I. MỞ ĐẦU:
1. Lý do chọn đề tài
Giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học có một vị trí vơ cùng quan trọng trong
việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và
lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học
sinh tiếp tục học ở các lớp trên.
Ngoài việc tổ chức, hướng dẫn các hoạt động học tập của học sinh xuyên
suốt thời gian trong tuần, giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải thường xuyên theo
dõi các hoạt động trong giờ chơi, trong các buổi sinh hoạt, giao lưu tập thể,…và
cả hoạt động học tập ở nhà của học sinh. Vì vậy công việc của một giáo viên chủ
nhiệm ở Tiểu học là rất nặng nề, rất vất vả và vô cùng phức tạp.
Do vậy, để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, người giáo viên chủ nhiệm ở
Tiểu học ngồi việc giúp các em đạt được kết quả cao trong học tập thì cơng tác
xây dựng nề nếp cho các em cũng là một trong những nhiệm vụ thiết yếu hàng
đầu. Vì thế, tơi khẳng định rằng cơng tác của giáo viên chủ nhiệm lớp là cực kì
quan trọng đặc biệt là việc rèn luyện, xây dựng cho các em ý thức xây dựng nề
nếp, trật tự và kỷ luật để từ đó đạt được hiệu quả giáo dục tồn diện nhất. Hiểu
rõ vấn đề đó nên tơi chọn để tài này để viết sáng kiến kinh nghiệm: “Một số
kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm nhằm giáo dục cho học sinh có ý thức
xây dựng nề nếp, trật tự và kỷ luật ”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ:
- Nghiên cứu một số vấn đề về cách xây dựng nề nếp của giáo viên chủ
nhiệm và khả năng vận dụng của học sinh lớp 5.
- Nghiên cứu về nội dung các biện pháp để xây dựng được nề nếp, trật tự
và kỷ luật trong lớp học.
- Nghiên cứu đối tượng học sinh lớp 5 về: Đặc điểm tâm lí lứa tuổi, đặc
điểm về sự nhận thức của các em khi được giáo viên chủ nhiệm phân công các
nhiệm vụ để rèn luyện nề nếp.
3. Đối tượng nghiên cứu:
- Giải pháp giáo dục học sinh có ý thức xây dựng nề nếp, trật tự và kỉ luật.
1
skkn
- Học sinh lớp 5A2
4. Giới hạn của đề tài:
- Học sinh lớp 5A2
- Thời gian: Năm học 2020-2021
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp vấn đáp.
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp điều tra, quan sát, thực hành.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm của bản thân.
II. NỘI DUNG:
1. Cơ sở lý luận:
Khác với các bậc học khác, người giáo viên chủ nhiệm ở tiểu học là người
trực tiếp vừa “dạy” vừa “dỗ” và đảm nhiệm hầu hết các mơn học, là người quản
lý tồn diện một tập thể học sinh của một lớp và có nhiều thời gian gắn bó, gần
gũi với học sinh. Hơn nữa về trình độ hiểu biết và vốn sống của học sinh tiểu
học cịn nhiều hạn chế vì vậy các em rất cần có một người thường xuyên hướng
dẫn, giúp đỡ, chỉ bảo, dìu dắt. Do đó khơng thể phủ nhận vai trò của người giáo
viên chủ nhiệm. Người giáo viên giống như một người chăm sóc cho hạt giống
nảy mầm hàng ngày, hàng giờ phải theo dõi từng sự thay đổi, từng bước phát
triển của hạt giống ấy sao cho chúng thành cây non mạnh khoẻ làm tiền đề cho
những bước tiếp theo.
Để thực hiện tốt vai trò của người giáo viên chủ nhiệm lớp, trước tiên người
giáo viên phải xác định đúng vị trí, nhiệm vụ, biết tổ chức giáo dục, phải là
người thực hiện tốt những nhiệm vụ của một thầy cô giáo, phải nắm được đường
lối quan điểm lí luận giáo dục đồng thời người giáo viên chủ nhiệm phải tham
gia các hoạt động chính trị xã hội tốt hơn, phải rèn luyện ở mức cao hơn. Đó là
tránh nhiệm, nghĩa vụ và cũng là vinh dự vì học sinh.
2
skkn
Mỗi năm một lần khi được Ban Giám Hiệu phân công nhận lớp và lần nào
cũng vậy, tôi vừa mừng lại vừa lo. Mừng vì mình được cống hiến một phần
công sức phục vụ cho mái trường thân yêu của mình. Lo vì mỗi năm các em học
sinh lại có những tính cách khác nhau và làm thế nào để các em cố gắng, nỗ lực
hết mình, chăm ngoan hơn luôn là những trăn trở khi nhận lớp.
Khác với những năm trước, năm học 2020-2021 này, tôi được nhà trường
phân công chủ nhiệm lớp 5. Vấn đề đặt ra cho tôi bây giờ là từ thực trạng của
lớp tôi phải làm sao để chính các em ln cảm thấy ở tôi sự tin tưởng, thân thiết
nhưng cũng không kém phần nghiêm khắc, xây dựng được cho các em một nề
nếp, kỷ luật và những thói quen tốt khi đến lớp.
2. Thực trạng vấn đề:
Ngay từ đầu năm học khi nhận lớp tôi đã được giáo viên chủ nhiệm cũ cho
biết ở lớp có một số em rất “ quậy”, mặc dù các em nhìn rất sạch sẽ, dễ thương
nhưng lại rất tùy tiện trong các hoạt động ở lớp. Từ tư thế ngồi, cách giơ tay khi
phát biểu, trong học nhóm… có 5 em rất nghịch, hay chọc dỡn bạn, hay ra khỏi
chỗ trong giờ học. Khi có mặt thầy cơ thì các em tương đối trật tự nhưng khi
giáo viên vừa quay lưng hoặc khi lớp có thầy cơ khác (phụ huynh) ghé thăm
thì các em lại “nhộn”. Qua đó, cho thấy các em chỉ “sợ” cơ chứ chưa nhận thức
được việc mình làm. Qua khảo sát ở đầu năm học thì có đến 7 em điểm yếu mặc
dù tơi nhận thấy các em có khả năng tiếp thu ở mức trung bình.
BẢNG THEO DÕI VỀ TÌNH TRẠNG HỌC SINH ĐẦU NĂM HỌC
Tổng
số HS
Nữ
HS
Quên đồ
Nói
Tùy tiện
Chọc, phá
ngoan,
dùng học
chuyện,
ra khỏi
bạn
chăm
tập
làm việc
chỗ
học
23
08
06
riêng
09
08
02
05
Gần một tháng đầu tôi rất mệt và tốn nhiều thời gian để ổn định lớp. Cũng
trong thời gian này tôi đã nghiên cứu nắm vững đối tượng, nguyên nhân để tìm
3
skkn
biện pháp tháo gỡ nhằm lập lại trật tự nề nếp và tôi đã đưa ra sáng kiến để vận
dụng ngay tại lớp của mình.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
3.1. Mục tiêu: Tôi viết sáng kiến kinh nghiệm này với mong muốn :
- Giúp người giáo viên chủ nhiệm lớp có điều kiện gần gũi với học sinh,
hiểu học sinh hơn để từ đó giáo dục các em ngày càng tốt hơn.
- Học sinh khơng cịn tâm lí ngại gần gũi, ngại tiếp xúc với giáo viên chủ
nhiệm lớp, tạo điều kiện để học sinh phát huy tối đa những khả năng vốn có của
mình trong học tập,cũng như trong mọi hoạt động của lớp, của trường.
- Xây dựng được tổ tự quản trong chính lớp học của mình, biết tương tác
hỗ trợ lẫn nhau và cùng nhau tiến bộ.
3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp:
3.2.1. Nắm thông tin về học sinh:
Mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp, muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình,
muốn đề ra các biện pháp giáo dục học sinh phù hợp, đạt hiệu quả thì trước hết
giáo viên phải hiểu học sinh, phải nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về
từng học sinh. Do vậy, ngay từ ngày đầu nhận lớp, tôi thực hiện ngay công tác
điều tra thông tin của học sinh qua phiếu sau đây. Tôi phát cho mỗi em một
phiếu và yêu cầu các em điền đầy đủ 10 thông tin trong phiếu:
GIỚI THIỆU BẢN THÂN
1. Họ và Tên:…………………………………………………………………
2. Là con thứ……trong gia đình.
3. Hồn cảnh gia đình (cận nghèo, nghèo)...................................................
4. Kết quả học tập năm lớp 4: (Hồn thành, chưa hồn thành...)................
5. Mơn học u thích:..................................................................................
6. Mơn học cảm thấy khó:...........................................................................
7. Góc học tập ở nhà: (Có, khơng)...............................................................
8. Những người bạn thân nhất trong lớp:.....................................................
....................................................................................................................
9. Sở thích:...................................................................................................
4
skkn
10.Chỗ ở hiện nay :Thôn.............xã.................huyện..................................
11. Số điện thoại của bố ( mẹ ) :.....................................................................
Qua phiếu điều tra này, tôi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về
từng học sinh để ghi vào Sổ Chủ nhiệm và Sổ tay theo dõi. Và quan trọng hơn
cả là tôi đã hiểu một phần về học sinh của mình, điều đó rất có lợi cho tơi trong
cơng tác giảng dạy và giáo dục học sinh.
3.2.2. Thường xuyên trao đổi, trò chuyện với học sinh để tạo sự gần gũi, xây
dựng lòng tin ở các em.
Tạo mối quan hệ gần gũi là thể hiện sự quan tâm đối với các em, nhưng
người thầy vẫn ln giữ chuẩn mực, nghiêm khắc. Tiếp xúc tìm hiểu tâm tư
nguyện vọng của các em, nhằm để động viên, khích lệ tạo cho các em có được
chỗ dựa tinh thần vững chắc. Để các em thấy sự quan tâm của người thầy như
người cha, người mẹ của các em ln dìu dắt, nâng đỡ các em khi vấp phải
những khó khăn trong học tập cũng như trong cuộc sống.
Khi học sinh nghỉ học, dù có phép hay khơng phép, dù bất cứ lý do gì
những buổi học sau phải tiếp xúc để thăm hỏi các em, đôi khi cũng có những lý
do khá đặc biệt từ đó tơi có thể chia sẻ với các em, làm cho các em cảm thấy vui
hơn khi được thầy cô quan tâm đến mình, từ đó những biểu hiện chưa ngoan dần
dần biến mất.
3.2.3. Phân loại học sinh:
Sau một thời gian nhận lớp tôi biết năng lực học tập của mỗi học sinh từ
đó phân các em thành nhiều nhóm. Tiếp theo là lên kế hoạch phương pháp cụ
thể nhằm giúp học sinh học tốt hơn. Chỉ khi nắm được cụ thể và tương đối chính
xác trình độ năng lực của từng học sinh trong lớp do mình giảng dạy hoặc giáo
dục thì mới có những biện pháp giúp đỡ thích hợp, trước là đối với học sinh khá
giỏi và học sinh yếu kém, học sinh cá biệt, qua đó mà năng cao chất lượng học
tập chung của cả lớp và kiểm tra, đánh giá chính là cách giúp giáo viên phân loại
học sinh.
5
skkn
Đặc biệt là đối với học sinh cá biệt tôi dành sự ân cần, nhẹ nhàng. Tôi biết
đằng sau sự nổi loạn của em khi ở lớp là sự thiếu thốn tình cảm, sự quan tâm của
ba mẹ. Là người giáo viên tơi tuyệt đối khơng chỉ vì thấy em học sinh cá biệt ấy
khơng chịu nghe lời mà có ác cảm hay bỏ lơ em ấy mà phải dùng tình yêu
thương, sự quan tâm của một người nhà giáo để giáo dục giúp cho em trở thành
một người có ích. Chính vì vậy mà trong q trình làm cơng tác chủ nhiệm khi
lớp có học sinh cá biệt thì việc đầu tiên tơi làm đó là tìm hiểu về hồn cảnh gia
đình cũng như tính cách của em thơng qua bạn bè, phụ huynh để từ đó đưa ra
được biện pháp giáo dục tốt nhất.
Không gian lớp học
Đối với việc sắp xếp chỗ ngồi của các em cũng giúp nâng cao chất lượng
học tập. Bạn có thành tích nổi trội ở mơn Tiếng Việt có thể ngồi cùng bàn hỗ trợ
cho bạn yếu về mơn đó hoặc bạn có nhiều sáng kiến, hoạt ngơn có thể ngồi cùng
một bạn hơi nhút nhát. Với các em hay nghịch, em học yếu tôi khéo léo sắp xếp
các em một chỗ ngồi thích hợp để dễ quản lí và tạo cơ hội cho các em tham gia
các hoạt động học tập nhiều hơn (vừa sức các em), cũng là tạo cơ hội để khen
ngợi, khuyến khích giúp các em tự tin và học tập tích cực hơn. Sắp xếp chỗ ngồi
như vậy sẽ giúp các bạn hỗ trợ cho nhau mọi lúc mà khơng nhất thiết phải có cơ
bên cạnh.
6
skkn
Ban cán sự lớp hay các bạn nhóm trưởng là những cánh tay nối dài của
giáo viên trong mọi hoạt động giáo dục. Thông qua việc kiểm tra, đánh giá phân
loại học sinh giúp giáo viên nắm được trình độ chung của lớp, những bạn nào
tiến bộ hay sa sút đột ngột qua đó kịp thời động viên, giúp đỡ các em. Đồng thời
qua đó giáo viên sẽ xem lại nội dung, phương pháp hoặc hình thức tổ chức dạy
học mà mình đang sử dụng đã đem lại hiệu quả tối ưu hay chưa để kịp thời thay
đổi. Từ đó người giáo viên sẽ hoàn thiện việc dạy học của mình bằng con đường
nghiên cứu khoa học giáo dục.
3.2.4. Tổ chức bầu ban cán sự lớp và huấn luyện ban cán sự lớp:
* Tổ chức bầu ban cán sự lớp:
Để có được mạng lưới ban cán sự lớp có năng lực quản lớp giúp đỡ giáo
viên quản lý mọi nề nếp của lớp học thì giáo viên cần gặp gỡ trao đổi với giáo
viên lớp dưới của năm học trước, sau đó qua sự tìm hiểu và theo dõi thường
xun để tìm ra được một số em có khả năng quán lý lớp tốt. Hằng ngày ngoài
sự kiểm tra của giáo viên cịn có sự kiểm tra, đơn đốc của ban cán sự lớp nên lớp
học cũng có tiến bộ hẳn lên.
Việc bầu chọn và xây dựng đội ngũ Ban Cán sự lớp là một công việc rất
quan trọng mà người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay sau khi
nhận lớp mới. Ở lớp tôi, tôi muốn tạo dựng và rèn luyện cho các em thể hiện
tinh thần dân chủ và ý thức trách nhiệm đối với tập thể, nên tôi tổ chức cho các
em ứng cử và bầu cử để chọn lựa ban cán sự của lớp. Tiến trình bầu chọn Ban
Cán sự lớp được diễn ra như sau:
- Trước hết, tơi phân tích để các em hiểu rõ về vai trò và trách nhiệm của
người lớp trưởng, lớp phó, lớp phó văn thể, lớp phó lao động hay tổ trưởng,
nhóm trưởng.
- Tơi khuyến khích các em xung phong ứng cử. Sau đó chọn 5 học sinh
tiêu biểu để cả lớp bầu chọn.
- 4 học sinh đạt số phiếu cao nhất sẽ được bốc thăm để nhận “chức vụ”
của mình (lớp trưởng, lớp phó học tập, lớp phó văn thể và lớp phó lao động).
7
skkn
Lần đầu tiên các em được bỏ phiếu, được thể hiện quyền “dân chủ’ của
mình, tơi thấy các em rất vui, rất hào hứng. Sau khi bầu chọn 4 em được tín
nhiệm cũng cảm thấy tự hào và tự nhận thấy bản thân sẽ phải có trách nhiệm
hơn đối với lớp, với cơ.
Đối với việc chọn nhóm trưởng, sau khi ổn định vị trí ngồi sau tuần đầu
tiên dựa vào kết quả học tập của năm lớp 4 kết hợp với sự nhận xét đánh giá của
bản thân tôi đã tiến hành bình chọn nhóm trưởng cho từng nhóm. Mỗi nhóm
gồm 4 bạn ( 2 bàn liền kề nhau). Sau khi giáo viên phân cơng nhiệm vụ cho
nhóm trưởng thì các thành viên trong nhóm có quyền giơ tay biểu quyết để
thống nhất. Điều này tạo dựng niềm tin, sự công bằng cũng như trách nhiệm của
các thành viên trong nhóm cũng như nhóm trưởng.
* Huấn luyện ban cán sự lớp:
Ban cán sự lớp là cánh tay nối dài của giáo viên chủ nhiệm trong cơng tác
quản lí lớp. Đặc biệt là trong các buổi sinh hoạt 15 phút đầu giờ, hoạt động
ngoại khóa,… thì ban cán sự lớp chính là những thành viên chủ chốt để điều
khiển, hướng dẫn các bạn thực hiện tốt các nhiệm vụ cô giao mà khơng nhất
thiết phải cần có cơ hướng dẫn.
Ở mỗi lớp đều có các chức danh như sau: 1 lớp trưởng, 1 lớp phó phụ
trách học tập, 1 lớp phó phụ trách lao động, 1 lớp phó phụ trách Văn - Thể, 3 tổ
trưởng. Đặc biệt chương trình lớp 5 năm nay các bạn được tiếp cận với chương
trình giáo dục phổ thông 2018 theo hướng phát triển năng lực nên các hoạt động
học tập theo nhóm được tơi sử dụng rất nhiều. Do đó ở lớp sau khi chia tổ thì
các bạn cịn được chia theo nhóm, mỗi nhóm sẽ có một bạn nhóm trưởng để
giúp các bạn trong nhóm phát triển được năng lực cá nhân của mình.
Những bạn có năng lực lãnh đạo, năng nổ, nhiệt tình trong cơng tác quản
lý lớp đều có thể tham gia làm cán sự lớp từ lớp trưởng đến nhóm trưởng, trong
thời gian 1 tuần, sau đó nếu bạn nào chưa đủ khả năng hay chưa thực sự có năng
lực thì sẽ được đổi qua một nhiệm vụ khác phù hợp hơn.
Các em sau khi được trải nghiệm ở các vị trí ban cán sự lớp khác nhau sẽ
hiểu và tự đánh giá được vai trò và trách nhiệm của bản thân mình và của các
8
skkn
thành viên trong ban cán sự lớp. Ngoài ra sau thời gian đảm nhiệm chức vụ cô
và các bạn trong lớp sẽ nhận xét, trao đổi ở các buổi sinh hoạt để các em rút ra
được kinh nghiệm cho mình. Sau thời gian 1 tháng tôi đã chọn ra được ban cán
sự có năng lực nhất. Trong q trình các em nhận nhiệm vụ làm cán sự lớp luôn
cố gắng làm tốt nhiệm vụ của mình, các em phấn khởi hơn, hứng thú hơn, có
trách nhiệm hơn với cơng việc vì ln nghĩ rằng đây là dịp để thể hiện vai trị
của bản thân mình cũng như xây dựng được lịng tin từ cơ giáo. Cuối tuần ở tiết
sinh hoạt lớp tôi cùng Ban cán sự lớp đánh giá cũng như rút kinh nghiệm qua
các hoạt động, điểm thi đua tuần,…để điều chỉnh kịp thời và rồi nề nếp lớp học
cũng sẽ dần ổn định hơn.
Ban cán sự lớp
Nhờ có đội ngũ ban cán sự lớp nhiệt tình, chịu khó và làm việc có hiệu
quả mà chỉ sau 1 tháng mà nề nếp lớp tôi đã dần đi vào ổn định.
3.2.5. Phát động thi đua hàng tuần, hàng tháng:
Hoạt động tổ chức thi đua hàng tuần hàng tháng theo tôi là việc nên làm
và không thể thiếu được của người làm giáo viên chủ nhiệm lớp. Vì khơng chỉ
riêng học sinh lớp tơi mà học sinh tiểu học nói chung vẫn thích được khen, được
thi đua với nhau. Hơm nay các em làm tốt điều gì, điều gì được cơ khen thì ngày
mai chắc chắn các em sẽ lập lại hành động đó hoặc các em sẽ cố gắng hơn nếu
9
skkn
sau này lại gặp phải các hoạt động tương tự. Nắm được tâm lý đó của các em
nên hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng tôi đều phát động thi đua.
Tổ có điểm thi đua dẫn đầu trong tháng được nhận 04 bông hoa, tổ xếp
thứ 2 được nhận 03 bông hoa, tổ về thứ 3 nhận được 02 bông hoa. Những bông
hoa này đều được gắn ở vườn hoa thi đua ở lớp. Cuối mỗi học kì tổ nào nhận
được nhiều bông hoa sẽ được xếp giải nhất. Những cá nhân có thành tích nổi bật
trong tuần, tháng cũng đều được khen và tặng quà vào tiết sinh hoạt lớp cuối
mỗi tháng. Giáo viên phát phần thưởng cho học sinh, mỗi lần thưởng một món
quà khác nhau để gây hứng thú cho học sinh. Khi phát động thi đua hàng tuần,
hàng tháng cho các em tôi vẫn không quên bám vào chủ điểm thi đua của
trường.
Vườn hoa thi đua
Các bạn có thành tích cao trong tuần được nhận phần thưởng
10
skkn
Việc nêu gương tốt, nhắc nhở những em chưa tiến bộ có tác dụng rõ nét.
Nếu được khen ngợi đúng nơi, đúng lúc thì các em càng tiến bộ hơn. Bên cạnh
những lời khen giáo viên cũng phải dùng những lời nhắc nhở thật nghiêm túc
đối với những em chậm tiến. Hàng ngày trong các tiết học giáo viên thường nêu
gương những em tốt như: có ý thức học tập, hăng say phát biểu xây dựng bài,
đến trường cũng gọn gàng, sạch sẽ, đi học sớm đôn đốc các bạn trong lớp vệ
sinh sạch sẽ,…
Từ những tấm gương đó các em đã học tập lẫn nhau, các em hàng ngày có
ý thức hơn trong mọi hoạt động của lớp. Ngồi những tấm gương trong lớp học
giáo viên cần nêu gương tốt trong các bài tập đọc đạo đức cho các em học tập và
noi theo. Giáo viên cần chú trọng nhất vào những em học sinh chưa ngoan, nếu
em nào tiến bộ, ngoan thì sẽ khen ngợi, động viên kịp thời.
3.2.6. Tiếp thu ý kiến đóng góp của học sinh:
Sau khi nhận lớp trước buổi họp phụ huynh học sinh đầu năm tôi đã cho
các em làm một bài viết nhỏ với nội dung như sau:
Mục đích của tơi ở đây là muốn biết được các em có suy nghĩ, tình cảm
hay băn khoăn gì mà chưa thể nói ra thì nhân cơ hội này các em có thể nói ra hết
mà khơng phải lo lắng điều gì về bạn bè xung quanh vì mọi thơng tin các em ghi
11
skkn
sẽ được cơ giữ kín. Thơng qua việc làm này tôi cho các em biết tôi mong muốn
ở các em điều gì và cũng để hiểu thêm được suy nghĩ của các em để từ đó tìm ra
được biện pháp khắc phục cũng như giúp đỡ các em trong quá trình học tập
cũng như rèn luyện.
Ví dụ: một em ở đầu năm học đã ghi với nội dung như sau:
Sau khi đọc qua phiếu của em học sinh này tôi đã cảm thấy vui nhưng bên
cạnh đó cũng rất buồn và lo lắng. Tơi vui vì học sinh của mình đã hiểu và biết cố
gắng hơn qua những lời dạy của cơ và tơi buồn vì cảm nhận được sự áp lực của
em khi ở nhà tự học với một hoàn cảnh như vậy. Sau buổi họp phụ huynh học
sinh tơi đã trao đổi riêng với phụ huynh em đó và đưa ra góp ý để gia đình có
thể hiểu con mình hơn cũng như có thể tìm ra cách khác để giúp cho việc học ở
nhà của em đạt hiệu quả cao hơn.
12
skkn
Qua những lá thư nhỏ này tơi vừa có thể hiểu được trong mắt các em cô
như thế nào vừa có thể biết được mong muốn cũng như nguyện vọng của các em
từ đó có thể giáo dục các em một cách tồn diện. Tơi cảm nhận được sự tin
tưởng cuẩ các em qua từng dòng chữ. Song song với việc xây dựng nề nếp trật
tự, kỷ luật cho học sinh, bản thân tôi cũng rèn cho học sinh nề nếp tự quản.Vào
đầu giờ mỗi ngày, lớp trưởng sẽ yêu cầu các bạn lấy sách ra đọc bài, ôn lại
những bài đã học trong tuần qua, đọc báo hoặc ôn lại các bảng nhân bảng
chia… theo lịch sinh hoạt có sẵn. Dần dần đưa các em vào nề nếp tự quản, tự
học khi vắng cô chủ nhiệm. Trên cơ cở đó tơi sẽ n tâm hơn khi quản lý học
sinh theo hướng chỉ đạo từ xa. Với những việc các em làm được tôi sẽ kịp thời
khen thưởng, tuyên dương nhằm nhân rộng tấm gương điển hình trong lớp, giúp
nhiều học sinh học hỏi theo.
3.2.7. Vận dụng linh hoạt phương pháp "Học mà chơi - chơi mà học"
Trong các tiết học chính khóa hay tiết Hoạt động ngồi giờ lên lớp tơi
thường lồng ghép các trị chơi để cho tiết học sơi nổi hơn. Điều nàylàm các em
vơ cùng thích thú. Ban đầu các em tham gia trò chơi hay la lớn vì q thích thú
13
skkn
hoặc chơi không đúng luật. Dần dần về sau mọi thứ đi vào quỹ đạo trong khi
học các em luôn đảm bảo trật tự, không phát biểu chung cả lớp. Còn trong khi
chơi các em đã biết phải tuân thủ luật chơi; không la lớn không đập bàn, biết
trao đổi hợp tác với bạn để hồn thành nhiệm vụ cơ giao …
Hình ảnh tổ chức trị chơi ở tiết Hoạt động ngoài giờ lên lớp
Các em từ nhỏ đã biết tự tổ chức các trò chơi để tự chơi với nhau ở nhà, ở
trường cùng nhóm bạn…Nắm bắt được tâm lí của các em, bản thân tơi từ đó
ln linh hoạt trong cách vận dụng phương pháp trò chơi vào hoạt động dạy
trong tất cả các môn học. Thông qua hoạt động chơi mà học đó, các em tiếp thu
bài nhanh hơn, các tiết học trở lên nhẹ nhàng, thoải mái. Bên cạnh đó, các em
cịn biết vận dụng các kiến thức, kĩ năng đã học vào cuộc sống thông qua các
tình huống thực tế. Thơng qua trị chơi cịn góp phần giúp cho các em rèn các kĩ
năng, kĩ xảo cần thiết và nâng cao năng lực của bản thân mình.
3.2.8. Phối hợp với gia đình để xây dựng tốt nề nếp của lớp:
Ngồi trường học thì gia đình cũng đóng vai trị vơ cùng quan trọng trong
việc xây dựng nề nếp lớp học và chất lượng học tập của các em, vì thế phải có
sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên chủ nhiệm lớp và phụ huynh thì mới có thể
giáo dục các em một cách tồn diện được. Hiểu được tầm quan trọng đó ngay từ
đầu năm học khi tổ chức họp phụ huynh với nội dung thông báo về nhiệm vụ, kế
hoạch, chỉ tiêu phấn đấu của năm học, thông báo nội quy của trường, của lớp,
14
skkn
một số quy định về xây dựng nề nếp cho học sinh ở lớp mình. Qua trao đổi, yêu
cầu của việc giảng dạy, học tập, xây dựng nề nếp lớp, tôi cùng phụ huynh thống
nhất các phương án giáo dục. Các hình thức khen thưởng, phạt cụ thể từ đó
thống nhất chọn ra phương án tối ưu nhất. Việc làm này giải quyết được mọi vấn
đề phát sinh trong quá trình giảng dạy, quan tâm tới các em kịp thời và có hiệu
quả.
Buổi họp phụ huynh học sinh đầu năm học 2020-2021
Đặc biệt khi làm công tác chủ nhiệm, tôi luôn:
- Tổ chức và thực hiện tốt các kỳ họp phụ huynh học sinh do nhà trường đề ra.
- Thăm hỏi, động viên, trao đổi trực tiếp hoặc trao đổi qua điện thoại, zalo,
facebook với gia đình học sinh khi cần thiết.
- Cập nhập tình hình học tập, rèn luyện của học sinh theo tuần qua nhóm zalo
của lớp để phụ huynh theo dõi.
- Gọi điện thoại, mời phụ huynh học sinh đến trường trao đổi về việc giáo dục
học sinh khi có những hiện tượng bất thường và khẩn cấp để kịp thời khắc phục.
- Liên hệ thường xuyên với Ban chấp hành Hội phụ huynh học sinh để tích cực
hóa các hoạt động của hội phụ huynh học sinh trong công tác giáo dục.
3.3 Hiệu quả của giải pháp:
Trong năm học này, kết quả học tập cũng như rèn luyện đạo đức của học sinh
lớp tôi chủ nhiệm rất khả quan. Càng ngày chất lượng giáo dục càng được nâng
lên, về kết quả học tập cũng như các mặt giáo dục khác. Hầu như tất cả các học
sinh trong lớp đều có sự thay đổi về hành vi một cách rõ ràng. Kết quả này đã
15
skkn
được các thành viên trong tổ khối 5 cũng như nhà trường công nhận. Kết quả
theo dõi thường xuyên của lớp được tôi cập nhật cho tới thời điểm hiện tại như
sau:
Tổng
số HS
Nữ
HS
Quên đồ
Nói
Tùy tiện
Chọc, phá
ngoan,
dùng học
chuyện,
ra khỏi
bạn
chăm
tập
làm việc
chỗ
học
23
08
riêng
18
03
02
0
0
- Kết quả đánh giá năng lực, phẩm chất của HS được nâng lên đáng kể so với
giữa kì I của năm học 2020-2021, cụ thể như sau:
Giữa HK I
Tổng số
HS
23
Nội
dung
T
Đ
C
T
Đ
C
Năng
5
14
4
6
17
0
21,7%
60,9%
17,4%
26,1%
73,9%
5
14
4
6
17
21,7%
60,9%
17,4%
26,1%
73,9%
lực
Phẩm
chất
Tổng số
HS
23
Cuối HK I
Giữa HK II
Nội
dung
T
Đ
Năng
6
17
26,1%
73,9%
6
17
26,1%
73,9%
lực
Phẩm
chất
0
Cuối HK II
C
0
0
T
Đ
C
6
17
0
26,1%
73,9%
6
17
26,1%
73,9%
0
16
skkn
- Kết quả các môn học và hoạt động giáo dục:
Tổng số
HS
Giữa HK I
Mơn
Tốn
23
Tiếng
Việt
Tổng số
HS
Cuối HK I
T
H
C
T
H
C
7
14
2
7
15
1
30,4 %
60,9 %
8,7 %
30,4 %
60,9 %
4,3 %
6
13
4
6
16
1
26,1 %
56,5 %
17,4 %
26,1 %
69,6 %
4,3 %
Giữa HK II
Mơn
Tốn
23
Tiếng
Việt
T
H
6
17
26,1 %
73,9 %
6
16
26,1 %
69,4 %
Cuối HK II
C
T
H
9
14
39,1 %
60,9 %
1
6
17
4,3 %
26,1 %
73,9 %
0
C
0
0
- Kết quả về nề nếp và các phong trào :
+ Khơng có học sinh bị trách phạt trước tồn trường; học sinh đến trường
ln đảm bảo an tồn cả trong giờ học lẫn giờ chơi; khơng có học sinh gây gổ
đánh nhau trong và ngồi nhà trường, khơng có học sinh bị tai nạn giao thơng.
+ Học sinh biết tuân thủ đúng nội quy cũng như nhắc nhở nhau để giữ nề
nếp của lớp, của trường. Lớp trở thành lớp tự quản tốt thường được các giáo
viên bộ môn khen ngợi, được cô Tổng phụ trách Đội tuyên dương ở các tiết sinh
hoạt dưới cờ đầu tuẩn.
+ Việc tự nhận xét lẫn nhau trong học sinh cũng đã trở thành thói quen, em
nào cũng cố gắng sửa đổi để được tuyên dương trước lớp.
17
skkn
+ Các hoạt động học tập, sinh hoạt của lớp đã diễn ra suôn sẻ, trật tự, thể
hiện tốt ở giờ sinh hoạt 15 phút đầu giờ. Khơng khí lớp học vui hơn, các em gần
gũi thân thiện với cô chủ nhiệm hơn.
+ Đồ dùng dạy học, các đồ trang trí và bàn ghế của lớp ln được bảo quản
tốt, khơng có tình trạng hư hao, mất mát như những lớp khác.
+ 100% học sinh lớp đều tích cực, tự tin khi tham gia các buổi sinh hoạt tập
thể, sinh hoạt Câu lạc bộ do Liên Đội tổ chức. Đạt giải cao trong các Hội thi Kể
chuyện Bác Hồ, hội thi nghi thức cấp trường, bài thi tuyên truyền măng non
được dự thi cấp huyện,...
Hội thi kể chuyện
Hội thi Tuyên truyền Măng Non
Với những biện pháp nêu trên, tôi thật sự vui mừng vì sự cố gắng của
mình đã đạt được kết quả tốt. Đa số học sinh của lớp tơi chủ nhiệm có ý thức, kỉ
luật cao. Biết thi đua học tập rất sôi nổi trong từng giờ học. Đa số học sinh trong
lớp đã có tinh thần tự giác cao, có tinh thần tự học. Giờ truy bài thực sự hữu ích
với các em vì đó chính là giờ tự học, tự kiểm tra rất có kết quả. Các em mạnh
dạn trình bày ý kiến và mong muốn của mình trước tập thể. Các cán bộ lớp thực
sự năng động hơn, đa số các em đã tích cực chuẩn bị bài ở nhà, luôn sẵn sàng
tham gia các phong trào của lớp, của trường. Có tinh thần đồn kết giúp đỡ lẫn
nhau trong học tập. Ý thức chấp hành nội quy của lớp, của trường tốt, mang
18
skkn
đồng phục khi đến lớp, tập thể dục giữa giờ, xếp hàng khi đến lớp và khi ra về.
Tôi được phụ huynh, học sinh tin tưởng và quý mến.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Đất nước ta đang bước vào thời kỳ “Cơng nghiệp hố, hiện đại hố”, cần
có những con người phát triển tồn diện, có tri thức khoa học để xây dựng tổ
quốc giàu mạnh. Muốn đào tạo được những con người đó thì ngay bây giờ từ
bậc học đầu tiên – bậc học nền tảng, chúng ta phải giáo dục cho các em có ý
thức học tập, xây dựng tốt nề nếp lớp học cũng như mọi hoạt động nhằm giáo
dục các em trở thành con người phát triển tồn diện. Vì thế nhiệm vụ của người
giáo viên hết sức quan trọng, bản thân tôi sẽ luôn phấn đấu, nghiên cứu, tìm tịi,
tu dưỡng đạo đức, làm tốt mọi nhiệm vụ của mình để xứng đáng một “tấm
gương sáng cho học sinh noi theo”, “người mẹ hiền thứ hai”. Ln suy nghĩ để
tìm ra những biện pháp, giải pháp để ngày càng nâng cao chất lượng dạy học
của mình.
2. Kiến nghị:
Bản thân tơi cũng như tất cả những giáo viên làm công tác chủ nhiệm đều
mong muốn nhận được nhiều hơn sự hỗ trợ từ phía gia đình học sinh và nhà
trường để chúng tơi có thể làm tốt hơn nữa cơng tác chủ nhiệm của mình. Về
phía gia đình cần quan tâm hơn đến thời gian biểu của con, học cùng con mỗi
ngày, tăng cường kiểm tra việc học và chuẩn bị bài của con khi con ở nhà. Tăng
cường mối liên hệ giữa gia đình, nhà trường và địa phương hơn nữa.
Trên đây là một số biện pháp nhỏ mà tôi đã đúc kết lại được trong q
trình làm cơng tác chủ nhiệm. Rất mong được chia sẻ và nhận được những đóng
góp chân tình từ Ban giám khảo và các thầy giáo, cô giáo.
Xin chân thành cảm ơn!
Người viết
19
skkn
Đỗ Thị Thơm
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG
20
skkn