THỰC TRẠNG các DIỄN đàn MUA bán tại VIỆT NAM

TRƯỜNG: ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG
TP.HCM
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
ĐỀ TÀI 2: THỰC TRẠNG CÁC DIỄN ĐÀN MUA BÁN TẠI VIỆT NAM
LỚP: 10QK_MAR_TH
MÔN: THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
NHÓM : 1
 Tên thành viên:
1. Lê Như Thành
2. Lê Mai Ly
3. Lê Mộng Thu Hồng
4. Lê Thị Thu Dưỡng
5. Phạm Thị Lệ Quyên
6. Nguyễn Thị Kim Phượng
7. Ngô Quang
LỜI MỞ ĐẦU
Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin và mạng Internet, số lượng người sử dụng
và các dịch vụ mạng cũng ngày càng nhiều hơn. Việc áp dụng công nghệ thông tin trong
1
hoạt động kinh tế đã và đang đem lại những lợi ích đáng kể cho toàn xã hôi. Đến thời điểm
hiện tại, Thương mại điện tử là lĩnh vực hoạt động kinh tế không còn xa lạ với nhiều quốc
gia lớn nhỏ trên toàn Thế giới.
Có thể thấy cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật đã và đang đem lại những chuyển biến
mạnh mẽ trên toàn Thế giới.
Ngày nay, người ta không còn phải mất nhiều thời gian, công sức tiền bạc …Cho những
giao dịch kinh tế như hoạt động thương mại truyền thống nữa. Những chợ Internet sẽ dần
dần thay thế cho nhiều chợ truyền thống và ngày càng đa dạng hơn. Việc áp dụng thương
mại điện tử trong hoạt động kinh doanh là một xu thế tất yếu của thời đại. Trong quá trình
hội nhập với nền kinh tế Thế giới thì Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế phát triển đó.
Hiện nay, số lượng hàng hóa được rao bán trên các trang mạng, các diễn đàn xuất hiện
ngày càng nhiều, đa dạng và tần xuất ngày càng dày đặc với đủ các mặt hàng, các chủng

loại, xuất xứ và cả thành phần người bán. Tất cả đều góp phần mạnh mẽ vào sự nhộn nhịp
của thị trường online.
Bên cạnh những tác động tích cực thì hoạt động thương mại thông qua các diễn đàn cũng
có không ít những mặt trái đáng phải lo ngại. Vì vậy nhóm em thống nhất chọn đề tài
“Thực trạng các diễn đàn mua bán tại Việt Nam” nhằm chia sẽ và trao đổi với mọi người
những lợi ích và nguy cơ có thể có trong tham gia hoạt động mua bán trên thị trường đầy
tiềm năng nhưng cũng đầy thách thức này.
2
MỤC LỤC
3
I. CÁC DIỄN ĐÀN MUA BÁN TẠI VIỆT NAM.
Diễn đàn mua bán là nơi tập trung trao đổi mua bán hàng hóa và các sản phẩm dịch vụ giữa
người bán và người mua thông qua các phương tiện điện tử.
Dù mới hình thành nhưng các hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử đã được triển
khai rộng khắp và đem lại doanh thu đáng kể. Kinh doanh các dịch vụ giá trị gia tăng qua
thiết bị di động tăng nhanh, như dịch vụ cung cấp nhạc chuông, hình nền, tra cứu thông
tin. Kinh doanh các lĩnh vực đào tạo trực tuyến, báo điện tử, cơ sở dữ liệu trực tuyến, trò
chơi trực tuyến, trò chơi tương tác qua truyền hình, bình chọn kết quả thể thao, xem phim,
nghe nhạc trực tuyến cũng tăng trưởng mạnh.
Cùng với lượng người sử dụng Internet và thẻ tín dụng tăng nhanh, số lượng người tiêu
dùng mua sắm qua mạng tăng lên nhanh chóng, đặc biệt là trong giới trẻ ở khu vực thành
thị. Tâm lý và thói quen mua bán cũng dần thay đổi từ phương thức truyền thống sang
phương thức mới của thương mại điện tử.
1. Các loại hình giao dịch mua bán.
4
• Giao dịch giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp ( B2B - Business To Business):
- Được thực hiện trên các hệ thống ứng dụng thương mại điện tử như dây chuyền
cung ứng hàng hoá, các sàn giao dịch thương mại điện tử…
- Các doanh nghiệp có thể chào hàng, tìm kiếm bạn hàng, đặt hàng,ký kết hợp đồng,
thanh toán qua các hệ thống này. B2B đem lại nhiều lợi ích thực tế cho doanh

nghiệp, đặc biệt giảm các chi phí về thu thập thông tin tìm hiểu thị trường, quảng
cáo, tiếp thị, đàm phán, tăng các cơ hội kinh doanh,…
Ví dụ: Sàn giao dịch Thương mại điện tử VN (vnemart - địa chỉ www.vnemart.com.vn )
Vnemart được xem là cầu nối hỗ trợ các doanh nghiệp tìm kiếm thông tin về thị trường và
sản phẩm, thiết lập quan hệ đối tác và thử nghiệm tiến hành các giao dịch trực tuyến. Sàn
giao dịch có cơ sở dữ liệu luật thương mại Việt Nam và quốc tế, các kiến thức và nghiệp vụ
ngoại thương, danh sách các hội chợ triển lãm và sự kiện kinh doanh quan trọng
• Giao dịch giữa doanh nghiệp với khách hàng (B2C - Business To Consumer):
- Doanh nghiệp sử dụng các phương tiện điện tử để bán hàng hóa, dịch vụ tới người
tiêu dùng. Người tiêu dùng thông qua các phương tiện điện tử để lựa chọn, mặc cả,
đặt hàng, thanh toán, nhận hàng
- Để tham gia hình thức kinh doanh này, thông thường doanh nghiệp sẽ thiết lập
website, hình thành cơ sở dữ liệu về hàng hoá, dịch vụ; tiến hành các quy trình tiếp
thị, quảng cáo, phân phối trực tiếp tới người tiêu dùng. Doanh nghiệp tiết kiệm
nhiều chi phí bán hàng do không cần phòng trưng bày hay thuê người giới thiệu bán
hàng, chi phí quản lý cũng giảm hơn. Người tiêu dùng sẽ cảm thấy thuận tiện vì
không phải tới tận cửa hàng, có khả năng lựa chọn và so sánh nhiều mặt hàng cùng
một lúc.
Ví dụ:Nguyễn Kim lập ra website www.nguyenkim.com đưa hình ảnh sản phẩm lên kèm
theo quảng cáo, những chương trình khuyến mãi, đưa giá cả, có nút đặt lệnh mua cho
khách hàng, yêu cầu khách hàng đăng kí tài khoản mua hàng khi khách hàng chưa có tài
khoản, khách hàng điền thông tin cá nhân, số lượng sản phẩm cần mua, địa điểm giao
hàng, sau đó công ty sẽ gọi điện thoại thông báo ngày, giờ giao sản phẩm cho khách hàng.
5
• Giao dịch trực tiếp giữa các cá nhân với nhau ( C2C - Consumer To Consumer):
- Là loại hình giao dịch giữa các cá nhân với nhau bằng các phương tiện điện tử.
Nhiều cá nhân có thể tham gia hoạt động thương mại với tư cách là người bán,
6
người cung cấp dịch vụ. Một cá nhân có thể tự thiết lập website để kinh doanh
những mặt hàng do mình làm ra hoặc sử dụng một website có sẵn để đấu giá một số

mặt hàng mình có. C2C tạo sự đa dạng thị trường.
Ví dụ:
Trên trang chotot.vn
mỗi cá nhân sẽ gửi
yêu cầu mua sản
phẩm mình cần hoặc
bán sản phẩm mình
có ( các loại xe,
laptop, điện thoại di
động, vật dụng gia
đình ) lên trang web
này để các cá nhân
khác xem để giao
dịch với nhau
2. Điều kiện tham gia và các quy tắc chung
7
• Điều kiện tham gia:
- Phải là thành viên của diễn đàn.
- Tất cả các thành viên sử dụng phải đủ 18 tuổi, có năng lực pháp lý.
• Các quy tắc chung:
- Tuân thủ pháp luật Việt Nam về việc sử dụng Internet.
- Tuân thủ các quy định do diễn đàn muốn tham gia đặt ra
- Thành viên phải tự bảo quản tài khoản và thường xuyên thay đổi mật khẩu của
mình.
- Thành viên có trách nhiệm thông báo lại những lỗi kỹ thuật, những sai phạm (nếu
có) của các thành viên khác.
- Không được kinh doanh buôn bán những mặt hàng cấm, theo danh mục các mặt
hàng cấm của Nhà nước.
- Đảm bảo tính trung thực của các thông tin mua bán mà người sử dụng tự đăng tải.
- Không đăng hoặc trao đổi các thông tin liên quan tới chính trị gây phản động, bạo

động, phá hoại hòa bình đất nước hoặc các hành vi tương tự.
- Giữ gìn uy tín trong các giao dịch mua bán bằng việc thực hiện đúng cam kết của
mình về giao nhận hàng hóa, thanh toán…
8
3. Quá trình giao dịch và thanh toán.
• Thanh toán bằng ví điện tử
- Bước 1: Chọn mua hàng trên các diễn đàn chấp nhận thanh toán bằng ví điện tử.
- Bước 2: Chọn hình thức thanh toán bằng ví điện tử.
- Bước 3: Đăng nhập Ví điện tử của mình, kiểm tra chi tiết hóa đơn và tiến hành
thanh toán. Giao dịch thành công và đợi người bán giao hàng.
 Một số loại ví điện tử thông dụng:
- Netcash của Công ty PayNet
- Vcash của Công ty VinaPay
9
- VnMart của Công ty cổ phần Giải pháp thanh toán Việt Nam (Vnpay)
- Smartlink của Công ty cổ phần dịch vụ thẻ Smartlink
Ví dụ: Thanh toán bằng ví điện tử Payoo:
- Bước 1: Chọn mua hàng tại các website chấp nhận thanh toán bằng Payoo
- Bước 2: Chọn hình thức thanh toán bằng Ví điện tử Payoo, hoặc chọn
- logo PayNow để thanh toán . Hệ thống tự động chuyển sang Payoo.
- Bước 3: Bạn đăng nhập Ví điện tử của mình, kiểm tra chi tiết hóa đơn và tiến hành
thanh toán. Giao dịch thành công, Bạn vui lòng đợi người bán giao hàng.
10
• Thanh toán trực tuyến bằng thẻ tín dụng
- Cách phổ biến nhất trong thanh toán trực tuyến hiện nay là sử dụng thẻ tín dụng
Credit card của các hãng Visa, Master, American Express, JBC được các ngân
hàng phát hành (Issuer).
- Trước hết, nếu bạn là người bán (merchant), bạn phải tạo lập một tài khoản bán
hàng trên mạng (Internet merchant account). Tài khoản bán hàng này bạn có thể
đăng ký với Ngân hàng của bạn nếu ngân hàng có dịch vụ này hoặc với các dịch vụ

cung cấp phần mềm xử lý quá trình thanh toán trực tuyến như Cybercash,
Paymentnet,
- Merchantwarehouse…Các ngân hàng hoặc nhà cung cấp dịch vụ khi cấp cho bạn
Merchant account sẽ được gọi là Acquirer, chịu trách nhiệm xử lý thông tin thẻ
trong quá trình thanh toán.
Trên website bán hàng, người
bán phải trang bị những tính
năng sau:
- Shopping cart (giỏ mua hàng): có
thể do nhà cung cấp dịch vụ thiết
kế website xây dựng hoặc phần
mềm có sẵn bán trên mạng.
Người mua hàng khi đang xem hàng trên website có thể chọn mua sản phẩm bằng
cách nhấn nút “Buy”, mặt hàng sẽ được lưu lại trong giỏ hàng, người mua có thể
chọn nhiều mặt hàng, khi quyết định mua hàng có thể xem giỏ hàng để xem lại các
mặt hàng, thay đổi số lượng hàng, tính tiền.
Để kết nối được với dịch vụ thanh toán qua mạng, shopping cart cần được xây dựng
để đạt một số tiêu chuẩn tích hợp.
- Payment gateway: là một phần mềm dùng để xử lý việc thanh toán của thẻ tín dụng
bao gồm việc xác nhận thông tin của thẻ tín dụng là có thật và hợp lệ, thực hiện các
lệnh chuyển tiền. (công nghệ tốt sẽ hạn chế rủi ro của thẻ tín dụng giả mạo).
- Hai tính năng trên của website phải được thực hiện trên máy chủ an toàn (secure
server) để đảm bảo tính bảo mật của các thông tin về thẻ tín dụng khi nhập trên
website và trong quá trình thực hiện giao dịch.
 Qui trình thanh toán được thực hiện như sau:
- Người mua có thẻ tín dụng (Cardholder) khi quyết định mua hàng sẽ nhập các thông
tin về thẻ tín dụng của mình như: số thẻ, mã số an toàn, thời hạn của thẻ, họ và tên
chủ sở hữu, địa chỉ thanh toán trên website, những thông tin này sẽ được chuyển đến
cho ngân hàng hay nhà dịch vụ cung cấp payment gateway là các Acquirer.
11

- Acquirer sẽ gửi thông tin về thẻ tới dịch vụ cung cấp thẻ và ngân hàng phát hành thẻ
để kiểm tra tính hợp lệ của thẻ và kiểm tra khả năng thanh toán của thẻ.
- Nếu mọi điều kiện đều phù hợp, ngân hàng phát hành thẻ sẽ gửi thông tin ngược trở
về cho Acquirer, thông tin được giải mã gửi về cho người bán và việc thanh toán
được thực hiện.
- Tiền sẽ được chuyển từ thẻ tín dụng của người mua tới tài khoản bán hàng Merchant
Account trên Acquirer, sau đó sẽ được chuyển vào tài khoản ngân hàng của người
bán.
• Thanh toán qua cổng thanh toán điện tử
- Để có thể thanh toán qua cổng thanh toán điện tử, cần đăng ký một tài khoản trong
cổng thanh toán đó và nạp tiền vào tài khoản.
- Sau đó có thể tiến hành mua hàng trực tuyến và thanh toán bằng cổng điện tử.
 Một số cổng thanh toán:
- Nganluong.vn:
- 123pay.vn:
- Baokim.vn:
 Quy trình thanh toán:
- Bước 1: Chọn sản phẩm bạn cần mua rồi bấm nút "Cho vào giỏ" để bắt đầu mua
hang.
12
- Bước 2: Bạn xem lại sản phẩm, giá tiền và số lượng rồi bấm nút "Tiếp tục" để sang
bước tiếp theo.
- Bước 3: Bạn đăng nhập bằng tài khoản của bạn. Nếu chưa có tại khoản bạn có thể
bấm vào đăng ký.
- Bước 4: Sau khi đăng nhập, bạn hãy chọn hình thức “Thanh toán bằng tài khoản X”
- Bước 5: Bạn nhập email dùng đăng ký tài khoản Bảo Kim của bạn, sau đó bấm
"Thanh toán"
- Bước 6: Có thể có một số bước xác nhận khác.
• Thanh toán bằng điện thoại di động
- Với dịch vụ này khi đi mua sắm, khách hàng không cần phải mang theo ví tiền vì

các khoản chi trả sẽ được thanh toán trực tuyến thông qua điện thoại cầm tay.
- Hệ thống thanh toán qua điện thoại xây dựng trên mô hình liên kết giữa các nhà
cung cấp dịch vụ: ngân hàng, các nhà cung cấp viễn thông, hệ thống tiêu dùng,
người tiêu dùng.
• Trả tiền mặt khi giao hàng
- Đây là hình thức được người mua hàng yêu thích hơn. Đa phần các website thương
mại điện tử đều áp dụng phương thức COD (Cash on delivery) cho phép người dùng
đặt hàng và nhận hàng mà không cần phải thanh toán trước. Sau khi hàng được
mang đến tận tay người dùng để kiểm tra, nếu người mua hài lòng sẽ tiến hành
thanh toán trực tiếp cho người giao hàng.
- Hình thức này được xem là hiệu quả nhất tại Việt Nam hiện nay do thương mại điện
tử chưa mang lại niềm tin tuyệt đối cho người dùng.
13
• Chuyển khoản ngân hàng
- Thông qua ATM hoặc giao dịch trực tiếp tại ngân hàng, chủ tài khoản chuyển khoản
sang tài khoản của người bán một số tiền trước khi nhận hàng.
- Cách thức này chỉ nên thực hiện khi người mua có thể tin cậy ở người bán, thông
thường khi hai bên là khách quen trên các website mua sắm hoặc người bán là một
đối tác có uy tín.
- Phương thức này rất hữu ích trong trường hợp người mua và người bán ở cách xa
nhau không thể thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt, nhưng có rủi ro cho người mua,
khi người bán không giao hàng hoặc giao hàng kém phẩm chất so với khi rao bán.
4. Những rủi ro và biện pháp phòng tránh
• Đối với người bán (doanh nghiệp, cá nhân sử dụng các phương tiện điện tử để
bánhàng hóa, dịch vụ tới người tiêu dùng.) :
 Những rủi ro thường gặp:
 Cơ sở hạ tầng về công nghệ và nhân lực:
- Những sơ suất trong kỹ thuật của nhân viên.
14
- Những yếu tố khách quan như máy hỏng, nghẽn máy, virus…

- Mất dữ liệu, giao dịch không thành công
 Tính bảo mật, an ninh
- Tấn công Cyber, Hackers (tin tặc), Crackers để đánh cắp thông tin giao dịch, thay
đổi thông tin từ máy chủ đến user.
- Virus, sâu Worm có thể gây nghẽn máy, mất dữ liệu, giao dịch không thành công.
- Người sử dụng có thể thay đổi nội dung của wedside, làm gián đoạn hoạt động của
server.
 Thanh toán:
- Các hành vi gian lận của người mua. Ví dụ sử dụng số thẻ VISA giả để mua bán
trên mạng.
 Biện pháp phòng tránh
- Xây dựng hạ tầng kỹ thuật Internet phải đủ nhanh, mạnh. Một hạ tầng Internet mạnh
trí tuệ, bảo vệ an toàn bảo mật cho các giao dịch, đảm bảo an toàn trên đường truyền
chống xâm nhập trái phép của các loại tấn công trên mạng. có phương án dự phòng,
chống mất điện, chống virus, chống sự truy cập bất hợp pháp.
- Phải có cơ sở thanh toán điện tử an toàn bảo mật. Thanh toán điện tử qua thẻ, qua
tiền điện tử, thanh toán qua EDI. Liên kết với các ngân hàng để triển khai hệ thống
thanh toán điện tử rộng khắp để kịp thời nắm bắt thông tin, phải thống nhất với
Ngân Hàng quy trình thanh toán. Phải có hệ thống cơ sở chuyển phát hàng nhanh
chóng, kịp thời và tin cậy.
- Phải có nhân lực am hiểu kinh doanh, công nghệ thông tin, thương mại điện tử để
triển khai tiếp thị, quảng cáo, xúc tiến, bán hàng và thanh toán qua mạng có tinh
thần trách nhiệm cao.
- Người bán phải lựa chọn nhà cung cấp các giải pháp bảo mật cho các giao dịch
thương mại trên mạng, đặc biệt là các giao dịch đến thanh liên quan toán điện tử
Để đảm bảo không để lộ danh sách khách hàng, tính riêng tư của khách hàng ra bên
ngoài, ảnh hưởng đến uy tín của mình.
- Thường xuyên giữ mối quan hệ với khách hàng cũng là một biện pháp tăng cường
kiểm tra chéo, phát hiện dấu hiệu mất an ninh của hệ thống để từ đó có biện pháp
kịp thời.

Ví dụ 1:
Thành viên Trung Bảo (Tp.HCM) của trang mua bán vatgia.com hiện đang là một nạn
nhân bị "lừa ngược" như vậy. Bảo cho biết mình có một khách hàng quen có tên là Hợp
(Nam Định), đã mấy lần chuyển hàng cho người này và đều giao dịch thành công cả. Mọi
lần, Bảo đều gửi hàng khi nhận được 50% số tiền từ Hợp, số còn lại sẽ được Hợp gửi nốt
khi nhận được hàng.
15
Sau những lần đó, Hợp đã tạo dựng được lòng tin với Bảo và trò lừa bắt đầu nảy ra từ đó.
Lợi dụng sự tin tưởng từ các lần giao dịch trước, Hợp lấy lý do là sinh viên cần hiện đang
khó khăn về tiền bạc nên yêu cầu Bảo gửi hàng trước và sẽ gửi đủ tiền sau. Do đã là khách
quen nên Bảo đã chuyển số hàng trị giá gần 4 triệu đồng cho Hợp mà không cần nhận trước
50% tiền như những lần trước.
Đợi mãi không thấy Hợp trả mình tiền, Bảo có gọi điện lại nhưng không thấy nghe mặc dù
máy vẫn có tín hiệu. Dùng số khác gọi đến thì có bắt máy nhưng khi hỏi "đây có phải là số
của Hợp không" thì lập tực giập máy. Biết mình bị lừa và khó lấy lại được tiền, Bảo cũng
chỉ còn cách tung thông tin cá nhân của Hợp và vụ việc này lên mạng nhằm cảnh báo
người khác
Ví dụ 2:
Tháng 11.2011, cổng thanh toán PayGate (www.pay.gate.vn) của FPT bị hàng loạt website
mạo danh để lừa đảo, vì thế phía Cty FPT Online đã phải lên tiếng cảnh báo trên địa chỉ
về thủ đoạn trên. Khi đó, website lừa đảo bị phát hiện có địa chỉ là:
www.napbacgate.com, với giao diện được thiết kế giống 100% cổng thanh toán PayGate,
song chỉ hạn chế việc nạp thẻ bằng số sêri và mã thẻ, qua đó trục lợi số bạc trong tài khoản
của khách hàng trong khi chức năng đăng ký và đăng nhập vào hệ thống qua website lại
không thực hiện được (một trong những đặc điểm của website giả mạo).
Nguồn: />nhau.htm
• Đối với người mua: Người tiêu dùng thông qua các phương tiện điện tử để lựa
chọn, mặc cả, đặt hàng, thanh toán, nhận hàng.
 Những rủi ro thường gặp
- Không biết được Web server được sở hữu bởi một doanh nghiệp hợp pháp, biêt

được trang web này không chứa đựng nhiều lỗ hổng công nghệ, hay mã chương
trình nguy hiểm. khả năng Web server lấy thông tin của mình cung cấp cho bên thứ
3. vì thế người mua phải đối mặt với rủi ro bị mất thông tin ( như thẻ tín dụng ).
- Khi đặt hàng qua mạng, sẽ không được trực tiếp kiểm tra, sản phẩm được giao có
thể sẽ không đúng ý, hay có thể mua nhầm hàng giả, hàng kém chất lượng.
- Nhận hàng lỗi, không đúng theo yêu cầu, nhưng hầu hết người tiêu dùng đều không
thể đổi và nhận lại được hàng sau khi đã mua qua mạng.
16
- Thanh toán tiền nhưng không nhận được hàng.
 Biện pháp phòng tránh
 Biết rõ công ty bán hàng trực tuyến:
- Trước nhất, bạn phải nắm bắt đầy đủ thông tin của công ty bán hàng trực tuyến như
tên cửa hàng, địa chỉ, điện thoại liên lạc, email hay bất kỳ các thông tin chi tiết khác
về trụ sở làm việc của công ty ấy nhằm tránh bị lừa đảo.
 Chỉ mua hàng tại các trang web uy tín:
- Bạn chỉ nên mua sắm tại các trang web uy tín để tránh tình trạng bị lừa đảo. Không
nên mua sắm từ các đường link gửi vào email của bạn, bởi chúng thường dẫn bạn
đến các trang web không đáng tin cậy.
- Trang web lừa đảo là những trang web giả mạo, chúng bắt chước một trang web
mua bán danh tiếng. Tin tặc và những tên lừa đảo thường tạo ra những trang web đó
để đánh lạc hướng và bẫy bạn. Chúng cung cấp những gói dịch vụ rất tốt với
chương trình khuyến hấp dẫn và giá cả phải chăng. Khi bạn nhấp chuột vào những
trang này, chúng thường yêu cầu bạn cung cấp thông tin về tải khoản cá nhân. Vì
vậy, bạn không nên mua sản phẩm hay xác nhận thông tin cá nhân trên các trang
web đáng nghi ngờ.
 Dùng mật khẩu có tính bảo mật:
- Nhiều người có xu hướng dùng ngày tháng năm sinh của mình để làm mật khẩu cho
dễ nhớ. Nếu mật khẩu của bạn đơn giản thì kẻ xấu có thể “bẻ khóa” khá dễ, nhất là
với những tin tặc chuyên nghiệp. Vì vậy, hãy sử dụng mật khẩu có tính bảo mật cao.
Mật khẩu kết hợp giữa số, chữ và ký hiệu là mật khẩu được đánh giá là có tính bảo

mật cao nhất. Bên cạnh đó, bạn cũng không nên chia sẻ mật khẩu của mình cho bất
kỳ ai, kể cả khi người đó rất thân thiết với bạn. Ngoài ra, nên thay đổi mật khẩu định
kỳ để giúp bạn có thêm một giải pháp đảm bảo an toàn cho mật khẩu.
 Không nên dùng máy tính công cộng:
- Không nên dùng máy tính công cộng để mua sắm trực tuyến mà nên dùng máy tính
các nhân để thực hiện giao dịch để tránh các vấn đề phức tạp có thể xảy ra. Nếu gia
đình bạn đông người, hãy chắc chắn đăng xuất sau khi mua sắm và xóa lịch sử sử
dụng khi rời khỏi máy.
 Nhập thông tin chính xác:
- Khi thực hiện các giao dịch mua sắm, bạn phải nhập thông tin thật chính xác, sau đó
kiểm tra lại thông tin thật cẩn thận trước khi gửi lệnh đi. Việc nhập sai số lượng mặt
hàng hoặc mã sản phẩm sai có thể gây ra nhiều vấn đề rắc rối sau này.
 Lưu giữ các hóa đơn giao dịch
- Sau khi mua hàng xong, bạn nhớ ghi lại chi tiết về thời gian, ngày, tháng, năm, số
biên nhận thời gian và mã xác nhận đặt hàng. Hầu hết các cửa hàng trực tuyến đều
gửi email xác nhận lại các đơn đặt hàng của bạn. Nếu bạn không thể in các thông tin
này ra giấy, hãy chụp ảnh màn hình để làm bằng chứng mua hàng.
Ví dụ 1:
17
Đều là các nạn nhân mua hàng qua mạng, chị Nguyễn Thị Thêu, anh Nguyễn Đình Nhã
(ngụ TP Vũng Tàu); chị Lê Như Ý, Hoàng Thị Hương, Tạ Thị Hồng Ngọc, Ngô Thanh
Trúc (TP Hồ Chí Minh) cho biết: Khi xem thông tin bán hàng trên mạng tại các website:
muaban; rongbay; raovat, 5giay, vatgia… thấy giá rẻ hơn giá thị trường, nên họ đã liên hệ
các số điện thoại đăng kèm để gặp người bán.
Sau khi thỏa thuận xong giá các sản phẩm máy ảnh canon và Ipad, người bán yêu cầu họ
phải chuyển tiền đặt cọc vào các tài khoản số 1600205771060 tại Ngân hàng NN&PTNT
và tài khoản số 11420504231012 tại Ngân hàng Techcombank với tên chủ tài khoản là Đỗ
Hoàng Quốc Bảo.
Tuy nhiên, khi chuyển xong tiền, họ mới biết là mình bị lừa vì sau đó họ không thể nào liên
lạc được với người bán

Nguồn: />Ví dụ 2:
Anh Tuấn (Hà Đông, Hà Nội) cho biết hồi đầu năm 2013, sau khi nhận tiền thưởng từ cơ
quan, anh có ý định từ bỏ con Nokia đen trắng để lên đời iPhone 5 cho bằng bạn bằng bè.
Chưa từng sử dụng iPhone bao giờ, anh Tuấn lên các website mua bán để tìm hiểu về sản
phẩm này.
Tuy nhiên do số tiền trong tay chỉ có khoảng 10 triệu đồng nên thay vì tìm tới các cửa hàng
có uy tín, sự chú ý của anh Tuấn lại tập trung vào những chủ đề rao bán với giá chỉ 5 triệu
đồng.
Tại đây, người bán quảng cáo rằng hàng của họ được "xách tay từ Mỹ và Hồng Kông",
đồng thời khẳng định do "có nguồn từ nơi sản xuất" nên giá mới rẻ như vậy.
Thấy có thể sở hữu "siêu điện thoại" với giá hời, ngay lập tức anh Tuấn liên lạc với người
bán. Mặc dù đã có dấu hiệu khả nghi ngay từ đầu khi người bán lấy lý do không ở Hà Nội,
yêu cầu chuyển một nửa tiền qua tài khoản trước rồi sẽ cho người mang hàng tới, xem
xong nếu ưng thì mới phải đưa nốt nửa số tiền còn lại. Mờ mắt vì cơ hội sở hữu iPhone 5
với giá rẻ bất ngờ, anh Tuấn đã răm rắp làm theo.
Chỉ nửa ngày sau khi chuyển xong 2,5 triệu đồng, anh Tuấn đã có người liên hệ ra lấy máy.
Tới điểm hẹn anh đã được xem qua máy và thấy bề ngoài rất giống với các mẫu iPhone 5
mà anh đã xem trên mạng. Trong trạng thái phấn khích, anh Tuấn đã trả nốt 2,5 triệu đồng
còn lại và cầm máy ra về.
18
Tuy nhiên chỉ sau một ngày sử dụng, anh Tuấn đã phát hiện ra rất nhiều điểm đáng ngờ của
chiếc iPhone 5 "xịn" này. Không chỉ Wifi quá chậm, loa rè mà hình ảnh cũng có chất lượng
quá kém.
Mang ra hàng điện thoại kiểm tra, anh mới ngớ người vì biết mình đã mua phải iPhone 5
"tàu". Liên lạc lại với người bán nhưng điện thoại đã tắt máy, đồng thời chủ đề rao bán
cũng đã bị xóa, anh Tuấn chỉ còn cách chịu mất luôn số tiền mình bỏ ra.
Nguồn: />nhau.htm
5. Thuận lợi và khó khăn trong mua bán giao dịch
• Thuận lợi:
- Bán hàng trực tuyến ngày càng trở nên quen thuộc và là sự lựa chọn của nhiều

người khi nảy sinh ý tưởng kinh doanh. Không cần nhiều thủ thục rườm rà, quản lý
phức tạp, thuê nhân công,… những gì bạn cần là đăng ký mở gian hàng trên một
“chợ” ảo và bắt đầu khởi nghiệp.
- Với 42% dân số sử dụng mạng Internet trong đó 58% người dùng đã từng ra một
quyết định mua sắm nhờ tham khảo thông tin trên mạng, Việt Nam đang là một
trong những quốc gia có số người dùng Internet tăng nhanh nhất khu vực Đông Nam
Á (theo thống kê của IDC). Bên cạnh đó, cùng với sự phát triển của công nghệ
thông tin, những yếu tô giúp thương mại điện tử phát triển như cơ sở hạ tầng, hành
lang pháp lý, kỹ thuật… đều có những tín hiệu tốt, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao
của thị trường. Tất cả những tiền đề này chính là nhân tố thúc đẩy kênh bán hàng
trực tuyến tại Việt Nam ngày càng phát triển và có nhiều bước tiến mới.
- so với kinh doanh truyền thống, bán hàng trực tuyến giúp người bán giảm thiểu tối
đa chi phí, thời gian, rút ngắn khoảng cách địa lý do đó đối tượng khách hàng cũng
phong phú, đa dạng hơn. Môi trường rộng lớn và không giới hạn của Internet mở ra
cho các nhà kinh doanh cơ hội quảng bá sản phẩm, dịch vụ của mình tới không chỉ
người dùng trong nước mà cả thị trường quốc tế.
- Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi, người bán lựa chọn hình thức kinh doanh nay
cũng gặp phải rất nhiều khó khăn.
19
• Khó khăn:
- Với đặc thù mua bán dựa vào niềm tin, tiểu thương kinh doanh Online cũng gặp
phải một số những khó khăn như sự e dè, hoài nghi thiếu tin tưởng của người tiêu
dùng trước hình thức mua sắm mới mẻ này; sự cạnh tranh không lành mạnh của
các đối thủ cùng kinh doanh thậm chí có phần phức tạp hơn vì môi trường Internet
là môi trường ảo mà các nhà chức trách khó có thể kiểm soát hết được.
Chị Lan Anh - chủ một gian hàng bán thực phẩm chia sẻ: “Hàng của mình chất lượng mà
giá thành lại phải chăng nên thu hút được nhiều người dùng tin tưởng vào mua hàng. Sau 1
thời gian kinh doanh, mình rất bất ngờ khi biết rằng trên cùng diễn đàn rao vặt cũng có mở
vài shop bán cùng mặt hàng mà tên shop gần giống shop mình. Nhiều người không biết đã
bị nhầm lẫn mua hàng trên các website này".

Ngoài ra, với cơ chế mở, tự do bình luận trên các website, forum rao vặt, khá nhiều dân
buôn Online đã lợi dụng điều này để cạnh tranh không lành mạnh.
Chị Hải Anh, chủ một gian hàng bán đồ thời trang nữ vô cùng bức xúc vì dưới topic của cô
có hàng loạt những lời bình nhằm hạ uy tín gian hàng. Chị Hải Anh cho biết, việc kinh
doanh của cô đang khá thuận lợi, đến giờ gian hàng của cô đã có khá nhiều khách quen
thân. Tuy nhiên với những lời bình phẩm này lượng khách tham quan và mua mới của cô
giảm hẳn. Mặc dù rất bức xúc nhưng cô cũng chỉ biết phản hồi thanh minh dưới những
comment này.
20
- Bình thường, đối với những hành vi như trên, các chủ shop cần báo ngay cho Ban
quản trị để có biện pháp xử lý để không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh
của mình. Tuy nhiên, thực tế cho thấy phần nhiều các trang mua bán Online xuất
phát từ các website rao vặt cơ chế, quy định rất lỏng lẻo, đội ngũ nhân viên ít ỏi đi
kèm với đó là trách nhiệm với thành viên của mình cũng không nhiều. Vì thế, các
chủ gian hàng phải tự mình giải quyết bằng cách liên hệ với từng khách hàng quen
để giải thích, còn với khách hàng mới thì rất khó khăn.
- Nhiều vụ lừa đảo bán hàng kinh doanh Online gần đây trên các trang rao vặt với thủ
đoạn rất tinh vi gây cho người tiêu dùng cảm giác e ngại, thiếu tự tin khi chọn hình
thứcmua bán hàng online. Hầu hết các vụ lừa đảo diễn ra trên các diễn đàn, forum
rao vặt rất khó tìm được hung thủ do hệ thống quản lý, bảo vệ người tiêu dùng tại
những trang này không có hoặc rất lỏng lẻo.
21
Vụ việc lừa đảo của tên Hoàng Thế Anh trên một loạt các website và forum rao vặt là một
ví dụ điển hình. Sau khi tiến hành hàng loạt các vụ lừa đảo trên các forum rao vặt thuận lợi,
Hoàng Thế Anh tiếp tục thực hiện hành vi của mình trên nhiều sàn giao dịch thương mại
điện tử khác cho đến khi bị Ví điện tử NganLuong.vn phát giác báo lên cơ quan chức năng
giải quyết. Đây chỉ là một trong số vô vàn vụ lừa đảo diễn ra trong môi trường kinh doanh
trực tuyến. Điều này đã gây tâm lý e ngại, hoài nghi cho khách hàng dẫn đến việc buôn bán
của các shop bán hàng Online cũng khó khăn hơn rất nhiều
Ông Trần Anh Tú - Giám đốc Marketing Liên doanh Chodientu – eBay chia sẻ: “Khi quyết

định bán hàng qua mạng Online, việc lựa chọn “địa điểm xây gian hàng” là rất quan trọng.
Nếu chủ shop chưa có kinh nghiệm, rất dễ đi đến quyết định lập gian hàng trên các sàn rao
vặt mà ở đó các quy chế, chính sách bảo vệ cả người bán và người mua đều không chặt
chẽ, điều này khiến họ mất đi 1 lượng lớn khách hàng. Vì đứng dưới góc độ khách hàng,
việc gian hàng đó được mở ở đâu cũng phản ánh 1 phần uy tín và chất lượng của sản phẩm
người bán trong đó”.
22
Ông Trần Anh Tú cho biết thêm: “Đối với website chodientu.vn, người bán đăng ký mở
Shop đều phải thực hiện quy định trong Thỏa thuận thành viên với chế tài xử phạt chặt chẽ.
Bên cạnh đó, chúng tôi có một đội ngũ chuyên rà soát hoạt động trên website để có thể xử
lý nhanh các vấn đề của khách hàng. Hơn nữa, trên các sàn giao dịch thương mại điện tử
hiện nay đều có hệ thống đánh giá uy tín dựa trên lịch sử giao dịch của người bán. Đây là
điểm quan trọng để người mua có thể tìm hiểu về người bán trước khi mua hàng”.
23
Cũng nhằm mục đích khẳng định uy tín của mình, rất nhiều các shop bán hàng trang bị cho
mình nhận diện “Ngân Lượng đảm bảo” giúp người mua nhận diện người bán nào là uy tín.
Mua hàng tại các shop có chứng nhận này, người mua hoàn toàn yên tâm vì sẽ được một
đơn vị thứ 3 (đơn vị đứng ra bảo đảm cho uy tín của gian hàng) bồi hoàn tiền trong trường
hợp gặp rủi ro. Đây như một hình thức mua bảo hiểm cho khách hàng của đơn vị bán hàng
uy tín.
Bà Nguyễn Phương Nga, chủ gian hàng Thegioitui trên chodientu.vn cho biết: “Cùng là
một sản phẩm, mình đăng trên 2 trang khác nhau, 1 trang là website rao vặt, 1 trang là
website chuyên về Thương mại điện tử. Nhưng lượng khách hàng đến từ website Thương
mại điện tử cao hơn hẳn. Một phần là do cơ chế bảo vệ người mua của website chuyên về
Thương mại điện tử chặt chẽ hơn, khiến khách hàng an tâm hơn khi quyết định mua hàng.
Ngoài ra, trên các website Thương mại điện tử cũng chú trọng hơn đến các hoạt động chăm
sóc người bán, ví dụ mỗi khi shop của tôi có các chương trình ưu đãi giảm giá lớn, chỉ cần
liên hệ với bộ phận marketing của chodientu.vn là họ sẵn sàng hỗ trợ shop của tôi thông tin
đến các khách hàng thông qua hệ thống email marketing hoặc trên các kênh truyền thông
của họ”.

24
Rõ ràng, uy tín của gian hàng vẫn là yếu tố hàng đầu quyết định hành vi mua của khách
hàng đặc biệt trong lĩnh vực mua bán online. Do vậy, để kinh doanh thành công, việc chọn
địa điểm lập gian hàng có uy tín; chính sách bảo vệ người mua và người bán chặt chẽ; có
chính sách hỗ trợ truyền thông dành cho người bán thường xuyên… là yếu tố tiên quyết để
giúp người bán có thể tiếp cận trực tiếp tới lượng khách hàng có nhu cầu mua cao nhất, đây
cũng chính là nhân tố quan trọng nhất trong sự thành công của người kinh doanh online.
Các nguồn: />20111109031941628.htm
/>2210018.html
/>mai-dien-tu/201012/72763.vnplus
/>pham-lua-dao-truc-tuyen.htm
II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG.
1 Kinh tế
- Xu thế toàn cầu hóa, hiện đại hóa, việc giao dịch thương mại trong và ngoài nước là
điều tất yếu cần có.
- Tiềm năng phát triển: Công nghệ thông tin phát triển, mọi người có điều kiện tiếp
xúc với Internet ngày càng nhiều hơn, nhu cầu và hoạt động mua bán trên mạng
(thông qua các diễn đàn) ngày càng đa dạng và sôi động hơn.
- Tốc độ tăng trưởng kinh tế: kinh tế tăng trưởng nhanh, nhu cầu về vật chất cũng
tăng theo. Chạy theo sự phát triển kinh tế thì công việc của mọi người cũng ngày
càng bận rộn hơn, việc thường xuyên phải đi đến các chợ truyền thống trở nên kém
thuận tiện mua sắm thông qua các diễn đàn mua bán online lại trở nên có lợi, tiết
kiệm nhiều công sức thời gian, chi phí…
6. Chính trị
- Quy định của pháp luật: Pháp luật Việt Nam quy định về việc mua bán tại các diễn
đàn (qua mạng) chưa chặt chẽ về việc quản lý, xử lí vi phạm…điều này gây ảnh
hưởng không ít đến quyền lợi của người bán và người tiêu dùng Việt Nam. Chính vì
thế tâm lý lo ngại về sử dụng và mua bán hàng trên mạng còn nhiều.
7. Xã hội
25