Skkn sử dụng mô hình sân khấu hóa trong dạy học trích đoạn “tình yêu và thù hận” (trích rô mê ô và giu li ét u sếch xpia) trong chương trình ngữ văn lớp 11

PHẦN MỘT: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Có một nhà văn từng nói “Văn là người. Học văn là để học làm người. Làm
người hơn mn lồi ở chỗ có cảm xúc, biết yêu thương cái đẹp, ghét chê cái xấu,
cảm thông chia sẻ, biết rơi lệ trước nỗi đau, biết cười trong cuộc sống…”.
Nhưng làm thế nào để học sinh có thể cảm được những cái hay, cái đẹp của
môn Ngữ văn trong bối cảnh xã hội hiện đại ngày nay? Đó là điều mà các thầy cô
giáo dạy văn luôn trăn trở. Tại các nhà trường còn có nhiều học sinh chưa thích
học môn Ngữ văn, thậm chí có những em bị hổng kiến thức, học để đối phó khi
kiểm tra, thi cử. Nhằm khắc phục tình trạng đó gần đây các trường đã bàn nhiều
đến vấn đề đổi mới phương pháp dạy học. Mối quan tâm của những giáo viên trực
tiếp giảng dạy môn Ngữ văn là làm thế nào để phát huy tính chủ động và sáng tạo
của học sinh, khơi gợi niềm say mê, tạo hứng thú cho học sinh trong tình hình hiện
nay. Để giải quyết vấn đề trên thay vì dạy theo phương pháp cũ thì chúng ta nên
phối hợp linh hoạt nhiều phương pháp và tùy vào đặc trưng của từng tác phẩm để
tổ chức một tiết học hiệu quả. Vì thế, đội ngũ giáo viên đã khơng ngừng tìm tịi
những hình thức, phương pháp dạy học mới nhằm mục đích đưa văn học đến gần với
các em học sinh, tạo hứng thú cho các em trong quá trình cảm thụ tác phẩm. Một trong
những phương pháp đổi mới hình thức dạy học là phương pháp sân khấu hóa tác
phẩm văn học.
Sân khấu hóa tác phẩm văn học là một hình thức sáng tạo về phương pháp
học văn trên ghế nhà trường từ cấp Tiểu học cho đến Trung học phổ thông (THPT)
đã được áp dụng từ nhiều năm nay. Đây là một hình thức mới trong thực hiện định
hướng dạy học phát triển năng lực học sinh. Thông qua hình thức sân khấu hóa đã
đưa những tác phẩm văn học, trích đoạn văn học đến gần với các em học sinh, giúp
các em có thể đồng sáng tạo với nhà văn và tạo ra sân chơi bổ ích cho các em học
sinh, làm cho những tiết học văn thú vị, hấp dẫn hơn rất nhiều. Bởi thế, nhiều tác
phẩm văn học trong nước và nước ngoài đã được đưa lên sân khấu một cách linh
hoạt, sinh động, mới mẻ.
Mặt khác qua thực tế dạy học Ngữ văn ở cấp THPT, tơi nhận thấy phần văn
học nước ngồi chưa thực sự được đầu tư, giáo viên và học sinh còn dành thời

lượng ít. Đặc biệt trong chương trình Ngữ văn lớp 11 học kỳ 1 có trích đoạn “ Tình
u và thù hận” (Trích: Rơ-mê - ơ và Giu-li- ét – U.Sếch- xpia) là một trích đoạn
hay, có nhiều ý nghĩa nhưng lại khó tiếp nhận đối với học sinh. Học sinh thường
chỉ tiếp nhận nội dung qua ngôn ngữ, qua các lời thoại được trích trong sách giáo
khoa. Học sinh chưa hiểu hết được những thông điệp mà nhà viết kịch gửi gắm,
chưa liên hệ được tác phẩm văn học với thực tế cuộc sống.
Từ thực tế đó tơi nhận thấy cần đổi mới hình thức dạy học, thay vì các em tiếp
nhận văn bản theo cách truyền thống, tơi cho các em được đóng vai hóa thân vào
nhân vật, đóng vai MC để dẫn dắt câu chuyện, đóng vai chun gia...gọi chung là
mơ hình sân khấu hóa tác phẩm văn học. Qua hình thức dạy học đó các em vừa
1

skkn


tham gia trải nghiệm, vừa phát huy năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực
sử dụng ngôn ngữ của bản thân, đồng thời rút ra nhiều bài học có ý nghĩa sâu sắc.
Trong phạm vi đề tài này tôi xin chia sẻ phương pháp đổi mới dạy học bằng
hình thức sử dụng mơ hình sân khấu hóa trong dạy học trích đoạn “Tình u và
thù hận” (Trích: Rơ-mê - ô và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia) trong chương trình Ngữ
văn lớp 11.
2. Mục đích nghiên cứu
- Đối với giáo viên: Chia sẻ với đồng nghiệp về kinh nghiệm khi dạy học trích
đoạn “Tình u và thù hận” (Trích: Rô-mê - ô và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia).
- Đối với học sinh: Tạo sự hứng thú và phát huy được năng lực khi tìm hiểu
trích đoạn “Tình u và thù hận” (Trích: Rơ-mê - ơ và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia).
Từ đó rút ra được nhiều bài học sâu sắc trong tình yêu – một vấn đề cần quan tâm
ở lứa tuổi học sinh.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Nghiên cứu cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của đề tài.

3.2. Đề xuất hình thức sân khấu hóa khi dạy học trích đoạn “Tình u và thù
hận” (Trích: Rô-mê - ô và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia).
3.3. Tiến hành thực nghiệm sư phạm để xem xét khả năng ứng dụng của đề
tài.
4. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tìm hiểu, đề xuất các hình thức tổ chức sân khấu hóa khi dạy học trích
đoạn “Tình u và thù hận” (Trích: Rơ-mê - ơ và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia) cho
giáo viên giảng dạy môn Ngữ Văn và học sinh lớp 11 tại các trường THPT trên địa
bàn huyện Đô Lương.
5. Đối tượng nghiên cứu
Mơ hình sân khấu hóa dạy học trích đoạn “Tình u và thù hận” (Trích: Rơmê - ô và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia).
6. Phương pháp nghiên cứu
Để đạt tới mục đích nghiên cứu, trong quá trình thực hiện tơi sử dụng các
nhóm phương pháp sau:
- Các phương pháp nghiên cứu lí thuyết: phân tích, tổng hợp, so sánh- đối
chiếu, suy luận...
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: phương pháp điều tra khảo sát, phương
pháp thực nghiệm sư phạm, phương pháp thống kê.
Dựa trên cơ sở thu thập những số liệu qua dự giờ các giờ đọc hiểu văn bản
trên lớp, chúng tôi đi sâu phân tích để làm cơ sở nghiên cứu và tổ chức dạy đọc hiểu văn bản hướng tới việc bồi dưỡng đạo đức, phẩm chất và hoàn thiện nhân
2

skkn


cách cho học sinh. Đồng thời, tiến hành so sánh các tài liệu, các kết quả nghiên
cứu để thấy được độ tin cậy, sự biến đổi... Sau đó áp dụng phương pháp tổng hợp
để có những nhận định, đánh giá và luận điểm phù hợp với những kết quả nghiên
cứu đã đạt được.
7. Đóng góp mới của đề tài

- Tính mới của đề tài: Mơ hình sân khấu hóa khi dạy trích đoạn “Tình u và
thù hận” (Trích: Rơ-mê - ô và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia):
+ Giúp học sinh phát huy được năng lực diễn xuất đóng vai, phát huy được
sở trường điểm mạnh của bản thân trong quá trình giao tiếp;
+ Tạo sự hứng thú khi tiếp nhận một văn bản nước ngồi tương đối khó,
ngơn ngữ có phần xa lạ với học sinh;
+ Thông qua các tiết học các em sẽ rút ra được bài học và cách ứng xử trong
tình yêu đặc biệt là tình yêu lứa tuổi học trị.
- Những đóng góp của đề tài.
Thơng qua nội dung bài viết này tơi muốn đóng góp thêm với các bạn đồng
nghiệp dạy bộ môn Ngữ văn nói chung về đổi mới PPDH nhằm phát huy năng lực
học sinh hiện nay. Một vấn đề mà toàn xã hội đang quan tâm và đề cập đến rất
nhiều trong công cuộc đổi mới giáo dục.
8. Kết cấu của đề tài : Gồm 3 phần
Phần I : Đặt vấn đề
Phần II: Nội dung
Phần III: Kết luận.

3

skkn


PHẦN HAI: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1. Cơ sở lý luận
1.1. Tổng quan về hình thức sân khấu hóa tác phẩm văn học
1.1.1. Khái niệm sân khấu hóa
Khái niệm nghệ thuật diễn xuất sân khấu hay nghệ thuật trình diễn, nghệ thuật
biểu diễn … được dùng để chỉ một nghệ thuật vốn tồn tại bằng phương thức “diễn”

trên sàn diễn bởi con người (peromance). Trong nghiên cứu văn học nghệ thuật,
cách tiếp cận peromance nghĩa là nghiên cứu một hành động, một sự kiện, một thể
loại hay một hình thức từ mọi góc độ để thấy đối tượng thực thi ra sao? Bằng cách
thức nào? Trong bối cảnh nào? Ai là người thực hiện? Ai là người tham gia?
Sân khấu là nghệ thuật mang tính tổng hợp cao. Trong một tác phẩm sân khấu
hội tụ giá trị văn học, diễn xuất, hội họa, âm nhạc, múa…Nói một cách hình tượng
thì sân khấu như một cái lị luyện hợp kim, nguyên liệu khác nhau song liên kết với
nhau bởi một số thuộc tính cần.Phương pháp sân khấu hóa là những hoạt động đại
chúng (chính trị, văn hóa, giáo dục…) được tiến hành theo những đặc trưng của
nghệ thuật sân khấu. Các nội dung sinh hoạt được chuyển tải liên tục, chặt chẽ
bằng nghệ thuật dàn cảnh và biểu diễn.
Nghiên cứu đề tài này, tôi đã tham khảo kỹ lưỡng các loại tài liệu có liên
quan đến vấn đề: sách báo, tạp chí, các cơng trình nghiên cứu của các tác giả
trong và ngoài nước…Trên thực tế đã có rất nhiều các tài liệu, các cơng trình
nghiên cứu, các bài viết về việc đổi mới dạy học môn Ngữ Văn trong nhà trường.
Tuy nhiên, với việc đưa mô hình sân khấu hóa tác phẩm văn học trong nhà trường
THPT nhằm tăng hiệu quả dạy học Văn thì chưa thực sự có một cơng trình nào
nghiên cứu một cách công phu, kỹ càng làm cơ sở pháp lý để các giáo viên dạy
Ngữ văn tham khảo, tiếp nhận và ứng dụng vào thực tiễn giảng dạy của mình dù
trên thực tế cũng đã có khơng ít trường áp dụng hình thức này (với ý thức tự phát).
Thực hiện sáng kiến kinh nghiệm này tôi dựa trên cơ sở nắm vững các yêu
cầu của việc dạy - học Ngữ văn trong nhà trường THPT; các mục tiêu cần đạt của
tác phẩm Văn học in trong chương trình sách giáo khoa hiện hành.
1.1.2. Sự khác nhau giữa mô hình dạy học trùn thớng và mơ hình sân
khấu hóa
- Theo mơ hình lớp học truyền thống:
Ở lớp học truyền thống, học sinh đến lớp, ngồi nghe giảng, phân tích, trả lời
và ghi chép. Giáo viên tổ chức các hoạt động học tập nhưng kiến thức chủ yếu chỉ
được học gói gọn trong sách giáo khoa. Các em tiếp xúc với nhân vật và lời thoại
trên trang sách, việc mở rộng liên hệ với thực tiễn cịn rất hạn chế.

- Theo mơ hình sân khấu hóa:
4

skkn


Theo mơ hình này học sinh được học tập theo từng nhóm, chuẩn bị
một cách kỹ lưỡng để “hóa thân” vào nhân vật trong các tác
phẩm thuộc chương trình giảng dạy. Phương pháp này giúp học
sinh chủ động tiếp cận văn bản, thâm nhập vào thế giới của tác
phẩm để cảm nhận về các nhân vật và chi tiết trong tác phẩm
sau đó tái hiện trên sân khấu lớp học. Ngồi ra học sinh cịn được
tự mình sáng tạo trong cách diễn xuất làm sao để diễn tả được
sâu sắc tính cách, nội tâm của nhân vật mình đóng vai. Với những
học sinh không tham gia diễn xuất cũng cần đọc văn bản thật kĩ
và cảm nhận về nhân vật trong tác phẩm để đối chiếu với hình
ảnh nhân vật được tái hiện trên sân khấu lớp học và đưa ra nhận
xét của mình. Từ đó, các tiết học ngoại khóa theo hình thức sân
khấu đã thực sự tạo được hứng thú cho đại đa số học sinh để các
em học tập có hiệu quả. Phương pháp học này cũng góp phần xây
dựng ở các bạn học sinh thói quen đọc sách đề hiểu tác phẩm
nhiều hơn. Đồng thời, ngoài việc được “hóa thân” vào nhân vật
các em cịn phát huy được khả năng làm MC dẫn dắt chương
trình, tham gia hùng biện, được đóng vai “chuyên gia” chia sẻ với
bạn bè những vấn đề thiết thực trong cuộc sống.
1.2. Tác dụng của mơ hình sân khấu hóa
Thứ nhất: Tạo ra môi trường học tập mới
Việc dạy học theo mô hình sân khấu hóa sẽ làm thay đổi thói quen học tập
truyền thống, tránh sự nhàm chán khô khan. Học với mơ hình này các em sẽ có cơ
hội thể hiện mình, cơ hội được trải nghiệm, cơ hội được giao lưu chia sẻ và tích lũy

thêm kiến thức cho bản thân. Mơ hình này sẽ tạo ra mơi trường mới cho các em
diễn xuất, nhập vai đồng thời gắn văn bản văn học với thực tiễn cuộc sống. Các em
khơng chỉ đóng vai trong khơng gian lớp học, mà có thể chọn nhiều khơng gian
khác nhau như sân trường, thư viện, gia đình...miễn là phù hợp với bối cảnh.
Thứ hai:Tạo cơ hội đổi mới phương pháp và hình thức dạy học
- Chuyển từ chỗ người học chỉ chiếm lĩnh được một loại kiến thức (đơn
ngành) sang việc tích hợp nhiều loại kiến thức (đa ngành, đa lĩnh vực).
- Chuyển từ hoạt động cá nhân nghe, viết, đọc sang hình thức đối thoại cùng
tương tác với nhau, hùng biện, tranh luận.
Đổi mới phương pháp dạy và học vừa là mục tiêu, vừa là u cầu của việc áp
dụng mơ hình sân khấu hóa các tác phẩm văn học vào dạy học hiện nay; dạy học
theo hình thức đóng vai, tranh luận và trình bày, nêu vấn đề và giải quyết, dạy học
theo hướng phát triển năng lực học sinh ... càng ngày sẽ càng chiếm ưu thế trước
hình thức thuyết giảng độc thoại một chiều do mơ hình này thực sự tạo hứng thú
cho học sinh, thu hút được nhiều người tham gia cùng một lúc.
5

skkn


1.3 Khả năng áp dụng mô hình sân khấu hóa vào dạy học các tác phẩm
trong chương trình Ngữ văn lớp 11
1.3.1. Đặc điểm chương trình
Chương trình Ngữ Văn lớp 11 trong học kỳ I dành thời lượng cho thể loại
kịch qua 2 trích đoạn: Vĩnh biệt cửu trùng đài (trích Vũ Như Tơ – Nguyễn Huy
Tưởng) , “Tình u và thù hận” (Trích: Rơ-mê - ơ và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia).
Trong đó trích đoạn “Tình u và thù hận” (Trích : Rơ-mê - ơ và Giu-li- ét U.Sếch- xpia) là trích đoạn duy nhất thuộc bộ phận văn học nước ngồi.
1.3.2. Khả năng áp dụng
Mơ hình sân khấu hóa khi dạy trích đoạn “Tình u và thù hận” (Trích : Rơmê - ơ và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia) sẽ áp dụng có hiệu quả trong q trình giảng
dạy tại các lớp bởi vì mơ hình này học sinh dễ dàng tham gia, những nhiệm vụ đặt

ra gần gũi với thực tiễn trong cuộc sống của các em.
2. Cơ sở thực tiễn
2.1. Thực trạng dạy học trích đoạn “Tình u và thù hận” (Trích: Rơ-mê ơ và Giu- li- ét - U.Sếch-xpia)
Đối với trích đoạn“Tình u và thù hận”(Trích: Rơ-mê - ơ và Giu-li- ét U.Sếch- xpia) thường chỉ được dạy theo hình thức dạy học trong lớp truyền thống.
Học sinh đọc văn bản, soạn bài trước khi lên lớp, giáo viên thiết kế giáo án theo
các bước đã quy định, khi tổ chức dạy học giáo viên có cho xem đoạn phim, chia
nhóm thảo luận, phân vai để đọc văn bản…..
Tuy giáo viên có đổi mới hình thức dạy học nhưng hiệu quả không cao, chưa
tạo được sự hứng thú cho học sinh. Bởi vì đây là một trích đoạn ngắn, nhân vật ít
(chỉ có 2 nhân vật Rô- mê - ô và Giu - li - ét), trên lớp giáo viên chỉ tập trung vào
việc phân tích tính cách, tâm trạng nhân vật Rơ- mê - ô và Giu - li - ét nên dạy
xong học sinh thường lãng quên. Hơn nữa tâm lý của giáo viên cũng chỉ dạy cho
xong, không thực sự đầu tư vì đây là văn bản văn học nước ngồi ít có trong các đề
thi. Chính vì thế, cứ đến bài học này là cơ cảm thấy khó dạy và trị cảm thấy khó
tiếp nhận.
2.2. Thực trạng dạy học sử dụng mơ hình sân khấu hóa qua trích đoạn
“Tình u và thù hận” (Trích: Rơ-mê - ơ và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia)
Việc sử dụng phương pháp sân khấu hóa các tác phẩm văn học trong các nhà
trường là vấn đề khơng cịn mới mẻ, đã được áp dụng từ lâu, qua nhiều tác phẩm.
Trong quá trình giảng dạy giáo viên đã chủ động chọn một số trích đoạn, văn bản
để học sinh đóng vai trình diễn kể cả trích đoạn “Tình u và thù hận” (Trích: Rơmê - ơ và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia).
Trong quá trình triển khai đã thực sự có đầu tư cơng phu như viết lại kịch bản,
trang phục, bối cảnh …. Tuy nhiên, cả giáo viên và học sinh cũng chỉ mới dừng lại
6

skkn


ở việc chuyển văn bản sang hình thức cho học sinh đóng vai, hóa thân vào nhân
vật. Số lượng các em tham gia đóng vai nhân vật ít,do trong đoạn trích chỉ có 2

nhân vật. Vì vậy khơng huy động được sự tham gia của nhiều học sinh khác. Thậm
chí khi diễn các em cũng chỉ diễn đơn điệu, xoay quanh hình thức độc thoại, đối
thoại giữa 2 nhân vật. Nếu học sinh diễn xuất không tốt, không thể hiện được sự
biểu cảm, hoặc diễn khơng có cảm xúc thì sẽ tạo ra sự nhàm chán cho người xem.
Đoạn trích ngắn, nội dung chỉ xoay quanh cuộc đối thoại, gặp gỡ của 2 nhân vật vì
thế thời lượng đóng kịch khơng nhiều. Khi xem xong các em cũng chưa có điều
kiện để tham gia trao đổi, thảo luận để rút ra được bài học, những thơng điệp sâu
sắc trong tình u.
Nhận thấy những hạn chế đó trong q trình giảng dạy trích đoạn “Tình u
và thù hận”(Trích: Rơ-mê - ơ và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia) bản thân tôi đã sử dụng
mơ hình sân khấu hóa: Học sinh khơng chỉ được hóa thân vào nhân vật mà cịn
được tham gia thảo luận, bày tỏ chia sẻ, được đóng nhiều vai diễn khác nhau, huy
động được sự tham gia của cả tập thể. Sau đây là những giải pháp dạy học trích
đoạn“Tình u và thù hận”(Trích : Rơ-mê - ơ và Giu-li- ét - U.Sếch- xpia).
II. GIẢI PHÁP DẠY HỌC TRÍCH ĐOẠN “TÌNH U VÀ THÙ HẬN”
(TRÍCH: RƠ- MÊ- Ơ VÀ GIU- LI-ÉT- U.SẾCH-XPIA.) THEO MƠ HÌNH
SÂN KHẤU HĨA .
1. Xác định các hình thức áp dụng và cấu trúc nhiệm vụ của các tiết
1.1. Các hình thức áp dụng
- Hình thức đóng vai nhân vật;
- Hình thức đóng vai MC;
- Hình thức đóng vai chun gia tư vấn tâm lý.
1.2. Cấu trúc nhiệm vụ các tiết
Trích đoạn “Tình u và thù hận” (Trích: Rơ-mê-ơ và Giu-li-ét-U.Sếch-xpia)
được tiến hành giảng dạy trong 3 tiết (tiết 67,68,69 theo kế hoạch dạy học).
- Tiết 1: Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu nội dung, ý nghĩa của đoạn
trích theo hướng dẫn câu hỏi sách giáo khoa trong thời gian 25 phút. Trong thời
gian 20 phút còn lại giáo viên giao nhiệm vụ chuẩn bị cho 2 tiết học tiếp theo: Học
sinh tham gia đóng kịch, đóng vai MC, đóng vai chuyên gia tư vấn tâm lý; hướng
dẫn viết kịch bản cho các phần.

- Tiết 2: Nhóm 1, 2 triển khai theo nội dung kịch bản đã xây dựng.
- Tiết 3: Nhóm 3 triển khai theo nội dung kịch bản đã xây dựng; giáo viên
tổng kết, nhận xét, đánh giá…
2. Tiết 1: Phân công nhiệm vụ, định hướng cho học sinh (tiết 67 theo
KHDH)
7

skkn


Hình thức : Chia lớp thành 3 nhóm, thảo luận.
Nhiệm vụ : Nhóm 1 - Thảo luận xây dựng kịch bản, đóng kịch;
Nhóm 2 - Thảo luận xây dựng chủ đề giao lưu chia sẻ - đóng
vai MC;
Nhóm 3 - Thảo luận xây dựng tình huống tư vấn- đóng vai
chun gia tư vấn tâm lý.
2.1. Định hướng hình thức đóng vai nhân vật
2.1.1. Xây dựng kịch bản
- Định hướng : Có thể trình bày lại kịch bản theo sự hiểu biết của bản thân, lời
thoại có thể ngắn gọn, dễ hiểu, gần gũi với các em nhưng đảm bảo được nội dung
chính của đoạn trích.
- Hình thức : Đóng kịch.
- Mô tả công việc: Thay bằng việc soạn bài ở nhà theo các câu hỏi trong phần
hướng dẫn học bài trong sách giáo khoa, giáo viên giao nhiệm vụ cho các em viết
lại kịch bản, chọn thành viên trong nhóm tham gia đóng kịch.
- Yêu cầu: Đối với “diễn viên” khi hóa thân vào nhân vật cần đọc kỹ văn bản,
hiểu được diễn biến tâm trạng của từng nhân vật để diễn xuất tốt; lựa chọn trang
phục, bối cảnh diễn xuất thích hợp.
Đối với những học sinh tham gia viết lại kịch bản cần đọc kỹ văn bản để chọn
ngôn ngữ thích hợp, phù hợp với nội dung của trích đoạn.

2.1.2. Chọn học sinh đóng vai nhân vật
- Sau khi thảo luận, giáo viên hướng dẫn nhóm 1 lựa chọn “diễn viên” tham
gia đóng kịch:
+ Lê Đạt đóng vai Rơ – mê - ơ.
+ Thúy Na đóng vai Giu – li –et.
2.2. Định hướng hình thức đóng vai MC (người dẫn chương trình)
2.2.1. Xây dựng chủ đề giao lưu
- Định hướng: Chủ đề giao lưu thiết thực, những câu hỏi đặt ra trong chủ đề
thú vị, lôi cuốn được sự tham gia của nhiều học sinh trong lớp.
- Hình thức: MC dẫn chương trình và đặt câu hỏi cho khán giả trả lời.
- Mô tả công việc:
Sau khi học xong tiết 1 của đoạn trích các em hiểu được ý nghĩa và những
thông điệp, những giá trị nhân văn mà tác giả gửi tới người đọc. Từ những nội
dung đặt ra trong đoạn trích vừa học các em sẽ được tham gia giao lưu chia sẻ một
chủ đề các em đang rất quan tâm: tình u tuổi học trị.
8

skkn


Xây dựng chủ đề qua hệ thống câu hỏi:
Câu hỏi 1: Em hiểu tình yêu là gì ?
Câu hỏi 2: Theo em ở độ tuổi nào là thích hợp để bắt đầu yêu?
Câu hỏi 3: Thế nào là tình yêu tuổi học trò?
Câu hỏi 4: Tại sao chúng ta lại nảy sinh tình u ở tuổi học trị?
Câu hỏi 5: Theo em, chúng ta nên hay không nên yêu ở lứa tuổi học trò?
- Yêu cầu: Đối với MC cần tự tin, nhanh nhẹn, diễn đạt lưu loát, ứng xử linh
hoạt, lựa chọn trang phục phù hợp (mặc áo dài, váy ..).
Đối với các thành viên còn lại trong lớp, chuẩn bị tốt các phương án trả lời.
2. 2.2. Chọn học sinh đóng vai MC.

- Sau khi giáo viên cho thảo luận, nhóm 2 lựa chọn học sinh đóng vai MC: Tú
Linh .
2.3. Định hướng hình thức đóng vai chun gia tư vấn tâm lý
2.3.1. Xây dựng các tình huống
- Định hướng: Đặt ra những tình huống có vấn đề mà các em thường gặp
trong cuộc sống nhưng lúng túng chưa biết cách tháo gỡ hoặc giải quyết chưa hợp
lý.
- Hình thức: Mợt học sinh đóng vai chun gia, các bạn học sinh khác đóng
vai khách mời đặt ra những tình huống trong thực tiễn nhờ chuyên gia tư vấn, tìm
cách gỡ rối tơ lịng.
- Mơ tả cơng việc: Thảo luận xây dựng các tình huống, chọn thành viên đóng
vai chuyên gia tư vấn tâm lý. Để tạo sự hào hứng vui vẻ có thể đặt tên chuyên gia
tư vấn tâm lý: Giáo sư Cù Trọng Xoay.
Buổi tư vấn sẽ đặt ra các tình huống sau:
Tình huống 1: Em có tình cảm rung động với một bạn trai học cùng khóa với
em trong trường, em khơng rõ bạn có tình cảm với em khơng? Vậy em có nên bày
tỏ tình cảm của mình cho bạn đó biết khơng?
Tình huống 2: Em có bạn gái khi bắt đầu vào học lớp 11, nhưng em vẫn duy
trì được thành tích học tập của mình. Bố mẹ phát hiện ra em có bạn gái đã ra sức
ngăn cấm và theo dõi mọi hoạt động của em, không cho em sử dụng điện thoại để
em khỏi liên lạc. Vậy em phải làm thế nào để thuyết phục được bố mẹ em?
Tình huống 3: Bạn của em mới bị một bạn nữ đe dọa vì dám yêu người yêu
của bạn ấy, vậy theo chuyên gia bạn của em phải làm gì?
Tình huống 4: Em và bạn trai em đã yêu nhau được 6 tháng nay rồi, bạn trai
em đã đi làm và lớn hơn em 2 tuổi. Trong quá trình yêu nhau bạn trai quan tâm
chăm sóc em chu đáo: hay rủ em đi uống trà sữa, trà chanh, nạp thẻ điện thoại cho
9

skkn

em….Nhưng bạn trai em thường xuyên quản lý thời gian của em, kiểm tra điện
thoại tin nhắn, không cho em giao lưu với bạn khác giới khiến em cảm thấy mệt
mỏi khó chịu. Theo giáo sư đây là hiện tượng ghen hay cuồng u? Em có nên tiếp
tục tình u này khơng ạ?
- u cầu: Đối với thành viên đóng vai chuyên gia nên lựa chọnhọc sinh nam
nhanh nhẹn hoạt bát, hoạt ngơn và có ngoại hình gần giống phong thái của giáo sư.
Lựa chọn trang phục tạo sự lôi cuốn (Complete, áo trắng).
2.3.2. Chọn học sinh đóng vai chuyên gia tư vấn tâm lý
Sau khi thảo luận, nhóm 3 lựa chọn học sinh đóng vai chuyên gia tư vấn tâm
lý: Bùi Hùng.
Sau khi cho các nhóm thảo luận, phân vai và phân công nhiệm vụ cho các
thành viên của 3 nhóm, giáo viên hướng dẫn các nhóm tiếp tục hoàn thiện các công
việc sau:
- Đối với nhóm 1:
+ Viết kịch bản, chuẩn bị trang phục, đóng vai của hai nhân vật Rô - mê - ô và
Giu - li - ét.
+ Tham gia trình diễn vào tiết học tiếp theo.
- Đối với nhóm 2:
+ Xây dựng kịch bản chủ đề giao lưu;
+ Chuẩn bị trang phục cho MC, hệ thống câu hỏi để dẫn dắt của MC;
+ Thực hiện giao lưu vào tiết học tiếp theo.
- Đối với nhóm 3:
+ Xây dựng tình huống tư vấn
+ Chuẩn bị trang phục cho chuyên gia , sắp xếp các tình huống để nhờ chuyên
gia tư vấn;
+ Thực hiện tư vấn vào tiết học tiếp theo.
3. Tiết 2: Nhóm 1 và nhóm 2 triển khai theo kịch bản (tiết 68 theo KHDH)
3.1. Nhóm 1 - triển khai đóng kịch
Kịch bản : Tình yêu và thù hận

Cảnh 1: Sau lễ hội hóa trang
Cả hai đều nhận ra được sự thật phũ phàng vì thế tâm trạng của Rô – mê –ô
và Giu – li – ét đều ngỡ ngàng đau khổ.
Rô – mê – ô:Thốt lên đau đớn. Nàng là họ Ca – piu – lét sao ? Ôi oan trái yêu
quý, đời sống của ta nằm trong tay người thù ( Đặt tay lên ngực suy tư đau khổ)
10

skkn


Giu – li – ét: Chàng là Rô – mê –ô, chàng là họ Môn – ta – ghiu ư . Cuộc đời
sao lắm trớ trêu. (Giu – li – ét than thở )
Một mối thù sinh một mối tình
Vội chi sớm gặp biết đành muộn sao!
Tình đâu trắc trở gian lao
Hận thù mà lại khát khao ân tình.
Cảnh 2: Vườn nhà Ca – piu – lét. Rô – mê – ô ra.
Rô – mê – ô: Thật nhẹ nhàng, những tia sáng bên trong cửa sổ Giu – li – ét
xuất hiện trên cửa sổ. Đó là phía đơng và Giu – li – ét là mặt trời. Mặt trời nóng
bỏng che lấp mặt trăng lạnh lẽo. Cơ ấy là thiên thần Chúa mang đến cho thế gian.
Chờ đã. Đó là người phụ nữ của tơi, là tình u của tơi. Cơ ấy biết điều này
khơng?. Đơi gị má ấy như những vì sao trên trời. Tỏa sáng như ánh mặt trời. Đôi
mắt cô ấy như những ánh sáng trên thiên đường rọi xuống tỏa ánh sáng làm cho
những con chim sẽ chẳng phân biệt được ngày hay đêm. Nhìn cơ ấy nghiêng đầu
trên bàn tay kia, ước gì tơi là bàn tay đó để có thể chạm được vào má cơ ấy. Cơ ấy
đang nói ( Rơ – mê – ô chạy vội vã lại gần hơn với Giu – li – ét ). Nói lại đi thiên
thần.
Giu – li – ét: Ơi! Rơ – mê – ơ, Rô – mê – ô. Anh ở nơi nào vậy Rô – mê – ô?.
Bất chấp danh dự của gia đình và bản thân mạo hiểm để theo đuổi một tình u.
Tơi sẽ khơng cịn là tiểu thư của nhà Ca – piu – lét nữa.

Rô – mê – ô: Mình nên nghe hay trả lời nàng đây.
Giu – li – ét : Nhưng cái tên đó lại là kẻ thù của dịng họ tơi. Anh ấy sẽ khơng
cịn là chính mình nếu khơng phải là người của dịng họ Mơn – ta – ghiu. Có gì
trong một cái tên chứ ?.Chúng ta gọi hoa hồng bằng những cái tên khác thì hương
thơm của nó vẫn ngọt ngào. Rơ – mê – ô nếu chàng được gọi bằng một tên khác thì
mười phân chàng cũng vẫn vẹn mười. Chàng hãy vứt bỏ tên họ của chàng đi để đổi
lấy em đây. Rơ – mê – ơ đối với dịng họ em là kẻ thù nhưng với trái tim em anh là
tất cả.
Rơ – mê – ơ:( Nói to ) Ta tin lời của nàng ( Khiến Giu – li – ét giật mình) .
Hãy lắng nghe tiếng nói từ trái tim và anh sẽ rửa tội ngay lúc này. Anh sẽ không
cần cái tên Rô – mê – ô nữa.
Giu – li – ét : Anh là ai ? Sao lại biết được điều tơi ấp ủ trong lịng ?
Rơ – mê – ơ: Anh chẳng biết phải nói thế nào nữa, tên của anh …( Ngập
ngừng) là nỗi khổ của bản thân anh lúc này vì nó là kẻ thù của nhà em. (Rô – mê –
ô nhẹ nhàng cởi mũ xuống )
Giu – li – ét : Ta chưa nói chuyện được nhiều nhưng em biết âm thanh ngọt
ngào này. Anh là Rơ – mê – ơ dịng họ Môn – ta – ghiu?
11

skkn


Rơ – mê – ơ : Khơng đâu, tình u, nếu em khơng thích nó.
( Rơ – mê – ơ cởi áo khoác chạy lại leo lên tầng nhà Giu – li – ét)
Giu – li – ét : Anh sẽ gặp nguy hiểm nếu người nhà em trông thấy anh.
Rơ – mê – ơ : Với đơi cánh tình u thì những bức tường này có cao bao
nhiêu cũng khơng ngăn nổi được anh. Tình u có thể vượt qua mọi thứ nếu ta cố
gắng. Dù người dòng họ của nhà em ở đây cũng không thể khiến anh dừng bước
được. Để được thấy em dù có 20 lưỡi kiếm kề cổ anh cũng chẳng sợ. Em chính là
động lực để anh làm tất cả những điều này.

Giu – li – ét : Em chẳng bao giờ muốn họ bắt gặp anh nơi đây.
Rô – mê – ô : Hỡi em yêu! Em chính là niềm vui và sự sống của anh . Đêm
hôm nay dưới ánh trăng này anh thề sẽ yêu em mãi mãi. Cho dù sự thù hận của
dòng họ ngăn cản nhưng anh tin vào tiếng nói của trái tim anh. Tình u sẽ đem
đến cho anh sự can đảm và dũng khí để vượt qua hận thù. ( Đưa tay về phía Giu –
li – ét)
Giu – li – ét : Ơi anh Rơ – mê – ơ! Những lời của anh nói làm trái tim em tan
chảy, em ước gì em khơng phải là tiểu thư của dòng họ Ca – piu – lét. Dù em là
con cháu của dòng họ Ca – piu – lét nhưng tình u khơng có lỗi. Tình u em
dành cho anh khơng có lỗi đúng khơng anh? ( Trong nhà có tiếng kêu : Tiểu thư !
tiểu thư ơi !)
Giu – li – ét : Người nhà em xuất hiện rồi anh ơi!. Anh hãy rời khỏi chốn này
đi, nơi đây sẽ là địa ngục nếu họ bắt gặp anh.
Rô – mê – ô : Nhưng dù thế nào anh cũng không muốn rời xa em lúc này.
Không! Dù họ bắt gặp, anh cũng không thấy sợ. Anh chỉ sợ đơi mắt em khơng có
hình bóng của anh thôi, Giu – li – ét nàng ơi ? Hãy cho anh niềm tin để anh vượt
qua tất cả.
Giu – li – ét : Em yêu anh Rô – mê – ô. Hãy rời xa chốn này để em được nhìn
thấy anh mỗi ngày . Đi đi anh ( Có tiếng gọi gấp gáp tiểu thư ! tiểu thư ơi !)
Rô – mê – ô : Anh tạm rời xa em hơm nay nhé tình u của anh.
( Rơ – mê – ô rời khỏi vườn nhà Giu – li – ét, còn Giu – li – ét đứng trơng
theo hình bóng của Rơ – mê – ơ khuất dần trong đếm tối )
Diễn kịch : Theo đường link: />Hoặc: />3.2. Nhóm 2 - đóng vai MC
Diễn biến hoạt động giao lưu đóng vai MC
MC Tú Linh : Các bạn học sinh thân mến, tình yêu là một đề tài muôn thuở.
Luôn nhận được sự quan tâm của mọi thế hệ. Mỗi thời đại sẽ có cách nhìn nhận và
quan điểm khác nhau về tình yêu, đặc biệt là tình u tuổi học trị. Để trao đổi về
12

skkn

chủ đề này hôm nay lớp chúng ta sẽ tổ chức một buổi giao lưu, chia sẻ xung quanh
đề tài được các bạn trẻ quan tâm “ Tình yêu tuổi học trị”. Đến với buổi giao lưu
hơm nay, tơi xin trân trọng vinh dự giới thiệu sự có mặt của giáo viên chủ nhiệm,
cô giáo giảng dạy môn Ngữ văn - 2 cô giáo sẽ là 2 vị khách mời đặc biệt của buổi
giao lưu. Ngồi ra cịn có sự tham gia đầy đủ của các bạn học sinh trong lớp –
những vị khách chính của buổi giao lưu.
Chào mừng sự tham gia đầy đủ của các cô giáo, của các bạn thành viên trong
lớp. Sau đây, chúng ta cùng tham gia trả lời một số câu hỏi của MC để tìm hiểu về
“ Tình u tuổi học trị”
Câu hỏi 1: Bạn hiểu tình u là gì ?
- Hồng Anh : Theo mình hiểu tình yêu sự rung động khi mình thích thích
một ai đó
- Ngọc Ánh : Bản thân mình nghĩ tình yêu đơn giản là được quan tâm, chia sẻ,
cùng nhau thấu hiểu, cùng sở thích và khi xa thì mình thấy nhớ.
- Khánh Huyền : Mình chưa yêu ai nhưng mình hiểu tình yêu cực kỳ đơn
giản; là niềm vui được nhìn thấy người mình thương mỗi ngày.
- Trọng Tồn: Theo mơn giáo dục cơng dân thì mình biết tình yêu là : Tình
cảm cao nhất của 2 người khác giới, ở họ có sự phù hợp về nhiều mặt, làm cho họ
có nhu cầu được gần gũi với nhau, tự nguyện sống vì nhau và hiến dâng cho nhau
cuộc sống của mình.
MC: Có thể nói tình yêu có rất nhiều định nghĩa khác nhau, đến như các nhà
thơ nhà văn còn tốn biết bao giấy mực khi đi tìm định nghĩa về tình u :
Ơng hồng thơ tình Xn Diệu cịn băn khoăn:
Làm sao cắt nghĩa được tình u
Có nghĩa gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu
Nhà thơ Xuân Quỳnh từng đặt câu hỏi :

Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng khơng biết nữa
Khi nào ta yêu nhau ?
Trước rất nhiều ý kiến và quan niêm về tình u xin mời cơ giáo dạy Văn cho
ý kiến:
Cô giáo: Cô thấy mỗi em đều có những nhận định đúng và hay về tình u cô
chỉ tổng hợp lại những ý kiến của các em, theo cơ : Tình u là hành động quan
13

skkn


tâm, chăm sóc và lo lắng ….. dành cho một người nào đó mà bạn yêu thương và
mong muốn mang lại thật nhiều hạnh phúc cho cuộc sống của họ.
MC: Chúng em xin cảm ơn cô giáo .
Câu hỏi 2: Theo bạn ở độ tuổi nào là thích hợp để bắt đầu u ?
- Hồng Khánh : Bản thân mình nghĩ tình u khơng tuổi tác chỉ cần khi
chúng ta trưởng thành là có thể bắt đầu yêu.
- Văn Tùng : Đối với bản thân mình thì khi bắt đầu lên học THPT là có thể
bắt đầu tình u, độ tuổi tầm 16 – 17 vì đây là độ tuổi trăng tròn đẹp nhất của mỗi
người.
- Văn Mạnh : Quan điểm của mình khi có cơng việc ổn định, có thu nhập
tương đối, tự chủ về kinh tế….thì khi đó mới bắt đầu tình u. Vì chỉ khi đó mới
có thể đảm bảo được sự bền vững của tình yêu và tình u mới phát triển tới hơn
nhân.
- Huy Hồng : Độ tuổi đẹp nhất để bắt đầu tình yêu và có thể tiến tới hơn
nhân theo quy định của pháp luật thì theo mình nên bắt đầu từ 22 tuổi đối với nữ
và 25 tuổi đối với nam.
- Hoài Thương: Mình thì nghĩ tình yêu đến bất chợt bằng cảm xúc không thể

xác định nên yêu ở độ tuổi nào. Xem bộ phim Hàn quốc “ Hạ cánh nơi anh” mình
thấy tình u đến bất chợt, tình u khơng biên giới. Mình chỉ mong có được một
tình u như thế trong tương lai.
MC : Rất cảm ơn sự đóng góp nhiệt tình của các bạn theo mình nghĩ tình yêu
là những cảm xúc, rung động về tình cảm nên nó khơng quy định về độ tuổi nhất
định, tuy nhiên để cảm nhận và chia sẻ được tình cảm này thì chúng ta phải ở độ
tuổi phát triển khá đầy đủ cả về tâm lý, sinh lý, nhận thức để xây dựng, giữ gìn
được 1 tình yêu đep.
Câu hỏi 3: Thế nào là tình u tuổi học trị ?
- Hồng Huế : Tình u tuổi học trị là tình u của những bạn đang còn ở lứa
tuổi đi học từ lớp 10 đến lớp 12
- Hồi Thương : Theo mình tình u tuổi học trị là những rung động đầu tiên
thầm kín của những người học cùng lớp hoặc cùng trường.
- Thúy Nga : Có thể nói tình u tuổi học trị là tình cảm trong sáng thuần
khiết và đẹp đẽ nhất trong mỗi cuộc đời của mỗi người. Cho nên mình nghĩ nên
phát huy tình cảm này .
- Cơ giáo chủ nhiệm : Theo cơ hiểu tình u tuổi học trị là tình cảm trong
sáng, hồn nhiên và đơn giản. Là những rung động đầu đời dành cho một người
khác giới. Đồng thời tình u tuổi học trị thường có những biểu hiện chân thành
và ngộ nghĩnh đáng yêu. Cô chỉ mong các em luôn giữ được sự trong sáng, những
rung động, những cảm xúc đẹp đẽ của tuổi học trò đề cùng nhau cố gắng học tập,
lập nghiệp. Đừng phạm sai lầm để rồi sau này hối hận, tiếc nuối.
14

skkn


- MC: Xin chân thành cảm ơn ý kiến chia sẻ rất chân thành của cơ giáo, mong
cơ sẽ có nhiều định hướng hơn cho các em trong thời gian tiếp.
Câu hỏi 4: Tại sao chúng ta lại nảy sinh tình u ở tuổi học trị ?

- Hồng Hạnh : Mình hiểu đây là lứa tuổi mới lớn có nhu cầu tìm bạn cao đặc
biệt là bạn khác giới. Hơn nữa đây là lứa tuổi mong muốn được thể hiện mình,
chứng minh sự trưởng thành. Vì thế nảy sinh những tình cảm ở lứa tuổi này.
- Đức Trọng : Có người yêu ở tuổi học trò như “mốt”, thấy bạn có người u
bản thân mình cũng muốn có. Nên mình có cảm xúc khi gặp bạn gái và từ đó nảy
sinh tình yêu.
- Thúy Nga : Vì đây là lứa tuổi bồng bột nhất thời, nhiều khi chưa đủ chín
chắn để phân biệt được cảm xúc, thường hay có những thần tượng trong suy nghĩ.
Vì thế khi gặp một bạn trai nào đó gần giống với thần tượng của mình nên dễ nảy
sinh tình u.
MC: Xin mời cơ giáo dạy mơn Văn có ý kiến để chia sẻ với các bạn về vấn đề
này.
- Cô giáo dạy Văn : Cô thấy những ý kiến đóng góp của các em vơ cùng hay và
thú vị, đây là cơ hội để các em được bày tỏ suy nghĩ, tâm tư của bản thân từ đó
điều chỉnh tình cảm của mình cho đúng chuẩn mực. Trước câu hỏi của MC thì
cơ có những chia sẻ như sau: Tại sao nhiều bạn trẻ lại nảy sinh tình u tuổi
học trị là do 2 ngun nhân:
+ Nguyên nhân chủ quan: Do các em đang ở lứa tuổi phát triển và thay đổi về
tâm sinh lý. Nhận thức chưa đúng đắn về tình yêu : yêu theo phong trào, yêu để
giải trí, yêu để lợi dụng…
+ Nguyên nhân khách quan: Do gia đình chưa quan tâm đến con cái, chưa có
nhiều biện pháp tích cực, hiệu quả để định hướng và tác động đến nhận thức của
học sinh. Mặt khác do ảnh hưởng của xã hội, sự phát triển nhanh chóng của cơng
nghệ thơng tin, phim ảnh ...
MC: Xin cảm ơn sự quan tâm của cô, qua sự tư vấn của cô mong rằng các bạn
sẽ có những thay đổi trong cách thể hiện tình cảm của bản thân.
Câu hỏi 5: Theo bạn, chúng ta nên hay khơng nên u ở lứa tuổi học trị ?
- Thúy Na : Theo em nên vì :
+ Giúp hồn thiện tâm lí bản thân, sống thật với cảm xúc của bản thân
+ Giúp chúng ta có lối sống tích cực và biết suy nghĩ hơn

+ Giúp giải tỏa phiền muộn, bớt căng thẳng và giúp đỡ nhau trong học tập
- Doãn Đạt : Em cũng đồng ý với ý kiến là nên u ở lứa tuổi học trị vì : khi
yêu có người bạn tri kỉ để chia sẻ và thấu hiểu mọi chuyện buồn vui. Bên cạnh đó

15

skkn


tình yêu cũng làm cho cuộc sống tinh thần phong phú hơn, biết yêu thương quan
tâm người khác nhiều hơn .
- Anh Đức : Em thì thấy khơng nên vì :
+ Ở lứa tuổi học trị chưa đủ chín chắn và trưởng thành để nhận thức về tình yêu
+ Chưa biết kiềm chế, kiểm soát cảm xúc nêm dễ rơi vào những trạng thái
tiêu cực làm nảy sinh những hành động sai trái, thậm chí để lại hậu quả như là bỏ
học, mang thai ngoài ý muốn, tự tử ...
+ Đặc biệt nhiều bạn không làm chủ được đã làm ảnh hưởng đến thời gian
học tập tối về không lo làm bài tập mà chỉ lo nhắn tin, gọi điện.
MC kết luận: Tình yêu là thứ tình cảm kỳ diệu, đẹp đẽ của con người xuất
phát từ sự chân thành, tự nhiên. Tình u tuổi học trị cũng rất đáng được tôn
trọng. Tuy nhiên những người trong cuộc phải biết giữ gìn để tình u đó khơng bị
chi phối bới những dục vọng tầm thường, không làm tổn hại thanh danh người
mình u và nhất là khơng cản trở việc học tập và phấn đấu của bản thân. Hãy là
người có bản lĩnh, biết kiểm sốt tình cảm của mình bằng lí trí tỉnh táo để có thể
biến tình u thành động lực, thành nguồn sức mạnh tinh thần to lớn vượt qua
những khó khăn, những thử thách để xây dựng tình u tuổi học trị thật đẹp, thật ý
nghĩa ...
Buổi giao lưu của chúng ta đến đây kết thúc, xin chân thành cảm ơn sự có mặt
của 2 cơ giáo và sự nhiệt tình tham gia của các bạn. Mình hy vọng sẽ có nhiều buổi
giao lưu chia sẻ như thế này để chúng ta có cơ hội trải lòng hơn.

4. Tiết 3: Nhóm 3 triển khai theo kịch bản; giáo viên tổng kết, đánh giá,
rút kinh nghiệm (tiết 69 theo KHDH)
4.1. Nhóm 3 - đóng vai chuyên gia tư vấn tâm lý
Diễn biến hoạt động tư vấn đóng vai chuyên gia tâm lý.
Chuyên gia tư vấn giáo sư Cù Trọng Xoay : Các em thân mến ! Tuổi học trò
là lứa tuổi chứng kiến nhiều sự thay đổi trong tâm sinh lý của con người. Lúc này
đã bắt đầu hình thành khái niệm “ thích”, “ u”, “kết”, “ cặp đơi”…. Sự gắn bó
hàng ngày trên lớp học dễ dàng tạo điều kiện cho học trị có tình cảm với người
khác giới. Tình yêu học đường đến như một lẽ rất tự nhiên từ trong chính tâm hồn,
trái tim mỗi người.
Tuy nhiên, tình cảm học trị cũng sẽ có lúc gặp nhiều rắc rối mà chúng ta
khơng thể giải quyết được, khiến chúng ta rơi vào cảnh bế tắc chán nản thậm chí
tuyệt vọng. Vì vậy, hơm nay chúng ta tổ chức buổi giao lưu để được chia sẻ cùng
với nhau những khó khăn rắc rối thường gặp để hướng đến xây dựng một tình u
học trị đẹp đẽ trong sáng.
Xin mời các em chia sẻ những băn khoăn, vướng mắc của mình, rất mong các
em tự tin mạnh dạn để chúng ta cùng nhau hợp tác tìm cách giải quyết tốt nhất.
16

skkn


Thúy Na: Thưa chun gia, em có tình cảm rung động với một bạn trai học
cùng khóa với em trong trường, em thì khơng rõ bạn có tình cảm với em
khơng?. Vậy em có nên bày tỏ tình cảm của mình cho bạn đó biết khơng?
Chun gia tư vấn giáo sư Cù Trọng Xoay: Tình cảm từ một phía ta thường
gọi là tình yêu đơn phương, đây cũng là một tình u đẹp. Tuy nhiên có nên bày tỏ
tình u đơn phương này cho phía cịn lại biết hay khơng thì các em cần cân nhắc
thêm một số vấn đề:
- Xác định đúng là mình đã “yêu” bạn ấy chưa ?

- Để ý xem bạn ấy có biểu hiện nào là quan tâm đến mình, thích mình khơng ?
- Tìm hiểu xem bạn ấy đã có người yêu chưa ?
- Nếu: bạn ấy chưa có người yêu và có quan tâm đến mình thì có thể chủ động
bày tỏ trước tình cảm của mình với bạn ấy.
- Nếu: bạn ấy đã có người u thì mình cũng nên mạnh dạn bày tỏ tình cảm
của mình để bạn ấy biết, việc đó khơng có gì sai trái nhưng khơng nên tìm mọi
cách để có được người mình u.
Nhưng chỉ nên tìm cơ hội nói chuyện riêng với bạn ấy, tránh những chỗ đông
người dễ bị bàn tán, dèm pha.
Và quan trọng nhất là sau khi bày tỏ tình cảm của mình nếu bị từ chối thì các
em khơng nên buồn bã, bi lụy mà phải xem đó là việc bình thường vì tình cảm là
khơng thể gượng ép, hãy tiếp tục sống lạc quan, vui vẻ cố gắng học tập, hoàn thiện
bản thân mình hơn.
Thúy Na: Em xin chân thành cảm ơn chuyên gia, sau khi nghe những lời tư
vấn của chuyên gia em thấy tự tin hơn và có những suy nghĩ tích cực hơn. Em sẽ
suy nghĩ kỹ về vấn đề này.
Lê Đạt: Thưa chuyên gia, em có bạn gái khi bắt đầu vào học lớp 11, nhưng
em vẫn duy trì được thành tích học tập của mình. Bố mẹ em phát hiện ra em có
bạn gái đã ra sức ngăn cấm và theo dõi mọi hoạt động của em, không cho em sử
dụng điện thoại để em khỏi liên lạc. Vậy em phải làm thế nào để thuyết phục
được bố mẹ em?
Chuyên gia tư vấn - giáo sư Cù Trọng Xoay:
Trước hết em phải hiểu việc phản đối của bố mẹ là hợp lí, với vai trị của
những người làm cha làm mẹ họ luôn lo lắng cho con cái, mong con cái học tập
thành đạt. Hơn nữa trong mắt của các bậc phụ huynh con cái dù lớn nhưng họ vẫn
xem cịn nhỏ, cịn “con nít”.
Sau đó các em cũng cần hiểu tại sao bố mẹ lại khơng ủng hộ tình u ở tuổi
học trị để tự mình củng cố khắc phục niềm tin với bố mẹ:

17

skkn


+ Thông qua các phương tiện truyền thông các bố mẹ đều thấy những hậu quả
mà tình yêu tuổi học trò mang lại: như bỏ học đi chơi, sa sút việc học tập, vượt qua
giới hạn mang thai khi còn học sinh …. Cho nên tâm lý chung của những ông bố
bà mẹ đều không muốn con mình yêu ở độ tuổi này.
Vì vậy với bản thân em cần:
+ Em cần phải học tập thật tốt thậm chí tốt hơn trước đó để bố mẹ thấy rằng
tình cảm của các em khơng ảnh hưởng gì đến kết quả học tập mà cịn làm kết quả
học tập tốt hơn.
+ Ngồi ra hãy ln duy trì trạng thái lạc quan vui vẻ, sống tích cực, tạo niềm
tin để phụ huynh yên tâm tin tưởng vào sự trưởng thành của con cái.
+ Có thể nói chuyện, trao đổi thoải mái với bố mẹ về tình cảm của mình để bố
mẹ đồng cảm và chia sẻ, tư vấn thêm.
+ Cịn em nên giải thích với bố mẹ, điện thoại là một phương tiện cần thiết để
phục vụ nhu cầu học tập, chia sẻ thông tin chứ không chỉ để liên lạc với bạn gái.
Việc thu giữ điện thoại hồn tồn khơng phù hợp.
Lê Đạt: Em rất cảm ơn lời khuyên của chuyên gia, thật sự những ngày qua
em rất buồn và oán trách bố mẹ. Sau cuộc trị chuyện này em sẽ có cách để nói
chuyện cùng bố mẹ và em tin niềm vui sẽ đến với em khi được bố mẹ đồng ý, cảm
thông.
Thanh Hằng : Thưa chuyên gia, bạn của em mới bị một bạn nữ đe dọa vì
dám yêu người yêu của bạn ấy, vậy theo chuyên gia bạn của em phải làm gì ?
Chuyên gia tư vấn- giáo sư Cù Trọng Xoay:
Việc nhiều người cùng yêu một người là việc hay xảy ra trong tình cảm do có
nhiều bạn rất có sức hút, sức hấp dẫn với người khác giới. Nhưng đáng báo động
hiện nay là tình trạng “ giải quyết tranh chấp” người yêu của các em lại thường
theo xu hướng bạo lực như việc bạn em đang gặp phải: đe dọa rồi gây gổ ẩu đả,

“thanh toán” nhau khá quyết liệt. Những hành động này của các em sẽ dẫn đến
nhiều hậu quả lớn và có thể vì vậy mà đánh mất người mình u chứ khơng phải là
để giữ người mình u như mục đích ban đầu.
Vì vậy, khi rơi vào tình huống này các em hãy bình tĩnh tìm cách xử lý phù
hợp, tuyệt đối tránh xung đột. Tốt nhất hãy sắp xếp một buổi gặp mặt nói chuyện
cả 3 người gồm bạn của em, bạn nữ đe dọa và bạn nam có liên quan. Trong buổi
nói chuyện bạn em cần chủ động làm rõ vấn đề bạn nam đó có tình cảm thực sự
với ai.
+ Nếu có tình cảm thực sự với bạn của em thì cần nói rõ để bạn nữ kia rút lui,
chấm dứt hành động dọa dẫm.
+ Nếu có tình cảm với bạn nữ kia thì bạn em chủ động rút lui và cũng nhắc
nhở bạn kia mình khơng liên quan gì nữa nên khơng được gây sự với mình.
18

skkn


+ Nếu bạn nam đó khơng có tình cảm với ai trong 2 người thì cả 2 bạn càng
nên vui vẻ bắt tay làm bạn, cùng kết thúc một tình yêu đơn phương.
Thanh Hằng: Em xin chân thành cảm ơn sự quan tâm thấu hiểu của chuyên
gia, em cũng hy vọng bạn của em sẽ chấm dứt được những mối quan hệ không tốt
để yên tâm học tập. Chúc giáo sư ln mạnh khỏe để có thể giúp chúng em gỡ rối
nhiều hơn nữa.
Tố Nga : Thưa giáo sư em và bạn trai em đã yêu nhau được 6 tháng nay
rồi, bạn trai em đã đi làm và lớn hơn em 2 tuổi. Trong quá trình yêu nhau bạn
trai em quan tâm chăm sóc em chu đáo : hay rủ em đi uống trà sữa, trà chanh,
nạp thẻ điện thoại cho em….Nhưng bạn trai em thường xuyên quản lý thời gian
của em, kiểm tra điện thoại tin nhắn, không cho em giao lưu với bạn khác giới
khiến em cảm thấy mệt mỏi khó chịu. Theo giáo sư đây là hiện tượng ghen hay
cuồng yêu ? Em có nên tiếp tục tình u này khơng ạ?

Chun gia tư vấn- giáo sư Cù Trọng Xoay:
Câu hỏi của em cũng là vấn đề mà rất nhiều người quan tâm bởi hiện tượng
ghen hay cuồng u như em nói khơng cịn mới mẻ. Trong thực tế có nhiều người
vì ghen hoặc cuồng u mà phạm sai lầm để lại hậu quả nghiêm trọng : như vụ án
giết bạn gái, tạt a xít, thuê xã hội đen đe dọa.
Riêng với câu hỏi của em tôi xin chia sẻ như sau:
Trước hết chúng ta sẽ phân biệt ghen và cuồng yêu
- Ghen tuông : Ghen là một dạng bản năng của con người không thể loại bỏ
mà chỉ có thể kiểm sốt bằng lý trí, khả năng tự làm chủ bản thân hoặc thông qua
những mối quan hệ xã hội tích cực, thiện chí, là một trạng thái tình cảm bí ẩn ngay
cả với chính người trong cuộc, đó là hình thức ln liên quan tới cảm giác sợ mất
mát. Khi ghen thường có biểu hiện giận dữ, lo lắng, sợ hãi, thậm chí có những
hành động hung hăng, bạo lực, kiểm soát.
- Cuồng yêu: Hội chứng "cuồng yêu" có tên gọi khoa học là hội chứng Adele.
Đây là hội chứng tâm lý khiến người bệnh có cảm giác yêu đến mức cuồng điên.
Dẫn đến những hành động khơng thể kiểm sốt được.
Như vậy bạn trai của em là hiện tượng ghen tng vì ln có cảm giác lo lắng
sợ mất.
Trở lại với câu chuyện của bản thân em, thì em nên xem lại mối quan hệ này
một cách thấu đáo, bởi vì mới chỉ quen nhau 6 tháng nhưng thường rủ rê em đi
chơi, đi uống trà sữa làm ảnh hưởng đến thời gian học tập của em. Nếu một người
yêu em chân thành thì sẽ động viên em học tập chu đáo chứ không thường xuyên
rủ rê đi chơi. Mặt khác, nếu liên tục kiểm tra điện thoại tin nhắn của em là vi phạm
quyền riêng tư và không tôn trọng em. Em còn đi học cần gặp bạn bè, gặp mọi
người nếu bạn trai em khơng tin tưởng thì khơng thể tiếp tục mối quan hệ này lâu
dài. Chính vì sự nghi ngờ sẽ làm cho cả hai mệt mỏi vô cùng.
19

skkn

Em cần nói chuyện chia sẻ với bạn trai của em nếu bạn trai khơng thay đổi thì
em cần suy nghĩ lại mối quan hệ này. Tình yêu chỉ bền vững khi cả 2 tôn trọng,
yêu thương, chia sẻ cùng nhau. Chúng ta vừa học xong đoạn trích “Tình u và thù
hận” (Trích: Rơ- mê- ơ và Giu- li- ét – U.Sếch- xpia) thông điệp mà tác giả gửi tới
là tình yêu vượt qua thù hận nhường chỗ cho sự bao dung vị tha. Vì thế mong các
em duy trì được một tình cảm tốt đẹp cao thượng.
Mong em bình tĩnh sáng suốt để chọn đúng người bạn của mình.
Tố Nga: Xin cảm ơn những lời khuyên chân thành của chuyên gia, em nghĩ
những lời khuyên của chuyên gia sẽ là định hướng cho em trong thời gian tới. Kính
chúc giáo sư sức khỏe hạnh phúc.
Chuyên gia tư vấn- giáo sư Cù Trọng Xoay:
Các em thân mến!. Ở lứa tuổi học trị tình u là tình cảm trong sáng, hồn hậu
đẹp đẽ của cuộc đời mỗi con người, nhưng tình yêu không phải là tất cả. Ở lứa tuổi
này các em vẫn cịn đang cịn nhiều tình cảm đáng q như : tình bạn, tình thầy trị,
tình anh em…. Các em cũng đang cịn rất nhiều việc phải hồn thành tốt như : học
tập, lập nghiệp, lập danh….. Vì vậy, bên cạnh tình yêu các em nên dành thời gian
để quan tâm đến bạn bè, gia đình, người thân, hàng xóm và nên đặt mục tiêu phấn
đấu cho cuộc đời mình.
Buổi tư vấn về tình u tuổi học trị đến đây kết thúc xin chúc các em chăm
ngoan, học giỏi và sau này tìm được hạnh phúc trọn vẹn. Xin chào tạm biệt và hẹn
gặp lại các em vào buổi giao lưu sau.
4.2. Tổng kết, rút kinh nghiệm
Sau khi thực hiện xong các hoạt động 3 nhóm tự nhận xét đánh giá lại cơng
việc của nhóm mình, các nhóm tự nhận xét đánh giá lẫn nhau, giáo viên bổ sung
góp ý.
Nhóm 1: Hình thức đóng vai nhân vật.
*Ưu điểm:
- Các thành viên trong nhóm làm việc tích cực có trách nhiệm. Trong q
trình thảo luận viết kịch bản có chia sẻ, trao đổi một cách thấu đáo.

- Hai thành viên tham gia đóng vai nhân vật Rơ – mê –ơ và Giu – li- et đã tích
cực luyện tập, tham khảo thêm về cách diễn xuất để lột tả được tích cách và diễn
biến tâm trạng của 2 nhân vật khi họ gặp lại nhau sau lễ hội hóa trang. Trong q
trình tham gia đóng kịch đã đầu tư cơng phu về trang phục, bối cảnh. ….
- Kịch bản có sự sáng tạo khi đưa cảnh 1 tâm trạng của Rô – mê –ô và Giu –
li- et sau khi gặp gỡ ở lễ hội hóa trang. Ngơn ngữ có thay đổi phù hợp với tâm lý
lứa tuổi các em nhưng khơng làm thay đổi nội dung của trích đoạn.
*Hạn chế:
20

skkn