bài giảng nghiệp vụ ngoại thương chương 1 - gv. nguyễn thị bích phượng

MÔN NGHIỆP VỤ MÔN NGHIỆP VỤ
NGOẠI THƯƠNGNGOẠI THƯƠNG
TRƯỜNG: TRƯỜNG: ĐH MỞ TP HCMĐH MỞ TP HCM
GV: NGUYỄN T BÍCH PHƯỢNGGV: NGUYỄN T BÍCH PHƯỢNG
Yêu cầu môn họcYêu cầu môn học
 Kiến thức cơ bản về kinh tếKiến thức cơ bản về kinh tế
 Môi trường kinh doanh quốc têMôi trường kinh doanh quốc tê
 Tiếng Anh trong kinh doanh là một lợi thế. Tiếng Anh trong kinh doanh là một lợi thế.
PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP
 HỌC LÝ THUYẾT TRÊN LỚP (kết hợp bài HỌC LÝ THUYẾT TRÊN LỚP (kết hợp bài
giảng trên lớp và giáo trình học) giảng trên lớp và giáo trình học)
 THẢO LUẬNTHẢO LUẬN
 LÀM BÀI TẬP TẠI NHÀLÀM BÀI TẬP TẠI NHÀ
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ MÔN HỌCĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ MÔN HỌC
 Thi cuối kỳ: 100% tổng điểm.Thi cuối kỳ: 100% tổng điểm.
 Thi trắc nghiệm kết hợp tự luận trong 90 Thi trắc nghiệm kết hợp tự luận trong 90
phútphút
 Bài thi được sử dụng tài liệuBài thi được sử dụng tài liệu
NỘI DUNG BÀI GIẢNGNỘI DUNG BÀI GIẢNG
 TỔNG QUAN VỀ NGOẠI THƯƠNG TỔNG QUAN VỀ NGOẠI THƯƠNG
 HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA QUỐC TẾHỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA QUỐC TẾ
 INCOTERMS INCOTERMS
 CÁC PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN CHỦ YẾU CÁC PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN CHỦ YẾU
TRONG KINH DOANH XNKTRONG KINH DOANH XNK
 KỸ THUẬT ĐÀM PHÁN HỢP ĐỒNG NGOẠI THƯƠNGKỸ THUẬT ĐÀM PHÁN HỢP ĐỒNG NGOẠI THƯƠNG
 TỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG XNK HÀNG HÓATỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG XNK HÀNG HÓA
 CHỨNG TỪ KINH DOANH XNKCHỨNG TỪ KINH DOANH XNK
HỌC LIỆUHỌC LIỆU
 GiáoGiáo trìnhtrình::
ĐoànĐoàn ThịThị HồngHồng VânVân, “, “QuảnQuản trịtrị XNK”, XNK”, TrườngTrường ĐH ĐH KinhKinh tếtế
TPHCM, NXB Lao TPHCM, NXB Lao ĐộngĐộng XãXã hộihội, 2010, 2010

 TàiTài liệuliệu thamtham khảokhảo
DươngDương HữuHữu HạnhHạnh,,
“Hướng“Hướng dẫndẫn thựcthực
hànhhành kinhkinh doanhdoanh
xuấtxuất nhậpnhập khẩukhẩu
””, NXB , NXB ThốngThống kêkê, , 20092009
ĐoànĐoàn ThịThị HồngHồng VânVân, “, “
ĐàmĐàm
phánphán trongtrong kinhkinh doanhdoanh
quốcquốc
tếtế
””, NXB , NXB ThốngThống kêkê, , 2009.2009.
VõVõ ThanhThanh Thu, Thu, “ “
KỹKỹ thuậtthuật
kinhkinh doanhdoanh
xuấtxuất nhậpnhập khẩukhẩu
”,”,
NXB Lao NXB Lao độngđộng XãXã hộihội, 2010., 2010.
LêLê VănVăn TềTề, , “ “ ThanhThanh toántoán
quốcquốc tếtế
trongtrong
ngoạingoại thươngthương
”,”,
NXB Lao NXB Lao độngđộng XãXã hộihội, 2009, 2009
Tài liệu tham khảoTài liệu tham khảo
ICC,IncotermsICC,Incoterms 2010, NXB 2010, NXB ThôngThông tin tin vàvà TruyềnTruyền
ThôngThông, , HàHà NộiNội, 2010., 2010.
ICC, ICC, IncotermsIncoterms 2000, 2000, bảnbản dịchdịch phòngphòng ThươngThương mạimại
ViệtViệt Nam. Nam.
 ICCICC, , Guide to ExportGuide to Export Import BasicsImport Basics, ICC Publication , ICC Publication

No.685, 2008No.685, 2008
 Visit www.incoterms.orgVisit www.incoterms.org; ; http://ort exportexport
guide.comguide.com
 /> vietnamvietnam
 p://www.mutrapmutrap.org.vn/.org.vn/
 />CHƯƠNG ICHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ NGOẠI THƯƠNGTỔNG QUAN VỀ NGOẠI THƯƠNG
 KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠIKHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI
 CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN NGOẠI CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN NGOẠI
THƯƠNG.THƯƠNG.
KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠIKHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI
 Ngoại thương là gì?Ngoại thương là gì?
 Thế nào là xuất khẩu, nhập khẩu?Thế nào là xuất khẩu, nhập khẩu?
 Các hình thức xuất khẩu, nhập khẩu hàng Các hình thức xuất khẩu, nhập khẩu hàng
hóa.hóa.
Định nghĩaĐịnh nghĩa
Ngoại thương Ngoại thương là sự trao đổi hàng hóa (HH)là sự trao đổi hàng hóa (HH)

dịch vụ giữa các quốc gia khác nhau.dịch vụ giữa các quốc gia khác nhau.
Thương mại giữa hai hay nhiều nước được gọi là Thương mại giữa hai hay nhiều nước được gọi là
ngoại thương. Hoạt động thương mại này liên ngoại thương. Hoạt động thương mại này liên
quan đến việc trao đổi HHquan đến việc trao đổi HH DV giữa các cư dân, DV giữa các cư dân,
tổ chức kinh tế, doanh nghiệp của hai hay nhiều tổ chức kinh tế, doanh nghiệp của hai hay nhiều
nước.nước.
Ngoại thương được xem như là buôn
bán hàng hóa –
dịch vụ với bên ngoài
Định nghĩa Ngoại thươngĐịnh nghĩa Ngoại thương
Hoạt động ngoại thương hầu như xoay Hoạt động ngoại thương hầu như xoay
quanh Xuất nhập khẩu HHquanh Xuất nhập khẩu HH DV. DV.

Đặc điểm chính của hoạt động ngoại Đặc điểm chính của hoạt động ngoại
thương là HHthương là HH DV của một nước đang DV của một nước đang
được giao dịch mua bán vượt ra bên ngoài được giao dịch mua bán vượt ra bên ngoài
lãnh thổ của nước đó.lãnh thổ của nước đó.
Phân biệt giữa ngoại thương và nội thươngPhân biệt giữa ngoại thương và nội thương
 NGOẠI THƯƠNG (Foreign NGOẠI THƯƠNG (Foreign
Trade)Trade)
Tiến hành bên ngoài ranh Tiến hành bên ngoài ranh
giới địa lý quốc giagiới địa lý quốc gia
Không dễ thực hiện vì Không dễ thực hiện vì
dính líu nhiều sự phức dính líu nhiều sự phức
tạptạp
Liên quan đến tiền tệ của Liên quan đến tiền tệ của
ít nhất hai nước trở lênít nhất hai nước trở lên
Hầu hết hoạt động mua Hầu hết hoạt động mua
và bán với khối lượng lớn.và bán với khối lượng lớn.
Chịu những hạn chế nhất Chịu những hạn chế nhất
định do chính phủ áp đặtđịnh do chính phủ áp đặt
 NỘI THƯƠNG (Home NỘI THƯƠNG (Home
Trade)Trade)
Được thực hiện trong phạm Được thực hiện trong phạm
vi vi ranh giới địa lý quốc giaranh giới địa lý quốc gia
dễ thực hiện hơn vì ítdễ thực hiện hơn vì ít phức phức
tạp.tạp.
Chỉ liênChỉ liên quan đến đồng tiền quan đến đồng tiền
của một nước.của một nước.
Hầu hết hoạt động mua và Hầu hết hoạt động mua và
bán với cácbán với các lô nhỏ.lô nhỏ.
KhôngKhông phải chịu phải chịu những hạn những hạn
chế nhất định do chính phủ chế nhất định do chính phủ

áp đặtáp đặt
Phân loạiPhân loại
 Các giao dịch ngoại thương bao gồm Các giao dịch ngoại thương bao gồm
ba loại chính sau:ba loại chính sau:
Mậu dịch nhập khẩu (Import trade)Mậu dịch nhập khẩu (Import trade)
Mậu dịch xuất khẩu (Export trade)Mậu dịch xuất khẩu (Export trade)
Mậu dịch tập trung XNK (Entrepot Mậu dịch tập trung XNK (Entrepot
trade)trade)
Hoạt
động
kinh
doanh
XNK
Mậu dịch Xuất khẩuMậu dịch Xuất khẩu
 Một sản phẩm, được sản xuất từ một nước, Một sản phẩm, được sản xuất từ một nước,
được bán ra thị trường toàn cầu gọi là được bán ra thị trường toàn cầu gọi là hàng hàng
xuất khẩuxuất khẩu
 Xuất khẩu: Xuất khẩu: là những giao dịch HHlà những giao dịch HH DV (mua bán, DV (mua bán,
đối ứng, tặng cho) từ cư dân, công ty, chính phủ đối ứng, tặng cho) từ cư dân, công ty, chính phủ
ở một nước đến cư dân ở nước ngoài và HHở một nước đến cư dân ở nước ngoài và HH DV DV
đó phải di chuyển ra khỏi biên giới của một quốc đó phải di chuyển ra khỏi biên giới của một quốc
gia.gia.
Mậu dịch Nhập khẩu Mậu dịch Nhập khẩu
 Một sản phẩm được một nước mua từ thị Một sản phẩm được một nước mua từ thị
trường toàn cầu gọi là trường toàn cầu gọi là hàng nhập khẩuhàng nhập khẩu
 Nhập khẩuNhập khẩu: là những giao dịch HH: là những giao dịch HH DV (mua bán, DV (mua bán,
đối ứng, tặng cho) từ cư dân, công ty, chính phủ ở đối ứng, tặng cho) từ cư dân, công ty, chính phủ ở
nước ngoài đến cư dân của một nước và HHnước ngoài đến cư dân của một nước và HH DV đó DV đó
phải di chuyển ra khỏi biên giới của một quốc gia.phải di chuyển ra khỏi biên giới của một quốc gia.
 Hoạt động XNK được tính vào tài khoản hiện hành Hoạt động XNK được tính vào tài khoản hiện hành

trong cán cân thanh toán của một quốc gia. trong cán cân thanh toán của một quốc gia.
Theo điều 28 luật TM VN 2005Theo điều 28 luật TM VN 2005
 Xuất khẩu HHXuất khẩu HH: là : là
việc hàng hóa được việc hàng hóa được
đưa ra khỏi lãnh thổ đưa ra khỏi lãnh thổ
VN hoặc đưa vào VN hoặc đưa vào
khu vực hải quan khu vực hải quan
riêng trên lãnh thổ riêng trên lãnh thổ
VN theo quy định VN theo quy định
pháp luật pháp luật
 Nhập khẩu HHNhập khẩu HH: là : là
việc hàng hóa được việc hàng hóa được
đưa vàođưa vào lãnh thổ lãnh thổ
VN từVN từ nước ngoài nước ngoài
hoặc từ khu vực hải hoặc từ khu vực hải
quan riêng trên lãnh quan riêng trên lãnh
thổ VN theo quy thổ VN theo quy
định pháp luật định pháp luật
Mậu dịch XNK
Tạm nhập, tái xuất Tạm xuất, tái nhập
Hàng hóa được đưa từ
nước ngoài hoặc từ khu
vực hải quan riêng trên
lãnh thổ VN, có làm thủ
tục nhập khẩu vào VN và
làm thủ tục xuất khẩu
chính hàng hóa đó ra
khỏi VN.
Hàng hoá được đưa ra
nước ngoài hoặc đưa vào

khu vực hải quan riêng
trên lãnh thổ Việt Nam, có
làm thủ XK ra khỏi VN và
làm thủ tục NK lại chính
hàng hoá đó vào Việt
Nam.
Chuyển khẩu-
Mậu dịch trung
gian
XNK(Entreport
trade)
Loại 1
Loại 2
Loại 3
HHđược mua từ
một nước để bán
sang một nước
khác mà không
làm thủ tục NK,
XK tại Việt Nam
Nước
XK
Cửa
khẩu VN
Nước
NK
Nước
XK
Nước
NK

Chuyển
thẳng
Nước
XK
Cửa
khẩu VN
Nước
NK
Khu vực
trung
chuyển HH
TIẾN TRÌNH XNK HHTIẾN TRÌNH XNK HH DVDV
Nhà NK Nhà XK
Xác định Nhu
cầu mua hàng
Tìm đối tác
Chọn đặt hàng
Chào hàng
Đàm phán
Ký kết hợp đồng
MBHHQT
Tổ chức thực hiện hợp
đồng MBHHQT
NỘI DUNG MÔN HỌCNỘI DUNG MÔN HỌC
Thực hiện
HĐMBHHQT
Ký kết
HĐMBNT
Chứng từ
XNK

Đàm
phán
HĐMBH
HQT
Điều kiện cơ
sở giao hàng
Incoterms
Các PPTT chủ
yếu trong
kinh doanh
XNK
Nội dung các
điều kiện và
điều khoản của
HĐMBHHQT
VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN NGOẠI THƯƠNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN NGOẠI THƯƠNG
 CHÍNH SÁCH NGOẠI THƯƠNG CỦA QUỐC GIACHÍNH SÁCH NGOẠI THƯƠNG CỦA QUỐC GIA
 TOÀN CẦU HÓA VÀ CÁC TỔ CHỨC, KHỐI TOÀN CẦU HÓA VÀ CÁC TỔ CHỨC, KHỐI
THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ VÀ KHU VỰC CHI THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ VÀ KHU VỰC CHI
PHỐI VÀ ĐIỀU CHỈNH THƯƠNG MẠI THẾ PHỐI VÀ ĐIỀU CHỈNH THƯƠNG MẠI THẾ
GIỚI.GIỚI.
 TIỀN TỆTIỀN TỆ
CHÍNH SÁCH NGOẠI THƯƠNG CỦA QUỐC GIA CHÍNH SÁCH NGOẠI THƯƠNG CỦA QUỐC GIA
 Các nguyên tắc điều chỉnh buôn bán quốc Các nguyên tắc điều chỉnh buôn bán quốc
tế.tế.
 Công cụ chính sách ngoại thươngCông cụ chính sách ngoại thương
 Chính sách ngoại thương của Việt Nam. Chính sách ngoại thương của Việt Nam.
Chính sách ngoại thươngChính sách ngoại thương
 Là hệ thống những nguyên tắc, biện pháp Là hệ thống những nguyên tắc, biện pháp
kinh tế, hành chính và pháp luật nhằm kinh tế, hành chính và pháp luật nhằm

thực hiện mục tiêu được xác định trong thực hiện mục tiêu được xác định trong
ngoại thương của một quốc gia trong một ngoại thương của một quốc gia trong một
thời kỳ nhất định. thời kỳ nhất định.
Lợi ích của chính sách ngoại thươngLợi ích của chính sách ngoại thương
 Bảo vệ sản xuất trong nước, chống lại sự Bảo vệ sản xuất trong nước, chống lại sự
cạnh tranh to bên ngoàicạnh tranh to bên ngoài
 Tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất trong Tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất trong
nước phát triển và mở rộng ra thị trường nước phát triển và mở rộng ra thị trường
thế giớithế giới
 Hiểu rõ chính sách ngoại thương sẽ tạo Hiểu rõ chính sách ngoại thương sẽ tạo
điều kiện vận dụng tốt nghiệp vụ trong điều kiện vận dụng tốt nghiệp vụ trong
ngoại thương ngoại thương
Các nguyên tắc điều chỉnh buôn bán quốc tếCác nguyên tắc điều chỉnh buôn bán quốc tế
 Nguyên tắc tương hỗNguyên tắc tương hỗ
 Nguyên tắc “Tối huệ quốc” (Most Nguyên tắc “Tối huệ quốc” (Most
Favoured NationFavoured Nation MFN)MFN)
Chế độ tối huệ quốc dành cho các nước Chế độ tối huệ quốc dành cho các nước
đang phát triển (GSP) đang phát triển (GSP)
 Nguyên tắc đối xử trong nước (National Nguyên tắc đối xử trong nước (National
TreatmentTreatment NT) NT)