chinh sach thuong mai quoc te vu duc cuong chuong 9 part 1 cstmqt chinh sach va cac cong cu dieu hanh nhap khau cuuduongthancong com

Ch-ơng 9:
Chính sách và các công
cụ quản lý điều hành
nhập khÈu

CuuDuongThanCong.com

/>

Hai khái niệm
1.

NK bổ sung: NK hàng hóa trong n-ớc không sản
xuất đ-ợc hoặc sản xuất không đáp ứng đủ nhu
cầu.
NK bổ sung giúp cho nền kinh tế phát triển cân
đối và ổn đinh

2.

NK thay thế: NK những hàng hóa mà sản xuất
trong n-ớc sẽ không có lợi bằng NK .
NK thay thế giúp cho sản xuất trong n-ớc cạnh
tranh với sản phẩm n-ớc ngoài

Do vây nếu thực hiện tốt hai mặt NK này, NK sẽ có
tác động tích cực đến sự phát triển của nền ktquốc
dân.
CuuDuongThanCong.com

/>

I.

Vai trò của NK

1.

Tạo điều kiện thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu
kinh tế theo h-ớng CNH, HĐH
Cơ cấu kinh tế là t-ơng quan tỷ lệ giữa các bộ phận của nền
kinh tế quốc dân.
Công nghiệp hoá là quá trình chuyển đổi căn bản, toàn diện
ph-ơng thức hoạt động của nền kinh tế từ sử dụng lao động
thủ công là chính sang sử dụng rộng rÃi sức lao động gắn
với công nghệ tiên tiến, hiện đại, tạo ra năng suất lao động
và trình độ phát triển kinh tế xà hội cao.
Giai đoạn 1; Xây dụng tiền đề công nghiệp hóa.
Giai đoạn 2: Đẩy mạnh công nghiệp hóa.
Giai đoạn 3: Dịch vụ hóa công nghiệp.
CuuDuongThanCong.com

/>

2- Bổ sung những mất cân đối của nền kinh tế, đảm
bảo phát triển kinh tế cân đối và ổn định
3. - NK góp phần cải thiện và nâng cao mức sống của
nhân dân
+ thỏa mÃn nhu cầu trực tiếp của nhân dân về hàng tiêu
dùng
+ cung cấp đầu vào cho qúa trình sản xuất, tạo việc làm ổn

định cho ng-ời lao động
+ nâng cao mức thu nhập của nhân dân
4. NK có vai trò tích cực đến thúc đẩy XK
NK tạo đầu vào cho sản xuất hàng xk, nguyên nhiên
vật liệu, máy móc thiết bị phụ vụ xuất khẩu
NK giúp thiết lập đ-ợc quan hệ th-ơng mại với n-ớc
XK hàng, do đó có cơ hội để XK hàng hóa của mình
sang các n-ớc này,
CuuDuongThanCong.com

/>

II. Những nguyên tắc và chính sách NK
1. Các nguyên tắc

a. Sử dụng vốn NK tiết kiệm đem lại hiệu
quả kinh tế cao
Sự cần thiết:
Hạn chế về vốn
Nhu cầu cao
Cơ chế thị trường

Nội dung của nguyên tắc:

Về mặt hàng
Về số lượng
Về thời gian
về giá cả và các điều kiện khác

CuuDuongThanCong.com

/>

b. NK thiết bị kỹ thuật tiên tiến hiện đại, phự hp vi
nhu cu

Công nghệ tiên tiến:
Tiết kiệm nguyên vật liệu
Năng suất cao
Làm ra sản phẩm có sức cạnh tranh cao
Không gây ô nhiễm môi tr-ờng
Công nghệ thích hợp (Appropriate Technology)
Công nghệ thích hợp đối với mỗi quốc gia là công
nghệ mà nguồn lực sử dụng cho nó phù hợp với các điều
kiện của quốc gia đó

CuuDuongThanCong.com

/>

c. Phải bảo vệ và thúc đẩy sx trong n-ớc phát triển, tăng
nhanh xk
Thông th-ờng hàng NK có giá rẻ hơn và phẩm chất tốt hơn.
Nh-ng nếu chỉ dựa vào NK thì sẽ bóp chết sản xuất trong n-ớc,
ng-ời dân sẽ không có công ăn việc làm,
Do vậy khi NK cũng phải đ-ợc tính toán kỹ càng, hạn chế việc
tác động tiêu cực đến nền sản xuất trong n-ớc, chỉ nền cho
hàng NK cạnh tranh với hàng nội đia dần dần và tùy vàotừng
trình độ phát triển của từng ngành và lĩnh vực.
- Đối với ngành non trẻ và thiết yếu: cần bảo hộ và hạn chế xk

-đối với ngành đà có quá trình phát triển: nên tạo môi tr-ờng
cạnh tranh để ngành có động lực phát triển mạnh hơn nữa,
cũng nh- tiến tới mở rộng thị tr-ờng xk
Nguyên tắc khác
Kết hợp giữa xuất khẩu và nhập khẩu
Xây dựng thị tr-ờng nhập khẩu ổn định, vững
chắc và lâu dài
CuuDuongThanCong.com

/>

- Nhóm có khả năng cạnh tranh là cà phê, điều, gạo, tiêu,
một số trái cây đặc sản (soài, dứa, b-ởi, ...), thuỷ, hải sản,
hàng dệt may, giày dép, động cơ diesel loại công suất nhỏ...;
- Nhóm có khả năng cạnh tranh với điều kiện đ-ợc hỗ trợ
có thời hạn và tích cực nâng cao khả năng cạnh tranh là
chè, cao su, rau, thịt lợn, lắp ráp điện tử, cơ khí, hóa chất, xi
măng, ...;
- Nhóm có khả năng cạnh tranh thấp là đ-ờng mía, bông,
đỗ t-ơng, ngô, quả có múi, hoa, sữa bò, gà, thép...

CuuDuongThanCong.com

/>

2. Chính sách nhập khẩu

Ưu tiên nhập khẩu máy móc thiết bị công
nghệ mới phục vụ các mục tiêu của CNH,
HĐH, cho tăng tr-ởng xuất khẩu
Tiết kiệm ngoại tệ, chỉ nhËp khÈu vËt tphơc vơ sx hµng xk, sx hµng tiêu dùng
Bảo hộ chính đáng sản xuất nội địa

CuuDuongThanCong.com

/>

Bảo hộ là những biện pháp của chính phủ nhằm
hỗ trợ sản xuất, nâng cao khả năng cạnh tranh
của hàng hóa sản xuất trong n-ớc và đối phó
với hàng hóa nhập khẩu có thể gây thiệt hại
cho nền kinh tế n-ớc nhập khẩu.
Bảo hộ có thể đ-ợc thực hiện bởi 2 ph-ơng
thức:
- Những rào cản về th-ơng mại
- Các biện pháp hỗ trợ trong n-ớc

Nguyên tắc của bảo hộ:
- Bảo hộ phải có chọn lọc, có điều kiệnn và có thời hạn
- Bảo hộ phải h-ớng tới nâng cao năng lực cạnh tranh
- bảo hộ phải áp dụng thống nhất cho mọi thành phần
kinh tế
- Bảo hộ phải tuân thủ các quy định và cam kết quốc tế
CuuDuongThanCong.com

/>

III. Thực trạng hoạt động nhập khẩu
- Quy mô, tốc độ tăng tr-ởng
- Cơ cấu mặt hàng
- Cơ cấu thị tr-ờng
Xem sách Hàng rào phi thuế quan trong chính
sách thương m¹i quèc tÕ”

CuuDuongThanCong.com

/>

IV. Các biện pháp công cụ quản lý NK
Các công cụ quản lý NK là những biện pháp, thủ tục mà
Nhà n-ớc đ-a ra nhằm tác động và điều tiết hoạt động NK
của các doanh nghiệp
1.Thuế NK

a. Khái niệm
Thuế nhập khẩu là một công cụ tài chính mà các
n-ớc sử dụng để quản lý hoạt động nhập khẩu hàng
hóa thông qua việc thu một khoản tiền khi hàng hóa
di chuyển qua biên giới hải quan vào nội địa.

CuuDuongThanCong.com

/>

L-u ý:

Phân biệt: thuế trực thu thuế gián thu
Đối t-ợng đánh thuế là những hàng hóa mậu dịch và
phi mậu dịch đ-ợc NK qua biên giới quốc gia
Đối t-ợng nộp thuế là chủ hàng NK,
Ng-ời chịu thuế NK: ng-ời tiêu dùng cuối cùng.
Cơ quan đại diện của Nhà n-ớc: H¶i quan

CuuDuongThanCong.com

/>

Lt Th XNK cđa ViƯt Nam
-Lt th XK, NK cđa Việt Nam đ-ợc ban hành lần đầu tiên
vào năm 1987 với tên gọi Luật thuế XK, NK hàng mậu
dịch.
Ngày 26/12/1991, Quốc hội thông qua Luật mới với tên gọi Luật
thuế XK, thuế NK và đến nay Luật mới này đà qua hai lần
sửa đổi bổ sung:

Lần 1: vào ngày 5/7/1993 (có hiệu lực từ ngày 1/9/1993)
Lần 2: vào ngày 20/5/1997 (có hiệu lực từ ngày 1/1/1999)
Lần 3: vào ngày 14/6/2005 (có hiệu lực 1/1/2006)
Thông t- 87/2004/TT-BTC ngày 31/8/2004

CuuDuongThanCong.com

/>

b. Các ph-ơng pháp tính thuế
* Thuế tính theo giá: - ad valorem tax

- là loại thuế đánh vào một tỷ lệ phần trăm nhất định trên giá
hàng NK. Việc ¸p dơng c¸ch tÝnh th theo gi¸ lµm cho sè tiền
thuế thu đ-ợc biến động theo sự thay đổi của giá hàng NK
ví dụ: mặt hàng NK thiết bị camera quan s¸t
Th st: 10%
Gi¸ tÝnh th: 100 USD
TiỊn th: 10 USD
Giá th-ờng là giá tính theo hợp đồng XNK.
* Thuế tuyệt đối: specific tax
- là loại thuế quy định mức thuế theo giá trị tuyệt đối tính trên
đơn vị hàng hãa NK (sè l-ỵng - träng l-ỵng - dung tÝch) ví dụ:
20 USD/m3 đá granite.
- Giá hàng NK cao hay thấp không ảnh h-ởng đến quy mô thuế
thu đ-ợc
CuuDuongThanCong.com

/>

Thuế hỗn hợp (compound tariff): là loại thuế kết hợp cả 2 cách tính thuế
trên.
Mỹ: đồng hồ đeo tay: 51xent/chiếc + 6,25%.
EU: 14% + 193,4 euro (đến 331,8 euro) trên 100kg thịt bò nhập
khẩu
-Thuế theo mùa: là loại thuế áp dụng mức thuế khác nhau
tùy thuộc vào mùa vụ - hay theo biến động cung cầu . Nừu vào
vụ thu hoạch thì hàng hóa NK sẽ bị đánh thuế cao, nh-ng nếu
trái vụ thì dánh thuế thấp để góp phần đáp ứng nhu cầu của
ng-ời tiêu dùng.
-Thuế lựa chọn: Thuế lựa chọn là loại thuế quy định cả hai cách tính
theo giá và theo l-ợng, ng-ời nộp thuế có thể chọn một trong hai cách

tính.
- Hạn ngạch thuế quan: là chế độ thuế áp dụng mức thuế
suất thấp khi hàng hóa NK trong giới hạn số l-ợng hạn ngạch
NK quy định, nh-ng khi NK v-ợt quá hạn ngạch thì phải chịu
mức thuế cao hơn đối với phần v-ợt đó.
CuuDuongThanCong.com

/>

c. Loại thuế suất
-Thuế suất -u đÃi: đ-ợc áp dụng cho hh NK cã xx tõ n-íc hc
khèi n-íc cã thỏa thuận quy chế MFN trong quan hệ th-ơng mại
với quốc gia
- Thuế suất thông th-ờng: áp dụng đối với hàng hóa NK có xuất xứ
từ n-ớc không có thỏa thn vỊ quuy chÕ MFN trong quan hƯ víi
qc gia
Th suất thông th-ờng cao hơn 50% so với thuế suất -u đÃi
-Thuế suất -u đÃi đặc biệt: áp dụng cho hh NK có xx từ n-ớc hoặc
khối n-ớc mà quốc gia có thỏa thuận đặc biệt về thuế NK theo thể
chế khu vực th-ơng mại tự do, liên minh thuế quan, hoăc để tạo
thuận lợi cho giao l-u th-ơng mại biªn giíi.

CuuDuongThanCong.com

/>

d. Biểu thuế - Mức thuế suất:
Quyết định 110/2003/QĐ-BTC vè viƯc ban hµnh biĨu
th nhËp khÈu, cã hiƯu lùc tõ 1/9/2003
Thông tu số 85/2003/TT-BTC ngày 29/8/2003 h-ớng dẫn

phân loại hàng hóa.
Biểu thuế hiện hành gồm khoảng 10.000 dòng thuế (so
với biểu thuế cũ: 6.300 dòng), tuân thủ hoàn toàn theo HS2K
và theo nguyên tắc phân loại HS của WCO, trong khi biểu thuế
cũ đ-ợc xây dựng trên co sở HS96.
Biểu th míi sÏ cã 15 møc th st lµ:
0%-1%-3%-5%-7%
10%-15%-20%-25%-30%
40%-50%-60%-80%-100%
Møc th suất bình quân là 18,2%

CuuDuongThanCong.com

/>

Giả định
1.

T-ơng quan cung cầu của hàng hoá đ-ợc
phân tích xác định và không đổi

2.

Sử dụng ph-ơng pháp phân tích cân bằng từng
phần
Phân tích sơ đồ trên cơ sở một nỊn kinh tÕ quy m«
nhá

3.

CuuDuongThanCong.com

/>

Lợi ích và chi phí của thuế quan
P

PD=
PW(1+t)

S

a

b

c

d

D

PW

Q1

CuuDuongThanCong.com

Q3

Q4

Q2

/>
Q


Thặng d- của ng-ời tiêu dùng
Thặng d- của ng-ời tiêu
dùng là sự chênh lệch
giữa mức giá mà ng-ời
P
tiêu dùng sẵn sàng trả
với mức giả mà họ phải
trả

CuuDuongThanCong.com

D

/>

Thặng d- của ng-ời sản xuất
Thặng d- của ng-ời sản
xuất là phần chênh lệch
giữa mức giá mà họ
P
nhận đ-ợc với mức chi
phí mà họ phải bỏ ra

CuuDuongThanCong.com

S

/>

Cách 1:
Thặng d- của ng-ời tiêu dùng:
-a-b-c-d
Thặng d- của ng-ời sản xuất:
+a
Thu nhập của Nhà n-ớc:
+c
XÃ hội
- b-d
b: mất mát do SX kém hiệu quả
d: mất mát do hạn chế tiêu dùng
Cách 2:
a: Tác động chuyển nh-ợng (từ ng-ời tiêu dùng sang
ng-ời sản xuất)
b: tác động bảo hộ
c: Doanh thu thuế
d: Tác động hạn chế tiêu dùng

CuuDuongThanCong.com

/>

Tác dụng của thuế quan

Bảo hộ và phát triển sản xuất trong n-ớc
Tăng thu ngân sách nhà n-ớc
H-ớng dẫn tiêu dùng trong n-ớc
Thực hiện chính sách thị tr-ờng
Là công cụ thực hiện các cam kết tự do hóa
th-ơng mại

CuuDuongThanCong.com

/>

Tăng thu ngân sách nhà n-ớc
Doanh
thu
thu
im ti
u

Thu
sut

Mc thu

ti u

CuuDuongThanCong.com

/>