Các phương pháp sắp xếp
và tìm kiếm
Các phương pháp sắp xếp
và tìm kiếm
Chương 3
Các phương pháp sắp xếp
4
Đệ qui
1
Tìm kiếm đệ qui
2
Các phương pháp tìm kiếm
3
Nội dung
N
N
ộ
ộ
i dung
i dung
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Tìm kiếm và sắp xếp dữ liệu là hai thao tác
thường xuyên được thực hiện trong khai thác
thông tin
Tùy thuộc vào cấu trúc lưu trữ của dữ liệu các
thuật toán được xây dựng có mức độ hiệu quả
khác nhau
Có thể chia thành hai nhóm: các thuật toán thao
tác trên bộ nhớ chính (RAM) và trên bộ nhớ
ngoài (các ổ đĩa)
V
V
ấ
ấ
n đ
n đ
ề
ề
t
t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p d
p d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u
u
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Kh
Kh
á
á
i ni
i ni
ệ
ệ
m
m
Một đối tượng X gọi là được
đ
đ
ị
ị
nh ngh
nh ngh
ĩ
ĩ
a đ
a đ
ệ
ệ
qui
qui nếu
trong phát biểu của X có dùng chính đối tượng X
Ví dụ: “Người giàu là người có nhiều tài sản hoặc có cha
mẹ là người giàu” – trực tiếp
“Gà Trứng Gà” – gián tiếp
Định nghĩa bằng đệ quy có ưu điểm:
Sáng sủa
Dễ hiểu
Nêu bật được vấn đề
Đ
Đ
ệ
ệ
qui
qui
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Kh
Kh
á
á
i ni
i ni
ệ
ệ
m
m
Một chương trình đệ qui là chương trình gọi đến
chính nó trong các câu lệnh, chương trình đệ qui
bắt buộc phải có điều kiện dừng
Nhược điểm của đệ qui
Không phải bài toán nào cũng dùng đệ qui được
Sử dụng nhiều bộ nhớ để lưu trữ tạm thời các biến
trong lúc chạy đệ qui
Đ
Đ
ệ
ệ
qui
qui
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Kh
Kh
á
á
i ni
i ni
ệ
ệ
m
m
Một định nghĩa đệ qui thường có 2 thành phần
Thành phần cố định (điều kiện dừng) : không có lời
gọi đệ qui
Ví dụ: 0! = 1! = 1
Thành phần đệ qui : ứng với tham số có lời gọi đệ
qui đến tham số khác, dần tiến về thành phần cố định
Ví dụ: n! = n*(n-1)! Nếu n > 1
Đ
Đ
ệ
ệ
qui
qui
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Một hàm đệ quy về căn bản luôn gồm 2 phần.
Phần dừng: Chứa các tác động của hàm ứng với 1 số
giá trị ban đầu của tham số
Phần hạ bậc: Chứa lời gọi thực hiện hàm với tham số
có phạm vi nhỏ hơn.
H
H
à
à
m đ
m đ
ệ
ệ
qui
qui
Ví dụ: Xây dựng hàm tính n! theo đệ
qui.
long giaithua(int n)
{
if (n == 0 || n == 1) return 1;
else return (n * giaithua(n-1));
}
Ví dụ: Tính UCLN(x,y) theo thuật toán
Euclide
int ucln(int x, int y)
{
if (y == 0) return x;
else return (ucln(y, x % y));
}
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Xây d
Xây d
ự
ự
ng d
ng d
ầ
ầ
n c
n c
á
á
c th
c th
à
à
nh ph
nh ph
ầ
ầ
n c
n c
ủ
ủ
a m
a m
ộ
ộ
t l
t l
ờ
ờ
i gi
i gi
ả
ả
i hay m
i hay m
ộ
ộ
t c
t c
ấ
ấ
u
u
h
h
ì
ì
nh b
nh b
ằ
ằ
ng c
ng c
á
á
ch th
ch th
ử
ử
t
t
ấ
ấ
t c
t c
ả
ả
c
c
á
á
c kh
c kh
ả
ả
năng
năng
.
.
V
V
í
í
d
d
ụ
ụ
: li
: li
ệ
ệ
t kê c
t kê c
á
á
c dãy nh
c dãy nh
ị
ị
phân c
phân c
ó
ó
đ
đ
ộ
ộ
d
d
à
à
i n bit
i n bit
V
V
ớ
ớ
i n=3
i n=3
T
T
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m đ
m đ
ệ
ệ
qui
qui
Bit 2 Bit 1 Bit 0
0 0 0
0 0 1
0 1 0
0 1 1
1 0 0
1 0 1
1 1 0
1 1 1
Một “cấu hình”
3 bit ~ 8 khả năng
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
/* Xác định thành phần xi bằng đệ quy */
void Try( int i )
{ int j;
If (i > N) < ghi nhận 1 cấu hình>;
else
{
for (j thuộc tập khả năng đề cử )
if < chấp nhận khả năng ( j )> then
{
< Xác định xi theo khả năng ( j ) >
<Ghi nhận khả năng ( j ) đã được chọn cho xi >;
Try( i+1);
< bỏ việc ghi nhận khả năng ( j ) đã chọn cho xi >;
}
}
}
H
H
à
à
m t
m t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m đ
m đ
ệ
ệ
qui
qui
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Ví dụ: Liệt kê các dãy nhị phân có độ dài n.
CTDL: Mảng byte: char X[20]; chứa dãy nhị phân tối đa 20 bit
Khả năng đề cử cho 1 thành phần (1 bit) X[i] là: 0 và 1
void Try(int i)
{ int j;
if ( i > n ) InKetqua;
else
for (j =0; j<2; j++)
{ X[i] = j;
Try( i + 1 );
}
}
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Bài toán Tháp Hà Nội
Bài toán liệt kê hoán vị
Bài toán 8 quân Hậu
Bài toán Mã đi tuần
M
M
ộ
ộ
t s
t s
ố
ố
v
v
í
í
d
d
ụ
ụ
cơ b
cơ b
ả
ả
n v
n v
ề
ề
đ
đ
ệ
ệ
qui
qui
3/11/2010
www.lhu.edu.vn
Chương
Chương
3 C
3 C
á
á
c phương
c phương
phá
phá
p t
p t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Sinh viên chia nhóm thực hiện: mỗi nhóm từ 3-5
người
Bốc thăm 2 trong số các thuật toán để tìm hiểu
và Seminar
C
C
á
á
c thu
c thu
ậ
ậ
t to
t to
á
á
n t
n t
ì
ì
m ki
m ki
ế
ế
m v
m v
à
à
s
s
ắ
ắ
p x
p x
ế
ế
p
p
Yêu cầu tìm hiểu
Ý tưởng thuật toán
Ví dụ minh họa
Cài đặt chương trình
Nhận xét đánh giá
Tài liệu tham khảo
Yêu cầu Seminar
Tạo Slide PowerPoint
Trình bày trong 15 phút
Trao đổi thảo luận
Trả lời thắc mắc