Tiểu luận môn những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa mác – LÊNIN

Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

Đề tài Số 7: Nạn ùn tắc giao thông đường bộ ở Hà Nội ngày càng trầm
trọng. Hãy giải thích vấn nạn này từ góc độ triết học và đưa ra giải pháp.

T

Lời Nói Đầu
rong rất nhiều vấn đề nóng bỏng của đời sống xã hội thì giao thơng
nói chung hay nạn ùn tắc giao thơng nói riêng luôn là vấn đề được
truyền thong cũng như người dân Hà Nội quan tâm đặc biệt. Bởi đó

là vấn đề hàng ngày hàng giờ ảnh hưởng tới công việc, sự phát triển của xã hội
cũng như sự lưu thông của hàng hóa.
Hàng ngày chúng ta – những người dân hay sinh viên đang sống và học tập
tại Hà Nội luôn phải đối mặt với nạn ùn tắc giao thông. Thật là bực mình mỗi
khi tắc đường thay vì đi thẳng về nhà bạn phải ngồi lại hàng giờ trên xe bt, đi
đủ một vịng để có thể về nhà. Hay có khi phải đứng giữa nắng chang chang của
tháng 5 để chờ cho dịng xe lưu thơng. Tệ hơn nữa là đi học muộn hay đến muộn
một buổi học quan trọng với những người đã đi làm. Những cảnh tượng ấy đã
trở nên quá quen thuộc với người dân Hà Nội. Và câu hỏi đặt ra là làm thế nào
để có thể khắc phục tình trạng trên?
Dưới cái nhìn của triết học thì nạn ùn tắc giao thơng đường bộ ở Hà Nội
được phân tích thành mâu thuẫn cơ bản bên trong giữa một mặt là bản chất với
một mặt là hiện tượng thực trạng đó. Chính mâu thuẫn này thúc đẩy nhà nước
đưa ra những luật lệ, những quy định, những biện pháp mới nhằm làm hạn chế
thực trạng trên.
Bài viết này được viết ra nhằm mục đích đưa ra một cái nhìn của riêng cá
nhân em về thực trạng trên cũng như đưa ra một số phương pháp giải quyết cho
vấn đề nhức nhối này. Vì vậy rất mong được sự góp ý và chỉ bảo tận tình của
thầy cơ.

Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

Chương I:
Thực trạng ùn tắc giao thông đường bộ ở Hà Nội thời gian gần đây
Ở chương này em xin được điểm qua thực trạng ùn tắc giao thông tại Hà
Nội hiện nay.
Trên thực tế các tuyến đường nội thành hiện nay việc xảy ra các vụ tai nạn
giao thơng có giảm song cịn khơng phải là ít, nạn tắc đường thì xảy ra như cơm
bữa. Có khi huy động lực lượng cảnh sát giao thông tại các ngã tư trong giờ cao
điểm mà cũng phải mất khơng ít thời gian để có thể lưu thơng một lượng xe quá
lớn như vậy. Giữa thủ đô - bộ mặt của đất nước mà tình trạng ùn tắc giao thông
lại là vấn đề mà bấy lâu nay vẫn chưa giải quyết được triệt để. Các ngành các
cấp có liên quan xác định vấn đề này không thể giải quyết một sớm một chiều
được. Chỉ điều đó thơi cũng đủ thấy được tính chất khó khăn và nan giải của nó.
Ở Hà Nội các “điểm đen” về ách tắc giao thông là ngã tư Sở, ngã tư Vọng, ngã
tư Đại Cồ Việt - Lê Duẩn và các trục đường nhỏ khác như ngã tư chợ Mơ,
đường Trường Chinh, đường Tây Sơn, Phạm Ngọc Thạch...đó là những nút giao
thơng gần vị trí các trường đai học, chợ, hướng đi đến các công ty…
Theo số liệu thống kê của Uỷ ban an tồn giao thơng Quốc gia: “trên địa
bàn thành phố hiện có 300.000 ơ tơ, trên 3.6 triệu xe máy các loại”. Lượng xe
cơ giới không phải là nhiều so với các thành phố khác có cùng diện tích tại các
nước châu Âu nhưng lại thường xuyên để xảy ra tắc đường trong nội thành.
Điều này cho thấy giao thông đường bộ tại Hà Nội còn nhiều bất cập.
Năm 2002 nhà nước đã ban hành luật cấm nhập khẩu xe máy ô tô, điều này
qua thời gian đã chứng minh mặt tiêu cực của nó, chính nó làm hạn chế sự phát
triển của xã hội. Như trên đã nói số lượng phương tiện tham gia giao thơng tại
Hà Nội ít hơn các thành phố cùng diện tích tại Châu Âu nhưng vẫn xảy ra tắc
đường. Điều này chứng tỏ được việc nhận định tình hình sai lầm của ta. Như đã

biết muốn nhận thức được tình hình phải đi từ hiện tượng đến bản chất. Tính


Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

chất của hiện tượng là phong phú và biến đổi khơng ngừng chính vì vậy bản chất
sâu sắc bên trong phải được tìm hiểu kỹ lưỡng để có thể nắm bắt được một cách
chính xác tránh những sai lầm đáng tiếc. Việc đề ra những điều luật tương tự
như trên đã chứng minh rằng: nhìn thấy được hiện tượng nhưng chưa chắc là đã
thấy được bản chất.
Có một thực tế mà chúng ta cần dũng cảm nhìn nhận đó là về hệ thống giao
thơng đường bộ của nước ta nói chung và Hà Nội nói riêng, cơ sở hạ tầng của ta
con quá kém. Ở Hà Nội, diện tích giành cho giao thơng chỉ chiếm 4%, để đạt
được diện tích bằng 20% như ở các nước phát triển chúng ta cần phải nỗ lực
nhiều hơn nữa.
Trên đây là tình hình giao thơng đường bộ ở Hà Nội. Một câu hỏi lớn đặt ra
là nguyên nhân của tình trạng trên là do đâu?


Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

Chương II:
Nguyên nhân của tình trạng ùn tắc giao thông đường bộ ở Hà Nội hiện nay

Phân tích tình hình an tồn giao thơng hiện nay trong thành phố, thấy rõ
được những nguyên nhân cơ bản sau:
I-

Nguyên nhân từ tồn tại xã hội bao gồm:
1. Từ yếu tố phương thức sản xuất (cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa)

2. Từ yếu tố dân số
3. Từ yếu tố hồn cảnh địa lý
4. Từ yếu tố cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ

II-

Nguyên nhân từ kiến trúc thượng tầng

I. Nguyên nhân từ tồn tại xã hội
Cơ sở triết học: Tồn tại xã hội là toàn bộ những yếu tố vật chất mà xã hội
dựa vào để tồn tại và phát triển. Nó tồn tại khách quan ngồi ý thức xã hội và
quyết định ý thức xã hội. Tồn tại xã hội bao gồm phương thức sản xuất, điều
kiện tự nhiên (hồn cảnh địa lý), dân số, trong đó phương thức sản xuất vật chất
là yếu tố cơ bản nhất, quy định và chi phối hai yếu tố kia.
Đất nước ta đang trong thời kì cơng nghiệp hóa hiện đại hóa, bởi vậy Hà
Nội- thành phố trung tâm của miền Bắc là nơi phát triển xản suất một cách mạnh
mẽ. Dưới tác động của quy luật phát triển những tòa nhà mọc lên như nấm san
sát hai bên những con đường mà bề rộng khơng hề tương xứng với nó, đầy
những cửa hàng cửa hiệu kinh doanh dịch vụ, khách ra vào đông đúc, người
sang đường nhiều hơn, ấy vậy mà đường lại quá hẹp. Điển hình như ở đường
Phạm Ngọc Thạch. Cách bán hàng cịn mang tính đơn lẻ chưa mang tính tập


Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

chung của người Việt cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tắc đường.
Ví dụ như trên tuyến đường Đại La, rất nhiều cửa hàng quần áo, giày dép, đồ
gỗ...bày bán ở cả vỉa hè, khách mua ra vào nhiều giờ tan tầm khiến con đường
này trở thành điểm đen về tắc đường giờ tan tầm.
Nguyên nhân đáng quan tâm tiếp theo đó chính là vấn đề dân số. Dân sốsố lượng dân cư, mật độ dân cư, việc phân bố dân cư- là điều kiện thường

xuyên, tất yếu của sự phát triển xã hội, nhưng khơng giữ vai trị quyết định sự
phát triển của xã hội. Những năm gần đây, sự bùng nổ dân số đang là vấn đề bức
bách của thời đại. “Sau khi hợp nhất tỉnh Hà Tây cũ, huyện Mê Linh (Vĩnh
Phúc) và 4 xã của huyện Lương Sơn (Hịa Bình), tính đến tháng 10-2008, dân số
Hà Nội đã có trên 6,5 triệu người; trong đó có 1.412.720 hộ, 5.618.349 nhân
khẩu đăng ký thường trú tại nơi cư trú (chiếm 86% dân số); 93.603 hộ, 372.381
nhân khẩu đăng ký thường trú tại phường, xã, thị trấn khác thuộc thành phố Hà
Nội nhưng đến cư trú ổn định tại địa bàn quản lý của CSKV, CAPT xã (chiếm
6% dân số); 37.316 hộ, 504.511 nhân khẩu (người tỉnh ngoài, lao động thời vụ,
học sinh, sinh viên) đăng ký tạm trú, (chiếm 8% dân số); 10 hộ, 134 nhân khẩu
sống lang thang trên địa bàn công cộng (chiếm 0,002% dân số; 2.958 hộ, 15.459
nhân khẩu là người nước ngoài, người Việt Nam định cư tại nước ngoài tạm trú
trên địa bàn thành phố (chiếm 0,2% dân số)” (số liệu trích dẫn từ báo điện tử
Vietnamnet ngày 20/03/2010). Sự gia tăng dân số nhanh chóng tại Hà Nội khiến
cho lượng xe đi lại trên đường cũng tăng quá nhanh khiến cơ sở hạ tầng không
đáp ứng kịp dẫn đến mâu thuẫn và hậu quả là tắc đường trầm trọng. Khơng chỉ
có vậy, mật độ dân số ở các quận nội thành qua điều tra cũng đem lại một con số
ấn tượng: quận Hai Bà Trưng (31.985 người/km2), Hồn Kiếm (30.224
người/km2), Ba Đình (25.198 người/km2)... Điều đó cho thấy, dân số ở các
quận khu vực nội thành cũ chịu sự quá tải về dân số, không chỉ gây ùn tắc giao
thơng mà cịn ảnh hưởng tới nhà ở, y tế, giáo dục, TTĐT, TTCC, TTVS môi
trường, mỹ quan thành phố...


Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

Hà Nội nằm ở khu vực trung tâm của miền bắc, là nơi có các con đường vận
chuyển quan trọng đi đến các tỉnh miền núi phía Bắc, các tỉnh Miền Nam, cảng
lớn như Hải Phịng. Chính bởi vậy đây là nơi có nhiều xe tải lớn đi qua, đây là
một nguyên nhân khá phổ biến về tắc đường. Khơng ít lần tắc đường xảy ra do

xe tải lớn đi vào các tuyến đường nhỏ, đông người, hay xe tải quay đầu vào giờ
cao điểm.
Cơ sở hạ tầng giao thơng đường bộ ở Hà Nội cịn q kém. Các tuyến
đường còn nhỏ, cầu vượt, hầm giành cho người đi bộ cịn ít. Hệ thống giao
thơng đường bộ chưa đủ tốt để phục vụ nhu cầu đi lại rất lớn của người dân.
Điều này làm ảnh hưởng lớn đến một thực tế là lượng xe hai bánh cá nhân ngày
càng lớn. Những nguyên nhân trên dẫn tới một hậu quả tất yếu là ách tắc, là tai
nạn giao thông.
II. Nguyên nhân từ kiến trúc thượng tầng
Cơ sở triết học: Kiến trúc thượng tầng là toàn bộ những quan điểm chính trị,
pháp quyền, đạo đức, tơn giáo, nghệ thuật và trạng thái tâm lý cùng với những
thiết chế xã hội tương ứng như nhà nước, đảng phái, giáo hội, các đồn thể xã
hội…hình thành trên một cơ sở hạ tầng nhất định.
Trước hết trong các nguyên nhân từ kiến trúc thượng tầng phải kể đến ý
thức xã hội. Ý thức chấp hành giao thông kém của nhiều người dân cũng là
nguyên nhân lớn dẫn tới việc ùn tắc giao thơng tại Hà Nội. Điển hình như hành
vi vượt đèn đỏ, không đi đúng phần đường cho loại xe, không tuân theo sự chỉ
đạo của người điểu khiển giao thông. Tại các nơi xảy ra tai nạn người dân còn
đứng lại xem dẫn đến tắc đường. Khơng ít lần ngun nhân tắc đường lại đến từ
các đám cưới hỏi, đám ma, các đám này bắc rạp lấn chiếm ra đường khiến sự
lưu thơng giao thơng gặp nhiều khó khăn. Hay có khi rác cịn bị đổ ra lề đường,
tệ hơn nữa là giữa đường vừa gây tắc đường vừa làm mất mĩ quan đô thị.


Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

Nguyên nhân tiếp theo là vai trò quản lý giao thơng của các cấp chính quyền
cịn chưa tốt. Việc phân bố các tuyến đường, lắp đặt hệ thống giao thơng của các
cấp chính quyền nhiều khi chưa hợp lý khiến việc lưu thơng cho các phương tiện
cịn chưa tốt. Trên các tuyến đường đôi khi các đơn vị thi cơng cơng trình giao

thơng cịn chậm trễ trong khâu hồn thiện khiến giao thơng trở nên khó khăn.
Việc xử phạt các hành vi lấn chiếm vỉa hè, lề đường, vi phạm luật giao thơng
cịn chưa nghiêm và dứt khốt cũng khiến cho hiện tượng ùn tắc giao thơng liên
tục xảy ra.
III. Ảnh hưởng của ùn tắc giao thông đến đời sống kinh tế xã hội ở Thủ Đô
Điều đầu tiên phải nói đến do ảnh hưởng của tắc nghẽn giao thông là làm
mất thời gian của những người tham gia giao thông và làm ảnh hưởng nghiêm
trọng đến hình ảnh của đất nước trong mắt bạn bè quốc tế đến thăm quan nước
ta. Giao lưu buôn bán chậm phát triển. Nhu cầu vui chơi giải trí của người dân bị
hạn chế do đi lại mất thời gian. Trong nhịp sống hiện đại cơ chế thị trường thì
thời gian là vàng. Như vậy ách tắc giao thông đã trở thành một vấn nạn nghiêm
trọng ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống kinh tế chính trị xã hội của người dân
thành phố. Vì vậy chúng ta cần xác định phải chấn chỉnh nạn ùn tắc giao thông
hiện nay.


Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

CHƯƠNG III
Một số giải pháp khắc phục tình trạng ùn tắc giao thơng tại Hà Nội
Giải pháp trước mắt cho tình hình tắc nghẽn giao thơng hiện nay là làm thế
nào để người dân có ý thức chấp hành tốt luật giao thông đường bộ. Cùng với
việc tuyên truyền rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng cần
phải phạt nghiêm những người vi phạm luật. Không nên coi nhẹ việc mà các
thiếu niên 14-15 tuổi cưỡi xe máy chạy quá tốc độ ngoài đường, rồi lỗi vượt đèn
đỏ, lách qua hàng rào chắn để sang đường cho “tiện”, không đội mũ bảo hiểm
khi đi xe máy, tất cả tưởng như là nhỏ nhưng thể hiện ý thức không nghiêm túc
của người tham gia giao thông. Bằng việc giáo dục từ các cấp học nhỏ như tiểu
học về ý thức tham gia giao thông như đi đúng phần đường cho người đi bộ,
tuân thủ luật giao thơng..chúng ta sẽ thay đổi được văn hóa tham gia giao thông

của người dân.
Trên thực tế giải pháp lâu dài là phát triển mạng lưới giao thông đường bộ, phát triển hệ thống giao thông công cộng. Sự phát triển của phương tiện giao
thông không phù hợp với sự phát triển cơ sở hạ tầng. Đặc biệt là sự thiếu sót của
chúng ta đã để xe gắn máy bùng nổ vượt quá khả năng “chịu đựng” của cơ sở hạ
tầng, lại không phát triển giao thông công cộng kịp thời. Hiện nay, chính phủ đã
mở cơ chế cho cả TP HCM và Hà Nội lập các doanh nghiệp trong nước phát
triển các dự án vận tải công cộng. Trên cơ sở đó ngành tài chính sẽ hỗ trợ vốn.
Chúng ta cần tiến hành song song nhiều giải pháp một mặt phát triển mạng
lưới giao thông công cộng ( xe buýt, tàu điện ngầm, tàu điện trên cao... ) với giá
cả hợp lý; một mặt hạn chế xe gắn máy. Động viên khuyến khích mọi người nên
đi xe bus đặc biệt là giới sinh viên.
Một giải pháp có lẽ cũng hữu hiệu là mở rộng thành phố để tránh kẹt xe.
Điều đó có nghĩa là thành phố nên có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp
sản xuất, xưởng, nhà kho di dời ra ngoại thành. Đồng thời với quy định này cần


Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

tiến hành các giải pháp đồng bộ như ngừng cấp giấy phép hoạt động cho những
doanh nghiệp sản xuất trong phạm vi nội thành nhằm quy hoạch lại các khu sản
xuất. Áp dụng những chính sách ưu đãi về thuế cho những doang nghiệp tuân
thủ đúng quy định.
Các cơ quan chức năng thường xuyên kiểm tra việc tuân thủ pháp luật về
giao thông, đặc biệt là không lấn chiếm hành lang an tồn, khơng để các vật gây
cản trở giao thơng, cản trở tầm nhìn, hoặc làm ảnh hưởng tới độ bền vững của
cơng trình giao thơng.
Trên đây là những biện pháp đã và đang được thực thi. Theo như ý kiến của
em thì nên coi trọng hơn nữa công tác giảng dạy luật giao thông trong nhà
trường các cấp dưới đại học. Và đồng thời tổ chức thi cấp giấy phép lái xe mô tô
cho học sinh năm cuối ở các trường PTTH.

Nếu những biện pháp đưa ra không thực hiện một cách nghiêm túc và triệt
để thì nó sẽ gây ra những ảnh hưởng xấu đến đời sống kinh tế xã hội của ta.


Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

KẾT LUẬN:
Dưới tác động của quy luật phát triển, xã hội nảy sinh những quy định mới
về chất. Nhà xưởng, cơng ty, khu vui chơi giải trí...xuất hiện nhiều hơn nhằm
phục vụ nhu cầu sinh hoạt tất yếu của người dân. Rất hiếm những con đường ở
Hà Nội hiện nay cịn nhiều cây xanh, tốc độ đơ thị hóa chóng mặt đã khiến các
cửa hàng cửa hiệu, hàng quán mọc lên san sát hai bên đường ảnh hưởng khơng
nhỏ đến giao thơng đơ thị.
Thêm vào đó cịn có các yếu tố khách quan như gia tăng dân số nhanh, cơ
sở hạ tầng không phù hợp với lượng phương tiện giao thông lưu chuyển trong
thành phố dẫn đến một hậu quả tất yếu là tắc nghẽn giao thông.
Nhà nước đã đưa ra khơng ít những biện pháp nhằm thay đổi cục diện như
dự án xây dựng giao thông công cộng, nâng cấp cơ sở hạ tầng để đạt tới con số
20% diện tích giành cho giao thơng như ở các nước phát triển khác. Nhưng theo
ý kiến của cá nhân em trong điều kiện nền kinh tế còn nghèo chưa đủ vốn để mở
rộng giao thơng thì có lẽ biện pháp trước mắt là tuyên truyền nâng cao ý thức
chấp hành luật của người tham gia giao thông được xem là tích cực và hiệu quả
hơn hẳn. Trong tương lai nếu giải quyết được thực trạng an toàn cũng như ùn tắc
giao thông là chúng ta đã giải quyết được các mâu thuẫn giữa tồn tại xã hội và ý
thức xã hội, từ đó làm động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của thủ đô.
Xin cám ơn thây cô đã đọc bài tiểu luận của em, em rất mong nhận
được sự đóng góp và chỉ bảo của thầy cô.
HẾT

Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

Các tài liệu tham khảo
Số liệu thống kê của Uỷ ban an tồn giao thơng Quốc gia
Báo điện tử Vietnamnet
Tài liệu “An tồn giao thơng tại Việt Nam” tại trang web
tailieuhay.com
Tài liệu từ trang web tailieu.vn

MỤC LỤC


Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

Lời Nói Đầu..........................................................................................................1
Chương I: Thực trạng ùn tắc giao thông đường bộ ở Hà Nội thời gian gần
đây.........................................................................................................................2
Chương II: Nguyên nhân của tình trạng ùn tắc giao thông đường bộ ở Hà
Nội hiện nay.........................................................................................................4
I. Nguyên nhân từ tồn tại xã hội........................................................................4
II. Nguyên nhân từ kiến trúc thượng tầng..........................................................6
III. Ảnh hưởng của ùn tắc giao thông đến đời sống kinh tế xã hội ở Thủ Đô...7
CHƯƠNG III: Một số giải pháp khắc phục tình trạng ùn tắc giao thơng tại
Hà Nội...................................................................................................................8
KẾT LUẬN:.......................................................................................................10
Các tài liệu tham khảo......................................................................................11

CỘNG HỊA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Tiểu luận môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa MÁC – LÊNIN

Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc

CAM ĐOAN CỦA SINH VIÊN
Kính gửi: Khoa Triết học và Khoa học xã hội trường Đại học Kinh doanh và
Công nghệ Hà Nội.
Tên em là: Tống Duy Hùng, sinh viên lớp TC15-05.
Em xin cam đoan tiểu luận này là do chính bản thân tìm kiếm tài liệu, suy
nghĩ và tự viết ra, không sao chép từ nguồn khác, không sao chép tiểu luận của
bạn khác, không nhờ viết hộ, không thuê viết hộ.
Phần chính kiến tâm đắc nhất của em trong bài đó là phần Một số giải pháp
khắc phục tình trạng ùn tắc giao thơng tại Hà Nội.