Giy phép xut bn s 170/ GP - BVHTT ngày 24/4/2001; Giy phép b sung s 20/GP - SĐBS ngày 1/7/2008
Xut bn hàng tháng
S 2 - 2013
Tổng biên tập
TSKH. Phùng Đình Thc
Phó Tổng biên tập
TS. Nguyn Quc Thp
TS. Phan Ngc Trung
TS. Vũ Văn Vin
Ban Biên tập
TSKH. Lâm Quang Chin
TS. Hoàng Ngc Đang
TS. Nguyn Minh Đo
CN. Vũ Khánh Đông
TS. Nguyn Anh Đc
ThS. Trn Hưng Hin
TS. Vũ Th Bích Ngc
ThS. Lê Ngc Sơn
KS. Lê Hng Thái
ThS. Nguyn Văn Tun
TS. Lê Xuân V
TS. Phan Tin Vin
TS. Nguyn Tin Vinh
TS. Nguyn Hoàng Yn
Thư ký Tòa soạn
ThS. Lê Văn Khoa
CN. Nguyn Th Vit Hà
Tổ chức thực hiện, xuất bản
Vin Du khí Vit Nam
Tòa soạn và trị sự
Tng 16, Tòa nhà Vin Du khí Vit Nam
173 Trung Kính, Yên Hòa, Cu Giy, Hà Ni
Tel: (+84-4) 37727108. Fax: (+84-4) 37727107
Email:
TTK Tòa son: 0982288671
Phụ trách mỹ thuật
Lê Hng Văn
nh bìa: TS. Đ Văn Hu - Tng giám đc Tp đoàn Du khí Vit Nam và đoàn công tác thăm m
Tê Giác Trng. nh: PVN
TIÊU ĐIM
NGHIÊN CU KHOA HC
NĂNG LƯNG MI
PH BIN SÁNG KIN
TIN TC - S KIN
Xây dng mô hình s thy đng ca các thân du trong đá móng nt n
Nhng đc đim chính bin đi th sinh các đá cha trm tích Oligocen
b Cu Long
Nghiên cu phương pháp phân bit các loi du thô trên cơ s phân tích
du vân sc ký ca 24 cp pic các hydrocarbon t nC
8
- nC
22
và ng dng
vào phân bit các cu to mi ca Vietsovpetro
Chit xut và nghiên cu hot tính c ch quá trình polymer hóa ca các
hp cht dng phenol t lá chè xanh
Nguyên lý công ngh ca giàn khai thác và x lý gas-condensate
Phương pháp la chn công ngh x lý nưc khai thác trong công
nghip du khí
Nhng công ngh năng lưng mi trong tương lai
Đy mnh hp tác trong lĩnh vc năng lưng gia Brunei - Vit Nam
Th áp thành công Lò hơi s 1 Nhà máy Nhit đin Vũng Áng 1
Statoil s bt đu khai thác du ti m Mariner vào năm 2017
Xây dng tuyn đưng ng dn khí đt ngm dưi bin sâu dài nht th
gii
Nghiên cu và đưa vào áp dng h dung dch Polymer ít sét và h c ch
phèn nhôm Kali trên cơ s ng dng các hóa phm tn đng đ khoan các
đa tng Miocen và Oligocen
14
21
29
34
52
42
61
64
68
69
70
76
TRONG‱S‱NÀY
PETROVIETNAM
3
DẦU KHÍ - S 2/2013
14
21
29
34
42
52
61
64
68
69
70
Hydrodynamic modelling for fractured basement reservoirs
The diagenetic characteristics of Oligocene reservoirs in Cuu Long basin
A study on method to identify types of crude oils based on chromatographic ngerprint
analysis of 24 pairs of peaks of hydrocarbons from nC
8
- nC
22
and its application to
distinguishing new oil structures of Vietsovpetro
Extracting polyphenol compounds from green tea leaves and studying their inhibitory
activity on the polymerisation process
The technological principles of gas-condensate production and processing platforms
Methods to select produced water treatment technologies in oil and gas industry
New energy technologies in the future
Brunei - Vietnam co-operation in the field of energy to be boosted
Successful pressure test for Boiler no. 1 of Vung Ang 1 Thermal Power Plant
Statoil to begin oil production in Mariner eld from 2017
The world’s longest subsea gas pipeline to be constructed
CONTENTS
FOCUS
The Vietnam National Oil and Gas Group to
be the strongest pillar of the economy
Petrovietnam focuses on implementation
of the 2013 Action Programme
Strengthening international co-operation
in the field of oil and gas exploration and
production
SCIENTIFIC RESEARCH
NEW ENERGY
NEWS
4
7
10
TIÊU‱ĐIM
4
DẦU KHÍ - S 2/2013
Đ phát trin nhanh cn ngun lc rt ln
Báo cáo vi Ch tch nưc, TSKH. Phùng Đình Thc - Bí
thư Đng y, Ch tch HĐTV Tp đoàn Du khí Vit Nam
cho bit: Vi vic chuyn đi mô hình hot đng t tng
công ty Nhà nưc sang mô hình tp đoàn, Tp đoàn Du
khí Vit Nam đã xây dng và phát trin, tng bưc tr
thành ngành kinh t - k thut quan trng ca đt nưc,
hoàn thành cơ bn mc tiêu tng quát là xây dng hoàn
chnh, đng b Ngành Du khí Vit Nam. Tp đoàn liên
tc đt kt qu cao trong hot đng sn xut kinh doanh,
đóng góp ln cho ngân sách Nhà nưc. Tp đoàn Du khí
Vit Nam đã bo toàn và phát trin vn tt, vi vn ch s
hu hin có trên 300 nghìn t đng, quy mô tài sn gn
700 nghìn t đng, đm bo an toàn cho sn xut kinh
doanh và đu tư phát trin trong giai đon tip theo.
Tp đoàn đã hoàn thành và đưa vào vn hành nhiu
d án trng đim, đy mnh công tác tìm kim, thăm dò,
khai thác du khí trong và ngoài nưc, phát trin công
nghip lc hóa du, công nghip khí, công nghip đin.
Dch v du khí phát trin vưt bc, trong đó phát trin
mnh dch v k thut cao như: đa chn, khoan du khí,
cơ khí ch to xây lp các giàn khoan, giàn khai thác mà
trưc đây phi thuê ca nưc ngoài. Đc bit, song song
vi vic đu tư phát trin trong nưc, Tp đoàn tích cc
tìm kim m rng đu tư ra nưc ngoài, mang li kt qu
bưc đu rt đáng khích l vi tng tr lưng du khí
nưc ngoài đt 170 triu tn du quy đi. Năm 2012, Tp
đoàn đã khai thác 1,1 triu tn du nưc ngoài, mang
li li nhun 160 triu USD. Theo Ch tch HĐTV Tp đoàn
Du khí Vit Nam: “Nu trưc đây doanh thu ca Tp đoàn
ch yu t ngun du thô thì đn nay đưc xây dng trên
3 tr ct: du thô, các sn phm công nghip (khí, đin,
đm, lc hóa du) và dch v du khí to cơ s vng chc
đ Tp đoàn phát trin đi lên”.
Báo cáo vi Ch tch nưc kt qu sn xut kinh
doanh ca Tp đoàn trong năm 2012 và k hoch năm
2013, TS. Đ Văn Hu - Tng giám đc Tp đoàn Du khí
Vit Nam cho bit: “Đn ngày hôm nay, các công trình du
khí không dng, không ngh, vn đang tip tc trin khai
trên tt c các lĩnh vc, các khu vc t trên đt lin đn
ngoài bin, t trong nưc đn nưc ngoài, đm bo cho
vic trin khai hot đng năm 2013”. Tháng 1/2013, Tp
đoàn đã hoàn thành và hoàn thành vưt mc các ch tiêu.
Trong bi cnh tình hình kinh t trong và ngoài nưc vn
còn nhiu khó khăn, Tp đoàn đưc giao nhim v năm
2013 nng n hơn: gia tăng tr lưng 35 - 40 triu tn du
quy đi, khai thác 16 triu tn du thô và 9,2 t m
3
khí;
Tp đoàn Du khí Quc gia Vit Nam:
Là một trụ cột vững chắc nhất của nền kinh tế
Sáng 7/2/2013, Ch tch nưc Trương Tn
Sang đã đn thăm và chúc Tt tp th cán b,
công nhân viên, ngưi lao đng Tp đoàn
Du khí Quc gia Vit Nam. Chia s vi nhng
khó khăn, thách thc ca Ngành Du khí Vit
Nam trưc quy mô tính cht công vic ngày
càng thay đi, sc cnh tranh ngày càng ln,
Ch tch nưc Trương Tn Sang chúc và mong
mun Tp đoàn Du khí Quc gia Vit Nam
phn đu đ đt trình đ qun tr - qun lý
tt nht, có tc đ phát trin nhanh nht, đt
hiu qu kinh t cao nht, đi sng cán b
công nhân viên tt nht, xây dng ni b tt
nht, là mt tr ct vng chc nht ca nn
kinh t và phát trin ngang tm vi các tp
đoàn du khí mnh nht trong khu vc Đông
Nam Á trong giai đon 2013 - 2020.
Ch tch nưc Trương Tn Sang chúc Tt Tp đoàn Du khí Vit Nam. nh: CTV
PETROVIETNAM
5
DẦU KHÍ - S 2/2013
sn xut 13,85 t kWh đin, 1,52 triu tn đm, 5,67 triu
tn xăng du các loi. Theo Tng giám đc Đ Văn Hu,
Tp đoàn s trin khai tích cc Đ án tái cơ cu giai đon
2012 - 2015 do Th tưng Chính ph phê duyt, đây là
nhim v rt quan trng trong mc tiêu chung là tái cơ
cu các tp đoàn kinh t Nhà nưc. Đc bit, Tp đoàn s
tích cc đy mnh công tác thăm dò, khai thác du khí
trong và ngoài nưc, k c các khu vc nưc sâu, xa b,
góp phn quan trng bo v ch quyn biên gii Quc
gia trên bin. Bên cnh đó, đy mnh các chương trình
an sinh xã hi, trin khai các phong trào thi đua, phát huy
sáng kin, ci tin k thut đi đôi vi thc hành tit kim,
phn đu “V đích trưc” k hoch năm 2013.
Phát trin ngang tm vi các tp đoàn du khí mnh
nht trong khu vc
Ghi nhn s phát trin vưt bc và đóng góp quan
trng ca Ngành Du khí Vit Nam đi vi nn kinh t đt
nưc, đm bo an ninh năng lưng Quc gia, Ch tch
nưc Trương Tn Sang khng đnh: “Đng và Nhà nưc ghi
nhn s đóng góp to ln, quan trng ca Tp đoàn Du
khí Vit Nam trong xây dng và phát trin kinh t, đm
bo an ninh năng lưng Quc gia”.
Ch tch nưc đánh giá: va là đơn v làm kinh t ch
cht ca đt nưc, va có vai trò trong vic bo v quc
phòng an ninh, bo v ch quyn bin đo ca đt nưc,
Tp đoàn Du khí Vit Nam thc s là nòng ct ca kinh
t đt nưc, to điu kin cho các ngành khác cùng phát
trin. Ch tch nưc nhn mnh, tình hình kinh t th gii
cũng như trong nưc s còn nhiu khó khăn, s cnh
tranh trong lĩnh vc du khí ngày càng gay gt, Ngành
Du khí Vit Nam phi n lc vươn lên hoàn thành tt các
nhim v trong năm mi.
Bư c sang năm 2013 v i hoà n c nh, th i cơ và thá ch
th c m i, Ch t ch nư c cho r ng Petrovietnam c n ch
đ ng đ ra cá c gi i phá p đ ti p t c th c hi n có hi u
qu cá c ch tiêu s n xu t kinh doanh đã đ ra trên 5 lĩ nh
v c chí nh mà T p đoà n đã xá c đ nh trong đ á n Tá i c u
Ch tch nưc Trương Tn Sang chúc và mong Tp đoàn
Du khí Quc gia Vit Nam phn đu đ đt đưc:
1. Trình đ qun tr - qun lý tt nht;
2. Tc đ phát trin nhanh nht;
3. Hiu qu kinh t cao nht;
4. Là mt tr ct vng chc nht ca nn kinh t;
5. Đi sng cán b công nhân viên tt nht;
6. Xây dng ni b tt nht;
7. Phát trin ngang tm vi các tp đoàn du khí mnh
nht trong khu vc Đông Nam Á trong giai đon 2013 - 2020.
Ch tch nưc Trương Tn Sang chp nh lưu nim cùng cán b, lãnh đo Tp đoàn Du khí Vit Nam qua các thi kỳ. nh: CTV
TIÊU‱ĐIM
6
DẦU KHÍ - S 2/2013
trú c. Đ ng th i, c n luôn chú ý quan tâm đ n đ i s ng
c a ngưi lao đng, đ c bi t là nh ng cán b, k sư đang
là m vi c t i cá c già n khoan và nh ng nơi nhi u khó khăn,
gian kh .
Nhân dp này, Ch tch nưc Trương Tn Sang đã chúc
Tp đoàn Du khí Vit Nam phn đu đt: trình đ qun
tr - qun lý tt nht, có tc đ phát trin nhanh nht, đt
hiu qu kinh t cao nht, đi sng cán b công nhân viên
tt nht, xây dng ni b tt nht, là mt tr ct vng
chc nht ca nn kinh t và phát trin ngang tm vi các
tp đoàn du khí mnh nht trong khu vc Đông Nam Á
trong giai đon 2013 - 2020.
Thay mt hơn 50.000 ngưi lao đng du khí, TSKH.
Phùng Đình Thc - Ch tch HĐTV Tp đoàn Du khí Vit
Nam khng đnh quyt tâm s c th hóa ý kin ch đo
ca Ch tch nưc trong chương trình hành đng ca
mình đ thc hin nhim v năm 2013 vi quyt tâm cao
nht. Tp th ngưi lao đng Du khí tip tc n lc, tip
tc phn đu và s “V đích trưc” nhim v năm 2013.
Đc bit, Tp đoàn s n lc phn đu đ đui kp và vưt
các tp đoàn du khí hàng đu khu vc mt s lĩnh
vc quan trng như: dch v khoan du khí, ch to giàn
khoan và giàn khai thác, công ngh khai thác du trong
đá móng…
Theo Tng giám đc Tp đoàn Du khí Vit Nam
TS. Đ Văn Hu, nu tính tng tài sn và quy mô, hin
Petrovietnam đang đng th 3 trong khu vc Đông Nam
Á, sau Petronas (Malaysia) và Pertamina (Indonesia).
Trong nhng năm gn đây, Petrovietnam tăng trưng
vi tc đ t 15 - 20%/năm. Đ đt mc tiêu phát trin
ngang tm vi các tp đoàn du khí mnh nht trong
khu vc, Petrovietnam cn ngun lc rt ln.V phn
mình, tp th ngưi lao đng Du khí s phn đu ht
mình, đưa Tp đoàn Du khí Quc gia Vit Nam tip tc
phát trin, khng đnh v th khu vc Đông Nam Á.
Ngọc Linh
Hot đng thăm dò, khai thác du khí ca Tp đoàn Du khí Quc gia Vit Nam ti Algieria. nh: PVEP
PETROVIETNAM
7
DẦU KHÍ - S 2/2013
Tp trung trin khai công tác tái cu trúc
Theo d báo, kinh t th gii và trong nưc năm 2013
s còn gp nhiu khó khăn thách thc, áp lc lm phát
và bt n kinh t vĩ mô vn còn ln, n xu có xu hưng
gia tăng, sn xut kinh doanh gp khó khăn, nht là trong
tip cn vn tín dng, hàng tn kho cao. Đ thc hin
thng li các mc tiêu nhim v đã đ ra, Tp đoàn Du
khí Vit Nam tp trung trin khai Chương trình hành đng
năm 2013 vi 9 nhim v trng tâm nhm phát trin n
đnh, nâng cao năng sut, cht lưng, hiu qu sn xut
kinh doanh, nâng cao uy tín, sc cnh tranh ca Tp đoàn
và các đơn v; ch đng hi nhp, hp tác quc t, nâng
cao cht lưng ngun nhân lc, đy mnh ng dng khoa
hc công ngh theo tinh thn Ngh quyt Trung ương 6 và
tích cc bo v môi trưng, đm bo n đnh vic làm và
nâng cao thu nhp cho ngưi lao đng.
Nhim v hàng đu ca toàn Tp đoàn là thúc đy
sn xut kinh doanh, phn đu hoàn thành và hoàn
thành vưt mc các ch tiêu, nhim v k hoch Chính
ph giao. Theo đó, Tp đoàn Du khí Vit Nam thc hin,
ch đo các đơn v thc hin nghiêm túc Đ án tái cu
trúc giai đon 2012 - 2015 đã đưc Th tưng Chính ph
phê duyt, d kin s hoàn thành công tác phê duyt
phương án tái cu trúc ca đơn v trong Quý I/2013.
Đng thi, Tp đoàn tp trung rà soát, hiu chnh b
sung quy hoch cán b đn năm 2015 và 2020 trong Quý
I/2013; rà soát các mc tiêu, nhim v k hoch 5 năm
2011 - 2015, Chin lưc phát trin ca Tp đoàn và các
đơn v thành viên phù hp vi phương án tái cu trúc đã
đưc Th tưng Chính ph phê duyt.
Tp đoàn Du khí Vit Nam s giám sát cht ch các
hot đng du khí trên bin Đông; kim soát cht ch
tin đ các d án tìm kim thăm dò, phát trin m và khai
thác trong nưc cũng như nưc ngoài, đm bo hoàn
thành gia tăng tr lưng và sn lưng khai thác du khí
năm 2013 theo k hoch đã đ ra. Kim tra, giám sát cht
ch vn hành an toàn các nhà máy, công trình du khí: h
thng vn chuyn khí, các Nhà máy Đin Cà Mau 1 & 2,
Nhơn Trch 1 & 2, Thy đin Ha Na, Thy đin Nm Ct,
Phong đin Phú Quý, Nhà máy Đm Phú M, Đm Cà Mau,
Lc du Dung Qut, Xơ si Polyester Đình Vũ, các nhà máy
nhiên liu sinh hc.
PETROVIETNAM TP TRUNG TRIN KHAI
Đ thc hin thng li
Ngh quyt s 01/NQ-CP ngày
7/1/2013 ca Chính ph v
nhng gii pháp ch yu ch
đo điu hành thc hin k
hoch phát trin kinh t - xã hi
và d toán ngân sách Nhà nưc
năm 2013, vi trách nhim là
tp đoàn kinh t quan trng ca
đt nưc, Tp đoàn Du khí Vit
Nam đã xây dng và tp trung
trin khai chương trình hành
đng nhm phát huy ti đa mi
ngun lc, thc hin đng b
các gii pháp ngay t nhng
ngày đu, tháng đu ca năm
2013.
2013
2013
Chương trình hành động năm
Phát huy sáng kin, ci tin và áp dng các gii pháp khoa hc công ngh vào sn xut. nh: PTSC
TIÊU‱ĐIM
8
DẦU KHÍ - S 2/2013
Đc bit, Tp đoàn xây dng và tp trung t chc thc
hin các gii pháp đt phá đ h tr các d án, các đơn
v đang gp khó khăn n đnh sn xut kinh doanh và
đu tư, tránh mi nguy cơ tim n có th xy ra; thưng
xuyên t chc làm vic vi các đơn v đ tháo g khó
khăn, vưng mc trong vic thc hin các nhim v sn
xut kinh doanh năm 2013 ca tng đơn v. Tp đoàn s t
chc kim tra, giám sát cht ch các kênh phân phi, các
đi lý đi vi các sn phm thit yu: xăng, du, LPG, phân
đm, xơ si…; kp thi và ch đng có các phương án, gii
pháp đ tham gia bình n th trưng trong nưc khi cn
thit; tp trung phát trin th trưng tiêu th 3 sn phm:
xăng E5, phân đm ht đc và xơ si Polyester.
Nâng cao hiu qu công tác đu tư
Đ nâng cao năng sut lao đng, năng lc cnh
tranh, Tp đoàn Du khí Vit Nam yêu cu các đơn v
phát huy cao nht s phi hp, h tr gia các đơn v
thành viên đ to sc mnh tng hp chung; tip tc
đy mnh thc hin ch trương “Ngưi Vit Nam ưu tiên
dùng hàng Vit Nam”; Ngh quyt 233/NQ-ĐU ca Đng
y Tp đoàn v phát huy ni lc, tăng cưng và ưu tiên
s dng các dch v ca các đơn v trong Tp đoàn phù
hp vi tình hình mi.
Các đơn v thc hin các gii pháp ng dng tin b
k thut, chú trng đào to và phát trin ngun nhân lc
cht lưng cao nhm nâng cao năng sut lao đng, cht
lưng các dch v trong Ngành, làm ch công ngh xây
dng các công trình du khí, vn hành, bo dưng sa
cha các nhà máy ca Tp đoàn. Đng thi, tng bưc
nâng cao kh năng cung ng, cnh tranh v giá c và
cht lưng dch v; cng c và m rng th trưng dch
v k thut du khí trong nưc, tip tc m rng dch
v ra nưc ngoài, đc bit chú trng trin khai dch v
cho các d án tìm kim thăm dò và khai thác du khí
ca Tp đoàn Liên bang Nga, Algieria, Uzerbekistan,
Venezuela…
Tp đoàn kim soát cht ch, đy nhanh tin đ các
d án trong năm 2013, tip tc rà soát các d án đu tư,
ưu tiên tp trung ngun lc đ thc hin các d án đu
tư trng đim Nhà nưc v du khí, các d án trng đim
ca Tp đoàn và đơn v; đy mnh công tác xúc tin đu
tư thu hút các nhà đu tư trong và ngoài nưc tham
gia góp vn đu tư vào các d án ca Tp đoàn Du khí
Vit Nam. Trong đó, phn đu ký 4 - 7 hp đng du khí
mi trong và ngoài nưc, đưa 11 m/công trình du
khí mi vào khai thác… Tp đoàn s ch đo các đơn v
thc hin phân loi và sp xp th t ưu tiên các d án
đu tư đm bo s dng hiu qu vn, đu tư theo trng
đim; đng thi tip tc ci cách hành chính trong lĩnh
vc đu tư, rà soát các quy đnh, quy ch hin hành ca
Tp đoàn Du khí Vit Nam v công tác đu tư đ hiu
Tng kho xăng du Liên Chiu - Đà Nng. nh: PV OIL
PETROVIETNAM
9
DẦU KHÍ - S 2/2013
chnh, b sung hoc ban hành các quy ch, quy
đnh cho phù hp vi tình hình phát trin mi ca
Tp đoàn Du khí Vit Nam…
Tp đoàn Du khí Vit Nam s làm vic vi các
B/Ngành đ sm hoàn thin cơ ch tài chính,
qun lý s dng linh hot và hiu qu ngun vn
tài chính ca Tp đoàn và các đơn v nhm huy
đng ti đa sc mnh tài chính toàn Tp đoàn; đm
bo đ vn cho nhu cu đu tư và sn xut kinh
doanh.
Phn đu tit kim 2.290 t đng trong năm 2013
Bên cnh vic đy mnh sn xut kinh doanh,
Tp đoàn Du khí Vit Nam tip tc ci cách hành
chính, phát đng các phong trào thi đua, phát huy
sáng kin, ci tin k thut đi đôi vi thc hành tit
kim, chng tham nhũng, lãng phí; đm bo n
đnh đi sng và thu nhp cho cán b công nhân
viên; t chc thc hin tt công tác an sinh xã hi.
Năm 2013, Tp đoàn s thc hin tit kim chi phí
2.290 t đng và đóng góp trên 400 t đng cho
công tác an sinh xã hi.
Phát huy sc mnh tng hp ca c h thng
chính tr trong toàn Tp đoàn, t chc phát đng
phong trào thi đua rng khp trên tt c các công
trình, nhà máy ca Tp đoàn Du khí Vit Nam
và các đơn v, phát huy sáng kin, ci tin và áp
dng các gii pháp khoa hc công ngh, đm bo
an toàn, bo v tài nguyên môi trưng sinh thái.
Đng thi, toàn Tp đoàn đy mnh vic thc hin
hc tp và làm theo tm gương đo đc H Chí
Minh, coi đây va là mc tiêu, va là đng lc, va
là gii pháp nhm vn dng tư tưng H Chí Minh
vào thc tin công tác, t b máy Tp đoàn Du khí
Vit Nam đn các cơ s, đc bit trong sinh hot
Đng và tu dưng, rèn luyn ca tng cán b, đng
viên, ngưi lao đng.
Cùng vi vic t chc thc hin các nhim v
và gii pháp trên, Tp đoàn Du khí Vit Nam ch
đng và tích cc phi hp cht ch vi các cơ quan
liên quan trong vic trin khai các hot đng sn
xut kinh doanh và đu tư ca Tp đoàn; đc bit
trong công tác tìm kim, thăm dò và khai thác du
khí ti nhng khu vc nưc sâu, xa b, góp phn
bo v vng chc ch quyn và toàn vn lãnh th
Quc gia trên bin.
Ngọc Linh
Hot đng thăm dò, khai thác du khí ca Tp đoàn Du khí Quc gia
Vit Nam ti Malaysia. nh: PVEP
TIÊU‱ĐIM
10
DẦU KHÍ - S 2/2013
T
ri qua na th k xây dng và phát trin, Ngành
Du khí Vit Nam đã ln mnh và trưng thành
t phm vi hot đng ban đu là tìm kim, thăm dò,
khai thác du khí trên thm lc đa Vit Nam đn nay đã
xây dng đưc ngành công nghip du khí hoàn chnh,
hin đi và đng b đáp ng yêu cu phát trin nhanh
ca đt nưc. Có th nói mi công trình, hot đng du
khí đu mang đm du n ca hp tác quc t. Đi vi
Ngành Du khí Vit Nam, mun phát trin nhanh phi
hp tác sâu rng, đa dng hóa các mi quan h quc
t nhm hc hi kinh nghim ca bn bè th gii đ có
nhng bưc đi nhanh và vng chc hơn trong tương lai.
Ý thc đưc điu này, dưi s lãnh đo ca Đng
và s ch đo sâu sát ca Chính ph, Ngành Du khí
Vit Nam đã đy mnh hp tác quc t, phát huy sc
mnh tng hp đ phát trin n đnh và bn vng. Vi
tm nhìn chin lưc, Ch tch H Chí Minh đã đt mc
tiêu phi xây dng ngành công nghip du khí ca đt
nưc đt tm c quc t. Sau khi đi thăm các m du
ca Albani, Bulgaria (1957), Azerbaijan (1959), Ngưi đã
đ ngh Liên Xô giúp đ Vit Nam khai thác và ch bin
du khí, xây dng đưc nhng khu công nghip du khí
mnh. Năm 1975, B Chính tr đã ban hành Ngh quyt
244-NQ/TW v vic trin khai thăm dò du khí trên c
nưc, trong đó xác đnh “mun phát trin nhanh chóng
và vng chc ngành du - khí, phi có chính sách hp tác
rng rãi vi bên ngoài”.
Theo đ ngh ca Chính ph Vit Nam, Chính ph Liên
Xô đã c các chuyên gia có kinh nghim sang Vit Nam
va nghiên cu kho sát, đánh giá trin vng du khí,
va giúp đ trong công tác đào to cán b. Đc bit, Xí
nghip Liên doanh Vit - Xô (nay là Liên doanh Vit - Nga
“Vietsovpetro”) ra đi năm 1981 là mt biu hin rõ nét
nht ca quan h hp tác quc t đc bit gia Vit Nam
vi Liên Xô trưc đây và Liên bang Nga ngày nay. Ngày
26/6/1986, tn du thô đu tiên đưc khai thác t m
Vũ Tiến Đạt
Tp đoàn Du khí Vit Nam
Vng vàng vưt qua thách thc
khi điu kin trin khai các d án du
khí ngày càng khó khăn, Tp đoàn
Du khí Quc gia Vit Nam đã hoàn
thành k hoch gia tăng tr lưng
du khí vi 48 triu tn du quy
đi, khai thác 26,09 triu tn du
quy đi. Đc bit, năm 2012 là năm
đu tiên sn lưng khai thác du ti
nưc ngoài ca Petrovietnam đt
trên 1 triu tn. Điu này đã khng
đnh bưc đi đúng đn, hiu qu
ca Petrovietnam trong vic đy
mnh hp tác quc t phát trin
lĩnh vc ct lõi.
THĂM DÒ, KHAI THÁC DẦU KHÍ
THĂM DÒ, KHAI THÁC DẦU KHÍ
ĐY MNH HP TÁC QUC T
TRONG LĨNH VỰC
Tng Bí thư Nguyn Phú Trng và Th tưng Italia chng kin L ký Biên bn ghi nh hp
tác du khí gia Petrovietnam và ENI. nh: PVN
PETROVIETNAM
11
DẦU KHÍ - S 2/2013
Bch H, đã ghi danh Vit Nam vào danh sách các nưc
sn xut du khí trên th gii. T đây, Ngành Du khí Vit
Nam có nhng bt phá v mô hình t chc và hot đng,
tăng cưng hp tác quc t, thu hút nhiu công ty du khí
hàng đu th gii đu tư vào Vit Nam.
Đi vi khâu tìm kim, thăm dò và khai thác du khí,
Quc hi đã ban hành Lut Du khí năm 1993, sa đi
b sung năm 2000 và năm 2008. Chính ph cũng đã ban
hành các Ngh đnh hưng dn chi tit thi hành Lut Du
khí và mt s văn bn pháp lut có liên quan. H thng
văn bn quy phm pháp lut đó cùng vi chính sách đi
ngoi ca Đng và Nhà nưc có vai trò quan trng trong
vic thu hút đu tư nưc ngoài vào lĩnh vc du khí, góp
phn đy nhanh tc đ tìm kim thăm dò du khí, gia
tăng tr lưng, phát hin ra nhiu m mi, to tin đ đ
Ngành Du khí Vit Nam phát trin vng chc.
Công tác đu tư vào lĩnh vc tìm kim, thăm dò
và khai thác du khí luôn đưc Petrovietnam đc bit
quan tâm, chú trng nhm không ngng gia tăng tr
lưng và bo đm mc tiêu lâu dài là phát trin n đnh,
bn vng. Hot đng thăm dò, tìm kim trong nưc
ca Petrovietnam tng bưc đưc m rng, t khu vc
nưc nông vươn ra vùng nưc sâu, xa b, đng thi
đy mnh thc hin Chin lưc đu tư ra nưc ngoài
đ cùng hp tác khai thác tài nguyên các khu vc có
tim năng và trin vng cao. Đn nay, Petrovietnam đã
có hơn 80 hp đng du khí đưc ký kt vi nhiu công
ty du khí có uy tín đn t các quc gia châu M, châu
Âu, châu Á và Trung Đông, trong đó khong 60 hp
đng đang còn hiu lc.
Không ch hot đng hp tác v du khí trong nưc,
Petrovietnam đã có nhiu d án hp tác đu tư ra nưc
ngoài trong lĩnh vc tìm kim, thăm dò và khai thác du
khí. Vi năng lc và uy tín ngày càng ln mnh, đc bit
thông qua kênh ngoi giao, nhiu bn bè quc t đã
đy mnh và tăng cưng hp tác vi Petrovietnam đ
cùng tham gia trin khai nhiu hp đng du khí các
nưc/khu vc như: Liên bang Nga, các quc gia SNG, châu
M La tinh, Trung Ðông, châu Phi và Ðông Nam Á…
Năm 2012, công tác kêu gi thu hút đu tư nưc ngoài
vào Vit Nam đưc đy mnh, trong nưc đã ký 4 hp
đng du khí mi và mt s hp đng khác đang trong
giai đon hoàn tt cui cùng. nưc ngoài, Tp đoàn đã
ký 1 hp đng mua tài sn Lô 67- Peru và ký 2 tha thun
nghiên cu, thăm dò và 1 hp đng mua m; đưa 3 m
vào khai thác (Tây Khosedaiu, Junin-2, Nagumanov), gia
tăng tr lưng du khí nưc ngoài đt 13 triu tn. Đc
bit, năm 2012 là năm đu tiên sn lưng khai thác du
nưc ngoài ca Petrovietnam đt trên 1 triu tn (1,11
triu tn). Điu này đã khng đnh bưc đi đúng đn, hiu
qu ca Petrovietnam trong đy mnh công tác tìm kim,
thăm dò và khai thác du khí nưc ngoài.
Trưc mt, trong năm 2013, Petrovietnam s đy
mnh công tác thăm dò khai thác du khí nưc ngoài
vi mc tiêu gia tăng tr lưng đt 9 - 10 triu tn, khai
thác 1,63 triu tn, ký 2 - 3 hp đng du khí mi các
khu vc giàu tim năng du khí Đng thi, ch đo trin
khai hiu qu các Hp đng du khí hin có nhm đt
mc tiêu gia tăng tr lưng, sm đưa vào phát trin các
m đã đưc thm lưng.
Ch tch nưc Trương Tn Sang và Tng thng Myanmar Thein Sein chng kin Tng giám đc Petrovietnam và Cc trưng Cc K hoch
Năng lưng thuc B Năng lưng Myanmar ký Biên bn tha thun hp tác (MOU) trong lĩnh vc du khí gia hai bên. nh: PVN
TIÊU‱ĐIM
12
DẦU KHÍ - S 2/2013
Đy mnh hp tác quc t trong lĩnh vc du khí
không đơn thun là quan h cp công ty, doanh nghip
mà còn đưc Đng, Nhà nưc đc bit quan tâm vi
ch trương xây dng Petrovietnam tr thành Tp đoàn
kinh t mnh, có năng lc cnh tranh trong nưc và
quc t, đt hiu qu sn xut kinh doanh cao trong bi
cnh cnh tranh quc t ngày càng quyt lit. Ý thc
đưc nhim v quan trng này, Ngành Du khí Vit
Nam đã và đang tích cc vươn ra bin ln, ch đng
tìm kim cơ hi hp tác đu tư nưc ngoài trong tt
c các lĩnh vc vi nhiu mc tiêu đa dng trong đó có
vic khng đnh v th ca Vit Nam trên trưng quc t
nói chung và qung bá thương hiu Petrovietnam nói
riêng, góp phn to nên mt bc tranh đm nét, sinh
đng trong quan h quc t ca Ngành Du khí Vit
Nam trên con đưng hi nhp, đi mi và phát trin
bn vng đt nưc.
Th tưng Chính ph Nguyn Tn Dũng và Th tưng Nga Vladimir
Putin (nay là Tng thng Liên bang Nga) chng kin L ký tha thun
hp tác gia Petrovietnam và Gazprom ngày 15/12/2009. nh: CTV
Petrovietnam hin đang tích cc tham gia vào nhiu t
chc năng lưng trong khu vc và trên th gii vi vai trò là
thành viên tích cc như: Hip hi Khí th gii (IGU), Hi đng
Du khí khu vc ASEAN (ASCOPE), Trin lãm Công nghip khí
châu Á (GASEX), Hi đng Du khí Th gii (WPC)… và d án
đa quc gia như d án đưng ng dn khí xuyên các nưc
ASEAN; Đng thi, tăng cưng m rng hp tác vi các đi tác
chin lưc ca Petrovietnam.
M Nhennhetxky, Liên bang Nga. nh: CTV
PETROVIETNAM
13
DẦU KHÍ - S 2/2013
Địa chỉ: Tầng 13 - Tòa nhà Viện Dầu Khí Việt Nam, 173 Trung Kính, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội
Đin thoi: (04) 37843061 - 36290333 * Fax: (04) 36290323 * Email:
THĂM‱DÒ‱-‱KHAI‱THÁC‱DU‱KHÍ
14
DẦU KHÍ - S 2/2013
1. Đặt vấn đề
Trên th gii đã phát hin hơn 200 m du, khí trong
đá móng nt n. Vit Nam, đn ht 2009 đã phát hin
19 m và thân du trong đá móng nt n [8]. Các m này
có đc trưng đa cht - khai thác rt đc bit, khác vi các
m trong đá trm tích nên vic xây dng mô hình s thy
đng gp nhiu khó khăn.
Mô hình hóa các thân du bng mô hình s thy
đng hc đã đưc nghiên cu, áp dng t gia th k XX
và phát trin mnh trong thi gian gn đây. Vic s dng
mô hình s thy đng đ kim soát và tính toán d báo
các ch s công ngh khai thác hin đang đưc áp dng
rng rãi tt c các công ty khai thác du khí trên th gii.
2. Mô hình hóa các thân dầu trong đá móng nứt nẻ
Các m du khí thưng có cu trúc đa cht rt phc
tp, vic tính toán các ch s khai thác như sn lưng cht
lưu (du, khí, nưc), năng lưng va (áp sut, nhit đ, tác
đng ca nưc đáy, nưc rìa), tình trng ngp nưc ca
thân du… rt khó khăn. Mô hình hóa quá trình khai thác
bng mô hình s thy đng đã gii quyt đưc nhng
khó khăn gp phi, tính toán các ch s công ngh cn
thit và xác lp nhng đc trưng chung nht ca m. Quá
trình khai thác du, khí din ra duy nht cho mt đi m,
vì vy vic mô hình hóa các thân du cho phép lp đi lp
li quá trình đó nhiu ln, vi nhiu phương án thu hi
du khác nhau. Kt qu tính toán các ch s công ngh
khai thác trên mô hình s đã cung cp bc tranh tng th
v quá trình khai thác, t khi đưa các đi tưng vào hot
đng cho đn cui đi m. Nhng đc trưng chung v
quá trình khai thác ca mt m nhn đưc trên mô hình
s giúp xác đnh ch đ khai thác hp lý, áp dng các gii
pháp công ngh cho tng giai đon, đưa ra d báo các ch
s công ngh, h s thu hi du và hiu qu kinh t có th
đt đưc. Nhng kt qu này s đưc chính xác hóa trong
tng giai đon ca quá trình khai thác.
2.1. Mt s đc trưng đa cht - khai thác cơ bn ca các
thân du trong đá móng nt n
Đ xây dng mô hình s thy đng phù hp vi các
đi tưng khai thác cn hiu rõ mt s đc trưng đa
cht - khai thác cơ bn ca các thân du trong đá móng
nt n. Theo nghiên cu [9], đc trưng cơ bn ca các thân
du trong đá móng nt n là nm rt sâu t hơn 2.000m
đn trên 5.500m và có chiu dày hiu dng khá ln t
250 - 1.700m; đ rng chung không vưt quá 1%; các
nt n có tính h thng và đ thm có giá tr khá ln;
các thông s thy đng ca du thay đi theo chiu sâu;
dòng thm tuân theo quy lut phi tuyn.
Ngoài ra, các thân du trong đá móng nt n còn là
các vi nt n không nm đc lp mà liên kt, bám xung
quanh các nt n ln. Đây là đc trưng cơ bn giúp la
chn mô hình thy đng hp lý.
2.2. Các dng mô hình thân du trong đá nt n
Môi trưng đá nt n cha du có h thng nt n,
xen ln các hang hc rt đa dng và phc tp, do đó vic
mô hình hóa môi trưng rt khó khăn. Đ nghiên cu các
hin tưng vt lý din ra trong các thân du đá cha nt
n hang hc, đi tưng khai thác đưc lý tưng hóa dng
khi hp, b chia ct bi mng lưi các nt n (Hình 1). H
thng nt n đưc xem như mng lưi phân chia thân du
thành nhiu ô nh vi đ rng Φ
Ni
, đ thm K
Ni
; mi ô lưi
là mt khi matrix nh có đ rng Φ
i
, đ thm K
i
. Như vy
xét tng th, môi trưng đá cha nt n, hang hc cha
du là môi trưng hai đ rng, hai đ thm. Gia các nt
n, hang hc và cht sít có s vn đng trao đi cht lưu.
XÂY‱DNG‱MÔ‱HÌNH‱S‱THY‱ĐNG‱CA‱CÁC‱THÂN‱DU‱
TRONG‱ĐÁ‱MÓNG‱NT‱N
TS. Phạm Quang Ngọc
Trưng Đi hc Bà Ra - Vũng Tàu
Vic xây dng mô hình thy đng, tính toán các ch s công ngh khai thác đóng vai trò quan trng trong thit k
các m du khí, d báo sn lưng du hàng năm và đánh giá kh năng tn thu hi đn cui đi m. Đi vi các m nt
n, vic xây dng mô hình s thy đng phù hp vi đc trưng đa cht - khai thác gp nhiu khó khăn, kt qu đt
đưc hn ch. Trong nghiên cu này, tác gi đ cp đn vn đ xây dng mô hình thy đng ca các thân du trong
đá móng nt n, phân tích nguyên nhân gây khó khăn khi xây dng mô hình và đ xut mt s gii pháp khc phc.
PETROVIETNAM
15
DẦU KHÍ - S 2/2013
Theo nghiên cu, có hai loi mô hình đá nt n cha
du thưng gp trên th gii: mô hình Kazemi - mô hình
phân lp áp dng cho đá cha nt n; mô hình nt n
Warren - Roots áp dng cho đá cha nt n hang hc, bt
đng nht. Mô hình nt n Warren - Roots đưc s dng
nhiu, khá phù hp vi thc t (Hình 1); mô hình Kazemi
ít đưc s dng vì đá nt n không có đc trưng phân lp.
2.3. Mt s khó khăn khi xây dng mô hình thy đng
đá móng nt n
Các thân du trong đá móng nt n thưng nm rt
sâu nên vic khoan thăm dò, thu thp các d liu, thit lp
bn đ cu trúc rt khó khăn và đ chính xác b hn ch.
Tính cht bt đng nht cao v thch hc, v tính cht
thm cha đã gây khó khăn cho vic đánh giá tr lưng
ban đu ca đi tưng khai thác. Đánh giá tr lưng du,
khí ban đu có th tin hành theo hai phương pháp, theo
phương pháp th tích cho sai s khá ln và khác bit
nhiu so vi phương pháp áp dng nguyên lý cân bng
vt cht. Tr lưng đánh giá theo nguyên lý cân bng vt
cht có đ chính xác cao hơn vì các thông s đưa vào tính
toán gn vi s hot đng ca m. Tuy nhiên, giai đon
thit k ban đu, vic tính toán tr lưng theo nguyên lý
cân bng vt cht b hn ch vì m chưa hot đng hoc
có rt ít ging làm vic.
Các thông s PVT trong
đá móng nt n bin đi khá
mnh theo chiu sâu. Nhng thông s (như áp sut va,
nhit đ, đ nht, đ thm ) thay đi rõ rt khi chiu sâu
tăng lên, ngoài ra mt s m các thông s thay đi theo
khu vc. Ví d vi thân du đá móng m Bch H,
thông s PVT khi trung tâm khác bit khá rõ so
vi các khi phía Bc. Đi tưng khai thác tri
rng trên mt din tích khá ln, nên vic thu thp
các s liu hn ch. Vì thiu thông tin, trong mt s
trưng hp phi s dng s liu ca các m tương
t (v thch hc, đ thm cha ) đ đưa vào tính
toán.
2.4. Xây dng trưng đ thm ca mô hình thy
đng
Có nhiu phương pháp xây dng trưng đ
thm ca mô hình s thy đng, song nhng
phương pháp đã áp dng chưa tht phù hp vi
thc t ca m c v đnh tính và đnh lưng. Dưi
đây, tác gi phân tích hn ch ca mt s phương
pháp đã áp dng trong xây dng trưng đ thm.
2.4.1. Xây dng trưng đ thm theo tài liu đa vt
lý ging khoan
Trưng đ thm đưc xây dng trên cơ s mô hình
đa cht và s liu đ thm xác đnh theo khí. Đ thm
ca đá móng có th đưc xác đnh mt cách liên tc
trên cơ s s liu đa vt lý ging khoan, các thông tin có
đưc trong quá trình khoan ging. Mc đ phù hp ca
kt qu nhn đưc ph thuc vào kích thưc ca nhng
đon trung bình hóa ti tng ging. Phương pháp này có
hn ch là đ thm xác đnh gián tip, kt qu thu đưc
ph thuc vào cht lưng s liu đo Nơtron-Nơtron,
siêu âm, đưng kính ging Đ thm xác đnh theo khí,
theo tài liu đa vt lý ging khoan trung gian qua nhiu
thông s khi ging chưa làm vic, chưa có dòng du chy
qua, vì vy mc đ tương hp vi thc t ca ging b
hn ch.
2.4.2. Xây dng trưng đ thm theo quan h gia đ thm
và đ rng
Gia đ rng và đ thm ca đá cha không có quan
h ph thuc trc tip [2]. Nhưng do yêu cu tính toán,
phương pháp s dng quan h ph thuc gia đ rng
và đ thm làm cơ s đ xây dng trưng đ thm vn
đưc áp dng. Trên cơ s s liu đ thm thu đưc, xem
xét quan h ph thuc vi đ rng, xây dng trưng đ
thm cho c thân du.
Kt qu phân tích k các mu đo đưc, d dàng nhn
thy gia đ rng và đ thm không h có quan h ph
thuc nào (Hình 2). Ch có xu hưng đ rng tăng cao thì
đ thm cũng tăng vi nhiu mc đ khác nhau. Đi vi
Hình 1. Mô hình nt n Warren - Roots
Mô hình m
Mt khi va thc
Mt khi “cht sít” bao
quanh bi các nt n
Mt khi mô hình va
lý tưng
Hang hc
Cht sít
Cht sít
Nt n
Nt n
THĂM‱DÒ‱-‱KHAI‱THÁC‱DU‱KHÍ
16
DẦU KHÍ - S 2/2013
tng ging khoan c th, khi tin hành thí nghim trên
mu lõi, quan h ph thuc gia đ rng và đ thm
không th hin rõ. Có th cùng mt giá tr đ rng nhưng
có nhiu giá tr đ thm nhiu mu lõi và ngưc li. Vì
vy, cn có nhng nghiên cu nhm chính xác hóa giá tr
đ thm xác đnh theo phương pháp này.
Phương pháp s dng quan h ph thuc gia đ
rng và đ thm không đưc áp dng cho môi trưng đá
cha nt n hang hc. Vì đá cha nt n hang hc có tính
h thng, không có xu hưng đ rng tăng cao tương
quan khi đ thm tăng cao (Hình 2).
2.4.3. Xây dng trưng đ thm theo các đt gãy
Mt s tác gi đã xây dng trưng đ thm các thân
du trong đá móng trên cơ s gi thit các đt gãy là min
dp nát, có đ thm tt; giá tr đ thm ph thuc vào
mc đ dp v, đt gãy ca đá [3]. Đ thm có giá tr ln
nht nm tâm đt gãy, càng xa tâm đt gãy giá tr đ
thm gim dn. Tuy nhiên, v trí ca tâm đt gãy, nơi có
giá tr đ thm đưc cho là cc đi không th xác đnh
đưc. Trưng đ thm xây dng theo phương pháp này
mang tính suy din, áp đt, không phù hp vi thc t.
T thc t khai thác thân du đá móng m Bch
H, có nhiu đt gãy trc tip ct ngang qua ging khai
thác nhưng không có đ thm. Do đó, gi thit trên có
th đúng mt s trưng hp riêng, s suy gim ca đ
thm khi càng xa tâm đt gãy không có cơ s khoa hc
đ khng đnh (v mt lý thuyt cũng như thc nghim).
Vic áp đt mt s giá tr đ thm đo đưc ti các ging
hot đng làm giá tr K
max
tâm đt gãy là không hp lý.
Vì vy, xây dng trưng đ thm theo phương pháp này
có đ tin cy thp và quá trình lp li lch s khai thác rt
khó khăn.
H thng nt n ca đá cha có vai trò ln ca trưng
đ thm, là các “kênh” dn du, liên thông t min này
sang min khác không đưc đ cp đn trong
phương pháp này.
2.4.4. Xây dng trưng đ thm theo phương
pháp thng kê
S liu đ thm ca thân du đưc xác
đnh theo nhiu phương pháp: đóng ging,
kho sát s phc hi áp sut va; phương
pháp kho sát dòng vi nhiu ch đ làm
vic ca ging (PLT); theo mu lõi; theo mt
ct dòng nhit; theo đưng biu đ. Trên
cơ s thng kê s liu giá tr đ thm theo
din tích và theo lát ct, s đưc phân tích
cn thn đ thit lp trưng đ thm. Trưng đ thm
xây dng theo phương pháp này đòi hi phi có khi
lưng s liu khá ln, mt nhiu thi gian x lý nhưng
kt qu thu đưc có đ tin cy cao, phù hp vi thc t
hot đng ca các ging.
2.5. Xây dng các đưng thm pha
Đưng thm pha có ý nghĩa ht sc quan trng trong
quá trình tính toán, lp li lch s khai thác ca thân du.
Vic xut hin nưc sm hoc mun trên mô hình đu
ph thuc vào giá tr ban đu ca đưng thm pha.
nh hưng ca đưng thm pha và trưng đ thm
lên kt qu lp li lch s khai thác rt ln. Vic chn giá
tr ti hn ca mi đưng thm pha quyt đnh s xut
hin nưc sm hay mun ti ging khai thác. Theo kt
qu kho sát, khi ly giá tr đ bão hòa nưc ban đu
thp làm giá tr ti hn ca nưc tham gia vào chuyn
đng thì nưc xut hin rt sm trên mô hình, thm chí
ngay thi đim bt đu tính toán. Vi cùng tp d liu
ban đu ging nhau, ch thay đi trưng đ thm đã có
bng trưng đ thm khác thì nưc s xut hin sm
hoc mun hơn. Như vy, đ điu khin s xut hin
nưc ging khai thác đúng thi đim trên mô hình, có
th hiu chnh đưng thm pha hoc trưng đ thm
nói chung và mng đ thm gia ging bơm ép và ging
khai thác nói riêng.
2.6. H thng ô lưi ca mô hình thy đng
Vic xây dng h thng ô lưi ca mô hình thy đng
có vai trò quan trng trong tính toán, lp li lch s khai
thác ca m. Khi xây dng h thng có khi lưng ô lưi
ln thì có ưu đim thân du đưc mô t chi tit, cu trúc
m đưc th hin rõ ràng. Tuy nhiên, do không có nhiu
s liu đ thm đ gán cho các ô lưi, dn đn tình trng
đưa nhiu s liu mang tính ch quan, áp đt. H qu là
Hình 2. Quan h gia đ thm và đ rng ca đá móng m Bch H
PETROVIETNAM
17
DẦU KHÍ - S 2/2013
thi gian tính toán mi vòng tính kéo dài (thc t có th
lên đn 3 ngày), kt qu nhn đưc sai lch nhiu so vi
thc t. Quá trình tính toán đòi hi phi thc hin vài trăm
vòng tính mi có th lp li lch s khai thác ca mt m.
Rõ ràng mô hình vi thi gian tính như trên không phù
hp vi yêu cu công vic.
Thc t cho thy, không nên xây dng h thng ô lưi
vi s lưng quá ln, tùy theo kích thưc ca thân du, s
ô lưi ca mô hình có th t 300 -
500.000 là hp lý. Nhiu
khi tc đ tính rt chm dù s ô lưi không ln, nm trong
gii hn cho phép. Trong trưng hp này, cn xem xét li
s tương hp gia các s liu đưa vào mô hình, đc bit
là trưng đ thm. Đ điu chnh trưng đ thm cn da
vào nguyên tc “liên tc v áp sut và liên tc v dòng chy”
khi chuyn tính toán t ô lưi này sang ô lưi khác, c th:
Trong đó:
Pi, P
i + 1
: Áp sut va ô lưi th i;
i + 1; ki, ki + 1: Đ thm ô lưi th i và i + 1;
L: Biên gia hai ô lưi th i và i + 1.
Khi s “liên tc v áp sut và liên tc v dòng chy”
đưc đm bo, tc đ tính s tăng đáng k.
2.7. Lp li lch s khai thác
Mc đích ca vic lp li lch s khai thác là chính
xác hóa mô hình đa cht ca thân du, điu chnh mt
s thông s cn thit như: đ thm, đ rng,
tr lưng du cân đi ban đu và s phân b
tr lưng theo din tích và theo lát ct, h s
nén ca thân du, các đưng thm pha Kt
qu lp li lch s khai thác tt cho phép tính
toán d báo các ch s công ngh khai thác
nhng năm tip theo vi đ tin cy cao.
Đ có th lp li lch s hot đng ca các
ging trên mô hình, cn phi hiu rõ cu trúc
đa cht ca thân du, quá trình hot đng
ca tng ging và kh năng hiu chnh d
liu cp đ cho phép.
Thông thưng có
th hiu chnh các thông s như: đ rng, h
s nén ca thân du (cho phép đm bo có
đưc tr lưng cn thit ca m); đ thm
(cho phép điu khin lưng du thu hi, thi
gian xut hin nưc và khi lưng nưc trong
sn phm, s st áp sut va vùng cn đáy
ging). Bên cnh đó, đưng thm pha có nh hưng rt
ln đn thi đim xut hin nưc trong sn phm và khi
lưng nưc thu hi trong giai đon tính toán d báo, do
vy cn thn trng khi phân tích và thit lp các đưng
thm pha cho mô hình thy đng.
Có th lp li lch s khai thác ca các ging bng
nhiu t hp d liu ban đu khác nhau và nhn đưc
cùng mt kt qu [1]. Như vy, s có nhiu kt qu d báo
khi có cùng mt lch s khai thác. Đ khc phc tình trng
này cn thu thp, x lý và chun b s liu ban đu chính
xác, phù hp vi thc t khai thác, đm bo tính logic
trưc khi đưa vào mô hình.
Khi các ch s công ngh khai thác ca c thân du
tương đi phù hp, s tin hành hiu chnh các ch s tng
ging đ chính xác hóa các kt qu cn có. Kt qu tính toán
trên mô hình cn đưc so sánh vi thc t hot đng ca
m. Trong nhiu ch s công ngh khai thác, cn đc bit
chú ý kim soát các ch s: năng lưng va, c th là áp sut
va, sn lưng du thu hi, t l nưc trong sn phm.
2.8. D báo khai thác
Vn đ d báo hot đng khai thác ca m trong đá
nt n gp nhiu khó khăn bi nhng lý do sau:
+ Th nht, da vào kinh nghim khai thác du các
m trong đá nt n đã chm dt hot đng Liên bang
Nga, các m sau khi đt sn lưng đnh (thi gian khong
3 - 5 năm) thưng chm dt hot đng đt ngt, khi sn
lưng du khai thác còn mc cao (Hình 4). Nguyên nhân
ca hin tưng này là do du b ép đy trong các đá nt n
Hình 3. Sơ đ phân b đ thm lp 45, phương J ca mô hình thy đng “gi mt
đ rng” ca thân du móng m Bch H xây dng theo quan h “rng - thm”
THĂM‱DÒ‱-‱KHAI‱THÁC‱DU‱KHÍ
18
DẦU KHÍ - S 2/2013
theo nguyên lý “piston”, có nghĩa git du cui cùng trưc
khi m chm dt hot đng vn chy khá mnh. Điu này
d dn đn hiu nhm m vn còn hot đng tt. Vì th,
cn đánh giá đúng v trí ranh gii du nưc trong thân du
tng giai đon đ kt hp d báo chính xác.
+ Th hai, đi vi các ging khai thác hot đng m
trong đá nt n, ch s “nưc trong sn phm” ca tng
ging có đc trưng quan trng, khi t l nưc trong sn
phm thp hơn 10% thì ging hot đng vi lưng du
thu hi n đnh; trưng hp t l nưc trong sn phm
cao hơn 10% thì tính n đnh ca sn lưng du b phá
v. Nưc tăng đt bin lên đn 65 - 85% và n đnh mc
cao; lưng du thu hi gim nhanh đt ngt. giai đon
khai thác th 3 hoc th 4 thưng gp hin tưng này
các ging b ngp nưc. Ging cũng có th b ngp nưc
sm (khong 2 năm) sau khi bơm ép nưc như m Bch
H. Trên mô hình thy đng ca đá nt n, hin tưng này
có th lp li d dàng, nhưng rt khó khăn khi s dng mô
hình thy đng ca đá trm tích đ tính cho đá nt n.
+ Th ba, gia hai giai đon th 3 và th 4 ca quá
trình khai thác không có ranh gii rõ ràng và m có th
chm dt hot đng đt ngt, sm hơn d tính (Hình 4).
+ Th tư, môi trưng đá cha nt n có tính cht
không thun nghch, có nghĩa không phi ly bao nhiêu
du và bơm vào by nhiêu nưc là đm bo áp sut va n
đnh. Do đó, khi tính toán d báo d rơi vào tình trng áp
sut va b suy gim trm trng, sai lch nhiu vi thc t
m hot đng nhng năm tip theo.
+ Th năm, vic các ging b ngp nưc mnh mc
cao đng nghĩa vi vic phi đóng ging hoc điu chnh
ch đ hot đng ca các ging mt cách linh hot, yêu
cu này rt khó đáp ng khi tính toán d báo trên mô hình.
+ Th sáu, kt qu tính toán trên mô hình ch gn vi
thc t trong khong thi gian ngn t 1 - 3 năm, nên
gp khó khăn trong vic tính toán d báo vi thi gian dài
hơn, vi đ chính xác cn thit.
Đ tính toán d báo các ch s công ngh khai thác có
th thc hin theo hai cách sau đây: cho trưc lưu lưng
cht lưu Q, d báo các ch s công ngh khai thác; cho
trưc chênh áp ∆P (gia áp sut va và áp sut đáy), tính
toán các ch s công ngh khai thác.
Ưu đim ca phương pháp cho trưc lưu lưng cht
lưu Q, d dàng có đưc sn lưng cht lưu cn thu hi
theo lch s, d áp đt lưu lưng theo d báo. Nhưc đim
ca phương pháp này là mt s trưng hp, đ có đưc
sn lưng du cao như d kin s to nên chênh áp khá
ln, không phù hp vi thc t.
Phương pháp cho trưc chênh áp ∆P có ưu đim: s
bin đi áp sut trong thân du tương hp vi các thông
s khác, lưu lưng cht lưu thu đưc nm trong gii hn
cho phép.
Đi vi các ging mi đưa vào hot đng trong thi
gian d báo, vic áp đt mt lưu lưng cht lưu cho trưc
(theo d tính) s không đt đưc, do không tương hp
vi nhng thông s khác. Trong trưng hp này, cn điu
chnh giá tr đ thm và đ rng lân cn ging, đ có
đưc lưu lưng cht lưu cn thit.
3.
Nghiên cứu xây dựng mô hình số thủy động cho đá
móng nứt nẻ
Mô hình s thy đng hai đ thm, hai đ rng cho
đá cha nt n đưc xây dng đu tiên năm 1998 Vin
Nghiên cu Khoa hc và Thit k Du khí Bin (NIPI) thuc
Liên doanh Vietsovpetro và đưc đưa vào sơ đ công
ngh m Bch H [4]. Mô hình s thy đng hai đ thm,
hai đ rng đưc xây dng cho các khi phía Bc ca thân
du móng, m Bch H. Kt qu nhn đưc đã so sánh
đi chng vi kt qu theo mô hình s ca đá trm tích.
Hình 5 là kt qu so sánh các ch s công ngh v sn
lưng du, cht lưu khai thác hàng năm và áp sut va (các
đưng màu xanh ca mô hình hai đ thm, hai đ rng;
Hình 4. Sn lưng du cng dn ca các m Mangabec-Voznhes-
enco-Alircov (1, 2); Starogroznhenco (3); Endarovo (4); Bragunư (5);
Samgori (6); Octiabr (7); Carabulac-Atralucki (8) (Liên bang Nga),
sau khi đt giá tr đnh st gim nhanh chóng. đây trc Oy - sn
lưng du khai thác hàng năm; trc Ox - sn lưng du cng dn
đn cui đi m
y
x
Triu tn/năm
Triu tn
PETROVIETNAM
19
DẦU KHÍ - S 2/2013
các đưng màu đ ca mô hình mt đ rng). Nghiên cu
bưc đu này đã cho thy s khác bit gia kt qu tính
toán gia hai mô hình. Trong mô hình hai đ thm, hai
đ rng, nưc thu hi nhiu hơn, dn ti sn lưng du
khai thác st gim, kém hơn. Kt qu này phù hp vi đc
trưng ca nưc vn đng nhanh trong đá nt n.
Nhng nghiên cu tip theo ch đưc thc hin khi
phương pháp mi xác đnh giá tr đ thm các khong
làm vic ca ging đưc áp dng và công b [7]. T b
giá tr đ thm đưc tính toán theo s liu đo dòng (PLT)
ca các ging hot đng thân du đá móng m Bch
H, NIPI đã hp tác cùng các chuyên gia xây dng thành
công thut toán phân b các s liu thu đưc theo din
tích và theo lát ct [6].
Đ la chn mô hình s thy đng hai đ thm, hai
đ rng phù hp vi đá cha nt n, tác gi da trên lun
đim: đá móng có h thng các nt n, hang hc cha
du; các nt n ln là nhng kênh chính dn du ti ging
khai thác; các vi nt n không nm đc lp mà liên kt,
bám xung quanh các nt n ln, không cho du chy qua,
ch đóng vai trò ngun nuôi.
Theo Công ty CMG (Canada), có mt s dng mô hình
thy đng (chi tit hóa t mô hình nt n Warren - Roots)
áp dng cho đá nt n cha du. Mô hình s thy đng
phù hp vi đá móng nt n vi đc trưng nêu trên là mô
hình chun hai đ rng (standard dual-porosity model,
Hình 6). Trong mô hình này lưi các nt n s là kênh dn
chính đưa du đn các ging khai thác, các cht sít liên kt
vi các vi nt n.
Mô hình s thy đng chun hai đ rng đưc xây
dng th nghim vi s ô lưi theo các trc Ox = 28,
Oy = 78, Oz = 34.
Kt qu tính toán các ch s công ngh cơ bn theo
mô hình s thy đng chun hai đ rng dn Bng 1,
thi gian tính trên 20 năm. Bng 1 cho thy rõ quá trình
lp li lch s cho kt qu tt, cho phép tin hành d báo
khai thác theo các phương án thu hi du.
Áp sut va đưc kim soát phù hp vi hot đng
ca m trong sut quá trình tính toán và khá trùng hp
vi áp sut va đo ti các ging (đưng đ Hình 7), tt
hơn nhiu so vi kt qu tính theo mô hình mt đ rng
(đưng xanh Hình 7).
T kt qu nghiên cu, kho sát, có th kt lun:
1. Các thân du trong đá cha nt n có đc trưng rt
riêng bit, đ tính toán các ch s công ngh cơ bn vi
đ chính xác cao, cn xây dng mô hình s thy đng phù
hp vi môi trưng cha du.
2. Cơ s đ la chn mô hình s thy đng chun hai
đ rng da trên đc trưng cơ bn các vi nt n không
nm đc lp mà liên kt, bám xung quanh các nt n ln.
3. Vic xây dng thành công mô hình s thy đng
chun hai đ rng là cơ s đ tính toán các ch s công
ngh cơ bn, tin hành xây dng các phương án khai thác
hp lý, nâng cao h s thu hi du.
4. La chn mng ô lưi ca mô hình thy đng hp
lý, có ý nghĩa rt ln v mt k thut, giúp gim thi gian
tính toán và d dàng hiu chnh s liu trong quá trình lp
li lch s khai thác.
5. Xây dng b s liu đu vào ca mô hình logic, phù
hp vi các đc trưng vt lý và thc t khai thác s cho kt
qu d báo vi đ tin cy cao.
6. D báo các ch s công ngh khai thác các thân
du hot đng trong đá móng nt n rt khó khăn, kt
Hình 5. So sánh kt qu tính toán các ch s công ngh khai thác theo mô hình mt đ rng và hai đ rng ca đá móng m Bch H
Nt n
Cht sít
Hình 6. Mô hình s thy đng chun hai đ rng
THĂM‱DÒ‱-‱KHAI‱THÁC‱DU‱KHÍ
20
DẦU KHÍ - S 2/2013
qu đt đưc hn ch, vì vy cn phi phân tích chi tit đ
đánh giá đúng thc trng ca m và thc hin tính toán
phù hp vi thc t.
Tài liệu tham khảo
1. Henry B. Crichlow. Modern reservoir engineering-
asimulation approach Prentice-Hall.inc. Englewood Cli s
New Jersey 07632. 1979: p. 215.
2. .., ..
. 4/1982: p. 310.
3. Vin Cơ hc và Liên doanh Vietsovpetro.
X lý và phát trin thông tin v đ thm phc v
thit lp mô hình khai thác du trong đá móng
m Bch H. Tp. H Chí Minh. 1997: p. 185.
4. Liên doanh Vietsovpetro, Vin Nghiên
cu Khoa hc và Thit k Du khí bin. Hoàn
thin “Chính xác hóa sơ đ công ngh khai thác
và xây dng m Bch H”. 1998; I (2): p. 187.
5. Vin Cơ hc và Liên doanh Vietsovpetro.
Nghiên cu nh hưng ca nhp đ khai thác
du tng móng nt n m Bch H đi vi h s
thu hi du trên cơ s các mô hình thm. Hà Ni.
10/2001.
6. Dang The Ba, Doan Viet Phan, Pham
Quang Ngoc. Single medium model for
fractured reservoir application to the White Tiger
basement reservoir fractured basement reservoir
Petrovietnam. Petrovietnam Journal. 2008: p.
278 - 290.
7. Phm Quang Ngc. Phương pháp
mi xác đnh đ thm các khong làm vic ca
ging theo s liu đo dòng (PLT). Tp chí Du khí. 2010; 7:
p. 27 - 31.
8. Phùng Đình Thc, Trn Ngc Cnh, Nguyn Văn
Minh và nnk.Phát hin và khai thác có hiu qu thân du
trong đá móng granite trưc Đ tam m Bch H - nhng
thành tu khoa hc công ngh và kinh t xã hi. Tp chí Du
khí. 2010; 9: p. 20 - 27.
9. Phm Quang Ngc. Đc trưng đa cht - khai thác
các thân du trong đá móng nt n và sơ đ khai thác theo
phân tng chiu sâu. Tp chí Du khí. 2011; 11: p. 45 - 51.
Bng 1. Kt qu phc hi lch s khai thác theo các ch s công ngh cơ bn
Hình 7.
So sánh đng thái áp sut va tính theo mô hình chun hai đ rng (đ)
và theo mô hình mt đ rng (xanh)
Pham Quang Ngoc
Ba Ria - Vung Tau University
Summary
Hydrodynamic modelling and calculation of production technology parameters play an essential role in oil field de-
velopment, annual output forecast and evaluation of ultimate oil recovery. Building hydrodynamic models for frac-
tured reservoirs that fit their geological and production features is very difficult, that is why the results obtained are
extremely limited. In this paper, the author addresses problems and analyses the cause of constraints in building
hydrodynamic models for fractured basement reservoirs, and suggests a number of solutions.
Hydrodynamic‱modelling‱for‱fractured‱basement‱reservoirs
Th nghim mô hình hai đ rng, đ thm
Thi gian (ngày)
Áp sut trung bình (kg/cm
2
)
PETROVIETNAM
21
DẦU KHÍ - S 2/2013
1. Phân chia mức độ biến đổi thứ sinh
Nhng bin đi th sinh xy ra trong các trm tích
Oligocen rt đa dng, bao gm các quá trình tái kt tinh,
xi măng hóa, thành to các khoáng vt mi lp đy vào
khong trng gia ht hoc thay th mt phn các khoáng
vt vn ban đu, s gim đ thm, đ rng nguyên sinh
do tác đng ca quá trình nén kt… Song song vi nhng
bin đi trên là quá trình hình thành đ rng và đ thm
th sinh do tác đng ca nt n và hòa tan các khoáng vt
kém bn vng.
Các đá có nhng đc tính bin đi tương t đưc xp
vào cùng mt đi bin đi th sinh. Như vy, đi bin đi
th sinh là mt th đa cht đưc xác đnh bi nhng đc
đim bin đi nht đnh, khác bit vi nhng đi bin
đi khác bi t hp các khoáng vt ti sinh, kin trúc,
cu to cũng như đc tính thch vt lý và cu trúc không
gian rng [1, 2, 3 và 6].
Trong quá trình nghiên cu và phân chia đc tính
bin đi ca đá Oligocen b Cu Long, nhóm tác gi
da vào nhng quan đim cũng như cách phân chia ca
Logvinhenco - 1968, đng thi có đi chiu và tham kho
NHNG‱ĐC‱ĐIM‱CHÍNH‱BIN‱ĐI‱TH‱SINH‱CÁC‱ĐÁ‱CHA‱
TRM‱TÍCH‱OLIGOCEN‱B‱CU‱LONG
ThS. Trần Văn Nhuận, ThS. Bùi Trí Tâm
TS. Vũ Trụ, ThS. Phạm Thị Diệu Huyền
Vin Du khí Vit Nam
TS. Đỗ Văn Nhuận, ThS. Đặng Thị Vinh
Đi hc M - Đa cht Hà Ni
Tổng quan
Ti b Cu Long, trm tích Oligocen b chôn vùi đ sâu khá ln và có b dày trm tích thay đi rt nhiu theo các
khu vc khác nhau. phn vòm ca các cu to dương, trm tích Oligocen nhìn chung tương đi mng và đưc chôn
vùi đ sâu t 3.000 - 4.000m. Trong khi đó, ti phn cánh ca nhng cu to này, đ sâu chôn vùi có th đt đn
4.000 - 5.000m (có nơi ln hơn) và b dày trm tích có th đt khong 1.000m (các ging khoan BH-9, BH-10, BH-15,
R-11, R-18, 16- BD-1X, 15-2-GD-1X, 01-RB-1X, Emerald-1X, Diamond-1X…). Do b chôn vùi nhng đ sâu khác nhau,
hot đng kin to và đt gãy trong khu vc xy ra không đng đu nên có th thy rng trm tích Oligocen đã b bin
đi th sinh không đu và khá phc tp.
Bng 1. Thut ng và các giai đon bin đi sau trm tích theo các tác gi khác nhau
THĂM‱DÒ‱-‱KHAI‱THÁC‱DU‱KHÍ
22
DẦU KHÍ - S 2/2013
cách phân chia ca các nhà nghiên cu khác (Bng 1).
Nhóm tác gi tin hành phân tích và tng hp trên rt
nhiu loi mu, theo các phương pháp riêng bit như:
thch hc lát mng, nhiu x Rơnghen-X-ray, hin vi đin
t quét - SEM, cu trúc không gian rng, đc tính thch vt
lý… Các kt qu nghiên cu đưc nhóm tác gi phân chia
mc đ bin đi th sinh ca đá cha trm tích Oligocen
thành các đi bin đi chính sau:
- Đi Katagenes sm (hu sinh sm);
- Đi Katagenes mun (hu sinh mun);
- Đi Metagenes sm (bin cht sm).
2. Đặc điểm biến đổi thứ sinh Katagenes sớm
Phn ln khi lưng trm tích tui Oligocen thuc
phn trên và gia ca h tng Trà Tân trên, phn trên cùng
ca h tng Trà Tân dưi thuc phn cánh nm tương đi
sâu ca mt s cu to như Bch H, Rng, Bà Đen, Ngc
Bích (Jade) và Ngc Lc Bo (Emerald) có mc đ bin đi
ph thuc vào đ bin đi đi Katagenes sm (Bng 2).
Đc tính chung ca đi Katagenes sm là xi măng sét
chưa b bin đi hoc mi ch b bin đi mc đ rt
thp. V cơ bn, đá còn gi đưc đc trưng v thành phn,
kin trúc và cu to nguyên sinh. Trm tích đã đưc gn
kt nhưng chưa chc chn. phn trên ca đi bin đi
này, các đá sét sau khi ngâm trong nưc 24 gi có kh
năng tan ra trong nưc do trong thành phn còn tn
ti mt lưng smectite - khoáng vt có tính trương n
cao (BH-4: 2.846 - 2.954m; BH-15: 3.200 - 3.400m; Rng-8:
2.600 - 2.900m, 16-TĐ: 2.750 - 2.900m…). Đ phn x vt
cht hu cơ phân tán trong đá ch mc trung bình dao
đng trong khong 0,45 - 0,6% [4, 5, 7, và 8].
Thành phn ca đá sét qua phân tích X-ray cho thy
khoáng vt chính là kaolinite, illite và mt lưng nht đnh
các khoáng vt hn hp lp và khoáng vt trương n
smectite. Trong các đá cát kt, hin tưng bin đi ph bin
nht ca mnh vn là biotite b thy hóa và bc màu, tính
cht đa sc ca biotite gim rõ rt, màu nâu chuyn dn sang
lc nht và chuyn thành chlorite. Mnh vn felspar thưng
b kaolinite hóa và sericite hóa nhng mc đ khác nhau.
Ngoài ra, nhng khu vc phát trin nhiu xi măng carbonate
thay th mnh vn felspar rt hay b gm mòn và đưc thay
th mt phn bi calcite. Mnh vn đá phun trào bazic b
bin đi khá mnh m bi các quá trình kaolinite hóa và
chlorite hóa.
Bng 2. Thành phn chính các khoáng vt th sinh trong cát kt Oligocen b bin đi đi Katagenes sm
PETROVIETNAM
23
DẦU KHÍ - S 2/2013
Tóm li, trong đá cát kt khoáng vt ti sinh thưng
gp nht trong đi Katagenes sm là: pyrite, calcite,
siderit, kaolinite, hydromica loi 1M, thch anh và ít các
khoáng vt khác.
Đ cht sít ca đá chưa cao, h s này dao đng trong
khong 0,45 - 0,7, tip xúc ht vn nguyên sinh dng đim
và đưng thng đóng vai trò ch yu. Tip xúc th sinh
dng đưng cong cũng bt đu xut hin trong các đá
phn cui ca đi bin đi, tuy nhiên ch chim mt lưng
nh không đáng k.
Quá trình hòa tan ra lũa nhng khoáng vt kém bn
vng như felspar và mnh đá magma bt đu xy ra trong
các trm tích phn cui ca đi. Tuy nhiên, mc đ hòa
tan chưa mnh m và đu khp khu vc.
V đc tính không gian rng các đá cha cát bt kt
thuc đi bin đi này cho thy mi khu vc đ rng
nguyên sinh gia ht hu như ch b gim đáng k và
đóng vai trò ch yu, trong khi các l rng th sinh dng
bên trong ht do hòa tan ra lũa các khoáng vt kém bn
vng ch xut hin vi t l nh hoc không đáng k.
3. Đặc điểm đới biến đổi Katagenes muộn
Các đá trm tích phn dưi cùng ca h tng Trà Tân
gia ( cánh sâu ca mt s cu to như Bch H, Rng,
Bà Đen…) và phn ln khi lưng đa tng ca h tng
này đã b bin đi th sinh thuc đi Katagenes mun. B
dày ca đi bin đi thay đi trong phm vi t 200 - 300m
phn vòm ca nhiu cu to dương cho đn khong
500 - 800m hoc ln hơn ti phn cánh ca các cu to
hoc ti mt s trũng sâu khác (Bch H, Rng, Ngc Lc
Bo, Ngc Bích, khu vc Đông - Đông Nam cu to 15B…).
Trong đi bin đi này đá sét kt đã đưc gn kt chc
chn và không còn kh năng tan trong nưc, do thành
phn không tn ti khoáng vt có kh năng trương n
thuc nhóm smectite và t l ca nhóm khoáng vt lp
hn hp gim đáng k. phn dưi ca đi đá sét thưng
b nén ép rt mnh, do đó bt đu xut hin cu to đnh
hưng rõ và phân phin yu. Bin đi vt cht hu cơ
phân tán trong đá khá cao vi ch s phn x vitrinite đt
t 0,7 - 1,02%.
Trong đá cát kt, hin tưng bin đi xy ra tương
đi mnh m và phc tp hơn nhiu so vi đi Katagenes
sm, đc bit là s bin đi ca mnh vn và xi măng
xy ra khá rõ nét. Các khoáng vt ti sinh đưc thành to
phong phú v chng loi vi t l cao hơn nhiu so vi
đi bin đi trưc (Bng 3). phn dưi ca đi bin đi
gp nhiu mu có t l các khoáng vt th sinh vưt quá
20%. Nhng khoáng vt th sinh xut hin ph bin và
đin hình nht trong đi bin đi này bao gm thch anh,
calcite, hydromica loi 2M1, kaolinite, albite, zeolite, các
khoáng vt qung thuc nhóm oxide titan và oxide st…
Phn ln nhng khoáng vt mi sinh này thưng xut
hin dng dim mng bao quanh ht vn nguyên sinh
hoc dng tương đi t hình, lp đy mt phn hoc
toàn b l rng gia các ht; ngoài ra còn thay th mt
phn các mnh vn kém bn vng như felspar và mnh
đá magma [4, 5, 7 và 8].
Do b chôn vùi đ sâu tương đi ln nên đá b nh
hưng mnh ca lc ép thy tĩnh, đá cát kt và bt kt có
Hình 2. Đ sâu 3.254m: Các mnh vn kém bn vng như felspar
đã b hòa tan, thay th gn như hoàn toàn bi khoáng vt th
sinh albite (Al), Các khoáng vt sét như illite, chlorite (Ch) lp đy
khong trng th sinh gia ht
Hình 1. Đ sâu 3.176m: Các khoáng vt th sinh xut hin nhiu:
Đin hình là thch anh (q), các khoáng vt sét (Cl), chúng không
nhng lp đy khong trng nguyên sinh gia các ht mà còn
to thành các dim mng bao quanh ht vn, làm gim đ rng
đá cha
THĂM‱DÒ‱-‱KHAI‱THÁC‱DU‱KHÍ
24
DẦU KHÍ - S 2/2013
mt đ cao (> 2,65g/cm
3
), khá rn chc và cht sít do các
ht vn b nén ép rt mnh. Tip xúc gia các ht vn có
nhiu bin đng: tip xúc nguyên sinh dng đim, đưng
thng có mt vi t l nh (< 30%); trong khi phát trin
các loi tip xúc dng đưng cong (> 40%) và phn cui
ca đi còn xut hin loi tip xúc dng răng cưa. H s
cht sít ca đá cát kt dao đng t 0,7 - 0,8. Kt qu ca
quá trình nén kt mnh m này cùng vi mt lưng ln
khoáng vt th sinh lp đy, đã làm gim th tích l rng
gia các ht trong các đá cát kt và bt kt.
Ngưc vi hin tưng bin đi làm gim đ rng
nguyên sinh nói trên, quá trình hòa tan ra lũa mt phn
Bng 3. Thành phn chính các khoáng vt th sinh trong cát kt Oligocen b bin đi đi Katagenes mun
6 - 8,4
7,2
Giá tr min - max
Giá tr trung bình
Hình 3. Đ sâu 3.142 - 3.189m: cát kt ht trung - thô, chn lc kém, b nén ép mnh ch yu tip xúc dng đưng cong, răng cưa
(mũi tên màu xanh)