Tạo hứng thú cho học sinh thcs khối 6 thông qua một số phƣơng pháp dạy học tích hợp trong môn nghệ thuật

TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH THCS KHỐI 6 THÔNG QUA MỘT
SỐ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH HỢP TRONG MƠN NGHỆ
THUẬT
I. ĐẶT VẤN ĐỀ.
1. Lý do chọn đề tài.
Môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật là một nhu cầu hoạt động và
giải trí của xã hội lồi người. Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật tại trường
THCS khơng nhắm mục đích đào tạo các em thành những ca sĩ, họa sĩ hay
những vận động viên thể dục thể thao chuyên nghiệp mà chủ yếu thông qua môn
học nhằm tác động vào thế giới tinh thần của các em học sinh, giúp các em có sự
phát triển hài hịa, tồn diện về nhân cách. Thơng qua môn Hoạt động giáo dục
Âm nhạc - Mỹ thuật là một liều thuốc tinh thần, tạo sự hưng phấn trong học tập
và cảm nhận được sự hấp dẫn của thế giới Âm nhạc - Mỹ thuật. “Âm nhạc - Mỹ
thuật là hoa thơm, là khơng khí và là ánh sáng mặt trời của Trái Đất”; “Là sức
khỏe, là trí tuệ của con người”; “Cái quý nhất của con người là sức khỏe, trí tuệ,
tâm hồn”. Mơn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật ở trường THCS sẽ
cùng các mơn học khác phát triển năng lực tư duy, trí tuệ, tạo cho các em một
trình độ văn hóa Âm nhạc - Mỹ thuật, góp phần đào tạo những người lao động
phát triển tồn diện :“Đức - Trí - Thể - Mỹ” (theo Nghị quyết TW2 của Đảng về
mục tiêu giáo dục).
Xuất phát từ mục tiêu giáo dục phổ thông nói chung và tầm quan trọng của
mơn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật THCS nói riêng nhằm giáo dục
học sinh phát triển tồn diện, khơng những nâng cao hiểu biết về kiến thức văn
hóa mà cịn phát huy năng lực cảm thụ Âm nhạc - Mỹ thuật và những năng
khiếu khác của Âm nhạc - Mỹ thuật và nó cịn là phương thuốc kì diệu giúp cho
con người phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh
thần và tâm hồn, trong sáng về đạo đức. Qua đó thấy rằng giảng dạy Hoạt động
giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật là nhiệm vụ hết sức cần thiết. Giáo dục Âm nhạc Mỹ thuật trong nhà trường làm cho học sinh có sức khỏe để học tập, vui chơi
sau những tiết học căng thẳng trên lớp, từ đó để học tốt hơn các mơn học khác
và tham gia các hoạt động ngoại khóa trong và ngoài nhà trường đạt được kết
quả tốt hơn. Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật chính là một phần không

nhỏ để nâng cao chất lượng giáo dục nói riêng và cho xã hội nói chung. Hoạt
động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật là một trong những môn học quan trọng, là
hoạt động cơ bản của giáo dục trong nhà trường, nó khơng những bảo vệ sức
khỏe, tâm hồn mà còn nâng cao năng lực học tập đồng thời là phương tiện có
hiệu quả để giáo dục đạo đức cho học sinh.
Xuất phát từ đặc trưng bộ môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật
thuộc phạm trù nghệ thuật đòi hỏi hứng thú cao.
Xuất phát từ yêu cầu của việc đổi mới phương pháp là phát huy tính tích
cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Có như vậy các em học sinh mới có điều
kiện khắc phục khó khăn tiếp nhận kiến thức mới.
1


Xuất phát từ tâm lý lứa tuổi học sinh THCS là lứa tuổi nhạy cảm, hiếu
động, ham thích Hoạt động Âm nhạc - Mỹ thuật. Nếu giáo viên gây được hứng
thú trong bài dạy sẽ tạo cho học sinh sự hưng phấn, hào hứng để tiếp thu bài học
một cách có hiệu quả.
Từ thực tiễn giảng dạy, cũng như thực tiễn của học sinh, đa số là con em
nông thôn, ít có điều kiện để tiếp nhận tri thức về Âm nhạc - Mỹ thuật Nếu giáo
viên tạo được hứng thú trong giảng dạy và học tập sẽ giúp cho học sinh say mê
học tập.
Từ những lý do trên, bản thân chúng tôi là những giáo viên trực tiếp giảng
dạy môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật. Chúng tôi nhận thấy việc
gây hứng thú cho học sinh trong học tập môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc Mỹ thuật là một trong những giải pháp hết sức quan trọng trong việc nâng cao
chất lượng trong việc dạy học. Vì vậy, nó là động lực giúp chúng tơi đi sâu
nghiên cứu, đúc rút kinh nghiệm này.
2. Mục đích nghiên cứu.
Mục đích của đề tài đưa ra một số giải pháp phát huy sự hứng thú cho học
sinh THCS học môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật để học sinh tích
cực, chủ động trong việc tiếp thu, lĩnh hội kiến thức của bài học. Để đáp ứng

nhu cầu môn học và nhiệm vụ đổi mới phương pháp dạy học môn Hoạt động
giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật:“Cách phát triển con người toàn diện - phát triển
tư duy sáng tạo - hình thành phẩm chất người lao động mới”.
Thơng qua từng mơn học thì tạo hứng thú cho học sinh trong học tập là
điều rất cần để tránh lối “đọc - chép”, “lấy thầy làm trung tâm”.
3. Đối tƣợng nghiên cứu.
Tạo hứng thú cho học sinh học tập Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật
thông qua một số phương pháp dạy học (PPDH). Đối tượng nghiên cứu của đề
tài là học sinh THCS Trung Kiên.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu.
Để tiến hành làm đề tài này, chúng tôi sử dụng các phương pháp nghiên
cứu sau:
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp tổng hợp, phân loại.
- Phương pháp phỏng vấn.
- Phương pháp so sánh, đối chiếu cùng một số phương pháp khác.
5. Phạm vi nghiên cứu: Học sinh trường THCS Trung Kiên.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN.
Như chúng ta đã biết, hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật có vai trị rất
to lớn, đem đến những khối cảm thẩm mỹ cao, là món ăn tinh thần không thể
thiếu trong cuộc sống của con người. Trong những năm qua, từ khi đất nước ta
bước sang thể kỷ XXI, sự nghiệp giáo dục được quan tâm và đầu tư cao hơn bao
2


giờ hết, từ đó mơn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật ở THCS có điều
kiện phát triển những bước cao hơn.
Cho đến nay, việc đưa môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật vào
học đường đã được chú trọng vì những lợi ích quan trọng của nó trong việc giáo
dục học sinh trở thành những con người tồn diện “Đức - Trí - Thể - Mỹ”. Bởi

vậy, việc dạy Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật ở trường THCS mặc dù
không nhằm đào tạo các em trở thành những con người hoạt động nghệ thuật
chuyên nghiệp mà chủ yếu là giáo dục văn hóa Âm nhạc - Mỹ thuật, làm cho các
em yêu thích nghệ thuật, biết cảm thụ và nhận biết Âm nhạc - Mỹ thuật một
cách sâu sắc, hình thành ở học sinh một tâm hồn trong sáng, thị hiếu Âm nhạc Mỹ thuật lành mạnh, cách tư duy sắc bén, lịng khát khao sáng tạo, giàu tình
cảm, nhanh nhẹn, hoạt bát, sống vui tươi. Môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc Mỹ thuật phát triển tối đa những tố chất sinh lý, những phẩm chất tâm lý lứa tuổi
học trò. Mặt khác qua đó phát triển, bồi dưỡng những mầm non nghệ thuật cho
tương lai đất nước. Đây là môn học cịn rất mới mẻ, khơng giống các mơn học
khác. Môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật mang tính nghệ thuật, học
sinh học theo phương châm “Học vui - Vui học”. Vì vậy, tạo cho các em say mê,
hứng thú học tập là rất cần thiết.
Hứng thú trong học tập nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, ni dưỡng ở
các em lịng ham muốn chính đáng trong việc không ngừng vươn tới những đỉnh
cao của lĩnh hội kiến thức, ln tìm tịi học tập cái mới. Tích cực sáng tạo, vận
dụng cái đã học vào hoạt động thực tiễn một cách tinh tế, chính xác, sáng tạo.
Mơn học nào cũng có khả năng gây hứng thú cho nhiều người. Tạo cho học
sinh hứng thú trong học tập môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật
không chỉ nâng cao hiệu quả dạy học mà còn làm cho các em vui tươi, phấn
khởi, thoải mái về tinh thần.
III. CƠ SỞ THỰC TIỄN.
Những thuận lợi và khó khăn của giáo viên và học sinh trường THCS
Trung Kiên.
1. Thuận lợi.
- Môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật mang tính nghệ thuật đem
lại những khối cảm chuẩn mực về cái đẹp trong cuộc sống. Hình thành thị hiếu
thẩm mỹ Âm nhạc - Mỹ thuật cho người học. Học sinh được nghe, quan sát,
thực hành nhiều tạo hứng thú, lôi cuốn học sinh học tập.
- Môn Hoạt động giáo dục đã trở thành mơn học chính trong nhà trường.
- Giáo viên được đào tạo chính quy, có năng lực, nhiệt tình với học sinh.
- Phịng giáo dục n lạc Luôn quan tâm, tạo điều kiện cho môn học.

- Nhà trường rất quan tâm, bám sát các giờ học, giờ lên lớp chuyên đề, tổ
chức ngoại khóa dưới mọi hình thức phong phú.
2. Khó khăn.

3


- Môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật vốn là mơn chun về
năng khiếu vì thế sẽ khơng ít học sinh cịn coi nhẹ. Khi đã khơng có hứng thú,
học sinh sẽ suy nghĩ “Đây chỉ là mơn phụ nên chỉ học để biết mang tính chất bắt
buộc”.
- Đội ngũ giáo viên còn mỏng, kinh nghiệm chưa cao.
- Đồ dùng học tập cịn hạn chế.
- Chưa có phịng học bộ mơn năng khiếu.
IV. NỘI DUNG PHÁT HUY HỨNG THÚ HỌC TẬP CHO HỌC
SINH MÔN HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC - MỸ THUẬT THCS.
1. Phát huy và nâng cao vai trò của ngƣời giáo viên.
- Muốn gây được hứng thú cho học sinh trong tiết học, thầy, cơ giáo phải
giữ vai trị chủ đạo trong việc tổ chức, điều khiển học sinh trong mọi hoạt động
nói chung cũng như hoạt động nhận thức nói riêng của học sinh.
- Giáo viên mỗi khi đến lớp luôn tạo cho mình một tâm thế vững vàng, bình
tĩnh, tự tin, đĩnh đạc, tác phong nhanh nhẹn, giọng nói truyền cảm, đầy nhiệt
huyết.
- Chuẩn bị bài giảng (giáo án, đồ dùng dạy học). Tìm ra những phương
pháp phù hợp với từng bài, từng tiết, từng đối tượng học sinh đặc biệt phải liên
hệ được với thực tiễn cuộc sống, vận dụng kiến thức chuyên môn.
2. Chuẩn bị và sử dụng tốt đồ dùng dạy - học.
- Đồ dùng dạy học vô cùng quan trọng trong việc gây hứng thú và sự thích
thú cho học sinh, vì vậy, chúng ta phải đầu tư vào việc chuẩn bị đồ dùng.
- Đồ dùng phải phù hợp với nội dung, yêu cầu của bài học.

- Đồ dùng phải đảm bảo tính thẩm mỹ cao, khơng tùy tiện, cẩu thả, phong
phú, đa dạng để học sinh quan sát, phân tích, khơi dậy hứng thú cho học sinh.
- Đồ dùng cần phải sử dụng có hiệu quả, đúng lúc, đúng chỗ.
3. Tạo tình huống có vấn đề khi vào phần giới thiệu bài.
- Giáo viên cho học sinh quan sát, hình ảnh, tranh, băng đĩa liên quan đến
nội dung bài học và đặt những câu hỏi để gây sự tị mị hứng thú với học sinh.
- Có thể dùng biện pháp tổ chức trò chơi… Như vậy việc giới thiệu đối với
một bài mới rất cần thiết và càng cần thiết hơn nếu người giáo viên tìm được
cách giới thiệu gây được sự tị mị, kích thích hứng thú đối với học sinh.
- Để làm được điều này, giáo viên trước hết phải tìm hiểu kỹ bài dạy, xem
xét tìm ra cách lạ, hay gây ấn tượng và cụ thể hơn là cách chọn những hình ảnh
phù hợp liên quan đến bài học.
4. Phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong phát hiện kiến
thức mới.
- Tạo hứng thú bằng cách đặt những câu hỏi khêu gợi thơng tin, kích thích
tính tị mị của học sinh.
4


- Đưa ra những hình ảnh liên quan đến nội dung kiến thức của bài nhằm
phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong tìm hiểu kiến thức mới.
- Tạo hứng thú cho học sinh trong thời gian thực hành.
- Tạo hứng thú cho học sinh khi đánh giá kết quả học tập của các em.
- Tạo hứng thú cho học sinh qua việc nhận xét, đánh giá bài của bạn.
5. Tổ chức lồng ghép các trò chơi, hội thi phù hợp.
Phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh được thực hiện ở
tất cả các môn học. Đối với môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật càng
yêu cầu vận dụng phương pháp này một cách hợp lý để phát huy tính sáng tạo
của các em học sinh.
Môn Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật là bộ môn khoa học - nghệ

thuật, vì vậy giáo viên phải tổ chức sao cho giờ học nhẹ nhàng, thoải mái mang
tính nghệ thuật tạo cảm hứng cao tới tâm lý của học sinh. Vậy nên có thể tổ
chức lồng ghép trị chơi, cuộc thi… Việc lồng ghép này khơng chỉ kích thích các
em hoạt động mà cịn giúp học sinh phát triển trí nhớ, trí tưởng tượng sáng tạo
qua việc tái tạo nội dung bài học.
6. Tích hợp liên mơn cũng là một trong những phương pháp tạo hứng thú
học tập, khả năng tư duy, liên hệ thực tiễn cao, tạo được không khí “chơi học học chơi”, tránh được sự nặng nề, căng thẳng, tẻ nhạt.
7. Vận dụng linh hoạt các phƣơng pháp dạy học.
Trong quá trình giảng dạy, người giáo viên cần tạo được hứng thú cho học
sinh trong giờ bằng nhiều cách cách đặc biệt, vận dụng linh hoạt các phương
pháp dạy học trong một giờ: Trực quan, thảo luận, tích hợp liên mơn, kể chuyện,
chơi trị chơi, giải đố… trong thực hành để tạo được khơng khí “học vui - vui
học” để từ đó phát triển trí nhớ, óc tưởng tượng sáng tạo cho học sinh.
Ví dụ:
A. Hoạt động giáo dục âm nhạc.
- Vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học, tránh cách dạy thông báo
khô khan, tẻ nhạt. Giáo viên phải nắm chắc đặc trưng môn học âm nhạc để có
cách dạy cho phù hợp, giờ học âm nhạc phải là giờ học nghệ thuật hấp dẫn với
phương châm: học vui - vui học. Tránh dạy lý thuyết trừu tượng và dạy tập đọc
nhạc nặng nề, căng thẳng. Phải vận dụng mọi phương pháp để cải tiến cách dạy
từng phân mơn.
Theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh. Bổ sung, sáng tạo thêm
nhiều thủ pháp sinh động, hấp dẫn, đa dạng hóa cách thức truyền đạt ở mỗi bài
học, mỗi tiết dạy.
* Đối với học hát: Muốn gây hứng thú cho học sinh thì giáo viên là người
có vai trị hết sức quan trọng, đó là quá trình chuẩn bị của giáo viên: giọng hát,
phong cách biểu diễn… các tiến hành dạy hát theo lối móc xích, giáo viên hát
mẫu rồi bắt nhịp cho học sinh hát; giáo viên có thể đánh đàn giai điệu cho học
sinh nghe từng câu ngắn và tập lời ca.
5

Sau khi tập hết toàn bộ lời ca của bài hát, giáo viên tập cho học sinh một số
động tác múa phú họa cho bài hát. Học sinh kết hợp một số động tác múa đơn
giản hoặc vỗ tay theo nhịp. Cuối cùng cho học sinh biểu diễn theo nhóm và từng
cá nhân (thể hiện giọng hát của mình kết hợp múa phụ họa).
* Đối với dạy nhạc lý - tập đọc nhạc: Lâu nay khi dạy về nhạc lý, giáo viên
thường định nghĩa, giảng giải ít xuất phát từ thực tiễn âm nhạc qua các ví dụ
sinh động để rút ra nhận xét, kết luận. Về tập đọc nhạc, các giáo viên chịu ảnh
hưởng sâu sắc phương pháp dạy cho học sinh chuyên nghiệp âm nhạc, gây nên
tâm lý căng thẳng, nặng nề không cần thiết, làm cho học sinh cảm thấy nặng nề
trong giờ tập đọc nhạc. Những tiết dạy như vậy thường kém hiệu quả, học sinh
không hứng thú học. Vì vậy, để tạo cho các em sự hứng thú trong giờ học lý
thuyết và tập đọc nhạc, trước hết giáo viên nên cho học sinh tập đọc cao độ và
đánh đàn giai điệu từng câu cho các em nghe. Kỹ năng thể hiện trường độ và tiết
tấu phải được quan tâm nhiều hơn nữa bằng những bài tập riêng trong nhiều tiết
học. Giáo viên đàn từng câu ngắn để các em đọc theo đúng tên nốt nhạc và cuối
cùng học sinh trong lớp đọc đúng được cả bài đọc nhạc.
Dạy nhạc lý - tập đọc nhạc, giáo viên phải thật nhẹ nhàng. Khi cho học sinh
thể hiện bài thì giáo viên nên cho những học sinh khá thể hiện bài trước để
những học sinh trung bình cảm nhận và tự tin hơn khi các em đứng dậy thể hiện
bài.
* Đối với dạy âm nhạc thường thức: Phân môn này bao gồm các nội dung:
Giới thiệu tác giả - tác phẩm, nghe nhạc và một số kiến thức liên quan đến đời
sống âm nhạc. Để tạo ra hứng thú đối với phân mơn này, giáo viên có thể tiến
hành dưới các hình thức.
+ Đọc truyện, kể chuyện.
+ Xem tranh và giải thích.
+ Nghe băng nhạc hoặc giáo viên tự trình bày tác phẩm.
+ Trường hợp đọc, kể chuyện theo sách thì giáo viên có thể đọc cho cả lớp

nghe. Nếu cần, giáo viên tóm tắt ý chính và nêu câu hỏi cho học sinh trả lời. Bài
nào có tranh minh họa thì giáo viên nên sưu tầm và phóng to những hình vẽ
trong sách để treo lên bảng. Mỗi câu chuyện kể phải nhấn mạnh những ý chính
để gây ấn tượng cho các em.
+ Bên cạnh đó, lời nói, giọng hát, phong cách của giáo viên là hết sức quan
trọng, đây là một trong những yếu tố gây nên hứng thú học tập đối với học sinh.
- Trong quá trình giảng dạy cần đưa vào một số trò chơi vừa để nâng cao
hiệu quả bài học, vừa tạo hứng thú cho học sinh.
Thực tế cho thấy nếu trong một tiết học, giáo viên dành ít thời gian tổ chức
trị chơi cho học sinh sinh thì học sinh rất hào hứng học. Trong âm nhạc có rất
nhiều trị chơi nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh nhưng trò chơi phải phù
hợp với từng bài học cụ thể.
Ví dụ như trong học hát có trị chơi “Nhìn tranh đoán tên bài hát”, “Nghe
nhạc đoán bài hát”, “Nghe tiết tấu đoán câu hát”; Trong tiết tập đọc nhạc có thể
6


cho học sinh chơi trị chơi “Nghe nhạc đốn tên nốt nhạc” hoặc “Ghi tiết tấu bài
hát”.
- Giáo viên phải biết sử dụng phương tiện dạy học một cách thành thạo, đó
là một yếu tố gây cảm hứng học tập cho học sinh.
Một giờ học sinh động thì giáo viên không thể không sử dụng phương tiện
dạy học. Đồ dùng dạy học phổ biến đó là sách giáo khoa, nhạc cụ và tranh ảnh.
Các phương tiện đó giáo viên phải biết sử dụng sao cho phù hợp với nội dung
từng bài.
- Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong trường để học sinh được xem,
được nghe, được thể hiện và bình luận bằng các hình thức tổ chức nhiều Hội thi
văn nghệ về các chủ để, các buổi ngoại khóa âm nhạc nói về nhạc sỹ… giúp cho
học sinh có niềm say mê, hứng thú trong học tập, qua đó nhằm phát hiện những
học sinh có năng khiếu âm nhạc và bồi dưỡng cho các em phát huy khả năng âm

nhạc của mình.
B. Hoạt động giáo dục mỹ thuật.
“Vẽ tranh đề tài mẹ của em”, giáo viên có thể lồng ghép liên quan bằng
cách: Ở phần khởi động, giáo viên tổ chức chơi trị chơi như hát, đọc thơ, tìm
các tác phẩm tranh, điêu khắc, phù điêu… thể hiện về người mẹ, phát biểu cảm
xúc của mình về hình ảnh người mẹ trong các tác phẩm đó, có liên hệ bản thân
(mẹ của mình) hoặc giáo viên tổ chức cho học sinh chơi trò chơi kể tên những
hoạt động thường ngày mà mẹ hay làm.
Mục đích là giáo viên khơi gợi, tái hiện lại hình ảnh, cơng việc, cử chỉ yêu
thương tốt đẹp của mẹ để học sinh vẽ bài tốt hơn, giàu cảm xúc hơn, có cảm giác
thoải mái, hứng thú, hưng phấn.
“Vẽ tranh an tồn giao thơng” cho học sinh lớp 7: Chúng ta có thể cho học
sinh quan sát các đoạn băng hình ảnh giao thơng. Sau khi học sinh quan sát
xong, giáo viên đặt câu hỏi.
- Các em có suy nghĩ gì khi nhìn thấy những hình ảnh này ?
(Nếu chúng ra khơng chấp hành đúng luật giao thơng thì sẽ gây ra những
vụ tai nạn thương tâm).
- Vậy chúng ta phải làm gì để hạn chế tai nạn giao thông ?
(Hiểu và chấp hành đúng luật giao thông. Tuyên truyền cho mọi người
cùng thực hiện).
- Vậy các em tuyên truyền bằng những hình thức nào ?
(Bằng bài viết, hành động, vẽ tranh, các bài hát).
- Vậy để việc vẽ tranh tuyên truyền “An toàn giao thông” được hiệu quả,
các em định lựa chọn những nội dung như thế nào ?
Tạo hứng thú bằng cách đặt ra những câu hỏi khêu gợi thơng tin, kích thích
tính tò mò của học sinh.
Bài 1: “Vẽ tranh phong cảnh” ở chủ đề 4 “Cuộc sống trong mắt em” của
hoạt động giáo dục. Giáo viên ngay từ hoạt động khởi động sau khi đưa ra
7

nhưng hình ảnh cho học sinh quan sát, giáo viên phát phiếu bài tập cho học sinh
thảo luận, chủ động tìm hiểu kiến thức.
- Em hãy cho biết điểm giống và khác nhau của các bức tranh trên ?
- Thế nào là tranh phong cảnh ?
- Đặc điểm để phân biệt tranh phong cảnh với các thể loại khác là gì?
Hoạt động hình thành kiến thức, giáo viên có thể sử dụng những câu hỏi
sau để phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong tìm hiểu kiến thức
mới.
Trưng bày một số tranh phong cảnh cho học sinh quan sát sau đó phát
phiếu bài tập.
- Để vẽ tranh về đề tài phong cảnh, chúng ta có thể tìm chọn những nội
dung như thế nào?
- Em hãy nêu nội dung, ý tưởng của các bức tranh phong cảnh trên?
- Các tranh trên có cách thức sắp xếp bố cục hình mảng, đậm nhạt, màu sắc
như thế nào?
- Bài vẽ tranh phong cảnh của em có ý tưởng sắp xếp bố cục hình mảng,
đậm nhạt, màu sắc như thế nào? Tại sao?
V. CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC NGHỆ THUẬT PHỔ THƠNG.
1. Giáo dục nghệ thuật, giáo dục thẩm mĩ và năng lực thẩm mĩ.
Giáo dục nghệ thuật là một lĩnh vực thuộc giáo dục thẩm mĩ.Từ điển bách
khoa Tâm lí học, Giáo dục học Việt Nam định nghĩa giáo dục thẩm mĩ
(Aesthetics education) là “bộ phận quan trọng trong giáo dục, một bộ phận giáo
dục tồn diện, gắn bó chặt chẽ và được thực hiện thông qua tất cả các quá trình
giáo dục khác trong nhà trường. Giáo dục thẩm mĩ là đào tạo và phát triển thẩm
mĩ (tình cảm thẩm mĩ, thị hiếu thẩm mĩ, năng lực thẩm mĩ) của nhân cách, làm
cho nhân cách có những quan hệ thẩm mĩ đúng đắn đối với hiện thực (giáo dục
cái thẩm mĩ), đồng thời thông qua các phương tiện thẩm mĩ, đặc biệt phương
tiện nghệ thuật để tác động đến sự phát triển tồn diện và hài hịa của nhân cách
(giáo dục bằng cái thẩm mĩ)”. Theo đó, trong nhà trường, giáo dục thẩm mĩ

được thực hiện qua các môn học và các hoạt động giáo dục, nhằm hình thành
năng lực thẩm mĩ.Giáo dục thẩm mĩ góp phần quan trọng trong q trình kiến
tạo sự phát triển tồn diện và hài hòa nhân cách của học sinh.
Với mục tiêu “Nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện”, giáo dục nghệ
thuật nói riêng và giáo dục thẩm mĩ nói chung ln được được Đảng và Nhà
nước đặc biệt quan tâm. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Đảng về
đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đã đề ra nhiệm vụ, giải pháp:
“Đổi mới chương trình nhằm phát triển năng lực và phẩm chất người học, hài
hịa đức, trí, thể, mĩ; dạy người, dạy chữ và dạy nghề... Chú trọng giáo dục nhân
cách, đạo đức, lối sống, tri thức pháp luật và ý thức công dân. Tập trung vào
những giá trị cơ bản của văn hóa, truyền thống và đạo lý dân tộc, tinh hoa văn
hóa nhân loại, giá trị cốt l i và nhân văn của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng
8


Hồ Chí Minh”. Qn triệt tinh thần đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xây dựng
Chương trình giáo dục phổ thông (Ban hành k m theo Thông tư số 32 2018 TTBGDĐT ngày 26 12 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo)với mục tiêu
hình thành và phát triển cho học sinh những phẩm chất chủ yếu: yêu nước, nhân
ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm; đồng thời, hình thành và phát triển cho
học sinh những năng lực cốt lõi (bao gồm những năng lực chung được hình
thành, phát triển thơng qua tất cả các mơn học và hoạt động giáo dục: năng lực
tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và
sáng tạo) và những năng lực đặc thù được hình thành, phát triển chủ yếu thơng
qua một số môn học và hoạt động giáo dục: năng lực ngơn ngữ, năng lực tính
tốn, năng lực khoa học, năng lực công nghệ, năng lực tin học, năng lực thẩm
mĩ (chúng tôi nhấn mạnh - NTH), năng lực thể chất.
Chương trình giáo dục phổ thơng cũng xác định: năng lực thẩm mĩ của học
sinh bao gồm năng lực âm nhạc, năng lực mĩ thuật, năng lực văn học; mỗi năng
lực được thể hiện qua các hoạt động:
(1) Nhận thức các yếu tố thẩm mĩ;

(2) Phân tích, đánh giá các yếu tố thẩm mĩ;
(3) Tái hiện, sáng tạo và ứng dụng các yếu tố thẩm mĩ.
Theo đó, yêu cầu cần đạt về năng lực thẩm mĩ đối với học sinh mỗi lớp
học, cấp học được qui định trong chương trình các môn Âm nhạc, Mĩ thuật, Ngữ
văn và được thực hiện trong chương trình của nhiều mơn học, hoạt động giáo
dục, phù hợp với đặc điểm của mỗi môn học và hoạt động giáo dục, trong đó ba
mơn học kể trêngiữ vai trị chủ đạo. Như vậy, có thể nói: vị trí và tầm quan trọng
của năng lực thẩm mĩ trong chương trình giáo dục phổ thơng cần được thực hiện
trong mối quan hệ tương tác, tích hợpđa chiều vàxuyên thấm nhiều môn học và
hoạt động giáo dục.
Chuyên đề này đề cập hoạt động giáo dục nghệ thuật trong việc hình thành,
phát triển phẩm chất và năng lực thẩm mĩ của học sinh.
2. Giáo dục nghệ thuật với việc hình thành, phát triển phẩm chất và
năng lực của học sinh.
Trước hết, về khái niệm, “phẩm chất” – Từ điển Tiếng Việt định nghĩa là
“cái làm nên giá trị của người hay vật”, cịn theo Chương trình giáo dục phổ
thơng, “là những tính tốt thể hiện ở thái độ, hành vi ứng xử của con người; cùng
với năng lực tạo nên nhân cách con người”, cũng có thể hiểu: khiasi niệm phẩm
chất bao gồm cả bình diện phẩm chất tâm lí và phẩm chất trí tuệ; “năng lực”
được định nghĩalà ”1. Khả năng, điều kiện chủ quan hoặc tự nhiên sẵn có để
thực hiện một hoạt động nào đó; 2. Phẩm chất tâm lí và sinh lí tạo cho con người
khả năng hồn thành một loại hoạt động nào đó với chất lượng cao”. Năng lực
(competency, có nguồn gốc tiếng Latinh là "competentia") được hiểu theo nhiều
nghĩa khác nhau, nhưng nghĩa thông dụng nhất là sự thành thạo, khả năng thực
hiện của cá nhân đối với một công việc. Nội hàm của khái niệm năng lực bao
gồm các kiến thức, kĩ năng và thái độ mà một cá nhân có thể hành động thành
9


cơng/giải quyết thấu đáo một nhiệm vụ trong các tình huống mới. Theo Chương

trình giáo dục phổ thơng, năng lực được quan niệm là thuộc tính cá nhân được
hình thành, phát triển nhờ tố chất sẵn có và q trình học tập, rèn luyện, cho
phép con người huy động tổng hợp các kiến thức, kĩ năng và các thuộc tính cá
nhân khác như hứng thú, niềm tin, ý chí,... thực hiện thành công một loại hoạt
động nhất định, đạt kết quả mong muốn trong những điều kiện cụ thể; phẩm chất
là những tính tốt thể hiện ở thái độ, hành vi ứng xử của con người; cùng với
năng lực tạo nên nhân cách con người. Như vậy, có thể nói: phẩm chất được
đánh giá bằng hành vi, còn năng lực được đánh giá bằng hiệu quả hoạt động.
Theo đó, nội dung giáo dục nghệ thuật được định hướng nhằm góp phần
hình thành, phát triển các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung cho học sinh;
đồng thời, thông qua việc trang bị những kiến thức cốt l i, kĩ năng cơ bản về các
lĩnh vực nghệ thuật, tập trung hình thành, phát triển năng lực thẩm mĩ và phát
hiện, bồi dưỡng năng khiếu nghệ thuật cho học sinh; giáo dục thái độ tôn trọng,
khả năng kế thừa và phát huy những giá trị văn hoá, nghệ thuật truyền thống của
dân tộc trong quá trình hội nhập và giao lưu với thế giới, đáp ứng mục tiêu giáo
dục hài hoà về đức, trí, thể, mĩ cho học sinh.
Ngay từ bậc học mầm non, giáo dục nghệ thuật đã được chú trọng
nhằm“giúp trẻ phát triển thể chất, tình cảm, hiểu biết thẩm mĩ, hình thành các
yếu tố đầu tiên của nhân cách,...”.Đến bậc phổ thông, giáo dục nghệ thuật được
thực hiện thông qua nhiều môn học, mà cốt lõi là môn Âm nhạc và môn Mĩ
thuật. Từ lớp 10 đến lớp 12, học sinh được lựa chọn mơn học thuộc nhóm mơn
cơng nghệ và nghệ thuật phù hợp với định hướng nghề nghiệp, sở thích và năng
lực của bản thân.
Như vậy, có thể thấy: trong Chương trình giáo dục phổ thơng mới, giáo dục
nghệ thuật được xây dựng theo quan điểm tập trung phát triển ở học sinh năng
lực âm nhạc và mĩ thuật, biểu hiện của năng lực thẩm mĩ trong các lĩnh vực
này thông qua nội dung giáo dục với những kiến thức cơ bản, thiết thực; chú
trọng thực hành; góp phần phát triển hài hồ đức, trí, thể, mĩ và định hướng nghề
nghiệp cho học sinh. Nội dung giáo dục của chương trình được thiết kế theo
hướng kết hợp giữa đồng tâm với tuyến tính; thể hiện r đặc trưng nghệ thuật

âm nhạc, mĩ thuật và bản sắc văn hố dân tộc; tích hợp cao ở các lớp học dưới,
phân hoá dần ở các lớp học trên, đồng thời “bảo đảm kết nối chặt chẽ giữa các
lớp học, cấp học với nhau và liên thơng với chương trình giáo dục mầm non,
chương trình giáo dục nghề nghiệp và chương trình giáo dục đại học” (chúng
tơi nhấn mạnh). Mặt khác, cùng với việc chú trọng khai thác tiềm năng – những
yếu tố bên trong của con người, từ đó khơi gợi được tinh thần tự học, niềm đam
mê khát vọng sáng tạo của mỗi học sinh – mà đặc biệt là nuôi dưỡng tinh thần tự
học và học tập suốt đời – đây là một trong những điểm nhấn quan trọng và then
chốt của đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo hiện nay.
Nói đến năng lực thẩm mĩ là nói tới cảm xúc thẩm mĩ – yếu tố tiền đề của
nhận thức thẩm mĩ, thưởng thức thẩm mĩ và sáng tạo thẩm mĩ...; là nói tới tư
duy thẩm mĩ – nói tới một điều kiện cần thiết để con người lĩnh hội thế giới
10


trong tính hồn chỉnh, phong phú và sinh động vốn có của nó, đồng thời để kiến
tạo đời sống tâm hồn cao đẹp, góp phần hình thành và phát triển khả năng “cảm
thấy trực tiếp mực thước chân chính để đo giá trị của các hiện tượng”[4] để hình
thành và hồn thiện nhân cách –nhờ đó mà chủ thể khám phá được cái hay, cái
đẹp của tác phẩm và ý nghĩa của đời sống...Đó cũng là những vấn đề địi hỏi
phải có các giải pháp phù hợp nhằm đổi mới chất lượng giáo dục nghệ thuật
trong nhà trường phổ thông.
3. Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng giáo dục nghệ thuật trong nhà
trƣờng phổ thông.
Định hướng về phương pháp giáo dục của Chương trình Giáo dục phổ
thơng qui định: các môn học và hoạt động giáo dục trong nhà trường áp dụng
các phương pháp tích cực hố hoạt động của học sinh, trong đó giáo viên đóng
vai trị tổ chức, hướng dẫn hoạt động cho học sinh, tạo môi trường học tập thân
thiện và những tình huống có vấn đề để khuyến khích học sinh tích cực tham gia
vào các hoạt động học tập, tự phát hiện năng lực, nguyện vọng của bản thân,

rèn luyện thói quen và khả năng tự học, phát huy tiềm năng và những kiến thức,
kĩ năng đã tích luỹ được để phát triển. Theo đó, các hoạt động học tập của học
sinh bao gồm hoạt động khám phá vấn đề, hoạt động luyện tập và hoạt động
thực hành.
Đối với các môn nghệ thuật, các hoạt động học tập nói trên được tổ chức
trong và ngồi khn viên nhà trường thơng qua một số hình thức chủ yếu: học
lí thuyết; thực hiện bài tập, trị chơi, đóng vai, dự án nghiên cứu; tham gia
xêmina, tham quan, cắm trại; sinh hoạt tập thể, hoạt động phục vụ cộng đồng.
Tuy nhiên, tuỳ theo mục tiêu, tính chất của hoạt động, học sinh được tổ chức
làm việc độc lập, làm việc theo nhóm hoặc làm việc chung cả lớp nhưng phải
bảo đảm mỗi học sinh được tạo điều kiện để tự mình thực hiện nhiệm vụ học tập
và trải nghiệm thực tế. Để“Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị
kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học” và “Tập
trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự
cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực” một cách hiệu quả,
hoạt động giáo dục nghệ thuật cần triển khai:
3.1.Tích cực thực hiện đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
3.1.1. Xây dựng kế hoạch bài học theo hướng tăng cường và phát huy tính
chủ động, tích cực, tự học của học sinh thông qua việc thiết kế tiến trình dạy học
thành các hoạt động học để thực hiện cả ở trên lớp và ngoài lớp học. Năng lực
được hình thành và phát triển trong hoạt động, vì vậy, việc thiết kế tiến trình dạy
học căn cứ trên lơ gich của tâm lí học hoạt động nhận thức và tâm lí học phát
triển của học sinh có ý nghĩa quan trọng nhằm đáp ứng quan điểm dạy học từ
học sinh, bằng học sinhvà vì học sinh.
3.1.2. Chú trọng rèn luyện cho học sinh phương pháp tự học, tự nghiên cứu
để tiếp nhận và vận dụng kiến thức mới thông qua giải quyết nhiệm vụ học tập
đặt ra trong bài học và chuyên đề học tập; cân đối thời gian trong lớp và ngồi
lớp nhằm tạo điều kiện khích lệ học sinh luyện tập, thực hành, trình bày, thảo
11

luận, bảo vệ kết quả học tập của mình; giáo viên tổng hợp, nhận xét, đánh giá,
kết luận để học sinh tiếp nhận và vận dụng.
3.1.3.Căn cứ chương trình mơn học, cấp học, tính chất và qui mơ bài học,
chủ đề và chuyên đề học tập,... tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả việc sử
dụng di sản văn hóa trong tổ chức dạy học liên môn và các hoạt động giáo dục
học theo Hướng dẫn số 73/HD-BGDĐT-BVHTTDL ngày 16/01/2013 của liên
Bộ GDĐT, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
3.2.Tích hợp giáo dục nghệ thuậttheo chủ đề và kết nối hệ thống loại hình
Với định hướng dạy học giúp học sinh phát triển khả năng huy động tổng
hợp kiến thức, kĩ năng thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để giải quyết có hiệu quả
các vấn đề trong học tập và trong cuộc sống, được thực hiện ngay trong quá
trình lĩnh hội tri thức và rèn luyện kĩ năng, việc dạy học tích hợp là một xu thế
có nhiều triển vọng trong giáo dục hiện đại.
Để hình thành và phát triển năng lực thẩm mĩ cho học sinh, cần đặt giáo
dục nghệ thuật trong mối tương quan hệ thống và đồng bộ của loại hình văn học
nghệ thuật (bao gồm Âm nhạc, Mĩ thuật và Văn học). Văn họccó khả năng khơi
gợi tình cảm đạo đức nhân văn của con người, thông qua sự đồng điệu giúp con
người nhận thức được ý nghĩa sâu xa của giá trị chân - thiện - mĩ và tình yêu
cuộc sống. Ngữ văn là môn học bắt buộc từ lớp 1 đến lớp 12. Trong tác phẩm
văn học, những hình ảnh, nhịp điệu, tiết tấu ngôn ngôn ngữ thông qua các lớp
nghĩa tiềm ẩn và hàm ngôn của Tiếng Việtlà những yếu tố cốt l i mang tính đặc
thù của hình tượng văn học, cho nên việc khai thác hiệu quả các yếu tố nghệ
thuật của tác phẩm trong quá trình dạy học Ngữ văn theo hướng tích hợpvừa góp
phần hình thành và phát triển năng lực văn học - một biểu hiện của năng lực
thẩm mĩ; đồng thời vừa tạo ra hiệu ứng “cộng hưởng” nhằm bồi dưỡng tư tưởng,
tình cảm để học sinh phát triển về tâm hồn và hoàn thiện nhân cách.
Thực tiễn triển khai đổi mới giáo dục thời gian qua cho thấy: việc dạy học
liên mơn, tích hợp theo chủ đề đã có những kết quả đáng ghi nhận. Hoạt động
của các câu lạc bộ hoặc/và các bài học theo chủ đề đã khai thác từ nhiều bình

diện kiến thức và năng lực ngữ văn, âm nhạc, mĩ thuật, giáo dục cơng dân, ngoại
ngữ,... tạo ra những tình huống bộc lộ và cộng hưởng của hiệu quả biểu đạt, khơi
dậy cảm xúc mới mẻ và hứng thú cho học sinh. Theo cách thức tổ chức dạy học
này, học sinh được phát huy phẩm chất và năng lực thẩm mĩ thông qua việc khai
thác tối đa các yếu tố đặc thù của các môn học và kết nối được nhiều bình diện
của kiến thức theo mục tiêu cần đạt của những chủ đề khác nhau.
3.3. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa
dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, kết nối với cộng đồng
3.3.1. Thực hiện tích hợp giáo dục nghệ thuật trongcác hoạt động trải
nghiệm và trải nghiệm, hướng nghiệp:
Hoạt động trải nghiệm (ở tiểu học) và Hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp (ở trung học cơ sở, trung học phổ thông) là hoạt động giáo dục nhằm tạo
cơ hội cho học sinh tiếp cận thực tế, thể nghiệm các cảm xúc tích cực, khai thác
12


những kinh nghiệm đã có và huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của các môn
học khác nhau để thực hiện những nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những
vấn đề của thực tiễn đời sống nhà trường, gia đình, xã hội phù hợp với lứa tuổi;
thơng qua đó, chuyển hoá những kinh nghiệm đã trải qua thành tri thức mới, kĩ
năng mới góp phần phát huy tiềm năng sáng tạo và khả năng thích ứng với cuộc
sống, mơi trường và nghề nghiệp tương lai.
Không chỉ giới hạn trong không gian lớp học truyền thống, thông qua các
câu lạc bộ văn học nghệ thuật tổ chức theo chủ đề (thường xun và định kì), sự
kiện,... đã tạo khơng gian mới cho học sinh bộc lộ khả năng triển lãm, biểu diễn,
xây dựng video clip, hùng biện. Theo đó, trong hoạt động trải nghiệm ở Tiểu
học và trải nghiệm,hướng nghiệp ở Trung học cơ sở và Trung học phổ thông,
việc triển khai hoạt động giáo dục nghệ thuật theo phương thức tích hợp trong
q trình tổ chức các hoạt động trải nghiệm và trải nghiệm, hướng nghiệp vừa
đảm bảo tính thống nhất của Chương trình giáo dục phổ thơng vừa đáp ứng nhu

cầu nâng cao hiệu quả thực tiễn của giáo dục nghệ thuật.
3.3.2. Tích hợp trong nội dung giáo dục địa phương:
Nội dung giáo dục địa phương là những vấn đề cơ bản hoặc thời sự về văn
hoá, lịch sử, địa lí, kinh tế, xã hội, mơi trường, hướng nghiệp,... của địa phương
bổ sung cho nội dung giáo dục theo qui định chung thống nhất trong cả nước,
nhằm trang bị cho học sinh những hiểu biết về nơi sinh sống, bồi dưỡng cho học
sinh tình yêu quê hương, ý thức tìm hiểu và vận dụng những điều đã học để vận
dụng vào thực tiễn ở địa phương.Căn cứ vào đặc điểm của từng vùng miền, các
cơ sở giáo dục lựa chọn những nội dung phù hợp để biên soạn tài liệu tích hợp
giáo dục nghệ thuật theo các chủ đề và hướng dẫn nhà trường trên địa bàn tổ
chức thực hiện. Theo cấu trúc của chương trình giáo dục, ở cấp tiểu học, nội
dung giáo dục của địa phương được tích hợp với Hoạt động trải nghiệm; ở cấp
trung học cơ sở và cấp trung học phổ thông, nội dung giáo dục của địa phương
có vị trí tương đương các mơn học khác, do đó, việc tiến hành giáo dục nghệ
thuật có thể gắn với:
- Các vấn đề về văn hóa, lịch sử truyền thống của địa phương (Lễ hội
truyền thống; các loại hình nghệ thuật truyền thống; truyền thống quê hương;
phong tục, tập quán địa phương; xây dựng nếp sống văn minh, tôn trọng kỉ
cương, pháp luật; danh nhân văn hóa; di tích lịch sử; bảo tàng, lịch sử hình thành
và phát triển của địa phương).
- Các vấn đề về địa lí, kinh tế, hướng nghiệp của địa phương (Địa lí tự
nhiên; địa lí dân cư; địa lí kinh tế xã hội; địa lí du lịch; làng nghề truyền thống;
các ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương).
- Các vấn đề về chính trị - xã hội, mơi trường của địa phương (Chính sách
an sinh xã hội; các vấn đề giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống, kĩ năng sống;
bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học; ứng phó với biến đổi khí hậu).
Các giải pháp cơ bản đề xuất trên đây nhằm phát triển ở học sinh các phẩm
chất chủ yếu và năng lực chung – trong đó mơn Âm nhạc hình thành và phát
triển cho học sinh năng lực thể hiện âm nhạc, cảm thụ và hiểu biết âm nhạc, ứng
13

dụng và sáng tạo âm nhạc, góp phần phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có
năng khiếu âm nhạc; mơn Mĩ thuật hình thành và phát triển cho học sinh năng
lực quan sát và nhận thức thẩm mĩ, sáng tạo và ứng dụng thẩm mĩ, phân tích và
đánh giá thẩm mĩ, tạo cơ hội để học sinh trải nghiệm và ứng dụng mĩ thuật vào
thực tiễn, phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có năng khiếu.
Albert Einstein cho rằng: "Tất cả những điều có giá trị trong xã hội con
người đều dựa vào cơ hội phát triển hòa hợp trong mỗi cá nhân" (All that is
valuable in human society depends upon the opportunity for development
accorded the individual). Để trở thành người cơng dân có trách nhiệm, người lao
động có văn hố, cần cù, sáng tạo trong thời đại tồn cầu hố và cách mạng cơng
nghiệp 4.0, hoạt động giáo dục nghệ thuật nói riêng và giáo dục thẩm mĩ trong
nhà trường nói chung gắn với hệ giá trị cần hình thành và phát triển tồn diện về
năng lực và phẩm chất của mỗi học sinh.
VI. VẬN DỤNG QUA BÀI HỌC CỤ THỂ.
Ngày soạn: ……/……/……./20……
Ngày giảng:……/……/……./20……
CHỦ ĐỀ: BIỂU CẢM CỦA MÀU SẮC
BÀI 4: THIỆP CHÚC MỪNG
(Thời lượng 2 tiết)
I. MỤC TIÊU.
1. Mức độ, yêu cầu cần đạt.
- Chỉ ra được cách kết hợp chữ, hình để tạo sản phẩm thiệp chúc mừng.
- Tạo được thiệp chúc mừng với hình có sẵn.
- Phân tích được vai trị của chữ, hình, màu và sự hài hoà trên thiệp. Nhận
biết được giá trị văn hoá tinh thần của thiệp chúc mừng trong cuộc sống.
2. Năng lực.
- Năng lực chung:Tự học, giải quyết vấn đề, tư duy, tự quản lý, trao đổi
nhóm.

- Năng lực riêng:
+ Biết cách phân tích vẻ đẹp của một bức tranh và sử dụng chất liệu thực
hiện được một sản phẩm mĩ thuật.
+ Biết nhận xét, đánh giá sản phẩm mĩ thuật của cá nhân, nhóm.
3. Phẩm chất.
- Có hiểu biết và yêu thích các thể loại của mĩ thuật.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU.
1. Chuẩn bị của giáo viên.
- Giáo án biên soạn theo định hướng phát triển năng lực, tìm hiểu mục
tiêu bài học
- Một số hình ảnh, clip liên quan đến bài học như tác phẩm mĩ thuật, sản
phẩm mĩ thuật trình chiếu trên PowerPoint để HS quan sát.
14


- Máy tính, máy chiếu, bảng, phấn, giấy A3, A4
- Ảnh chụp thiệp chúc mừng.
2. Chuẩn bị của học sinh.
- SGK, đồ dùng học tập, giấy A4
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học.
- Dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.
- Bút chì, màu vẽ, giấy bìa màu, kéo, hồ dán, SPMT của bài trước
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Trang bìa

u cầu
cần đạt

15

Chuẩn bị

Khởi
động

16


Bài mới

Hoạt
động 1

17


Quan sát
và trả lời
câu hỏi

Quan sát
và trả lời
câu hỏi

18


Hoạt
động 2

Quan sát
và trả lời
câu hỏi

19


Giới thiệu

Sáng tạo

20


Các bước
thực hiện

Các bước
thực hiện

21


Hoạt
động 3

Hoạt
động 4

22


Hoạt
động 5

Trưng
bày

23


Tổng kết
bằng trò
chơi

Tổng kết
bằng trò
chơi

24


VI. KẾT QUẢ - HIỆU QUẢ MANG LẠI.
Học sinh hứng thú trong giờ học Hoạt động giáo dục Âm nhạc - Mỹ thuật.
Suy nghĩ độc lập, sáng tạo, mạnh dạn trình bày ý kiến của bản thân, tự tin tranh
luận cùng các bạn về một vấn đề liên quan đến Hoạt động giáo dục Âm nhạc Mỹ thuật hoặc thể hiện bài Âm nhạc - Mỹ thuật.
Chất lượng giảng dạy ngày càng được nâng cao, đạt tiêu chí của trường
chuẩn quốc gia.
- Kết quả giảng dạy năm 2020 - 2021 (%).

Lớp

Đạt

9A

100%

9B

100%

8A

100%

8B

100%

7A

100%

7B

100%

6A

100%

6B

100%

- Nhận xét kết quả thực hiện:
+ Tỷ lệ học sinh Đạt
=
+ Tỷ lệ học sinh Chưa đạt =

Chƣa đạt

100%
0%
25