LƯU KÍ CHỨNG KHỐN LÀ GÌ?
Mục lục
•
1. Lưu ký chứng khốn là gì?
•
2. Lưu ký chứng khốn để làm gì?
•
3. Phân biệt chứng khoán đã lưu ký và chưa lưu ký
•
•
o
3.1. 1. Chứng khốn đã lưu ký
o
3.2. 2. Chứng khốn chưa lưu ký
4. Hệ thống lưu ký chứng khoán
o
4.1. 1. Trung tâm lưu ký ch ứng khoán
o
4.2. 2. Các thành viên lưu ký
5. Quy định về lưu ký chứng khoán
Trong chứng khoán, lưu ký chứng khoán là một trong những hoạt động
quan trọng đối với nhà đầu tư. Tuy nhiên, không ph ải nhà đầu tư nào
cũng hiểu hết được về lưu ký chứng khoán. Để hiểu rõ hơn lưu ký ch ứng
khốn là gì, hãy cùng mình tìm hi ểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Lưu ký chứng khốn là gì?
Tìm hiểu về lưu ký chứng khốn
Lưu ký chứng khoán là hoạt động ký gửi, bảo quản và chuyển giao chứng
khoán của khách hàng trên h ệ thống lưu ký do Trung tâm lưu ký ch ứng khoán
Việt Nam thực hiện (gọi tắt là VSD). Hoạt động này thực hiện nhằm mục đích
giúp quản lý hiệu quả và đảm bảo được lợi ích cho ngư ời sở hữu chứng
khoán.
Để thực hiện được các giao dịch chứng khoán, trư ớc tiên nhà đầu tư cần ký
hợp đồng mở tài khoản chứng khoán tại các thành viên lưu ký. Theo quy
định hiện nay, mỗi một công ty hay tổ chức phát hành chứng khốn có hoặc
khơng đăng ký niêm yết trên Sở giao dịch thì cần được lưu ký tại VSD mới
được thực hiện các giao dịch trên sàn chứng khốn .
Lưu ký chứng khốn để làm gì?
Việc lưu ký chứng khốn là để thực hiện các mục đích sau:
•
Để chứng khốn đư ợc giao dịch trên thị trường thơng qua Sở giao dịch.
•
Giảm chi phí phát hành chứng chỉ chứng khốn, phí bảo quản và lưu
trữ.
•
Giảm nguy cơ tài s ản bị phá hủy, bị mất hoặc bị đánh cắp.
•
Tăng khả năng xoay vịng vốn trên thị trường nói chung và giữa các nhà
đầu tư nói riêng.
•
Giảm rủi ro khi hoạt động trên thị trường. Tăng độ tin cậy và sự an toàn
của tất cả các bên liên quan.
Sau khi đặt mua thành cơng, số lượng chứng khốn bạn sở hữu được cập nhật
dưới dạng dữ liệu trên hệ thống lưu ký tập trung. Hệ thống lưu ký của thành
viên sẽ giao dịch trực tiếp với hệ thống của VSD để truyền dữ liệu, cập nhật
và theo dõi tồn diện. Nhờ đó, tránh đư ợc những sai sót trong phương th ức
hoạt động, đảm bảo phù hợp và đầy đủ tài sản của nhà đầu tư.
Phân biệt chứng khoán đã lưu ký và chưa lưu ký
Chứng khoán lưu ký và chưa lưu ký có m ột số điểm khác biệt mà nhà đầu tư
cần lưu ý.
1. Chứng khoán đã lưu ký
VSD – Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam sẽ cho phép thực hiện các
hoạt động lưu ký chứng khoán nhằm quản lý và bảo vệ quyền và lợi ích của
người sở hữu chứng khốn một cách hợp lý.
Chứng khoán đã lưu ký sẽ được giao dịch công khai trên các sàn giao d ịch
như HoSE, HNX hay Upcom. Ngư ời sở hữu có thể trở thành cổ đông hợp
pháp của công ty.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, khi một công ty đại chúng phát hành
chứng khốn, dù có đăng ký niêm yết trên Sở giao dịch hay không, chúng
phải được lưu ký tập trung tại VSD trước khi được giao dịch trên Sở giao
dịch.
2. Chứng khoán chưa lưu ký
Với chứng khoán chưa đư ợc lưu ký, bạn sẽ phải trao đổi trực tiếp với tổ chức
phát hành để giao dịch. Chúng sẽ không được giao dịch công khai trên các
sàn chứng khoán giống như chứng khoán đã lưu ký. Đây là đi ểm khác biệt lớn
nhất của chứng khốn lưu ký và chưa lưu ký.
Chúng có thể được tìm thấy dưới dạng giấy chứng nhận quyền sở hữu cổ phần
hoặc sổ cổ đơng. Chứng khốn loại này thường được phát hành bởi các công
ty cổ phần không được giao dịch công khai và không đăng ký v ới VSD. Để
thực hiện mua bán các loại chứng khoán này, nhà đầu tư chỉ cần phải:
1. Tìm kiếm, mua và bán mà không c ần phải giao dịch trực tiếp với tổ
chức phát hành.
2. Nếu tổ chức phát hành đăng ký lưu ký và có mã ch ứng khốn tại VSD
thì bạn bắt buộc phải lưu ký số cổ phiếu đang sở hữu.
Hệ thống lưu ký chứng khoán
Hệ thống lưu ký chứng khoán
Lưu ký chứng khoán sở hữu một hệ thống làm việc chuyên nghiệp, đem đến
cho người sử dụng những dịch vụ tốt nhất. Hiện nay hệ thống lưu ký chứng
khoán Việt Nam bao gồm:
1. Trung tâm lưu ký chứng khoán
Trung tâm lưu ký chứng khốn sẽ có nhiệm vụ thực hiện đăng ký, lưu ký,
thanh toán, bù trừ và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ các giao dịch mua bán
chứng khoán.
2. Các thành viên lưu ký
Các thành viên lưu ký chứng khoán là ngân hàng thương m ại, cơng ty chứng
khốn hoạt động tại Việt Nam được nhà nước cấp giấy chứng nhận trở thành
thành viên lưu ký. Nhiệm vụ của thành viên lưu ký là m ở tài khoản cho khách
hàng và quản lý tách biệt tài sản giữa các cá nhân, tránh gây tình tr ạng lộn
xộn, khó kiểm sốt.
Quy định về lưu ký chứng khốn
Việc lưu ký chứng khoán cần phải lưu ý những điều sau:
•
Điều kiện: có giấy phép thành lập thực hiện nghiệp vụ mơi giới hoặc tự
doanh chứng khốn.
•
Thủ tục: chuẩn bị đầy đủ hồ sơ lưu ký như sổ cổ đông, CCCD/hộ chiếu
(bản photo và bản gốc) nếu khách hàng là t ổ chức. Cuối cùng là phiếu
gửi chứng khoán theo mẫu.
•
Hiệu lực: việc lưu ký chứng khốn có hiệu lực khi trung tâm lưu ký
chứng khoán hạch toán vào tài khoản lưu ký chứng khoán của thành
viên.
Qua đây chúng ta có thể thấy, lưu ký chứng khốn rất quan trọng đối với quá
trình giao dịch của nhà đầu tư. Hy vọng với những chia sẻ trên giúp bạn hiểu
hơn về lưu ký chứng khốn là gì và t ại sao phải lưu ký chứng khốn. Chúc
bạn thành cơng!