nướ c Việ) t luô)n luô)n tự
hà o về9Ngườ i, tự hà o về9nhữ5ng đó ng gó p to lớ n củ a cha ô)ng trong thờ i
chiế n. Và vớ i khá t khao đượ c tì m hiểCu về9Bá c, vớ i tấ m lò ng thà nh kí nh,
biế t ơn sâ)u sắNc Chủ tị ch Hồ9Chí Minh đã5đưa sinh viê)n chú ng tô)i đế n vớ i
Quầ9n thểCdi tí ch lị ch sử , vă.n hó a Ba Đì nh Hà Nộ) i. Nơi đâ)y đã5ghi dấ u ấ n

sâ)u đậ) m và là điểCm nhấ n tiê)u biểCu về9chí nh trị , lị ch sử , vă.n hó a củ a
Thủ đơ)Hà Nộ) i và củ a cả nướ c.

1.2.

MụcLự ađíchchọ nnghiênđề9tà icứunà y,đềchú ngtài tơ)i sẽ5nghiê)n cứ u sâ)u
hơn về9quầ9n thểCdi tí ch lị ch sử vă.n hó a Ba Đì nh, từ đó đưa đế n nhữ5ng
thơ)ng tin chí nh xá c hơn về9Bá c, về9nơi Bá c từ ng số ng và là m việ) c, nơi
lưu giữ5nhữ5ng kỉ vậ) t củ a Bá c. Đồ9ng thờ i, giớ i thiệ) u nhữ5ng vẻ đẹ p củ a
khu di tí ch tớ i bạ n bè trong nướ c và quố c tế , nâ)ng cao ý thứ c về9việ) c
giữ5gì n, bả o tồ9n và phá t huy vẻ đẹ p ấ y.

1.3.

Phương pháp nghiên cứu đề tài
Trong quá trình nghiên cứu và triển khai đề tài, chúng tôi chủ yếu dùng phương
pháp nghiên cứu liên ngành, kết hợp giữa lịch sử với địa lý, văn hóa, tâm linh,....
2.
NỘI DUNG
2.1.

Lăng Chủ Tịch Hồ Chí Minh

2.1.1.SauLịchkhi sửBá chìnhHồ9m)nthànhvà n kí nh )u củ a dâ)n tộ) c ta qua đờ
i, thự c hiệ) n nguyệ) n vọ ng củ a toà n Đả ng, toà n dâ)n, toà n quâ)n, ngà y 29
thá ng 11 nă.m 1969 Bộ) Chí nh trị Ban Chấ p hà nh Trung ương Đả ng đã5ra Nghị
quyế t, trong đó có đoạ n: “Với tấm lịng kính yêu vô hạn và đời đời nhớ ơn Hồ Chủ tịch,
chúng ta phải thực hiện đến mức tốtNgà ynhất18/6/1973nhiệmvụ giữtạ i buổCigìnthilễ
hàilongHồtrọ ngChủtịchthá ovàgỡ5xâylễ dựngđà icũ5LăngđểCxâ)ycủa Ngườidự ng…
Lă”.ng Bá c, thay mặ.t Đả ng, Nhà nướ c, Chủ tị ch Quố c hộ) i Trườ ng Chinh

đã5phá t biểCu: “Công lao của Hồ Chủ tịch đối với dân tộc ta, Tổ quốc ta như trời như bi ển.
Cuộc đời của Hồ Chủ tịch là một tấm gương mãi mãi sáng ngời ý chí cách m ạng kiên c ường, tinh
thần độc lập tự chủ, lòng yêu nhân dân tha thiết, đạo đức cần, ki ệm, liêm, chính, chí cơng vơ t ư, tác
phong gần gũi quần chúng, khiêm tốn và giản dị.


Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đời đời nhớ ơn Hồ Ch ủ t ịch, ra s ức h ọc t ập t ư
tưởng, đạo đức và tác phong của Người.
1


Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ quyết định giữ gìn lâu dài thi hài H ồ
Chủ tịch và xây dựng Lăng Bác tại Quảng trường Ba Đình l ịch s ử đ ể m ọi ng ười có
thể đến viếng và chiêm ngưỡng...
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ mãi mãi là một cơng trình ki ến trúc có ý nghĩa chính tr ị và t ư
tưởng to lớn, thể hiện tình cảm sâu sắc của nhân dân c ả n ước đ ối v ới Bác H ồ kính yêu. Đây
là nơi nhân dân Việt nam, từ thế hệ này đến thế hệ khác sẽ đến chiêm ng ưỡng đ ể t ỏ lòng
biết ơn Hồ Chủ tịch. Cơng trình này sẽ góp phần xứng đáng ghi l ại công lao và s ự nghi ệp c ủa
Bác Hồ sẽ góp phần xứng đáng động viên, nhắc nh ở m ọi ng ười dân Vi ệt Nam tăng c ường
đồn kết, ra sức phấn đấu làm trịn nhiệm vụ cách mạng Việt Nam trong giai đo ạn m ới.
ng
Cơ
trình này sẽ là niềm tự hào vàVì vinhvậ) y, dựxâ)ycủadự ngdânLătộc.ngViệtBá
cNamlà nhiệ) mngàyvụ nayvô)vàcù ngmuôntrọ đời đạ ivềsau”trướ c. quá khứ , hiệ)
n tạ i và tương lai. Là m sao đểCCơ)ng trì nh Lă.ng Bá c xứ ng đá ng vớ i thờ i
đạ i. Thờ i đạ i rự c rỡ5, huy hoà ng nhấ t trong lị ch sử vinh quang củ a dâ)n
tộ) c ta xứ ng đá ng vớ i Bá c Hồ9, ngườ i anh hù ng dâ)n tộ) c vĩ5đạ i nhấ t và
cũ5ng là ngườ i giả n dị nhấ t, trong sá ng nhấ t và thậ) t là gầ9n gũ5i. Đồ9ng
thờ i cũ5ng là m sao cho Lă.ng Bá c thểChiệ) n đượ c tấ m lò ng kí nh )u
vơ)bờ bế n và đờ i đờ i nhớ ơn củ a nhâ)n dâ)n ta đố i vớ i Bá c.

2.1.2. QSautrìnhkhikhởiBá c Hồ9cơngquavàđờ i,xâyTrungdựg ương
Đả ng và Chí nh Phủ ta đã5đề9nghị Trung ương Đả ng và Chí
nh phủ Liê)n Xơ)giú p đỡ5giữ5gì n lâ)u dà i thi hà i Chủ tị ch
Hồ9Chí Minh và thiế t kế , cung cấ p vậ) t tư, thiế t bị , cử
chuyê)n gia sang xâ)y dự ng Lă.ng.
2.1.2.1. Nhữ5ng yê)u cầ9u
Trong Nghị quyế t ngà y 29/11/1969, Bộ) Chí nh trị Ban Chấ p hà nh
Trung ương Đả ng đã5nê)u ra nhữ5ng yê)u cầ9u cơ bả n đố i vớ i
cô)ng tá c thiế t kế và xâ)y dự ng Lă.ng Bá c. Nhữ5ng yê)u cầ9u nà y
là phương châ)m chỉ đạ o xuyê)n suố t trong quá trì nh thiế t kế xâ)y
dự ng Lă.ng Bá c, Quả ng trườ ng Ba Đì nh và cá c Cơ)ng trì nh về9Bá
c sau nà y (Bả o tà ng Hồ9Chí Minh...):
 Bảo đảm giữ gìn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh nguyên vẹn và lâu dài, ch ống
được các biến động có hại của khí hậu, thời tiết, có kế hoạch giữ gìn an tồn
phịng chiến tranh, phịng địch phá hoại.
 Thể hiện được tính hiện đại mà vẫn giữ được màu sắc dân t ộc, trang nghiêm
nhưng giản dị.
 Bảo đảm được sự thuận tiện cho nhân dân, cán b ộ và khách n ước ngoài đ ến
viếng đông và liên tục; bảo đảm sự kiên cố, bền vững c ủa cơng trình;

 Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt ở khu Ba Đình lịch sử và sớm xây dựng xong Lăng để đồng
bào ta có thể viếng và chiêm ngưỡng Chủ tịch Hồ Chí Minh trong năm 1971 Nhưng… do
phả i chuẩCn bị kỹ5về9cá c mặ.t, hơn nữ5a nă.m 1972 đế quố c Mỹ5 lạ i mở
lạ i cuộ) c chiế n tranh phá hoạ i ra miề9n BắNc dù ng má y bay B52 đá nh
và o Hà Nộ) i, Hả i Phò ng mộ) t cá ch á c liệ) t, nê)n Bộ) Chí nh trị đồ9ng ý
tạ m dừ ng

xâ)y dự ng Lă.ng.
2.1.2.2. Cá c mố c thờ i gian chí nh

Ngà y 22/7/1970, đồ9ng chí L.Bơ-rê)-giơ-né p, TổCng Bí thư BCH Trung
ương Đả ng Cộ) ng sả n Liê)n Xô)đã5gử i thư cho đồ9ng chí Lê)DuẩCn,
Bí thư thứ nhấ t BCH Trung ương Đả ng Lao độ) ng Việ) t Nam khẳUng đị


nh sự giú p đỡ5củ a Liê)n Xô)đố i vớ i Việ) t Nam trong việ) c xâ)y dự ng
Lă.ng Chủ tị ch Hồ9Chí Minh.
2


Ngà y 19/1/1970, BCH Trung ương Đả ng và Hộ) i đồ9ng Chí nh phủ nướ c
Việ) t Nam Dâ)n chủ Cộ) ng hò a đã5phê)duyệ) t nhiệ) m vụ thiế t kế Lă.ng
Chủ tị ch Hồ9Chí Minh do Thủ tướ ng Phạ m Vă.n Đồ9ng ký (tạ i Quyế t đị nh
số 16/CP ngà y 19/1/1970).
Thá ng 1/1970, Đoà n đạ i biểCu củ a ỦJy ban Liê)n lạ c kinh tế vớ i
nướ c ngoà i thuộ) c Hộ) i đồ9ng Bộ) trưở ng Liê)n Xô)sang nướ c ta chuẩCn
bị Hiệ) p đị nh giữ5a hai chí nh phủ và nhậ) n bả n nhiệ) m vụ thiế t kế
Lă.ng Chủ tị ch Hồ9Chí Minh.
Lă.ng Bá c có ý nghĩ5a đặ.c biệ) t quan trọ ng về9chí nh trị , khoa họ c
kỹ5thuậ) t và nghệ) thuậ) t kiế n trú c. Thiế t kế phả i thểChiệ) n đượ c 4
phương châ)m mà Bộ) Chí nh trị đã5xá c đị nh là : hiệ) n đạ i, dâ)n tộ) c,
trang nghiê)m, giả n dị .
Thá ng 3 nă.m 1970, Việ) t Nam đã5cử cá c kiế n trú c sư sang Má txcơva
đểCcù ng vớ i nướ c bạ n tham gia thiế t kế .Trong thờ i gian ở Liê)n Xô), cá c kiế n
trú c sư Liê)n Xô) và Việ) t Nam đã5thố ng nhấ t đượ c 4 phương á n mang về9Việ)
t Nam đểCtrì nh duyệ) t.

Thá ng 5 nă.m 1970, Liê)n Xơ)đã5là m xong thiế t kế sơ bộ) và gử i
sang Hà Nộ) i đểC phê)duyệ) t. Thiế t kế sơ bộ) nà y có rấ t nhiề9u điểCm
chưa đạ t yê)u cầ9u.

ch

Ngà y 9 thá ng 2 nă.m 1971, Hiệ) p đị nh giữ5a hai Chí nh phủ về9việ) c Liê)n Xơ)giú p Mơ hình Lăng Chủ tị

(Ảnh sưu

tầm)

Việ) t Nam thiế t kế và xâ)y dự ng Lă.ng Chủ tị Hồ9Chí Minh đượ c chí nh thứ
c ký kế t. Cuố i thá ng 2 nă.m 1971, Liê)n Xô)đưa thiế t kế sơ bộ) sang
Việ) t Nam. Lầ9n nà y

phương á n đã5đượ c bổCsung hoà n chỉ nh theo ý kiế n củ a phí a
Việ) t Nam.
Ngà y 13/9/1971, Việ) t Nam và Liê)n Xơ)chí nh thứ c ký bả n
đặ.t hà ng và chấ p thuậ) n số 84/75808 cho Cơ)ng trì nh Lă.ng.
Theo dự kiế n ban đầ9u, giai đoạ n lậ) p bả n vẽ5thi cô)ng và
thiế t kế tổCchứ c thi cô)ng dự đị nh ké o dà i 12 thá ng và sẽ5khở i
cô)ng xâ)y dự ng Lă.ng và o mù a khô)nă.m 1972-1973. Tuy nhiê)n,
nă.m 1972, đế quố c Mỹ5né m bom miề9n BắNc nê)n việ) c xâ)y dự


ng bị hoã5n lạ i. Đế n ngà y 2/9/1973, cơ)ng trì nh mớ i chí nh thứ c
đượ c khở i cơ)ng đà o mó ng.

3


u

Ngà y 29/8/1975, Lă.ng Chủ tị ch Hồ9Chí Minh chí nh thứ c đượ c khá nh thà nh Công trường xây dựng Lăng Bác (Ng ồn:
t

I ernet)

sau gầ9n 2 nă.m thi cô)ng. Thi hà i củ a Bá c đượ c di ch yểCn ừ Đá
Chô)ng (Sơn Tâ)y) về9 Hà Nộ) i.
2.1.3.Quả ngQuy trườ ngmơhìnhBatháiĐì nhcơnglà quả ngtrìh trườ ng lị ch
sử . Nơi đâ)y ngà y 2 thá ng 9 nă.m 1945, Chủ tị ch Hồ9Chí Minh đã5đọ c
bả n Tuyê)n ngô)n Độ) c lậ) p, khai sinh nướ c Việ) t Nam Dâ)n chủ Cộ) ng
hò a. Quả ng trườ ng là trung tâ)m củ a Thủ đô), nơi diễ n ra nhiề9u sự kiệ)
n trọ ng đạ i củ a đấ t nướ c.
Vì vậ) y sau khi Bá c mấ t, Bộ) Chí nh trị và Chí nh phủ quyế t đị nh xâ)y dự
ng Lă.ng Bá c ở Quả ng trưở ng Ba Đì nh. Quyế t đị nh nà y có ý nghĩ5a vơ)cù ng
sâ)u sắNc, đú ng như lờ i đồ9ng chí Lê)DuẩCn: “Dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất

n

nước ta đã sinh ra HỒ CHỦ TỊCH, người a h hùng dân tộc vĩ đại, và chính Người đã làm r ạng r ỡ
dân tộc ta, nhân

2dân.1.3ta.1và.Chứ cnon sơăng.g đấtchí nhướccủ ataLă...”.ng
Chứ c nă.ng quan trọ ng nhấ t củ a Lă.ng là bả o đả m giữ5gì n lâ)u dà i thi hà i
Bá c, bả o đả m thuậ) n tiệ) n cho số lượ ng lớ n Nhâ)n dâ)n và khá ch nướ c ngoà
i đế n viế ng Bá c liê)n tụ c. Đồ9ng thờ i Lă.ng cầ9n phả i bả o đả m an toà n phò
ng chiế n tranh, phá hoạ i.

Lă.ng Bá c nằMm trê)n quả ng trườ ng rộ) ng, xung quanh là
nhữ5ng cơ)ng trì nh có tầ9m cao cả về9lị ch sử và kiế n trú c.

Theo tậ) p quá n củ a dâ)n tộ) c ta, Phò ng Bá c nằMm đượ c đặ.t cao
hơn lễ đà i củ a cá c vị đạ i biểCu đứ ng và o nhữ5ng ngà y lễ lớ n. Mặ.t khá
c khi xâ)y dự ng Lă.ng nướ c ta chưa xâ)y dự ng cá c Cơ)ng trì nh thủ y điệ)
n ở Sơ)ng Đà , nê)n và o mù a mưa lũ5, nướ c sơ)ng Hồ9ng dâ)ng cao, có
nguy cơ vỡ5đê), nướ c trà n và o Hà Nộ) i. Vớ i nhữ5ng yế u tố đó đị i hỏ i
Lă.ng phả i có tầ9m cao tương xứ ng.
ỞJsau Lă.ng có hai bứ c tườ ng cao ố p đá đỏ chạ y song song vớ i hai Lễ
đà i trá i và phả i, phí a trướ c bứ c tườ ng là sâ)n rộ) ng và có nhiề9u ơ)trồ9ng
hoa hồ9ng. Bứ c tườ ng nà y là m chứ c nă.ng kế t thú c khơ)ng gian phí a sau
củ a Lễ đà i trá i và phả i.

2.1.3.2. Cơ)ng trì nh Lă.ng
Lă.ng Bá c gồ9m có cơ)ng trì nh trung tâ)m và 2 lễ đà i phụ hai
bê)n.


Hì nh khố i củ a Lă.ng phả i đơn giả n rõ5rà ng. Lă.ng gồ9m mộ) t
bệ) và 3 cấ p nhỏ dầ9n theo chiề9u cao; tạ o thà nh mộ) t thế đứ ng
vữ5ng chã5i, trang nghiê)m, mang đậ) m né t độ) c đá o củ a kiế n trú
c dâ)n tộ) c Việ) t Nam.
4


Phầ9n má i Lă.ng cũ5ng hì nh thà nh tam cấ p mộ) t cá ch nhẹ nhà
ng, thanh thoá t; ở đâ)y khơ)ng có đườ ng cong, nhưng hì nh tam cấ p
kế t hợ p khé o lé o vớ i nhữ5ng đườ ng vá t ché o là m cho má i Lă.ng
vừ a mang nhữ5ng né t gọ n gả ng, giả n dị củ a kiế n trú c hiệ) n đạ i,
vừ a phả ng phấ t dá ng vẻ mề9m mạ i, uyểCn chuyểCn củ a má i cong
kiế n trú c cổCtruyề9n dâ)n tộ) c.
Thâ)n Lă.ng là mộ) t phị ng v)ng vắNn, bố n mặ.t là hà ng cộ)

t đỡ5má i, tạ o ra dá ng dấ p củ a ngô)i nhà 5 gian. Bố n cộ) t ở 4 gó
c có kí ch thướ c 1,2x1,2 m, cị n cá c cộ) t cị n lạ i có kí ch thướ c
1,2x0,9 m.
ỞJ tam cấ p củ a Lă.ng có Lễ dà i chí nh (Lễ đà i Chí nh phủ ) có
chỗ cho 70 - 100 ngườ i đứ ng dự mí t tinh.
Bê)n trong Lă.ng và hai Lễ đà i là phò ng đặ.t thi hà i, cá c phò ng phụ c
vụ , phò ng y tế , phò ng kỹ5thuậ) t, hai phò ng khá ch và cá c hệ) thố ng thiế
t bị kỹ5thuậ) t như: Điệ) n, nướ c, thơ)ng hơi, điề9u hị a, thơ)ng tin, cơ khí và
cá c cầ9u thang, lố i ra và o...

Vậ) t liệ) u trang trí bê)n ngồ i Lă.ng phả i bả o đả m tí nh giá o
dụ c tư tưở ng, tí nh kỹ5thuậ) t thẩCm mỹ5cao, vĩ5nh cử u tố i đa. Do
vậ) y tườ ng bê)n ngoà i Lă.ng ố p bằMng đá hoa cương dà y 4 – 6
cm.

2.1.3.3. Bố cụ c bê)n trongLăng lăChủ.ngtịch ở hướng chính diện (Ảnh sưu tầm)
Đườ ng từ cử a chí nh Lă.ng đế n phị ng Bá c nằMm đượ c tí nh tố n
kỹ5, bả o đả m cho ngườ i và o viế ng Bá c quen dầ9n vớ i độ) sá ng, độ) ẩCm,
độ) má t cầ9n thiế t.
Bướ c và o Lă.ng, trê)n bứ c tườ ng đá hoa cương mà u đỏ sẫ m gắNn dị ng
chữ5mạ và ng “Khơ)ng có gì q hơn độ) c lậ) p tự do” và chữ5ký củ a Bá c,
đã5gâ)y xú c độ) ng mạ nh cho ngườ i và o viế ng. Hai bê)n sả nh chí nh là hai
cầ9u thang lê)n xuố ng.

Trầ9n cầ9u thang uố n cong là m cho á nh sá ng mờ dầ9n đểCkhi
và o phò ng Bá c nằMm đểCngườ i đi viế ng nhì n Bá c rõ5hơn,
nhữ5ng né t đặ.c trưng củ a Bá c lú c sinh thờ i vẫ n cò n nguyê)n vẹ
n.
Hai bê)n cầ9u thang là 2 hai sả nh rộ) ng có hà ng cộ) t ố p
bằMng đá cẩCm thạ ch mà u đen củ a nú i Nhồ9i Thanh Hó a.

Tườ ng củ a sả nh đượ c ố p bằMng đá cẩCm thạ ch mà u trắNng
hồ9ng đểCtạ o ra khô)ng gian rộ) ng rã5i phong quang đầ9y trang
nghiê)m xú c độ) ng.


Phò ng Bá c nằMm là mộ) t khố i lậ) p phương 10x10x10m đượ c
ố p bằMng đá cẩCm thạ ch mà u trắNng tinh khiế t có dả i đá đen là
m cộ) t giả .
Khoả ng tườ ng sá t trầ9n đượ c ghé p đá mà u đen, tạ o hì nh nhữ5ng đó
a sen cá ch điệ) u. Tườ ng ở đầ9u phò ng Bá c nằMm là hai lá cờ Đả ng và cờ
TổCquố c đượ c ố p từ 4000 mẩCu đá nhỏ mà u đỏ tươi. Đá lấ y từ vù ng Bá
Thướ c, Thanh Hó a.
5


Diệ) n tí ch hai lá cờ là 32m 2 Đá và ng dù ng đểCghé p ngô)i sao và hì nh bú
a liề9m cũ5ng khai thá c ở Thanh Hó a. Ngơ)i sao cờ TổCquố c rộ) ng 0,7 m. Phí a
đầ9u cá n bú a củ a cờ Đả ng và chí nh giữ5a ngơ)i sao cờ TổCquố c là hai mẩCu
đá mã5nã5o mà u và ng quý hiế m củ a đồ9ng bà o miề9n Nam gử i ra kí nh
dâ)ng lê)n Bá c

Hai lá cờ vinh quang đượ c ố p bằMng đá quí củ a hai miề9n đấ t nướ c
như mộ) t tá c phẩCm nghệ) thuậ) t độ) c đá o đầ9y sá ng tạ o. Nghệ) thuậ)
t ghé p đá tinh tế là m cho hai lá cờ giữ5đượ c vẻ mề9m mạ i như đang vờ
n bay trê)n má i tó c bạ c phơ củ a Bá c. ỞJđâ)y ta thấ y Bá c, Đả ng,
TổCquố c đã5hò a quyệ) n và o nhau.
Tườ ng lan can chạ y quanh phò ng Bá c nằMm đượ c ố p bằMng đá CẩCm
Vâ)n Thanh Hó a. Mặ.t đá mị n hị a hợ p vớ i mà u nâ)u đỏ tạ o nê)n mộ) t vẻ giả
n dị và cao quý .

Bá c nằMm trong quan tà i pha lê)trong suố t đặ.t trê)n bệ) đá hoa
cương mà u đen có nhữ5ng hạ t sá ng ló ng lá nh. Bá c nằMm yê)n nghỉ , á
nh sá ng mờ , dị u, yê)n tĩ5nh và trang nghiê)m, gâ)y cho ngườ i viế ng nỗ i
xú c độ) ng và thương tiế c.

Bệ) hị m kí nh có hoa vă.n chạ m nổCi là nhữ5ng cá nh sen cá
ch điệ) u bằMng đồ9ng trang trí theo phong cá ch dâ)n tộ) c, có sự
tham gia củ a cá c nhà kiế n trú c, họ a sỹ5, điê)u khắNc Việ) t Nam.
Mặ.t hị m kí nh có gó c nghiê)ng 24o đểCnhì n thấ y Bá c đượ c
rõ5rà ng, khơ)ng biế n hì nh, biế n sắNc.
ĐểCcá c chá u thiế u nhi khi và o viế ng Bá c, đượ c nhì n thấ y Bá c
rõ5hơn, nă.m 1978, Bộ) Tư lệ) nh Lă.ng đã5là m thê)m bụ c gỗ , tá ch biệ) t vớ
i lố i đi củ a ngườ i lớ n. Giả i phá p sá ng tạ o nà y tuy nhỏ , nhưng chứ a đự ng
nhiề9u ý nghĩ5a sâ)u xa, đã5đượ c tá c giả thiế t kế Lă.ng Bá c và Nhâ)n dâ)n
đi viế ng đồ9ng tì nh và đá nh giá cao.
ỞJhai bê)n sả nh chí nh là hai phị ng khá ch sang trọ ng đểCcá c vị lã5nh đạ
o Đả ng, Nhà nướ c, Mặ.t trậ) n TổCquố c và cá c đạ i biểCu khá c ngồ9i nghỉ ngơi
trướ c khi ra lễ đà i dự mí t tinh. Tườ ng củ a hai phò ng khá ch đượ c ố p bằMng đá
cẩCm thạ nh mà u trắNng có nhiề9u vâ)n tự a như mâ)y bay. Đá nà y đượ c khai
thá c ở Hò a Phá p, Hà Tâ)y (cũ5).

2.2.
1.
2.

Quảng trường Ba Đình và sân vườn

2.1.

2.1.1.Cù ngKháivớ iqtviệ) ccơngthiế trìnhkế ,xâ)y dự ng Lă.ng Bá c, Quả ng trườ

ng Ba Đì nh lị ch sử cũ5ng đượ c thiế t kế , cả i tạ o, và xâ)y dự ng lạ i to đẹ p hơn,
trang nghiê)m hơn, hiệ) n đạ i hơn đểCtương xứ ng vớ i ý nghĩ5a lị ch sử to lớ n.
Đâ)y là nơi Nhâ)n dâ)n ta biểCu dương lự c lượ ng, ý chí quyế t tâ)m xâ)y dự ng và
bả o vệ) TổCquố c, mà cò n là nơi hộ) i tụ củ a cá c thế hệ) hô)m nay và mai sau
về9đâ)y viế ng Bá c và tham quan nhữ5ng di tí ch lị ch sử thờ i đạ i Hồ9Chí Minh.
Vì vậ) y, Bộ) Chí nh trị đã5quyế t đị nh: Quả ng trườ ng Ba Đì nh và vườ n hoa tiế p
giá p phả i hồ n thà nh cù ng vớ i Lă.ng đểCđó n mừ ng Quố c khá nh.

Nhiệ) m vụ thiế t kế đã5đượ c Thủ tướ ng Chí nh phủ phê)duyệ) t
ngà y 06/9/1973. Ban phụ trá ch xâ)y dự ng Lă.ng giao cho Bộ) Kiế n
trú c và Đoà n kiế n trú c sư Việ) t Nam tổCchứ c cuộ) c thi quy hoạ
ch Quả ng trườ ng.
Thá ng 4 nă.m 1974, Bạ n mang phương á n thiế t kế cả i tạ o Quả ng trườ
ng và vườ n hoa tiế p giá p Lă.ng đểCViệ) t Nam xem xé t phê)duyệ) t. Vì thờ i


gian gấ p nê)n Bạ n quy hoạ ch hạ n chế trong phạ m vị 14,5 ha đểCkị p thi
cô)ng cù ng vớ i Lă.ng.

Ngà y 7 thá ng 5 nă.m 1974, biê)n bả n là m việ) c giữ5a ta và
Liê)n Xô)đượ c ký kế t, bả n thiế t kế củ a Liê)n Xô)đã5đượ c
phê)duyệ) t.
6


Theo thiế t kế nà y thì Quả ng trườ ng Ba Đì nh, vườ n hoa tiế p giá p và
Lă.ng Bá c là mộ) t quầ9n thểCkiế n trú c thố ng nhấ t. TổCng diệ) n tí ch cả i tạ o
và xâ)y dự ng là 14 ha.
Quả ng trườ ng ở phí a trướ c Lă.ng diệ) n tí ch là 2,8 ha chứ a khoả ng 10 đế
n 20 vạ n ngườ i dự mí t tinh. Quả ng trườ ng chia thà nh 168 ơ)v)ng có kí ch

thướ c mỗ i ơ) 10x10m đểCtrồ9ng cỏ bố n mù a. Giữ5a cá c ô)cỏ là lố i đi lá t
bằMng gạ ch sỏ i nổCi rộ) ng 1,4m.

ỞJphí a bắNc Quả ng trườ ng có vườ n hoa dự đị nh nơi đâ)y
sẽ5xâ)y dự ng Đà i tưở ng niệ) m cá c anh hung liệ) t sĩ5, nhưng xé t thấ
y khô)ng hợ p lý nê)n Đà i tưở ng niệ) m đã5xâ)y dự ng ở đườ ng BắNc
Sơn đố i diệ) n vớ i Lă.ng Bá c.
Đườ ng Hù ng Vương đi qua trướ c Lă.ng là m bằMng bê)tô)ng cố t thé p, dà i
1060m rộ) ng 40m, riê)ng đoạ n trướ c Lă.ng rộ) ng 60m. Đườ ng BắNc Sơn dà i
280m rộ) ng 60m chia ra là m 2 là n ở giữ5a là vườ n hoa rộ) ng 12m. Sau nà y ở
cuố i đườ ng BắNc Sơn đã5 xâ)y dự ng Đà i tưở ng Niệ) m cá c Anh hù ng liệ) t
sỹ5và nă.m 1998 đã5đưa và o sử dụ ng.
Trướ c Lă.ng Bá c là cộ) t cờ cao 25m vớ i lá cờ TổCquố c tung bay trướ c
gió . Trê)n

Quả ng trườ ng cị n bố trí cá c hệ) thố ng truyề9n thanh truyề9n hì
nh đểCphụ c vụ cho cá c ngà y lễ lớ n và hà ng ngà y.
Tồn cảnh cơng trình Lăng Chủ tịch và quảng trường Ba Đinh t ừ trên cao
(Ngu ồn: I

ng

ternet)

2.1.2.Trồ9ngCơngcâ)ytácxanh,thiếtcỏ
vàxungtrồngquanhcâyLăxanh.và

kếở
ởQuả

ngLăngvàtrườ

ngQuảngBatrườngĐì nhphả i đạ t cá c yê)u cầ9u sau:
 Phải được chọn lọc sắp xếp theo thiết kế, phối hợp chặt chẽ với kiến
trúc của Lăng và các cơng trình xung quanh.
 Cây hoa, cây cỏ trồng ở đây phải có tính dân tộc, phong phú, đ ẹp, đ ặc
trung cho xư nhi
ệt đới, xanh tươi 4 mùa.
thi
 Kích thước, màu sắc, hình dáng, sinh lý cây trồng phù hợp với Lăng. Sau 3 thá ngKếthợpnghiê)nvớicâycứ
u,trồngbả nở khuế tvựckế câ)yđểtráxanh đơnở Lăđộc.ng.Bá c và Quả ng trườ ng

Ba Đì nh đã5hồ n thà nh và o thá ng 5/1974. Bả n thiế t kế đã5thểChiệ) n
bố cụ c cả nh trí cổCtruyề9n kế t hợ p vớ i chứ c nă.ng củ a Cơ)ng trì nh kiế
n trú c hiệ) n đạ i.


Cá c vườ n hoa tổCchứ c theo lố i hì nh họ c đố i xứ ng, hà ng lố i
ngay thẳUng, xen tỉ a gọ n gà ng phù hợ p vớ i Cơ)ng trì nh. Cá c loạ i
câ)y trồ9ng ở đâ)y có lá xanh quanh nă.m, tá n câ)y rộ) ng, bộ) rễ í t
ă.n ngang.
7


Hai hà ng vạ n tuế trướ c 2 lễ đà i phụ , có thâ)n thẳUng, lá xum
xuê)trê)n ngọ n, trô)ng trang nghiê)m tự a 2 hà ng tiê)u binh, câ)y
cao 1 - 1,5 m khô)ng che khuấ t tầ9m nhì n củ a đạ i biểCu trê)n lễ
đà i.
Hai bê)n cử a chí nh trồ9ng 2 câ)y đạ i, câ)y khơ)ng cao, dá ng mậ) p cổCkí
nh, hoa trắNng cà ng là m cho Lă.ng trang nghiê)m. Hai loạ i câ)y nà y số ng lâ)u

nă.m, tượ ng trưng cho sự trườ ng tồ9n mà nhâ)n dâ)n ta thườ ng trồ9ng ở cá c
đề9n thờ , khu di tí ch.

Cá c ơ)v)ng xung quanh Lă.ng trồ9ng câ)y hoa có hương thơm
mà lú c sinh thờ i Bá c ưa thí ch như: Mộ) c, nhà i, dạ hương, tườ ng
vi.
Vườ n hoa sau Lă.ng trồ9ng cá c loạ i câ)y hoa, câ)y có quả tượ
ng trưng cho cá c vù ng miề9n. Hà ng ngọ c lan sau tườ ng lưu niệ) m
có lá mà u xanh sá ng có hoa thơm dị u, kí n đá o tượ ng trưng cho sự
dị u hiề9n, nhâ)n đứ c cù ng vớ i hà ng câ)y dâ)m bụ t đã5 khé p lạ i
khơ)ng gian sau Lă.ng.
Luồ9ng Thanh Hó a trồ9ng thà nh khó m ở hai bê)n Lễ đà i, gó p
phầ9n kế t thú c phầ9n ké o dà i chiề9u ngang củ a cơ)ng trì nh.
Trê)n đườ ng Hù ng Vương trồ9ng câ)y trò nâ)u ở Phú Thọ , đấ t
tổCHù ng Vương phù hợ p vớ i yê)u cầ9u kiế n trú c vừ a có ý nghĩ5a chí
nh trị và lị ch sử .
Trê)n đườ ng BắNc Sơn:
Câ)y dầ9u nướ c có nhiề9u ở miề9n Nam vừ a thí ch hợ p vớ i
kiế n trú c vừ a có ý  nghĩ5a: câ)y củ a miề9n Nam trồ9ng ở
Lă.ng Bá c.
Câ)y hoa Ban củ a nú i rừ ng Tâ)y BắNc cũ5ng đượ c trồ9ng ở đâ)y, tượ
ng trưng  cho lò ng trung thà nh thủ y chung củ a đồ9ng bà o cá c dâ)n
tộ) c Tâ)y BắNc vớ i

Bá c.
Ngoà i ra ở vườ n sau Lă.ng cò n trồ9ng câ)y đa Tâ)nTrà o, câ)y đà o
Tô)Hiệ) u là nhữ5ng câ)y gắNn liề9n vớ i cá c sự kiệ) n lị ch sử củ a dâ)n
tộ) c ta.
Việ) c chọ n cá c loạ i câ)y vớ i ý nghĩ5a tượ ng trưng củ a chú ng,
kế t hợ p vớ i Quả ng trườ ng bằMng thả m cỏ xanh độ) c đá o, là m cho

Lă.ng có sắNc thá i dâ)n tộ) c phong phú . Câ)y cỏ ở đâ)y là nhữ5ng lồ i
câ)y q ; tiê)u biểCu cho cá c miề9n, cá c dâ)n tộ) c, cá c nơ)i lị ch sử ,
có câ)y Bá c hằMng yê)u thí ch.


1.
2.
2.1.

Vật liệu xây dựng được mang về từ nhiều địa phương, vùng miền trên cả nước
(Nguồn: Internet)

8


2.2.
2.3.
Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch
2.3.1. Phủ Chủ tịch

Phủ Chủ tị ch tạ i PhủHà Nộ) i,ChủtịchViệ) tnhữngNamnămlà nơiđầuở thếvà kỉlà
mXX(Ảnhviệ) csưucủ atầm)Chủ tị ch nướ c, Phó Chủ tị ch nướ c Cộ) ng hò a xã5hộ) i
chủ nghĩ5a Việ) t Nam, đồ9ng thờ i là trụ sở củ a Vă.n phò ng Chủ tị ch nướ c. Tị a
nhà nằMm trong kh)n viê)n củ a khu Phủ chủ tị ch, gầ9n lă.ng Chủ tị ch Hồ9Chí
Minh và quả ng trườ ng Ba Đì nh, Hà Nộ) i.

Cơ)ng trì nh mang phong cá ch thờ i Phụ c Hưng nà y đượ c xâ)y dự ng
từ nhữ5ng nă.m đầ9u thế kỷ XX (1900 - 1906), do kiế n trú c sư ngườ i Phá
p gố c Đứ c Lich-ten Fen -đơ thiế t kế . Diệ) n tí ch sử dụ ng củ a tồ nhà
gầ9n 1300 mé t v)ng. Trong thờ i thự c dâ)n Phá p cai trị , toà nhà đượ c

gọ i là Phủ Tồ n quyề9n Đơ)ng Dương, từ khi nhà đượ c hoà n thà nh đế n
ngà y cá ch mạ ng Thá ng Tá m 1945 thà nh cơ)ng, đã5có 29 đờ i Tồ n
quyề9n và Quyề9n Toà n quyề9n ở và là m việ) c.
Trong nă.m 1945 đế n nă.m 1946, hế t phá t xí t Nhậ) t đế n quâ)n độ)
i Trung Hoa dâ)n quố c chiế m giữ5toà nhà nà y. Khi thự c dâ)n Phá p quay
trở lạ i xâ)m lượ c Việ) t Nam lầ9n thứ hai thì nơi đâ)y lạ i trở thà nh trụ sở
cao nhấ t củ a chí nh quyề9n thự c dâ)n. Tồ nhà nà y chỉ thự c sự thuộ) c
về9nhâ)n dâ)n Việ) t Nam sau khi cuộ) c khá ng chiế n chố ng thự c dâ)n
Phá p thà nh cô)ng, thủ đơ)Hà Nộ) i đượ c giả i phó ng (thá ng 10/1954),
(toà nhà đượ c gọ i là Phủ Chủ tị ch).
Tạ i đâ)y, Chủ tị ch Hồ9Chí Minh thườ ng chủ trì cá c phiê)n họ p
Hộ) i đồ9ng Chí nh phủ quyế t đị nh nhữ5ng vấ n đề9lớ n, quan trọ
ng củ a đấ t nướ c; tiế p đó n khá ch quố c tế và gặ.p gỡ5 đạ i biểCu
nhâ)n dâ)n Việ) t Nam. Vớ i nhâ)n dâ)n Việ) t Nam, Ngườ i gặ.p gỡ5cá
c đạ i biểCu thuộ) c mọ i thà nh phầ9n trong xã5hộ) i, khô)ng phâ)n
biệ) t họ thuộ) c tô)n giá o, đả ng phá i nà o, là m ngà nh nghề9gì


.Phủ Chủ tị ch cò n là nơi Chủ tị ch Hồ9Chí Minh nhiề9u lầ9n đọ c thơ
chú c Tế t đầ9u xuâ)n nhâ)n dị p nă.m mớ i.

9


Sau khi Chủ tị ch Hồ9Chí Minh qua đờ i (ngà y 2 thá ng 9 nă.m
1969), Phủ Chủ tị ch trở thà nh mộ) t trong nhữ5ng di tí ch lưu niệ) m
về9Ngườ i đượ c Nhà nướ c xế p hạ ng là di tí ch đặ.c biệ) t quan trọ
ng trong tổCng thểCKhu di tí ch Hồ9 Chí Minh tạ i Phủ Chủ tị ch. Song
từ đó đế n nay toà nhà nà y vẫ n là nơi là m việ) c củ a Chủ tị ch nướ
c; nhữ5ng hoạ t độ) ng có ý nghĩ5a quan trọ ng củ a Đả ng và Nhà

nướ c ta vẫ n đượ c tiế n hà nh trọ ng thểCở đâ)y.

Phủ Chủ Tịch hiện nay (Ảnh sưu tầm)

2.3.2..1. Lị chNhà sử 54hì nh thà nh

Sau khi quyế t đị nh dà nh Phủ Toà n quyề9n cũ5đểCNhà nướ c là m việ) c
và tiế p khá ch, Chủ tị ch Hồ9Chí Minh đã5chọ n mộ) t ngơ)i nhà nhỏ má i ngó
i, ở gầ9n bờ ao đểCở và là m việ) c. Ngô)i nhà nà y vố n là nơi ở củ a ngườ i
thợ điệ) n nằMm trong khu vự c dà nh cho cá c nhâ)n viê)n phụ c vụ Phủ Tồ n
quyề9n Đơ)ng Dương trướ c đâ)y.

2.3.2.2. Thiế t kế củ a nhà 54
Nhà 54 có ba phị ng, phí a giá p
ao là phị ng là m việ) c và cũ5ng là
nơi Ngườ i tiế p khá ch, ở giữ5a là phò
ng ă.n, cuố i cù ng là phò ng ngủ . Mọ i
đồ9dù ng sinh hoạ t củ a Ngườ i cù ng
vớ i tà i liệ) u sá ch bá o Ngườ i đang
đọ c, nhữ5ng mó n quà lưu niệ) m bạ
n bè quố c tế tặ.ng Chủ tị ch Hồ9Chí
Minh vẫ n đượ c giữ5nguyê)n, xế p
đặ.t gọ n gà ng, hợ p lý , khoa họ c
như nhữ5ng ngà y cuố i cù ng củ a
Ngườ i.
Phòng làm việc của Người (Ảnh sưu tầm)


10

Tạ i phò ng ă.n củ a Chủ tị ch
Hồ9 Chí Minh hiệ) n đang trưng bà y
mộ) t bộ) đồ9 ă.n hà ng ngà y củ a
Ngườ i. Bữ5a cơm hà ng ngà y củ a
Ngườ i chỉ và i ba mó n. Khi mờ i khá ch
dù ng cơm thâ)n mậ) t. Ngườ i thườ ng
nhắNc cá c đồ9ng chí phụ c vụ nấ u
mó n ă.n phù hợ p khẩCu vị củ a khá
ch đểCmọ i ngườ i ngon miệ) ng.

2.3.2Phòng.3.Hoạ tăncủađộ) ngBác tại nhà 54 (Nguồn: Internet)
Chủ tị ch Hồ9Chí Minh số ng và là m việ) c tạ i ngô)i nhà nà y từ
thá ng 12 nă.m 1954, vì vậ) y ngơ)i nhà có tê)n là “Nhà 54”. Ngườ i ở và
là m việ) c tạ i ngô)i nhà nà y gầ9n 4 nă.m từ 1954 đế n giữ5a thá ng 5
nă.m 1958. Sau đó , Chủ tị ch Hồ9Chí Minh chuyểCn sang ở ngơ)i nhà
sà n đượ c xâ)y dự ng trong khu vườ n Phủ Chủ tị ch phí a bê)n kia bờ
ao, nhưng hà ng ngà y Ngườ i vẫ n trở về9nơi đâ)y

đểCdù ng cơm và khá m sứ c khoẻ đị nh kỳ .
Trong thờ i gianNhà54,ở và là mnơiBácởviệ) càlàmở việcNhà từ54,nămChủ 1954tị chđến nămHồ9Chí 1958Minh cù ng
Trung
óm 3)

(Ảnh
ương Đả ng, Bộ) Chí nh trị xâ)y dự ng đườ
ng lố i chiế n lượ c, sá ch lượ c cơ bả n

cho cá ch mạ ng Việ) t Nam, lã5nh đạ o nhâ)n dâ)n Việ) t Nam hoà n thà nh thắNng lợ
i cô)ng cuộ) c hà n gắNn vế t thương chiế n tranh, khô)i phụ c kinh tế và xâ)y dự ng

nhữ5ng cơ sở vậ) t chấ t đầ9u tiê)n cho sự nghiệ) p xâ)y dự ng đấ t nướ c, đưa miề9n
BắNc tiế n lê)n chủ nghĩ5a xã5hộ) i.

Ngơ)i nhà Chủ tị ch Hồ9Chí Minh đã5số ng trong nhữ5ng nă.m đầ9u
về9thủ đô)Hà Nộ) i là minh chứ ng cuộ) c số ng giả n dị , gầ9n gũ5i gắNn bó
vớ i nhâ)n dâ)n củ a Ngườ i. Ngườ i đồ9ng cam cộ) ng khổCvà cù ng nhâ)n dâ)n
vượ t qua nhữ5ng thá ch thứ c lớ n củ a thờ i kỳ miề9n BắNc quá độ) lê)n chủ
nghĩ5a xã5hộ) i trê)n mộ) t nề9n tả ng kinh tế , xã5hộ) i vô) cù ng nghè o nà n,
lạ c hậ) u, bị chiế n tranh tà n phá nặ.ng nề9. Nhũ5ng hoạ t độ) ng củ a Ngườ i
ở ngô)i nhà nhỏ nà y đã5phả n á nh phong cá ch số ng, tinh thầ9n quyế t tâ)m
phấ n đấ u vì cuộ) c số ng ấ m no, hạ nh phú c củ a nhâ)n dâ)n, vì tương lai củ
a đấ t nướ c trê)n chặ.ng đườ ng phá t triểCn mớ i củ a lị ch sử dâ)n tộ) c.