Tải bản đầy đủ (.pdf) (7 trang)

Cảm nhận lao xao mùa hè (5 mẫu) siêu hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (176.05 KB, 7 trang )

Cảm nhận Lao xao mùa hè
Đề bài: Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em sau khi học xong văn bản “Lao xao ngày
hè”.
Cảm nhận Lao xao mùa hè - mẫu 1
Văn bản “Lao xao ngày hè” của nhà văn Duy Khán đem đến cho người đọc ấn tượng
sâu sắc. Bức tranh thiên nhiên tươi đẹp nơi làng quê vào mùa hè được khắc họa cho
thấy một vốn am hiểu phong phú của tác giả. Thiên nhiên hiện lên với vẻ đẹp tràn đầy
âm thanh của sức sống. Từng tập tính của các lồi chim thường xuất hiện ở các làng
quê vào mùa hè được miêu tả trong mối quan hệ với con người, theo cách đánh giá
của dân gian và ít nhiều mang tính biểu tượng cho từng loại người trong xã hội. Cùng
với đó là những kỉ niệm của thời niên thiếu để từ đó tái hiện bức tranh thiên nhiên và
cuộc sống ở nơng thơn. Có thể thấy rằng, Duy Khán đã gửi cả tâm hồn mình vào
những trang viết mộc mạc, hồn nhiên và đầy chất thơ như thế.
Cảm nhận Lao xao mùa hè - mẫu 2
Khi đọc “Lao xao ngày hè” của Duy Khán, người đọc sẽ cảm thấy vô cùng thú vị.
Nhà văn đã khắc họa bức tranh thiên nhiên làng quê đầy âm thanh của sự sống. Vẻ
đẹp của những loài hoa, cùng với ông bướm đã tạo nên cảnh sắc đất trời thật trong
trẻo. Tác giả đã sử dụng vốn hiểu biết của mình để xây dựng một thế giới lồi chim
hiện lên với những tập tính nổi bật. Qua đó, chúng ta thấy được tài năng quát sát tinh
tế của nhà văn. Truyện còn giúp người đọc thêm yêu cảnh sắc thiên nhiên của quê
hương mình.
Cảm nhận Lao xao mùa hè - mẫu 3

Lao xao là một lát cắt Bức tranh thiên nhiên và bức tranh sinh hoạt ở nông thôn thuở
trước. Tuy đơn sơ, nghèo khó nhưng vẫn ánh lên vẻ đẹp tươi mát và ấm áp tình người.
Bằng đơi mắt quan sát tinh tường, vốn hiểu biết phong phú và tình cảm yêu mến quê
hương, nhà văn đã vẽ nên bức tranh sinh động, phong phú về thế giới các loài chim.
Sau mấy câu mở đầu miêu tả khung cảnh làng quê lúc chớm vào hè, tác giả tả và kể về
một số loài chim quen thuộc. Các loài chim được chia theo hai nhóm. Nhóm chim lành



gần gũi với con người như bồ các, sáo sậu, tu hú... Nhóm chim ác như diều hâu, quạ,
chim cắt... Đặc biệt là chèo bẻo dám đánh lại lũ chim ác. Tác giả đã chọn ở mỗi loài
chim một vài nét nổi bật về tiếng kêu, màu sắc, hình dáng, hoặc tập tính của chúng.
Khung cảnh làng quê lúc sang hè với bao màu sắc và hương thơm của các lồi hoa quen
thuộc, cùng với vẻ rộn rịp, xơn xao, tất bật của bướm ong. Giời chớm hè. Cây cối um
tùm. Cả làng thơm. Cây hoa lan nở hoa trắng xố. Hoa giẻ từng chùm mảnh dẻ. Hoa
móng rồng bụ bẫm thơm như mùi mít chín ở góc vườn ơng Tuyên. Ong vàng, ong vò
vẽ, ong mật đánh lộn nhau Đề hút mật ở hoa. Chúng đuổi cả bướm. Bướm hiền lành bỏ
chỗ lao xao. Từng đàn rủ nhau lặng lẽ bay đi.
Đây là bức tranh thiên nhiên tươi đẹp thể hiện vốn sống, vốn hiểu biết khá phong phú
của tác giả. Thiên nhiên được miêu tả qua cái nhìn trong sáng và trí tưởng tượng phong
phú của tuổi thơ. Từng loài chim được miêu tả trong mối quan hệ với con người, theo
cách đánh giá của dân gian và ít nhiều mang tính biểu tượng cho từng loại người trong
xã hội:
Con tu hú to nhất họ, nó kêu "tu hú" là mùa tu hú chín; khơng sai một tẹo nào. Cả làng
có mỗi cây tu hú ở vườn ơng Tấn. Tu hú đỗ ngọn cây tu hú mà kêu. Quả chín đỏ, đầy ụ
như mâm xơi gấc. Tiếng tu hú hiếm hoi; quả hết, nó bay đi đâu biệt.(Quả tu hú tức là
quả vải).
Bầu trời cao rộng, những cánh chim thoả sức vẫy vùng:
Một đàn chim ngói sạt qua rồi vội vã kéo nhau về hướng mặt trời lận.
Nhạn tha hồ vùng vẫy tít mây xanh...
Các lồi chim dữ như diều hâu, quạ, chim cắt... chủ yếu được miêu tả qua đặc điểm hoạt
động của chúng như diều hâu hay bắt gà con, chèo bẻo hay đánh nhau với diều hâu và
chim cắt... Tác giả kể chuyện con sáo nhà bác Vui tọ toẹ học nói, chuyện về sự tích con
bìm bịp và tả những cuộc giao chiến giữa các loài chim: Ấy là nhũng con chèo bẻo.
Chúng lao vào đánh con diều hâu túi bụi. Lông diều hâu bay vung tứ linh, miệng kêu la
"chéc, chéc", con mồi rời mỏ diều hâu rơi xuống như một quả rụng. Diều hâu biên mất.


Con diều hâu được mẻ hú vía, lần sau cụ bảo cũng khơng dám đến. Nếu có đến lại là

con khác!
Sự kết hợp khéo léo giữa miêu tả, kể chuyện và nhận xét, bình luận chứng tỏ vốn hiểu
biết phong phú và tình cảm yêu mến của tác giả dành cho các loài chim - người bạn
thân thiết nhất của tuổi thơ:
Người ta nói chèo bẻo là kẻ cắp. Kẻ cắp hôm nay gặp bà già. Nhưng từ đây tôi lại quý
chèo bẻo. Ngày mùa, chúng thức suốt đêm. Mới tờ mờ đất nó đã cất tiếng gọi người:
"Chè cheo chét"... Chúng nó trị kẻ ác. Thì ra, người có tội khi trở thành người tốt thì tốt
lắm. Đó là cách nhìn trong mối quan hệ với con người, với công việc nhà nông, là thiện
cảm hoặc ác cảm với từng loài chim theo quan niệm phổ biến lâu đời của dân gian, đơi
khi gán cho chúng những tính nết hay phẩm chất như con người.
Qua những kỉ niệm thời niên thiếu, nhà văn Duy Khán đã tái hiện bức tranh thiên nhiên
và cuộc sống ở nông thôn. Hiện thực cuộc sống đã trở thành chất liệu nghệ thuật dưới
ngòi bút tài hoa của nhà văn. Có thể nói Duy Khán đã gửi cả tâm hồn mình vào những
trang viết mộc mạc, hồn nhiên và đầy chất thơ như thế.
Cảm nhận Lao xao mùa hè - mẫu 4
Trong những truyện viết về thiếu nhi, viết cho thiếu nhi, "Tuổi thơ im lặng" của Duy
Khán là một tác phẩm đặc sắc. Kỉ niệm tuổi thơ, cảnh sắc làng quê, cuộc sống và hình
ảnh con người hồn hậu, chất phác nơi xóm thơn... được tác giả kể lại với bao tình q
vơi đầy. Q hương ơng tuy cịn nghèo khó, bà con còn lam lũ vất vả, nhưng giàu sức
sống bền bỉ và mang đậm bản sắc văn hóa độc đáo của vùng Kinh Bắc, của miền quê
sông Cầu, sông Thương rất đáng yêu.
Văn của Duy Khán rất hồn nhiên, hóm hỉnh. Có lúc ơng chợt nhớ rồi lặng lẽ bâng
khng. Kí ức tuổi thơ như những đốm lửa lập lòe trong tâm hồn ơng. Bài "Lao xao"
trích trong "Tuổi thơ im lặng" nói về vườn quê chớm hè và thế giới loài chim trong bầu
trời và tâm hồn bầy trẻ nhỏ. Màu sắc, âm thanh nơi làng quê cứ lao xao mãi trong lòng
mỗi chúng ta.


Vườn quê chớm hè là một bức tranh màu, bức tranh lụa về đồng quê.
"Giời chớm hè"như đem lại vẻ đẹp và sức sống mạnh mẽ cho vườn quê. "Cây cối um

tùm. Cả làng thơm". Chỉ 2 câu văn ngắn 7 chữ mà Duy Khán gợi lên một thế giới màu
xanh và hương hoa của cây trái. Mỗi loài hoa có một nét đẹp riêng, một "tiếng nói"
riêng. Là sắc "trắng xóa" của hoa lan nở. Là dáng "bụ bẫm" của hoa móng rồng "thơm
như mùi mít chín...". Là vẻ xinh xinh "mảnh dẻ" của chùm hoa giẻ. Hương hoa của
vườn hè như gọi ong bướm bay về. Vì sinh tồn, và tranh giành hơn thua, bầy ong ''đánh
lộn nhau" để hút mật hoa. Lũ ong vàng, ong vò vẽ, ong mật có khác gì con người trong
cuộc mưu sinh? Bầy ong còn táo tợn "đuổi" đàn bướm. Bướm "hiền lành" phải bỏ chỗ
lao xao, rủ nhau, "lặng lẽ bay đi".Cảnh bướm hoa, ong bướm trong vườn hè khơng chỉ
nói lên vẻ đẹp, sức sống dào dạt nơi vườn hè mà còn thể hiện một cách hồn nhiên cuộc
tranh giành mưu sinh và tồn tại của thiên nhiên tạo vật mà Duy Khán đã "nghe" được,
đã "cảm" được. Đọc "Lao xao" của Duy Khán, ta chợt nhớ tới một vài nét đẹp của cảnh
sắc vườn quê từng được nói đến trong bài cổ thi "Vào hè":
"Ngõ trước, vườn sau um những cỏ,
Vàng phai, thắm nhạt ngán cho huê.
Đầu cành kiếm bạn, oanh xao xác,
Trong tối, đua bay, đóm lập lịe"...
Vườn quê vào hè bao giờ cũng đẹp và đáng yêu kì lạ.
Cảm nhận Lao xao mùa hè - mẫu 5
Đánh giá một bài văn miêu tả nói riêng, một tác phẩm văn học nói chung, có hai quan
niệm khác nhau. Quan niệm thứ nhất từ cái nhìn thấy. Cịn quan niệm thứ hai : từ cái
cảm thấy. Đọc đoạn trích Lao xao, nhiều người cho rằng ý nghĩa của nó là miêu tả lồi
vật, cịn chúng tơi nghĩ : đằng sau thế giới lồi vật là một cái gì khác. Cái khác ấy phải
chăng là khơng khí n ả, thanh bình cố hữu của làng quê người Việt và những triết lí
dân gian, quan điểm thẩm mĩ dân gian?
1. Một bức tranh về khơng khí n ả thanh bình của làng quê người Việt


Làng q người Việt vốn có một khơng khí n ả thanh bình cố hữu sau luỹ tre xanh.
Ở đó tồn tại một nền văn minh nông nghiệp ngàn đời. Rất ít biên động, rất ít đổi thay
đến mức người ta tưởng như sinh ra đất trời vốn thế. Trình độ sản xuất đã không cao,

quan hệ giữa con người với nhau lại là quan hệ truyền thống (trong họ, ngoài làng). Đời
sống vật chất và tinh thần ấy đã tạo nên một khơng khí làng q thuần khiết. Khơng khí
ấy đã biến đổi dần đi trong q trình đơ thị hố. Và chính từ q trình ấy, những gì một
đi không trở lại mới được nhớ về như một hồi niệm xa xơi.
Những ngày ấy, mùa hè là ngày hội của hoa thơm, bướm lượn. Hoa thì đủ các lồi : hoa
lan, hoa móng rồng, hoa dẻ. Mỗi thứ hoa mỗi sắc, mỗi hương : hoa lan nở trắng, hoa dẻ
từng chùm, cịn hoa móng rồng thì bụ bẫm và thơm mùi mít chín. Những lồi hoa hào
phóng ấy đem đến cho quê làng một không gian đặc quánh mùi thơm. Nó có sức hấp
dẫn với cả mn lồi, nhưng trước hết là với ong, với bướm. Cuộc giành giật để phân
chia lãnh địa giữa chúng hết sức tự nhiên và chiến thắng bao giờ cũng thuộc về kẻ mạnh.
Tính cách giống lồi của chúng được nhìn bằng đơi mắt trẻ thơ : ong vàng, ong vò vẽ,
ong mật, chẳng cần biết phải trái ra sao, tất cả đều xơng vào đấu lực, cịn các cơ bướm
hiền lành thấm nhuần phương châm xử thế "tránh voi chẳng xấu mặt nào" lặng lẽ bay
đi. Nhưng, dù sao đó chỉ là một khúc dạo đầu. Thế giới của loài chim xuất hiện trên bầu
trời bằng tiếng kêu dõng dạc của con bồ các. Mỗi lồi có một tập tính riêng, cả chim
hiền và chim ác. Chim hiền thì thân thiết với nhà nông, gần gũi với con người : sáo sậu,
sáo đen đậu trên lưng trâu, riêng con sáo đen nhà bác Vui tọ toẹ học tiếng nói con người,
biết tự bay đi kiếm ăn nhưng chiều chiều lại trở về với chủ. Con tu hú là bạn của mùa
vải như vị thiên sứ báo tin vui, nó đến và đi bất chợt. Còn chim ác như những nhân vật
phản diện trong truyện cổ tích. Chúng khơng những có hình dáng khó coi mà cịn vơ
cùng hiểm độc. Như con diều mũi khoằm giả vờ bay liệng trên cao như một kẻ vơ tâm
nhưng khi đánh hơi được con mồi, nó lao như mũi tên xuống đất. Không cao đạo kiểu
cách như diều hâu, quạ, dù là quạ đen hay quạ khoang đều là những kẻ phàm ăn, tục
uống. Không bắt được gà con,, không ăn trộm được trứng, chẳng một chút nề hà, nó sà
ngay vào chuồng lợn, khơng cần kén cá chọn canh. Nhưng quạ, diều hâu không đáng
sợ bằng chim cắt. Thân nhỏ nhưng bay nhanh, trở thành một thứ hung thần, một loại
quỷ đen khủng khiếp, cắt là một nỗi kinh hồng với một thứ vũ khí lợi hại vô song:


cánh nhọn như dao bầu chọc tiết lợn. Ám ảnh đối với trẻ thơ đã đành (bao nhiêu con bồ

câu của nhà chú Chàng đã bị chim cắt xỉa chết), mà tất cả loài chim đều chưa ai địch
nổi. Như thế là xã hội lồi chim dưới con mắt tị mị, ưa khám phá, tìm tịi ln có vấn
đề đặt ra với nó. Phải có một Thạch Sanh, phải có một chàng hiệp sĩ. Nhưng bất ngờ
thay, chàng hiệp sĩ ấy vóc dáng mới nhỏ bé làm sao, lại bị nghi oan là kẻ cắp. Tên tội
đồ chịu tiếng xấu, nhưng trước bất cơng đã khơng thể làm ngơ. Chính nó đã lao vào
đánh con diều hâu túi bụi. Chính nó đã tổ chức bủa vây làm cho quạ đổn khơng cịn
đường thốt phải "đến chết rũ xương". Và lần này nữa, trước loài cắt dữ gian manh,
những chú chèo bẻo đã dũng cảm lao vào thử sức. Việc mạo hiểm ấy vốn đã ấp ủ từ lâu
nhưng chưa có cơ hội ra tay, lần này thì cơ hội kia đã đến, hơn thế lại có sự cổ vũ nhiệt
tĩnh của đám khán giả vô tư. Cắt đã bị thua, có lẽ lần đầu tiên chịu thua, như những
chiếc máy bay B52 "quay trịn xuống đồng Xóc" mà khơng biết vì sao. Cịn đối với bọn
trẻ trong xóm, chiến thắng của chèo bẻo hiển hách như một kì cơng.
Tính chất vơ tư của bức tranh tả cảnh giúp ta hình dung : xã hội làng quê người Việt là
một xã hội bằng phẳng, yên ả, thanh bình, cố hữu. Đã bao nhiêu đời như thế, tưởng
không thể đổi thay. Không gian mà con người ưu ái dành cho các loài hoa bướm, lồi
chim là sự tĩnh mịch, êm dềm. Đó là nnững cảnh tượng quen thuộc đến mức cứ tưởng
nhắm mắt lại là nó lập tức hiện ra:
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không...
(Tố Hữu - Khi con tu hú)
2. Những quan điểm thẩm mĩ dân gian và triết lí dân gian
Quan điểm thẩm mĩ dân gian trước hết là cái nhìn xã hội lồi vật như xã hội lồi người,
con vật như con người. Khác với loại truyện ngụ ngôn, các con vật ở đây hiện ra như
những nhân vật cụ thể và sinh động hết sức khách quan, chứ không để minh hoạ cho



một bài học ln lí hay triết lí. Mỗi lồi vật có một tính cách riêng. Vì vậy, có những
con vật đáng ghét, con vật đáng thương. Nhưng sự đáng ghét hay đáng thương cũng ở
nhiều cấp độ. Như ở loài chim ác, loài quạ đen, quạ khoang chẳng hạn : bắt gà con,
trộm trứng gà là việc bất lương, nhưng không săn bắt được lại rơi vào thế đường cùng
thì cũng có một cái gì thật tội. Cịn những con chim hiền lành, nhất là dũng cảm như
chèo bẻo mà mang tiếng xấu suốt đời thì ai là kẻ minh oan ? Riêng cuộc kịch chiến của
gà mẹ với diều hâu, người đọc khơng khỏi nghĩ đến một tình cảm sâu nặng của con
người : tình mẫu tử. Cịn triết lí dân gian : đó là bài học về sức mạnh của sự đoàn kết:
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
Một con chèo bẻo đơn phương độc mã làm sao trị nổi diều hâu, quạ, cắt ? Ba lần lập
cồng là ba lần chứng thực sức mạnh của bầy đàn (mà con người gọi là đoàn kết). Đối
lập với sự đoàn kết là cái cô độc của sự lẻ loi :
Nghèo ăn bắp, họp đơng vui
Cịn hơn giàu có mồ cơi một mình
(Tục ngữ)
Con bìm bịp là tượng trưng cho sự cơ đơn, sự lảng tránh xã hội. Suốt ngày, suốt đêm
phải chui rúc trong bụi cây, có lẽ đó là sự trừng phạt tinh thần thích đáng nhất, dành
cho nó và đối với nó cũng là sự ân hận, giày vị nhất của lương tâm. Bài học "ở hiền
gặp lành", "ác giả ác báo" cũng thể hiện sinh động ở đây. Người "ở hiền" là đám gà con,
chú bồ câu và cả chim chèo bẻo nữa. Cịn cái ác, chính nó lại tự đào hố chơn mình, kẻ
"gieo gió phải gặt bão". Ngồi quan điểm thẩm mĩ dân gian, triết lí dân gian, cịn có các
yếu tố của nén văn hố dân gian. Đó là những bài hát đồng dao (Bồ các là bác chim
ri,...), các thành ngữ được sử dụng đúng lúc, đúng nơi (Dây mơ rễ má, kẻ cắp gặp bà
già,...), các câu chuyện cổ tích (Sự tích chim bìm bịp, sự tích chim chèo bẻo,...), v.v.
Những yếu tố văn hố dân gian này làm cho bài văn có một khơng khí nửa hư nửa thực,
vừa mới vừa cũ rất hay và đáng được nhớ, được sẻ chia, được đồng tình và trân trọng.




×