Skkn sử dụng trò chơi trong phân môn vẽ tranh nhằm phát huy trí tưởng tượng, sáng tạo và nâng cao hiệu quả môn học mỹ thuật lớp 6 ở trường thcs hải ninh, thị xã nghi sơn

SỞ
SỞGIÁO
GIÁO DỤC
DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH
THANHHĨA
HĨA
PHỊNG
PHỊNG
GIÁO
GIÁO
DỤCDỤC
VÀ ĐÀO
VÀ ĐÀO
TẠOTẠO
THỊNGHI
XÃ NGHI
SƠN SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

SỬ DỤNG TRÒ CHƠI TRONG PHÂN MƠN VẼ TRANH
NHẰM
PHÁT
HUY
TRÍTRONG
TƯỞNGPHÂN
TƯỢNG
SÁNG
TẠO VÀ
SỬ DỤNG

TRỊ
CHƠI
MƠN
VẼ TRANH
NÂNG
CAO
HIỆU
MƠNTƯỢNG
HỌC MĨSÁNG
THUẬT
6 VÀ
NHẰM
PHÁT
HUY
TRÍQUẢ
TƯỞNG
TẠO
Ở
TRƯỜNG
HẢI NINH
SƠN
NÂNG
CAO THCS
HIỆU QUẢ
MƠN THỊ
HỌCXÃ
MĨNGHI
THUẬT
6
TỈNH THANH

HĨANINH
Ở TRƯỜNG
THCS HẢI

Người thực hiện: Lê Thị Tuyết
Chức vụ : Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THCS Hải Ninh
SKKN thuộc lĩnh vực (mơn) : Mỹ thuật

THANH HĨA NĂM 2021
1. MỞ ĐẦU.
1.1. Lí do ch
MỤC LỤC

skkn


1

STT

NỘI DUNG

1

1. MỞ ĐẦU

TRANG
2

2

1.1. Lý do chọn đề tài

2

3

1.2. Mục đích nghiên cứu

2

4

1.3. Đối tượng nghiên cứu

3

5

1.4. Phương pháp nghiên cứu

3

6

1.5.Những điểm mới của SKKN.

3

7

2. NỘI DUNG SKKN

3

8

2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.

3

9

2. 2.Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng SKKN.

3

10

2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề.

5

11

2.4. Hiệu quả của việc thực hiện SKKN

15

12

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

16

13

3.1. Kết luận

16

14

3.2. Kiến nghị

16

15

Tài liệu tham khảo

18

16

Danh mục SKKN được hội đồng SKKN đánh giá cấp
Huyện.

skkn

19


2
1. MỞ ĐẦU

1.1. Lí do chọn đề tài
Đổi mới dạy học Mĩ Thuật là hết sức cần thiết đối với cấp THCS .
Phương châm đổi mới là “Lấy học sinh làm trung tâm”, “Phát huy tính tích cực,
sáng tạo, chủ động của học sinh trong việc tìm hiểu, tiếp cận và lĩnh hội tri
thức”. Trong quá trình dạy- học, để đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới giáo
dục, tôi đặc biệt quan tâm tới phân môn vẽ tranh của học sinh lớp 6 vì qua tranh
vẽ học sinh thể hiện được khả năng tư duy sáng tạo và trí tưởng tượng của mình.
Là giáo viên dạy mơn Mĩ thuật , trong q trình giảng dạy, tơi nhận thấy việc tổ
chức trị chơi trong dạy học có sức hấp dẫn kì lạ, khơng đơn thuần là phương
tiện giải trí bổ ích mà qua đó giúp học sinh dễ hiểu, dễ khắc sâu kiến thức, nắm
được một số kĩ năng quan trọng như kĩ năng giao tiếp, kĩ năng vận động nhanh
nhẹn, khéo léo, kĩ năng hợp tác,kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng ra quyết định,
điều đặc biệt hơn cả là qua tổ chức trị chơi sẽ kích thích học sinh học tập, các
em sẽ lĩnh hội tri thức Mĩ thuật một cách dễ dàng, củng cố kiến thức một cách
vững vàng, tạo niềm say mê, hứng thú hơn trong giờ học .Để góp phần vào việc
đổi mới phương pháp dạy học nói chung, dạy học Mĩ thuật nói riêng, bản thân
tôi qua thực tế thực hiện đổi mới dạy - học theo chương trình sách giáo khoa,
qua dự giờ và tham khảo ý kiến nhiều đồng nghiệp xin mạnh dạn trình bày một
số vấn đề về “Sử dụng phương pháp trị chơi trong phân mơn vẽ tranh nhằm
phát huy trí tưởng tượng sáng tạo và nâng cao hiệu quả trong dạy học Mĩ
Thuật 6 ở trường THCS Hải Ninh ”
Đề tài này được cá nhân tôi thực nghiệm và cũng được đồng nghiệp áp
dụng trong một số tiết dạy đem lại hiệu quả cao.

Với đề tài này, tôi mong muốn sẽ góp phần giúp giáo viên tiến hành một
giờ học Mĩ thuật có hiệu quả tốt hơn, học sinh tích cực chủ động trong việc tiếp
thu, lĩnh hội nội dung kiến thức của bài học.”. .
1.2. Mục đích nghiên cứu
Trong đề tài này hồn tồn vì một mục đích chung của mục tiêu dạy học mĩ
thuật trường THCS là: Tùy từng địa phương, từng đối tượng học sinh ta có thể
áp dụng các bước lên lớp, nội dung kiến thức, cách dạy cho phù hợp.
Những yêu cầu của tiết dạy phân môn vẽ tranh cần đạt được là một tiết phát
huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, học sinh khơng những cảm
thụ về hình ảnh, đường nét, màu sắc mà còn biết vận dụng vào thực tiễn cuộc
sống giúp cho cuộc sống ngày thêm hồn nhiên trong mắt trẻ thơ.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là học sinh lớp 6 trường THCS Hải Ninh.
Nghiên cứu cách thiết kế, tổ chức các hoạt động trong dạy phân môn vẽ
tranh.
1.4. Phương pháp nghiên cứu

skkn


3
Nghiên cứu lý thuyết để tìm ra cơ sở lí luận.
Khảo sát thực tế dạy học mĩ thuật ở trường THCS Hải Ninh.
Phân tích, lí giải, đối chiếu và chứng minh.
1.5. Những điểm mới của SKKN
Hình thức áp dụng phương pháp mới trong dạy và học kết hợp thêm một
vài trò chơi cho từng tiết học, từng nội dung mà tiết dạy môn mĩ thuật của tôi đã
đạt hiệu quả rõ rệt.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHỆM
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.

Việc học vẽ tranh ở học sinh trường THCS nói chung đa số các em lứa
tuổi này đều biết nhận thức về cái đẹp, thông qua việc học môn học sinh sẽ hiểu
rõ hơn về cái đẹp và vai trò của cái đẹp trong cộng đồng mình học tập và sinh
sống. Ở lứa tuổi này đều thấy và hiểu về sự cần thiết phải tự mình vận động, tự
mình sáng tạo, tự mình tư duy, tự mình làm mới mình cho phù hợp với điều kiện
học tập và sinh sống.
Riêng với việc học phân môn vẽ tranh, là một môn học yêu cầu nhiều đến
sự suy nghĩ và sáng tạo của học sinh thì gợi mở để mỗi em có cách nghĩ, cách
giải quyết bài vẽ theo ý mình bằng khả năng của mình là rất cần thiết.. Môn Mĩ
thuật ở trường THCS nhằm nâng cao ý thức thẩm mỹ cho học sinh, giúp học
sinh có cái nhìn mĩ quan hơn cuộc sống. Thơng qua mĩ thuật, các em có tư duy
trừu tượng, phong phú hơn, tạo điều kiện giúp các em học tốt các mơn học khác.
Riêng việc học vẽ tranh cịn giúp các em phát triển khả năng tư duy, trí tưởng
tượng của các em, giúp các em u thích mơn học hơn. Vì vậy, đề tài nhằm phản
ánh thực trạng và đề ra một số giải pháp sử dụng trò chơi cũng như “sơ đồ tư
duy” giúp học sinh cũng cố được các nội dung kiến thức đã học nhằm nâng cao
chất lượng và hiệu quả mơn học, từ đó học sinh u thích phân mơn vẽ tranh.
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
- Về phía giáo viên: Trong q trình nghiên cứu đề tài này, bản thân tôi là
người trực tiếp giảng dạy học sinh khối 6 trường THCS Hải Ninh nên có điều
kiện khảo sát và thấy rõ những ưu nhược điểm trong việc "tổ chức trị chơi ". Do
đó mà có phương hướng khắc phục những nhược điểm và phát huy những ưu
điểm.
Ban giám hiệu luôn tạo điều kiện cho giáo viên tập huấn, tham gia các lớp
bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ. Thường xuyên tổ chức cho giáo viên thi giáo
viên giỏi cấp trường để nâng cao trình độ chuyên môn, tổ chức các buổi chuyên
đề, thường xuyên dự giờ, góp ý cho giáo viên rút kinh nghiệm. Tạo điều kiện
cho học sinh tham gia thi vẽ tranh các cấp.
- Về phía học sinh: Học sinh trường THCS Hải Ninh phần lớn các em đều
ngoan, có ý thức về tinh thần học tập tốt, có lịng ham muốn học tập để tiếp cận

tri thức mới.Một số học sinh có năng khiếu và u thích mơn học nhưng bên

skkn


4
cạnh đó cịn có một số em khơng có năng khiếu nên các em không hứng thú
trong việc học, việc tìm hiểu những cái mới. Đặc biệt là đối với môn qua các
tranh ảnh và giáo cụ trực quan sinh động.
Nhiều gia đình chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em mình nên
khơng chuẩn bị đồ dùng, chưa tạo mọi điều kiện thuận lợi để các em được học.
Kết quả của thực trạng trên
Trong khi thực hành vẽ thì học sinh chưa phát huy được tính tích cực, suy
nghĩ tìm tịi, hứng thú sáng tạo. Học sinh học trước qn sau, vẫn cịn tình trạng
nhiều em học sinh chưa muốn thay đổi mình, cịn phụ thuộc vào mẫu sẵn có
trong sách giáo khoa, trong tranh ảnh có sẵn, nên các em ln bị động, ít sáng
tạo, thiếu hiểu biết về cuộc sống. Một số giáo viên còn coi nhẹ việc sử dụng đồ
dùng dạy học, ít cho học sinh chơi các trò chơi nhằm nâng cao tinh thần đoàn
kết và củng cố nội dung bài học, giờ học buồn tẻ, học sinh nhàm chán. Dẫn đến
bài vẽ của các em khơ khan, dập khn, khơng có sự sáng tạo.
Khảo sát thực trạng về học sinh lớp 6 trong việc lĩnh hội kiến thức phân
môn vẽ tranh đầu năm học 2019 – 2020 ở trường THCS Hải Ninh, kết quả như
sau:
Đạt

CĐ

Lớp

Sĩ số HS

TS

%

TS

%

6A

40

28

70

12

30

6B

43

26

60,5

17

39,5

6C

43

20

46,6

23

53,4

6D

43

23

53,5

20

46,5

6E

43

24

56

19

44

Như vậy, qua kết quả khảo sát ban đầu thì tỉ lệ học sinh yếu quá cao so với
yêu cầu đưa ra Vì vậy, việc áp dụng phương pháp dạy học sao cho đạt hiệu quả
cao nhất là một vấn đề vô cùng quan trọng trong dạy và học ở các trường học.
Từ thực tế trên, để việc dạy – học đạt kết quả cao hơn, bản thân tơi nhận thấy
cần phải có một số giải pháp nhằm phát triển khả năng sáng tạo ở học sinh, từ đó
giúp các em có cái nhìn tốt đẹp hơn về môn học, về sự tồn tại của cái đẹp trong
cuộc sống. Đặc biệt là đối với phân môn Vẽ tranh, phân mơn địi hỏi sự sáng tạo
thường xun và ý thức tự trau dồi bản thân ở cả giáo viên lẫn học sinh.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
Để khắc phục vấn đề trên tơi đã “Sử dụng biện pháp tổ chức trị chơi trong
giờ vẽ tranh cho học sinh lớp 6” nhằm hình thành một số kĩ năng cơ bản như:

skkn


5
Kỹ năng quan sát, kỹ năng cảm thụ thẩm mỹ, kỹ năng tư duy hình tượng, kỹ
năng thực hành, kỹ năng đánh giá, kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
Để giúp các em bớt căng thẳng, nặng nề, tạo cảm giác thoải mái, để tiếp thu
kiến thức một cách nhẹ nhàng. Tạo cho HS sự tìm tịi, phán đoán, rèn luyện cho
học sinh vận dụng kiến thức một cách năng động,. Từ đó phát triển tư duy độc

lập và trí tưởng tượng sáng tạo của HS. Trong phân mơn vẽ tranh có rất nhiều
trị chơi để tổ chức trong các hoạt động học của HS và tôi chọn một số trị chơi ..
đó là:
1.Trị chơi “ Ghép hình”
2. Trị chơi “ Chọn và sắp xếp hình ảnh”
3. Trị chơi “ Tìm nội dung”
4. Trị chơi “ Tìm cách sắp xếp đúng”
5. Trò chơi “ xé dán tiếp sức”
6. Trị chơi “ Tìm bố cục”
*Một số ngun tắc để sử dụng phương pháp trò chơi đối với bài dạy vẽ
tranh có hiệu quả.
- Tạo khơng khí vui tươi, phấn khởi cho học sinh trước khi bước vào giờ
học. Rèn luyện khả năng tư duy, phán đoán, phản xạ nhanh, kĩ năng khéo léo.
- Kích thích sự tị mị, mong muốn khám phá bài học mới.
- Chọn trò chơi phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường;
- Xác định phạm vi, mục đích của trị chơi;
- Chọn trò chơi phù hợp với kĩ năng cần rèn luyện cho HS;
- Tổ chức, biên soạn câu hỏi cho trò chơi phải bám vào “Chuẩn kiến thức
- kĩ năng” của bộ mơn;
- Tổ chức trị chơi phải xác định được thời gian:
- Trị chơi phải có sức hấp dẫn, thu hút được sự tham gia của HS, tạo khơng
khí thoải mái, hấp dẫn trong học tập;
- Luôn thay đổi trò chơi để thu hút HS, tuy nhiên phải dựa vào dạng bài,
kiểu bài để thực hiện .
- Khi tổ chức trị chơi GV là trọng tài cơng bằng ,chính xác và là cổ động
viên tích cực của HS tham gia trò chơi, cho điểm hoặc ngợi khen các em trước
lớp.
* Vai trị của trị chơi.
Từ xa xưa, hình thức tổ chức dạy học ở trên lớp thông thường là giáo viên
giảng trị nghe. Hình thức này chưa phát huy được tính tích cực, chủ động của

học sinh, dẫn đến các giờ học trở nên nhàm chán, buồn tẻ, học sinh chưa thật sự
u thích mơn học. Chính vì vậy mà việc áp dụng hình thức tổ chức trị chơi vào

skkn


6
mỗi bài giảng là rất cần thiết. Việc hình thành và hướng dẫn cho các em học
sinh được học tập phương pháp dạy học tích cực này sẽ giúp các em chủ động
tìm kiến thức, chia sẻ những ý tưởng, mở rộng hiểu biết, rèn luyện năng lực giao
tiếp trình bày cho các em.
Qua trị chơi, học sinh khơng những được phát triển về mặt trí tuệ, thể chất,
thẩm mỹ mà cịn được hình thành nhiều phẩm chất và hành vi tích cực. Chính vì
vậy, trị chơi được sử dụng như là một phương pháp dạy học quan trọng với
những vai trò quan trọng như: Giúp trẻ nhận thức nhanh và khắc sâu hơn, tạo
tâm lý học tập thoải mái. Điều này sẽ kích thích cho các em bộc lộ năng lực, sở
trường, ý thích một cách tự nhiên và vận dụng những kỹ năng đó vào học tập,
giúp học sinh phát triển tâm lý, xây dựng thái độ đạo đức, có ý thức trách nhiệm
hơn và biết tơn trọng kỷ luật.
Qua trò chơi học sinh sẽ rèn luyện được khả năng quyết định lựa chọn cho
mình cách ứng xử đúng đắn, phù hợp trong tình huống và học sinh có cơ hội để
thể nghiệm những thái độ, hành vi. Chính sự thử nghiệm này sẽ hình thành được
ở các em niềm tin vào những thái độ, hành vi tích cực, tạo ra động cơ bên trong
cho những hành vi ứng xử trong cuộc sống.
Qua trò chơi học sinh được hình thành năng lực quan sát, được rèn luyện kỹ
năng nhận xét, đánh giá hành vi và bằng trò chơi, việc học tập của các em được
tiến hành một cách nhẹ nhàng, sinh động, không khô khan, nhàm chán. Học sinh
được lơi cuốn vào q trình luyện tập một cách tự nhiên, hứng thú và có tinh
thần trách nhiệm, đồng thời giải trừ được những mệt mỏi, căng thẳng trong học
tập. Trò chơi còn giúp tăng cường khả năng giao tiếp giữa học sinh với học sinh,

giữa giáo viên với học sinh.
Vậy nên việc lựa chọn và sử dụng các phương pháp dạy học cần sự kết hợp
khéo léo, có chọn lọc để có thể thực hiện tốt hơn các mục tiêu trong giáo dục.
* Cách thức tổ chức trò chơi trong dạy họcmôn vẽ tranh.
Trước khi tổ chức thực hiện một trị chơi nào đó thì giáo viên cần xác định
nội dung học tập mà qua trò chơi học sinh cần nắm bắt là gì ? Dựa vào điều đó,
người giáo viên cịn có cơ sở để lựa chọn trị chơi phù hợp với nội dung và mục
đích học tập.
Sau đó cần lựa chọn trị chơi phù hợp và chia nhóm chơi tuỳ theo đặc điểm
của từng lớp, từng địa điểm và làm sao cho phù hợp với từng đối tượng chơi,
giáo viên có thể phân cơng vai chơi hoặc để đội tự phân công nhiệm vụ chơi.
Giáo viên hướng dẫn cách chơi, luật chơi và quy định thời gian mỗi đội
thực hiện trị chơi đó và nếu cần thiết có thể cho các đội chơi thử trước. Trong
q trình các đội chơi thì ở ngồi các thành viên khác trong đội có thể cổ vũ
bằng hình thức là hát một bài vui chẳng hạn, như vậy sẽ tạo được khơng khí vui
vẻ, thoải mái, kích thích tinh thần chơi, khuyến khích trẻ đồn kết, giúp đỡ lẫn
nhau và hồn thành nhiệm vụ học tập cho học sinh.   

skkn


7
Sau khi các nhóm thực hiện nhiệm vụ học tập thì người giáo viên có trách
nhiệm tổng kết và đánh giá kết quả từng đội chơi bám vào nội dung học tập đã
được xác định từ trước.
Tuy nhiên, để thực hiện phương pháp tổ chức trị chơi thành cơng và đạt
được hiệu quả giáo dục như mong đợi thì người giáo viên cần hạn chế và tránh
gian lận trong khi chơi và đặc biệt khơng nên để tình trạng các em ganh đua
nhau trong phần thắng thua trong khi chơi.
*Phương pháp tổ chức trò chơi trong dạy học ở phân môn vẽ tranh.

Trong phân môn vẽ tranh, phương pháp tổ chức trị chơi có thể được tổ
chức trong các hoạt động như quan sát, xem xét, sắp xếp bố cục, hình ảnh, màu
sắc trong bài vẽ tranh. Ở tiết học nào cũng có thể cho học sinh chơi trị chơi, vừa
là cũng cố kiến thức, vừa tạo khơng khí trong giờ học. Vì vậy mà trong các giờ
học tơi thường tổ chức trị chơi cho học sinh, chính là để các em học mà chơi,
chơi mà học. Trong các bài vẽ tranh, tùy vào nội dung của từng bài để lựa chọn
trò chơi cho phù hợp với nội dung kiến thức mà học sinh cần nắm được .
Trong các giờ học tơi thương tổ chức một số các trị chơi như sau
Ví dụ cụ thể:
Tổ chức “Trị chơi ghép hình”.
Tơi vận dụng vào dạy ở Tiết 23 Bài vẽ tranh “Đề tài ngày tết và mùa xuân”
ở hoạt động khởi động với thời gian 2 phút.
Trước khi vào bài mới tôi tổ chức cho HS chơi ghép các mảnh ghép tạo
thành bức tranh.
Giáo viên: Chuẩn bị các mảnh ghép cho 3 đội. với 3 nội dung;
(VD: Gói bánh chưng, Trị chơi đấu vật, Đi chợ tết).
Chia HS lớp thành 3 đội, mỗi đội 1 em đại diện lên thi ghép hình thành bức
tranh, GV phổ biến luật chơi, thời gian chơi trong thời gian 2 phút đội nào ghép
hoàn chỉnh trước đội đó sẽ thắng.
Hình ảnh các đội tham gia trị chơi ghép hình.

skkn


8

Hết thời gian GV cho học sinh nhận xét phần thi của 3 đội.
Giáo viên nhận xét và thưởng cho đội thắng.
Sản phẩm các đội chơi.

skkn


9
Từ sản phẩm của 3 đội chơi GV đưa ra một số câu hỏi gợi mở như: Các
hình ảnh trong các bức tranh là gì? Hình ảnh đó liên quan đến hoạt động nào mà
em biết để dẫn dắt HS và giới thiệu vào bài mới.
- Qua trò chơi này HS được nhận biết 1 số hình ảnh liên quan đến nội dung
bài học GV vận dụng để hướng dẫn học sinh tìm chọn nội dung đề tài.
Trị chơi : “ Chọn và sắp xếp hình ảnh”
Áp dụng vào Tiết 25 Lớp 6B. Bài vẽ tranh đề tài “Mẹ của em” ở hoạt động
luyện tập với thời gian chơi là 5 phút.
Sau khi hướng dẫn cách vẽ tranh, tôi áp dụng trò chơi này vào phần thực
hành nhằm giúp các em rèn luyện kỹ năng sắp xếp bố cục, hình vẽ, màu sắc cho
hài hòa, phù hợp với nội dung.
Với trị chơi này tơi chuẩn bị một số hình ảnh về con người và cảnh vật…và
những hình ảnh GV đã dặn HS chuẩn bị từ tiết học trước bằng đề can hoặc giấy
màu cắt rời, hình trên sách báo phù hợp với nội dung bài học, hồ dán, keo. Tôi
chia lớp thành 4 nhóm học tập và phát cho mỗi nhóm 1 bộ phiếu bao gồm hình
ảnh và khung hình. Thời gian sắp xếp hình ảnh vào khung hình cho mỗi nhóm là
5 phút, yêu cầu sắp xếp cho phù hợp, nhóm nào ghép nhanh, ghép phù hợp
nhóm đó thắng cuộc.
Hính ảnh các nhóm tham gia trị chơi.

skkn


10

Sản phẩm của các nhóm.

skkn


11
Qua trị chơi này HS nhận biết được những hình ảnh của người mẹ là nội
dung chính của tranh. từ đó biết lựa chọn những hình ảnh khác phù hợp để thể
hiện rõ về công việc cụ thể của mẹ. qua trò chơi này các em được tham gia trực
tiếp cùng bạn, được tiếp cận , học hỏi. Từ đó các em biết cách hồn thiện bài tốt
hơn.
Trị chơi “ Tìm nội dung”: Trị chơi này tơi áp dụng vào phần tìm và chọn
nội dung đề tài ở mỗi tiết học. Mục đích rèn cho học sinh kỹ năng quan sát, ghi
nhớ và biết cách chọn nội dung phù hợp.
Phần chuẩn bị gồm có bảng đen và phấn trắng.
Cách chơi: Tôi đưa ra nội dung phù hợp với bài học và chia lớp thành 4
nhóm, yêu cầu các nhóm thảo luận trong vịng 2 phút. Sau đó các thành viên
trong nhóm thay nhau lên bảng ghi nội dung của nhóm mình tìm được, trong
thời gian 3 phút, đội nào ghi được nhiều nội dung nhất, đúng nhất đội đó sẽ
chiến thắng. Nhóm nào thắng cuộc cả lớp sẽ thưởng bằng một tràng vỗ tay, cịn
nhóm thua sẽ phải hát một bài, nhảy lò cò hoặc phải múa theo nội dung của một
bài hát…. Ví dụ: ở bài cách vẽ tranh “Đề tài học tập”. Tôi đưa ra nội dung “
Học tập” và u cầu học sinh thảo luận nhóm tìm các hoạt động có liên quan
đến đề tài học tập. Sau đó các thành viên trong nhóm thay nhau lên bảng ghi nội
dung mình tìm được như học nhóm, đi học, giáo viên và học sinh…. Đội nào ghi
được nhiều nội dung nhất, đúng nhất đội đó sẽ chiến thắng. Sau đó tơi thưởng và
phạt học sinh.
Trị chơi : “ Tìm bố cục”: Trong phần hướng dẫn cách vẽ, tơi áp dụng trị
chơi này vào phần hướng dẫn cách tìm bố cục. Trò chơi này rèn luyện kỹ năng
chọn và sắp xếp bố cục trong các bài vẽ tranh cho học sinh.
Trị chơi này tơi chuẩn bị hai hoặc ba bộ hình bằng bìa cứng, mỗi bộ có 3

cách sắp xếp bố cục khác nhau to, nhỏ, vừa. Hồ dán, nam châm.
Cách chơi: Tôi chia lớp thành hai hoặc ba đội, sau đó tơi phát cho mỗi đội
một bộ gồm ba cách sắp xếp, yêu cầu các đội lựa chọn các cách sắp xếp hợp lý
và không hợp lý dán vào bài. Khi có hiệu lệnh của giáo viên, các đội dán lên
bảng các cách bố cục đúng theo yêu cầu. Đội nào nhanh và đúng sẽ thắng cuộc.
Phần thưởng, phạt có thể sử dụng giống trị chơi trên.
Hình ảnh hoạt động của các nhóm.

skkn


12

Sản phẩm của các nhóm.

skkn


13

Trị chơi “ Tìm cách sắp xếp đúng”: Trị chơi này tơi có thể áp dụng vào
phần hướng dẫn cách vẽ tranh. Nhằm cũng cố được kiến thức của bài vẽ tranh,
giúp học sinh nhớ lại các bước vẽ.
Tôi đã chuẩn bị những tấm bìa có nội dung ghi từng bước tiến hành một
bài vẽ tranh và nam châm, 3 lá cờ nhỏ có màu khác nhau: đỏ, xanh vàng.
Cách chơi: Tơi chọn 3 đội, mỗi đội có số học sinh tương ứng với các bước
vẽ tranh theo nội dung bài học lên đứng vào vị trí qui định. Sau đó tơi phát cho
mỗi đội một bộ phiếu có nội dung các bước vẽ theo nội dung bài học.
Nghe hiệu lệnh của giáo viên, lần lượt từng học sinh của mỗi đội lên dán
các mảng bìa có nội dung ghi các bước tiến hành một bài vẽ lên bảng, đội nào

dán nhanh, đội đó thắng cuộc. Đội nào dán nhanh nhất đội đó sẽ được cờ màu
đỏ, cịn đội nào về thứ 2 thì được cờ màu xanh, đội về thứ 3 sẽ được cờ màu
vàng.
Ví dụ: Cách vẽ tranh đề tài.
Bước 1

Bước 2

Tìm và chọn nội dung đề tài.
Tìm bố cục.

Bước 3

Vẽ họa tiết.

Bước 4

Tìm và chọn màu phù hợp

skkn


14
Trò chơi : “ xé dán tiếp sức”: Tương tự như trị chơi trên, trị chơi này
tơi cũng có thể áp dụng vào phần thực hành.
Tôi chuẩn bị giấy màu, giấy báo, vải, bìa cứng, hồ dán , kéo.
Cách chơi: Tôi đưa ra nội dung phù hợp với bài học và chia lớp thành 4
nhóm, mỗi nhóm sẽ chọn một nội dung phù hợp với bài học. Các nhóm tự xé
hình ảnh rồi tự sắp xếp và dán lên nền của nhóm mình. Nền của các nhóm trên
bảng, các thành viên trong nhóm có nhiệm vụ vẽ vào chất liệu có sẵn rồi đưa

cho một bạn có nhiệm vụ cắt và di chuyển lên bảng cho bạn dán vào nền của
nhóm mình. Sau khi các đội dán xong. Giáo viên sẽ dựa vào bài làm của từng
nhóm để nhận xét, đánh giá và khen thưởng học sinh.
Kết quả bài làm của học sinh:

(Bài xé dán của học sinh)
Trò chơi này rèn được kỹ năng sắp xếp bố cục, hình vẽ và màu sắc trong
tranh cho học sinh. Nhằm phát triển khả năng tư duy sáng tạo của học sinh.
Trên đây là một số trị chơi mà tơi đã áp dụng vào trong các giờ học vẽ
tranh, nhằm phát huy được trí tưởng tượng , sáng tạo của học sinh, gây hứng thú
trong học tập và nâng cao hiệu quả môn học. Các trị chơi này tơi khơng những
áp dụng được vào phân mơn vẽ tranh mà cịn có thể áp dụng vào các phân mơn
khác như vẽ trang trí, vẽ theo mẫu..
Việc chơi các trò chơi đã giúp các em quên đi mệt mỏi, thấy hứng thú hơn
với môn học, tạo được khơng khí đồn kết giữa các thành viên trong nhóm lẫn
nhau. Thơng qua q trình chơi, các em cũng thấy cái hay của bố cục, hoạ tiết và
màu sắc, việc cần thiết phải làm đúng trình tự các bước đã được học, từ đó phát
huy được trí tưởng tượng và nâng cao chất lượng môn học hơn.\

skkn


15
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Sau khi sử dụng các phương pháp này trong quá trình giảng dạy phân mơn
vẽ tranh tơi thấy :
Nhờ các trò chơi, các em nắm vững kiến thức hơn, nhớ lâu hơn nội dung bài
học, vận dụng linh hoạt, sáng tạo trong học tập .
Biết sắp xếp các mảng hình, mảng màu phù hợp.

Đặc biệt với những HS trước đây vẽ hình ảnh chưa đẹp, chưa biết cách xắp
xếp hình như thế nào cho hợp lí thì qua trị chơi này các em được tham gia trực
tiếp cùng bạn, được tiếp cận , học hỏi. Từ đó các em biết cách hoàn thiện bài tốt
hơn.
Kết quả khảo sát cuối năm 2019- 2020 tơi thấy chất lượng học mơn nói
chung và phân mơn vẽ tranh nói riêng của học sinh trường THCS Hải Ninh được
nâng lên rõ rệt. Cụ thể:
Đạt

CĐ

Lớp

Sĩ số HS

TS

%

TS

%

6A

40

40

100

0

0

6B

43

43

100

0

0

6C

43

43

100

0

0

6D

43

43

100

0

0

6E

43

43

100

0

0

So sánh kết quả mà tôi đã khảo sát trước khi áp dụng với kết quả khi áp
dụng “Phương pháp tổ chức trị chơi trong bài vẽ tranh ”, thì tôi nhận thấy sự
tiến bộ rõ rệt ở các em. Khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm vào tiết dạy tôi đã
thu được những kết quả sau:
Thứ nhất. Luôn mang lại cho học sinh sự thoải mái để phát huy trí tưởng
tượng, sáng tạo, cảm thụ được hình ảnh, cách sắp xếp bố cục, màu sắc.
Thứ hai. Các em luôn hồn thành tốt bài vẽ của mình.

Thứ ba. Điều rất quan trọng là học sinh đã phát huy tính tích cực và hứng
thú trong tiết học.
Như vậy hình thức áp dụng phương pháp mới trong dạy và học kết hợp
thêm một vài thay đổi nhỏ cho từng tiết học mà tiết dạy môn Mĩ thuật của tôi đã
đạt hiệu quả rõ rệt. Học sinh có hứng thú học tập hơn, tích cực, chủ động, sáng
tạo để mở rộng vốn hiểu biết, đồng thời cũng rất linh hoạt trong việc thực hiện

skkn


16
nhiệm vụ và phát triển kĩ năng. Khơng khí học tập sơi nổi nhẹ nhàng. Học sinh
có cơ hội để khẳng định mình, khơng cịn lúng túng, lo lắng khi bước vào giờ
học.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Vẽ tranh là một phân mơn khó địi hỏi học sinh phải có óc sáng tạo, sự
cần cù và linh hoạt vì khi vẽ được một bài vẽ tranh các em phải thực sự tìm tịi
sáng tạo để biết tìm và chọn sắp xếp các mảng hình sao cho chặt chẽ lơgíc với
nhau từ tổng thể đến chi tiết, biết tìm và chọn sắp xếp hình dáng hợp lí với các
bố cục đã chọn… Học sinh ở lứa tuổi nào cũng vậy, chúng thích xem, thích
chơi, thích khám phá…. Vì thế trò chơi giúp các em đáp ứng nhu cầu học mà
chơi, chơi mà học, đem đến cho các em niềm vui, phát huy tính tích cực, đáp
ứng cho các em nhu cầu khám phá bản thân, để từ đó các em vẽ nên những bức
tranh mang tính sáng tạo hơn, đẹp hơn.Tôi hi vọng những kinh nghiệm, những
bài học tự bản thân của mình sẽ giúp ích một phần nào đó cho các đồng nghiệp,
cho các em học sinh. Giáo viên phải có phương pháp thích hợp hướng dẫn để
giúp một phần nào học sinh THCS có được những kỹ năng , kỹ xảo về vẽ tranh
đạt hiệu quả cao nhất. Điều này có thể gây thêm hứng thú cho HS trong khi học
môn mĩ thuật và các môn học khác. Các em cần nắm bắt kỹ các bước, để có thể

cảm nhận và trình bày được một bài vẽ tranh đẹp theo cảm nhận riêng của mình.
Thơng qua q trình học tập phân mơn vẽ tranh, có thể nâng cao được hiểu biết
đối với nghề nghiệp, với xã hội, hoàn thiện nhân cách và lối sống trong sinh hoạt
cho học sinh.
Học sinh THCS rất nhạy cảm, các em rất dễ bị mệt mỏi và bị động nếu
thấy nhàm chán, vì thế thơng qua cách sử dụng trị chơi trong mỗi tiết học vẽ
tranh, tôi luôn hi vọng các em thấy thích thú hơn với mỗi bài học, thích thú hơn
với môi trường đẹp đẽ trong cuộc sống qua mỗi giờ học.
3.2. Kiến nghị
Dạy ở THCS còn nhiều vấn đề phải quan tâm, bởi từ lâu chúng ta ít chú
ý, thiếu sự chuẩn bị về trang thiết bị và cơ sở vật chất để phục vụ cho mơn học
này. Vì vậy để tạo điều kiện cho việc dạy và học thuận lợi, bản thân tôi là một
giáo viên dạy bộ môn cần kiến nghị và đề xuất một số vấn đề sau:
Trong q trình giảng dạy nên có phịng học riêng cho bộ môn để không
làm ảnh hưởng đến giờ học khác.
Các cấp lãnh đạo quan tâm hơn nữa về điều kiện cơ sở vật chất và trang
thiết bị dạy học để phục vụ cho việc giảng dạy và hỗ trợ cho việc lĩnh hội kiến
thức của học sinh khi học các bài học thuộc phân mơn vẽ tranh nói riêng và cả
bốn phân mơn trong bộ mơn nói chung. Như vậy sẽ nâng cao được chất lượng
dạy và học của bộ môn , đồng thời phát triển tối đa được tính sáng tạo của HS
trong mơn học và đạt kết quả cao trong học tập.

skkn


17
Phòng giáo dục nên tổ chức hội thảo chuyên đề thường xuyên cho giáo viên
trong từng năm để giáo viên có dịp trao đổi kinh nghiệm, bàn luận, tìm ra biện
pháp tối ưu, tích cực nâng cao chất lượng dạy học môn mĩ thuật .
Đối với địa phương cần quan tâm sát sao đến chất lượng giáo dục ở địa

phương, đầu tư cơ sở vật chất kịp thời phục vụ cho việc dạy và học.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà bản thân đã rút ra trong quá trình được
phân công giảng dạy môn Mỹ thuật ở trường THCS Hải Ninh. Rất mong được
sự góp ý của đồng nghiệp, các nhà chun mơn để đề tài được hồn chỉnh hơn,
góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy mơn học, tôi xin chân thành cảm ơn.
Hải Ninh, ngày 10 tháng 4 năm 2021
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, khơng sao chép nội dung của người
khác.
Người viết

Lê Thị Tuyết

skkn


18
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đổi mới Phương pháp dạy học ở Trung học cơ sở - NXB Giáo dục.
2. Mĩ thuật và phương pháp dạy học Mĩ thuật ở Trung học cơ sở
(Tài liệu đào tạo Giáo viên) - NXB Giáo dục.
3. SGK, SGV Mĩ thuật 6 – Nhà xuất bản giáo dục
4. Chuẩn kiến thức, kĩ năng môn mĩ thuật THCS.
5. Tài liệu từ các nguồn trên Internet

skkn

19

DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
KINH NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ
CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN

Họ và tên tác giả:.Lê Thị Tuyết
Chức vụ và đơn vị công tác Giáo viên trường THCS Hải Ninh

TT

1

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Ngành GD cấp
huyện/tỉnh; Tỉnh...)

“Một số biện pháp khi Phòng GD& ĐT
dạy vẽ theo mẫu cho học huyện Tĩnh Giasinh lớp 6 nhằm nâng cao Tỉnh Thanh Hóa
chất lượng học mĩ thuật ở
trường THCS Hải Hòa”.

skkn

Kết quả

đánh giá
xếp loại
(A, B,
hoặc C)

B

Năm học
đánh giá
xếp loại
2015-2016