Tiểu luận môn học lịch sử đảng cộng sản việt namđề tài cách mạng tháng 8 năm 1945 ý nghĩa của nó trong sự phát triển của lịch sử việt nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ


Tiểu luận
Mơn học: Lịch Sử Đảng Cộng Sản Việt Nam

TÊN ĐỀ TÀI
CÁCH MẠNG THÁNG 8 NĂM 1945
Ý NGHĨA CỦA NÓ TRONG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỊCH SỬ
VIỆT NAM

MÃ SỐ LỚP HP: LLCT220514_22_1_28
GVHD: TS. Trịnh Thị Mai Linh
Nhóm thực hiện: Nhóm 7
Học kỳ: 1 – Năm học: 2022 – 2023
TP.HỒ CHÍ MINH – 10/2022


Danh Sách Thành Viên
Thứ Tự

Họ và Tên

MSSV

1

Võ Xuân Trung

20144479

2

Nguyễn Văn Hiền

20144387

3

Huỳnh Hưu Bằng

20146198

4

Nguyễn Thành Văn

20110224

5

Huỳnh Diễm Quy

20128145

6

Nguyễn Bảo Chương

20146481

7

Huỳnh Trọng Trí

20146209

8

Lê Nguyễn Ngọc Đài

20136065

ĐIỂM:
TIÊU CHÍ

NỘI DUNG

BỐ CỤC

TRÌNH BÀY

TỔNG

ĐIỂM SỐ

NHẬN XÉT CỦA GV:………………………………………………..
…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………
GV ký tên


MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề .............................................................................. 2
3. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 8
4. Bố cục của tiểu luận ....................................................................................... 8
5. Đóng góp của đề tài ........................................................................................ 9

B. PHẦN NỘI DUNG ..................................................................... 10
CHƯƠNG 1: Cách mạng Tháng 8 năm 1945 ................................................... 10
1.1. Bối cảnh lịch sử và nguyên nhân dẫn đến sự ra đời Cách mạng Tháng Tám...10
1.2.Diễn biến của cuộc cách mạng 8/1945 ........................................................ 11
1.3.Kết quả và nguyên nhân thắng lợi............................................................... 13
1.3.1.Kết quả………. ....................................................................................... 13
1.3.2.Nguyên nhân thắng lợi............................................................................. 13
CHƯƠNG 2: Ý nghĩa Lịch sử của Cách mạng Tháng 8 năm 1945 trong công cuộc
phát triển cách mạng xã hội chủ nghĩa ở việt nam ............................................ 15
2.1.Tác động của thắng lợi đến bối cảnh xã hội và sự phát triển của Việt Nam….15
2.2.Ý nghĩa trong sự phát triển lịch sử Việt Nam.............................................. 16
Chương 3: Vận dụng ........................................................................................ 18
3.1.Tình hình hiện nay của đất nước ................................................................. 18
3.2.Bài học vận dụng cho Đảng và thế hệ trẻ .................................................... 18

C. PHẦN KẾT LUẬN .................................................................... 21

PHỤ LỤC HÌNH ẢNH
TÀI LIỆU THAM KHẢO


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong giai đoạn cận hiện đại của lịch sử Việt Nam, cách mạng tháng Tám
năm 1945 là một trong những sự kiện lịch sử vĩ đại, đánh dấu một bước ngoặc lớn
trong tiến trình lịch sử dân tộc. Cách mạng tháng Tám năm 1945 đã đánh đổ chế
độ thực dân, phát xít và phong kiến tay sai, thiết lập nên chế độ xã hội tiến bộ với
sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Sự kiện lịch sử này đã tạo
ra những tiền đề cho sự phát triển và thắng lợi của dân tộc Việt Nam từ năm 1945
đến nay. Cách mạng tháng Tám năm 1945 là một vấn đề lịch sử được nhiều nhà
nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm nghiên cứu, phân tích và đã đạt được
nhiều thành tựu đáng kể. Bên cạnh những vấn đề chung của Cách mạng tháng
Tám, một số cơng trình mang tính khu vực và địa phương đã được tiếp cận. Cuộc
vận động Cách mạng tháng Tám ở các tỉnh đã được nghiên cứu nhưng chủ yếu
cịn dưới dạng mơ tả, vấn đề nêu đặc điểm gần như chưa được đề cập.
Trong giai đoạn 1945 – 1954, Việt Nam phải thực hiện cuộc kháng chiến
chống lại một trong những cường quốc lớn mạnh nhất thời bấy giờ, đó là chín
năm trường kì kháng chiến chống thực dân Pháp quay trở lại xâm lược nước ta
lần thứ hai. Cuộc chiến tranh này ở Việt Nam còn được gọi là Chiến tranh Việt –
Pháp hay Chiến tranh Đông Dương. Giai đoạn này được bắt đầu bằng sự ra đời
của nước Việt Nam dân chủ Cộng Hòa (9/1945), lịch sử Việt Nam bước sang một
trang mới. Mặc dù vậy Chính phủ lâm thời cũng vấp phải rất nhiều khó khăn, điển
hình như: kinh tế kiệt quệ sau chiến tranh, chính phủ mới thành lập, quân Tưởng
ở phía Bắc, đặc biệt thực dân Pháp ở miền Nam quay lại xâm lược nước ta. Đó là
những khó khăn cơ bản nhất, nhưng Đảng và nhân dân đã vượt qua, đánh bại thực

dân Pháp xâm lược, tiến hành xây dựng chính phủ dân chủ nhân dân. Thời kỳ này,
vấn đề kinh tế nổi bật là những khó khăn của chính phủ ta khi mới thành lập.
Thắng lợi của cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945 đã đưa nước Việt Nam Dân
chủ Cộng hòa ra đời, đánh dấu bằng bản Tuyên ngơn Độc lập bất hủ do Hồ Chí
Minh thay mặt Chính phủ lâm thời đọc tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội ngày
Trang 1


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

2/9/1945. Qua đó, đưa đất nước Việt Nam vào một kỷ nguyên mới, là một trong
những bước ngoặc vĩ đại nhất trong lịch sử phát triển hàng nghìn năm của dân tộc
Việt Nam. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám góp phần lấy lại tên nước Việt
Nam sau gần 100 năm bị thực dân Pháp đô hộ, đồng thời dẫn đến sự ra đời của
nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà đưa dân tộc Việt Nam bước vào hàng ngũ các
dân tộc tiên phong trên thế giới đấu tranh vì hịa bình, độc lập, dân chủ và tiến bộ
xã hội. Ngoài ra, thắng lợi của cuộc cách mạng Tháng Tám đã đưa Đảng Cộng
sản Đơng Dương lên vị trí Đảng cầm quyền. Nói chung, nhìn sơ qua có thể thấy
rõ những tác động khơng nhỏ của cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945 lên mọi mặt
trong sự phát triển của Việt Nam kể cả những thuận lợi hay khó khăn. Chính vì
vậy, nhóm chúng em đã quyết định lựa chọn đề tài “Cách mạng tháng 8 năm 1945
và ý nghĩa của nó trong sự phát triển của lịch sử Việt Nam” để trình bày ý nghĩa,
tác động sau cuộc cách mạng tháng 8 tại Việt Nam trong giai đoạn 1945 - 1954
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Theo trang thông tin điện tử Đảng bộ tỉnh Bình Định
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công mở ra bước ngoặc vĩ đại trong
lịch sử dân tộc Việt Nam, chính quyền về tay nhân dân, nước Việt Nam dân chủ
cộng hòa ra đời, kết thúc hơn 80 năm Nhân dân ta dưới ách đô hộ của thực dân,
phát xít. Từ đây, đất nước, xã hội, dân tộc và con người Việt Nam bước vào kỷ
nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công mau lẹ do nhiều nguyên nhân,
nhưng nguyên nhân quan trọng, có ý nghĩa quyết định là sự lãnh đạo đúng đắn,
sáng suốt, khéo léo của Đảng; là sự vận dụng phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin
trong điều kiện cụ thể ở nước ta một cách đúng đắn, độc lập, tự chủ và sáng tạo.
Đảng có phương pháp, chiến lược, chiến thuật cách mạng phù hợp, linh hoạt; nhận

Trang 2


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

thức được thời cơ, chủ động đón thời cơ và kiên quyết chớp thời cơ, tiến hành
tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước 1.
Theo báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công là thắng lợi vĩ đại đầu tiên của
nhân dân ta từ khi có Đảng, mở ra bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử hàng nghìn năm
dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Lịch sử đã chứng minh, thành cơng đó có
được là nhờ một đảng tiên phong thật sự cách mạng, tiếp thu chủ nghĩa MácLênin, được tư tưởng Hồ Chí Minh soi sáng đã nắm vững hoàn cảnh cụ thể của
mỗi giai đoạn lịch sử, đề ra đường lối cách mạng đúng đắn; biết nắm bắt thời cơ,
xây dựng và tổ chức lực lượng, phát huy sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại
để dẫn dắt quần chúng đứng lên giành và giữ chính quyền.
Giữa bộn bề khó khăn của những buổi sơ khai thành lập Nước, dưới sự lãnh
đạo tài tình và sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân dân ta đã đi từ
thắng lợi này đến thắng lợi khác. Đó là chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng
lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, kết thúc những năm kháng chiến chống thực
dân Pháp xâm lược. Với thắng lợi này, chúng ta đã bảo vệ và phát triển thành quả
của Cách mạng Tháng Tám, đưa cách mạng Việt Nam chuyển sang giai đoạn mới:
xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và tiến hành cách mạng giải phóng dân tộc
ở miền Nam, tiến tới thống nhất đất nước. 2.
Theo Nguyễn Thị Ngọc Anh

Chỉ trong vòng 2 tuần lễ, cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám đã
giành thắng lợi trong phạm vi cả nước, để có được kết quả này, Đảng và Chủ tịch
Hồ Chí Minh đã phải chuẩn bị trong rất nhiều năm về chủ trương, đường lối, lực

1

Theo trang thông tin điện tử Đảng bộ tỉnh Bình Đình. Hoạt động tuyên truyền cách mạnh tháng 8/1945 bước

ngoặc trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
2

Theo báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam. Tư tưởng văn hóa cách mạng tháng 8 /1945 thời cơ và những

quyết sách lịch sử.

Trang 3


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

lượng chính trị và lực lượng vũ trang cách mạng, cùng sức đoàn kết đồng lịng
của tồn thể nhân dân đã làm nên thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám năm
1945 lịch sử. Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã thay mặt tồn thể quốc dân đồng bào trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn
độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước công nông đầu
tiên ở Đông Nam Á, ngày nay là nước CHXHCN Việt Nam. Và trong tâm trí mỗi
người dân Việt Nam, tinh thần của cách mạng Tháng Tám và ngày Quốc khánh
2/9 sẽ đời đời bất diệt. Khát vọng hịa bình và tinh thần ấy của Tun ngôn độc
lập ngày 2/9/1945 mãi mãi khắc sâu vào trái tim và khối óc của mỗi con người
Việt Nam và đây là nguồn động viên lớn để khơi dậy lòng nhiệt huyết của thế hệ

hôm nay quyết giữ vững nền độc lập tự do 3.
Theo Nguyễn Vân Chương
“Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy
đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta” đó là lá thư kêu gọi của chủ tịch
Hồ Chí Minh gửi cho đồng bào cả nước vào ngày 16/8/1945. Chỉ trong vòng chưa
đầy nửa tháng, cuộc tổng khởi nghĩa của nhân dân ta đã thành công. Ngày
2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử của Thủ đơ Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí
Minh long trọng đọc bản Tuyên ngôn độc lập, tuyên bố nước Việt Nam dân chủ
cộng hòa ra đời, mở đầu một chế độ mới, là chặng đầu con đường phát triển của
dân tộc trong kỷ nguyên mới. Sức mạnh lan tỏa của Cách mạng tháng Tám ở Việt
Nam không chỉ giới hạn ở khu vực Đơng Nam Á mà nó đã góp phần quan trọng
thức tỉnh các dân tộc trên thế giới vùng lên đấu tranh để tự giải phóng khỏi ách áp
bức, bóc lột, lệ thuộc của chủ nghĩa thực dân, đế quốc. Nguyễn Vân Chương,

3

Theo Nguyễn Thị Ngọc Anh. Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945. Truy xuất từ:

/>
Trang 4


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

Cách mạng tháng Tám năm 1945: Một trong những sự kiện trọng đại, có ý nghĩa
to lớn nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam 4.
Theo Đảng bộ đại học quốc gia TPHCM, Đảng bộ trường đại học kinh tế - luật.
Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Kháng chiến chống thực dân Pháp thắng
lợi. Nhân dân ta tự làm chủ vận mạng của mình. Tên tuổi của nước ta lại lẫy lừng khắp
năm châu, bốn biển. Đối với tiến trình cách mạng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Thắng

lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945, một mặt, đã góp phần đánh bại tàn dư của chế
độ phong kiến và chủ nghĩa thực dân, chủ nghĩa phát xít ở Việt Nam. Thắng lợi của
Cách mạng Tháng Tám là thắng lợi của ý chí độc lập tự chủ, tự lực, tự cường của dân
tộc Việt Nam và là thắng lợi vĩ đại của tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn
liền với chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Từ thắng lợi to lớn đó, đã cổ vũ nhân dân ta kiên
cường đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, bằng Chiến dịch Hồ Chí
Minh năm 1975 lịch sử. Đất nước hoàn toàn độc lập, người dân được hoàn toàn tự do,
hạnh phúc.5.

Theo TS Hà Sơn Thái
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam là sự phối hợp hiếm thấy giữa
cuộc đấu tranh giành độc lập của một dân tộc thuộc địa với cuộc đấu tranh của
nhân dân thế giới chống phát xít. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945
đã mở ra bước ngoặt lớn của cách mạng, đưa dân tộc Việt Nam bước kỷ nguyên
độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Nhân dân ta từ thân phận nô lệ đã
trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình.. Cách mạng Tháng
Tám đã mở ra một thời đại mới ở Việt Nam, thời đại nhân dân Việt Nam làm chủ
đất nước, làm chủ vận mệnh của chính mình. Thời đại mới đó đã đi tiếp một chặng
đường dài hơn 70 năm qua với nhiều mốc son mới trong sự nghiệp xây dựng và

4

Nguyễn Vân Chương. Cách mạng tháng Tám năm 1945: Một trong những sự kiện trọng đại, có ý nghĩa

to lớn nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Truy xuất từ: />5

Theo Đảng bộ đại học quốc gia TPHCM, Đảng bộ trường đại học kinh tế - luật. Ý nghĩa cách mạng tháng

8/1945. Truy xuất từ: />
Trang 5

LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo đúng
đắn, sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam 6.

Theo GS. TS. Mạch Quang Thắng
Với thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945, nước Việt Nam
Dân chủ Cộng hòa ra đời. Từ đây, đất nước Việt Nam bước vào một kỷ nguyên
mới: kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Thắng lợi của Cách mạng
Tháng Tám góp phần lấy lại tên nước Việt Nam sau gần 100 năm bị thực dân
Pháp đô hộ, đưa Đảng Cộng sản Đông Dương lên vị trí Đảng cầm quyền. Có nhiều
bài học được rút ra từ thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945: bài
học về xây dựng Đảng, bài học về xây dựng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn
kết toàn dân tộc. Dân tin Đảng, Đảng tin Dân vẫn là bài học nóng hổi từ Cách
mạng Tháng Tám để vượt qua bằng sức mạnh tổng hợp. Theo tinh thần bài học
Cách mạng Tháng Tám, đoàn kết cần được xây dựng trên cơ sở của cương lĩnh,
đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phát huy quyền làm chủ
của nhân dân 7.
Theo TS. Vũ Ngọc Am
Thời gian đã lùi xa nhưng tầm vóc ý nghĩa thắng lợi, bài học kinh nghiệm
của Cách mạng Tháng Tám vẫn còn nguyên giá trị và ngày càng tỏa sáng. Đó là
một trong những trang chói lọi nhất trong lịch sử của dân tộc ta, một dấu mốc lớn
trên con đường phát triển trong suốt chiều dài mấy nghìn năm dựng nước và giữ
nước của dân tộc Việt Nam. Đánh giá ý nghĩa lịch sử của sự kiện này, Chủ tịch
Hồ Chí Minh viết: “Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có
thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể

6

TS Hà Sơn Thái. Ý nghĩa thắng lợi lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945. Truy xuất từ:

/>7

Theo GS. TS. Mạch Quang Thắng. Bài học của Cách mạng Tháng Tám đối với sự nghiệp đổi mới đất

nước hiện nay. Truy xuất từ: />
Trang 6


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

tự hào rằng lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc
địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành cơng,
đã nắm chính quyền tồn quốc". Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, lịch sử
đã sang một trang mới, bắt đầu của kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ
nghĩa xã hội. Toàn thế giới đã chứng kiến sự ra đời của một nhà nước mới: Nước
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Nhân dân Việt Nam đã trở thành người làm chủ đất
nước, làm chủ vận mệnh của mình để xây dựng cuộc sống mới 8.
Theo cổng thông tin điện tử Quận Hà Đông
Cách đây 76 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng ta và lãnh tụ Hồ Chí Minh, tồn
dân Việt Nam đã vùng lên lãnh đạo Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám, phá
chế độ thực dân, phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân. Cách mạng
Tháng Tám cũng đã phá bỏ ách thống trị của thực dân Pháp và phát xít Nhật, lật
đổ chế độ quân chủ, thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hịa - Nhà nước dân
chủ cơng nhân đầu tiên ở Đơng Nam Á. Đó là nhà nước kiểu mới, nhà nước chân
chính của dân, do dân và vì dân, đại diện cho quốc gia, dân tộc, mang bản chất
của giai cấp công nhân do Đảng lãnh đạo.
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đưa Việt Nam bước vào một kỷ nguyên mới

- kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; chấm dứt chế độ quân
chủ phong kiến ở Việt Nam; kết thúc hơn 80 năm dưới ách đơ hộ của thực dân,
phát xít 9.
Theo Tỉnh Ủy Khánh Hòa
Trải qua bao thăng trầm của hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, Đảng Cộng sản
Việt Nam đã lãnh đạo nhân dân oanh liệt đánh bại những kẻ thù xâm lược hùng mạnh
nhất thế kỷ 20, dẫn đến thắng lợi vẻ vang của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, viết
nên một chương mới trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam đã
8

TS. Vũ Ngọc Am. Cách mạng Tháng Tám - Ý nghĩa lịch sử, bài học kinh nghiệm. Truy xuất từ:

/>9

Cổng thông tin điện tử quận Hà Đông. Cách mạng tháng 8/1945 sự kiện lịch sử của dân tộc Việt Nam.

Truy xuất từ:

Trang 7


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

cho phép chúng ta thực hiện một cuộc cách mạng vĩ đại chưa từng có trong lịch sử, mà
hiện thân là Cách mạng Tháng Tám đã làm sáng ngời chân lý của bao thế hệ «con rồng
cháu lạc» Việt Nam. Ý nghĩa và giá trị lịch sử của Cách mạng Tháng Tám không chỉ
dừng lại ở nước ta là đã đột phá vào thành trì của chủ nghĩa thực dân, xóa bỏ mọi chế
độ áp bức, bóc lột, mọi sự thống trị dã man, mà còn mở ra một chân trời với những ước
mơ cao đẹp của người Việt Nam và nhân dân bị áp bức trên phạm vi toàn cầu. Bác Hồ
đã dẫn dắt nhân dân Việt Nam cùng hàng triệu triệu người nơ lệ trên tồn thế giới vùng

lên giành độc lập tự do, chống chủ nghĩa thực dân cũ và mới 10.

3. Phương pháp nghiên cứu
Tiểu luận được thực hiện dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa
duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác – Lênin, kết hợp với một số phương pháp
cụ thể như: lịch sử - logic, phân tích, tổng hợp, quy nạp - diễn dịch, so sánh đối
chiếu , gắn lý luận với thực tiễn và được tham khảo từ các nguồn trên sách và
internet.
Sử dụng khoa học cụ thể: Phân tích tổng hợp; phương pháp logic học, xã hội
học, đối chiếu lịch sử.
4. Bố cục của tiểu luận
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, tiểu luận được
chia làm 3 chương, 5 tiết.
Chương 1: Cách mạng Tháng 8 năm 1945
1.1.

Bối cảnh lịch sử và nguyên nhân dẫn đến sự ra đời của Cách mạng
Tháng Tám.

1.2.

Diễn biến của cuộc Cách mạng Tháng 8/1945.

1.3.

Kết quả và nguyên nhân thắng lợi

10

Theo tỉnh ủy khánh Hoà. Kỹ niệm 77 năm cách mạng tháng 8 ( 8/1945 – 7/2022) sức mạnh từ thế nước

và lòng dân. Truy xuất từ:

Trang 8


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

Chương 2: Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng Tháng 8 năm 1945 trong công
cuộc phát triển Cách mạng Xã hội Chủ nghĩa ở Việt Nam.
2.1. Tác động của thắng lợi đến bối cảnh xã hội và sự phát triển của Việt
Nam.
2.2. Ý nghĩa trong sự phát triển lịch sử Việt Nam.
Chương 3: Vận dụng
5. Đóng góp của đề tài
Đối với người học:
Sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam không chỉ là
bài học quý báu đối với cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam
mà cịn có ý nghĩa sâu sắc trong cơng cuộc đổi mới và phát triển đất nước hôm
nay.
Chúng ta quyết tâm, đoàn kết, tận dụng, tranh thủ được thời cơ... chắc chắn
sẽ vượt qua mọi thách thức, tiếp tục tiến lên, vững bước trên con đường đổi mới.
Đối với cơ sở đào tạo:
Vận dụng sáng tạo bài học thành công về nhìn nhận thời cơ và chớp thời cơ
giành thắng lợi trong Cách mạng Tháng Tám 1945 của Hồ Chí Minh
Biết phân tích, dự báo tình hình trong nước và thế giới trên cơ sở khách quan,
khoa học, để xác định được nhân tố thuận lợi nảy sinh trong khó khăn thách thức
Đối với môn đường lối Đảng cộng sản Việt Nam:
Công tác xây dựng Đảng từ khi thành lập là một q trình phát triển trong
những khó khăn, thử thách gay go, quyết liệt nhưng Đảng cộng sản Việt Nam đã

vượt qua được và trở thành một Đảng vững mạnh, lãnh đạo cuộc cách mạng Việt
Nam. Cuộc đấu tranh càng quyết liệt, các thế lực thù địch càng ra sức chống phá
thì Đảng càng cần phải xây dựng vững mạnh về mặt tư tưởng, phẩm chất, đội ngũ,
tổ chức và quan trọng nhất đảng phải dựa vững chắc vào nhân dân.

Trang 9


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

B. PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CÁCH MẠNG THÁNG 8 NĂM 1945
1.1. Bối cảnh lịch sử và nguyên nhân dẫn đến sự ra đời Cách mạng Tháng Tám
Đầu năm 1945, Chiến tranh thế giới lần thứ hai bước vào giai đoạn cuối.
Theo thỏa thuận của các nước Đồng minh, sau khi phát xít Nhật đầu hàng, quân
đội Anh và Tưởng sẽ vào Đông Dương để giải giáp quân đội Nhật. Trong khi đó,
thực dân Pháp lăm le dựa vào Đồng minh hịng khơi phục địa vị thống trị của
mình; đế quốc Mỹ đứng sau các thế lực này cũng sẵn sàng can thiệp vào Đông
Dương; những phần tử phản động, ngoan cố trong chính quyền tay sai Nhật đang
âm mưu thay thầy đổi chủ, chống lại cách mạng.
Ở trong nước, trải qua các cuộc diễn tập, đến năm 1945, phong trào cách
mạng dâng cao. Ngày 9-3-1945, phát xít Nhật làm cuộc đảo chính hất cẳng Pháp.
Ngay trong đêm đó, Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương mở rộng quyết định
phát động một cao trào cách mạng làm tiền đề cho tổng khởi nghĩa, thay đổi các
hình thức tuyên truyền, cổ động, tổ chức và đấu tranh cho thích hợp. Tháng 31945, Trung ương Đảng ra Chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng
ta”. Tháng 4-1945, Trung ương triệu tập Hội nghị quân sự cách mạng Bắc Kỳ,
quyết định nhiều vấn đề quan trọng, thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt
Nam giải phóng quân. Ngày 16-4-1945, Tổng bộ Việt Minh đã ra Chỉ thị quan
trọng về việc thành lập Uỷ ban dân tộc giải phóng, Uỷ ban nhân dân cách mạng
và Uỷ ban khởi nghĩa.

Từ tháng 4-1945 trở đi, cao trào kháng Nhật cứu nước diễn ra mạnh mẽ,
phong phú về nội dung và hình thức. Đầu tháng 5-1945, Bác Hồ từ Cao Bằng về
Tuyên Quang, chọn Tân Trào làm căn cứ chỉ đạo cách mạng cả nước và chuẩn bị
Đại hội quốc dân. Ngày 4-6-1945, Khu giải phóng Việt Bắc được thành lập, đặt
dưới sự lãnh đạo của Ủy ban chỉ huy lâm thời, trở thành căn cứ địa của cả nước.
Tháng 8-1945, Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào (Tuyên
Quang) khẳng định: “Cơ hội rất tốt cho ta giành độc lập đã tới” và quyết định phát
động tồn dân khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và tay sai trước
Trang 10


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

khi quân Đồng minh vào Đông Dương; đề ra ba nguyên tắc bảo đảm tổng khởi
nghĩa thắng lợi, đó là: Tập trung, thống nhất, kịp thời. 23 giờ ngày 13-8-1945, Ủy
ban Khởi nghĩa ra Quân lệnh số 1 hiệu triệu toàn dân tổng khởi nghĩa. Ngày 168-1945, Đại hội Quốc dân họp tại Tân trào thơng qua “10 chính sách lớn của Việt
Minh”; thơng qua “Lệnh tổng khởi nghĩa”; quy định quốc kỳ, quốc ca; thành lập
Ủy ban Dân tộc giải phóng Trung ương, tức Chính phủ Lâm thời do đồng chí Hồ
Chí Minh làm Chủ tịch. Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi nhân dân cả nước
tổng khởi nghĩa, trong đó chỉ rõ: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến.
Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân cả nước
đồng loạt vùng dậy, tiến hành tổng khởi nghĩa, giành chính quyền. Từ đó Cách
Mạng Tháng 8 ra đời.
1.2. Diễn biến của cuộc cách mạng 8/1945
Ngày 22 tháng 12 năm 1944, Võ Nguyên Giáp thành lập một trung đội 34
người mang tên Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân (một trong những tiền
thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam), ngay sau khi thành lập đã tiến đánh quân
Nhật, mở rộng chiến khu. Ngày 9-3-1945, phát xít Nhật đã nổ súng đảo chính lật
đổ chính quyền thực dân Pháp ở Đông Dương. Sau ngày 9-3-1945, Việt Minh đã

lãnh đạo quần chúng nổi dậy ở Hiệp Hòa (Bắc Giang), Tiên Du (Bắc Ninh), Bần
Yên Nhân (Hưng Yên). Ở Quảng Ngãi nổ ra cuộc khởi nghĩa Ba Tơ. Ở Việt
Bắc, Giải phóng quân và Cứu quốc quân đẩy mạnh chiến tranh du kích, mở rộng
căn cứ địa. Ngày 12-3-1945, Thường vụ Trung ương Đảng ra chỉ thị “Nhật - Pháp
bắn nhau và hành động của chúng ta” phát động phong trào kháng Nhật, cứu nước.
Ngày 16-4-1945, Tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị vể tổ chức Ủy ban dân tộc giải
phóng các cấp và chuẩn bị thành lập Ủy ban giải phóng dân tộc Việt Nam, tức
Chính phủ lâm thời cách mạng Việt Nam. Ngày 15-5-1945, Giải phóng quân và
Cứu quốc quân thống nhất thành Việt Nam giải phóng quân. Ngày 4-6-1945, Khu
giải phóng Việt Bắc được thành lập, đặt dưới sự lãnh đạo của Ủy ban chỉ huy lâm
thời, trở thành căn cứ địa của cả nước. Ngày 8-5-1945, chiến thắng của Liên Xô
Trang 11


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

đã buộc phát xít Đức đầu hàng Đồng Minh. Từ ngày 12 tháng 8 năm 1945, các
đơn vị Giải phóng quân của Việt Minh lần lượt tiến công các đồn Nhật ở các
tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Yên Bái,... và hỗ trợ nhân
dân các tỉnh này tiến lên giành chính quyền tại các tỉnh lỵ. Hội nghị toàn quốc họp
ở Tân Trào ngày 13 tháng 8 năm 1945, dưới sự chủ trì của Hồ Chí Minh đã nhận
định rằng, điều kiện cho Tổng khởi nghĩa đã chín muồi và chuẩn bị lãnh đạo toàn
dân khởi nghĩa. Đề ra ba nguyên tắc bảo đảm tổng khởi nghĩa thắng lợi, đó là:
Tập trung, thống nhất, kịp thời. Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc được thành lập.
Ngày 14-8-1945 phát xít Nhật tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện.
ngày 16-8, Đại hội quốc dân họp. Thơng qua “10 chính sách lớn của Việt Minh”;
thông qua “Lệnh tổng khởi nghĩa”; quy định quốc kỳ, quốc ca; thành lập Ủy ban
giải phóng dân tộc Việt Nam do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch, đồng thời Chủ tịch
Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi nhân dân cả nước tổng khởi nghĩa, trong đó chỉ rõ:
“Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng

dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”. từ ngày 14-8 nhiều địa phương đã chủ
động khởi nghĩa giành chính quyền. Ngày 16 tháng 8, một số cán bộ Đảng Cộng
sản và Việt Minh dù chưa nhận được lệnh khởi nghĩa nhưng căn cứ vào tình hình
hiện tại và chỉ thị "Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta" đã quyết
định cùng nhân dân khởi nghĩa, khởi nghĩa lan rộng ra các thị xã thuộc
các tỉnh ở đồng bằng sông Hồng như Thanh Hóa, Thái Bình,... Sáng ngày 19 tháng
8, hàng chục vạn người dân ở Hà Nội và các tỉnh lân cận theo các ngả đường kéo
về quảng trường Nhà hát Lớn Hà Nội. Khoảng 10 giờ rưỡi, cuộc mít tinh lớn chưa
từng có của quần chúng cách mạng được sự bảo vệ của Thanh niên tự vệ, của tổ
chức Việt Minh Hoàng Diệu Hà Nội đã diễn ra. Khởi nghĩa giành chính quyền ở
Hà Nội diễn ra thắng lợi thắng lợi. Ngày 23-8, khởi nghĩa thắng lợi ở Huế và ở
Bắc Cạn, Hịa Bình, Hải Phịng, Hà Đơng, Quảng Bình, Quảng Trị, Bình Định,
Gia Lai, Bạc Liêu. Ngày 25-8, khởi nghĩa thắng lợi ở Sài Gòn - Gia Định, Kon
Tum, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Trà Vinh, Biên Hịa, Tây Ninh, Bến Tre... Ở Côn
Đảo, Đảng bộ nhà tù Côn Đảo đã lãnh đạo các chiến sĩ cách mạng bị giam cầm
Trang 12


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

nổi dậy giành chính quyền. Trong vòng hai tuần lễ từ ngày 14-8 đến ngày 28-8
cuộc tổng khởi nghĩa của Nhân dân ta đã thắng lợi hồn tồn, chính quyền trong
cả nước về tay nhân dân. Ngày 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội) lịch
sử, trước cuộc mít tinh của gần một triệu đồng bào, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay
mặt Chính phủ Lâm thời trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố trước
quốc dân và thế giới: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời (nay là Cộng hòa
xã hội chủ nghĩa Việt Nam).
1.3. Kết quả và nguyên nhân thắng lợi
1.3.1. Kết quả
Chỉ sau 15 ngày nổ ra, Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ với 15 năm tuổi đời

cùng với lực lượng nhỏ bé của mình (khoảng 5.000 đảng viên) lại có thể tổ chức
cách mạng thành cơng trên hầu khắp Việt Nam. Thành công này không thể xảy ra
nếu chỉ dựa vào số lượng đảng viên ít ỏi này, mà đến từ sự chuẩn bị kiên trì suốt
15 năm của Việt Minh: các đảng viên của họ gắn bó sâu rộng với quần chúng,
đồng cam cộng khổ, hiểu được tâm tư của nhân dân nên được nhân dân tin tưởng.
Khi thời cơ đến, chỉ 5.000 đảng viên đó đã có thể kêu gọi hàng triệu người dân
nổi dậy, đồn kết ủng hộ Việt Minh. Thành cơng cịn đến từ việc biết chớp đúng
thời cơ từ ban lãnh đạo Việt Minh, mà đứng đầu là Hồ Chí Minh[45]
Với thắng lợi của Cách mạng tháng 8 năm 1945, nhân dân Việt Nam đã đập
tan xiềng xích nơ lệ của thực dân Pháp trong gần 1 thế kỷ tại Việt Nam, chấm dứt
sự tồn tại của chế độ quân chủ chuyên chế hơn 1000 năm, lập nên nước Việt Nam
Dân chủ Cộng hòa. Đảng Cộng sản Việt Nam từ chỗ phải hoạt động bí mật và bất
hợp pháp trở thành một đảng cầm quyền hoạt động công khai.
Sau Cách mạng Tháng Tám, năm 1946, Việt Nam diễn ra cuộc bầu cử đầu
tiên trong lịch sử, bầu ra quốc hội đầu tiên.
Cách mạng tháng 8 năm 1945 thành công khẳng định vị thế lãnh đạo
của Đảng Cộng sản Việt Nam với phong trào giải phóng dân tộc.
1.3.2. Nguyên nhân thắng lợi
Trang 13


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thắng lợi là kết quả của 15 năm đấu tranh kiên
cường, bất khuất của cả dân tộc. Đây chính là thắng lợi của sức mạnh đại đồn kết dân
tộc, biết tạo và chớp lấy thời cơ, vùng lên giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải
phóng xã hội… Để cuộc Cách mạng thành công vẻ vang như thế, ông cha ta đã bỏ ra biết
bao đau thương, mất mác, Đảng ta đề ra nhiều đường lối chiến lược, lãnh đạo tài ba, cụ
thể hơn:
Nguyên nhân chủ quan:

-

Truyền thống yêu nước nồng nàn, đấu tranh kiên cường, bất khuất của

dân tộc cho độc lập, tự do.
-

Đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí

Minh vĩ đại.
-

Q trình chuẩn bị trong suốt 15 năm qua các phong trào cách mạng 1930

- 1935, 1936 - 1939, 1939 - 1945.
-

Trong những ngày Tổng khởi nghĩa tồn Đảng, tồn dân nhất trí, đồng

lịng, khơng sợ hy sinh, gian khổ, quyết tâm giành độc lâp, tự do.
Nguyên nhân khách quan: chiến thắng của Hồng quân Liên xô và quân Đồng
minh đã cố vũ tinh thần và niềm tin cho nhân dân ta.

Trang 14


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

CHƯƠNG 2: Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA CÁCH MẠNG THÁNG 8 NĂM
1945 TRONG CÔNG CUỘC PHÁT TRIỂN CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ

NGHĨA Ở VIỆT NAM
2.1. Tác động của thắng lợi đến bối cảnh xã hội và sự phát triển của Việt Nam
Cách mạng Tháng Tám thắng lợi đã trả lại cho nước Việt Nam nền tự do,
độc lập mà dân tộc ta có quyền được hưởng, mở ra một thời kỳ mới - thời kỳ
“Toàn thể dân Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và
của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”, lập nên những chiến công vĩ đại,
lừng lẫy năm châu.
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là cuộc hồi sinh của tinh thần yêu nước
quật khởi gắn với sức mạnh đại đoàn kết tồn dân tộc. Trong suốt gần 100 năm
đơ hộ nước ta, núp dưới chiêu bài của "sứ mệnh khai hóa văn minh” thực dân
Pháp đã ra sức bóc lột, vơ vét của cải và đàn áp nhân dân ta. Dưới sự cai trị ấy,
lòng yêu nước của người dân Việt Nam vẫn âm ỉ cháy. Các phong trào yêu nước
do Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh khởi sướng đã gây được những tiếng vang,
khơi dậy lòng yêu nước mạnh mẽ của người dân Việt Nam. Tuy nhiên, “ngọn lửa”
ấy chưa đủ để “thiêu rụi” toàn bộ bọn giặc cướp nước, đưa nước ta thốt khỏi cảnh
lầm than, nơ lệ. Dưới sự lãnh đạo của chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản
Việt Nam, Cách mạng tháng Tám khơi dậy tinh thần yêu nước mạnh mẽ hơn bao
giờ hết. Chình bởi vì sức mạnh ấy, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo cả dân
tộc làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, tạo ra bước ngoặt to lớn trong
lịch sử của dân tộc. Từ cuộc hồi sinh Cách mạng Tháng Tám, nhân dân Việt Nam
cùng đất nước mình đã bước lên vũ đài chính trị thế giới với một vị thế mới đầy
tự hào, vẻ vang. Chỉ bốn tháng sau ngày Cách mạng thắng lợi, lần đầu tiên, nhân
dân được thực hiện quyền làm chủ của mình, cầm lá phiếu để tự tay bầu ra Quốc
hội của nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hịa, cử ra chính quyền từ cấp xã đến
Trung ương.
Cách mạng Tháng Tám thắng lợi đã làm nên cuộc hồi sinh lớn của nhân dân,
của con người Việt Nam. Từ kiếp sống nô lệ, tủi nhục, lầm than, trong cảnh “Non
Trang 15

LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

sông thẹn với nước nhà, Vua là tượng gỗ, dân là thân trâu!”, Cách mạng Tháng
Tám khơng chỉ hồi sinh số phận vốn có của nhân dân trong lịch sử của nhà nước
Việt Nam độc lập, mà còn đưa nhân dân lên vị thế chủ nhân thật sự của đất nước,
làm chủ vận mệnh của mình, được hưởng các quyền con người, quyền tự do, công
bằng như bất kỳ một dân tộc văn minh, tiến bộ nào khác.
Cách mạng Tháng Tám thắng lợi là khởi đầu cho cuộc hồi sinh của văn hóa
dân tộc.
Để thống trị dân tộc Việt Nam, thực dân Pháp thực hiện các chính sách ngu
dân, ru ngủ thanh niên, cản trở dẫn đến thủ tiêu các giá trị văn hóa truyền thống,
khuyến khích truyền bá các giá trị văn hóa mất gốc, ngoại lai. Chúng xây nhà tù
nhiều hơn trường học, dùng thuốc phiện, rượu, cồn để làm suy yếu giống nòi, làm
tuyệt đại bộ phận nhân dân phải mù chữ. Cách mạng Tháng Tám thắng lợi đã khởi
đầu cho công cuộc khôi phục “nền văn hiến đã lâu”, hồi sinh những “phong tục”,
giá trị bản sắc, xây dựng và phát triển nền văn hóa của đất nước theo phương châm
“dân tộc, khoa học, đại chúng”. Nhà nước dân chủ nhân dân đặt ra nhiệm vụ “diệt
giặc dốt”, ngang hàng với “diệt giặc đói”, mở mang giáo dục, nâng cao dân trí.
Nền văn học - nghệ thuật ra đời trong đấu tranh cách mạng không ngừng trưởng
thành, kết hợp những tinh hoa từ trong nguồn mạch dân tộc với những giá trị của
thời đại, phản ánh thực tiễn cách mạng phong phú, đa dạng, vì cuộc sống của con
người và mục đích nhân văn của chế độ. Hệ thống báo chí, truyền thơng của đất
nước phát triển nhanh chóng, bắt nhịp với những tiến bộ khoa học - công nghệ
của nhân loại.
2.2. Ý nghĩa trong sự phát triển lịch sử Việt Nam
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công là thắng lợi vĩ đại đầu tiên của
nhân dân ta từ khi có Đảng lãnh đạo, mở ra bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử dân
tộc Việt Nam. Chính quyền về tay nhân dân, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
ra đời – Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á; chấm dứt chế độ quân chủ
phong kiến ở Việt Nam; kết thúc hơn 80 năm nhân dân ta dưới ách đơ hộ của thực

dân, phát xít. Nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ trở thành người dân một nước
Trang 16


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

độc lập, làm chủ vận mệnh của mình. Nước Việt Nam từ một nước thuộc địa nửa
phong kiến trở thành một nước độc lập, tự do và dân chủ. Đảng Cộng sản Việt
Nam trở thành một Đảng cầm quyền. Từ đây, đất nước, xã hội, dân tộc và con
người Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với
chủ nghĩa xã hội.
chúng ta càng ngày càng nhận thức đầy đủ trách nhiệm của các thế hệ hôm
nay trong việc vận dụng và phát triển những bài học kinh nghiệm quý giá của
Cách mạng Tháng Tám, của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc 72 năm qua
vào sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đai hóa đất nước và hội nhập quốc
tế, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Trang 17


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

CHƯƠNG 3: VẬN DỤNG
3.1. Tình hình hiện nay của đất nước
Đất nước ta đang đứng trước những thời cơ và thách thức lớn trong q trình
phát triển.Từ năm 2020, những khó khăn, thách thức càng tăng lên do ảnh hưởng
tiêu cực từ dịch COVID-19. Đà tăng trưởng về kinh tế nước ta bị chặn lại; đời
sống của nhân dân, cả về vật chất, tinh thần, việc làm … đều gặp mn vàn khó
khăn. Thế giới đang bị khủng hoảng lớn về kinh tế và nhiều mặt khác, tình hình
an ninh khu vực và thế giới cịn nhiều diễn biến phức tạp, khó lường…

Trước tình hình ấy, những bài học của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm
1945 vẫn cịn ngun giá trị và có ý nghĩa tích cực đối với sự nghiệp đổi mới đất
nước Việt Nam giai đoạn hiện nay.
3.2. Bài học vận dụng cho Đảng và thế hệ trẻ
Đầu tiên, hãy bắt đầu từ nhân tố tiên quyết, điều kiện quyết định cho thắng
lợi của sự nghiệp cách mạng Việt Nam hiện nay, đó là tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng. Đảng phải trong sạch, vững mạnh hơn bao giờ hết để lãnh đạo đất nước
vượt qua mọi khó khăn, hồn thành nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội XII đã đề ra
và chuẩn bị đón nhận nhiệm vụ của Đại hội XIII.
Hiện nay, các cấp của Đảng, từ cơ sở đến cấp trên cơ sở là huyện, quận, thị
xã đã và đang tiến hành đại hội để từ nay đến cuối năm hoàn thành đại hội cấp
tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trung ương Đảng cũng đang tích cực
chuẩn bị về mọi mặt để tiến hành Đại hội toàn quốc. Xây dựng, chỉnh đốn Đảng
về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức vẫn là nhiệm vụ quan trọng nhất của Đảng.
Với bài học của Cách mạng Tháng Tám, Đảng cần nhận thức và hành động
để chứng tỏ rằng, Đảng xứng đáng với niềm tin của nhân dân với vị trí vai trò và
trách nhiệm Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên
phong của nhân dân lao động và của dân tộc; đại biểu trung thành cho lợi ích của
giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và toàn dân tộc Việt Nam. Đảng phải xây
dựng đường lối đúng và đề ra những chủ trương phù hợp; tăng cường xây dựng
hệ thống chính trị, đặc biệt là xây dựng Nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì
Trang 18


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

nhân dân do Đảng lãnh đạo, xây dựng Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị
- xã hội. Đảng dựa chắc vào cơ sở lý luận Mác - Lênin, nắm chắc tình hình trong
nước và quốc tế để giải quyết các mối quan hệ trong quá trình cách mạng Việt
Nam.

Bài học nắm thời cơ trong Cách mạng Tháng Tám phải được vận dụng có
hiệu quả trong tình hình hiện nay, khi Đảng cần tỏ rõ bản lĩnh chính trị và trí tuệ
sáng suốt của mình để vượt qua khó khăn trở ngại, đưa đất nước phát triển bền
vững. Muốn thế, bản thân Đảng phải ln ln chú trọng “tự chỉnh đốn”, phịng
và chống những tiêu cực trong Đảng, nhất là tham nhũng, lãng phí, quan liêu;
khắc phục cho được tình hình một bộ phận khơng nhỏ cán bộ, đảng viên suy thối
về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
Bài học của cuộc Cách mạng Tháng Tám vận dụng vào giai đoạn hiện nay
cũng đặt ra yêu cầu rằng, đội ngũ cán bộ, đặc biệt là những cán bộ chủ chốt, người
đứng đầu, phải luôn xứng tầm. Trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, biết bao
cán bộ, đảng viên đã đứng mũi chịu sào, sẵn sàng hy sinh tính mạng của mình cho
cách mạng. Nay, điều kiện hy sinh đó khơng cịn, nhưng cũng cần có sự hy sinh
khơng nhỏ về nhiều mặt. Cần lắm một đội ngũ cán bộ như trong Cách mạng Tháng
Tám, những người ngày đêm lăn lộn vì phong trào cách mạng, biết đặt quyền lợi
của cá nhân mình trong và dưới quyền lợi của Đảng, của cách mạng, của nhân
dân, luôn luôn gương mẫu về mọi mặt. Một đội ngũ cán bộ, đảng viên có đạo đức
cách mạng trong sáng, có nhân cách cao đẹp đã dẫn dắt cả phong trào cách mạng
tiến lên như “triều dâng thác đổ” làm nên thắng lợi cách mạng. Với đội ngũ cán
bộ, đảng viên như vậy, dân đã theo Đảng, theo Việt Minh, chứ không đi theo nội
các Trần Trọng Kim của Nam triều Bảo Đại. Uy tín của Đảng được xác lập, được
khẳng định trong thực tế của cách mạng. Giai đoạn cách mạng hiện nay cũng đang
cần một quyết tâm chính trị mạnh mẽ, cần thực hiện “nói đi đơi với làm” trong
Đảng, góp phần đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống.
Thứ hai là, giai đoạn cách mạng hiện nay càng cần củng cố và phát huy sức
mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc hơn nữa để đưa đất nước vượt qua khó khăn
Trang 19


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

tiến nhanh và bền vững hơn. Trong thử thách, trong hoạn nạn, càng chứng tỏ sức
mạnh của tập thể, của sự giác ngộ chính trị, chung tay vượt qua khó khăn. Với
những chủ trương của Đảng và Chính phủ coi chống dịch như chống giặc, tồn
dân tin theo Đảng và Chính phủ để phịng và chống dịch COVID-19 đạt kết quả
tốt. Một hệ thống chính trị vào cuộc và phát huy tác dụng, nhân dân đồng tình ủng
hộ, chúng ta tin tưởng vào sự thắng lợi chung của đất nước trong trận chiến cam
go với hai nhiệm vụ kép: vừa chống dịch COVID-19 vừa phát triển về mọi mặt.
Công tác mặt trận và các đoàn thể nhân dân càng cần được coi trọng hơn hết.
Khối đại đồn kết tồn dân tộc, nịng cốt là cơng nơng trí - nhân tố đặc biệt quan
trọng làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, càng quan trọng hơn trong
sự nghiệp cách mạng giai đoạn hiện nay trong một thế giới hội nhập, tồn cầu
hóa; trong sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước để biến
nước ta thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Theo tinh thần bài học Cách mạng Tháng Tám, đoàn kết cần được xây dựng
trên cơ sở của cương lĩnh, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước; phát huy quyền làm chủ của nhân dân; xây dựng sự đồng thuận xã hội, tôn
trọng những ý kiến riêng của cá nhân miễn là những ý kiến đó không làm tổn hại
chung cho sự phát triển của đất nước.
Đoàn kết theo bài học của Cách mạng Tháng Tám trong giai đoạn cách mạng
hiện nay còn cần cả sự tích cực giáo dục chính trị, nâng cao sự giác ngộ về tinh
thần yêu nước; đấu tranh chống lại các quan điểm và hành động sai trái của các
thế lực thù địch. Đồn kết tồn dân tộc phải ln đi đơi với phịng và chống “diễn
biến hịa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về tư tưởng chính trị, đạo đức lối
sống, chống lại tất cả những hành động làm tổn hại đến sự đoàn kết toàn dân tộc,
chống lại sự kích động hằn thù dân tộc, chống lại mọi tiêu cực trong hệ thống
chính trị và ngồi xã hội.

Trang 20

LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

C. PHẦN KẾT LUẬN
Trong lịch sử 4000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, Cách mạng
Tháng Tám năm 1945 là một mốc son chói lọi, một trang sử vẻ vang của dân tộc.
Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Lao động Việt Nam (nay là Đảng Cộng sản Việt
Nam) và tầm nhìn chiến lược của chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta triệu người như một,
toàn dân đoàn kết một lòng đã đứng lên đấu tranh bằng cả ý chí quyết tâm, tinh thần yêu
nước bất diệt đập tan ách thống trị tàn bạo của bọn thực dân, phong kiến thối nát, giành
chính quyền về nhân dân, về tổ quốc. Cách mạng Tháng Tám thành công chứng tỏ rằng
trong thời đại ngày nay, một cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở một nước thuộc
địa có lực lượng của toàn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, có đường lối cách
mạng đúng đắn, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại thì hồn tồn có khả năng giành
thắng lợi. Cuộc cách mạng ấy có thể thành cơng trước khi giai cấp cơng nhân ở chính
quốc giành được chính quyền. Cách mạng tháng Tám xác lập và nâng cao vị trí quốc tế
của dân tộc Việt Nam trong hàng ngũ các dân tộc tiên phong trên thế giới. Cách mạng
tháng Tám phá tan một mắt xích quan trọng và thúc đảy sự tan rã không thể cứu vãn nổi
của hệ thống thuộc địa,mở đầu quá trình sụp đổ của chế độ thực dân cũ tàn bạo, cổ vũ
nhân dân các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng,giành độc lập,tự do. Thắng lợi của
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã mở ra bước ngoặt lớn của cách mạng, đưa dân tộc
Việt Nam bước sang kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa
xã hội; nhân dân ta từ thân phận nô lệ đã trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận
mệnh của mình. Lịch sử Việt Nam giai đoạn 1945 đến 1954 đứng trước mn vàn khó
khăn. Sau CM tháng Tám tình hình VN chính là – ngàn cân treo sợi tóc. Tại miền Bắc 20
vạn quân Tưởng kéo vào. Tại miền Nam hơn 1 vạn quân Anh kéo vào, quân Pháp quay
trở lại nước ta. Trong nước phản động ngóc đầu dậy cấu kết với Pháp. Trong khi đó chính
quyền của ta cịn non trẻ, lực lượng vũ trang yếu. Nền kinh tế còn lạc hậu, thiên tai liên
tiếp diễn ra, lạng phát liên tiếp. Hơn 90% dân số mù chữ, ngân hàng Đơng Dương trống
rỗng. Bên cạnh những khó khăn, thách thức to lớn, bằng tinh thần quyết không để mất
nước của nhân dân. Việt nam đã cải thiện về nhiều mặt như: chính trị - quân sự, kinh tế tài chính đã giải quyết 1 phần của vấn đề nạn đói, văn hóa - giáo dục đã xóa mù chữ cho

Trang 21


LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

hơn 2.5 triệu người tại thời điểm đó, ... Khơng những thế cịn kiên cường đấu tranh bảo
vệ đất nước khỏi các thế lực thù địch. Tóm lại, chiến thắng lịch sử cách mạng tháng 8 đã
ảnh hưởng đến tình hình việt nam khơng những trong giai đoạn ấy mà cịn hiện tại. Dù
có nhiều thuận lợi nhưng khơng phải khơng có khó khăn nhưng Đảng và dân ta vẫn đang
tiếp tục cố gắng.

Trang 22