Skkn một sô giải pháp rèn kỹ năng viết chính tả cho học sinh tiểu học

Mã số

- Tên sáng kiến:

MỘT SỐ GIẢI PHÁP RÈN KĨ NĂNG VIẾT CHÍNH TẢ
CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
- Lĩnh vực áp dụng: Phân mơn Chính tả ở trong trường Tiểu học.
- Họ tên tác giả: Tạ Thị Hồng Nhung
- Đơn vị cơng tác: Trường Tiểu học Thanh Lãng A.

Bình Xun, năm 2019

skkn


Họ tên, chữ ký người chấm điểm

Điểm

Mã số

Người số 1:……………………………………….
Người số 2:……………………………………….

a) Tên sáng kiến: Một số giải pháp rèn kĩ năng viết chính tả cho học sinh
Tiểu học.
b) Mơ tả sáng kiến:
- Về nội dung của sáng kiến:
Chữ viết là một hoạt động giao tiếp không thể thiếu trong xã hội, để hiểu
đúng ý nghĩa của câu đòi hỏi người nói, người viết phải nói đúng, viết đúng. Do đó
phân mơn Chính tả trong nhà trường Tiểu học là vô cùng quan trọng.

Hiện nay trong thực tế do mỗi vùng đều có sự khác biệt về cách phát âm của
từng địa phương vì vậy hiện tượng sai lỗi chính tả đang rất phổ biến, có rất nhiều
em nói sai, viết sai ở tất cả các môn học. Để đáp ứng mục tiêu giáo dục, giúp học
sinh viết đúng tiếng Việt chuẩn mực theo hướng “Giữ gìn sự trong sáng của tiếng

skkn


Việt” thì tơi thấy, nếu khơng kịp thời khắc phục tình trạng trên thì sẽ ảnh hưởng
khơng nhỏ tới chất lượng học tập, việc phát triển toàn diện của học sinh.
Hiểu rõ điều đó nên trong những năm giảng dạy, tơi ln tìm kiếm các giải
pháp để giúp đỡ học sinh rèn luyện kĩ năng viết chính tả, làm trịn vai trò và nhiệm
vụ của một giáo viên Tiểu học. Chính vì vậy, tơi đã tiến hành rèn lỗi chính tả cho
học sinh trong nhà trường bằng các giải pháp cụ thể như sau:
* Giải pháp 1: Phát huy tính chủ động có ý thức trong dạy và học chính tả.
- Bản thân giáo viên ngoài việc nắm vững tiến trình lên lớp và phương pháp
dạy một bài chính tả thì người giáo viên phải phát âm chuẩn xác. Giáo viên là hình
mẫu để học sinh noi theo nên người giáo viên phải luôn chú ý đến cách phát âm của
mình sao cho chuẩn xác. Chính vì vây, bản thân tôi luôn thường trực một ý thức
đọc đúng, thường xuyên tập luyện, sửa lỗi phát âm sai của địa phương cho chính
mình.
- Trong giờ học Chỉnh tả, khi khởi động đầu tiết học, ngồi việc cho học sinh
hát, chơi trị chơi, tơi cịn kể cho các em nghe một số câu chuyện hài hước về sự
mắc lỗi chính tả, cho các em tham khảo một số cuốn tập chính tả tiêu biểu (chữ viết
đẹp, khơng mắc lỗi chính tả) để rèn cho ý thức viết đúng chính tả, giúp cho các em

skkn


hiểu rằng việc viết sai lỗi chính tả sẽ làm cho người đọc, người nghe khơng hiểu,

viết sai lỗi chính tả nhiều thì bài làm sẽ khơng tốt.
* Giải pháp 2: Tìm hiểu đối tượng học sinh và ngơn ngữ địa phương, dạy
chính tả theo tính chất khu vực.
Với những nơi học sinh viết sai chính tả do ảnh hưởng của ngôn ngữ địa
phương các em phát âm sai dẫn đến viết chính tả sai. Giáo viên phải đầu tư nhiều
thời gian hơn sửa cho từng đối tượng một. Để làm được điều đó, giáo viên phải xác
định được sự khác nhau giữa tiếng địa phương và tiếng phổ thông Việt Nam cần
dạy cho học sinh, nội dung về giảng dạy chính tả phải sát hợp với tình hình thực tế
mắc lỗi chính tả của học sinh ở địa phương đó. Để dạy chính tả theo khu vực, tơi
tiến hành như sau:
* Điều tra, phát hiện và tổng hợp những lỗi chính tả cơ bản của học sinh.
- Ở buổi đầu nhận lớp, tơi thường xun tổ chức nói chuyện, u cầu học
sinh giới thiệu bản thân. Qua đó ngồi việc có thể nắm được các thơng tin cơ bản
của học sinh, tơi cịn có thể phát hiện lỗi phát âm địa phương của các em.
- Ngoài tiếp xúc với học sinh, tôi tham khảo đồng nghiệp địa phương ở mỗi
thơn xóm để nắm rõ hơn tình trạng ngơn ngữ địa phương đó.

skkn


- Bên cạnh việc phát hiện ngôn ngữ địa phương qua cách nói chuyện, tơi u
cầu học sinh viết một đoạn văn ngay buổi đầu nhận lớp vừa để nắm được chữ viết
học sinh, vừa để phát hiện cách trình bày, lỗi chính tả khi học sinh khi viết.
- Sau khi điều ra rõ thông tin phát âm ngôn ngữ của địa phương và học sinh
thì tơi tổng hợp, phân chia nhóm các kiểu lỗi mà học sinh dễ bị nhầm lẫn để lên kế
hoạch hướng dẫn học sinh.

* Hướng dẫn viết chính tả trong tiết chính tả và lồng ghép qua các môn học
khác.
- Sau khi điều tra, phát hiện và tổng hợp những lỗi chính tả cơ bản của học

sinh. Tôi lên kế hoạch cho các bài tập trong các tiết chính tả. Hiện nay ở phân mơn
Chính tả, giáo viên có thể lựa chọn các bài tập mà học sinh hay bị phát âm sai và
viết nhầm để hướng dẫn học sinh bằng cách cung cấp các mẹo chính tả. Bên cạnh
đó, trong phần bài tập chính tả, tôi thường thêm các từ, các câu của dạng bài đó cho
học sinh điền, hay bổ sung dạng bài có các âm, vần dễ lẫn để các em được luyện
tập nhiều hơn, giúp học sinh nhớ rõ và nắm chắc hơn các mẹo chính tả đó.

skkn


Các mẹo chính tả áp dụng tùy với các khối lớp, giáo viên chọn hình thức, các
mẹo qui tắc chính tả phù hợp với đối tượng học sinh qua các cách kết hợp như: với
âm đệm, cách kết hợp trong từ láy, cách kết hợp khi là danh từ, cách viết hoa các
tên riêng…
- Ngồi ra, việc phân tích so sánh để học sinh nhận ra lỗi sai cũng là một
phương pháp tôi vận dụng khá phổ biến và cho kết quả cao. Với những tiếng khó
đọc khó viết, tơi áp dụng biện pháp phân tích cấu tạo tiếng, so sánh âm, vần của
những tiếng dễ lẫn lộn, nhấn mạnh những điểm khác nhau để học sinh ghi nhớ rồi
cho học sinh đọc và viết lại nhiều lần.
- Với một số từ giống nhau, học sinh khó nhớ, khó phân biệt thì tơi lựa chọn
tiếp một phương pháp khác đó là giải nghĩa từ. Việc giải nghĩa từ thường được thực
hiện khi có từ mới trong tiết Tập đọc, Luyện từ và câu,… bằng cách cho học sinh
đọc phần chú thích và giải nghĩa. Ngồi ra, tơi thường giải nghĩa từ cho các em qua
việc giới thiệu tranh ảnh, kết hợp cho học sinh đặt câu, tìm từ đồng nghĩa, trái
nghĩa,... để học sinh được khắc sâu hơn nghĩa của từ, khơng bị nhầm lẫn từ.
- Bên cạnh đó với những chữ khác nhau nhưng học sinh vẫn dễ bị nhầm lẫn,

skkn

tôi hướng dẫn các em một số trường hợp ghi nhớ các lỗi chính tả có tính chất phỏng
đốn, khơng gắn với một qui luật, qui tắc nào, các em sẽ “nhớ từng từ một” bởi
những từ dễ viết sai này chiếm tỉ lệ khơng nhiều, do đó học sinh có thể ghi nhớ
được.
* Giải pháp 3: Gây hứng thú, rèn kĩ năng đọc đúng ở tất cả các môn học.
Bên cạnh hướng dẫn học sinh viết chính tả, tơi còn chú trọng đến việc luyện
phát âm để học sinh viết đúng hơn. Việc rèn phát âm không chỉ được thực hiện
trong tiết Tập đọc mà được thực hiện thường xuyên trong tất cả các tiết học. Hàng
ngày trên lớp, tôi chú ý rèn đọc cho học sinh bằng cách như sau:
- Gọi học sinh đọc bài nhiều lần không chỉ ở phân môn Tập đọc mà cả ở các
môn học khác, tôi thường cho học sinh nghe kĩ cách tơi phát âm từ mà học sinh khó
đọc rồi u cầu đọc lại nhiều lần và viết lại cho đúng, kiên trì sửa lỗi cho từng em.
- Tổ chức cho học sinh đọc bài trong đầu giờ truy bài để các em được luyện
đọc nhiều hơn, từ đó tăng thêm vốn từ vựng, nắm được cách viết các từ đó.
- Khuyến khích các em học thuộc lịng một đoạn văn hay một vài khổ thơ,
rồi nhớ và viết đoạn văn hay khổ thơ đã thuộc. Như vậy các em có thể nhớ được
các từ viết khó, dễ lẫn trong chính tả.

skkn


- Xây dựng góc thư viện thân thiện lớp học, tăng sự hứng thú ham đọc sách
giúp các em tích lũy thêm nhiều vốn hiểu biết và vốn từ cho bản thân.
* Giải pháp 4: Hướng dẫn học sinh phát hiện lỗi và sửa lỗi.
Cùng với việc luyện đọc, luyện viết đúng, nhớ và vận dụng các qui tắc
chính tả trong giờ Chính tả thì việc phát hiện lỗi, chấm chữa bài chính tả cũng rất
cần thiết. Đây là một thói quen mà giáo viên cần phải rèn cho học sinh, khơng chỉ ở
phân mơn Chính tả mà ở tất cả các mơn học khác.
- Đối với bài chính tả viết đoạn văn hay khổ thơ, giáo viên thường sử dụng
biện pháp đọc lại để học sinh tự soát lỗi bài của mình nhưng như vậy đơi khi lại

mất tính khả quan trong việc kiểm tra lỗi. Riêng tơi thì sau khi học sinh viết xong,
tôi tổ chức cho học sinh đổi vở và soát lỗi cho nhau để tăng tính khách quan cho
bài viết, các em sẽ phát hiện lỗi của bạn nhanh hơn và đúng hơn so với bài của
mình. Học sinh sẽ dùng bút chì gạch dưới chữ viết sai. Sau đó tơi tổng hợp số lỗi,
nêu cách sửa chữa rồi trả về cho học sinh để các em sửa lại cho đúng ở dưới mỗi
bài viết.
- Đối với các bài tập, tôi thường tổ chức cho các em làm bài trong nhóm nhỏ

skkn


với nhiều trò chơi để tăng hứng thú học tập. Học sinh sẽ thảo luận để đưa ra một
kết quả đúng nhất, loại đi những đáp án sai của bạn. Sau đó, các nhóm sẽ trình bày
trước lớp để cả lớp nhận xét và bầu chọn. Đó cũng là một cách để học sinh tự phát
hiện lỗi và sửa lỗi của mình.
* Giải pháp 5: Tuyên dương, khen thưởng những học sinh có tiến bộ trong
học tập.
Ở học sinh lứa tuổi Tiểu học, các em rất thích được khen. Hiểu rõ được điều
đó, ngồi việc học sinh được khen do trường tổ chức thì ở lớp tơi ln động viên,
khuyến khích các em, theo dõi sát q trình học tập của các em, dù chỉ một tiến bộ
nhỏ, tôi đều khen ngợi kịp thời cụ thể như sau:
- Đối với những học sinh bài viết sạch đẹp, ít sai chính tả tôi thường biểu
dương các em trước lớp. Cuối tuần, em nào cả tuần được tun dương tơi sẽ có
những phần quà nho nhỏ như một cây bút chì hay một phiếu giấy khen để khích lệ
tinh thần học tập khơng chỉ của em đó mà cịn của cả lớp.
- Đối với những học sinh viết sai chính tả nhiều, tôi luôn dành thời gian
hướng dẫn các em sửa lỗi ngay tại lớp.

skkn

- Cứ một tháng, tôi lại tổ chức cuộc thi viết chữ đẹp trong lớp, thúc đẩy các
em ý thức rèn luyện viết đúng, viết đẹp.
Trên đây là một số giải pháp của tôi về việc rèn kĩ năng viết đúng chính tả
cho học sinh Tiểu học. Tơi rất mong được sự đóng góp ý kiến xây dựng của các
bạn đồng nghiệp. Xin chân thành cảm ơn!
- Về khả năng áp dụng của sáng kiến: Sáng kiến có thể áp dụng cho giáo
viên khi giảng dạy phân mơn Chính tả trong trường Tiểu học.
* Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
giải pháp trong đơn theo ý kiến của tác giả với các nội dung sau:
- So sánh lợi ích kinh tế: Học sinh viết đúng chính tả sẽ tiết kiện thời gian
khi chữa bài của giáo viên và học sinh. Vở của học sinh trình bày được sạch đẹp
hơn, tiết kiệm tiền bạc mua đồ dùng học tập của các em.
- So sánh lợi ích xã hội:
 Đối với giáo viên:
- Chủ động, tự tin hơn trong việc giảng dạy phân mơn Chính tả.
- Nhận thấy những điểm mạnh, điểm cịn tồn tại trong việc dạy chính tả để có
hướng điều chỉnh phù hợp, rèn luyện xây dựng hình mẫu chuẩn mực trước học trò.

skkn




Đối với học sinh:
- Tơi thấy các em đã xóa đi mặc cảm về cách viết chính tả của mình.
- Các em tham gia cuộc thi “Vở sạch chữ đẹp” cấp trường, cấp huyện đạt

được nhiều thành tích cao gồm các giải Nhất và giải Nhì.
 Đối với phụ huynh học sinh:

- Phụ huynh học sinh tin tưởng, yên tâm đối với việc dạy bảo của giáo viên.
- Phụ huynh cũng cảm thấy phấn khởi khi thấy con em mình có nhiều tiến
bộ.
* Các thơng tin cần được bảo mật: Không
c) Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Để sáng kiến có thể thực hiện một cách hiệu quả, những điều kiện cần thiết
là:
- Về phía nhà trường: Chuẩn bị tốt cơ sở vật chất, trang thiết bị.
- Giáo viên: Nhiệt tình, tâm huyết với nghề.
- Phụ huynh: Quan tâm con em, ủng hộ trao đổi thường xuyên với giáo viên.
d) Về khả năng áp dụng của sáng kiến cho những đối tượng, cơ quan, tổ
chức nào hoặc những người tham gia tổ chức áp dụng sáng kiến lần đầu:

skkn


Sau khi áp dụng vào thực tế rèn lỗi chính tả cho học sinh lớp tơi có hiệu quả,
tơi được Ban giám hiệu tạo điều kiện thực nghiệm sáng kiến ở các lớp 3 của
trường.
Bảng so sánh kết quả trước khi áp dụng sáng kiến và sau khi áp dụng sáng
kiến:
Tổng số HS áp

Tổng HS viết đúng

dụng sáng kiến Trước

Tổng % viết đúng

Sau

Tăng

Trước

Sau

Tăng

Viết đúng
133

61

123

62

45,9

92,5

46,6

133

73

126

53

54,9

94,7

39,3

133

49

116

67

36,8

87,2

50,4

âm đầu, vần
Viết đúng
dấu thanh
Viết đúng
chữ viết hoa
Nhìn vào bảng thống kê trên, tơi thấy số học sinh viết đúng chính tả sau khi
áp dụng sáng kiến tăng lên rõ rệt, cho thấy rằng những giải pháp tơi nêu ra hồn
tồn phù hợp với đối tượng học sinh Tiểu học bị viết sai lỗi chính tả.

skkn


skkn