Hệ thống điều hòa trên ô tô – cấu tạo, nguyên lý hoạt động

Hệ thống điều hịa trên ơ tơ – Cấu tạo, nguyên lý hoạt động
(News.oto-hui.com) – Với không gian nhỏ hẹp và khơng có q nhiều chỗ trống thì bên
trong 1 chiếc ơ tơ quả thật rất bí và ngột ngạt, đặc biệt vào thời tiết nóng bức. Chính vì vậy,
hệ thống điều hịa trên ơ tơ có vai trị quan trọng trên ơ tơ bởi nó có nhiệm vụ điều hịa làm
mát và giảm độ ẩm của khơng khí giúp gia tăng kéo dài thời gian sử dụng cho các động cơ
khi hoạt động. Đồng thời, hệ thống điều hòa cịn giúp lưu thơng và đảm bảo mang tới luồng
khơng khí trên xe được thoải mái, tránh ngột ngạt trong những ngày oi ả.

Hệ thống điều hịa trên ơ tơ: Cấu tạo, nguyên lý hoạt động, cách sử dụng tiết kiệm?
A. Cấu tạo hệ thống điều hịa trên ơ tơ
1. Máy nén (lốc lạnh)
Máy nén của hệ thống điều hòa được dẫn động bởi dây đai với động cơ và ly hợp từ. Hoạt
động được điều khiển thông qua công tắc A/C, có nghĩa khi bạn nhấn cơng tắc A/C trên taplo
lập tức ly hợp từ sẽ kích hoạt kết nối để quay puly máy nén.


Máy
nén điều hịa
Gas lạnh điều hịa có áp suất và nhiệt độ thấp được hóa hơi thơng qua việc lấy nhiệt từ bên
trong xe được hút và nén bởi máy nén. Sau đó máy nén bơm mơi chất có nhiệt độ và áp suất
cao vào giàn nóng làm chúng có thể hóa lỏng dễ dàng.
2. Giàn nóng

Giàn

nóng

điều hịa
Cấu tạo của giàn nóng bao gồm các ống nhỏ và cánh tản nhiệt bằng nhơm và chúng được lắp
ngay phía trước của két nước. Khi ơ tơ hoạt động, khơng khí sẽ đi qua giàn nóng để làm mát,
kèm theo đó là một quạt làm mát để làm giảm nhiệt độ của mơi chất lạnh. Giàn nóng có

nhiệm vụ chuyển đổi môi chất lạnh từ dạng hơi thành mơi chất lạnh có dạng lỏng ở nhiệt độ
và áp suất cao.
3. Giàn lạnh

Giàn lạnh điều hịa
Có cấu tạo gần giống với dàn nóng nhưng dàn lạnh được thiết kế nhỏ hơn. Giàn lạnh có
nhiệm vụ làm bay hơi môi chất lạnh dưới dạng hơi sương ở nhiệt độ và áp suất thấp thông
qua van tiết lưu. Lúc này, môi chất được giảm nhiệt độ đột ngột sẽ tỏa hơi lạnh ra môi
trường.
4. Van tiết lưu
Van tiết lưu trên hệ thống điều hịa có 2 nhiệm vụ chính:
Thứ nhất, sau khi môi chất lạnh ở dạng lỏng với nhiệt độ và áp suất cao đi qua giàn nóng,
chúng sẽ được phun qua các lỗ nhỏ trong van tiết lưu. Làm cho môi chất lạnh sau khi qua
van tiết lưu, sẽ có nhiệt độ thấp và áp suất thấp.


Van
tiết lưu
Thứ hai, lượng môi chất lạnh được phun vào giàn lạnh sẽ được van tiết lưu sẽ điều chỉnh, tùy
thuộc vào nhiệt độ trong xe.
5. Quạt lồng sóc


Đưa hơi lạnh từ dàn lạnh vào bên trong cabin xe là nhiệm vụ của quạt lồng sóc. Tùy theo
cách thiết kế và vị trí khe gió của mỗi kiểu xe ơ tơ mà quạt lồng sóc này sẽ được hãng xe bố
trí với số lượng khác nhau.
6. Bộ lọc khô

Bộ lọc khơ
Là bộ hút ẩm, nó có tác dụng loại bỏ hơi nước trong mơi chất, phịng ngừa tình trạng nước bị
đóng băng thành tinh thể dễ làm cho hệ thống bị phá hủy. Ngồi ra, bộ lọc khơ này cịn có
một nhiệm vụ lọc khác là giúp giữ các chất ô nhiễm trong hoạt động của môi chất và hệ
thống.
B. Nguyên lý làm việc của hệ thống điều hịa trên ơ tơ
Các kỹ sư áp dụng rất nhiều định luật vật lý để chế tạo nên một chiếc điều hịa. Thế nhưng,
có hai ngun tắc cơ bản là hiện tượng thu nhiệt khi một chất lỏng bay hơi và tỏa nhiệt khi
nó chuyển từ hơi sang lỏng. Vì vậy, chiếc điều hịa khơng khí nào cũng có một máy nén, bình
ngưng, bình làm khơ, van giãn nở nhiệt, máy hóa hơi và “dịng máu” là chất làm lạnh. Chất
làm lạnh là chất lỏng có khả năng bay hơi ở nhiệt độ thấp.
Trước kia, ngành công nghiệp điện lạnh sử dụng chất R-12 nhưng do chứa
chlorofluorocarbon (CFC) gây thủng tầng ozon nên nó được thay bằng R-134a từ 1996.
Nguyên lý hoạt động của hệ thống điều hịa trên ơ tơ có thể tóm gọn thành các bước như sau:
Đầu tiên, máy nén, được nối với động cơ thông qua dây curoa, hút chất làm lạnh ở thể khí
(từ bình chứa gas) rồi nén ở áp suất cao.


Khi bị nén, nhiệt độ chất làm lạnh tăng lên và nó được đẩy sang giàn nóng, nằm ở vị trí phía
đầu xe, gần lưới tản nhiệt và có quạt riêng.
Ở giàn nóng, do được tản nhiệt ở áp suất cao nên chất làm lạnh hóa thành thể lỏng và chuyển
sang van giãn nở (hoặc van tiết lưu).
Tiếp theo, tại van tiết lưu, áp suất giảm đột ngột nên chất làm lạnh hóa hơi và chuyển tới giàn
lạnh. Ở đây, nó lấy nhiệt từ mơi trường xung quanh và khiến nhiệt độ giảm xuống. Hơi lạnh
sẽ được quạt gió thổi ra mơi trường. Gió thổi ra từ giàn lạnh có thể là gió ngồi (làm lạnh
ngồi), gió trong ca-bin hoặc cả hai.
C. Cách sử dụng điều hồ ơ tơ tiết kiệm:
1. Khơng nên bật điều hịa trước hoặc cùng lúc khởi động máy
Khi bạn bật điều hòa trước hoặc cùng khi với khởi động xe ô tô gây tiêu tốn năng lượng, ảnh

hưởng tuổi thọ của ắc quy và hệ thống làm lạnh. Vì vậy để tiết kiệm điện năng và giữ cho
các thiết bị được bền bỉ, bạn hãy mở cửa xe để luồng khí nóng thốt ra ngồi và sau khi khởi
động xe khoảng 10 phút mới tiến hành bật hệ thống điều hịa.
2. Đóng kín các cửa khi mở điều hòa:
Lưu ý tiếp theo trong cách sử dụng điều hịa ơ tơ là nên đóng kín cửa xe để hạn chế sự lãng
phí hơi lạnh thốt ra ngồi, giúp tiết kiệm nhiên liệu. Để có thể thoải mái hơn khi sử dụng xe
thì song song với việc mở điều hịa bạn nên chỉnh chế độ quạt gió phù hợp.
3. Lấy gió từ mơi trường để thêm dưỡng khí:
Đối với thời tiết bình thường, khi xe vận hành bạn nên để quạt lấy gió từ mơi trường giúp
tăng thêm dưỡng khí cho hành khách.
4. Tắt tồn bộ hệ thống điều hòa khi trời mưa:
Điều cần chú ý tiếp theo khi vận hành ô tô trong thời tiết mưa gió hay ngập nước là bạn nên
tắt tồn bộ hệ thống làm mát trên xe để tránh việc rác bẩn xâm nhập gây hư hỏng hệ thống
điều hòa.
5. Bảo dưỡng điều hịa ơ tơ định kỳ:
Yếu tố tiếp theo mà người sử dụng xe ô tô cần lưu ý là nên bảo dưỡng xe định kỳ nhằm tăng
tuổi thọ hệ thống điều hòa và kịp thời sửa chữa khi phát hiện hư hỏng.