Báo cáo " Phát triển xã hội và công tác đào tạo pháp luật phục vụ nhu cầu phát triển xã hội " pot

nghiên cứu - trao đổi
28

tạp chí luật học số
11
/2009





TS. Nguyễn Minh Đoan *
1. Phỏt trin xó hi
Thut ng xó hi thng c s dng
theo nhiu ngha nhng phm vi khỏc nhau.
Theo ngha rng, nú c dựng phõn bit
xó hi vi t nhiờn bao gm ton b nhng
sinh hot chung cú t chc ca loi ngi
trỡnh phỏt trin nht nh ca lch s,
c xõy dng trờn c s ca phng thc
sn xut nht nh. tin cho vic nghiờn
cu, ỏnh giỏ, ngi ta thng chia cỏc hot
ng ca con ngi ra thnh cỏc phng
din (mt), lnh vc c bn nh: kinh t,
chớnh tr, vn hoỏ, xó hi
Thc ra, vic phõn chia i sng xó hi
thnh cỏc phng din, lnh vc nh trờn
cng ch mang tớnh cht tng i vỡ trong
cỏc mt kinh t, chớnh tr, vn hoỏ cng ó

hm cha c khớa cnh xó hi ca chỳng.
Khớa cnh xó hi ca cỏc hot ng thuc
cỏc mt kinh t, chớnh tr, vn hoỏ c bc
l nhiu hay ớt ph thuc vo iu kin c
th ca mi cng ng, xó hi trong nhng
iu kin nht nh.
Do cú s khỏc nhau trong quan nim v
thut ng xó hi nờn vn phỏt trin xó hi
cng cú th c hiu theo hai ngha: Mt l
phỏt trin xó hi l phỏt trin ton din cỏc
mt khỏc nhau ca i sng xó hi m xó hi
nh mt thc th, chnh th, b phn ca th
gii nhõn loi; hai l phỏt trin xó hi l phỏt
trin cỏc vn thuc phng din xó hi
ca i sng xó hi (õy ch l mt phn ca
s phỏt trin xó hi theo ngha rng).
Trong bi vit ny, phỏt trin xó hi
c hiu theo ngha hp trờn c hai phng
din: V ni dung, phỏt trin xó hi l phỏt
trin mt xó hi ca i sng xó hi ( phõn
bit vi cỏc mt kinh t, chớnh tr, vn hoỏ
ca i sng xó hi); v phm vi, phỏt trin
xó hi l phỏt trin ca quc gia, núi cỏch
khỏc l ch tp trung nghiờn cu s phỏt trin
xó hi phng din xó hi ca i sng xó
hi, ca hot ng sng ca con ngi trong
mt nc, mt ch xó hi nht nh.
ng nhiờn, trong quỏ trỡnh nghiờn cu
mt xó hi khụng th khụng núi ti mi liờn
quan ca nú vi cỏc mt khỏc ca i sng

xó hi v nghiờn cu s phỏt trin xó hi
trong phm vi quc gia phi chỳ ý ti mi
liờn quan ca nú vi s phỏt trin xó hi ca
cỏc quc gia khỏc v s phỏt trin ca ton
nhõn loi núi chung.
Phng din xó hi ca i sng xó hi
l tp hp cỏc vn cú liờn quan n con
ngi v bao trựm mi mt cuc sng ca
con ngi. ú l nhng vn phỏt sinh
trong lũng xó hi liờn quan n con ngi,
liờn quan n s cụng bng, bỡnh ng trong
xó hi, n c hi tn ti v phỏt trin, n
s hng th cỏc nhu cu v vt cht v tinh
thn ca con ngi. ú l cỏc vn cú nh
hng, tỏc ng, thm chớ e do s phỏt
trin bỡnh thng ca con ngi, ca cng
* Ging viờn chớnh Khoa hnh chớnh-nh nc
Trng i hc Lut H Ni


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số
1/2010

29

ng xó hi, tỏc ng xu n cht lng
sng ca con ngi, ca cng ng v do
vy ũi hi phi cú nhng gii phỏp, bin
phỏp kim soỏt, phũng nga, ngn chn,

iu chnh hoc gii quyt theo hng bo
m s phỏt trin bn vng ca xó hi.
(1)

Cỏc vn xó hi l nhng vn cú nh
hng, tỏc ng hoc e do n s phỏt
trin bỡnh thng ca con ngi v cng
ng dõn c cng nh cht lng cuc sng
ca h.
(2)
Cỏc vn xó hi xut hin t
cỏc quan h cú tỏc ng, nh hng hoc e
do n s phỏt trin bỡnh thng ca con
ngi, cng ng ngi cng nh cht
lng cuc sng ca h ũi hi xó hi phi
cú nhng bin phỏp phũng nga, ngn chn
hoc gii quyt theo hng cú li cho s tn
ti v phỏt trin bn vng ca mi ngi
cng nh ca mi ngi (cng ng ngi).
Núi mt cỏch khỏi quỏt thỡ tt c nhng vn
ca i sng con ngi cú tớnh cht v h
qu xó hi m xó hi v nh nc phi gii
quyt duy trỡ s tn ti v phỏt trin xó
hi u liờn quan n phỏt trin xó hi.
Phỏt trin xó hi luụn xut phỏt t cỏc
nhu cu rt phong phỳ, a dng ca con
ngi. Thụng qua nhng hot ng nhm
tho món cỏc nhu cu ca mỡnh (nhu cu ca
cỏ nhõn, ca nhúm, ca xó hi) con ngi
ó lm cho xó hi phỏt trin.

Phỏt trin xó hi l bin i cỏc yu t
ca i sng xó hi theo hng tớch cc v
mong mun ca ch th qun lớ phỏt trin xó
hi thụng qua cỏc mc ớch v yờu cu qun
lớ phỏt trin xó hi m ch th qun lớ t ra.
Nh vy, phỏt trin xó hi va cú ngha l
lm cho mt s vn tt lờn, tng lờn v s
lng ng thi lm cho mt s vn khỏc
gim i c v mc v s lng nhm to
ra s hi ho trong quỏ trỡnh phỏt trin xó hi
lm cho cuc sng con ngi ngy mt tt
p hn, hnh phỳc hn. Chng hn, nõng
cao mc sng, cht lng sng ca con ngi
nh gii quyt hp lớ cỏc vn xó hi ny
sinh trong quỏ trỡnh tn ti, vn lờn ca mi
cỏ nhõn con ngi v ca tt c mi ngi.
Thụng thng xó hi phỏt trin cõn
i, hi ho, bn vng vỡ li ớch ca mi cỏ
nhõn, li ớch ca mi ch th cng nh li
ớch ca c xó hi, cn phi tin hnh cỏc hot
ng ch o, qun lớ s phỏt trin xó hi
theo nhng mc tiờu, k hoch nht nh m
quan trng nht l s ch o, qun lớ ca
nh nc. phỏt trin xó hi phi ng
thi phỏt trin c kinh t, chớnh tr, vn hoỏ
ca t nc, núi cỏch khỏc l gii quyt
cỏc vn xó hi cn gii quyt ng thi c
cỏc vn kinh t, chớnh tr v vn hoỏ trong
xó hi. Bi gia cỏc mt hot ng ú ca
i sng xó hi luụn cú s liờn quan mt

thit, cú tỏc ng, nh hng qua li vi
nhau, khụng th ch gii quyt cỏc vn
ny m b qua cỏc vn khỏc.
Phỏt trin xó hi bt kỡ quc gia, dõn
tc no cng thng liờn quan n cỏc vn
c bn sau:
- Vn dõn s
Vn dõn s v s phỏt trin dõn s,
duy trỡ ging nũi cú nh hng rt ln ti s
phỏt trin kinh t-xó hi ca t nc. Mt
quc gia hựng mnh khụng ch th hin
ch cú lónh th rng ln m cũn phi cú s
lng dõn c tng xng, khụng quỏ nhiu
v cng khụng quỏ ớt, c phõn b hi ho


nghiên cứu - trao đổi
30

tạp chí luật học số
11
/2009

trờn cỏc a bn ca t nc. Phỏt trin dõn
s khụng ch chỳ trng v s lng m cũn
phi m bo cht lng ca dõn s, bao gm
chiu cao, cõn nng, sc kho, iu kin sng
v c s cõn i v gii tớnh Dõn s l
ngun nhõn lc ca mi hot ng xó hi, tuy
nhiờn, nu tc tng dõn s vt quỏ kh

nng ỏp ng ca sn xut thỡ s dn n
nhng hu qu xó hi nghiờm trng nh úi
nghốo, bnh tt v ri lon xó hi Cựng vi
vn dõn s l vn gia ỡnh, k hoch
hoỏ gia ỡnh v gii quyt vn dõn sinh.
- Vn dõn sinh
Vn dõn sinh gm cỏc hot ng cú
quan h trc tip n cuc sng hng ngy
ca mi con ngi cng nh c cng ng,
xó hi nh ch , iu kin sinh hot, sinh
sng. Vn dõn sinh liờn quan n cỏc hot
ng nh: Gii quyt vic lm cho nhõn dõn,
to iu kin ti a cho nhng ai cú kh nng
lao ng u c lao ng. Vic lm cú liờn
quan trc tip v quyt nh n i sng ca
dõn c. Liờn quan n vn vic lm l vn
thu nhp, tin lng, tin cụng cho ngi
lao ng, cỏc hot ng xoỏ úi, gim nghốo.
Nhng vn núi trờn cú nh hng rt ln
ti cht lng sng ca cỏc tng lp dõn c
v s n nh xó hi; thc hin vic bo tr
v cu tr xó hi i vi nhng i tng dõn
c gp khú khn, cỏc i tng thuc din
chớnh sỏch. T chc cỏc dch v bo him i
vi nhng trng hp gp bt trc, ri ro,
thiờn tai, dch bnh Trong quỏ trỡnh lao
ng, sn xut, sinh hot ngi ta cú th s
gp phi nhng lỳc khú khn, c nh, nhng
ri ro, tai nn do vy, cỏc hot ng bo
tr, cu tr, bo him, cỏc hot ng phỳc li

xó hi l nhm bo m an ton, lm gim s
thit hi, khc phc nhng khú khn cho
nhng i tng cn giỳp , to iu kin
cho h cú cuc sng bỡnh thng. Ngoi ra
cũn cn phi tin hnh cỏc chớnh sỏch u ói
xó hi i vi nhng ngi cú cụng vi nc,
nhng ngi ti nng; hot ng xõy dng
nh , bi nh l ni ngh ngi, bo m an
ton, an ninh cho mi con ngi; hot ng
cha bnh, chm súc, bo v sc khe v phỏt
trin con ngi v th lc v trớ lc; bo v v
to ra mụi trng (t nhiờn v xó hi) trong
lnh con ngi lao ng, sinh sng v phỏt
trin; u tranh phũng chng ti phm v cỏc
vi phm phỏp lut khỏc, cỏc t nn xó hi nh
ma tuý, mi dõm, buụn lu, tham nhng, lm
giu bt chớnh
- Vn dõn trớ
Nõng cao dõn trớ v phỏt trin vn hoỏ,
giỏo dc-o to l nhu cu khụng th thiu
ca con ngi. Trong xó hi hin i, mi
con ngi u cn c phỏt trin ton din,
c ỏp ng y cỏc nhu cu chớnh ỏng
v vt cht ln tinh thn. Do vy, giỏo dc-o
to c bit cn thit cho s phỏt trin con
ngi cng nh phỏt trin kinh t-xó hi ca
t nc. Giỏo dc-o to l quc sỏch
hng u ca t nc, trong ú cn giỏo
dc vn hoỏ, giỏo dc chớnh tr-t tng, o
to ngh nghip, giỏo dc li sng cng

ng to ra lp ngi cú tri thc cao, cú
sc kho, cú o c cỏch mng, cú i
sng tinh thn phong phỳ. Hot ng giỏo
dc-o to liờn quan trc tip n vic nõng
cao i sng vn hoỏ v tinh thn ca nhõn
dõn, xõy dng nn vn hoỏ mi, li sng mi
v con ngi mi; bi dng nhõn lc, nõng


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số
1/2010

31

cao dõn trớ, o to nhõn ti phc v cho s
nghip xõy dng t nc; khuyn khớch s
phỏt trin ca khoa hc, cụng ngh, qun lớ
v s dng cú hiu qu nhng thnh tu
khoa hc, k thut phc v phỏt trin kinh t,
vn hoỏ, xó hi, tha món nhng nhu cu v
vt cht v tinh thn ca nhõn dõn. To iu
kin v khuyn khớch cỏc hot ng sỏng to
vn hoỏ, ngh thut ỏp ng nhu cu v i
sng tinh thn ca nhõn dõn.
- Vn dõn ch
Dõn ch l nhu cu ca con ngi v cỏc
t chc ca con ngi, dõn ch va l mc
tiờu va l ng lc phỏt trin ca con
ngi. Vn ti cụng bng v dõn ch l m

c ngn i ca mi ngi, mi dõn tc,
trong bt kỡ cụng vic hay lnh vc hot
ng no ca i sng xó hi, ngi ta u
mong mun cú c s cụng bng v dõn
ch. Cụng bng, dõn ch trong c hi t ti
hnh phỳc, trong cng hin, úng gúp, trong
hng th, s dng phỳc li xó hi, trong
khen thng, trong trng pht Dõn ch
phi c phỏt trin, cng c trờn cỏc lnh
vc khỏc nhau ca i sng xó hi t cỏc
hot ng kinh t, chớnh tr, vn hoỏ-xó hi,
t tng, dõn ch trong i sng sinh hot v
dõn ch trong quan h gia ỡnh. Trong ú
phi bo m dõn ch cho mi cỏ nhõn, dõn
ch cho c cng ng nh cho cỏc nhúm, tng
lp, giai cp, tng b phn xó hi, dõn ch
gia cng ng ny vi cng ng khỏc trong
xó hi, dõn ch gia cỏc quc gia, dõn tc
- Vn dõn quyn
Cỏc iu kin ngi dõn c hng
cỏc quyn t do dõn ch, quyn con ngi,
quyn c hng hnh phỳc, quyn bu c,
quyn thụng tin, c thụng tin, t do i li,
t do c trỳ, t do v thõn th, khụng b bt,
giam tr trng hp do phỏp lut quy nh
Thc hin ho nhp xó hi, to c hi m
bo s bỡnh ng cho mi ngi v cỏc
quyn chớnh tr, kinh t, cỏc dch v xó hi
nh hc tp, cha bnh, hng th vn hoỏ,
bo m tui gi, hng vo cỏc nhúm xó

hi quan trng b thit thũi trong phỏt trin,
d b tn thng, trong ú cú cỏc nhúm quan
trng nh ph n; tr em; thanh niờn; dõn
tc thiu s; ngi tn tt; ngi cao tui;
ng bo vựng khú khn, phũng chng v
khc phc hu qu thiờn tai, dch bnh
Ngoi nhng vn chung, c bn núi
trờn thỡ mi quc gia, mi dõn tc ph thuc
tỡnh hỡnh, iu kin c th ca t nc cũn
phi gii quyt nhng vn xó hi khỏc
na liờn quan n phỏt trin xó hi tng
giai on nht nh. Chng hn, Vit Nam
do t nc tri qua nhiu cuc chin tranh
kộo di, xó hi chm phỏt trin nờn ngoi
vic phi gii quyt cỏc vn phỏt trin xó
hi núi chung cũn phi chỳ ý n cỏc vn
xó hi bc xỳc nh: Gii quyt hu qu xó
hi ca cỏc cuc chin tranh li nh vn
ngi mt tớch trong chin tranh; vn
tỡm kim, quy t hi ct lit s; vn chớnh
sỏch vi gia ỡnh lit s, vi nhng ngi cú
cụng ang gp khú khn trong cuc sng i
thng ; vn nn nhõn cht c da cam,
vic nuụi dng, chm súc cỏc thng binh
nng; vn di dõn t do t cỏc tnh phớa
Bc vo cỏc tnh phớa Nam; s chuyn dch
dõn c t nụng thụn ra thnh th; iu kin
sng ca cụng nhõn ti cỏc khu cụng nghip;
vn tr em lang thang; vn ngi

nghiên cứu - trao đổi
32

tạp chí luật học số
11
/2009

Vit Nam, nht l ch em ph n vựng sõu,
vựng xa kt hụn vi ngi nc ngoi v cỏc
th h con chỏu ca h c sinh ra t cỏc
cuc hụn nhõn ú; vn ngi nc ngoi
lm n, sinh sng ti Vit Nam; vn nh
v gii quyt nh cho ngi nghốo, nhng
ngi cú thu nhp thp; nh cụng v, nh
cho thuờ, bo tn cỏc khu ph c; ngi
nc ngoi mua nh ti Vit Nam; di dõn tỏi
nh c; vn ỏch tc trong giao thụng ụ
th v trt t an ton giao thụng, tai nn giao
thụng; vn an ton lng thc, thc phm
trong iu kin nn nụng nghip bn; vn
mờ tớn d oan; cỏc t nn xó hi; nn bo
hnh vi ph n v tr em; s phõn tng xó
hi trong iu kin phỏt trin kinh t th
trng v rt nhiu nhng vn xó hi
khỏc ang hng ngy hng gi phỏt sinh
trong i sng xó hi ũi hi nh nc v xó
hi cn phi gii quyt to iu kin cho
xó hi phỏt trin hi ho.
Cỏc vn xó hi nhng cng ng,

trong nhng giai on khỏc nhau cú th cú
nhiu nột riờng bit, do vy chỳng cn c
gii quyt khỏc nhau. Cú nhng vn xó
hi l hin tng chung vn cú trong bt kỡ
thi gian no song cng cú nhng vn xó
hi xy ra bt thng, trong thi gian nht
nh. ú l cỏc vn xó hi liờn quan n
cỏc thm ho do thiờn tai, ch ho Trong
mi giai on phỏt trin xó hi s cú nhng
vn xó hi bc xỳc l nhng vn cn
phi gii quyt ngay, nu khụng gii quyt
mt cỏch tớch cc thỡ cú th dn n s bựng
n, mt n nh xó hi, bin dng v suy
thoỏi xó hi. Vic xỏc nh vn xó hi no
l bc xỳc, cn gii quyt ngay ph thuc
vo tng giai on, tng a phng, t ú
cú th iu chnh cỏc chớnh sỏch phỏt trin
xó hi cho phự hp vi tng giai on v
tng a phng, m bo s phỏt trin hi
ho ca t nc. Cỏc vn xó hi luụn cú
quan h mt thit vi nhau, ụi khi l iu
kin ca nhau nờn s phỏt trin phự hp ca
vn ny l c s gii quyt vn
khỏc v ngc li, s khụng phự hp ca
mt vn xó hi no ú cú th dn n ny
sinh cỏc vn xó hi bc xỳc khỏc.
Nh vy, phỏt trin xó hi l gii quyt
hp lớ, hiu qu cỏc vn xó hi (k c
thng xuyờn v bt thng) ny sinh trong
quỏ trỡnh tn ti v phỏt trin ca xó hi loi

ngi nhm to ra mụi trng t nhiờn v xó
hi an ton, trong sch, lnh mnh, nhõn vn
cho cuc sng ca con ngi khụng ngng
nõng cao mc sng v cht lng sng ca mi
cỏ nhõn cng nh ca c cng ng, xó hi.
2. o to phỏp lut phc v nhu cu
qun lớ phỏt trin xó hi
T nhng thp niờn cui ca th k XX
n nay, vn phỏt trin xó hi v qun lớ
phỏt trin xó hi ó c cỏc nh khoa hc,
chớnh tr, cỏc chớnh khỏch quan tõm chỳ ý
nhiu hn. Vn ny c ỏnh du bng
s kin quan trng l Hi ngh thng nh
th gii v phỏt trin xó hi din ra nm
1995 ti Copenhagen, an Mch. Ti Hi
ngh ny Tuyờn b v phỏt trin xó hi ca
cng ng quc t ó thụng qua, trong ú
khuyn ngh tt c cỏc quc gia phi c bit
coi trng cỏc khớa cnh xó hi ca phỏt trin,
tp trung gii quyt cỏc vn c bn, bc
xỳc ca phỏt trin xó hi nht l xoỏ úi,
gim nghốo, to vic lm v ho nhp xó


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số
1/2010

33

hi Nh nc Cng ho xó hi ch ngha
Vit Nam k t khi thnh lp n nay luụn
quan tõm n s phỏt trin xó hi vỡ mc tiờu
dõn giu, nc mnh, xó hi cụng bng, dõn
ch, vn minh. Tuy nhiờn, trong tin trỡnh
i mi, xõy dng nh nc phỏp quyn xó
hi ch ngha ca dõn, do dõn, vỡ dõn hin
nay, vn phỏt trin xó hi v phỏp lut v
phỏt trin xó hi Vit Nam vn cũn nhiu
bt cp cn c nghiờn cu gii quyt v c
hc thut v thc tin. Bi l phỏt trin xó
hi v qun lớ phỏt trin xó hi l nhng vn
ht sc quan trng liờn quan n s phỏt
trin bn vng ca t nc l phỏt trin
kinh t, bo v mụi trng v phỏt trin xó
hi. Phỏt trin xó hi v qun lớ phỏt trin xó
hi luụn xut phỏt t con ngi, bao trựm mi
mt cuc sng ca con ngi, coi con ngi
l mc tiờu, ng lc ca s phỏt trin, mi
s qun lớ v phỏt trin xó hi u nhm phc
v cho li ớch con ngi. Vỡ vy, chỳng cn
c tin hnh cú t chc, cht ch, trờn c
s khoa hc v k hoch phự hp lm cho
quỏ trỡnh phỏt trin v mt xó hi ca i
sng xó hi c tin hnh mt cỏch thng
xuyờn, liờn tc nhm m bo cho xó hi
phỏt trin hi ho theo nhng mc tiờu ó
c t ra vỡ hnh phỳc ca c loi ngi,
ca tng cng ng v ca mi con ngi.
Qun lớ phỏt trin xó hi l s tỏc ng

liờn tc (t th h ny qua th h khỏc, t xó
hi ny sang xó hi khỏc khụng ngng ngh,
cũn tn ti xó hi loi ngi thỡ cũn phi qun
lớ phỏt trin xó hi). Qun lớ phỏt trin xó hi
giỳp cho nh nc, cỏc ch th qun lớ khỏc
kim soỏt v gii quyt mt cỏch hiu qu cỏc
vn xó hi nhm to ra trt t cn thit cho
s phỏt trin xó hi, duy trỡ n nh xó hi,
to cho mi ngi, mi cng ng, dõn tc
cựng cú c hi phỏt trin. Qun lớ phỏt trin
xó hi cũn gi cho xó hi phỏt trin mt cỏch
bn vng, trỏnh c nhng bựng n bt li
cho xó hi, giỳp cho vic qun lớ phỏt trin
kinh t, chớnh tr, vn hoỏ c tt hn, to ra
s phỏt trin ng b, ton din ca i sng
xó hi lm cho xó hi ngy cng vn minh,
i sng con ngi ngy cng hnh phỳc.
Qun lớ phỏt trin xó hi c tin hnh
bi rt nhiu cỏc ch th khỏc nhau nh cỏ
nhõn, gia ỡnh, nhúm xó hi, tp th, t chc,
nh nc, quc gia, dõn tc hoc cng ng
quc t, song quan trng nht l qun lớ phỏt
trin xó hi ca nh nc. Bi l hot ng
qun lớ nh nc i vi s phỏt trin xó hi
l mt trong nhng chc nng qun lớ quan
trng ca nh nc - t chc quyn lc
chớnh tr, i din cho ton b xó hi thc
hin, mang tớnh t chc cao v cht ch.
Phng tin qun lớ c s dng l phỏp
lut v cỏc k hoch ca nh nc. Da vo

quyn lc ca mỡnh, nh nc nhõn danh xó
hi ũi hi tt c cỏc ch th b qun lớ phi
phc tựng nhng mnh lnh ca nh nc
mt cỏch chớnh xỏc, nghiờm tỳc, ỳng phỏp
lut. Ch th no vi phm cỏc quy nh ca
nh nc cú th b truy cu trỏch nhim
phỏp lớ; qun lớ nh nc i vi s phỏt
trin xó hi luụn din ra trờn quy mụ ln,
mang tớnh cht chin lc trờn ton xó hi.
õy l hot ng qun lớ cú mc ớch cao c
bao trựm vỡ li ớch ca c xó hi, c thc
hin theo nhng chng trỡnh, k hoch nht
nh m nh nc ó t ra. Nh nc thụng
qua cỏc c quan ca mỡnh hoch nh chớnh


nghiên cứu - trao đổi
34

tạp chí luật học số
11
/2009

sỏch, k hoch phỏt trin cho tng vn xó
hi, ra nhng ch tiờu c xó hi phn
u. Hot ng qun lớ nh nc i vi s
phỏt trin xó hi luụn mang tớnh ch ng,
sỏng to v linh hot trong vic iu hnh,
phi hp cỏc ch th khỏc phỏt huy sc
mnh tng hp trong iu hnh v qun lớ.

Vi tm quan trng v tớnh cht phc tp
ca qun lớ nh nc v phỏt trin xó hi nh
ó nờu trờn cho thy trong cỏc c s o to
lut cn chỳ trng hn na ti nhúm khoa
hc phỏp lớ liờn quan n s phỏt trin xó hi
ca i sng xó hi. Cụng tỏc o to lut
hc cỏc c s o to lut trong c nc
núi chung v Trng i hc Lut H Ni
núi riờng nhng nm gn õy ó cú rt nhiu
tin b c v lng v cht. Chng hn, quy
mụ o to ca Trng i hc Lut H Ni
hin nay l hn 17.000 sinh viờn, trong ú
h i hc chớnh quy l 5.812 sinh viờn, h
i hc va lm va hc l 9.000 sinh viờn,
h o to vn bng hai l 1.163 sinh viờn,
h sau i hc l 320 (281 hc viờn cao hc
v 39 nghiờn cu sinh) v gn 1.145 hc
sinh h trung cp lut.
(3)
Song song vi
vic o to theo niờn ch, Trng tip tc
m rng vic o to theo chng trỡnh hc
ch tớn ch i vi h i hc chớnh quy,
ng thi ni dung chng trỡnh, phng
phỏp o to v quy trỡnh t chc thi, ỏnh
giỏ kt qu ging dy v hc tp cng khụng
ngng c i mi, hon thin. Cht lng
ging dy v hc tp trong nh trng c
nõng cao rừ rt. Tuy vy, vic i mi ni
dung chng trỡnh v i mi phng phỏp

ging dy vn cũn chm v cha u cỏc
khoa, b mụn, trong ú mng phỏp lut phc
v nhu cu phỏt trin xó hi (theo ngha hp)
so vi yờu cu ũi hi ca xó hi vn cha
ỏp ng c, do vy cn phi chỳ trng
nhiu hn na. Nu trc õy chỳng ta
thng quan nim kinh t v xó hi l hai
lnh vc luụn i lin vi nhau, c phỏt trin
kinh t l gii quyt tt vn xó hi, thỡ
ngy nay ngi ta nhn thy khụng hn nh
vy. Kinh nghim cho thy nhiu nc cú
kinh t phỏt trin song vic qun lớ, phỏt
trin xó hi khụng phự hp ó dn n
nhng xung t, bựng n xó hi ỏng tic.
Vn qun lớ v phỏt trin xó hi ó v
ang c Nh nc ta lut hoỏ trong nhiu
o lut quan trng, ú khụng ch l hot
ng cú tớnh cht tỡnh ngha, ụi khi xen ln
s lm n, lm phỳc m l hot ng phỏp
lut. Vỡ vy, vic ging dy, hc tp mng
phỏp lut v phỏt trin xó hi v qun lớ phỏt
trin xó hi cn c chỳ trng nhiu hn.
Vỡ vy, theo chỳng tụi, Trng i hc Lut
H Ni cn thnh lp thờm Khoa phỏp lut
v cỏc vn xó hi, trong ú gm cú cỏc
b mụn nh lut lao ng, lut mụi trng,
lut bo m xó hi (lut an sinh xó hi),
lut bo him, cựng cỏc trung tõm nghiờn
cu v ging dy phỏp lut v dõn s, v
dõn ch, v dõn quyn (quyn con ngi)

(Xem tip trang 41)

(1).Xem: Vin nghiờn cu nh nc v phỏp lut, Mt
s vn lớ lun v thc tin v chớnh sỏch, phỏp lut
xó hi, Nxb. Cụng an nhõn dõn, H Ni, 2002, tr. 10.
(2).Xem: Hc vin hnh chớnh, Qun lớ nh nc v
kinh t, xó hi, Nxb. Khoa hc v k thut, H Ni
2008, tr. 188 - 189.
(3).Xem: Trng i hc Lut H Ni, Bỏo cỏo tng
kt cụng tỏc nm 2009 v phng hng cụng tỏc
nm 2010.


nghiên cứu - trao đổi
tạp chí luật học số
1/2010

35


PHT TRIN X HI V CễNG TC
O TO PHP LUT (tip theo trang 34)
Ngha l trong Trng s m thờm mt
chuyờn ngnh phỏp lut v phỏt trin xó hi
v qun lớ phỏt trin xó hi. Nu nh Khoa
phỏp lut kinh t chỳ trng n cỏc khoa hc
phỏp lớ liờn quan n vic qun lớ v phỏt
trin kinh t nhiu hn thỡ Khoa phỏp lut v
cỏc vn xó hi s chỳ trng n cỏc khoa

hc phỏp lớ liờn quan n vic qun lớ v
phỏt trin xó hi nhiu hn. Nu vic thnh
lp Khoa phỏp lut v cỏc vn xó hi
cha chớn mui thỡ trc mt cng nờn thnh
lp cỏc trung tõm nghiờn cu v ging dy
phỏp lut v cỏc vn xó hi nh ó nờu
trờn.
Túm li, cựng vi vic xõy dng nh
nc phỏp quyn, cng c xó hi dõn s thỡ
phỏt trin xó hi l mt trong nhng vn
quan trng v cn c quan tõm nhiu hn
trờn th gii cng nh Vit Nam trong giai
on hin nay. t nc ch cú th tn ti,
phỏt trin nhanh v bn vng, cú th sỏnh
vai cựng nhõn loi khi vic qun lớ xó hi núi
chung, trong ú cú qun lớ phỏt trin xó hi
núi riờng cú hiu qu cỏc mt ca i
sng xó hi u phỏt trin ton din. Buụng
lng qun lớ hoc qun lớ khụng tt s phỏt
trin xó hi cú th dn n nhng hu qu
khụn lng, thm chớ cú th a t nc,
dõn tc n ch hn lon, úi nghốo, suy
thoỏi. Vi quy mụ, xu hng v tm quan
trng nh vy ca phỏt trin xó hi ũi hi
cỏc c s o to lut trong giai on hin
nay phi chỳ trng, m rng hn na vic
o to phỏp lut liờn quan n phỏt trin xó

hi phự hp, ỏp ng nhu cu thit thc ca
t nc v nhõn loi./.