Skkn một số biện pháp xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp 1

CHƯƠNG I
TỔNG QUAN
1. Cơ sở lí luận
Thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về “đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và
đào tạo, đáp ứng u cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”. Theo đó, một nội dung quan
trọng của ngành giáo dục đó là thực hiện chương trình giáo dục phổ thơng 2018 theo
hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh. Tập trung phát triển trí tuệ,
thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực cơng dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu
cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục lý tưởng, truyền thống,
đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến
thức vào thực tiễn.
Bản thân tôi đã được tiếp cận, thực hiện chương trình giáo dục phổ thơng 2018,
và là giáo viên chủ nhiệm trực tiếp giảng dạy học sinh lớp 1. Đây là giai đoạn vô cùng
quan trọng, là nền tảng, là tiền đề cho tất cả các cấp học. Nếu các em được học và vui
chơi trong một môi trường khoa học, lành mạnh, có tri thức thì đó là cơ sở vững chắc để
tạo ra một thế hệ khỏe về thể chất, mạnh về tinh thần. Trên thực tế không phải học sinh
lớp 1 nào cũng có một nề nếp học tập tốt. Các em mới từ mẫu giáo lên, làm quen với
một mơi trường hồn tồn mới. Tất cả mọi cử chỉ, hành vi giao tiếp đều rất cần giáo
viên chủ nhiệm uốn nắn.
Bản thân tôi trăn trở, suy nghĩ với những câu hỏi: Phải làm sao tạo cho các em sự
yêu thích và hứng thú trong từng hoạt động học tập? Phải làm sao để hình thành cho các
em từng kĩ năng sống, kĩ năng học tập khoa học? Phải làm sao để các em cảm nhận
được trường học là ngơi nhà thứ hai của mình và mỗi ngày đến trường thực sự là một
ngày vui? Và phải làm sao để ngay từ đầu, các em có được nề nếp học tập một cách
nghiêm túc và hiệu quả để tạo tiền đề, để làm cơ sở vững chắc cho cả một quá trình học
tập lâu dài sau này ? Vì những lí do trên và qua thực tế giảng dạy, bằng kinh nghiệm của
bản thân và học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp tôi đã rút ra được “Một số
biện pháp Xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho học sinh lớp 1”

skkn

2. Thực trạng
- Khi bắt đầu cắp sách đến trường, hầu hết các em đều chưa có ý thức về nề nếp
trong học tập. Mọi môn học đối với các em là hoàn toàn mới mẻ, khác hẳn với ở lớp
mẫu giáo, gây nhiều lúng túng cho các em trong mỗi giờ học. Ví dụ như việc sử dụng
đúng sách, vở, đồ dùng học tập cho từng môn học; hay lấy được sách rồi lại loay hoay
với việc tìm bài học...
- Trên thực tế khi đi học rất nhiều em cịn thiếu sách vở đồ dùng:
+ Giờ tốn qn vở bài tập;
+ Giờ học vần, tập đọc quên sách Tiếng Việt;
+ Giờ viết khơng có bút... cá biệt có em khơng mang cả cặp sách vì sáng ra dậy
muộn, gia đình qn nhắc nhở v.v... Vì vậy, các em khơng tham gia hoạt động học tập
cùng các bạn trong lớp, làm ảnh hưởng đến khơng khí học tập của cả lớp.
- Học sinh không tập trung học, không ngồi yên một chỗ trong một giờ học mà
làm việc riêng hoặc quay sang bạn nói chuyện….
- Đặc biệt năm học này tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 1B1 đa số
các em là học sinh nam rất hiếu động, kém tập trung, gia đình đều làm nơng nghiệp, bố
mẹ đi làm ăn xa nên nói chung việc rèn hoặc quan tâm đến nề nếp học tập của con là
hạn chế.
3. Nguyên nhân
Học sinh chưa ghi nhớ được nội dung cần thực hiện, chưa hiểu được tầm quan
trọng của việc xây dựng nề nếp học tập.
Học sinh chưa được rèn nếp sống, nề nếp từ nhỏ tính cách quá hiếu động hoặc
quá thụ động
Học sinh ở vùng dân tộc miền núi nên nề nếp sinh hoạt của gia đình thiếu khoa
học. Cha mẹ chưa chú trọng đến nề nếp sinh hoạt của con, các con thiếu sự quan tâm
của cha mẹ
Đa số cha mẹ nng chiều, hoặc khơng kiên trì hướng dẫn con làm, làm hết việc
của con nên các em chưa phụ vụ được bản thân.

skkn


CHƯƠNG II
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Giải pháp thực hiện sáng kiến
1.1. Xây dựng cho học sinh tư thế ngồi học chuẩn:
Rèn cho học sinh tư thế ngồi học chuẩn nhằm giúp học sinh hình thành thói quen
tốt trong khi ngồi học, giúp thể chất của các em phát triển lành mạnh không bị cong vẹo
cột sống, không ảnh hưởng đến mắt như bị cận thị,…Vậy bản thân tôi luôn chú ý nhắc
nhở học sinh khi ngồi học cần chú ý những điểm sau:
- Tư thế ngồi viết:
+ Lưng thẳng;
+ Không tì ngực vào bàn;
+ Đầu hơi cúi;
+ Mắt cách vở khoảng 25 – 30cm;
+ Tay phải cầm bút;
+ Tay trái tì nhẹ lên mép vở để giữ;
+ Hai chân để song song, thoải mái.
- Cách cầm bút:
+ Cầm bút bằng ba ngón tay: ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa;
+ Khi viết dùng ba ngón tay di chuyển bút từ trái sang phải, cán bút nghiêng về
bên phải, cổ tay, khuỷu tay và cánh tay cử động mềm mại, thoải mái.
1.2. Xây dựng nề nếp học tập trên lớp:
Khi đến lớp các em có đủ điều kiện được trau dồi những lĩnh vực tri thức dưới sự
hướng dẫn khoa học của các giáo viên. Lần đầu tiên bước vào lớp các em còn bỡ ngỡ
nên giáo viên chủ nhiệm phải gần gũi, trò chuyện, định hướng cho các em những nội
quy, quy định của lớp. Hướng dẫn, làm mẫu để học sinh quan sát và thực hiện.
- Đến lớp học sinh được rèn nhiều kĩ năng như nghe, nói, đọc, viết. Tất cả các kĩ

năng đó được rèn luyện thường xuyên trở thành thói quen, thành nề nếp trong học tập.
Ví dụ: trong giờ học vần, học sinh cần biết khi nào phát âm, đánh vần, khi nào
đọc trơn, phân tích tiếng hay luyện nói đều theo hiệu lệnh của giáo viên:

skkn


+ Khi đánh vần, đọc trơn, giáo viên chỉ từng chữ ghi âm hay cả tiếng, từ.
+ Khi phân tích, giáo viên đặt ngang thước dưới tiếng hay từ cần phân tích. Học
sinh thực hành theo dãy, theo nhóm v.v...Tất cả những việc ấy đều cần có một nề nếp
tốt nếu không sẽ ảnh hưởng tới chất lượng học tập của mỗt giờ học. Do đó, cần hình
thành nề nếp học tập, tạo thói quen cho học sinh giờ nào việc nấy là việc làm cần thiết
không thể thiếu được.
- Trong những giờ học tập trên lớp, để đảm bảo khơng khí “ học mà vui, vui mà
học ”, giáo viên cần hướng cho học sinh có nếp giơ tay phát biểu ý kiến, tín hiệu đã
hồn thành bài cơ giao, nếp chăm chú nghe giảng hay ý thức tham gia các trị chơi học
tập v.v...
Việc này cần có định hướng vì tâm lý lứa tuổi cịn nhỏ lại chưa bao giờ được uốn
nắn trong việc học tập nên khi giáo viên hỏi, các em thường trả lời tự do lúc giáo viên
chưa cho phép hoặc có em đã biết giơ tay xin phát biểu, nhưng chưa đúng cách.
Chính vì vậy tôi thấy rằng: để dạy một tiết học đủ thời gian 35-40 phút có chất
lượng và đảm bảo được khơng khí học tập của lớp thì phải đưa các em vào nề nếp học
tập ngay từ đầu năm học.

skkn


Rèn tư thế ngồi viết đúng chuẩn

Nề nếp học tập trên lớp

Kỹ năng hợp tác nhóm

skkn


1.3. Xây dựng nề nếp học tập ở nhà:
Rèn nếp học tập ở nhà là một phần rất quan trọng trong vấn đề hình thành nề nếp
học tập cho học sinh lớp một.
Hiện nay, tuy học sinh lớp một đã được học 2 buổi / ngày, toàn bộ phần bài làm,
bài học được giáo viên hướng dẫn và hoàn thành ngay trên lớp nhưng vẫn cần rèn cho
các em có nề nếp buổi tối về nhà biết ngồi vào góc học tập của mình, để đọc lại phần
bài vừa học trong ngày và cùng với sự hướng dẫn của bố mẹ, tự soạn sách vở và đồ
dùng học tập cho ngày hôm sau. Hàng ngày thực hiện đều đặn như vậy đồng thời với
việc sáng sáng trong giờ truy bài các cán bộ lớp sẽ kiểm tra sự chuẩn bị sách vở, đồ
dùng học tập của từng bạn để báo cáo cơ giáo kịp thời nhắc nhở những bạn cịn vi
phạm, sai, thiếu đồ dùng học tập hay chưa chuẩn bị tốt bài. Lâu dần các em sẽ có thói
quen về nề nếp học tập ở nhà và sang học kỳ 2 các em có thể tự giác ngồi vào bàn học
không cần sự nhắc nhở của bố mẹ cũng như tự soạn lấy sách vở và đồ dùng học tập cho
mình.
Như vậy nề nếp học ở nhà rất cần thiết và có lợi cho các em khi học ở các lớp sau. (Tất
cả những điều này chúng tôi đã thống nhất với cha mẹ học sinh qua buổi họp phụ huynh
đầu năm).

skkn


1.4. Xây dựng nề nếp xếp hàng ra vào lớp và thể dục đầu giờ:
Chúng ta đều thấy rằng ngoài học tập ra thì thể dục có vai trị lớn trong việc phát
triển thể chất cho học sinh để hướng tới hình thành một con người phát triển tồn diện

cả về văn, thể, mĩ. Hiện nay, nhu cầu xã hội về nguồn lực con người là rất cao. Làm
theo lời dạy của Bác Hồ về thể dục thể thao là linh hồn, là ngọn đuốc soi rọi, chỉ lối dẫn
đường cho mọi nhiệm vụ thể dục thể thao hôm nay và mãi mãi về sau. Cần thường
xuyên tập thể dục cho thân thể cường tráng, tinh thần khoẻ mạnh để đủ sức giữ gìn và
góp phần xây dựng nước nhà, gây đời sống mới.
Đối với học sinh rèn luyện thể chất để có sức khoẻ học tập tốt, khơng những thế
mà cịn tạo tiền đề cho các lớp trên có cơ hội tham gia vào các cuộc thi như: Hội khoẻ
Phù Đổng… Vậy nên tôi luôn chú trọng các vấn đề này.
Vào đầu năm học, giáo viên chủ nhiệm biên chế lớp, chia tổ cho lớp, bầu ra ban
cán sự (lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng, tổ phó)… phân cơng nhiệm vụ cho từng em.
Trong buổi học đầu tiên, giáo viên hướng dẫn học sinh xếp hàng theo tổ, em nhỏ đứng
trước, em lớn hơn đứng sau, cho học sinh điểm số theo từng tổ và nhắc học sinh nhớ vị
trí đứng của mình. Thời gian đầu năm học, mỗi buổi sáng khi nghe tiếng trống tập trung
thể dục đầu giờ, giáo viên chủ nhiệm ra sân hướng dẫn học sinh nhanh nhẹn đứng vào

skkn


vị trí của mình để xếp thẳng hàng ngang, thẳng hàng dọc. Đồng thời hướng dẫn các em
chỉnh sửa quần áo cho gọn gàng. Khi thực hiện các động tác các em cần chú ý quan sát
các anh, các chị lớp trên làm mẫu để tập cho đúng yêu cầu các động tác của bài múa hát
sân trường cũng như các động tác của bài thể dục buổi sáng. Trong giờ tập thể dục tuyệt
đối khơng được nói chuyện riêng. Sáng thứ 2 đầu tuần giờ chào cờ, đây là tiết học ngoại
khoá các em phải thực hiện một cách nghiêm túc nên tôi uốn nắn nhắc nhở các em có ý
thức đứng nghiêm trang nhìn lên lá cờ Tổ quốc để tưởng nhớ và biết ơn các anh hùng đã
hy sinh xương máu để bảo vệ đất nước. Khi đội cờ đỏ nhận xét đánh giá xếp loại hàng
tuần về mọi mặt thì phải lắng nghe xem lớp mình xếp thứ mấy; nếu xếp thứ nhất được
tuyên dương thì cần phát huy, cịn chưa được tun dương thì phải cố gắng khắc phục
những khuyết điểm để tuần sau vươn lên.
Nhờ sự hướng dẫn tỉ mỉ của giáo viên chủ nhiệm mà các em thực hiện đều đặn

mỗi ngày, mỗi tuần dần dần các em sẽ có ý thức, có kĩ năng tự vươn lên để thực hiện tốt
nhiệm vụ của mình.
1.5. Xây dựng nề nếp giữ gìn sách vở đồ dùng học tập:
“Nét chữ nết người”
hay: “Chữ đẹp là tính nết
Của những người trị ngoan”
Chúng ta đều biết điều đó và thường một người học sinh giỏi, ngoan bao giờ sách
vở đồ dùng học tập cũng đầy đủ, ngăn nắp, sách vở được giữ gìn cẩn thận, khơng quăn
mép, quyển vở ngay ngắn, sạch đẹp...
Rèn nếp giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập cũng là một trong những việc quan
trọng trong việc dạy dỗ các em.
Các em chưa thực sự có ý thức trong việc giữ gìn sách vở đồ dùng học tập. Nhiều
em quyển sách còn chưa được bọc cẩn thận dẫn đến rách bìa, bong trang, quyển vở
quăn mép…Đồ dùng học tập tuy có nhưng vì chưa cẩn thận nên hay hỏng hoặc mất…
Như vậy việc giữ gìn sách vở đồ dùng học tập cũng ảnh hưởng tới chất lượng học
và nề nếp học tập.
Ngay trong từng tiết học, nề nếp học tập cũng ảnh hưởng tới việc giữ gìn sách vở
đồ dùng học tập, cụ thể là học sinh cần có đầy đủ sách vở đồ dùng học tập của từng

skkn


môn, thực hiện giờ nào việc nấy theo hướng dẫn của giáo viên, có nếp khi sử dụng sách
vở, cách giơ tay phát biểu, cách đặt tay khi viết để sách vở khơng bị quăn mép…
Như vậy, học sinh có giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập tốt thì mới ln có đầy
đủ sách vở và đồ dùng học tập phục vụ cho tiết học. Ngược lại nề nếp học tập trong mỗi
tiết học cũng giúp học sinh có ý thức và thói quen trong việc giữ gìn sách vở và đồ dùng
học tập.
Thực tế là học sinh lớp một ở độ tuổi 6 tuổi, các em còn non nớt, lần đầu tiên cắp
sách tới trường còn nhiều bỡ ngỡ. Hơn nữa đa số các em được bố mẹ chiều chuộng. Ví

dụ: cịn bế đi học, dỗ dành con vào lớp…Các em chưa có tính tự lập trong học tập. Việc
đi học và học tập cơ bản phụ thuộc vào bố mẹ. Ví dụ: Bố mẹ soạn đồ dùng sách vở,
thậm chí bài về nhà cũng làm hộ cho con.. Cịn những gia đình khơng quan tâm thì: sách
vở và đồ dùng học tập của các em luôn thiếu. Như vậy vậy sẽ ảnh hưởng tới chất lượng
học tập trên lớp, kết quả kém, đồng thời làm nề nếp khơng khí học tập của lớp cũng lộn
xộn…
1.6. Xây dựng nề nếp giữ gìn trường lớp sạch, đẹp:
Việc xây dựng ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh Tiểu học là vô cùng quan
trọng và cấp thiết bởi hàng ngày, hàng giờ chúng ta đang chứng kiến và gánh chịu
những tác hại to lớn của biến đổi khí hậu như: mưa lũ, bão, sạt lở đất,… Để giữ gìn
trường lớp sạch, đẹp cũng như tạo cho học sinh có ý thức bảo vệ mơi trường sống xung
quanh tơi đã hướng dẫn các em thực hiện những hành động như sau:
Hằng ngày giáo viên chủ nhiệm rèn học sinh bỏ rác đúng nơi quy định, làm vệ
sinh trong và ngoài lớp sạch sẽ, đi vệ sinh đúng nơi quy định. Giờ học thủ cơng rèn cho
các em thói quen sau tiết học bỏ rác vào sọt, không xả rác ra lớp học, sân trường. Giáo
dục học sinh có ý thức giữ gìn bàn ghế trong lớp sạch sẽ, khơng dẫm chân, vẽ bậy lên
tường, lên bàn ghế; không leo cây bẻ cành; hằng ngày cần chăm sóc cây xanh. Đó là
những việc làm cần thiết hằng ngày của các em để bảo vệ của công, bảo vệ môi trường
trong lành giúp cho các em có sức khoẻ tốt để học tập và rèn luyện.
1.7. Xây dựng thói quen tốt hằng ngày trở thành kĩ năng:
Trong cuộc sống xã hội hiện đại con người cần trau dồi những kĩ năng sống để có
thể thích nghi với mọi hồn cảnh, có thể sống một cách tự lập mà không cần dựa dẫm

skkn


hoặc phụ thuộc vào người khác. Vì thế, tơi đã rèn cho các em những hành động nhỏ để
các em tự biết chăm sóc bản thân như:
- Thức dậy sớm;
- Mặc quần áo sạch sẽ;

- Chải tóc gọn gàng;
- Rửa tay trước khi ăn;
- Ăn uống đủ chất;
- Uống nhiều nước;
- Đi học đúng giờ;
- Vui chơi ngoài trời;
- Đứng và ngồi thẳng lưng;
- Đọc sách;
- Tự làm việc nhà vừa sức với mình;
- Đi ngủ đúng giờ.
Từ cơ sở thực tế và những vấn đề cần thiết đã nêu để xây dựng cho học sinh lớp
một có được nề nếp học tập tốt, tôi nhận thấy rằng giáo viên phải kết hợp với cha mẹ
học sinh kiên trì và thường xuyên uốn nắn, nghiêm túc và thực hiện tốt yêu cầu do giáo
viên hay cha mẹ đưa ra khi hướng dẫn các em học tập và tôi đã đề ra phương hướng giải
quyết như sau:
2. Phương hướng giải quyết
Để các em có sự chuyển biến nếp học tập tốt hơn lên trong từng tuần, từng tháng
và hết học kỳ 1 các em phải có nếp học tốt, nếp học đó phải trở thành kỹ năng của các
em, ở lớp cô không phải nhắc mà các em vẫn thực hiện tốt, ở nhà tự giác ngồi học. Cuối
năm vẫn duy trì được nếp đó và tiếp các năm sau các em vẫn thực hiện tốt.
Giáo viên cần chú ý xác định rõ học lực và hoàn cảnh từng em, đề ra yêu cầu cụ
thể, có hướng giúp đỡ học sinh cá biệt.
Rèn nếp trong từng môn, từng ngày, từng tuần, hàng tháng (nếu các em chưa thực
sự có ý thức - phải sửa nắn kịp thời). Tuy nhiên, trong từng tiết học mục đích của giáo
viên là đảm bảo chất lượng dạy và học - học sinh thực sự học mà vui, vui mà học,

skkn


khơng khí học tập khơng căng thẳng mà sơi nổi, vui trong sự hướng dẫn của giáo viên,

học sinh phải có nề nếp trong học tập của từng mơn.
Do vậy người giáo viên phải thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy, gây hứng
thú học tập cho học sinh để việc học tập trở thành niềm vui tạo khơng khí học tập phấn
khởi hăng say cho học sinh. Có như vậy các em mới có hứng thú trong học tập, đồng
thời giáo viên vẫn đảm bảo việc duy trì nề nếp cho học sinh trong học tập.
Từ các phương hướng và mục đích trên tơi tiến hành bằng các biện pháp cụ thể như sau:
3. Biện pháp thực hiện
3.1. Đối với giáo viên chủ nhiệm:
Giáo viên cần hướng dẫn học sinh kỹ càng tỉ mỉ ngay từ đầu.
- Bước vào học lớp một, các em chưa viết được nên đầu năm học tơi phát cho các
em một thời khố biểu, hướng dẫn các em mang về dán ở góc học tập. Tại lớp trong
từng môn học tôi hướng dẫn kỹ về sách vở, đồ dùng học tập cho từng môn. Các em có
thể nhận biết các loại sách vở qua bìa của sách và nội dung bài học của từng ngày. Đồ
dùng học tập của các em tôi yêu cầu (trong học kỳ 1) mỗi em có hai bút chì đã gọt đầu,
tẩy, thước kẻ, bộ đồ dùng học toán và Tiếng Việt, đến giữa học kỳ 1 có thêm 2 bút mực,
khăn lau bút.
Đồng thời qua buổi họp phụ huynh đầu năm tôi nêu yêu cầu kết hợp giữa giáo
viên ở lớp và phụ huynh ở nhà trong việc hướng dẫn các em chuẩn bị sách vở, dụng cụ
học tập cho buổi học hơm sau.
Ví dụ: Thứ hai có: Học vần; Học vần; Đạo đức; Hướng dẫn tự học thì học sinh
phải mang đủ:
+ Sách Tiếng Việt tập 1.
+ Vở thực hành Đạo đức
+ Bộ thực hành Tiếng Việt.
+ Hộp bút.
+ Vở bài tập Tiếng Việt in tập 1.
+ Phấn; Bảng con.
+ Vở luyện viết.

skkn

Những công việc này học sinh cần thực hiện một cách cụ thể và đều đặn. Để học
sinh không quên việc chuẩn bị sách vở cho ngày hôm sau, bao giờ tôi cũng giao việc về
nhà: đọc lại phần bài vừa học, sau đó các em sẽ phải chuẩn bị sách vở (cùng với sự giúp
đỡ của cha mẹ học sinh). Hàng ngày các em đều qua sự kiểm tra của cán bộ lớp trong
giờ truy bài về việc chuẩn bị sách vở đồ dùng học tập, do đó giáo viên chủ nhiệm nắm
được cụ thể từng ngày thực hiện của các em. Như vậy việc đọc lại bài của các em đã trở
thành việc nhắc nhở các em phải chuẩn bị sách vở cho hôm sau mà các em không quên
được.
- Việc học sinh ôn lại bài học ở nhà và chuẩn bị đầy đủ sách vở, đồ dùng học tập
là rất cần thiết cho việc xây dựng nề nếp học tập ở các em. Việc này cần trở thành một
thói quen, một phần khơng thể thiếu của ngày đi học. Có như vậy mới phát huy tác dụng
trong việc rèn các em vào nề nếp trong học tập. Việc này giáo viên cũng cần kiểm tra
thường xuyên (thông qua cán bộ lớp) để các em ý thức được việc học tập của mình.
Đồng thời cơ giáo cần ln rèn luyện tác phong gương mẫu giờ nào việc nấy, tạo ấn
tượng tốt cho học sinh. Luôn trau dồi kiến thức, xây dựng các giờ học mẫu mực, vui vẻ
nhẹ nhàng mà hiệu quả giúp học sinh thêm yêu việc học tập.
- Giáo viên cũng cần tổ chức cho các em vui chơi trong quá trình học tập và xây
dựng những đôi bạn cùng tiến để các em hăng hái hơn trong các hoạt động ở lớp.
3.2. Đối với học sinh
Để học sinh có thói quen giờ nào việc nấy thì việc giáo viên thực hiện tốt lần lượt
đầy đủ các môn học là cần thiết. Các tiết học không được kéo dài, gây cho sinh mệt và
chán nản. Dạy đủ 35phút một tiết, giữa tiết các em được nghỉ giữa giờ 5 phút. Khi
chuyển tiết các em được hát và nghỉ 5 phút để chuẩn bị cho tiết học sau.
- Thời gian đầu (một tháng) tôi kiểm tra hàng ngày từng em. Khi đã thành nề nếp
rồi tôi giao việc kiểm tra cho cán bộ lớp, cụ thể là các em tổ trưởng, sau báo cáo lại cho
giáo viên. Phải có sự kiểm tra thường xuyên tất nhiên phải có em thực hiện tốt, có em
chưa tốt. Tơi hướng dẫn các tổ trưởng ghi lại sự kiểm tra của minh vào sổ thi đua của tổ
dưới sự giúp đỡ của các anh chị sao đỏ. Cuối tuần tổng kết vào buổi sinh hoạt lớp. Tổ

nào, cá nhân nào tốt sẽ được khen, biểu dương có phần thưởng (khen hoặc thưởng là
mỗi em được dán một bông hoa màu đỏ vào vở trao đổi; trường hợp đặc biệt thì có thêm

skkn


một quyển vở, tẩy hoặc nhãn vở). Còn em nào chưa tốt hay quên đồ dùng hoặc sách vở
thì sẽ nhắc nhở, rút kinh nghiệm trước lớp (tuy nhiên các em đó cũng sẽ được dán một
bơng hoa màu xanh vào vở theo dõi hàng ngày để nhằm động viên, khích lệ các em đó).
Nếu lặp lại nhiều lần thì giáo viên sẽ ghi vào vở trao đổi và kết hợp cùng phụ huynh học
sinh để khắc phục.
- Việc ngăn nắp trong khi sắp xếp sách vở và đồ dùng học tập cũng là yếu tố quan
trọng dẫn đến học tập tốt. Tôi hướng dẫn các em cách sắp xếp sách, vở và đồ dùng học
tập trong cặp lần lượt theo đúng thời khóa biểu để dễ dàng, nhanh chóng và thuận tiện
cho việc lấy đồ dùng ra khi học sang tiết học mới. Đồng thời còn hướng dẫn các em
cách lấy sách, vở trong cặp nhanh không gây tiếng động, thực hiện được theo các ký
hiệu của giáo viên yêu cầu. Ví dụ: “ B ”: lấy bảng; “ STV ”: sách Tiếng Việt… Em nào
đã sắp xếp sách, vở ở nhà một cách khoa học thì lấy sách hay vở nhanh sẽ rất nhanh.
Tôi cho các em thi đua xem em nào, tổ nào làm nhanh (trong thời gian đầu) khi cơ nói
và viết tên mơn học trên bảng thì là lúc các em lấy sách hat vở của mơn đó ra, và khi cơ
giáo giới thiệu bài học, viết tên bài học trên bảng thì các em phải mở sách hay vở đúng
phần bài học. Giữa giáo viên và học sinh có sự kết hợp nhịp nhàng, tôi thấy tiết học rất
nhẹ nhàng và đảm bảo đủ thời gian cho các hoạt động học tập.
- Trong tiết học khi cần phát biểu ý kiến tôi hướng dẫn học sinh nếp giơ tay phát
biểu như: chống khuỷu tay trái xuống bàn, giơ thẳng, các ngón tay khép lại, khơng nói
leo, khơng gây ồn ào trong giờ học.
- Trong giờ học vần: Khi gọi các em đọc bài sách giáo khoa tôi luôn uốn nắn cách
cầm sách sao cho đúng khoảng cách, không cầm sách sát mặt quá cũng như không cầm
sách gần mặt quá như vậy sẽ ảnh hưởng không tốt đến mắt của các em, không bị bẻ gáy,
không bị quăn mép, hướng dẫn tỉ mỉ cách đứng đọc, cách lấy hơi để các em đọc to và rõ

ràng.
- Trong giờ học toán: Các em làm bài tập theo yêu cầu của cô giáo, khi làm bài
xong thì giơ tay phải lên báo hiệu đã làm xong bài, khi soát chữa bài nếu học sinh nào
làm đúng thì tay trái giơ lên tay phải hạ xuống ..
- Hoặc trong giờ tập viết: Ngoài việc hướng dẫn các em viết đúng kỹ thuật và đẹp
thì các em cịn phải biết sử dụng bút. Khi viết, không được ấn mạnh quá sẽ gẫy ngòi,

skkn


hoặc xé rách vở, không tỳ tay làm quăn mép vở mà hướng dẫn các em cách đặt tờ kê tay
ra sao để khi viết được đẹp, sạch… Việc rèn nếp giữ vở sạch đẹp là vô cùng quan trọng
trong nếp học tập của người học sinh.
Như vậy việc rèn nếp giữ gìn sách vở ngay trong giờ học – học sinh được hướng
dẫn thực tế và uốn nắn kịp thời, lâu dần sẽ hình thành ở các em thói quen tốt.
3.3. Kiểm tra nề nếp học tập của học sinh thông qua đội ngũ cán bộ lớp
Ở bất cứ lớp nào thì việc xây dựng đội ngũ cán bộ lớp là vần đề hết sức quan
trọng và cần thiết. Riêng ở lớp một lại càng quan trọng hơn vì nó là nền tảng, là bước
đầu cho các năm học phổ thơng. Vì vậy, xây dựng một đội ngũ cán bộ lớp tốt là việc rất
quan trọng mà người giáo viên phải có kế hoạch thực hiện. Hơn nữa, để đội ngũ cán bộ
lớp cùng giáo viên chủ nhiệm đôn đốc, nhắc nhở việc thực hiện nề nếp học tập của các
bạn là một cơng việc cần thiết và có ích. Ở đây tơi chỉ nói đến phạm vi hẹp: đó là trách
nhiệm của đội ngũ cán bộ lớp trong việc hình thành, xây dựng nề nếp học tập cho học
sinh.
- Trước hết, những học sinh được chọn làm cán bộ lớp bao giờ cũng phải gương
mẫu trước các bạn về mọi mặt: học tập, kỷ luật, tham gia các hoạt động, đối xử với bạn
bè…Vấn đề này giáo viên cần theo dõi và uốn nắn học sinh kịp thời cũng như để lựa
chọn chính xác.
- Sau đó, hàng ngày, hàng tuần, các cán bộ lớp bao gồm bốn tổ phó, bốn tổ
trưởng, hai lớp phó, một lớp trưởng sẽ tiến hành cơng việc của mình.

* Đầu giờ (giờ truy bài): Tổ trưởng và tổ phó kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà của
các bạn: soạn sách vở đầy đủ theo thời khoá biểu, mang đủ đồ dùng học tập, có ý thức
xem trước bài mới…rồi tổ trưởng chấm điểm vào sổ thi đua tổ dưới sự dám sát của các
anh chị sao đỏ.
* Các tổ trưởng tập hợp kết quả tổ của mình báo cáo với lớp trưởng hay lớp phó
(nếu lớp trưởng vắng) và đầu mỗi giờ học, lớp trưởng sẽ báo
cáo cô giáo chủ nhiệm. Thời gian ổn định tổ chức giáo viên trực tiếp nhắc nhở từng học
sinh vi phạm hay khen ngợi nếu lớp đầy đủ…

skkn


Trường hợp vi phạm hai lần trở lên, giáo viên sẽ thông báo về cho phụ huynh học sinh
biết để kịp thời đôn đốc con em thực hiện tốt nề nếp học tập. Có như thế các em mới
nhớ và tạo thói quen có nề nếp tốt trong học tập.
3.4. Kết hợp với giáo viên bộ môn
Ngay từ khi học sinh bước vào lớp một, ngồi cơ giáo chủ nhiệm lớp, các em cịn
được học các thầy, cơ giáo bộ môn như: Hát nhạc, Mĩ thuật, Thể dục…nên việc rèn nếp
cho học sinh lớp một là rất cần thiết. Giáo viên chủ nhiệm kết hợp với giáo viên bộ môn
chuyên biệt để cùng rèn nếp cho học sinh từ tư thế ngồi, cách cầm bút, cách phát biểu…
Nếp này phải được rèn thường xuyên trong học sinh để các em tạo thói quen và trở
thành điều kiện thuận lợi cho việc học tập ở những lớp trên.
Thời gian đầu, giáo viên bộ mơn cịn rất ngại và sợ mất thời gian, tơi đã phân tích
với các đồng chí giáo viên bộ mơn và được sự ủng hộ nhiệt tình của các đồng chí cho
nên nếp học tập của các em được xuyên suốt và trở thành thói quen hàng ngày.
Các đồng chí giáo viên bộ mơn cũng rất hài lịng và rất vui khi các em đã thật sự
vào nề nếp, giáo viên chỉ việc giảng dạy và không phải quan tâm nhiều đến việc rèn
nếp, kiểm tra nề nếp.
3.5. Kết hợp với phụ huynh học sinh
Buổi họp phụ huynh đầu năm, tôi đã đề ra yêu cầu để phụ huynh cùng rèn nếp

cho học sinh.
- Hàng ngày phải kiểm tra sách vở, đồ dùng của con.
- Xem vở trao đổi, nhắc nhở con học và làm bài tập cô giao.
- Chuẩn bị sách, vở và đồ dùng học tập cho con theo thời khoá biểu hàng ngày.
- Giáo dục con ý thức gọn gàng, ngăn nắp khi học tập, vui chơi.
- Sinh hoạt điều độ, đúng thời gian biểu, giờ nào việc nấy, tránh tình trạng vừa
học vừa chơi.
- Thường xuyên trao đổi cùng giáo viên chủ nhiệm, qua trò chuyện trực tiếp, điện
thoại hoặc qua sổ trao đổi để kịp thời nhắc nhở, đôn đốc học sinh nếp học tập ở lớp
cũng như ở nhà.
3.6. Nêu gương, khen thưởng

skkn


Nắm được tâm lý của học sinh tiểu học rất thích được khen, thích được động viên
nên tơi hướng dẫn tổ trưởng lập bảng chấm thi đua theo các mặt sau:
Học tập
STT

Họ Tên

Kỷ luật
Đồ dùng

Vệ sinh

Chuẩn bị bài

1.

Thành Nam

+

+

+

+

2.

Nhật Minh

-

+

+

+

- Chấm hàng ngày:
Cách chấm: Làm tốt: ghi dấu +
Còn khuyết điểm: ghi dấu Từ đầu năm học, giáo viên kết hợp cùng với hội cha mẹ học sinh của lớp lập bảng
thi đua hàng ngày và gắn hoa hàng tuần cho mỗi học sinh về 3 mặt: Học tập, Kỷ luật,
Vệ sinh. Nếu học sinh thực hiện tốt mặt nào thì được cắm cờ đỏ mặt đó. Cuối tuần mỗi
mặt học sinh được 5 cờ đỏ sẽ được gắn hoa đỏ. Học sinh nào đạt được 3 cờ đỏ thì gắn
hoa vàng, còn chỉ đạt 1 cờ đỏ sẽ gắn hoa xanh. Hình thức thi đua đó giúp cho học sinh

vui thích, phấn khởi để học tập tốt.
Sau bốn tuần thi đua, học sinh đạt cả 3 mặt đều tốt sẽ được nhận quà là phần
thưởng của ban phụ huynh. Cũng chính có hình thức thi đua, các em càng phấn khởi và
nỗ lực thi đua học tập tốt, kỷ luật tốt và giữ gìn vệ sinh tốt.
Qua các biện pháp đã thực hiện, tôi nhận thấy muốn cho học sinh có nếp học tập
tốt phải hướng dẫn học sinh một cách tỉ mỉ, từ việc chuẩn bị sách vở đồ dùng học tập ở
nhà đến việc lấy vở, cất vở khi chuyển tiết, nếp giơ tay phát biểu, chú ý nghe giảng, giữ
gìn sách vở đồ dùng học tập, làm bài, viết bài sao cho theo kịp thời gian quy định trên
lớp, đảm bảo thời gian học. Giáo viên là người mẹ thứ hai của các em ở trường, vì vậy
trong các giờ học trên lớp, tơi uốn nắn các em từ những động tác ngồi ngay ngắn, không
nằm bò ra bàn vừa ảnh hưởng tới sức khoẻ, vừa gây khơng khí uể oải trong lớp học.
Trong từng tiết học, từng công việc cụ thể các em đều được rèn tính ngăn nắp,
tính khoa học, nhanh nhẹn, khẩn trương để các em chủ động trong việc tiếp thu kiến
thức mới.

skkn


4. Kết quả đạt được và khả năng áp dụng
Sau khi thực hiện cái giải pháp, biện pháp nêu trên. Tôi thấy học sinh lớp tôi chủ
nhiệm đã tiến bộ rõ rệt về nề nếp học tập cũng như chất lượng học tập. Tất cả các em
đều thực hiện tốt nề nếp như:
- Đa số các em đi học đều, đúng giờ.
- Có ý thức học tập tốt ở lớp cũng như ở nhà
- Biết ngồi học đúng tư thế.
- Thực hiện tốt nề nếp xếp hàng ra vào lớp và thể dục đầu giờ.
- Có ý thức giữ vệ sinh trường lớp sạch đẹp.
- Biết giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
- Có ý thức giữ vở sạch, viết chữ đẹp.
- Biết đoàn kết giúp đỡ bạn trong học tập, có tinh thần chia sẻ với các bạn có

hồn cảnh khó khăn,…
- Hăng say trong học tập, mạnh dạn trong giao tiếp, trao đổi những khó khăn
vướng mắc với giáo viên chủ nhiệm.
* Kết quả khảo sát: 33/34 học sinh (1 học sinh khuyết tật khơng đánh giá)

HS có nề nếp học tập

HS chưa có nề nếp học tập

skkn


Trên đây “Một số biện pháp Xây dựng nề nếp học tập phát huy tính tích cực cho
học sinh lớp Một” đã được tơi áp dụng có hiệu quả tại lớp 1B1 trường TH Tân Pheo. Giải
pháp đã được nhà trường đánh giá cao, có thể nhân rộng để thực hiện ở tất cả các khối lớp
và các trường tiểu học.

CHƯƠNG III
KẾT LUẬN
1. Kết luận
Xuất phát từ thực tiễn của lớp và thực hiện các biện pháp nêu trên tôi nhận thấy
nề nếp cũng như kết quả học tập tốt hơn hẳn. Trong giờ học sự kết hợp của cô giáo và
học sinh rất nhịp nhàng, các em tiếp thu bài học tốt, khơng khí học tập sơi nổi thực sự
tiết học trở thành “học mà vui, vui mà học”. Các em đều có nề nếp như hợp tác trao đổi
cùng bạn, dơ tay phát biểu ý kiến, nhận xét, đánh giá bạn, lắng nghe ý kiến của người
khác, thực hiện theo kí hiệu của cơ … Như vậy rèn nề nếp học tập cho học sinh lớp 1
không những làm cho các em ln có thói quen trong mọi hoạt động mà còn giúp các
em chủ động, sáng tạo hơn trong học tập.
Như vậy, với mong muốn nâng cao chất lượng giáo dục học sinh một cách toàn
diện, theo chủ trương xây dựng Trường học thân thiện, học sinh tích cực” và xây dựng

trường chuẩn Quốc gia mức độ II. Bản thân tôi đã vận dụng nhiều phương pháp, hình

skkn


thức tổ chức dạy học trong tiết học cũng như các tiết hoạt động ngoại khố. Mục đích
khơng chỉ hình thành trong các em về kiến thức mà hơn hết là hình thành trong các em
những hành vi nề nếp tốt, thói quen, kĩ năng sống. Để các em phát triển thành những
con người hoàn thiện về cả nhân cách và trí tuệ.
2. Kiến nghị
Trong việc giáo dục nề nếp cho học sinh hiện nay, ngoài việc giáo viên cần làm
gương tốt: “ Mỗi thầy cô là một tấm gương sáng về đạo đức cho học sinh noi theo ” thì
việc nêu gương - khen thưởng những học sinh thực hiện tốt nề nếp là rất cần thiết. Vậy
tôi thiết nghĩ việc này nên tổ chức thường xuyên trong các giờ chào cờ đầu tuần có sự
tham gia của học sinh toàn trường để các em được biết những tấm gương sáng ở ngay
gần mình mà học tập, noi theo. Có như vậy hiệu quả giáo dục nề nếp mới tăng cao, học
sinh chắc chắn sẽ vui vẻ thực hiện, đua nhau thực hiện tốt các quy định mà ban thi đua
nhà trường đưa ra.
Trên đây là kinh nghiệm của bản thân trong q trình làm cơng tác chủ nhiệm và
giáo dục học sinh. Chắc chắn không tránh khỏi những hạn chế, mặc dù đã có những
thành cơng nhất định trong công tác giáo dục học sinh, rất mong nhận được những đóng
góp của đồng nghiệp để bản thân từng bước hồn thiện mình, góp phần nâng cao hiệu
quả trong việc thực hiện nhiệm vụ “Trồng người”
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn!
HĐKHCN HUYỆN ĐÀ BẮC

Đà Bắc, ngày 28 tháng 4 năm 2022
Đồng tác giả viết sáng kiến

Xếp loại;…………………….

Nguyễn Ngọc Hà

Xa Văn Tuệ

skkn


Nguyễn Thị Thu Hà

skkn