1
TÀI LIỆU MÔN HỌC
KỸ NĂNG SỬ DỤNG TIẾNG VIỆT
GV: PHẠM NGỌC LAN
2
3
Tiếng Việt thời @
Sáng nay mình ngủ dậy và quyết định học kiểu chát internet của thanh niên Việt
Nam.
Thứ nhất, mình quyết định thay chữ “ô” bằng chữ “u” – nhưng chỉ trong mụt số
trường hợp đặc biệt thui! Như vậy lối viết của mình sẽ nhẹ hơn, dễ chịu hơn, thân thiện
hơn chắc các bạn hiểu ý của mình rùi!
Trong mụt số trường hợp khác, mình sẽ bỏ chữ “ô” hẳn ra. Nếu viết quá chuẩn thì
văn của mình sẽ nặng nề, khiến cho người đọc thấy chán. Tức là phải sửa lun – mình
không mún làm người khác bùn đâu!
Không phải riêng nguyên âm thui đâu mà cũng có nhiều phụ âm nên bỏ ra. Chữ
“n” là mụt trong nhữg “nghi phạm” nổi bật nhất. Vâg, chữ ấy đôi khi rất phí – nhưg cũg
có nhiều chữ phí khác nữa, chưa xog đâu!
Chữ “h” ở cuối mụt số từ nhìn rất khó chịu! Không phải mỗi mìn đâu mà còn rất
nhiều bạn của mìn nữa cũg nói vậy – khó chịu mụt cách kin khủg! (Chữ “k” ở đầu mụt số
từ khác lại còn khó chịu hơn nữa, mìn hôg chịu nổi).
Có ai đồg ý với mìn rằg 2 chữ “q” và “u” xấu lắm hôg? Chữ “w” đẹp hơn nhiều
chứ! Nếu chát yahoo và có người viết 2 chữ ấy thì mìn sẽ nói lun: “Trùi ui, cái gì mà wê
thế!” – để họ sẽ wen với wan điểm wần chúg của giới trẻ.
Việc thay 2 chữ xấu bằg mụt chữ đẹp cũg rất lô-gíc đấy! Ví dụ, 2 chữ “ch” ở cúi
mụt số từ nhìn rất rườm rà, làm hỏg cả câu lun! Túm lại, mìn cực kỳ hôg thík! Sút ngày
“ch”, “ch”, “ch”, trùi ui, lík kík lắm, lại còn cũ rík nữa, thui thay bằg chữ “k” đi, để lối
viết của mìn sẽ kík thík hơn!
Tiếg Việt cũg hay dùg chữ “gì”. Cái gì? Món gì? Phố gì? Chúa ui, chán wá đi
mất! Hai chữ “g” và “i" đứg cạnh nhau nhìn rất “béo”! Trái lại, chữ “j” đứg ở mụt mìn
nhìn rất “gầy”, rất “người mẫu”! Thui, yêu “chữ mẫu” đi, yêu chữ béo làm j???
Nói về tìn yêu, khi viết “anh yêu em” mụt số cô gái Việt Nam sẽ thấy xấu hổ, đặc
biệt là nhữg ai hôg tự tin lắm về cảm xúc của bạn trai mìn. Các bạn gái ơi, hãy thay 2 chữ
“ye” xấu xí bằg mỗi chữ “i" xin xắn đi! Viết “em iu anh” thì đỡ rủi ro hơn nhiều (hoặc cứ
viết “iu an wá trời lun!” cho máu) – bạn trai nhận lời iu thì tốt, hôg iu thì cũg hôg sao cả,
cứ bảo là nói đùa thui!
4
Way lại với chuyện nguyên âm, mìn hôg hiểu tại sao mụt số người vẫn cứ cho rằg
chữ “ă” đẹp hơn chữ “e”!?? Kệ nhữg người đó chứ, họ kiêu lém, cổ hủ lém!
Nhưg hôg fải chữ “ê” lúc nào cũg đẹp. Câu “em không biết” chả có j hay cả. Trái
lại, câu “em hôg bít j đâu” nghe dễ thươg lém! Các bạn hỉu hôg? Mìn fải cố gắg để nói
nhẹ chứ, đặc bịt là với fái íu. Nói cứg wá với mụt cô mìn thík thì – chít!
Nè! Ai bảo 2 chữ “a” và “y” lúc nào cũg wan trọg? Ai bảo 2 chữ “ph” lúc nào cũg
lúi cún? (Hôg fải mìn!) Fí thế! Ái bảo chữ “c” lúc nào cũg hay hơn chữ “k”? Có rất nhìu
trườg hợp khác nữa mà fải thay chữ xấu bằg chữ đẹp, rất tiếk mìn hôg có đủ thời jan để
jải thík hít!
Kác nguyên và fụ âm ở trên được jải wyít xog, mìn sẽ bắt đầu tập trug vào việc
viết tắt (vt). Bh cg~ n` ng nói rg vt wá n` k tốt lém. Nhưg thui – vđề k fải là vt có tốt h k,
vđề là fải vt ntn!!!
Rùi có lẽ mìn nin cho mụt chút ja vị SG dzô! Cg~ n` ng HN, đặc bịt là ng trẻ, cho
rg ng SG sốg 1 kách rất dzui dzẻ. Vậy chuyện thanh nin HN bắt chước thanh nin SG hôg
dzô dzuyên tí j! Ở ngoài Bắc nè ai cg~ thík nói “1, 2, 3 dzô”!!! Thiệt nghen!
Chuyện “1,2,3 dzô” nhắc lại 1 đìu khác nữa: mún trở thành chatter VN thiệt thì lúi
vít kủa mìn nên dc bày biện bởi nhiù kon số! Thay vì “chào” bạn, mìn sẽ “2” bạn thui!
Thay vì chúc bạn ngủ ngon, mìn sẽ “g9” bạn thui! Và có ai hỏi số dt thì mìn sẽ trả lời
ngay: 6677028!
Nhưg kon số hôg có tìn cảm. Bh làm tn để lối vít kủa mìn đầy tìn cảm nhỉ?? Hay
là cho mụt số từ miêu tả tiếg khóc, tiếg kười vô nhỉ! Nhưg mìn nin chọn n~ từ j? Huhu,
mìn hôg bít đâu! Hix hix, khó wé! Ukie, để ngày mai mìn sẽ trả lời mọi ng nghen! Hihi!!!
Dù sao ngun ngữ kũg hôg fản ánh đc kảm xúc kủa con ng bằg hìn ảnh, và hôg có
hìn ảnh nào fản ánh kảm xúc kủa kon ng như mụt gươg mặt! hihi! Sao? Bạn hôg
tin hà? Bạn k tin Mr. Joe tội nghịp hả? Bùn kừi wá nhỉ! Mìn hôg nói dzối đâu
nhá!
kÁc bẠn cÓ bÍt FíM sHiFt hÔg? MiN sẼ dZùNg kÁi Fím Áy đỂ tRaG tRí vĂn
KủA MìN mỤt ChÚt. FảI LuN LuN Cố gẮg Để cHữ kỦa MìN đẸp HơN ChỮ
KủA nG` kHáC cHứ! gỌi Là Sĩ dZiỆn ĐiẸn tỬ đẤy!! Hihi!!!!
bẬc cÚi CùG Là tHêM mÀu SắC DzÔ! cHữ hÔg mÀu nHư Xe kHô
dẦu (hihi!!!) vÀ Ai cG~ BíT xE kHô dẦu hÔg cÓ jÁ tRị j đÂu!! Huhu!!!nHìN mỤt
đOạN n` mÀu SắC NtN tHì hOa HíT cẢ MắT!!! ĐẹP dzà mAn LuN!
XoG! Bh MìN đà BíT cHáT ChÍt NhƯ 1 Ng Vịt cHíNh GúC rÙi! DzUi wÁ,
tHíX LéM! NhƯg MìN VẫN hƠi Lo, hÔg BíT tƯơNg lAi kỦa nGuN nGữ TiẾg VịT
5
tHâN iU kỦa MìN sẼ Là nTn? ThUi kỆ! bh Là TK21 rÙi, Lo j mÀ vỚ VỉN tHế!
Kekekekekekekekekekekeke!!!!!
6
Bài tập 1: Chọn đáp án đúng
1. a. Sắc son b. Sắt son
2. a. Xâm lược b. Xâm lượt
3. a. Ẩu đả b. Ẩu đã
4. a. Sán lạn b. Xán lạn c. Sáng lạng
5. a. Lủng củng b. Lũng cũng
6. a. Trăn trối b. Trăng trối
7. a. Vẩn vơ b. Vẫn vơ
8. a. Trà đạp b. Chà đạp
9. a. Xả thân b. Xã thân c. Sả thân
10. a. Xả hơi b. Xã hơi
11. a. Tại chổ b. Tại chỗ
12. a. Lảo đảo b. Lão đão
13. a. Sửa chửa b. Sửa chữa
14. a. Nửa đời b. Nữa đời
15. a. Bác sỉ b. Bác sĩ
16. a. Liêm sỉ b. Liêm sĩ
17. a. Mộc mạt b. Mộc mạc
18. a. Nghỉ ngơi b. Nghĩ ngơi
19. a. Nghỉ ngợi b. Nghĩ ngợi
20. a. Xỉ nhục b. Sĩ nhục c. Sỉ nhục
21. a. Rặng cây b. Dặng cây
22. a. Rỏ ràng b. Rõ ràng
23. a. Xã hội b. Xả hội
24. a. Mổi người b. Mỗi người
25. a. Hướng dẩn b. Hướng dẫn
26. a. Cái muỗng b. Cái muổng
27. a. San sát b. Xan xát
28. a. Giử gìn b. Giữ gìn
7
29. a. Tỉ mỉ b. Tỉ mĩ c. Tỷ mỷ
30. a. Sát nhập b. Sáp nhập c. Xát nhập
31. a. Mải mê b. Mãi mê
32. a. Mải mải b. Mãi mãi
33. a. Củ rích b. Cũ rích c. Cũ rít
34. a. Bầu bỉnh b. Bầu bĩnh
35. a. Hàng gắng b. Hàn gắn c. Hàn gắng
36. a. Hửu ích b. Hữu ích
37. a. Diển đạt b. Diễn đạt
38. a. Nổi niềm b. Nỗi niềm
39. a. Nổi giận b. Nỗi giận
40. a. Lí lẻ b. Lí lẽ
41. a. Lẻ loi b. Lẽ loi
42. a. Sáng láng b. Sán láng
43. a. Bổng nhiên b. Bỗng nhiên
44. a. Nhẹ bổng b. Nhẹ bỗng
45. a. Bay bổng b. Bay bỗng
46. a. Bẻ bàng b. Bẽ bàng
47. a. Lảnh đạo b. Lãnh đạo
48. a. Lẩn lộn b. Lẫn lộn
49. a. Lẩn tránh b. Lẫn tránh
50. a. Dể dàng b. Dễ dàng
51. a. Bản ngả b. Bản ngã
52. a. Ngả lòng b. Ngã lòng
53. a. Ngả nghiêng b. Ngã nghiêng
54. a. Ngả ngửa b. Ngã ngửa
55. a. Lảng tai b. Lãng tai
56. a. Lảng quên b. Lãng quên
57. a. Lảng tránh b. Lãng tránh
8
58. a. Lảng đảng b. Lãng đãng
59. a. Lãng mạn b. Lãng mạng
60. a. Lan man b. Lang mang
61. a. Lừa phỉnh b. Lừa phĩnh
62. a. Lay lắt b. Lay lắc
63. a. Sắc thuốc b. Xắc thuốc c. Sắt thuốc
64. a. Phượng vỉ b. Phượng vĩ
65. a. Dử kiện b. Dữ kiện
66. a. Kiên nhẩn b. Kiên nhẫn
67. a. Lể phép b. Lễ phép
68. a. Giúp đở b. Giúp đỡ
69. a. Bải bỏ b. Bãi bỏ
70. a. Viên mãn b. Viên mãng c. Diên mãng
71. a. Vợ lẻ b. Vợ lẽ
72. a. Gây gỗ b. Gây gổ
73. a. Kỷ sư b. Kỹ sư
74. a. Dã man b. Dã mang c. Giã man
75. a. Sử dụng b. Xử dụng
76. a. Tỉnh thức b. Tĩnh thức
77. a. Tỉnh lặng b. Tĩnh lặng
78. a. Đổ đạt b. Đỗ đạc c. Đỗ đạt
79. a. Nồng nàn b. Nồng nàng
80. a. Dao động b. Giao động
81. a. Ngủ cốc b. Ngũ cốc
82. a. Tắc nghẻn b. Tắc nghẽn
83. a. Giường ngủ b. Dường ngủ
84. a. Tranh dành b. Tranh giành
85. a. Mả lực b. Mã lực
86. a. Dây nhợ b. Giây nhợ
9
87. a. Sẳn sàng b. Sẵn sàng
88. a. Mưa dông b. Mưa giông
89. a. Máu mủ b. Máu mũ
90. a. Giáo mác b. Dáo mác
91. a. Dáo dác b. Giáo giác
92. a. Chẻ củi b. Chẽ củi
93. a. Lầm lổi b. Lầm lỗi
94. a. Chửa bệnh b. Chữa bệnh
95. a. Bảo lụt b. Bão lụt
96. a. Mâu thuẩn b. Mâu thuẫn
97. a. Lửng thửng b. Lững thững
98. a. Vẻ vang b. Vẽ vang
99. a. Lổ chổ b. Lỗ chỗ
100. a. Viển vông b. Viễn vông
101. a. Loang lổ b. Loang lỗ
102. a. Bản án b. Bảng án
103. a. Án ngữ b. Áng ngữ
104. a. Bản đen b. Bảng đen
105. a. Bàn quang b. Bàng quan
106. a. Bàn hoàng b. Bàng hoàng
107. a. Bản lảng b. Bảng lảng
108. a. Ăn năn b. Ăn năng
109. a. Chất phác b. Chất phát
110. a. Trau chuốc b.Trau truốt c. Trau chuốt
111. a. Xuôi khiến b. Xui khiến
112. a. Chiệu đựng b. Chịu đựng
113. a. Dàn bầu b. Giàn bầu
114. a. Dản dị b. Giản dị
115. a. Dàn hòa b. Giàn hòa
10
116. a. Buồn tuổi b. Buồn tủi
117. a. Đi sứ b. Đi xứ
118. a. Dương buồm b. Giương buồm
119. a. Dàn trải b. Giàn trải
120. a. Che dấu b. Che giấu
121. a. Bánh dày b. Bánh giày
122. a. Dày xéo b. Giày xéo
123. a. Dằn vặt b. Giằn vặt
124. a. Thúc dục b. Thúc giục
125. a. Dĩ vãng b. Dĩ dãng
126. a. Dường như b. Giường như
127. a. Để dành b. Để giành
128. a. Tranh dành b. Tranh giành
129. a. Tiêu giao c. Tiêu dao
130. a. Dao du b. Giao du
131. a. Xúc tích b. Súc tích
132. a. Hàm xúc b. Hàm súc
133. a. Ẩn dật b. Ẩn giật
134. a. Dằng xé b. Giằng xé
135. a. Dai nhân b. Giai nhân
136. a. Dai thoại b. Giai thoại
137. a. Dai sức b. Giai sức
138. a. Dèm pha b. Gièm pha
139. a. Diễu cợt b. Giễu cợt
140. a. Dọng điệu b. Giọng điệu
141. a. Dòng giống b. Giòng giống
142. a. Dòng chảy b. Giòng chảy
143. a. Huênh hoang b. Huyênh hoang
144 a. Dậm chân b. Giậm chân
11
145. a. Sợi dây b. Sợi giây
146. a. Phút dây b. Phút giây
147 a. Dãy chết b. Giãy chết
148. a. Đắn đo b. Đắng đo
149. a. Khuôn phép b. Khuông phép
150. a. Xúc vật b. Súc vật
151. a. Đặc cọc b. Đặt cọc
152. a. Đặc san b. Đặt san
153. a. Sâu xa b. Sâu sa
154. a. Xáo trộn b. Xáo chộn
155. a. Lăn nhục b. Lăng nhục
156. a. Lăn chiêng b. Lăng chiêng
157. a. Man mác b. Mang mác
158. a. Màn bạc b. Màng bạc
159. a. Chủ trương b. Chủ chương
160. a. Màn nhĩ b. Màng nhĩ
161. a. Màn trời chiếu đất b. Màng trời chiếu đất
162. a. Màn hình b. Màng hình
163. a. Sum họp b. Xum họp
164. a. Lãn công b. Lãng công
165. a. Trung thủy b. Chung thủy
166. a. Ngặc nghèo b. Ngặt nghèo
167. a. Ngào ngạc b. Ngào ngạt
168 a. Chuy lãnh b. Truy lãnh
169. a. Sơ xuất b. Xơ xuất
170. a. Bước ngoặc b. Bước ngoặt
171. a. Móc ngoặc b. Móc ngoặt
172. a. Trung thành b. Chung thành
173. a. Tan tác b. Tan tát
12
174. a. Tan thương b. Tang thương
175. a. Tàn trữ b. Tàng trữ
176. a. Tàn phai b. Tàng phai
177. a. Tàn tật b. Tàng tật
178. a. Điêu tàn b. Điêu tàng
179. a. Tần số b. Tầng số
180. a. Thẳng thắn b. Thẳng thắng
181. a. Trăn trở b. Trăng trở
182. a. Trằn trọc b. Trằng trọc
183. a. Vuông vắn b. Vuông vắng
184. a. Ăn lẩu b. Ăn lẫu
185. a. Lăn kính b. Lăng kính
186. a. Lăn tay b. Lăng tay
187. a. Bền chặc b. Bền chặt
188. a. Chặc chẽ b. Chặt chẻ c. Chặt chẽ
189. a. Hắc hiu b. Hắt hiu
190. a. Đắc đỏ b. Đắt đỏ
191. a. Con lươn b. Con lương
192. a. Vô vàn b. Vô vàng
193. a. Vươn lên b. Vương lên
194. a. Vươn vấn b. Vương vấn
195. a. Vắn tắc b. Vắn tắt
196. a. Bế tắc b. Bế tắt
197. a. Bủn xỉn b. Bủng xỉnh
198. a. Chuyên nghành b. Chuyên ngành
199. a. Bỉ cực b. Bĩ cực
200. a. Dữ dằng b. Dữ dằn
201. a. Diềng mối b. Giềng mối c. Riềng mối
202. a. Xuềnh xoàng c. Xuyềnh xoàng
13
203. a. Tính ngưỡng b. Tín ngưỡng
204. a. Mãn khóa b. Mãng khóa
205. a. Bằng hửu b. Bằng hữu
206. a. Căm phẫn b. Câm phẫn
207. a. Họp nhất b. Hợp nhất c. Hợp nhắc
208. a. Trùng lập c. Trùng lặp
209. a. Trao dồi b. Trau dồi
210. a. Sơ suất b. Sơ xuất c. Xơ xuất
211. a. Ủ rủ b. Ủ rũ c. Ũ rũ
212. a. Tối mịch b. Tối mịt
213. a. Khắc khe b. Khắt khe
214. a. Bạc mạng b. Bạt mạng
215. a. Tháo vát b. Tháo vác
216. a. Mằng cả b. Mặc cả c. Mặt cả
217. a. Ngả nghiêng b. Ngã nghiêng c. Ngả nghiên
218. a. Chẩn đoán b. Chuẩn đoán c. Chẩng đoán
219. a. Cá bông lao b. Cá bông lau
220. a. Chễm chệ b. Chiễm chệ c. Triễm trệ
221. a. Sảo quyệt b. Xảo quyệt
222. a. Sây sát b. Xây xát c. Sây xát
223. a. Bành chướng b. Bành trướng
224. a. Vinh thân phì da b. Vinh thân phì gia
b. Dinh thân phì da d. Dinh thân phì gia
225. a. Dơ cao đánh sẻ b. Giơ cao đánh sẽ
c. Giơ cao đánh sẻ c. Dơ cao đánh sẽ
226. a. cách mạng tháng 8 b. Cách mạng Tháng Tám
c. Cách Mạng Tháng Tám c. Cách mạng tháng Tám
227. a. chế độ phong kiến b. Chế độ Phong kiến
c. Chế Độ Phong Kiến d. chế độ Phong kiến
14
228. a. thế kỷ XX b. Thế Kỷ Hai Mươi
c. thế kỷ 20 c. thế kỷ Hai mươi
229. a. Nguyễn thị minh Khai b. Nguyễn Thị Minh Khai
c. Nguyễn thị Minh Khai c. Nguyễn thị-minh Khai
230. a. Rừng xà nu b. Rừng Xà Nu
c. Rừng Xà nu
231. a. Truyện kiều b. Truyện Kiều
b. Truyện-kiều
232. a. trường đại học Hoa Sen b. Trường Đại học Hoa Sen
c. Trường Đại Học Hoa Sen d. Trường đại học Hoa sen
233. a. Tp Hồ Chí Minh b. t.p. Hồ Chí Minh
c. T.P. Hồ Chí Minh c. TP Hồ Chí Minh
234. a. Nữu Ước b. Niu-oóc
c. New York d. Newyork
235. a. Huân chương Kháng chiến hạng I b. huân chương kháng chiến hạng 1
c. Huân Chương Kháng Chiến Hạng I d. Huân chương Kháng chiến Hạng 1
15
Bài tập 2: Gạch dưới những từ dùng chưa đúng và tìm từ thay thế.
1. Tôi sẵn sàng khuất phục khó khăn.
2. Người thợ săn bị một chú hổ tấn công.
3. Tỉnh Long An hân hạnh được đón tiếp Bộ trưởng và bà vợ đến tham dự lễ cắt băng
khánh thành cầu vượt mới.
4. Chúng ta càng nhân nhượng, bọn thực dân càng tiến tới, với dã tâm xâm lược biên giới
của chúng ta.
5. Đây là giải pháp tối ưu nhất để giải quyết khó khăn của chúng ta hiện nay.
6. Bây giờ tôi sẽ đề cập đến vấn đề chính: Ban giám đốc cần phải công bố công khai kế
hoạch chi tiêu tháng vừa rồi.
7. Yếu điểm của mẫu xe mới là cốp xe quá nhỏ.
8. Mốt duỗi tóc hiện nay hấp dẫn rất nhiều bạn gái trẻ.
9. Vì trình độ còn thiếu sót, họ không quản lý được công ty.
10. Anh ta đã xâm phạm gia cư bất hợp pháp.
11. Tiêu đề của buổi hội thảo là phương pháp bình ổn thị trường.
12. Nhà văn phải xâm nhập thực tế để tích tụ vốn sống.
13. Trong suốt quá trình trưởng thành và lớn lên, con người cần có một thần tượng lý
tưởng để vươn tới.
14. Những thiệt hại do nạn ô nhiễm môi trường gây ra không thể kể bằng những số liệu
hay con số cụ thể.
15. Nhiều người dân vẫn có thói quen sử dụng phế thải không hợp lý, như tự tiện vứt rác
ra đường, xuống ao hồ…
16. Chị Sứ là một người phụ nữ anh hùng quá xá cỡ. Dù đang nằm trong sự thâm độc của
bọn giặc, nhưng chị không hề tiếc cái chết của mình, chỉ nghĩ đến đồng đội.
17. Họ nguyện chiến đấu đến cùng cho đến chết.
16
Bài tập 3: Sửa lại các câu dưới đây cho đúng.
1. Với tất cả những hiểu biết của anh và bạn bè đồng trang lứa, đều có chung nhận xét là
cuộc sống ở ký túc xá còn nhiều khó khăn quá.
2. Qua phong trào hành động vì người nghèo do Đài truyền hình Việt Nam tổ chức cho
thấy tinh thần lá lành đùm lá rách của con người Việt Nam.
3. Qua sự việc vàng tăng chóng mặt đến từng phút khiến nhiều người phân vân không
biết quyết định mua hay bán vào lúc này.
4. Mark Zuckerberg là người sáng lập ra mạng Facebook đó là trang mạng xã hội được
nhiều người sử dụng nhất thế giới.
5. Tháng 12/2006, Vietnam Airlines từng yêu cầu hai hành khách là Nguyễn Thái Sơn,
trú tại Tây Hồ Hà Nội và Lâm Tấn Ngạn, trú tại quận 12, TP HCM.
6. Cân nhắc những điều kiện của hợp đồng khiến cho Ban giám đốc quyết định lựa chọn
phương án thứ nhất.
7. Một người đi trên chiếc Kia Forte quay được cảnh đoàn siêu xe chạy trên đường cao
tốc cách đây khoảng một tháng và xuất hiện trên mạng tuần trước.
8. Ý chí tự lập của anh trong mọi hoàn cảnh, dù là hoàn cảnh bình thường hay éo le.
9. Nhân dịp tôi đến cơ quan để xác minh lại một số chi tiết của câu chuyện trên báo.
10. Đang là Phó Chủ tịch kiêm Trưởng ban Công an, chỉ vì bênh em gái, mà em gái Nẫm
lại là chúa hay cậy thế gào làng ăn vạ.
11. Trong lúc Ban thường vụ của chi họ Vũ Đình vừa ăn mít dai vừa xem xét những diễn
biến trong đời sống chính trị ở Giếng Chùa đã bước sang một giai đoạn mới và nhận định
là cán cân có lợi đạng nghiêng về phía ta. Thì đương kim Bí thư Đảng ủy Trịnh Bá Thủ
mặc dù bên ngoài vẫn rất nhũn nhặn với tất cả, vì anh thấy chiến thuật làm mềm lòng
người của anh xưa nay rất đắc đạo.
12. Kết hợp với công an tỉnh bạn, cả ba tên cướp đã bị bắt cách nơi chúng gây án hơn
1000km.
13. Là một sinh viên mới bước vào trường, ngay từ ngày đầu đã khiến tôi bị phân tán tư
tưởng.
14. Cũng con chó trên cắn anh Nguyễn Văn Bính, uống thuốc ông lang Hào đầy đủ, đến
nay vẫn còn sống.
15. Là một người đã gắn bó trên 40 năm với giảng đường đại học, xin giáo sư cho biết
nhận định của mình về chất lượng đào tạo đại học hiện nay.
16. Đây là bộ phim chống gián điệp Liên Xô nổi tiếng.
17
17. Hôm nay, chúng ta tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm ngày mất lần thứ 52 của Bác Hồ kính
yêu.
18. Do lượng mưa năm nay kéo dài nên đã gây nhiều thiệt hại cho vụ mùa.
19. Soi dạ dày bằng ống soi mềm. Kết hợp với sinh thiết hút niêm mạc dạ dày, sẽ giúp
cho việc chẩn đoán xác định bệnh.
20. Cũng theo Diario Sport, khi xác định sẽ đưa "đứa con lưu lạc" từ Arsenal trở lại mái
nhà xưa Barca trong hè này, từ hè năm ngoái Fabregas đã yêu cầu Barca dành riêng áo số
4 cho mình và khẳng định sẽ dùng họ Fabregas của anh, chứ không phải tên viết tắt
"Cesc" để in lên áo đấu.
21. Vì giá trong nước đang cao hơn thế giới hơn 1 triệu đồng một lượng, nếu không cho
nhập chính thức, nguy cơ nhiều đơn vị có chân rết ở vùng biên sẽ đi theo đường tiểu
ngạch và họ sẽ tiếp tục thao túng thị trường.
22. Đương kim vô địch đơn nam – hạt giống số bốn Murray rơi vào nhánh có nhiều đối
thủ dày dạn kinh nghiệm như David Nalbadian, Mikhail Youzhny, Feliciano Lopez và
nhất là Mardy Fish. (Hạt giống số sáu đang đạt phong độ cao, vào chung kết hai giải gần
nhất và là tay vợt số một nước Mỹ).
23. Các gia đình hiện đại có hiện tượng này nên xử lý như thế nào. Và đây có phải là tiền
đề hay nguyên nhân dẫn đến các xung đột và cuối cùng hậu quả là ly dị hay không.
24. Muốn bảo vệ môi trường, trước hết ta phải hiểu môi trường là gì?
25. Kẻ thù giết chết nhưng không giết được ý chí của họ.
26. Như vậy cần có biện pháp ngăn chặn nạn nói thách, cũng là một cách lừa đảo người
tiêu dùng mà thôi.
27. Để các em học sinh có những ngày hè bổ ích nên địa phương đã tổ chức nhiều điểm
sinh hoạt hè với nhiều hoạt động phong phú.
28. Anh bộ đội bị hai vết thương, một ở đùi, một ở Khe Sanh.
29. Bước vào phòng họp mà không chào hỏi ai, các khách mời sẽ nghĩ rằng anh coi
thường họ.
30. Trong lúc hàng nội địa đang bị tràn ngập bởi hàng ngoại.
31. Qua xác minh được biết công tác quản lý hộ khẩu đã có nhiều chuyển biến tốt.
32. Chàng dũng sĩ vung gươm lao về phía quái vật, miệng ngoác rộng nhe hàm răng nhọn
hoắt.
33. Là một viên chức bình thường, chai rượu ngoại đó có giá tương đương nửa tháng
lương của chị Hà.
18
34. Ở tuổi 61, khi quyết định bơi từ Cuba sang Mỹ, bà Nyad nói tôi chưa bao giờ nghĩ
mình sẽ trở lại với môn thể thao này, vì đó thực sự là một môn thể thao chỉ dành cho
thanh niên.
35. Siêu mẫu Lâm Chí Linh, người vừa tạo dựng tên tuổi với bộ phim Xích Bích.
36. Liên lạc với Ngọc Trinh bên Mỹ, cô cho biết hiện nay cô cùng các thí sinh Hoa hậu
Việt Nam Quốc tế đã bước vào vòng thi phụ.
37. Sau khi tốt nghiệp, các bạn sinh viên vẫn giữ liên lạc với giáo sư để giúp đỡ trong
những vấn đề chuyên môn.
Bài tập 4: Thêm dấu câu vào các đoạn sau
1. Bộ đội đánh đồn giặc chết như ngả rạ.
2. Các đồng chí mải mê nghe Hảo nói quên cả giờ nghỉ.
3. Quân ta giật sập cầu tiêu diệt được 20 quân địch.
4. Con gái rượu của bố đâu rồi?
5. Xin ghi thêm nếu còn chỗ linh hồn ông sẽ được lên thiên đàng.
6. Chính phủ Việt Nam cần đưa ra những kích thích ban đầu có ba lĩnh vực chủ chốt cần
thực hiện động tác trên đó là vấn đề đào tạo đội ngũ cán bộ bảo đảm cơ sở hạ tầng và xây
dựng khuôn khổ pháp lý.
7. Thu hút đầu tư nhưng cần nhớ ba điều một là phải có chính sách đầu tư sao cho ít gây
ảnh hưởng xấu cho nền văn hóa việc cả tin rằng đầu tư nước ngoài sẽ không làm văn hóa
bên ngoài tràn vào là điều không tưởng tuy nhiên mục tiêu không phải là ngăn chặn quá
trình này mà là khai thác mặt tốt và tìm cách hạn chế tác động xấu hai là phải xem xét
mối quan hệ giữa xã hội và kinh tế các nhà kinh doanh vì những lý do hoàn toàn kinh tế
thường không chú ý mấy đến tác động lớn hơn về mặt xã hội.
8. Để chuẩn bị làm thủ tục cho con trai tôi đi học tôi đang rất cần bản sao giấy khai sinh
có chứng thực của cháu cuối tháng sáu vừa qua nhà ngập nước do lũ quét giấy khai sinh
của con tôi bị nhòe mực tôi mang bản chính giấy khai sinh của cháu đi chứng thực tại xã
nhưng không được chấp nhận.
9. Đọc những câu chuyện cảm động và đáng phục về đất nước Nhật Bản sau cơn động đất
bỗng thấy đau lòng khi nhớ lại cảnh chen cướp diễn ra trong lễ hội đền Trần ở xứ ta ở lễ
hội đó bất luận già trẻ trai gái bất luận người bình dân hay người trí thức ai cũng đều
nháo nhào xô đẩy nhau để cướp cho kỳ được một cái ấn phương tiện thỏa mãn giấc mộng
phù hoa kết quả là đã có nhiều người ngộp thở ngất xỉu hoặc chí ít cũng thoát khỏi đám
đông trong cảnh thân tàn ma dại.
10. Ngay từ những phút đầu tiên của trận chung kết Copa America Uruguay đã tràn lên tổ
chức tấn công liên tục về phía đối thủ khung thành thủ môn Justo Villar đã không ít lần
19
chao đảo chỉ trong vài phút đầu tiên của hiệp 1 với sức mạnh tấn công như vũ bão chỉ ở
phút 12 của trận đấu Uruguay đã có bàn mở tỷ số nhờ công của tiền đạo Luis Suárez
khống chế tuyệt hay sau một tình huống bóng đập chân hàng thủ Paraguay nảy ra Suárez
có cú ra chân nhanh đưa bóng đi chéo góc rất hiểm hóc đập cột dọc bên trái khung thành
Paraguay đi vào lưới.
20
1. TIẾNG VIỆT VÀ VĂN BẢN TIẾNG VIỆT
1.1. Đôi nét về tiếng Việt
- Tiếng Việt trong đời sống
- Tiếng Việt trong các lý thuyết Việt ngữ học
1.2. Thể thức và yêu cầu của một số dạng văn bản tiếng Việt thường gặp
1.2.1. Văn bản hành chính:
Liên quan đến hành chính sự nghiệp, cung cấp thông tin và phục vụ cho sự vận hành của
bộ máy pháp quyền, yêu cầu chặt chẽ về thể thức trình bày: lề, cỡ chữ, font chữ, chỉ
mục
1.2.2. Văn bản nghị luận:
Bàn luận xung quanh các vấn đề chính trị, kinh tế, xã hội, tác động trực tiếp đến tư duy
và ý thức của người đọc.
1.2.3. Văn bản khoa học:
Bàn về những vấn đề khoa học, yêu cầu chặt chẽ về thể thức trình bày: lề, cỡ chữ, font
chữ, chỉ mục
1.2.4. Văn bản nghệ thuật:
Một dạng văn bản đặc biệt, mang tính năng thẩm mỹ cao, dung hợp nhiều loại hình ngôn
ngữ khác nhau nhằm phục vụ cho nhu cầu biểu hiện và khuấy động tình cảm thẩm mỹ.
1.3. Quá trình viết và phương pháp viết văn bản tiếng Việt
1.3.1. Quá trình viết
Viết không chỉ là tập hợp câu từ thành văn bản. Để tạo lập một văn bản hoàn chỉnh và đạt
được tác dụng mong muốn, cần phải trải qua một số bước nhất định:
Sơ đồ 6 bước viết văn bản
21
Trước khi viết
BƯỚC 1: Chọn chủ đề
Trước khi bạn viết, cần phải xác định được một chủ đề cụ thể, hoặc một số ý
tưởng để bạn hình thành chủ đề cho mình.
BƯỚC 2: Tập hợp ý tưởng
Khi đã có chủ đề, hãy xác định thật rõ ràng bạn sẽ viết những gì về chủ đề
ấy.
BƯỚC 3: Tổ chức ý tưởng
Khi đã xác định xong những ý tưởng của mình về chủ đề, hãy khoanh vùng
lại: bạn sẽ sử dụng ý tưởng nào trong văn bản và sẽ không sử dụng ý tưởng
nào? Sau đó, xác định bạn sẽ sử dụng những ý tưởng đó ở đâu trong văn bản:
ở phần mở đầu, phần khai triển hay phần kết luận?
Trong khi viết
BƯỚC 4: Viết
Sử dụng những ý tưởng và cấu trúc đã có để tạo lập văn bản.
Sau khi viết
BƯỚC 5: Kiểm tra cấu trúc và nội dung.
Đọc lại văn bản. Xác định chỗ nào cần thêm thông tin, chỗ nào cần xóa bớt,
chỗ nào cần thay đổi vị trí câu, đoạn, ý.
BƯỚC 6: Kiểm tra lỗi từ ngữ và ngữ pháp.
Xem lại có mắc lỗi chính tả, ngữ pháp hay diễn đạt nào không. Kiểm tra
những ngôn từ đã dùng, suy nghĩ xem có thể thay thế bằng từ ngữ hay cách
diễn đạt khác không.
1.3.2. Phương pháp viết
- Viết cái gì
Xác định rõ ràng nội dung cần viết, bạn sẽ tránh được sự lan man, thiếu tập trung. Trước
khi viết, hãy trả lời thật chính xác câu hỏi “Tôi đang viết về vấn đề gì? Vấn đề này có
những khía cạnh nào? Trong mỗi đoạn văn, tôi sẽ đi vào những khía cạnh nào?”
- Viết cho ai
22
Biết rõ về đối tượng sẽ đọc văn bản, bạn sẽ viết hiệu quả hơn. Những độc giả khác nhau
có kinh nghiệm sống, khác nhau, quan điểm khác nhau. Biết rõ quan điểm, kinh nghiệm
sống của độc giả, bạn sẽ có chiến lược phù hợp để thuyết phục họ.
- Viết để làm gì
Hiểu rõ mục tiêu, nhiệm vụ mà văn bản cần đạt được, bạn sẽ vạch ra được hướng đi thích
hợp để hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ đó ngay trong quá trình viết văn bản. Mục tiêu
quảng bá, thông báo, thỏa thuận… sẽ đòi hỏi văn phong khác nhau, ngôn ngữ khác nhau.
2. CHUẨN BỊ TRƯỚC KHI VIẾT
2.1. Xác định chủ đề:
Trước khi viết, cần phải xác định thật rõ mình sẽ viết về chủ đề gì. Chủ đề không nên quá
rộng mà cũng không nên quá hẹp.
Nếu chủ đề quá hẹp: Bạn sẽ không có đủ ý tưởng để viết.
Nếu chủ đề quá rộng: Bạn sẽ không biết tổ chức ý tưởng sao cho chặt chẽ, thuyết phục,
tập trung. Nếu chủ đề quá rộng, bạn hãy lựa chọn một phương diện nào đó của chủ đề và
tập trung vào đó.
Bài tập: Hãy thu hẹp các chủ đề sau đây sao cho phù hợp với một bài viết 2000 từ.
a. Bạn bè
b. Xe
c. Trường học
d. Bầu cử
e. Lịch sử
2.2. Tập hợp ý tưởng:
Sau khi đã có một chủ đề phù hợp, hãy nghĩ đến những gì bạn biết, bạn hiểu hoặc bạn
muốn nói xung quanh chủ đề đó. Hãy lấy một tờ giấy và ghi ra bất cứ ý tưởng nào bạn có
về chủ đề của mình.
Có 3 cách tập hợp ý tưởng: lập danh sách, viết tự do, lập sơ đồ.
Cách 1: Lập danh sách
Gạch đầu dòng, viết từng từ, ngữ hoặc câu ngắn xoay quanh chủ đề mà bạn đã chọn.
23
Đây là danh sách ý tưởng mà một bạn sinh viên lập ra, khi suy nghĩ về chủ đề “Bạo hành
trẻ em trong xã hội Việt Nam hiện nay”.
Bài tập: Chia nhóm, lập danh sách ý tưởng cho các chủ đề sau:
a. Giá của căn hộ chung cư cao cấp
b. Thời trang của giới trẻ
c. Cách sử dụng hình phạt trong trường học
d. Đề thi tuyển sinh ĐH năm vừa qua
e. Tình trạng đường ngập năm nay
Cách 2: Viết tự do
Viết tất cả những gì chợt hiện ra trong đầu về chủ đề đã chọn.
Bài tập: Chọn một chủ đề và viết tự do trong vòng 5 phút.
Cách 3: Lập sơ đồ
Ghi chủ đề ở giữa tờ giấy, sau đó biểu thị các ý chính bằng vòng tròn, biểu thị mối quan
hệ giữa các ý với nhau bằng đường thẳng nối các vòng tròn với nhau.
- Thương cho roi cho vọt
- Nguy hiểm đến tính mạng
- Gia đình không hạnh phúc
- Cha mẹ không hiểu biết về quyền trẻ em
- Quyền đi học
- Xóa mù chữ
- Luật không nghiêm
- Xã hội nhiều tệ nạn
- Ghét cha mẹ và càng chống đối
Mọi người thường nói là muốn dạy dỗ trẻ em nghiêm khắc nên mới
đánh đập. Chỉ là ngụy biện. Bất lực không dạy được trẻ? Không phải
đứa trẻ nào bị đánh cũng hiểu ra và trở nên ngoan ngoãn hơn. Trẻ
ngày nay thường không có không gian chơi đùa vì đường phố quá chật
chội. Đánh trẻ thì trẻ sẽ thù hận và ghét người lớn. Nghe lời chỉ vì sợ bị
đánh. Muốn trẻ em nghe lời người lớn chăm chỉ học tập thì phải làm
cho trẻ thấy rằng đi học là niềm vui.
24
Hậu quả
Trẻ ghét người lớn
Dần dần trẻ không sợ nữa
Vi phạm nhân quyền
Điểm &ch cực?
Nguyên nhân
Tư tưởng truyền thống
Trẻ thời nay dễ hư hỏng
Người lớn thiếu ý thức
Dân trí thấp
Giải pháp
Tuyên truyền về quyền trẻ em
Luật pháp
Lỏng lẻo, nhiều kẽ hở?
Khó áp dụng
Chính sách?
BẠO HÀNH TRẺ EM
25
Bài tập: Chọn một chủ đề, vẽ sơ đồ ý tưởng và trình bày quan hệ giữa các ý tưởng.