Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên hướng dẫn tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo trong trường mầm non

BÁO CÁO SÁNG KIẾN
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên hướng dẫn tổ chức các
trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo trong trường Mầm non
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Cán bộ quản lý và giáo viên mầm non
3. Tác giả
Họ và tên:

Vũ Thị Thanh Nhàn

Giới tính: Nữ

Ngày, tháng/ năm sinh:

21/04/1980

Trình độ chun mơn:

Đại học sư phạm Mầm non

Chức vụ, đơn vị cơng tác: Phó hiệu trưởng trường Mầm non Thụy Dương
Điện thoại: 0336225445

Email:

Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: Khơng
4. Đồng tác giả: Khơng
5. Chủ đầu tư sáng tạo ra sáng kiến: Không
6. Đơn vị áp dụng sáng kiến:
Tên đơn vị: Trường Mầm non Thụy Dương
Địa chỉ: Dương Phúc - Thái Thụy - Thái Bình

Điện thoại: 09752899679
7. Thời gian áp dụng sáng kiến:
Năm học 2020- 2021


2
II. BÁO CÁO MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: “ Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên hướng dẫn tổ chức các
trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo trong trường Mầm non”
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Cán bộ quản lý và giáo viên mầm non
3. Mơ tả bản chất của sáng kiến:
3.1. Tình trạng giải pháp đã biết
Như chúng ta đã biết, di sản văn hố truyền thống Việt Nam có nhiều loại hình
khác nhau, trong đó trị chơi dân gian cũng là một di sản văn hố q báu của dân tộc.
Nó được kết thành từ quá trình lao động và sinh hoạt, trong đó tích tụ cả trí tuệ và
niềm vui của biết bao thế hệ người Việt. Đặc biệt đối với trẻ Mầm non, trò chơi dân
gian với những chức năng đặc biệt của nó đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều
thú vị và bổ ích, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, quyền được chia sẻ niềm
vui của trẻ với bạn bè, cộng đồng. Nó làm cho thế giới xung quanh trẻ đẹp hơn và
rộng mở hơn; tuổi thơ của trẻ sẽ trở thành những kỉ niệm quý báu theo suốt cuộc đời.
Cuộc sống đối với trẻ em khơng thể thiếu những trị chơi. Trị chơi dân gian khơng
đơn thuần là một trị chơi của trẻ con mà nó chứa đựng cả nền văn hố dân tộc Việt
Nam độc đáo và giàu bản sắc. Trò chơi dân gian không chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ,
giúp trẻ phát triển tư duy, sáng tạo, mà còn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia
đình, q hương, đất nước. Chính vì vậy, trị chơi dân gian rất cần thiết được lựa chọn,
giới thiệu trong nhà trường tuỳ theo lứa tuổi của trẻ.
Kho tàng các trò chơi dân gian Việt Nam vô cùng phong phú và đa dạng nhưng
khơng phải trị chơi nào cũng phù hợp với trẻ nhỏ. Vì thế, giáo viên nên có sự cân
nhắc lựa chọn cho trẻ chơi các trị chơi có luật chơi và cách chơi đơn giản, dễ nhớ, dễ
hiểu.

Bên cạnh đó, trong trường mầm non lại có sự phân chia trẻ theo nhiều độ tuổi.
Mỗi độ tuổi lại có mức độ nhận thức và khả năng chú ý có chủ định khác nhau. Chính
vì thế, các trị chơi cũng cần phải được lựa chọn cho phù hợp với từng độ tuổi. Việc
chuẩn bị các đồ dùng, dụng cụ, địa điểm tổ chức trị chơi cũng vơ cùng quan trọng
nhằm thu hút trẻ hứng thú tham gia trò chơi đạt hiệu quả cao nhất.
* Ưu điểm:
Trường mầm non chúng tôi ln được sự chỉ đạo sâu sát của phịng Giáo dục và
Đào tạo và sự quan tâm của các cấp lãnh đạo địa phương các ban ngành đoàn thể. Đặc
biệt là sự tin tưởng của các bậc phụ huynh về chất lượng chăm sóc giáo dục.
Nhà trường ln được sự hướng dẫn và chỉ đạo sát sao về chuyên môn của
phòng giáo dục và sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của BGH nhà trường. Nhà
trường đã xây dựng lịch trình tổ chức giao lưu trị chơi dân gian ở từng khối lớp Mẫu
giáo.


3
Trẻ mạnh dạn, tự tin, thơng minh, thích tham gia vào các trò chơi, đặc biệt là
các trò chơi dân gian.
Được đào tạo với trình độ trên chuẩn và trải qua nhiều năm kinh nghiệm thực
tế dạy trẻ lứa tuổi Mẫu giáo. Bản thân tơi rất thích các trị chơi dân gian Việt Nam và
sưu tầm được rất nhiều trò chơi dân gian thú vị và đặc sắc, phù hợp với trẻ Mẫu Giáo.
* Khó khăn:
Thời gian tổ chức cho trẻ chơi rất hạn hẹp vì một trị chơi khơng thể diễn ra
trong suốt cả một hoạt động của trẻ mà nó chủ yếu chỉ được lồng ghép và tích hợp
vào các hoạt động khác trong ngày.
Khả năng chú ý có chủ định của trẻ cịn kém. Trẻ dễ dàng nhập cuộc chơi
nhưng cũng nhanh chóng tự rút ra khỏi trị chơi nếu khơng cịn hứng thú.
Một số trẻ rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin và khơng thích tham gia vào các hoạt
động tập thể.
Đội ngũ giáo viên có trình độ năng lực chun mơn khơng đồng đều, sự nhận

thức và tinh thần học hỏi nâng cao sự sáng tạo linh hoạt trong chuyên môn, trong các
hoạt động của một số giáo viên chưa tích cực. Việc nắm bắt phương pháp và hình
thức tổ chức các hoạt động dạy và học và tổ chức các trò chơi đặc biệt là các trò chơi
dan gian vào các hoạt động của một số giáo viên phần nào còn hạn chế.
Số lượng học sinh đông, một số phụ huynh chưa quan tâm tới học tập của con,
em mình, dẫn đến cơng tác xã hội hóa tới các bậc phụ huynh hỗ trợ mua trang thiết bị
dạy và học rất khó khăn.
Chất lượng hoạt động chưa cao, đầu năm học tôi đã khảo sát chất lượng trong
trường như sau:
Xếp loại

Tốt

Khá

Đạt

Chưa đạt

TS LỚP
7

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

3

42%

3

42%

1

16%

0

0

Nhìn vào bảng cho thấy đầu năm học tỷ lệ lớp đạt tốt theo sự đánh giá chất
lượng hoạt động “Các trò chơi dân gian” của các lớp trong nhà trường còn chưa cao.
Đây là vấn đề rất đáng lo ngại cho việc nâng cao chất lượng giáo dục đối với người
làm công tác chuyên môn trong năm học này.
+ Một số giáo viên lập kế hoạch sơ sài, chưa sát với thực tế, chưa nghiên cứu
sâu để đưa ra những biện pháp sáng tạo trong hoạt động…

+ Đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức các hoạt động qua các trị chơi dân
gian cịn phần nào gị bó chưa linh hoạt, ôm đồm, gây áp lực cho trẻ.


4
+ Việc lựa chọn và sưu tầm, sáng tác (Trò chơi trò chơi dân gian) để đưa vào
các tiết học tốn cịn ít được quan tâm, nên số tiết tổ chức dưới dạng trò chơi dân gian
chưa nhiều, dẫn đến 1 số tiết học trở lên khô cứng, đạt kết quả khơng cao.
+ Đồ dùng đồ chơi tự làm cịn ít, chưa đa dạng và phong phú, chưa đẹp mắt hấp
dẫn trẻ
Đặc biệt năm học này do ảnh hưởng của dịch COVID-19 đã làm ảnh hưởng
mọi mặt trong đời sống xã hội trong đó có ngành giáo dục nói chung và ngành học
mầm non nói riêng. Thời gian nghỉ dịch là 1 tháng, trong 1 tháng trẻ không được đến
trường đây cũng là một thiệt thòi đối với trẻ.
Thực hiện sự chỉ đạo sát sao cuả ngành giáo dục với phương châm “Tạm dừng
đến trường khơng dừng học”. Chính vì thế mà bản thân tôi đã nỗ lực để tương tác
với tập thể giáo viên trong nhà trường tìm ra những biện pháp tốt nhất hay nhất giúp
trẻ vận động nâng cao sức khỏe phịng tránh dịch bệnh và khơng bị nhàm chán. Trong
thời gian nghỉ ở nhà trẻ được học qua phần mềm zoom, zalo, facebook của lớp, của
nhà trường.
3.2 Nội dung biện pháp đề nghị công nhận là sáng kiến:
* Mục đích của biện pháp:
Ở lứa tuổi mẫu giáo, vui chơi là hoạt động chủ đạo. Thông qua hoạt động vui
chơi, trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội, qua đó nhằm phát triển
tồn diện nhân cách cho trẻ. Chính vì vậy, giáo viên cần tổ chức cho trẻ chơi các trị
chơi nói chung và trị chơi dân gian nói riêng. Trong những năm học vừa qua, ngành
giáo dục và đào tạo tiếp tục phát động phong trào: “Xây dựng trường học thân thiện
- Học sinh tích cực” trong đó có nội dung đưa trò chơi dân gian vào dạy trẻ ở trường
Mầm non. Nhưng làm thế nào để tổ chức được các trị chơi dân gian thực sự có hiệu
quả, lơi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài tốn khó với các giáo viên mầm non. (Vì

khả năng chú ý có chủ định của trẻ mầm non cịn kém. Trẻ dễ dàng tham gia vào trò
chơi nhưng cũng nhanh chán, nhanh bỏ cuộc).
* Nội dung biện pháp:
- Tính mới
Việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo trong trường Mầm non
được thực hiện sẽ cung cấp những kiến thức, kỹ năng sơ đẳng nhất cho trẻ về nền văn
hoá dân tộc Việt Nam giàu bản sắc, giúp trẻ phát triển tư duy, sáng tạo, các con hiểu
về tình bạn, tình yêu gia đình, yêu quê hương, đất nước.
Đề ra các biện pháp hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả, phương pháp “Lấy trẻ
làm trung tâm” khi tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo trong trường Mầm
non.
Tìm hiểu thực trạng của nhà trường để hướng dẫn chỉ đạo tới giáo viên mẫu


5
giáo tổ chức các trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi của lớp, trường và địa phương
từ đó phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường để cùng thực hiện tốt.
Sáng kiến này được thực nghiệm sẽ áp dụng cho giáo viên dạy mẫu giáo trong
trường mầm non.
=> Là một cán bộ quản lý phụ trách chất lượng giáo dục của nhà trường nhận thức
được điều này tơi đã suy nghĩ và nghiên cứu tìm ra: “Một số biện pháp chỉ đạo giáo
viên hướng dẫn tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo trong trường Mầm
non”. Sau đây tơi xin trình bày một số biện pháp:
Biện pháp 1: Nghiên cứu chỉ đạo giáo viên lựa chọn các trò chơi dân gian
phù hợp với lứa tuổi của trẻ.
+ Với trẻ lứa tuổi mẫu giáo bé: Khả năng chú ý có chủ định cịn kém, nhận thức
cịn đơn giản. Vì vậy trẻ chỉ có thể chơi được các trò chơi đơn giản như: “Lộn cầu
vồng”, “Chi chi chành chành”, “Tập tầm vông”, “Nu na nu nống”, “Dung dăng dung
dẻ”…
+ Với trẻ mẫu giáo nhỡ và lớn: Khả năng chú ý có chủ định và nhận thức của

trẻ đã cao hơn rất nhiều so với lứa tuổi trước. Vì thế, trẻ có thể chơi được các trị chơi
dài hơn và khó hơn.
Khi lựa chọn các trị chơi dân gian cho trẻ, tôi thực hiện theo các tiêu chí sau:
+ Sắp xếp trị chơi theo thứ tự từ dễ đến khó.
+ Trị chơi khơng q đơn giản nhưng cũng không quá phức tạp.
+ Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trị chơi dễ kiếm, dễ tìm.
+ Giúp củng cố tư duy, ngôn ngữ, vận động, kỹ năng cho trẻ.
+ Gây được hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ.
+ Có sự tham gia của tập thể lớp hoặc nhóm trẻ trong lớp.
Từ những tiêu chí trên, tơi đã lựa chọn các trò chơi dạy trẻ phù hợp với từng độ
tuổi.
Ví dụ: Hướng dẫn trẻ lớp MGL chơi trị chơi: “Thả đỉa ba ba”, “Ơ ăn quan”,
“Chuyền thẻ”, “Hát chuyền sỏi”, “Trốn tìm”, “Đếm sao”, “Kéo co”, “Rồng rắn lên
mây”, “Trồng nụ trồng hoa”, “Bịt mắt bắt dê”, “Cướp cờ” …


6

Biện pháp 2: Chỉ đạo giáo viên chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, lời ca, địa điểm
trước khi tổ chức cho trẻ tham gia vào các trò chơi dân gian.
+ Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho các trò chơi dân gian:
Đồ dùng đồ chơi của các trò chơi dân gian cũng vơ cùng đa dạng và phong phú,
mang tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và luật chơi của từng trò chơi.
Mỗi trò chơi dân gian có một hoặc nhiều loại đồ dùng đồ chơi tương ứng mà thiếu nó
thì trị chơi khơng thể tiến hành được.


7

(Quả còn – đồ dùng trong trò chơi dân gian: Ném cịn)

Ví dụ: Trị “Chơi chuyền” địi hỏi phải có 10 que chuyền và một đồ vật có dạng
khối cầu như quả bóng, quả bưởi non…Trị chơi “Ném cịn” khơng thể diễn ra nếu
thiếu quả còn - đồ chơi truyền thống của trị chơi đó. Hay đơn giản như trị chơi “Bịt
mắt bắt dê” cũng không thể được tổ chức nếu khơng có dải vải hoặc dải khăn bịt
mắt…
Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trò chơi dân gian nào đó, giáo
viên cần tìm hiểu kỹ lưỡng về luật chơi, cách chơi cũng như việc có hay khơng có đồ
dùng đồ chơi phục vụ cho trị chơi để từ đó có thể chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết
cho trò chơi.
+ Dạy trẻ đọc thuộc lời ca (đối với những trị chơi có lời đồng dao):
Một đặc điểm đặc trưng của trò chơi dân gian đó là khi chơi trẻ khơng bao giờ
chỉ thực hiện các vận động của mình mà thường vừa chơi vừa hát hoặc đọc lời đồng
dao nào đó. Các bài đồng dao đó khiến cho khơng khí chơi vui vẻ, nhộn nhịp hơn.
Mặc dù không phải bài đồng dao nào cũng có ý nghĩa, song bài nào cũng phù hợp với
tư duy hồn nhiên của trẻ. Ví dụ như: chơi “Chi chi chành chành”, trẻ hát “Chi chi
chành chành – Cái đanh thổi lửa – Con ngựa chết trương – Tam vương ngũ đế…”.
Câu hát dường như chẳng có mạch ý nào rõ ràng, nhưng thiếu nó thì trị chơi khơng
thể chơi
Trị chơi chỉ có thể được tổ chức khi trẻ đã thuộc lời đồng dao. Chính vì vậy, tơi
thường cho trẻ làm quen với lời đồng dao của các trò chơi dân gian trước khi hướng
dẫn trẻ chơi vào các thời điểm trong ngày của trẻ như: Hoạt động chiều, hoạt động
ngoài trời, chơi chuyển tiếp,… Khi trẻ đã thuộc lời đồng dao, tôi tổ chức cho trẻ chơi
các trị chơi tương ứng với lời đồng dao đó. Vì thế, trẻ chơi rất hứng thú và tích cực
tham gia chơi.


8

(Lời đồng dao Chi chi chành chành)
+ Chuẩn bị địa điểm để tổ chức trò chơi:

Mỗi trò chơi dân gian có một cách chơi và luật chơi khác nhau. Có những trị
chơi vận động mang tính tập thể rất cao, thường có số lượng người tham gia chơi lớn
và địi hỏi địa điểm chơi phải có diện tích rộng như “Kéo co”, “Rồng rắn lên mây”,
“Thả đỉa ba ba”, “Trồng nụ trồng hoa”, ...
Nhưng lại cũng có những trị chơi tĩnh, trẻ hay chơi theo các nhóm nhỏ như
“Chi chi chành chành”, “Tập tầm vơng”, “Chuyền thẻ”, “Ơ ăn quan”,…
Chính vì vậy, giáo viên cần nắm vững cách chơi, luật chơi, đặc điểm của từng
trị chơi để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp trước khi tổ chức cho trẻ chơi.
Biện pháp 3: Nghiên cứu chỉ đạo giáo viên tổ chức các trị chơi phù hợp với
tính chất của hoạt động.
Mỗi hoạt động của trẻ đều nhằm đạt được một mục đích nhất định. Vì thế, hoạt
động nào cũng có tính chất riêng của nó. Nếu như hoạt động chung được tổ chức
nhằm cung cấp các kiến thức cho trẻ thì hoạt động ngồi trời lại giúp trẻ được gần gũi
với thiên nhiên, khám phá các hiện tượng tự nhiên và phát triển thể chất; hay như ở
hoạt động góc trẻ lại được mở rộng thêm về kinh nghiệm sống và kỹ năng chơi theo
nhóm. Chính vì vậy, giáo viên cần chú ý lựa chọn và tổ chức các trị chơi dân gian cho
phù hợp với tính chất của từng hoạt động.
+ Với HĐ ngoài trời: Tận dụng khơng gian rộng và thống, tổ chức cho trẻ
chơi các trò chơi vận động nhằm rèn luyện và phát triển thể lực cho trẻ như: “Rồng
rắn lên mây”, “Bịt mắt bắt dê”, “Nhảy dây”, “Nhảy lò cò”, “Thả đỉa ba ba”…


9

(Trị chơi rồng rắn lên mây)
+ Với hoạt động góc: Tổ chức chơi trị chơi dân gian theo các nhóm nhỏ trong
một khơng gian hẹp như: “Ơ ăn quan”, “Chơi chuyền”, “Rải ranh”, “Chuyền thẻ”,
“Kéo cưa lửa xẻ”…

( Trẻ chơi chuyền )

+ Với hoạt động chung và hoạt động chiều (chủ yếu diễn ra trong phịng
nhóm): Tổ chức cho trẻ các trò chơi tĩnh nhằm phát triển nhận thức cho trẻ như: “Ơ ăn
quan”, “Tập tầm vơng”, “Chơi cờ”, “Vấn đáp”, …


10
Đặc biệt khi tích hợp trị chơi dân gian trong hoạt động chung, giáo viên cần
lựa chọn trò chơi phù hợp với đặc điểm của từng môn học.
- Lĩnh vực phát triển thể chất: Lựa chọn các trò chơi vận động nhằm rèn luyện
thân thể khoẻ mạnh, hoạt bát và năng động. Nhiều trò chơi đòi hỏi trẻ phải mạnh mẽ,
nhanh chân, nhanh mắt, nhanh miệng. Trẻ phải có sức khỏe mới có thể vui chơi và
ngược lại vui chơi giúp cho trẻ thêm khỏe mạnh và năng động.

( Trẻ chơi trò chơi dân gian: Kéo cưa lừa xẻ)
Chẳng hạn: Với trò chơi “Rồng rắn lên mây”, khi trẻ hát xong câu cuối: “Xin
khúc đuôi – Tha hồ thày đuổi”, lập tức trẻ đứng sau cùng làm “đuôi” phải chạy thật
nhanh, nếu khơng sẽ bị “thầy” bắt được, sau đó có thể bị thay người khác hoặc lại
phải làm “thầy” để đi đuổi những “đi” khác.
Với trị chơi “Nhảy dây”, “Trồng nụ trồng hoa”, “Nhảy lị cị” có nhiều nấc
chơi nho nhỏ: từ bàn một, bàn hai…đến bàn mười. Trẻ phải vượt qua dần từng nấc,
hết nấc này mới đi tiếp nấc sau. Như vậy, trẻ phải dai sức, khỏe mạnh, nhanh nhẹn và
khéo léo mới có thể tiến dần đến được nấc cuối của trò chơi.
Với trò chơi “Chi chi chành chành” lại buộc trẻ phải rất nhanh tay, nhanh miệng
vì nếu câu cuối bài là “ù à ù ập” được đọc xong mà trẻ không rút kịp tay ra, ngón tay
đó sẽ bị giữ lại, như thế là thua.
- Lĩnh vực phát triển nhận thức (môn KPKH - XH, làm quen với tốn) khi lựa
chọn các trị chơi cần đáp ứng được các tiêu chí sau: Nhằm phát triển nhận thức cho
trẻ. Phát triển ngôn ngữ. Cung cấp cho trẻ các kỹ năng như: kỹ năng hoạt động theo
nhóm, kỹ năng sử dụng đồ dùng đồ chơi, rèn luyện trí nhớ và khả năng tư duy cho
trẻ,...

Ví dụ: Lời đồng dao của trò chơi chuyền


11

Lời đồng dao của trò chơi chuyền
Những câu hát ngược có tính chất đánh lừa nhận thức, thử thách sự năng động
của trí tuệ, khiến trẻ muốn hiểu đúng sự vật thì phải chuyển ngược lại... “Chuyền thẻ”
là một trị chơi dân gian dạy trẻ làm toán cộng hay trừ. Đó là bài tập đếm từ 1 đến 10
của trẻ. Trẻ nhóm các nhóm theo trật tự cao dần lên và cộng lại trong phạm vi 10: Bắt
đầu từ bàn một “cái mốt, cái mai, cái trai, cái hến…” sau đó là nhóm đơi và các nhóm
cao hơn “đơi tơi, đôi chị…”, “ba lá đa, ba lá đề…”, “tám quả trám, hai lên chín”…
Bài tập đó có thể giúp trẻ đếm thành thạo trong phạm vi 10.
- Lĩnh vực phát triển thẩm mỹ: Với môn âm nhạc nên chọn các trị chơi có giai
điệu và lời hát như các trị chơi: “Tập tầm vơng” , “Hát chuyền sỏi”, ...
Ngồi ra khi lựa chọn các trò chơi dân gian trong hoạt động chung, một điều
cần đặc biệt lưu ý đó là: Phải lựa chọn trò chơi phù hợp với đề tài và chủ đề của bài
dạy.
Chẳng hạn như: Chủ đề “Thế giới động vật” có thể tổ chức các trị chơi: “Bịt
mắt bắt dê”, “Thi tìm những con vật có từ láy”…
Chủ đề “Thế giới thực vật” có thể cho trẻ chơi các trị chơi: “Trồng nụ trồng
hoa”, “Mít mật mít gai”, “ Làm nón mão bằng lá”…
Chủ đề “Tết và mùa xuân” là thời điểm thích hợp để giới thiệu cho trẻ các trò
chơi truyền thống của dân tộc trong dịp lễ Tết như “Ném còn”, “Cướp cờ” …


12

(Trị chơi: Cướp cờ)
Biện pháp 4: Nghiên cứu các hình thức để động viên tất cả các trẻ tham gia

vào trị chơi.
Khơng bao giờ trị chơi dân gian quy định số người chơi nhất định. Vì vậy tơi
ln khuyến khích, động viên tất cả các trẻ tham gia chơi càng đông càng vui. Nếu
chơi “Bịt mắt bắt dê”, mỗi khi có một người vào thêm, vịng chỉ rộng ra một chút chứ
trị chơi khơng thay đổi. Cịn trị chơi “Rồng rắn lên mây” thì thêm một người “cái
đi” sẽ dài ra một chút và tất cả mọi người đều được chơi, được chạy như nhau.
Những trò chơi “Thả đỉa ba ba”, “Chi chi chành chành”, “Nhảy lò cò”, “Nhảy dây”, “
Mèo đuổi chuột”… cũng tương tự như vậy. Trong khi chơi, mọi trẻ đều bình đẳng như
nhau. Nếu trẻ nào ích kỷ, chơi không đúng luật chơi, chen lấn các bạn khác sẽ bị tập
thể phê phán, loại trừ bằng cách khơng cho chơi chung. Qua đó tinh thần tập thể của
các trẻ được nâng lên rất nhiều.

(Trẻ chơi: Trò chơi mèo đuổi chuột)


13
Biện pháp 5: Nghiên cứu chỉ đạo linh hoạt, nhạy bén khi tổ chức cho trẻ
chơi trò chơi dân gian.
Nhiều giáo viên cho rằng, trò chơi dân gian dễ tổ chức, dễ chơi, không tốn kém
lại mang nhiều ý nghĩa thiết thực nhưng không phải trường nào, lớp nào cũng áp dụng
nó một cách có hiệu quả. Vấn đề ở chỗ do khoảng cách lịch sử khá lớn nên trẻ chưa
thực sự hiểu hết ý nghĩa của các trò chơi. Nếu người tổ chức khơng khéo để dẫn đến
tình trạng nhàm chán, không tạo được hứng thú cho trẻ, kéo theo hệ quả tổ chức nhiều
trị chơi mà trẻ khơng nhiệt tình tham gia, cổ vũ. Để làm cho trẻ thực sự u thích các
trị chơi dân gian theo tơi phải lựa chọn trò chơi cho hợp lý, phù hợp với lứa tuổi và
đặc điểm riêng của trẻ. Không nên phổ biến sng mà cần khéo léo biến trị chơi
thành các cuộc thi nhỏ mang tính chất vơ tư, hồn nhiên, khơng căng thẳng và có sự
động viên, khích lệ kịp thời
Ví dụ: Trị chơi “kéo co”, “cướp cờ”, “đua thuyền”…có thể chia thành 1 đội
nam và 1 đội nữ. Trị chơi “nhảy dây”, ‘Nhảy bao bố”…có thể chia thành 3 đội thi

đua nhau.
Biện pháp 6: Chỉ đạo áp dụng đổi mới các hình thức tổ chức, lồng tích hợp
các trị chơi dân gian vào các mơn học và các hoạt động khác
a. Mục đích của việc lồng tích hợp các trị chơi dân gian vào các mơn học khác
- Việc lồng ghép, tích hợp các trị chơi dân gian vào các môn học và các hoạt
động khác nhằm củng cố những kiến thức đã học cho trẻ, bởi đây là lứa tuổi mẫu giáo
mau nhớ, chóng qn, nếu khơng thường xun ơn tập thì trẻ dễ bị quen kiến thức đã
học vì vậy thơng qua các mơn học cần lồng các trò chơi dân gian vào dạy trẻ một cách
nhẹ nhàng và hợp lý sẽ giúp trẻ được củng cố lại bài đã học, khắc sâu thêm về kiến
thức. Trẻ được làm quen với các trò chơi ở mọi lúc, mọi nơi, được có cơ hội nhắc đi,
nhắc lại kiến thức đã học nhiều lần.
b.Thực hiện việc lồng tích các trị chơi dân gian vào các mơn học và các hoạt
động khác: Qua các buổi họp chuyên môn tôi họp thống nhất hướng dẫn và chỉ đạo
giáo viên lồng ghép tích hợp vào mọi hoạt động và các tiết dạy với nội dung tíc hợp
nhẹ nhàng, vừa phải cho phù hợp với nội dung bài dạy, nội dung kết hợp, tích hợp có
liên quan đến các trị chơi dân gian.
Ví dụ : + Khi cho trẻ làm quen với các con vật giáo viên có thể lồng ghép trị
chơi dân gian cho trẻ chơi “Bịt mắt bắt dê”
+ Khi dạy Làm quen với chữ cái cho trẻ chơi trò chơi ‘’ Oẳn tù tì’’ để đốn
xêm trên tay cơ cầm chữ cái gì.....
+ Khi hoạt động góc: Cho trẻ chơi với các loại trò chơi : “Trồng nụ trồng hoa”,
“Mít mật mít gai”, “ Làm nón mão bằng lá”…
+ Làm quen các loại hoa chơi trồng hoa”, “Trồng nụ trồng hoa”, từ đó sẽ mang
lại kết quả cao cho môn học của trẻ tuổi mẫu giáo.


14
Khơng dừng lại ở đó, những trị chơi dân gian, những bài thơ câu chuyện hay
cách hướng dẫn trẻ làm ô tô, con vịt di chuyển được hoặc hướng dẫn trẻ làm đồ dùng học
tốn…Qua đó giúp trẻ vừa có kỹ năng làm đồ dùng, đồ chơi cũng như trẻ được ôn lại

kiến thức đã học ôn luyện củng cố về số lượng, hình dạng, nhận biết số chẵn, số lẻ, ôn
luyện các chữ cái đã học và nhận biết chữ cái mới.
3.3. Khả năng áp dụng của các biện pháp:
Một ưu thế của trị chơi dân gian chính là ở chỗ nó có thể dung nạp tất cả
những ai muốn chơi. Vì thế tất cả các trị chơi dân gian được áp dụng rộng rãi ở các
lứa tuổi Mẫu giáo tùy theo mức độ của từng trò chơi.
Ở trường mầm non vào các giờ hoạt động ngoài trời với những nhóm trẻ cùng
ngồi tụm năm tụm ba chơi các trò chơi dân gian, những giọng ê a câu hát đồng dao:
Chi chi chành chành, cái nanh thổi lửa... hoặc những trò chơi dân gian sẽ trở thành ký
ức đẹp của trẻ thơ với ô ăn quan, bịt mắt bắt dê, bịt mắt đập bóng …
Những trị chơi dân gian ngày được trở nên phong phú hơn về chất liệu và cách
thức chơi dưới sự sáng tạo của giáo viên để phù hợp với điều kiện đảm bảo an toàn và
phát triển cho trẻ theo từng độ tuổi. Trò chơi dân gian không chỉ được tổ chức ở hoạt
động vui chơi ngoài trời cho trẻ, mà ngay cả ở các hoạt động vui chơi trong lớp và đặc
biệt là tổ chức hoạt động vui chơi ngay trong hoạt động có chủ định cho trẻ.
Trường Mầm Thụy Dương trong những năm qua đã tổ chức thành cơng trị chơi
dân gian trong các hoạt động vui chơi và hoạt động có chủ định cho trẻ. Việc sáng tạo
các hình thức tổ chức nhằm đưa trò chơi dân gian vào hoạt động chơi tập của trẻ nhà
trẻ và hoạt động học tập của trẻ mẫu giáo là một hoạt động mang đầy tính sáng tạo,
địi hỏi giáo viên phải có khả năng sáng tạo tốt, am hiểu trò chơi dân gian và gần gũi
với trẻ. Giờ học ứng dụng trị chơi dân khơng chỉ đòi hỏi đạt hiệu quả về tổ chức trò
chơi mà còn phải đảm bảo các mặt phát triển theo từng lứa tuổi của trẻ mầm non.
Bằng sự sáng tạo, khéo léo và yêu nghề, giáo viên trường MN Thụy Dương đã
khéo léo đưa trò chơi dân gian vào trong hoạt động có chủ định của trẻ, việc kết hợp
giữa trò chơi và các hoạt động khám phá giúp cho giờ học thêm sơi động, cuốn hút trẻ
thích thú tham gia vào các hoạt động. Cô và trẻ cùng chơi và cùng khám phá, một giờ
học có sự kết hợp nhịp nhàng giữa trò chơi dân gian, đồng giao và hoạt động học tập
tạo nên mơi trường học tập tích cực và thân thiện giữa cơ và trẻ.
Đưa trị chơi dân gian vào hoạt động vui chơi và dạy học nhằm xây dựng môi
trường thân thiện, gần gũi giữa cô và trẻ, giữa trẻ và trẻ và tạo nên môi trường hoạt

động phát triển và trong sáng, một hoạt động mà tập thể trường Mầm Non Thụy
Dương đã áp dụng một cách sáng tạo và thành công.
3.4. Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng biện pháp.
Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng “ Một số biện pháp hướng dẫn tổ chức


15
cho trẻ mẫu giáo trong trường Mầm non qua các trò chơi dân gian’’ vào 7 lớp mẫu
giáo năm học 2020 - 2021 đã tổng kết và thống kê được những hiệu quả sau:
* Đối với trẻ:
100% trẻ được mở rộng kiến thức và có thêm rất nhiều hiểu biết về các trò chơi
dân gian, các phong tục truyền thống của dân tộc.Trẻ có ý thức cá nhân, ý thức tập thể
và tích cực, hứng thú, thoải mái tham gia vào hoạt động có tích hợp các trị chơi dân
gian.
Khi tham gia các trò chơi dân gian trẻ được hoạt động đã giúp trẻ rèn luyện kỹ
năng vận động thành thạo, chính xác. Sức khỏe, thể lực, tinh thần của trẻ được cải
thiện rõ rệt.
Thơng qua các trị chơi dân gian trẻ biết chờ đợi đến lượt mình, biết hỗ trợ bạn
hồn thành u cầu của trị chơi, rèn cho trẻ tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau
trong khi chơi.
Trẻ đã biết tự tổ chức chơi các trò chơi dân gian với các bạn trong lớp. Trẻ biết
sử dụng các đồ dùng sẵn có để có thể tự tổ chức chơi trị chơi dân gian theo nhóm, trẻ trở
nên mạnh dạn tự tin hơn khi tham gia vào các hoạt động tập thể.
Kết quả khảo sát trẻ cuối năm đạt được cụ thể như sau:
Xếp loại

Tốt

Khá

Đạt

Chưa đạt

TS LỚP
7

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

5

71 %

2

29 %

0

0

0

0

* Đối với giáo viên.
Giáo viên đã có nhiều kinh nghiệm hơn trong việc tổ chức các trò chơi dân
gian cho trẻ và linh hoạt sáng tạo hơn khi lồng ghép, tích hợp các trị chơi vào các
hoạt động trong ngày của trẻ.
Tạo được môi trường “Vừa học - vừa chơi”, “Trẻ học bằng chơi bằng
trải nghiệm”. Đặc biệt đã tạo được niềm tin và sự quan tâm hỗ trợ của các bậc phụ
huynh.
* Đối với phụ huynh
Phụ huynh đã ý thức tốt được tầm quan trọng của việc cho con em mình được
chơi các trị chơi dân gian, thơng qua các trò chơi dân gian mà trẻ chơi, trẻ sẽ có được
sự phát triển tồn diện về thể chất, tinh thần, nhận thức, nhân cách sống.
Phụ huynh đã đặc biệt dành sự quan tâm, phối kết hợp với giáo viên trong việc
giáo dục, rèn luyện trẻ, cung cấp nguyên học liệu cho giáo viên tổ chức các trò chơi


16
dân gian cho trẻ và cả trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ của lớp cũng như của nhà
trường.
Phụ huynh phấn khởi, nhiệt tình tham gia cùng trẻ vào các chương trình giao
lưu chia sẻ kinh nghiệm chăm sóc giáo dục trẻ do lớp tổ chức,
Phụ huynh an tâm và tuyệt đối tin tưởng gửi con em mình tại lớp

* Hiệu quả kinh tế, môi trường, xã hội
Đã tận dụng, tìm kiếm nguyên vật liệu, phế thải tạo nhiều đồ dùng đồ chơi
phong phú trẻ được trải nghiệm và rất thích thú mà khơng tốn kém kinh phí của nhà
trường.
Có tác dụng mạnh mẽ tới mơi trường, làm cho mơi trường sạch, khơng có rác
thải của các ngun liệu tái sử dụng được.
Phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc giáo dục cho trẻ ý thức về bảo vệ
môi trường là rất quan trọng và cần thiết đối với trẻ .Từ đó phụ huynh sẽ phối hợp
cùng nhà trường trong việc dạy trẻ và tìm kiếm các nguyên vật liệu phế thải để cùng
cô làm đồ dùng phục vụ cho tiết học.
3.5. Những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu
S
T
T

Họ và tên

1

Bùi Thị Hiền

1985

MN Thụy Dương

HT

ĐH

2

Bùi Thị Ngà

1975

MN Thụy Dương

PHT

ĐH

3

Bùi Thị Ly

1981

MN Thụy Dương

CTC
Đ

ĐH

4

Bùi Thị Thoi

1975

MN Thụy Dương

TTM
G

ĐH

5

Tập thể
CBGV tổ MG

Năm
sinh

Nơi cơng tác

Chức Trình Nội dung công việc hỗ
danh độ CM
trợ
- Xây dựng thời gian tổ
chức giao lưu trò chơi
dân gian ở từng khối.
- Xây dựng tạo cảnh quan
mơi trường trong và
ngồi lớp.
-Lựa chọn, sưu tầm, tìm
ĐDĐC và tổ chức thực
hiện các trị chơi dân gian

MN Thụy Dương

3.6. Những thông tin cần được bảo mật (Không)
3.7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
Qua việc nghiên cứu đề tài trên, tôi đã rút ra một số điều kiện cần thiết để áp dụng
sáng kiến như sau:
Cần phải tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian để phát triển ở trẻ tinh thần
tập thể, biết nhường nhịn bạn bè, biết giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm của mình với bạn
khác.


17
Khi tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ cần tìm hiểu kỹ cách chơi, luật chơi và
chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết để tiến hành trò chơi.
Trị chơi dân gian có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển của trẻ nhỏ.
Góp phần nâng cao nhận thức, phát triển các giác quan, tăng cường thể lực cho trẻ,
giúp trẻ trở thành những người lao động tài giỏi trong tương lai.
Những trẻ chơi một cách hăng hái, hoạt động nổi bật trong khi chơi thường
cũng chính là những đứa trẻ thơng minh, tháo vát và biết tổ chức trong cuộc sống.
Một số giáo viên và cả phụ huynh học sinh trong trường đã áp dụng kinh
nghiệm của tôi trong việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian và đạt được hiệu
quả cao
Phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của giáo viên đã đưa các các trò chơi dân
gian cho trẻ chơi hàng ngày là rất quan trọng và cần thiết đối với trẻ .Từ đó phụ huynh
sẽ phối hợp cùng nhà trường trong việc dạy trẻ và tìm kiếm các nguyên vật liệu phế
thải để cùng cô làm đồ dùng cho trẻ hoạt động.
Bằng việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian đã giúp trẻ được thỏa mãn
nhu cầu vui chơi, đồng thời bảo tồn được một di sản văn hóa tốt đẹp của dân tộc, góp
phần thực hiện tốt cuộc vận động “Xây dựng trường học thân thiện – Học sinh tích
cực”.

3.8. Tài liệu kèm : (Khơng)
4. Cam kết không sao chép hoặc vi phạm bản quyền:
Trên đây là toàn bộ nội dung về đề tài: “Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên
hướng dẫn tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo trong trường Mầm non”
Tôi xin cam kết báo báo sáng kiến trên không sao chép nội dung của người
khác, báo cáo sáng kiến này do tơi rút ra trong q trình điều hành quản lí nhà trường
ở vai trị của người cán bộ quản lí và xin được viết lại để cùng trao đổi với các bạn
đồng nghiệp. Nội dung các biện pháp khơng mới cũng có thể chưa hay song đó
cũng là những suy nghĩ và áp dụng của bản thân trong thực tiễn q trình cơng tác và
thực hiện trên trẻ cũng đã mang lại những hiệu quả nhất định. Rất mong các q
đồng nghiệp cùng chia sẻ và góp ý.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
Thái Thụy, ngày 29 tháng 04 năm 2021
CƠ QUAN ĐƠN

TÁC GIẢ SÁNG KIẾN

ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
(Xác nhận)
Vũ Thị Thanh Nhàn


18
Tài liệu tham khảo
1. Chng trỡnh chm súc giỏo dc trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi. Của Bộ GD& ĐT
2. Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi. Của Bộ GD& ĐT.
3. Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi. Của Bộ GD& ĐT.
4. Tài liệu bồi dưỡng hè dành cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm non. Năm học
2018- 2019. Của Bộ GD& ĐT
5. Tài liệu bồi dưỡng hè dành cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm non. Năm học

2019- 2020. Của Bộ GD& ĐT
6. Hướng dẫn tổ chức cho trẻ mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi làm quen các bài hát, thơ ca,
hò vè, ca dao đồng dao, câu đố các trò chơi. của Bộ giáo dục và đâò tạo
7. Tổ chức hoạt động phát triển thể chất cho trẻ mầm non theo hướng tích hợp. Bộ
giáo dục và đào tạo
8. Thơng tư 28/2016/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số nội dung của chương trình
giáo dục mầm non ban hành kèm theo thong tư số 17/2009/TT-BGD ĐT ngày 25
tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo


19

MỤC LỤC
Tên đề mục

Trang

I THÔNG TIN CHUNG SÁNG KIẾN
II. BÁO CÁO MÔ TẢ SÁNG KIẾN

2

1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên hướng dẫn tổ
chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo trong trường Mầm non”

2

2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: CBQL và giáo viên mầm non.

2

3. Mô tả bản chất của sáng kiến:

2

3.1. Tình trạng của các biện pháp

2

3.2. Nội dung biện pháp đề nghị cơng nhận sáng kiến

4

* Mục đích của biện pháp

4

* Nội dung của biện pháp

4

Biện pháp 1: Nghiên cứu chỉ đạo giáo viên lựa chọn các trò chơi
dân gian phù hợp với lứa tuổi của trẻ.

5

Biện pháp 2: Chỉ đạo giáo viên chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, lời ca, địa
điểm trước khi tổ chức cho trẻ tham gia vào các trò chơi dân gian

6

Biện pháp 3: Nghiên cứu chỉ đạo giáo viên tổ chức các trò chơi phù
hợp với tính chất của hoạt động.

8

Biện pháp 4: Nghiên cứu chỉ đạo các hình thức để động viên tất cả
các trẻ tham gia vào trò chơi

12

Biện pháp5: Nghiên cứu chỉ đạo linh hoạt, nhạy bén khi tổ chức cho
trẻ chơi trò chơi dân gian.

13

Biện pháp 6: Chỉ đạo áp dụng đổi mới các hình thức tổ chức, lồng tích
hợp các trị chơi dân gian vào các mơn học và các hoạt động khác

13

3.3. Khả năng áp dụng của biện pháp

14

3.4 Hiệu quả của việc áp dụng một số biện pháp qua năm học vừa qua

14

3.5. Những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu

16


20
3.6. Những thông tin cần được bảo mật (Không)

16

3.7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến

16

3.8. Tài liệu kèm (không)

17

4. Cam kết không sao chép hoặc vi phạm bản quyền

17

Tài liệu tham khảo

18