(Luận văn thạc sĩ hcmute) giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại thành phố hồ chí minh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.55 MB, 137 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGUYỄN ĐÌNH TIẾP
GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH IN
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
S
K
C
0
0
3
9
5
9
NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401
S KC 0 0 3 8 2 1
Tp. Hồ Chí Minh, 2012
Luan van
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGUYỄN ĐÌNH TIẾP
GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO
NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH IN
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2012
Luan van
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGUYỄN ĐÌNH TIẾP
GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO
NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH IN
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401
Hướng dẫn khoa học :
TIẾN SĨ NGUYỄN TIẾN DŨNG
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2012
Luan van
LÝ LỊCH KHOA HỌC
I. LÝ LỊCH SƠ LƯỢC:
Họ & tên: NGUYỄN ĐÌNH TIẾP
Giới tính: Nam
Ngày, tháng, năm sinh: 01-10- 1956
Nơi sinh: Quảng Nam
Quê quán: Quảng Nam
Dân tộc: Kinh
Địa chỉ liên lạc: 71/2/18 Nguyễn Bặc, P.03, Q. Tân Bình, Tp HCM
Điện thoại cơ quan: 08 - 39310798
Điện thoại nhà riêng: 08- 38460311 – DĐ : 0903881588
E-mail:
II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO:
1. Trung học chuyên nghiệp:
Hệ đào tạo:
Thời gian đào tạo từ ……/…… đến ……/ ……
Nơi học (trường, thành phố):
Ngành học:
2. Đại học:
Hệ đào tạo: Chính quy
Thời gian đào tạo từ 1974 đến 1979
Nơi học (trường, thành phố): Trường Đại học Tổng Hợp Tp. HCM
Ngành học: Vật Lý Lưu Quyển
Tên đồ án, luận án hoặc môn thi tốt nghiệp: Vật Lý Lưu Quyển
Ngày & nơi thi tốt nghiệp: Trường Đại học Tổng Hợp Tp. HCM – Năm 1979
III. Q TRÌNH CƠNG TÁC CHUN MƠN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP
ĐẠI HỌC:
Thời gian
Nơi cơng tác
Công việc đảm nhiệm
1981 – 1985
Trường THPT Lý Thường Kiệt
Giảng dạy
1985 – 1989
Trường THPT Phan Đăng Lưu
Giảng dạy
Trường Trung cấp Nghề Tư Thục
Giảng dạy
Kỹ Thuật – Kinh Tế Sài Gòn 3
Học Cao học giáo dục tại trường
ĐH Sư Phạm Kỹ Thuật Tp.HCM
(lớp 18B)
2006 - nay
2010 - 2012
i
Luan van
LỜI CAM ĐOAN
Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công
bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 01 tháng 04 năm 2012
NGUYỄN ĐÌNH TIẾP
ii
Luan van
LỜI CẢM ƠN
Luận văn này đã được hoàn thành với sự giúp đở của nhiều thầy, cô giảng dạy
và hướng dẫn cũng như của các trường , cơng ty có mối quan hệ, các đồng nghiệp và
những người bạn chân tình. Người viết gởi lời cảm ơn chân thành đến:
- Phòng Đào Tạo (Sau Đại Học), Khoa Sư Phạm Kỹ Thuật Trường ĐHSPKT Tp Hồ
Chí Minh
- Q Thầy, Cơ đã giảng dạy lớp Cao Học Giáo Dục khóa 18B – 2010 -2012.
- Giảng viên hướng dẫn, Tiến sĩ Nguyễn Tiến Dũng đã tận tình hướng dẫn hồn thành
luận văn này.
- Tiến sĩ Võ Thị Xuân, Trường ĐHSPKT Tp.HCM, Tiền sĩ Võ Văn Nam, Trường
ĐHSP Tp.HCM, Phó Giáo Sư Tiến sĩ Võ Văn Lộc, Trường ĐH Sài gòn, Tp.HCM đã
nhận xét, sửa sai để hoàn thành luận văn này.
- Quý tác giả của các tài liệu mà người viết đã sử dụng để làm tài liệu tham khảo trong
quá trình viết luận văn.
- Tiến sĩ Ngô Anh Tuấn, Tiến sĩ Nguyễn Văn Ngơn, Trường ĐHSPKT Tp.HCM đã có
nhận xét góp ý cho luận văn.
- Phó Giáo Sư Tiến sĩ Nguyễn Hồi Sơn, Trường ĐHSPKT Tp.HCM, Thạc sĩ Đinh
Quang Thùy, Công ty TNHH SXTM Sài gòn3, đã động viên và giúp đở trong học tập.
- Xin chân thành cảm ơn các anh chị học viên lớp Cao Học Giáo Dục khóa 18B –
2010 -2012 đã có nhiều ý kiến quý báu đóng góp cho nội dung luận văn.
- Xin chân thành cảm ơn lãnh đạo, giảng viên, sinh viên và công nhân các cơng ty in
như Cơng ty TNHH SX-TM Sài gịn 3, Công ty TNHH Ngọc Hoan, Trường Trung
cấp nghề tư thục kỹ thuật – kinh tế Sài gòn 3, ,… đã tận tình giúp đở, tạo điều kiện
thuận lợi cho tơi hồn thành luận văn này.
Trân trọng
Nguyễn Đình Tiếp
iii
Luan van
TĨM TẮT NỘI DUNG
Đào tạo nguồn nhân lực ln đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển
của một quốc gia.Trong nhiều năm qua, nền kinh tế Việt Nam đã có nhiều tiến
triển vượt bậc, việc đào tạo nguồn nhân lực tại VN cũng có những thay đổi đáng
kể. Ngành in là một trong các ngành nghề phát triển nhanh chóng tại VN. Tuy
nhiên, việc đào tạo nguồn nhân lực của ngành chưa đáp ứng được nhu cầu của thị
trường lao động cả về số lượng lẫn chất lượng. Đề tài “ Giải pháp nâng cao chất
lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại thành phố Hồ Chí Minh” được thực
hiện nhằm nghiên cứu thực trạng đào tạo ngành in tại Tp.HCM và giới thiệu các
giải pháp để nâng cao chất lượng đào tạo.
Đề tài này gồm các phần sau:
Nghiên cứu lý thuyết về đào tạo nguồn nhân lực.
Giới thiệu thực trạng đào tạo nguồn nhân lực tại Việt Nam.
Giới thiệu thực trạng đào tạo nguồn nhân lực ngành In tại Tp. HCM.
Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực ngành In tại
Tp.HCM.
Trong điều kiện kinh tế đang gặp nhiều khó khăn và cạnh tranh gay gắt, ngành
in Việt Nam; đặc biệt là tại Tp.HCM; cần có những phương thức sửa đổi phù hợp
để phát triển. Nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại Tp. HCM
là một trong những vấn đề cần được ưu tiên thực hiện. Qua nghiên cứu tham khảo,
nhiều chuyên gia, giảng viên, giáo viên, doanh nghiệp cũng bày tỏ sự đồng tình.
Tuy nhiên, để đạt hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng đào tạo, cần thiết phải
có một chiến lược lâu dài và các biện pháp thích hợp. Các cơ quan quản lý có thẩm
quyền, các cơ sở đào tạo, các doanh nghiệp, người học sẽ là các yếu tố quyết định
để mang lại thành quả.
iv
Luan van
Đề tài chỉ là sự đóng góp nhỏ của người viết, một vài giải pháp đề nghị đã
được thực hiện tại trường Trung cấp nghề tư thục kỹ thuật – kinh tế Sài gòn 3; nơi
người viết đang tham gia đào tạo; và đã có được một số hiệu quả ban đầu. Nếu các
đề nghị được thực hiện trên quy mô rộng rãi , kết quả sẽ tốt hơn.
v
Luan van
ABSTRACT
Human resources training always occupies an important role in the
development of a nation. During the past years, the economy of Viet Nam has
grown wonderfully, so the training of human resources has increased considerably.
Printing industry; one of light industry sectors; has grown rapidly. However, both
quantity and quality of human resources training have not had to meet the
requirement of the labor market yet. The thesis “ Solutions enhance the human
resources training quality of printing sector in Ho Chi Minh city” was researched
in the real situation of the training quality of printing sector in HCM city, and to
introduce solutions to the growth of training quality.
This thesis contains :
To study the theory of human resources training.
To introduce the real situation of human resources training in Việt Nam.
To introduce the real situation of human resources training of printing
sector in HCM city.
To propose solutions to grow the human resources training quality of
printing sector in HCM city.
In the economics crisis and violent trade competitions are happening in world wide, printing industry in Viet Nam; especially in HCM city; must propose
suitable solutions to improve, that is very necessary and rapid to grow the human
resources training quality of printing sector in HCM city. During studying terms,
most of experts, senior lecturers, businessmen, who are advisers, expressed to
agree about the necessary for the growth of human resources training quality .
However, it is important to design a long-term strategy and suitable solutions to
receive good results . Authority organizations, universities, schools, enterprises
and learners are important sectors in success.
vi
Luan van
This thesis includes tiny ideas, which the writer contributes suggestions. Some
solutions have implemented in the Sai gon 3 techonolgy- economy vocational
private school; where the writer is teaching; initial results were accepted. If
suggestions implement in large scale, the results will be better.
vii
Luan van
MỤC LỤC
Trang
Trang trong
Quyết định giao đề tài
Xác nhận của cán bộ hướng dẫn
Lý lịch cá nhân ............................................................................................................ i
Lời cam đoan ............................................................................................................. ii
Lời cảm ơn ................................................................................................................ iii
Tóm tắt nội dung ...................................................................................................... iv
Abstract ..................................................................................................................... vi
Mục lục ................................................................................................................... viii
Danh sách chữ viết tắt ............................................................................................. xiii
Danh sách các hình, sơ đồ ..................................................................................... xiv
Danh sách các bảng ................................................................................................ xv
Phần Mở Đầu ........................................................................................................... 1
1 – Sơ lược về lịch sử nghiên cứu chất lượng đào tạo ................................... 1
1.1 – Tại các nước trên thế giới ................................................................. 2
1.2 – Tại Việt Nam ..................................................................................... 3
1.3 – Những vấn đề còn tồn tại .................................................................. 4
2 – Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 4
2.1 – Lý do khách quan .............................................................................. 4
2.2 – Lý do chủ quan .................................................................................. 6
3 – Mục tiêu của đề tài .................................................................................... 6
4 – Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................... 6
viii
Luan van
5 – Đối tượng và khách thể nghiên cứu .......................................................... 6
5.1 – Đối tượng nghiên cứu ....................................................................... 6
5.2 – Khách thể nghiên cứu ....................................................................... 7
6 – Giả thuyết nghiên cứu ............................................................................... 7
7 – Giới thiệu nội dung và giới hạn đề tài ...................................................... 7
7.1 – Tên đề tài ........................................................................................... 7
7.2 – Nội dung đề tài .................................................................................. 7
7.3 – Giới hạn đề tài ................................................................................... 7
8 – Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 8
8.1 – Phương pháp nghiên cứu lý luận ...................................................... 8
8.2 – Phương pháp phân tích tổng hợp kinh nghiệm ................................. 8
8.3 - Phương pháp tổng kết thực tiển ........................................................ 8
8.4 - Phương pháp chuyên gia.................................................................... 8
9 – Giới thiệu về cấu trúc luận văn ........................................................ 8
10 – Kế hoạch thực hiện ................................................................................. 9
Phần Nội Dung ........................................................................................................ 10
Chương 1 : Cơ sở lý luận về đào tạo nguồn nhân lực ....................................... 10
1.1 – Các khái niệm ....................................................................................... 10
1.1.1. Đào tạo ........................................................................................ 10
1.1.2. Nguồn nhân lực ........................................................................... 10
1.1.3. Chất lượng ................................................................................... 12
1.2 – Chất lượng in ....................................................................................... 13
1.2.1. Theo quan niệm chung ................................................................ 13
1.2.2. Theo quan niệm rộng .................................................................. 14
1.3 – Chất lượng đào tạo ............................................................................... 15
1.3.1. Theo tổ chức đảm bảo chất lượng GDĐH quốc tế ...................... 15
1.3.2. Chất lượng đào tạo là mức độ đạt được mục tiêu đề ra .............. 15
ix
Luan van
1.3.3. Chất lượng đào tạo theo quan niệm tương đối ............................ 16
1.3.4. Chất lượng đào tạo dựa vào nhiều thành tố ................................ 17
1.3.5. Chất lượng đào tạo thể hiện qua năng lực ................................... 18
1.4 – Nâng cao chất lượng đào tạo ............................................................... 18
1.4.1. Lý do phải nâng cao chất lượng đào tạo ..................................... 18
1.4.2. Nâng cao chất lượng đào tạo ....................................................... 19
1.5 – Đánh giá chất lượng đào tạo ................................................................ 22
1.5.1. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng đầu vào ........................ 22
1.5.2. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng đầu ra ........................... 22
1.5.3. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng giá trị gia tăng ............. 22
1.5.4. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng giá trị học thuật ........... 23
1.5.5. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng văn hóa tổ chức ........... 23
1.5.6. Chất lượng đào tạo được đánh giá bằng kiểm toán ..................... 23
1.5.7. Các cấp độ đánh giá chất lượng .................................................. 24
1.5.8. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo .................................... 25
1.5.9. Phương thức đánh giá chất lượng đào tạo ................................... 29
1.5.10 Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo ...................... 29
1.6 – Quản lý chất lượng đào tạo ................................................................... 31
1.6.1. Khái niệm về quản lý chất lượng sản phẩm ................................ 31
1.6.2. Chức năng quản lý chất lượng .................................................... 32
1.6.3. Các phương pháp quản lý chất lượng.......................................... 32
1.6.4. Các mơ hình đảm bảo chất lượng ............................................... 37
1.6.5. Sự cần thiết phải thực hiện quản lý chất lượng ........................... 40
1.6.6. Quản lý chất lượng đào tạo trong giáo dục ................................. 41
1.6.7. Vận dụng mơ hình vào quản lý chất lượng đào tạo tại VN......... 46
1.7 – Kiểm định chất lượng giáo dục ............................................................ 48
1.7.1. Khái niệm .................................................................................... 48
x
Luan van
1.7.2. Các đặc trưng của kiểm định chất lượng..................................... 48
1.7.3. Mục đích của kiểm định chất lượng ............................................ 49
1.7.4. Quy trình tiến hành kiểm định chất lượng .................................. 49
1.8 – Nguồn nhân lực .................................................................................... 50
1.8.1. Các yếu tố chủ yếu của nguồn nhân lực ...................................... 50
1.8.2. Phương pháp đánh giá nguồn nhân lực ....................................... 50
1.8.3. Phát triển nguồn nhân lực............................................................ 53
1.8.4. Đào tạo nguồn nhân lực trong nền kinh tế VN ........................... 54
1.8.5.Phương pháp dự báo nguồn nhân lực ........................................... 56
Chương 2 : Thực trạng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại Tp HCM ........... 57
2.1 – Sơ lược về lịch sử ngành in .................................................................. 57
2.1.1. Lịch sử ngành in thế giới ............................................................. 57
2.1.2. Lịch sử ngành VN ....................................................................... 59
2.2 – Nguồn nhân lực Việt Nam .................................................................... 60
2.2.1 Thực trạng nguồn nhân lực Việt Nam .......................................... 60
2.2.2. Phương hướng phát triển ............................................................ 62
2.2.3 – Những hạn chế trong đào tạo nguồn nhân lực tại Việt Nam ..... 63
2.3 - Nguồn nhân lực tại Tp.HCM ............................................................... 65
2.4 – Sơ lược về hoạt động ngành in ............................................................ 68
2.4.1. Thực trạng ngành in VN.............................................................. 68
2.4.2. Thực trạng ngành in tại Tp. HCM ............................................... 70
2.5 – Khái quát về nguồn nhân lực ngành in ................................................ 71
2.6 – Thực trạng đào tạo nguồn nhân lực ngành in ....................................... 72
2.7 – Những nguyên nhân của sự thiếu hụt số lượng
trong đào tạo nhân lực ngành in ............................................. 73
2.7.1. Nguyên nhân khách quan ............................................................ 73
2.7.2. Nguyên nhân chủ quan ................................................................ 74
xi
Luan van
2.8 – Đánh giá chất lượng đào tạo ngành in ................................................. 74
2.8.1.Chất lượng một số yếu tố đầu vào................................................ 76
2.8.2. Chất lượng một số yếu tố quá trình ............................................. 77
2.8.3. Chất lượng một số yếu tố đầu ra ................................................. 78
2.8.4. Kết luận ....................................................................................... 78
Chương 3 : Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực
ngành in tại Tp.HCM ........... 80
3.1 – Phân tích kết quả tham khảo ý kiến ...................................................... 80
3.1.1. Phân tích kết quả tham khảo ý kiến HSSV nghề in .................... 80
3.1.2. Phân tích kết quả tham khảo ý kiến công nhân ngành in ............ 86
3.1.3. Phân tích kết quả tham khảo ý kiến giảng viên, chuyên gia ....... 88
3.1.4. Phân tích kết quả tham khảo ý kiến doanh nghiệp ngành in ....... 90
3.2 - Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực
ngành in tại Tp.HCM .................. 93
Phần Kết Luận ..................................................................................................... 100
1 – Kết luận chung ....................................................................................... 100
2 – Tự đánh giá kết quả và các đóng góp của đề tài ................................... 102
2.1. Những đóng góp của đề tài về mặt lý luận................................... 103
2.2. Những đóng góp của đề tài về mặt thực tiễn................................ 103
3 – Kiến nghị ............................................................................................... 103
4 – Hướng phát triển của đề tài ................................................................... 104
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 105
PHỤ LỤC
- Phụ lục 1: Phiếu thăm dò ý kiến sinh viên ............................................... 107
- Phụ lục 2: Phiếu thăm dò ý kiến công nhân ngành in ............................... 112
- Phụ lục 3: Phiếu tham khảo ý kiến giảng viên ........................................ 115
- Phụ lục 4: Phiếu tham khảo ý kiến doanh nghiệp ..................................... 117
xii
Luan van
DANH SÁCH CHỮ VIẾT TẮT
Bộ GD &ĐT
: Bộ Giáo dục và Đào tạo
Bộ LĐTB & XH
: Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội
CĐ
: Cao Đẳng
CN
: Công nhân
ĐH
: Đại Học
ĐCSVN
: Đảng Cộng Sản Việt Nam
ĐHSPKT
: Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật
ĐT
: Đào tạo
GD
: Giáo dục
GV
: Giảng viên
HN
: Hà Nội
HS
: học sinh
NV
: Nhân viên
QLGD
: Quản lý giáo dục
SV
: Sinh viên
Tp.HCM
: Thành phố Hồ Chí Minh
TCN
: Trung cấp nghề
TCCN
: Trung cấp chuyên nghiệp
VN
: Việt Nam
xiii
Luan van
DANH SÁCH CÁC HÌNH & SƠ ĐỒ
Số
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
Hình ảnh, Sơ đồ
Hình 1.1 Sơ đồ Q trình kiểm sốt chất lượng.
Hình 1.2 Sơ đồ Đảm bảo chất lượng.
Hình 1.3 Mơ hình TQM.
Hình 1.4 Chu trình Deming ( 1950).
Hình 1.5 Sơ đồ minh họa hệ thống tổ chức của nhà trường.
Hình 1.6 Sơ đồ về các tác động qua lại của các cơ cấu.
Hình 2.1 Máy in Typo.
Hình 2.2 Máy in Offset.
Hình 2.3 Biểu đồ tỉ lệ nội dung cần đào tạo lại cho NV mới
Hình 2.4 Máy in nhiều màu hiện đại
Biểu đỗ 3.1 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về thơng tin nghề
Biểu đỗ 3.2 Kết quả thăm dị ý kiến hs,sv về hứng thú nghề
Biểu đỗ 3.3 Kết quả thăm dị ý kiến hs,sv về chương trình
Biểu đỗ 3.4 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về phương pháp
Biểu đỗ 3.5 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về nổ lực học tập
Biểu đỗ 3.6 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về cơ sở vật chất
Biểu đỗ 3.7 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về chọn nghề
Biểu đỗ 3.8 Kết quả thăm dò ý kiến hs,sv về sự phù hợp cv
Biểu đỗ 3.9 Kết quả thăm dò ý kiến CN về kinh nghiệm
Biểu đỗ 3.10 Kết quả thăm dò ý kiến CN về hứng thú nghề
Biểu đỗ 3.11 Kết quả thăm dò ý kiến CN về đào tạo
Biểu đỗ 3.12 Kết quả thăm dò ý kiến GV về trình độ hs,sv
Biểu đỗ 3.13 Kết quả thăm dị ý kiến GV về chương trình
Biểu đỗ 3.14 Kết quả thăm dò ý kiến GVvề kiếnthứccung cấp
Biểu đỗ 3.15 Kết quả thăm dò ý kiến GV về thiết bị
Biểu đỗ 3.16 Kết quả thăm dị ý kiến DN về thích ứng cv
Biểu đỗ 3.17 Kết quả thăm dò ý kiến DN về chất lượng ĐT
Biểu đỗ 3.18 Kết quả thăm dò ý kiến DN về nâng cao nghề
Biểu đỗ 3.18 Kết quả thăm dò ý kiến DN về liên kết
xiv
Luan van
Trang
33
35
37
38
44
55
60
60
64
71
81
81
82
83
83
84
84
85
86
86
87
88
88
89
89
90
91
91
92
DANH SÁCH CÁC BẢNG
Số
TT
1
2
3
4
5
6
7
Bảng biểu
Bảng 1 : Kế hoạch thực hiện.
Bảng 1.1 : Số liệu thống kê số lượng của Bộ GD & ĐT.
Bảng 1.2 : Tóm tắt tỉ lệ các yếu tố tác động & yếu tố đầu ra.
Bảng 2.1 : Thống kê số lượng trường &sinh viên.
Bảng 2.2 : Tóm lược các chỉ tiêu giáo dục.
Bảng 2.3 : Tỉ lệ ngành đăng ký dự thi ĐH năm 2011.
Bảng 2.4 : Số lượng sản phẩm in ( 2008 – 2010).
xv
Luan van
Trang
9
19
26
61
62
65
69
PHẦN MỞ ĐẦU
Đào tạo nguồn nhân lực là một trong ba mục tiêu chủ yếu của giáo dục Việt Nam;
bao gồm: nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài. Trong điều
kiện phát triển nhanh chóng về lĩnh vực khoa học kỹ thuật hiện nay trên thế giới, cũng
như sự tăng trưởng và cạnh tranh của nền kinh tế toàn cầu ngày càng hướng về nền
kinh tế tri thức với các sản phẩm mang hàm lượng tri thức cao.Vai trò đào tạo nguồn
nhân lực trong các ngành nghề càng trở nên cấp thiết đối với Việt Nam; một quốc gia
đang nổ lực phát triển và hòa nhập vào xu hướng chung của thế giới; để có thể trở
thành một quốc gia cơng nghiệp vào những năm 20 của thế kỷ XXI.
Ngành in tại Việt Nam nói chung, tại thành phố Hồ Chí Minh cũng như các tỉnh
phía Nam nói riêng, là một trong những ngành nghề phát triển nhanh và áp dụng nhiều
thành tựu của khoa học kỹ thuật vào trong sản xuất. Tuy vậy, cho đến nayviệc đào tạo
và đáp ứng nguồn nhân lực lao động chưa tương xứng với sự phát triển của ngành,
cũng như chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động và sản xuất kinh doanh.
Đề tài “Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại thành
phố HCM” được người học lựa chọn làm luận văn báo cáo tốt nghiệp của lớp Cao học
ngành Giáo Dục Học khóa 18B (2010 – 2012). Trong đó bao gồm các nghiên cứu cơ
sở lý thuyết về chất lượng đào tạo vàthực trạng nguồn nhân lực ngành in trong cả nước
và đặc biệt tại Tp. HCM để đưa ra các gỉải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn
nhân lực để đáp ứng yêu cầu lao động trong ngành in tại Tp. HCM..
1 – SƠ LƯỢC VỀ LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO.
Đã từ lâu, chất lượng đào tạo nguồn nhân lực luôn là mối quan tâm hàng đầu của
nhiều quốc gia và là đề tài thu hút được nhiều nhà khoa học quan tâm nghiên cứu. Tại
nhiều nước trên thế giới, nhiều chính phủ, cơ quan, tổ chức khoa học đã đưa ra các đạo
luật, quy chế hay các hệ thống tiêu chuẩn, tiêu chí, vv… để đánh giá chất lượng đào
1
Luan van
tạo nguồn nhân lực. Tại VN, trong thời gian gần đây, nhiều đề tài nghiên cứu về chất
lượng đào tạo nguồn nhân lực cũng đã được thực hiện nhằm đưa ra các giải pháp để
cải tiến và nâng cao chất lượng đào tạo trong giáo dục và đào tạo ngành nghề. Sơ lược
một số nghiên cứu đã được thực hiện tại các nước và VN nhu sau:
1.1 – Tại các nước trên thế giới.
Tại các nước châu Âu, việc nghiên cứu nguồn nhân lực, quản lý chất lượng nguồn
nhân lực đã được tiến hành từ thời Phục hưng với các mơ hình quản lý chất lượng đào
tạo trong trường đại học theo mơ hình của Pháp và Anh. Trãi qua suốt thời gian dài,
nhiều nhà khoa học về chất lượng đã có nhiều cơng trình nghiên cứu, xây dựng các
mơ hình quản lý, nâng cao chât lượng đào tạo. Ngày nay, vai trò của chất lượng đã
được đặt tại vị trí quan trọng, và là mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia. Nhiều
quốc gia, tổ chức quốc tế, hiệp hội chuyên ngành,vv… đã xây dựng các hệ thống tiêu
chuẩn làm cơ sở cho việc đánh giá và nâng cao chất lượng.Nhiều nhà khoa học vẫn
tiếp tục lựa chọn chất lượng là đề tài nghiên cứu với nhiều mô hình, lý thuyết được
giới thiệu với mục tiêu là làm cho việc quản lý chất lượng ngày càng trở nên tốt hơn để
tạo ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu của xã hội. Một vài hệ thống chất lượng, tiêu
chuẩn, mơ hình,vv…của các nhà nghiên cứu được giới thiệu để minh họa như:
- Hệ thống chất lượng của Viện tiêu chuẩn Anh quốc (British Standards Institution).
- Tiêu chuẩn Cộng Hòa Pháp (NFX 50)- ISO (International Standards Organization).
- Hiệp hội châu Âu với các tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá chất lượng cơ bản
(European Foundation for Quality Management – EFQM)
- Edwards Deming,“Mơ hình đảm bảo chất lượng” gồm hệ thống 14 điểm và chu trình
PDCA nổi tiếng).
- Flegenbao (1950),“ Total Quality Management”
-Terry Richarson (1970), “Total Quality Management”
- Konosuke Matsushita (1991), “ Total Quality Management for Senior Executive ”
2
Luan van
- Joseph M. Juran và Philip B. Crosby với các mơ hình quản lý chất lượng đặc trưng
của riêng mỗi người,….
1.2 – Tại Việt Nam
Ở Việt Nam, do đòi hỏi cấp bách của việc phát triển giáo dục đểtheo kịp đà phát
triển kinh tế của đất nước. Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu giáo dục
VN có nhiều nổ lực nghiên cứu về nâng cao chất lượng đào tạo, đào tạo nghề nghiệp
với mong muốn đưa ra được các phương hướng nhằm nâng cao chất lượng đào tạo tại
VN ngang tầm với khu vực. Nhiều đề tài nghiên cứu cấp Bộ do các cá nhân hay tập thể
thực hiện đã được các cơ quan hữu quan thẩm định như:
- Nghiên cứu về đào tạo nghề ngắn hạn tại VN: Thực hiện trong các năm 1980 đến các
năm 1990 của các tác giả: Nguyễn Minh Đường, Đặng Danh Ánh, Bùi Sỹ, Nguyễn
Viết Sự, Nguyển Đức Trí, Trần Khánh Đức, Nguyễn Đăng Trụ, Đỗ Huân,vv…
- “ Hệ thống đào tạo kỹ thuật thực hành” - Nguyển Đức Trí (2002).
- “ Cơ cấu trình độ GD &ĐT sau trung học ở nước ta trong thời kỳ cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa ” – Vũ Ngọc Hải (2003).
- Sách chuyên khảo “ Hệ thống giáo dục hiện đại trong những năm đầu thế kỷ XXI –
VN và thế giới” – Vũ Ngọc Hải – Nhà xuất bản Giáo dục (2003).
- Đề tài: “Nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo dùng cho các
trường đại học Việt Nam” - Nguyễn Đức Chính (tháng 3 năm 2002)
- Đề tài: “Thực trạng và giải pháp đào tạo lao động kỹ thuật đáp ứng nhu cầu chuyển
dịch cơ cấu lao động trong nền kinh tế thị trường, tồn cầu hóa và hội nhập quốc tế” –
Nguyễn Minh Đường (2005).
- “ Quản lý và kiểm định chất lượng đào tạo nhân lực theo ISO & TQM ” – Trần
Khánh Đức – Nhà xuất bản Giáo dục (2004)
- Cho đến nay nhiều đề tài về mơ hình đào tạo, tiêu chuẩn, phát triển chương trình dạy
học,vv…cũng được các nhà giáo dục VN nghiên cứu.
(theo “ Giáo dục và nghề nghiệp – Một số vấn đề thực tiển” – Nguyễn Đức Trí -2010)
3
Luan van
1.3 – Những vấn đề còn tồn tại
Tại VNtrong những năm qua, nhiều đề tài đã đề cập đến chất lượng công tác đào
tạo, đào tạo nghề và đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nhằm
phục vụ sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.Tuy nhiên, vẫn còn
nhiều vấn đề cần nghiên cứu như xây dựng hệ thống đánh giá chất lượng chuẩn, các
giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo và còn rất nhiều vấn đề cần nghiên cứu trong
các phạm vi hẹp đang cần sự quan tâm nghiên cứu của các nhà khoa học giáo dục.
2- LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
2.1 – Lý do khách quan
- Chất lượng đào tạo trong giáo dục luôn là điều quan tâm của cả xã hội và lãnh
đạo các quốc gia. Trong điều kiện hiện nay, với sự phát triển nhanh chóng về mặt khoa
học kỹ thuật, cũng như các công nghệ ứng dụng, đã tác động mạnh mẽ đến mọi lĩnh
vực của thế giới hiện đại. Một quốc gia muốn phát triển không thể xem nhẹ vấn đề
chất lượng đào tạo trong giáo dục.Ý thức rõ được điều này, Đảng Cộng Sản Việt Nam,
đã đề ra phương hướng phát triển giáo dục VN hiện nay là: “ Phát triển, nâng cao chất
lượng giáo dục và đào tạo,chất lượng nguồn nhân lực, phát triển khoa học, công nghệ
và kinh tế tri thức” (Nghị quyết Đại hội Đảng CSVN lần thứ XI – tháng 01/ 2011,
trong phần “4. Mục tiêu, nhiệm vụ phát triển đất nước 5 năm 2011 -2015”).
- Tại thành phố Hồ Chí Minh, nơi phát triển năng động nhất VN trong nhiều lĩnh
vực, Đảng bộ Đảng CSVN Tp.HCM cũng đưa việc phát triển nguồn nhân lực vào một
trong sáu chương trình đột phá của thành phố. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TpHCM
lần thứ IX nhiệm kỳ 2010 – 2015 đã ghi:“ (5.1) Chương trình nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực: xây dựng nhanh nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển và hội
nhập kinh tế quốc tế; trong đó, tập trung bảo đảm nhu cầu lao động chất lượng cao cho
9 ngành dịch vụ, 4 ngành công nghiệp trọng yếu và xuất khẩu lao động”
- “ Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, quá trình quốc tế hóa
sản xuất và phân cơng lao động diễn ra ngày càng sâu sắc, bên cạnh sự hợp tác là sự
4
Luan van
canh tranh ngày càng quyết liệt; việc tham gia vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn
cầu trở thành yêu cầu đối với các nền kinh tế; chất lượng nguồn nhân lực sẽ là yếu tố
quyết định nâng cao năng lực cạnh tranh và sự thành công của mỗi quốc gia. Chương
trình “Việc làm cầu” của Tổ chức laođộng quốc tế (ILO), đã khuyến cáo các quốc gia
tổ chức đào tạo nghề linh hoạt theo hướng cầu của thị trường lao động, nhằm tạo việc
làm bền vững.
- Hiện nay chất lượng nguồn nhân lực và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế nước
ta còn rất thấp. Về cơ bản, hiện tại Việt Nam vẫn là một nước nông nghiệp, nghèo,
chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế. Theo đánh giá của Ngân hàng thế giới (WB),
chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam chỉ đạt 3,79 điểm (thang điểm 10)- xếp thứ
11 trong 12 nước Châu Á được tham gia xếp hạng. Nước ta còn thiếu nhiều chuyên gia
trình độ cao, thiếu cơng nhân lành nghề; chỉ số kinh tế tri thức (KEI) còn thấp (đạt
3,02 điểm, xếp thứ 102/ 133 quốc gia được phân loại; lao động nông thôn chủ yếu
chưa được đào tạo nghề, năng suất lao động thấp. Đây là một trong những nguyên
nhân chủ yếu làm cho năng lực canh tranh của nền kinh tế Việt Nam thấp (năm 2006
xếp thứ 77/ 125, năm 2009 xếp thứ 75/ 133 các nước tham gia xếp hạng).Vì vậy, cần
phải đẩy nhanh việc nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, đặc biệt là đào tạo nghề
trình độ cao, đào tạo được những lao động có kỹ năng nghề và có năng lực làm việc
trong mơi trường đa văn hóa”
(Trích bài viết “ Phát triển dạy nghề hiện đại hội nhập với khu vực và thế giới ” của
PGSTS Mạc Văn Tiến)
- Trong những năm gần đây ngành in tại VN nói chung và tại Tp.HCM nói riêng, là
một trong những ngành nghề phát triển nhanh và áp dụng nhiều thành tựu của khoa
học kỹ thuật trong sản xuất. Tuy nhiên, cho đến nay, việc đào tạo và đáp ứng nguồn
nhân lực vẫn là mối quan tâm hàng đầu của các cơ quan quản lý, các tổ chức và các cá
nhân tham gia đào tạo, phát triển, sản xuất trong ngành in.Chất lượng đào tạo không
5
Luan van
theo kịp sự phát triển nhanh chóng về mặt kỹ thuật của ngành in cùng với sự đòi hỏi
ngày càng khắc khe hơn của thị trường tiêu thụ.
2.2 – Lý do chủ quan
Bản thân người học được tham gia công việc đào tạo trong một trường trung cấp
ngành in; Trường trung cấp nghề tư thục kỹ thuật – kinh tế Sài Gịn 3; vì vậy đề tài này
được lựa chọn, để có thêm điều kiện học hỏi, tìm hiểu nghiên cứu về đào tạo nguồn
nhân lực trong ngành in, nhằm rút ra được các kết luận thực tiển, áp dụng cụ thể cho
việc nâng cao chất lượng đào tạo đang tiến hành thường xuyên tại trường nghề mới đi
vào hoạt này.
3 - MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI
Qua thu thập các thông tin cần thiết liên quan đến vấn đề đào tạo nguồn nhân lực
ngành in của các đơn vị đào tạo, các cơ sở sản xuất có liên quan tại Tp.HCM, đề tài
giới thiệu một cách khái quát về thực trạng đào tạo nguồn nhân lực tại VN, nguồn
nhân lực ngành in, đặc biệt là ngành in tại Tp. HCM, qua đó rút ra được các kết luận
thực tiển, đề xuất các giải pháp thực hiện và vận dụng vào thực tế cụ thể tại nơi đang
làm việc.
4- NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu tổng quan về cơ sở lý luận của chất lượng đào tạo nguồn nhân lực.
Đánh giá thực trạng về chất lượng đào tạo nguồn nhân lực nói chung, nguồn
nhân lực ngành in VN và ngành in tại Tp.HCM nói riêng.
Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại
Tp.HCM.
5 - ĐỐI TƯỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU
5.1 – Đối tượng nghiên cứu:
Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại Tp. Hồ Chí Minh.
6
Luan van
5.2 – Khách thể nghiên cứu:
- Nghiên cứu thực trạng đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực tại một số cơ sở đào
tạo trên địa bàn Tp. HCM như: Trường trung cấp nghề An Đức, Trường trung cấp
nghề tư thục kỹ thuật - kinh tế Sàigòn 3.
- Nhu cầu đào tạo,tái đào tạo, tuyển dụng công nhân tại Công ty sản xuất thương
mại Sài gịn 3, Cơng ty in Ngọc Hoan, …
- Nhu cầu nâng cao chất lượng đào tạo của các đối tượng cụ thể là các nhà quản lý,
giảng viên, học sinh, sinh viên, công nhân hiện đang làm việc, học tập tại các cơ sở
ngành in tại Tp.HCM.
6- GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU
Do nhiều nguyên nhân, chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại Tp.HCM
chưa đáp ứng được nhu cẩu của thị trường lao động và sản xuất hiện nay. Nếu đánh
giá đúng thực trạng, phân tích được các mặt cịn hạn chế, đề xuất các giài pháp hợp lý
và khoa học nhằm tăng cường các điều kiện đảm bảo chất lượng đào tạo thì sẽ nâng
cao được chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại TP.HCM đáp ứng được phần
nào yêu cầu của các doanh nghiệp ngành in tại TP. HCM và các tỉnh phía Nam.
7- GIỚI THIỆU NỘI DUNG VÀ GIỚI HẠN ĐỀ TÀI
7.1 - Tên đề tài:
“ Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ngành In
tại thành phố Hồ Chí Minh”
7.2 - Nội dung đề tài:
Chương 1: Cơ sở lý luận về đào tạo nguồn nhân lực.
Chương 2: Thực trạng đào tạo nguồn nhân lực ngành in tại Tp HCM.
Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo ngành in tại Tp HCM.
7.3 - Giới hạn đề tài:
Đề tài chỉ có ý nghĩa giới hạn trong một phạm vi nhất định, cụ thể trong một số
cơ sở đào tạo và sản xuất, khơng mang tính phổ biến và nằm trong phạm vi tham khảo.
7
Luan van
